Alitifti Niens-
Aiitiiiiiii- Lmlliiwtlii
Donderdag 22 Maart 1928.
71ste Jaargang No. 8225.
Uitgevers: N.V. vJl TRAPMAN Co7 Schagen.
Eerste Blad.
De levensloop van Fokker.
Sproeten komen vroeg in
het voorjaar, koop tijdig ©en pot
Sprutol. Bij alle Drogisten.
Binnenlandsch Nieuws.
Een spoorweg-tijdschrift
Feuilleton.
SCHAGE1
blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
en Zaterdag. Bij Inzending tot 'smorgens 8 uur, worden Adver
|{n nog zooveel mogelijk ln het eerstultkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 8 maanden f 1.65. Losse nummers 6 cent. ADVEBTEN-
TlëN van 1 tot 6 regels 11.10, Iedere regel meer 20 cent (bewljsno.
Inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
H NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
(aak* zijn verblijf in Amerika een Hollandsche
Jóngen.
BDOLLANiyS TROTS OP VTJEfGTUIOGEBdED.
Morks Magazijn. wijdt H. G. Cannegieter een
jktersciiets aan Fokker. „Fokker behoeft geen
naaan", zegt 'hij „er is maar één Fokker, en de
rietter zou afbreuk doen aan den glorieuzen
ik van den naaan". De schrijver heeft geen in-
riew gehad met Fokker, al kwam deze ook kort
iden in Haarlem. Er was geen gelegenheid voor
eenigszins vruchtbaar interview. Maar in zijn
foonlijke omgeving heeft de heer Cannegieter
gevonden, zij die getuige' geweest izijn van den
[semsnellcn overgang'van schooljongen tot in-
iationale beroemdheid en die heeft hij hun in-
cken van Fokker gevraagd. En niet al die in-,
ikken stemmen overeen. De verschijnselen die
heeft waargenomen, de eigenschappen, geheur-
ssen, uitlatingen kloppen volkomen, imaar in de
jaring van de verschijnselen en de aanduiding
beweegredenen loopen de zegslieden uiteen,
wmy Fokker werd op Java geboren, maar ver-
ide alss vierjarige naar Haarlem, waar zijtn
ader nog steeds woont, in het ouderwets statige
aan den Houtweg. Wie het voorrecht heeft ge
niet Fokkers moeder kennis te maken, be-
Pft hoe haar eenigen zoon zijn geestkracht en zijn
moedigen levensdurf van niemand1 vreemds
ft, zegt de heer Cannegieter. De schooltijd van
Fokker is wel het omgekeerde van een succeó,
x biji wie lag de schuld, bijl de schooli of bij den
llng?
ouderlijke staaltje® werden den schrijfver ver
van de e>quilibristiiscll}e gaven van den jongen
ker, eigenlijk het eenige waarin hij' uitmuntte,
op sportgebied. Bij zeilen en zwemmen met de
en der Haarliemsche Roei- en Zeilvereniging
hij daar menigmaal blijk van. Elenl andere lief-
liberiji was knutselen, maar ook op dat gebied was
kker's talent eenzijdig ontwikkeld, en wees het
chts in de richting, van de vliegtechniek. Dlat
tun niet, omdat hij! niet in een andere richting
1 gaan. maar omdat hij! niet wou. Hiij verspilde
en energie, maar uitsluitend hetgeen hij nuttig
tte betrók hij in zijn belangstelling. De ontwik-
Ing van den motor bood hem zijn kans. Eerst
beerde hij het met auto's, toen vader Fokker
x geen geld, meer voor beschikbaar wilde stel-
begon hij met het vliegtuig. Eerst in 't geheim,
uit schaamte of' beschroomdheid, maar omdat
Keen concurrentie wilde. Hij had iets beters te
>n dan zijtn schoolwerk, dat was hiiji zich bewust,
daarom kon hij met een glimlach' alle verwijten
ïr zijn slechte vorderingen op school! van zi,ch al
enf glijden. Atóhter die glimlach verborg hij'
irgie. en een wereld van gedachten,
n Dultschland heeft Fokker vliegen geleerd. «EÖj'
8 er heen gegaan, om een technischen cursus te
Ken, maar kwami al spoedig op de vliegscbool in
in* terecht. Elen Duitsch hoofdofficier droeg hem
den bouw van een vliegtuig op, en acht maanden
nadat de jonge Fokker zijn vaderland had jverlaten,
had hij op het door hemzelf vervaardigde toestel
zijn brevet als vlieger gehaald. In dienselfden zomer
van 191)1 keerde hij triomjfantellJlk naar Haarlem
terug, om op verzoek wan de vereenlging Konin
ginnedag de feesten van 31 Augustus met zijn
vliegtoeren op te Luisteren. Met lauwerkransen en
eerbetoon erkende zijn vaderstad de bdtzondere ver
diensten van den toen amper een-en-twintig-jarige.
Belangrijke constructies van Fokker waren de
toestellen zonder eenige inrichting voor het be-
heersohen van het zijdelingsch evenwicht, eni bo
vendien de methode voor autogeen lasschen van
stalen buizen. De voordeelen daarvan schuilen niet
alleen in de gemakkelijke bewerking en in het
steeds beshikbaar zijn van het materiaal, dat juist,
omdat het lasbaar moet zijn. eenvoudig koolstof
staal kan weizen. doch bovenal in de groote sterkte
en den eenvoud van onderhoud eni reparatie.
In den oorlog kreeg Fokker de kans om een groo
te schrede voorwaarts te doen, en die kans gebruik
te hij. In Dultschland had hij reeds in 1913 een
vliegtuigenfabriek opgericht, nadat Engeland en
Nederland niet op zijn aanbiedingen waren inge
gaan en het Duitsche legerbestuur tien legervlieg
tuigen had besteld. Aanvankelijk werkte hij met 30
man, allengs waren meer dan drieduizend arbeiders
op de fabrieken bezig. Door zijn vinding van gekop
pelde mitrailleüse en motor in Dultschland; een tijld
lang absoluut meester in de lucht geweest. Een nog
gecompliceerder constructie dan deze, een verdere
ontwikkeling van de koppeling van machinegeweer
en motor kwam na den oorlog tot stand.
Als een bijzonderheid, die ongetwijfeld -zeer ten
goede is gekomen aan de kwaliteiten der Fokker
vliegtuigen noemde de hoer Cannegieter het feit, dat
Fokker niet slechts contructeur, maar ook invlieger
is en een zoo hoog ontwikkeld vliegersgevoel heeft,
dat hij bij zijn proefvluchten elke bijzonderheid van
een toestel tot in de geringste details weet te be
merken, de oorzaak er van aan te wijzen, en indien
het een ongunstige eigenschap is, de verbetering
aan te geven. Fokker is dus niet afhankelijk van de
critiek van andere invliegers.
Tenslotte wijdt de schrijver eenige woorden aan
de Nederlandsohe Fokkerfabrieken, die hier geves
tigd werden na den wapenstilstand, toen er in
Duitschlafcd voor Fokker geen emplooi meer was.
Toen in 1919 te Amsterdam de E.L.T.A. gehouden
was huurde hij de tentoonstellingsgebouwen aan
de overzijde van het Y en richtte ze tot fabriek in.
In 1920 vlogen zijn eerste speciale luchtverkeer-ma-
chines van Nederland naar Engeland en ook op dit
gebied vAas hij een baanbreker. Hij- bleef daarbij
vasthouden aan zijn beproefde constructie-principe»
de gelaschte stalen buizenromp en de vrijdragendo
vleugel met een dig profiel. In 1925 had reeds een
duizendtal vliegtuigen de fabriek verlaten. In 1921
werd een filiaal gesticht in Amerika, in 1924 tot een
afzonderlijk bedrijf verheven te Hasbrouck Height
in N)ew Yersey, schuin tegenover New-York. Een
tweede fabrieksgebouw fce Wheeling ln West Virgi-
nia zal weldra in gebruik genoimem worden. De
schrijver herinnert aan de groote vluchten, met Fok
kervliegtuigen gedaan, en aan Fokker's te Haarlem
uitgesproken verklaringen over de veiligheid der
hedendaagsche vliegtuigen.
- Het zeer belangwekkende artikel waarbij! aardige
plaatjes van vroeger en later tijd gevoegd zijn,
wordt besloten met een hulde aan Fokker als indu
strieel, hetgeen hij zeker niet minder is dan uitvin
der. „Het kómt miijl geenszins onbegrijlpelJjk voor, dat
iemand van zijn geest zich in Amerika op zijn
plaats voelt", zegt de schrijver, maar hij' besluit met
vast te stellen, dat ondanks alles wij. Fokker onder
onze landgenooten mogen blijven tellen, want Ton-
ny Fokker is tenslotte een Hollandsdha jongen.
TER ONTWIKKELING VAN HET PERSONEEL BW
DE NED. SPOORWEGEN,
Naar het „U.D." verneemt, zal over eenigen tijd wor
den overgegaan tot het uitgeven van een nieuw tijd
schrift, bestemd voor het personeel bij de Ned. Spoor
wegen en voor het personeel werkzaam bij de Ned.
Indische Spoorwegen.
Reeds meermalen is de wensch geuit om over een
eigen spoorwegtijdschrift te kunnen beschikken, waar
door aan de lezers de gelegenheid wordt geboden tot
kennisnemen van hetgeen zich afspeelt op het gebied
van de spoorwegen in het algemeen en de Ned. en Ned.
Indische Spoorwegen in 't bijzonder. Tot nu toe moet
men zich behelpen met buitenlandsche tijdschriften, dl»
slechts buitenlandach nieuws geven.
In het nieuw uit te geven tijdschrift sullen populaire
artikelen voorkomen over onderwerpen op het gebied
van onze spoorwegen, mededeelingen over belangrijke
gebeurtenissen, uitgevoerde en voorgenomen verbete-
j ringen, getroffen maatregelen die voor het vervoer van
personen en goederen van belang zijn, mutaties, een
vragenbus enz.
Het licht in de bedoeling de artikelen ln dit tijd
schrift zoo populair te houden, dat zij door een groot
deel van het spoorwegpersoneel gelezen kunnen worden
dat daardoor de gelegenheid krijgt zich te ontwikkelen
en aen beteren kijk to krijgen op hetgeen bij de Spoor
wegen gebeurt.
Nog dit Jaar zal het tijdschrift verschijnen* waar
schijnlijk om de 14 dagen.
Als hoofdredacteur zal optreden de heer Reitama, öud-
hoofdambtenaar van de Indische Staatsspoorwegen.
Voor de uitgifte van het nieuwe spoorwegblad wordt
een afzonderlijke combinatie gevormd, waarbij de Spoor
wegen uit den aard der zaak nauw betrokken zijn. Het
is hoofdingenieur E. O. W. van Dijk, chef van dé ex
ploitatie der Nederl. Spoorwegen die meer in het bij
zonder de voorbereiding tot de uitgift» vaa het orgaan
op zich heeft genomen*
door
Eihel M. Dell
Het was natuurlijk buitengewoon onredelijk, doch
w netgeen ze zooeven gezien had, leek het haar toe,
itrn«i i no^ meer haatte dan tevoren. Ze had het
alsof hij ln haar leven was verschenen met het
n a^es om z*ch heen te vernietigen. Er kwam
«tton ver*an,&en hij haar boven hem uit
h hunnen verjagen, maar onmiddellijk zag ze
•Mat ze machteloos stond.
KlevïJ ®om,bere stemming liep ze .het huls binnen. Na
v Jlituj.. "trek bad hij het geheel aan de zorgen der be-
tn _verg®la Een der breede vensters stond
toias in 6 kaln* naar binnen. Ze bevond zich
ialtón salon, waarvan alle stoelen met bruine
hier a.r®noverbokken. Hoevele gelukkige uren had
f T«rwm 1 doorgebracht vóór en na Nick's huwelijk.
I tolniJrfi* u ."f8nd om zicl1 heen stond te kijken,
gen KeWA„ Z!°? eensklaps, dat Nick haar eenige da-
theeu mnAB*V ^ad' dat een hoek uit zijn bibllo-
iia meebrengenn haJen' kon het nu tegelijk voor
fan de^hiKiw^f351?8 Verbaasd te bemerken, dat de deur
prder over open stond, doch ze dacht er niet
'e!ke zich i«a 6n reS®lrecht op de boekenkast toe,
Wond. een r verste hoeken van het vertrek
^vernemen^' naar Farrow's „Verhandeling over het
'kter zich zeeeZo hoorde ze eensklaps iemand
Jtohto -.—ui. zoekt,
be^Cs^eZ!5£ln' "dan wllde ik je even zeggen, dat ik
0l8a schriwta v oogenblik in mijn hand heb."
onder rit» -^t geluid van elke stem had
doch dit w ®'e?:even omstandigheden doen ontstel
ooch dit W3 Twuiotouuigueaen aoen. oatsiei-
torkt® dat Ma*Stx7 hijzonder het geval nu ze be-
Hij ]ag j_ wyndham zich in het vertrek bevond.
Wte haar klS len£to op de sofa uitgestrekt en
s-rteijjk uit „Mijn beste kind, ik geloof
heusch, dat je zenuwgestel een weinig in de war Is. Ik
zal zoodra lk thuis kom, een drankje voor je gereed
maken. Ben Je per flets gekomen?"
Olga nam geen notitie van deze vraag, want ze was
op het moment te verontwaardigd om een woord te
I kunnen uitbrengen.
I „Ga zitten," ging hij voort. „Het is heel dom van je
om met zulk warm weer gebruik van een rijwiel te ma
ken. Het was je verdiende loon geweest, wanneer je
een zonnesteek had opgeloopen."
„Ik heb heel kalm gereden," verklaarde Olga heftig.
„Zoo dwaas zal ik met een dergelijke temperatuur niet
zijn. U schijnt te denken, dat ik er totaal geen gezond
verstand op nahoud."
I „Mijn gedachten behooren mij alleen toe," antwoordde
1 Max. „Waarom vertelde je me niet, dat je van plan was
i hierheen te gaan? Ik had je dan in den auto kunnen
j meenemen."
I „Ik had er geen flauw vermoeden van, dat U deze
richting uit moest. Hoe kon ik dat weten?" vtoeg Olga.
„En zelfs als dit me bekend was geweest, dan..." Ze
hield op.
„Dan had je de voorkeur aan een zonnesteek gege
ven?" vulde hij aan. „Dat kan ik'me levendig voorstel
len. „Nu, hier is het boek." Hij kwam van de sofa over
eind. „Ik ging hierheen om het te halen, daar je oom
het noodig scheen te hebben en ik raakte er zelf zoo
in verdiept, dat ik het niet meer kon neerleggen. Wij
schijnen er een allerellendigste grondwet op na te hou
den en ik vraag me af, aan wien eigenlijk de hoofd
schuld te wijten is."
Olga nam het boek met een minachtende uitdrukking
ln haar oogen van hem aan. Ze geloofde geen seconde,
dat hij Inderdaad een letter daarvan gelezen had. Waar
om vond hij het ln 's hemelsnaam noodig tegenover
haar belangstelling voor dergelijke onderwerpen te vein
zen?
„Neemt U vandaag vacantie?" vroeg ze kortaf.
Hij glimlachte. „Ik heb vanmorgen in het ziekenhuis
den teen van een ouden man afgezet, vier kinderen In
geënt, oen kies getrokken en brandwonden behandeld.
Wat wensch je nog meer? Of moet jij misschien ook
gevaccineerd worden?"
Olga deed weer, alsof ze deze laatste vraag niet ge
hoord had. „Dus in elk geval heeft U een halven dag
vrijaf genomen?" vroeg ze.
„Om je de waarheid te zeggen, bekoorlijke jonge da
me, is het allemaal de schuld van juffrouw Stubbs, de
eigenaresse van de „Scheepsherberg." Ze liet me drin
gend verzoeken zoo spoedig mogelijk daar te willen ko
men en ze was ondankbaar genoeg om te sterven, voor
dat ik haar kon bereiken."
„Oh," riep Olga verschrikt uit „Is d» oud» juffrouw
Stubbs dood?"
„Ja."
Met een ruk wendde ze zich om en keek hem aan.
„En... en U kwam zooeven van haar sterfbed van
daan?"
Hij stond op en rekte zich uit „Om U te dienen."
Olga staarde hem ongeloovig aan. „U... dergelijke
treurige dingen raken U dus heelemaal niet?" vroeg ze
langzaam.
„Wat geeft het me, of ik me er iets van aantrek?"
zei Max.
„Waaraan is ze gestorven?" vroeg Olga,
Even aarzelde hij eri toen antwoordde hij kortaf:
„Kanker."
„Heeft ze erg geleden?"
„Het komt er niet op aan, is het wel?J' zei Max, ter
wijl hij zijn handen in zijn zakken stak.
„Ik zie niet in, waarom U het niet vertellen kunt,"
bracht Olga bevend van verontwaardiging uit. „Vol
gens mij komt het er heel veel op aan. Zij was een
vriendin van mij. en als ik geweten had, dat ze ernstig
ziek lag, was lk haar zeer zeker onmiddellijk gaan be
zoeken. U had het me wel kunnen vertellen, vind ik."
Ze maakte een beweging, alsof ze het vertrek wilde
verlaten, doch Max had met een paar groote schreden
de deur gereikt en versperde haar den weg.
„Ik wist volstrekt niet, dat de oude vrouw 'een vrien
din van je &as,zei hij. „Maar in elk geval zou het
geenerlei nut gehad hebben bij haar te komen, want
naar alle waarschijnlijkheid had ze je in het geheel niet
herkend."
„Ik had haar toch de een of andere versnapering
kunnen brengen," merkte Olga op.
„Waarvan ze niets gebruikt zou hebben," vervolgde
Max.
Ze balde haar vuisten, zonder zich hiervan iets be
wust te zijn. Oh, waarom was die man toch zoo afschu
welijk hard en koud?
„Wilt U zoo goed zijn de deur te openen?" vroeg ze
uit de hoogte.
Hij bleef echter onbeweeglijk staan. „Heb je er eenig
bezwaar tegen mij te vertellen, waarheen je van plan
bent te gaan?" vroeg hij.
Er kwam een gevaarlijk licht in haar blauwe oogen.
„Dokter Wyndham, ik zou wel eens willen weten, wat
U dat kan interesseeren?"
Hij hief zich in zijn volle lengte op en opnieuw viel
het Olga op, hoe breedgebouwd hij was. „Ik zal je
vraag beantwoorden, zoodra je dit de mijne hebt ge
daan."
Slechts met groote krachtsinspanning gelukte het
haar zich te beheerschen. Oh, wat haatte zij dien man
...Wanneer ze met hem in conflict kwam, dan maakte ze
i zich totaal van streek en toch kon ze het niet vermijden.
„Ik ga dadelijk naar haar huis om met haar dochter
te kunnen praten," gaf ze te kennen.
„Ik dacht wel, dat Je dit van plan was," zei Max. „Het
spijt me ontzettend je in dit geval te moeten dwars-
boomen, doch lk ben er wel toe gedwongen. Ik verzeker
je, dat juffrouw Briggs meer dan bezoekers genoeg zal
hebben."
.Niettemin ga ik heen," hield Olga vol.
Ze zag, dat er een eigenaardige blik in zijn oogen
verscheen en voor een kort oogenblik maakte een ge
voel van angst zich van haar meester. Ze stonden nu
recht tegenover elkander en geen van beiden zei een
woord.
Op deze wijze verstreken er eenige minuten. De groe
ne oogen keken haar thans niet langer aan, doch staar
den naar de boekenkast achter Olga. Had hij er eenig
idee van, hoe afschuwelijk hij er thans uitzag, vroeg
het jonge meisje zich af. Hij was toch niet van plan
haartegen haar wil ln het huis-te houden?"
Ze kuchte even en zei: „Dokter Wyndham, wilt U
zoo goed zijn die deur te openen?"
Onmiddellijk keek hij haar weer aan. „Zonder twij
fel", zei hij. „Ik sta er echter op eerst je belofte te
hebben, dat je niet naar het sterfhuis zult gaan voor
né. de begrafenis."
Ze voelde hoe alle kleur uit haar gezicht wegtrok,
j „Maar waarom zou ik het niet doen?"
„Eenvoudig, omdat shet niet goed voor je is," ant
woordde h^ kalm.
„Hoe belachelijk." Dit waren de eenige woorden, wel
ke ze op dat moment kon uiten, doch ze klonken hef
tig genoeg. Hij hoorde deze zwijgend aan en ze begreep
intuïtief, dat ze het op een andere manier moest aan
pakken, wilde ze eenig succes tegenover hem bereiken.
„Dokter Wyndham," zei ze op harden, bevelenden
toon. „Open die deur... onmiddellijk."
Weer zag zij dien spotenden blik in zijn oogen ver
schijnen.
„Bekoorlijke jonge dame," herhaalde hij. „Het spijt
me heel erg, doch ik blijf weigeren."
Na dit antwoord raakte zij buiten zichzelve van woe
de en ze wist op dat oogenblik oo niet precies wat ze
eigenlijk deed. Hij zou het toch ln geen geval durven
wagen met haar te vechten, veronderstelde ze vaag...
Ze greep naar den deurknop boven zijn hand en rukte
er met alle macht aan. Ja, .ze had gewonnen Haar hart
bonsde van vreugde en triomf, toen hij zijn hand te
rugtrok. Het volgende oogenblik echter begon ze weer
te trillen van woede, want zijn handen omvatten haar
schouders ais ln een ijzeren greep.
Wordt vervolgd.
