EVENTJES DENKEN. KAARTEN. jLA Vraagstuk no. 50. Vraagstuk no. 47, Vraagstuk no. 51. WETENSWAARDIGHEDEN. WARE WOORDEN. Het Russische volk. Knecht: O, ié 1 Daar sla ik door het nieuwe schilderij. Ge lukkig maar aan den achterkant! Op zwart Le4Xd5 of f5 volgt respectievelijk wit Td3e3 of Tf3g3 en daarna resp. Te3—el of Tg3—gl matl! Het is duidelijk, dat in deze oplossing, daar het een symmetrisch probleem is, zoogenaamde spie- gel-zetten mogelijk zijn, welke natuurlijk tot een -volkomen soortgelijk resultaat voeren. Een typisch en intressant probleemI VIJF EN VEERTIG. Het getal' 45 heeft eigenaardige eigenschappen. Het kan o.a. op zoodanige wijze in vieren gedeeld worden, dat wanneer men bij het eerste deel twee optelt, van het tweede twee aftrekt, het derde met twee vermenigvuldigt en het vierde door twee deelt, men in alle vier gevallen deselfde uitkomst ver krijgt. Hoe groot sljn de vier bedoelde deelen? EEN PANDOER-PROBLEEM. Misère Ouverte Impériale (Praatje). A heeft: S.7, 8, 9 en heer, Kl.7 en 8, H.7 en 9. B. heeft: S.vrouw, K.vrouw, H.6 8 en 10. R.10, boer en aas. C. heeft: S.aas, Kl.aas, H.boer, vrouw, heer en aas, R.vrouw en heer. D. heeft: S.10 en boer. Kl.9, 10 en boer. R.7, 8 en 9. De kijkkaart ia Klaver heer. Ruiten is troef en A speelt uit met Klaver acht. I De oplossingen, der kaart-problemen worden te gelijk met de namen der go-ede oploss(t)ers in onze volgende rubriek gepubliceerd. Ik hoop, Mina, dat ie niet na veertien dagen den dienst zult opzeggen. O, neen, mevrouw, dat zou mijn verloofde niet willen heb- bC— Dat schijnt, een verstandig jongmensch te zijn 1 Dat gaat nog al. Maar hii heeft een zwakke maag en kan' niet elke veertien dagen ander voedsel verdragen! FAMILIE-RELATIES, Een familie, die biji elkaar komt bestaat uit één grootvader, één grootmoeder, twee vaders, 'twee moeders, vier kinderen, drie klein-kinderen, één broer twee zusters, twee zoons, twee dochters, óen schoonvader, één schoonmoeder, en één schoondoch ter, Toch zijn er -dan slechts zeven personen bij el kaar. Hoe ia dat logisch en wettig (volgens Ned. wetten) te verklaren? OPLOSSING DER PUZZLES uit het voorlaatste nummer. No. 41. HET GEHEIMZINNIGE VIERKANT. Men neemt daartoe -den bovensten lucifer aan de rechterhand en de beide lucifers, welke in den linker-benedenhoek samenkomen weg en vormt daarmede een vierkant op izlji van den rechter-bó- venkant erbij, waarvan immers de linker-zijae reeds aanwezig is, dóórdat die lucifer is blijven liggen. No. 42. EEN LASTIGE VRAAG. Anderhalf derde van anderhalfderde van is.... 2M. Rekent u het maar na! 10 Na 37. MET FICHES OF GELDSTUKKEN. Dit soort puzzles is verbazend eenvoudig aks.... •met het weet. Men zoekt daarbij' namelijk vaak naar ingewikkelde methodes, terwijl de ware ma nier voor de hand1 ligt. Men behoeft slechts de 16 fiches in vier rijen van vier te schikken, zoodat zij te samen een vierkant vormen. Men kan aldus 4 verticale en 4 horizontale rijen vormen. „Ja, maar dat is pas 8", zegt U, „en er moeten 10 rijen zijn." Dat is ook zoo. U vergeet, echter, dat er nu óók nog 2 diagonale rijien zijn, eveneens elk van 4 stuks! Er zijn lus in totaal nu wel degelijk 10 rechte rijen, die niet in eikaars verlengde liggen, ©lik van 4 stuks! fiimple comme bonjour! Is het U bekend: diat een ei, minder dan een uur oud, egaal doorschijnend is, met uitzondering van een enkele donkere vlek,, veroorzaakt door ongelijkheid van den schaal'? dat men den ouderdom van een el kan nagaan, door het tusschen het oog en een 50 kaars electri- sche lamp te houden? dat twaalf uur daarna lichtere plekken komen opzetten en de uiteinden vlekkig er uit zeni? dat naarmate het*ei ouder wordt, de plekken duidelijker en grooter in aantal worden? diat ce na 24 uur zeer duidelijk zijn? dat het opkomen van deze plekken voorkomen kan worden, door de eieren ln een vochtige atmo sfeer te bewaren? dat het stoffelijk overschot van den beroemden zanger Enrico Caruso, die ruim 0 Jaar geleden overlleed, gebalsemd is? dat het op een kerkhof te Napels te zien is in een schitterend graf van marmer «n graniet? dat het gezicht- niet veranderd ls en dat zijn handen absoluut onveranderd aan elke kant van zijtn lichaam rusten? dat het geheel in een hermetisch gesloten gla zen kast ls bewaard? dat zijn boord met de breed© punten, zijn das en overhemd nog smetteloos wit zijn? Weer roepen de klokken, die dragen In plechtige tonen de maar Van 't' weemoed vol stervend vervagen En 't scheiden- van 't heenvliedend jaar. o Gods bronnen, om 't dorsten te laven, Zijn vreugde op t Nieuwjaarsfestijn Als manna gedaald in Zijn gaven Langs 't zandpad der levenswoestijn. o Heerlijk is de omgang met menschen die ons de wereld in zonneschijin doen zien. o Het is onverstandig in zaken achterwaarts te zien wanneer de weg voor ons ligt. ■—o Als een vrouw haar best doet om haar man te begrijpen en voor het werk, dat- hijl doet belang stelling te hebben, dan is zij1 izoowel dicht bij zijin geest als bij zijn hart. Natuurlijk mis ie, als ie wacht, totdat de haas vijftig meter van je af is. Ik mis ook, als-ie vlak bij me is en dan zou ik den afstand niet ter verontschuldiging kun nen aanvoeren. 7- In New-York wordt elke twintig minuten een man over reden. Arme kerel! nog niet ontwaakt, en als dat al begon, gescbijj onder de overhuiving van een wil dus, die vei dat de productiemiddelen aan de gemeenschap q behooren en niet aan de enkelingen. Ea D het uiterste gedreven schuldbesef, dat soms de# van zelfvernedering aannam, was hetzij een prot bjju] gen de eigen despotische natuur, hotzij de uitdr, ^ac van een verlammend gevoel van onmacht tegenov Q(jen] onafwendbaren druk van buiten. n Zoo virtuoos de Rus echter is in gewetensond voor! en berouw, zoozeer schiet hij tekort in het ver ,m ej zich Innerlijk vrij te maken van zijn schuld. 1 lng j mensch onder dwang en druk van buiten zijn Ini eer onafhankelijkheid en vrijheid weet te bewaren, lijk weer veeleer een schoone lediggang.. Voor hem ie )nf,etr held geen innerlijke toestand, maar een uiterlijk -got, neembare, een die zich in handeling en zich verze nwej houding openbaart. Terwijl nu de Rus, voor zoov niet geheel afgestompt en voor Indrukken ononü lijk geworden was. voortdurend verontrust werd 'meil den ontzaglijken omvang van de volksellende en held en onontwikkeldheid van do onderste lag bevolking, maakte de algemeene maats chapp el ijl •tand onder een onbeperkt heerschende regeerit ◦nmoeelilk. dftt deze innarlillctt nriru®t tnt «otlavi sr0P onmogelijk, dat deze innerlijke onrust tot actlevj tieke bemoeiing dreef. Dokter: U mankeert niets. U is alleen te gauw ontmoedigd. Patiënt": En wat'moet ik -doen Dokter: Niets behalve mij vijf gulden betalen voor de diagnose. Wees niet bezorgd, al dreigen woeste vlagen, Al raast de herfst met zijn ontembre kracht; Al brengt hij ons ook somb're regendagen Al huilt zijn klaagstem ruw in langen donR'reh nacht. •—o Eén goede moeder U meer" waard dan hondtrd schoolmeesters. Juffrouw: Te vraae-t om geld? |e hebt niet eens ge- ipeeld. Muzikant: En als uwes niet gauw afschiet, beginnen we OVER DE PLATTELANDSBEVOLKING EN HET EIGENAARDIG KARAKTER VAN HET STEDELIJK INTELLECT. De onontwikkelde Rus ls een boer, die ver loren in oen dorp leeft, zeven maanden van het jaar in gesneeuwd, en een dagreis ver van de c'lichtsbijzijndo nederzetting van menschen. In aartsvaderlijk familiever band lovend, slaat en misbruikt hij als hoofd van het gezin de vrouw en de volwassen kinderen. Tegenover hem staat de ontwikkelde, geestelijk bewuste Rus. In hem heeft, als maar ergens in een slag menschen de tegenstelling van onderdrukte drangwenschen het individueele vrijheldsverlangen en het sociale plichtsge voel van het geweten een vreeselijk gevecht ge leverd, waarvan de ziel van de groote Russische be gaafdheden het tooneel ls geweest." Aldus Ellsaboth Busse-Wllaon ln een opstel over den Russlschen mensch In het Zeitschrlft für Völkerspsychologle und Sozlologle, waarvan het volgende een korte samenvatting is. Een voornaam kenmerk van het oude Rusland was de sterke onderscheidenheid van weinige sociale groe pen. Een echt boerenvolk met een opperste laag van leenrechtelljke en onbeperkt heerschende groote grond bezitters en daartusschen in een betrekkelijk zwakke, en politiek weinig invloedrijke stedelijke bevolking. De souvereine geaardheid van den Russlschenleen heer werd ln niet geringe mate bepaald door het feit dat hij niet alleen groot grondbezitter, maar bovendien groot bezitter van „zielen", zijn lijfeigenen, was. Taalkundig ontwikkelde zichl ln deze samenleving van „zielenbozltters" een menschen- type van een bepaalde geestelijke constructie, dat men nergens anders dan ln Rusland vindt, de uitzonderingen, waarin het machtsbewustzijn omslaat ln een diep ge voel van schuld. Inkeer tot zichzelven en twijfel aan de bestaande maatschappelijke orde, waarin men zelf een bevoorrechte plaats inneemt. Het is het type van afval ligen, menschen die uit het millleu van geboorte en stand ontworteld zijn, dat voor kort althans een psycho-so- ciologische eigenaardigheid van het Russische volk al leen was. ZU vonden hun toevlucht in iedere radicale overtuiging, hotzij ethisch, anarchistisch of socialistisch. En nochtans konden zij ook dan de overgeërfde eigen schappen van hun van macht ovorvorzadigden stand: dwingelandij, onderwerping, gemis van zelfkritiek, niet kwijt raken. TolatoJ was een heel merkwaardig voor- 1 beeld van deze onaangetaste onbeperkte heerschappij i en de ongeschiktheid zich sociaal to voegen, gepaard •I aan een groote zedekundlge bezieldheid. I Tegenover hen staat do boor; nauwelijks twee geslach ten terug nog heelemaal geen persoon, maar het zake lijk bezit van den grooten grondbezitter, met zooveel grond voor zichzelf dat hij net ln het leven en bokwaam voor zijn heeredlonsten bleef. Wel was do bevrijding van' de boeren door Alexander II (1802) een ding van be- teekenis, maar aan den anderen kant schiep zij het landbouwkundige probleem pas goed Want de bevrijde boer kreeg een stuk grond toegewezen, dat teveel om te sterven on te weinig om van te leven was en dat bij de toenemende bevolking in leder volgend geslacht kleiner werd. Bovendien was het hem niet geschonken maar verkocht tegen een annuïteit, welke hij niet kon opbren gen zonder er bij den grooton grondbezitter grond bij te pachten, wolks pacht hij weer alleen op kon brengen door voor den pachtheer te werken, zoodat zijn econo mische hoorlgheid practlsch dezelfde was als in den tijd van de lijfeigenschap. De landbouwkundige hervorming v. Btolypln van 1007, de doorbreking van de mlr, was maar een schijnbare bevrediging van de boeren en had veel eer ten doel de opkomende industrie van Rusland te vergemakkelijken, door een landloos proletariaat te la ten ontstaan, dat naar de steden trok on daar de fo- brieksarboidersmassa werd, waarop later, als histori sche paradox, 4e bolsjewistische rovolutlo voornamelijk j steunen zou. I Ook het ejgenaardige karakter van het stedelijk in- i tellect, schommelend tusschen de uitersten van. lijdelij ke berusting en vertwijfolde activiteit, werd bepaald door den lnwendigen polltieken toestand van het land, waardoor het geen uitweg vond, omdat de heerschende leenrechtelljke klasse het monopolie van het staatsbe stuur had 'en haar aan de opkomende industrie van het land, elders een onbeperkt terrein, waarop de ontwik kelde. burgerij zich geheel geven kan, maar weinig gele gen was. Onder deze omstandigheden ls de verhouding tusschen individueelen en socialen drang bij den Russlschen mensch anders dan in het Westen. Niet de individueele nood van den enkeling, maar de politioke nood, de nood van lijf en ziel van het heele volk, is de stof van zijn letterkundige scheppingen en politieke idealen. Eener- zijdsch staat dat het persoonlijke zelfbewustzijn zich verkeert in. een collectief schuldbesef, omdat men zich door goede komaf, opvoeding en ontwikkeling reeds schuldig gevoelt tegenover do lijdenden en ontberenden; anderzijds kon de vrijheid van het individu niet beleefd worden, was de afzonderlijke mencch ln het algemeen «n c Dit ontbreken van uitzicht op de mogelijkhi ft I den staat to kunnen werken, helpen on hervo I kweekte die zieleleer van uitersten, waarin ten tl I voerde machtsverlangens, en lusteloozo onniac voelens elkaar aflosten, deze eigenaardige gemoed^® mlng van de Russische litteratuur, eene waarin ï™006 dividueole zleleleed met groote psychologie en a1 700r sche begaafdheid wordt weergegeven, maar vrlju tijd met een strekking naar samenhang met den 1 j schappelljkon toestand. In dit volk van lij'feigenen, dat wantrou Ci togenovor .het IndividiiallBmo, het stelsel duioog" de zelfstandigheid) van het Individu lang" staat, moest izljtt, omdat het dit al der in den vorm van wlllekeurigo- heer» dat pij had leeren kennen, terwijl het individu rea zijn doffe gedruktheid geen individualisme veroorloven, ontstond ook en vooral onder de prooi jewiki de eigenaardige sociale leer van den c aed tieven mensch, waarin do in de. heel© Rusüfwn geesteshouding en litteratuur latende zedelijke vaardiglng van den socialen drang en de mi waardigheid van het individueele leven tot bei AN] levenswaarheid en zedelijk /plichtsgevoel werd. idag begripsleer, tenslotte het oud-Ruasische anti-ii da dualisme, vonden de bolsjewistische intellectu als op het lijf geschreven terug in het man!» Ook de strijd tegen den godsdienst wordt, bei op1 door het feit dat god, tsaar en staat één war« I" 1 de persoon van den tsaar, het hoofd van ker! *eIV staat beid'o, zoodat de erfvijandscliap van &fl' Russlschen revolutionnair tegen- de monarchie ook tegen god keerde, geheel door zijn anti-it dualisme beheerscht. Tr! Zoo ontstond dan sedert het midden van do vi eeuw een revolutionnaire theorie of wetenschap lijk bij andore volkeren wijsbegeerte en uit het opM wikkelde on kunstminnende publiek dat in 'i. so |c£te organisme van 'allo volkeren bestaat, maar dio naar gelang van do omstandigheden, ongelijk r0p wikkelt, ontstond hier, als het ware regelrech! den onbeperkt heerschenden anti-hervormingsz 5= den tsari'stischen staat 'n geslacht van beroep» r lutionnairen ln wie het besef van allergevaarll onwettigheid en het steeds bereid' zijn zijn levt geven en zichzelven op hot, spel te zetten een s mlng van dweepzieke zucht naar handeling kw te. Politieke moord, terreur on dictatuur, maar een absolute vredelievendheid en volstrekte 1 1 loosheid hebben in deze maatschappelijike ver dingen hun psychologische wortels. Vooral het revolutionnaire anarchisme Bakoenin en 'Netsjajef en het vredelievende Tolstoï capituleerden voor hot gemis aan eente zicht op een practische verandering in den soci toestand en een opleving van het tsatristisch potisme. Beide richtingen trokken uit het feit in haar oogen de zelfheerschappij! van buiten af aan 't wankelen te brengen was en van binnen Beb< niet vatbaar was voor verandering, de consi tie dat zij den staat geheel en al verwierpen die gedachte hun theorieën kristalliseerden. Das4 he waren zij do twee grootste inwendige vijanden 1 0 het bolsjewisme, toen dit de macht aan zich trokken had en den nieuwen staat aaneen ft121 smeden. ft bi. Ik rook het liefst uit een steenen pijp. Waarom? Als die valt, is ze stuk en dan behoef ie ze niet meer op Ie rapen ÏOlfl mot r oi n !aw oog ij tl rsch pe 1 «t 1 taf ren <3 •ndi als Uw

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1928 | | pagina 20