RADIO-RUBRIEK.
WETENSWAARDIGHEDEN.
De doodenfeesten op Bali.
VOOR DEN TOESTELBOUWER.
De ultra—kortegolf.
Verkeerd begrepen.
Een onwaarschijnlijke geschiedenis.
Juffrouw van zes hoos: (tot juffrouw van vijf hoos:, die met
een „bontmantel" getooid gaat)Miau, raiaaauw
X» hit U bekend:
dat de ontdekking van Ameriku
ongeveer f 6000 heeft gekost?
dat Columbus in dien tijd als
admiraal f700 per jaar verdiende,
de kapiteins van zijn schepen f500
per jaar en zijn matrozen van 60
tot 75 gld.?
dat de expeditie duurde van 3
Aug. 1492 tot Maart 1493?
dat er 85.000 winkel» in Lon
den zijn, de City niet meegerekend?
dat, volgens geleerden, katten
en honden kleurenblind zijn en al
les grijs zien?
dat volgens een Franseh ster
renkundige de zon nog genoeg
warmte heeft om ons gedurende
150 milliard jaren te verwannen?
d a t dt mensch eleehts 2 van
de ja&rlljkiche opbrengst aan le
vensmiddelen van de geheel# aar
de gebruikt?
dat alle dieren slechts 12 ge
bruiken, zoodat er nog heel wat
over blijft en we. volgens de ge
leerden, nooit bang hoeven te zijn,
lat de aarde niet genoeg zal op
brengen, om alle menschen voedsel
te verschaffen?
dat in Midden-Amerika o.m. op
de West-Indische eilanden, maar
cok in andere werelddeelen, tal
van dynamo's, die de electriciteit
voor de draadlooze telegrafie leve
ren, door den wind worden ge
draaid? Ia er geen wind, dan be
helpt men zich met petroleum- of
gasoline-motoren.
dat bananen geen zaad hebban,
in tegenstelling met andere vruch
ten?
Valt de rekening van den garage-houder ie tegen?
Nou! De man wil niet eens mijn auto als eerste afheb*
lin.R-1
EEN ZEER DURE AARDIGHEID.
Een lijkverbranding op Bali ie een zeer dure aar
digheid, gemiddeld gchat men de kosten ervan op
00.000 gulden. Daarom Is het begrijpelijk dat alleen
de familie van' een rijk man zich deze uitgave ver
oorloven kan, en zoo komt het dat de dooden van
de armen voorloopig in de aarde begraven worden.
Sterft daarna ften rijk man, een vorst, of een h ooge
priester, dan komen de familieleden van de arm
gestorvenen vragen, of hun lijken mee verbrand mo
gen worden.
Weken lang vóór zulk een verbranding zijn de be
woners van Bali koortsachtig in de weer. Ieder die
een doode mee wil laten verbranden, timmert eerst
van de vreemdsoortige, mooie, met goud versierde
doodkisten in den vorm van een dier. Daarna bouwt
men gemeenschappelijk de kleine draagbare tem
pels waarin de doodkisten naar de plaats van de
verbranding gebracht worden en het laatst gaat het
volk voor den vorst of priester een pr&chtigen lek
toren bouwen.
De dag van de verbranding zelf ie een blijde dag
voor Bali. Hun Brahmoansch geloof leert dat de
dooden pas na de verbranding tot hun goden ingaan,
dus viert men deze verlossing met zang en spel.
Do geur in het dorp is vóór en gedurende de ver
branding onbeschrijfelijk. Men moet bedenken dat
de lijken in eiken toestand uit de aarde worden
opgegraven; onverschillig of zij een week een maand
of een jaar begraven zijn geweest. Een vreeselijk
besmettingsgevaar bij epidemieön. Eerst wordt de
dikwijl» wel 2Ü M. hoog» toren van den vorst op
gericht en dan worden alle lijken in dezen toren
gelegd. Al» men een doode uit zijn hui» wegdraagt,
timmert men een bijzondere uitvaartdeur voor hem,
die -denzelfden dag weer dichtgemaakt moet wor
den men bedreigt zoodoende den geest van den
doode en belet hem den terugweg naar zijn huis
to vinden.
De toren en de houten dieren worden nu, door
duizenden handen gedragen, naar de verbrandings-
plaata gebracht. Mien beweegt zich daarbij in een
zeer snellen looopas ook een bijgeloof opdat de
geesten niet kunnen volgen. Olp de plaats der ver
branding- aangekomen, wordt een bamboe-ladder
tegen den toren gezet en de in wit linnen gepakte
menschelijke overblijfselen worden eerst weer naar
beneden gehaald. Op den beganen grond' ontbrandt
een korte, felle strijd om elk lijk. In onze oogen
een hoogst onstichtelijke gebeurtenis zij verzinne
beeldt echter alleen den strijd van de goden met
de familieleden van den doode, die hein graag op
aarde willen houden.
Nu brengt men de lijken naar de kisten in den
Reeds eerder hebben wij iets over den bouw van
een ultra-kortegolf-ontvanger medegedeeld. Sommige
schema's zijn echter niet zoo heel eenvoudig en be
doelen meer speciaal de ontvangst mogelijk te ma
ken van Amerikaansche amateurzenders. Dikwijls
nachtwerk dus.
Thans, nu „Philips" zijn wereldvermaarden zen
der geregeld in bedrijf heeft,, is de belangstelling,
zoowel in Indië als in Holland, voor de ultra-korte*
golf-ontvangst algemeener geworden. Ook luisteraars
die overigens wel meer dan gewone belangstelling
voor de „Radio" hebben, willen dezen zender na
tuurlijk hooren, zoowel in Indië als in Holland. In
Nederland wil men bovendien zo. mogelijk den „In-
dlschen" zender hooren.
Wij moeten dan voorop stellen, dat dit allea zeer
wel mogelijk is, zelfs zonder groote kosten. F.eu
ultra-kortegolf-ontvanger is niet duur, wat de aan
schaffing èn wat de zelfbouw betreft.
Zelfbouw is echter in dsn regel aantrekkelijker,
zal dan ook wel meer plaats vinden, dan „koopen".
Daarom willen wij voor die amateurs de volgende
punten naar voren brengen. Het bouwen van een
ultra-korte-golfontvanger toch stelt andere eischen,
dan het bouwen van een normalen ontvanger.
De verbindingen, dienen zoo kort mogelijk
gemaakt te worden, hoe korter hoe beter. Hierop
moet dus al dadelijk worden gerekend bij het opstel
len der onderdeelen. De spoelhouders worden daar
toe boven op het toestel gemonteerd en wel boven
den condensator.
Wij moeten dus in de eerste plaats in het oog hou
den, dat het 'hier om uiterst kleine golflengten gaat
pl.m. 31 M.), dus dat de ontvangstmogelijkheid voor
-'en zeer voornaam deel afhankelijk gesteld kan wor-
en van de kortheid der diverse verbindingen.
Behalve de compacte bouw van het toestel, speelt
de mogelijkheid van een uiterst fijne afstemming
oen niet onbelangrijke rol. De afstemmingsconden
sator, die een capaciteit moet hebben van 126 c.cM..
moet voorzien zijn van een fijlnregeHknop (slow mo
tion dial), zoodat een geringe onderlinge verschui
ving der platen mogelijk is.
Ook de spoelhouders moeten een speciale fijnregc
iing hebben, opdat de terugkoppeling eveneens bui
tengewoon nauwkeurig geregeld kan worden. Dit
laatste is bij de „normale" toestellen geen eisch.
De spoelen, die voor den ultra-kortegolf-ontvanger
noodig zijn, moeten 1, 2, 3, 4, 5 en 10 windingen
hebben. Een serie van 6 spoelen dus. Tot onze spijt
moeten wij er hier op wijzen, dat de meeste fabri
kanten deze spoelen niet goed maken. Het is be
slist niet goed, dat de wikkelingen elkaar kruisen1.
Spoelen van geisoleerd draad, waarvan de windin
gen elkaar telkens kruisen, èn raken, kunnen wij
niet aanbevelen. Het is echter vrij eenvoudig, om
zelf een stel spoelen te vervaardigen. Het verdient de
voorkeur ze te maken van blank, verzilverd (niet
vertind) draad, de windingen in spiraalvorm.
Men doet verder verstandig, de frontplaat van me
taal te maken, bijv. Aluminium. Wanneer deze dan
geaard wordt, is het ontstaan van het, hier al zeer
hinderlijke, „)h andeffect", absoluut uitgesloten. Voor'
isolatie van de diverse onderdeelen past men ebo
nieten buisjes toe. Deze frontplaten zijn in deti
handel.
N.B. Volgende week een hoogst belangwekkend ar
tikel: Hoe bouw ik een ultra-kortegolfontvanger?
Met schema en situatie-teekening!
Juffrouw X. heeft me ver
teld, dat ze zooveel van dieren
houdt.
- Dan ziin miin kansen nog
goed. Ze noemde me gisteren
een ezell
vorm van dieren. Van binnen izijn deze dieren' hol.
In elk van deze holle ruimten legt men eeen stof
felijk overschot, dikwijls niet meer dan een paar
beenderen. Alleen de vorst blijft in zijn toren. Onder
vroolijk gezang steekt men toren en houten dieren
aan. Het Brahmaansche geloof zegt: „0,p de rookzui
len stijgen de dooden ten hemel."
Op den dag na de verbranding trekken de schoone
vrouwen van Bali hun gulden feestgewaden aan en
dragen in een soort van urnen de asch naar zee.
Het is een schoone plechtige optocht. Zwijgend
schrijden de vrouwen achter elkaar. Met verschil
lende plechtigheden vertrouwt men dan do over
blijfselen der verbranden aan de golven toe.
Van het geheel is indertijd ook ©en boeiende film
opgenomen, die veel sensatie heeft verwekt, ook
door don in echten filmstijl gestelden tekst, die er
bij hoorde. In werkeflijkheid is net een, zinrijke, gods
dienstige plechtigheid. De tijdens de plechtigheid in
den tempel plaats hebbende dansen worden uitge
voerd door dansmeisjes, die van te voren door wie-
ook 'bedwelmd zijn, waardoor ze tz.g. in trance ge
raken, terwijl een groep zangers en zangeressen,
eerst in langzaam, daarna in versneld tempo zin
gend, de godheid uitnoodigt in hen neer te dalen.
Dezeflfde film is ook te Boeleleng in Noord-Bali af
Kom hier, vlegel, dan zal ik
je eens flink onderhanden nemen.
pa!
En ik heb niets gedaan,
Best, maar morgen ben ik
op reis en dan krijg jij je school
rapport.
gedraaid, nadat een Balineesch volksraadslid den
fantostischen tekst door rustiger en juister beschrij
ving vervangen had. En daarna is zij door Euro-
peesche deskundigen ten sterkBte geprezen als folk
loristisch document en studie-materiaal. De Bali-
neesche meisje» «ijn de schoontte van den archipel,
AL TE LETTERLIJK OPGEVAT.
Een werkeloos kantoorbediende trok, ten einde
raad, den boer op, om te trachten werk te vinden
Eindelijk kwam hij' in een' dorpje bij een smid, die
het erg druk had en hem vroeg, of hij ook een baan
tje wilde hebben.
„Nou en of!" riep de werklooze kantoorbediende
uit, „Laat me maar eens probeeren!"
De smid gaf hem daarop een moker en zei, dat
hij1 dan maar eens moest Haten zien wat hij kon.
„Kijk", reide hij. „Ik zal nu die gloeiende staaf uit
het vuur nemen en op het aambeeld leggen. En als
ik dan met mijn hoofd knik, geef je er een harde
slag op!"
De kantoorbediende, die een goed figuur wilde
slaan, sloeg uit alle macht.
Die arme smid heeft in geen half jaar meer met
zijn hoofd kunnen knikken. De bediende had hem
verkeerd begrepen. En op zijn hoofd geslagen.
Eerste fuifnummer: O, ié!
't Is net of alle huizen rond
draaien
Tweede fuifnummer: Dat
doen ze ook! Arme menschen,
die er wonen 1
DE MAN MET DEN LEEUW AAN EEN TOUWTJE.-
De volgende geschiedenis, hoe onwaarschijnlijk
ook, moet in de ruwe mijnstreken van Zuid-Afrika
gebeurd zijn.
Een man stapte een bar binnen. Hij had een woeste
snor, een revolver in elke hand en in zijn andere
hand een dolk, terwijl hij een woest grommende
leeuw aan een touw meevoerde.
„Geef me een glas rum!" brulde hij, terwijl hij
den leeuw een draai om zijn ooren gaf.
Even later brulde hij: „Nog een glas!" En sloeg
den leeuw een kies uit.
Na het derde glas zei de café-houder: U komt ze
ker uit een ruwe streek, vreemdeling?
„Ruw?" riep de man uit en spuwde op den grond.
„Ba, het mocht wat! Ze hebben me in het laatsta
dorpje waar ik woonde, er uit gegooid, omdat ik te
veel verwijfd was!
Waarom kijken iullie me allemaal zoo aan, terwijl ik soer
Ja. ziet tl, de chef vermoedt half en half. dat de paddestoe
len oje vanmorgen geleverd werden, giftig ztfnl
WARE WOORDEN.
Beleefdheid staat tot welwil
lendheid als de schil eener vrucht
tot de vrucht zelve. Zonder wel
willendheid heeft de beleefdheid
slechts weinig waarde.
Wanneer jonge lieden onder ver
standige leiding zijn grootgebracht,
wanneer zij hun vrijen wil nauw
gezet gebruiken, dan zullen zij hot
gezelschap opzoeken van diegenen,
die beter zijn dan zijzelven en er
naar streven dat betere voorbeeld
te volgen.
Matigheid is ©en solide en goed
koop? levensverzekering.
Geloof is geen harnas, dat de
pijlen des lasters keeren kan, maar
een levenskracht, die het vergif er
van werkloos maakt
Oud zijn we slechts voor hen.
die na ons komen. Voor hen, die
met ons oud zijn geworden, blijven
we steeds jong.
Wie stil is, wordt vergeten: wie
niet vooruit gaat, valt achteruit,
wie stopt, valt uit, wordt vertre
den! wie ophoudt te groeien, wordt
kleiner; de stationnaire toestand
is het begin van het einde.
Liefde is toch niet vóór albe
bezitten, liefde is toch ook steun
geven, koeeteren en leiden.
£11Wat zag iii er dom uit toen ie met me trouwde.
Hij: Fa, en ik was nog dommer dan ik er uitzag!
