Praatavond te Heerhngowaartl.
LANGENDIJK.
RAAD SINT PANCRAS. j
In ©en dér lokalen van den heer Rus werd Dinsdag
avond, op initiatief der besturen van de afd. der 'Holl.
Mij. van Landbouw en dc afd. L.T.B., Heerhugowaard-
Zuid, een Praatavond gehouden, waarbij door Ir. Sme
ding, Rijksland'bouwconsulèïit te Sch&gcn, werd in
geleid het onderwerp: „Ontwatering en bemesting
van grasland".
Bij de opening der vergadering door den heer D.
de Jong, voorzitter der afd. van de Holl. Mij. van
Landbouw, werd met leedwezen geconstateerd, dat het
bezoek ongetwijfeld te lijden had van de omstandig
heid, dat met. deze vergadering samenviol de laat
ste les van den gehouden cursus in glascultuur. Niet
temin hoopte spr., dat de ruim 40 aanwezigen een
leerzamen avond zouden doorbrengen, inzonderheid
heette spr. welkom den heer Smeding, terwijl het hem
een bijzonder genoegen was,- vooral met het oog op
het te behandelen onderwerp, den Dijkgraaf van on
zen polder welkom te mogen heeten.
Hierna werd het woord gegeven aan den heer Sme
ding. Deze ving aan met de bewering, dat naar zijne
meening het. onderwerp van zeer groot belang was,
aangezien op onze kleigronden de afwatering hier
en daar nog 'heel veel te wenschen overlaat. Hollands
Noorderkwartier, zegt spr., heeft een zeer nuttig werk
verricht door de in 1921 en 1927 gehouden enquêtes,
waardoor spr.'s bewering ten sterkste wordt gestaafd.
Deze enquêtes mogen inderdaad zeer leerrijk worden
geacht, aangezien uit de verkregen antwoorden ten
duidelijkste blijkt, dat een betere afwateringhoogst
gunstig werkt. Vooraf brengt spr. in herinnering den
tijd, dat op tamelijk groote schaal grasland is ge
scheurd. Hierbij is n.1. gebleken, dat in den bodem
een groote massa plantenvoedsel aanwezig was, wat
nu tot zijn recht kwam, doch aan het 'grasland geen
dienst had gedaan. Dit is toe te schrijven, meent spr.,
aan betere toetreding van lucht; ter bevordering de
zer toetreding immers tracht men in de bouwlaag
een zoo goed mogelijke structuur te krijgen.
De rijke voedselvooraad was in het grasland wel
aanwezig, doch kon niet worden omgezet in op
neembaar fftamtenvoedsel, doordien de zuurstof
geen voldoende gelegenheid had in te werken, het
geen voornamelijk geweten moet worden aan den
te hoogen waterstand. Naar spr.'s oordeel moet dus
worden, gezorgd voor een betere afwatering; waar
toch water in den grond zit kan geen lucht zijn.
Betere afwatering voor grasland leidt tot diepere
böworteling van het gras hetgeen begrijpelijker
wijze gunstig moet zijn voor den groei. Bij slechte
afwatering verspreiden zich de wortels meer in de
bovenlaag waardoor 'het vormen van een dikkere
teoiilaag wordt tegengehouden. Bij slechte ontwa
tering is de ounne bovenlaag waarin de wortels ver
spreid liggen, spoedig Uitgedroogd* hetgeen bij een
diepere (^worteling, dus een dikkere teeltlaag, niet
het geval is; men zio maar eer» naar de hooge
gronden te 'i'wisk b.v,, of naar hoogten in een stuk
grasland. Zooals door spr. reeds word opgemerkt,
wordt in den loop der jaren een dikkere teeltlaag
gevormd, indien de wortels dieper voedsel kunnen
vinden, waarvoor toetreding van lucht oen eerste
vereischto je. Slecht ontwaterd grasland, vervolgt
»pr„ komt ln het voorjaar laat, terwijl ook do kwali
teit van het gewas te wenschen overlaat. Wal- en
groppelkantcn ie veren niet veel goed», vooral bij
ondiepe greppeling. BIJ het nornen van grondmon
sters is vaak geconstateerd, dat zich in zulk land
giftige verbindingen hebben gevormd, zeer ten na-
rieeJc van den groei. Steeds mocht bij hetere afwa
tering gunstig resultaat worden geboekt; een klei-
houdendo grond neemt zeer slecht water op uit
hoog water; het noodige vocht moet van boven
komen. Het water moet niet te hoog worden opge
voerd, doch aan de wortels moet de gelegenheid
worden geboden het voedsel dieper to zoeken, Spr.
meent de volgende conclusies vast te mogen leg
gen: Bij ongunstige ontwatering heeft hot gewas
eerder last van droogte, inoot zwaarder worden bo
ni est, daar de bemesting niet, ten volle verstrek
doet (immers moet do stikstof kunnen worden om
gezet in opneembaar plantenvoedsel!); liet gras
begint later te groeien, terwijl bij wat nat weer in
den herfst zeer veel wordt vertrapt en ton slotte
vormen zich gifige verbindingen bij slechte ont
watering, hetgeen ten nadeele is van den groei: Hot
peil dient dus niet te hoog te zijn; 'hoe hoog valt
in 't algemeen moeilijk te zeggen, proeven moeten
hier aanwijzing geven en, zegt spr., de gehouden
enquêtes hebben ons zeer duidelijk aanwijzingen
verschaft, ze hebben veel leerzaams gegeven. Spr.
acht, het daarom wel de moeite waard, hieromtrent
iets mee to doden.
Verschillende antwoorden, ingekomen uit. tal van
plaatsen, als: Wieringorwaard, Stompe toren, Wog-
meer. Hoogwoud, Twisk ÓofdiUuizon, Wijdenes, Oter-
loek enz. en hieruit bleek, «dat verlaging van het peil
steeds tot gunstige resultaten heeft geleid, soms zelfs
tot zeer gunstige. Toch achtte spr. het niet gewenscht
hierbij te groote sprongen te nemen, een geleidelijke
verlaging verdient z,i. aanbeveling.
Over het onderwerp zou nog heel wat meer te zeg
gen zijn trouwens do spr, gaf reeds vrij wat meer
als we uit het gesprokene in ons verslag hebben ge
meld doch meent het hierbij te moeten laten, aan
gezien spr. graag eenige stemmen verneemt uit Heer-
hugowaard, voor ihem nog min of meer onbekend
terein.
Na een 'korte pauze had naar aanleiding van het
gesprokene inderdaad een zeer geanimeerde gedach
ten wisseling plaats, doordien vele aanwezigen een of
andere opmerking ten beste gaven of vragen stelden,
welker beantwoording weer tot eenig debat leidde,
hetwelk met aandacht door de aanwezigen werd ge
volgd. We zouden te veel ruimte voor ons verslag op-
eischen, indien we dit aangename en tevens leerrijke
praatje zouden willen weergeven.
We meenen te imoeten volstaan met als resultaat
de conclusie te trekken, dat men algemeen overtuigd
is geworden van het groote belang van goede be-
greppeilingi en goede afwatering, zoo mogelijk door
verlaging van het peil, al mocht dit dan ook eenige
bezwaren meebrengen ten aanzien van de vaar-
gelegenheid. Nog even vermelden we een mooi voor
beeld, passend in het kader der gehouden enquêtes.
Een deel der landerijen, in gebruik bij dien heer P. J.
'Bakker, in het zuidelijk deel van onzen polder is
'door een waterkeeiing hooger uit het water komen
•to liggen en steekt nu zeer gunstig af bij het an
dere deel. Door 'den voorzitter werd nu voorgesteld'
dit praatje af t8 breken, teneinde den spr. gele
genheid te geven, nog iets te zoggen over bemesting
van grasland. Deze bepaalde zich hierbij! tot hot ge-
toruik, van stikstofbemesting,, daar spr. van oordeel
1», dat hiervan, nog onvoldoende gebruik wordt ge
maakt. Vooraf zegt spr. aan te nemen, dat voor
eind ere meststoffen, voldoende wordt gezorgd, daar
elenizijidige bemesting uit den hooze is. Eenige gra
fische voorstellingen worden getoond en toege
licht, waaruit bleek, dat een ruimere stik stofbemes-
<tf- ;g vrijwel op alle gronden belangrijk voordeel op-
vert, waarbij dan als eiachi gesteld dient te wor
den, dat. door goede afwatering een goede bodem
structuur is verkregen. De uit kometen van vele proe
ven, waarbij' op zeer verschillende gronden een bo-
nvesting werd toegepast van 150—300 en 450 K.G.
cl j 111, toonden duidelijk aan, dat oen rijkore gift van
stikstof voordeel, meebrengt. Omgezet in geldelijk
V. verdeel naar de geteelde hoeveelheid, komt spr. tot
d'5 resultaten, van respectievelijk f 19 50 f 43.20 en
(42.30 bij .-en chili-prije van f 15, kan deze gesteld
worden, op f 12, dun zijn de vbordeelen f24, f52.20
c i f 55.80 per H.A. Bij het gebruik van kalksalpeter
W aren de resultaten f 62, f 60 en i'P 74 voordeel pei
1\ '.A„ indien do prijs por bon.1 f 12 is. Door spr.
w 'ordl opgemerkt, dat do hoeveelheid stikstof liefst
njliet in eene dient te worden «wgeven, doch deel»
ten bate van den hooioogst en een kleiner deel ten
bate van het etgroen, mede verdient het aanbeve-
lir,::, vroeg te maaien, out to vourkomen, dat het 'ge
was niet al te zwaar wordt. Niet alleen: wint men
aan hoeveelheid, doch ook de ..kiwad.iteli van het
hooi is beter bij: rijkere stikstofbemesting, hetgeen
mede door .spr. met cijlfers wordt aangetoond'. Resu-
meorendo komt spr. tot de conclusie, dat met stik
stof bemesting heel v/at te bereiken is, imita andere
voedingsstoffen voldoende aanwezig zijn en de af
watering do vorming van een goëdo bodemstruc
tuur niet belemmert.
Ook deze Inleiding werd met aandacht gevolgd en
gaf aanleiding tot verschillende opmerkingen, en vra
gen. Dit leidde opnieuw tot een aangename gedachten
wisseling. Hieruit kunnen ook slechts enkele punten
aanstippen.
Zoo werd door spr. het'Vroeg aanwenden van zwavel-
amoniak ontraden, liever stroole men dit later en bezige
voor vroegere bemestlng-chlli voor lat aardappelen
kan zeer goed zw. am. worden gebezigd; voor vroege
prefereert spr. echter dit niet: spr. wijst er hier nog eens
met nadruk óp, dat do meststoffen omgezet moeten wor
den in opneembaar plantenvoedsel. Met betrekking tot.
het toedienen van 40 kalizout zou spr. hiermee niet
willen wachten tot Februari, Maart, doch met het oog
de ontchloring dit liever vroeger uitsrooien; dit geldt
in nog hoogoj-e mate voor kalniet, dit strooit men be
slist voor den winter, aangezien daar alles vóór te zeg
gen is en men risico uitsluit van minder aangename
gevolgen van chloor. Dat zeer velen de voorkeur ge
ven aan patentkall, schrijft spr. mede toe aan den vrees
voor chloor. Landbouwkalk voor aardappelveld kan spr.
niet aanraden, aangezien hierdoor vaak pokkige aard
appelen worden verkregen. Voorts meent spr. er nog
op te moeten wijzen, dat zwaardere stikstofbemesting
ook zwaardere fosforbemesting elscht voor een ge
wenscht resultaat. Proeven moeten ook hier weer den
weg aanwijzen. Mede acht spr. afwisseling bij het ge
bruik van meststoffen niet ondienstig, b.v, super eens
afwisselen met slakkenmeel.
Zoo ongemerkt liep het al wat naar elven, zoodat de
voorzitter oordeelde tot sluiting te moeten overgaan.
Hierbij bracht hij een woord van dank aan den heer
Smeding, die er zeker zeer veel toe bijgedragen heeft,
dezen praatavond zoo goed te doen slagen. Spr. hoopt
den heer Smeding daarvoor nog wel eens weer in Hu-
gowaard te mogen zien. Allen, die door hunne opmer
kingen en vragen de gedachtenwisseling hebben be
vorderd, dankte spr. mede, hetgeen tevens geldt voor alle
aanwezigen voor de betoonde belangstelling; ten slotte
ook een woord van dank aan de pers, waardoor het be
handelde zij het dan ook ten deele ter meer alge
meen© kennis kan komen.
BROHK OP LANGKNDIJK.
Jaarvergadering van hot plaatselijk onderling bogra-
fenistonde op Dinsdag 7 Februari 1928, avonds half
acht, In het lokaal van den hoer J. de Boor.
De voorzitter, J. Pluistor, roopt de aanwezigen, een
hartelijk wolkom toe en spreekt er zijn blijdschap ovor
uit, dat er nog zoovelon zijn, welke toonon belangstel-
j llng voor onn fonds to bezitten.
De notulen werden gelezen en onveranderd vastgo-
j steid.
j Uit hei jaarverslag van den secretaris bleek, dat het
i fonds telt 408 leden, 2 loden »Un overleden, waarover
I oon uitkeoring is verstrekt van ieder 60.
I Verder bleek, dat do contributie over hot afgeloopen
Jaar per lid hóeft bedragen BR cent, waaruit volt af te
lelden, dat hot fonds zeer goedkoop werkt.
Vorder word nog mededeellng gedaan dat tor vorge-
I makkfilljklng van de controle het kaartensysteem is In
gevoerd, terwijl tevens nog word medegedeeld dat hot
fonds 20 Jaar hooft bestaan, waaruit blijkt, dat trots
allen tegenstand wolke het in den beginne hoeft onder-
j vonden, wol degelijk rooht van bostaan heeft,
i Do ontvangsten hebben in hot afgeloopon Jaar be-
1 dragen f 138.95, en de uitgaven f 139.07, saldo f 19.88,
gevoegd bij bet kassaldo, zijnde t 67.81, mattkt een bezit
op 1 Januari 1928 van f 87.49.
Bij monde vau den heer P. Stammes werd meego-
doeld, de boekon on bescheiden in orde te hebben be
vonden en brengt eon woord van dank voor het accu-
rato beheer van don penningmeester.
1 Tot rapporteurs voor 1928 werdén benoemd de heorem j
I3. Be*rti en J. do Broe.
ij de gehouden' bestuursverkiezing: word de heer
G. Biersteker herkozen, terwijl voor don. heer
Kansen1 41 als zoodanig niet meer ln aanmerking
wonechte te komen:, wegens 'lichaairwgelbreken, d« I
heer P. Stammes word gekozen,
i Bij do rottdv-rlttag wrnsc.hte de boer P. Sta/mme», dat.
nr, gezien bot goeilkooper werken van ons fonds,
oen-s wat trieer propaganda gemaakt wordt, tot Ihet
j werven van nieuwe leden.
Voorzl'tte?' antwoordt, dat teftknn jare er m de
bladen oi> wondt gewezen, on acht dit voldoende.
Door don 'heer P. Beer» word het plan geoppord
orn onzen penningmeester, die 25 jaar IbestuurglJd
van het fonds is, oen bli.Lks ven waardlperirw? te
flchonken voor zijln Ij'ver en betangelooze toewijding
aan heit fonds he/wezen'. In dien geest werd besloten.
Hierna sluiting.
A.i Maandag ui de verhuring plaste hebben.
Na bespreking wordt besloten, den zuidelijken ak
ker in zijn geheel te verhuren en de beide andere
akkers elk ln twee perceelen.
Van een 80-tal ingezetenen is een verzoek ingeko
men om hot gemeenteland voortaan onder de inge
zetenen te verhuren.
De voorzitter vindt dit moeilijk voor het land dat
buiten de gemeente ligt en ook voor grasland is het
moeilijk.
Besloten wordt het adres voor kennisgeving aan te
nemen en er zooveel mogelijk rekening mee te hou
den.
Een verzoek van Vrone. Afgewezen met
den wenk om subsidia te vragen.
De voetbalvereemiging Vrone vraagt om verlaging
van de huursom van het terrein, die thans f 150 ia.
Diverse redenen zijn er, waardoor de betaling moei
lijk is. B. en W. wijzen er op, dat de vroegere huur
der f185 betaalde, zoodat ihet terrein niet te duur
is. Het terrein is op contract voor den tijd! van 6
jaar verhuurd, met verlenging, als niet vroegtijdig
wordt opgezegd. De termijn van Kerstmis 1927 heeft
men voorbij laten gaan en een contract moei on
aangetast worden gehandhaafd.
Den heer Snel zou het spijten, al® Vrone om 25
of 50 gulden te niet zou gaan en ook de heer Lek
wees er op, dat de voetbalsport opvoedend werk
verricht.
Voorzitter beschouwde het als een verkapte sub
sidie, in welk geval het beter is subsidie aan te
vragen.
Andere heeren achten de pachtsom voldoende
leag. Tenslotte werd besloten het verzoek voor
kennisgeving aan te nemen.
De werkverschaflfng Uitsluitend ever
de arbeidsbemiddeling.
Eenige werklieden zijn te werk gesteld in de veen
derij, om den molentocht uit te diepen.
B. en W. wenschen zich uitsluitend tot de ar
beidsbemiddeling te bepalen, zoodat geen anderen
te werk worden gesteld, dan zij, die zich bij de ar
beidsbemiddeling hebben opgegeven. Zij moeten
daarbij minstens drie dagen zijn ingeschreven en
de kostwinners hebben voorkeur. De raad ging met
deze regeling acooord.
De heer Lek vraagt, of drie gulden per dag voor
loon niet laag is.
Voorzitter zegt, dat rekening ie gehouden met
den korten werkdag ep ook mot het standaardloon
waarvan niet meer dan 80 pot, wordt uitgekerd.
Wethouder D*uijf meent, dat de correspondent zich
onrtoodig mot dc werkzaamheden inlaat, waardoor
een toezicht, dat hij op zich heeft genomen, over
bodig is. Al pratende blijkt dit echter op een mis
verstand te berusten.
Een wog door do Deelmoet nenr KoedljkT
Deze zaak is in B. en W. losweg besproken, doch
daarna werd vernomen van een gehouden vergade
ring te Alkmaar betreffende oen. weg door het am
bacht naar Koedijk. Daardoor komt het bovenbe
doeld o plan weer ln gedachten en kan het noodig
zijn in deze opnieuw actif to worden.
Voorzitter heeft den hoer Van der Val gesproken,
die meedeelde, dat eventueelo verzoeken voor 1
Maart mooten worden Ingediend, wil er kans zijn,
dat subsidie verstrekt wordt, wat ook voor fietspa
den geldende is. Hot lijkt voorzitter goed, hierop
Koedijk te wijzen, die in de eerste plaats belang
bij dezen weg heeft, meer dan 8t, Panera».
Wethouder Duijf zegt, dot Koedijk destijds be
sloten heeft de voorloopige koeten voor do plannen
op zich te nemen. De eigenaar» van landerijen ga
ven toestemming, zoodat de zaak toon reeds in een
vrij ver gevorderd stadium was. Ook de tuinbouw
te Koedijk en Zuid-einde wilden steun verleonen en
van hier i» toen moreel e steun toegezegd. Goedge
vonden werd mot Koedijk overleg te plegen.
Do heer Snol wijst nog op een graspad in de
veenderij, dat als rijpad gebruikt moet kunnen wor
den. Dit zal nader onder oogon worden gezien,
Daarna sluiting.
In de raadszitting van Woensdagmiddag waren al-
le leden aanwezig.
Na opening met welkom, werden de notulen gelezen
en onveranderd vastgesteld.
Mededeelingen.
De voorzitter deelt imee, dat de aankoop van land
door het Burgerlijk armbestuur van de erven
Kloosterboer is 'goedgekeurd.
Ook is goedgekeurd het aanvullingsreglement van
het burgerlijk armbestuur.
De heer Jb. Duijf heeft de benoeming tot arm-!
voogd aangenomen. 1
Het bestuur van Het Witte Kruis heeft huis en land
op de gestelde voorwaarden aanvaard. 'Het huisje is
reeds betrokken door den heer Oukes, en de akker is
verhuurd aan den heer J. Groen voor f 72 per jaar.
Op een desbetreffende vraag van den heer Snel
deelt de voorzitter mee, dat de akker onder de steeds 1
geldende voorwaarden verhuurd is.
De Twuijverweg.
In verband met de besprekingen in de vorige ver-
gadering, is de voorzitter naar 'Den Haag en Haarlem j
geweest. De Goirimissaris deelde mede, dat een cor
respondentie gaande is met Ged. Staten en den Mi
nister, doch dat geen verdere mede deelingen konden
j worden gedaan. In Den Haag heeft de voorzitter den
Minister zelve gesproken. Deze was het er volkomen
I mee eens, dat de zaak veel te lang duurde, sprak
j eveneens over de correspondentie, doch deed even
min verdere mededeelin'göri. Daarop heeft voorzitter,
i den Referendaris gesproken, die ook zijn medewer-
king heeft toegezegd.
J Toevallig heeft daarna nog een bespreking plaats
gehad met den heer Kooiman, lid van Ged. Staten.
Deze zal do zaak in elk goval in Gert. Staten ter
sprake brengen en don noodigen aandrang uitoefenen.
Ook hij vond dat de toestand niet langer voort mocht,
dpron.
Er is dus, aldus voorzitter, gedaan wat gedaan kon
worden.
Zonder bespreking wordt een cn ander voor kon-
nisgevlrig aangenomen.
Landaankoop.
Van do erven Kloosterboer ln 60 sneo» land gekocht
voor f (31UÜ, waartoe thans officieel het besluit wordt
genomen.