SchagerCourant
Tutti Frutti.
v
Tweede Blad.
Binnenlandsch Nieuws.
De M.E.T.0. te Helder.
fi.4.5°
QTqe£ben&
&un£pn
Sand
Veenendaal en de Amsterdamsche
kanaalplannen.
ei
Pi
De Zuiderzeewerken.
De Zuiderzeevisscherij.
srllrv
Geen uitbreiding van onzen treinenloop
op Zondag.
BELASTINGDRUK IN HET KANTON SCHAGEN.
L
Donderdag 26 Aprii 1928.
71ste Jaargang. No. 8244
De dag van openstelling der Middenstands- en Electrl-
dteitstentoonstèlling te Helder nadert met rassche schre
ien. A.s. Zaterdagmiddag 28 dezer, heeft de officieele
>pening plaats, en daarna Is de tentoonstelling gedu-
ende een week, open van des middags 2 tot des avonds
1 uur.
Niet minder dan 52 belangrijke inzendingen op het ge
il lied van landbouw, handel en industrie, zijn er te zien,
pet toepassing van electriciteit; verschillende demon-
tra ties van electrische apparaten op huishoudelijk ter-
ein zullen er worden gegeven. In het tentoonstellings
gebouw is een Volendainmerorkest aanwezig, dat voor
muziek zorgt, terwijl er een aparte dans- en caba-
etzaal Is. waar o.a. een conferencier een een dichter-
anger zullen optreden. De Kon. Luchtvaartmaatschappij
eeft wederom gedurende een drietal dagen, n.1. van 28
Iipril tot en met 1 Mei, vliegtochten boven den Helder
eorganiseerd, terwijl de winkeliers een winkelweek zul-
ym organiseeren en zoo zullen medewerken, het verblijf
de stad aantrekkelijk te maken. Verschillende lezin-
en, op het gebied van electriciteit, vliegwezen, koken
p gas, e.d., zullen worden gehouden.
De toegangsprijs is zeer matig gesteld, n.1. op 25 ets.
er persoon, Incl. stedelijke belasting, zoodat in den vol-
ten zin des woords Iedereen van deze gelegenheid ge-
ruik kan maken. Voor hen, die van buiten komen, kun-
en wij nog meedeelen dat er 'n zeer goede gelegenheid
oor het parkeeren van auto's in de onmiddellijke na-
eheid van het tentoonstellingsterrein is.
VERKRIJGBAAR BU
ALLE ERKENDE
RIJWIELHANDELAREN
DE BETEEKENIS VAN VEENENDAAL.
Men schrijft uit Amsterdam; aan de N. R. Crt:
Ruim anderhalf uur sporens van de hoofdstad,
i het Zuiden van de zg. Geldersche Vallei, ligt,
.et ruim 15.000 inwoners een gemeente, die al»
nJustriecentrum voor ons land van grootere be-
eekenis is dan menige plaats met een belangrijk
(rooter inwoneraantal.
Veenendaal heeft als industrieplaats een reeks
'an wenachien- en belangen, die men den laatsten
Lid in verband met de plannen omtrent het kanaal
isterdam-Bovenrijn duidelijker naar voren heeft
'illen brengen. Wie Veenendaal zegt, izegt Gel-
(ersche vallei, en het spreekt dus ■v'anzelf. dat
.nsch de industrie van deze plaats voorstander
Üijkt te zijn van het denkbeeld, het gewenschte
.anaal door de Geldersche vallei te leggen.
Om nu deze wenscben en verlangens beter naar
en te brengen dan tot nu toe reeds geschiedt was,
eeft een commissie uit hen, die eenig direct be
lang hebben bij de ten uitvoerlegging van dit werk
jmder voorzitterschap» van burgemeester dr. J. J.
C. van Kuyk een aantal genoodigden aanschou-
Q| vel ijk onderwijs gegeven in de ©economische aar-
Irijkskunde, voor zoover deze het een en ander
veet te verhalen van Veenendaals beteekenis. De
rm© bodemi had, reeds eeuwen geleden, .daar ter
(laats schapenteelt en daarnaast als huisvlijt wol-
lanmerij, doen ontstaan. Bovendien leverde in de
tixen voor de reformatie, Veenendaal turf naar de
flaandersche textielindustrie, met het gevolg, dat
sr een ©economische band werd gelegd, die later
eidde tot de vestiging van eenige Vlaamacbe in-
uatrieën in Veenendaal.
rde
CEN KOSTBARE OORVIJG. Plaats van handeling:
het stationsplein te Airoio, het Zwitsersche stadje,
waar de trein den St. Gothard tunnel binnengaat.
Personen: een Berliner in een Mercedes-auto en
een zakenman uit St. Gallen. De Berlijnsche in
woner, op het oog geen aristocraat, had blijk
baar wat haast gehad en was den St. Gallenaar
met een flink vaartje voorbij gereden. De laat
ste scheen er echter heelemaal niet van gediend
te zijn om als „achteraankomer" te spelen en hij
reageerde er dan ook op door bij aankomst op
het stationsplein den Berliner een oorvijg toe te
dienen, die desnoods voor de heele familie toerei
kend had kunnen zjjn, en het gehoor van den ge
slagene niet weinig beschadigde. Deze eigenrech-
tige daad werd zwaar geboet. Eerstens moest de
„slagvaardige", zonder dat het gerecht er nog in
gemoeid werd, 11.000 francs schadeloosstelling
neertellen. Daarna had hij zich voor de recht
bank te St. Gallen te verantwoorden, die hem tot
twee maanden gevangenisstraf veroordeelde.
Nochtans werd deze straf in tweede instantie om
gezet in 2000 francs boete, zoodat de oorvijg nu,
al met al te staan kwam op 13000 francs, wat in
den tegenwoordigen tijd zeer zeker een buitenge
woon goeden prijs is te noemen. Het heet, dat
na dit voorval, talrijke automobilisten het gebied
van St. Gallen bezoeken, die het er op wagen om
ten koste van een flinke oorvijg, een dergelijk
flnancieele regeling te treffen, als hierboven aan-
gegeven.
tl
l! EWETENSGFXD. In een Engelsch „Magazln" ver
telt de directeur van een groote spoorwegmaat
schappij van een aantal gevallen, waarbij, men-
schen een zoodanige eerlijkheid aan den dag heb-
i ben gelegd, dat men in het eerste oogenblik denkt,
]l dat men met zwakzinnigen te doen heeft. Zoo
stuurde een reiziger de directie van de spoorweg-
maatschappij drie shillings en schreef daarbij:
„Ik heb, acht dagen geleden, met een biljet
derde klasse in mijn zak 25 minuten in de wacht
kamer eerste klasse gewacht. Al geef ik toe, dat
uwe maatschappij daardoor geen bepaalde schar
de had, zoo heb ik aanspraak gemaakt op din
gen, die mij niet toekomen. Juist wanneer Iemand
als ik niet uit spaarzaamheid maar uit principe,
njets anders dan derde klasse reist (omdat hij er
niet aan hecht, dat hij medepassagiers heeft, die
hun kleeren bij een goeden kleerma-ker laten ma
ken) zoo moet hij den schijn vermijden, een „snob"
6 zijn een mensch dus, die net doet, alsof hij er
gens moet zijn, waar hij eigenlijk niet hoort. Ik
heb niet alleen in de eerste klasse-wachtkamer
Zoo kreeg de plaats haar tegenwoordige uiter
lijk: een welvarend, maar klein dorp, dat deson
danks enkele groote wolf abri eken. z.g. sajetfa-
brieken dan katoenspinnerijen en weverijen, en
ten slotte sigarenfabrieken, heeft aan te wijzen;
waar in het afgietoopen jaar alleen over den spoor
weg 12 millioen K.G. goederen werden verzonden
en 36.5 millioeni K.G. goederen werden ontvangen,
waar het vervoer per bode en per post grooten om
vang heeft aangenomen; waar de industrie in 1927
941000 KLWU. electriciteit verbruikte, naast don
door eigen middelen opgewekten stroom, en waar
de boeren uit den omtrek per jaar 15 millioen
eieren brengen, die daar door de handwarm opge
kocht. verpakt en vervoerdi worden.
Hoofdmomenten van Veen^ndaal's ©economische
leven zijn: de eiermarkt, de wol- en textiel'at rieken
en de sigarenindustri©. Van aile kanten met de
meest verscheidene vehikels, komen de boeren,
sommigen met een paar sn?*». andenn mot hon
derden eieren naar de markt; vindeif daar hun
standplaatsen wachten zoo op den ommegang der
kooplui. In een oogwenk is de koop gesioten; de
prijs wordt practisch door enkele groote- koopen
vastgesteld, en wanneer de markt niet flauw ge
stemd is. zijn er weinig woorden noodig om tot za
ken te komen.
Het industrieele proces, dat zich in de sajeiU-
brieken, in de katoenweverijen voltrekt, is min«fcwr
eenvoudig, vereisch langer bezichtiging en uit
voeriger uitleg.
In de saj etfabrieken komt de ruwe wol, de vuile
schapenvacht, om na gesorteerd en gewasschen te
zijn, door lange reeksen van machines gekamd,
gesponnen en getwijnd te worden. Op vernuftig
geconstrueerde werktuigen wordt die uiterst dunne
woldraad, hetziji alleen, hetziji tezamen met kunst-
izij, tot kousen verbreid, eerst aan één stuk het
been, dan later, op kunstige wijze, de voet. Per week
wordt op deze wijze 10.000 K.G. wol, hetziji tot
strengen, hetzij tot gebreid .product verwerkt. Nog
vuriger schijnt het tempo, nog heftiger het lawaai
in de katoenweverijen, waar, nadat de 20.000 dra
den breed© ketting is saamgevo&gd, de spoelen met
den in slagdraad' door stevige houten armen ertus-
schen door worden geslagen, in een regelmaat van
beweging, dié de geluidsgolven tot een oorverdoo-
vendien stoim opzweept, waarbij de omensch. ge
dwongen. tot den natuurstaat terugkeert en zich
slechts door 'primitieve maar udteé&t duidelijke
hand- en armgebaren verstaanbaar kan maken. De
geweven katoen verder bewerkt en bedrukt ver
toont zich dan in de grootst mogelijke verscheiden
heid. Of de stof wordt tot Manchester cord ver
werkt. op ingenieuse bedachte snij- en borstelmo-
chines, of zij ondergaat een mechanisch batikpro
ces, waarbij was een even groote rol speelt als bij
het Javaansche batikwerk. Kunstig vooral is ook de
wijze waarop de groote drukrollen, met behulp van
een mechanischen pantograaf. gegraveerd worden
op een stoel met rood pluchen zitting gezeten,
maar ik heb mij ook laten bedienen door een kell-
ner wiens boord en overhemd procentsgewijze
33% pCt. helderder waren dan die van zijn col
lega in de derde klasse, en ik heb niet geaarzeld
een bièrvlek te maken in plaats op een ongedekte
houten tafel, op een helder gedekte tafel. Mij
heeft dat bezwaard. Ik ben tot nu altijd een eer
lijk man geweest."
Een andere reiziger zond 2 shillings 6 pence,
die hem, jaren geleden, eens aan het loket van
een spoorwegstation bij vergissing waren terug
gegeven en hij schreef o.im.: „Ik had het dadelijk
gemerkt, dat lk te veel kreeg, stak evenwel net
dcende of ik verstrooid was, het geld in mijn zak
en ik verstond daarbij nog de kunst mijn gewe
ten gerust te stellen door bij mijzelf te overwe
gen dat het moreel goed was, dat lk het deed, op
dat de ambtenaar zou leeren, beter toe te zien
wat hij teruggeeft Nu aan het einde van mijn
leven kunnen dergelijke gemeene praatjes me
niet meer bevredigen.
Een professor stuurde zelfs 21 pond met de
volgende motieven:
„Ik maakte twintig jaar lang gebruik van een
tram van de buitenbuurt naar de stad. En twin
tig jaar lang nam ik een koffer met boeken mee,
die meer dan het toelaatbare gewicht woog. Daar
h'et een tamelijk kleine koffer was, had niemand
er weinig vermoeden van, dat hij te zwaar woog.
Nu lk rustend professor ben, nu laat deze zaak
mij geen rust...
Nog merkwaardiger schijnt de volgende brief,
die eveneens vergezeld ging van een aanzienlijk
bedrag: „Ik ben den man, die vijf jaar geleden
op een vervalschten vrachtbrief een koffer in
ontvangst nam, waarvoor het bestuur der spoor
wegmaatschappij schadevergoeding moest beta
len. Het was een slechte zaak voor mij, mijne hee-
ren, want de koffer was slechts gevuld met bul-
tenlandsche banknoten uit den Inflatietijd. Ik
wilde hem weer terugbrengen, maar intusschen
had de eigenaar opgespeeld en beweerd, dat de
koffer zijden damesgoederen bevatte. Ik zou na
tuurlijk worden verdacht dat ik de zijden stoffen
or uit had genomen en met waardelooze papie
ren den koffer had gevuld. Zoo moest ik, als eer
lijk man, toezien, hoe de spoorwegmaatschappij
werd beetgenomen.
DIE „RAZENDE REPORTER". De Praagsche
journalist Egon Erwin Kisch. die den bij
naam) heeft van den „Razenden Reporter",
beschikt over een schat van anecdoten uit zijn
journalistieke loopbaan, waarvan de volgende
betrekking heeft op ons land en op een Neder-
landscb blad, namelijk de N. R, Ct.
In het laatste jaar van den oorlog verscheen
Kisch op het keizerlijk en koninklijk Oosten-
rijksch-Hangaarsch perakwartier. «D opperbe-
s.ae-r <5* in vergroeiing op wa vïnkea oïa&t ge
brachte ontwerptekening.
'Naar alle werelddeelen, naar Java en Afrika
vooral, gaan de gebatikte stoffen elk van bijzon
dere door cle Inboorlingen gewenschte, teekening
voorzien. Zoo worden per jaar ruim 8M millioen
meter katoenen stof alleen door deze onderneming
afgeleverd.
Ten slotte heeft Veenendaal of heteT gezegd,
hoopt Veenendaal in de naaste toekomst te hebben
een tuinbouwbedrijf, dat met het West1,,"J zal kun
nen concurreeren. Aan de grens der gemeente is
een paar bunder grond, die uitnemend) geschikt
schijnt te zijn, voor dit bedrijf in cultuur gebracht.
Eien betere afwatering zal de mogelijkheid van
verdere uitbreiding hiervan moeten geven.
EEN AANBESTEDING AAN DE FRIESCHE KUST.
Vanwege den Rijkswaterstaat is gisteren in Den
Haag aanbesteed het verhoogen en verzwaren van
den Frieschen Zeedijk, tusschen 'hét aansluitingspunt
van den afsluitdijk der Zuiderzee en het dorp Zurig,
met bijkomende werken. Laagste inschrijvers de hee-
ren D. Stuy en A. v. d. Leur te Baarn en Apeldoorn,
met f669.000.
TEGEMOETKOMING AAN DE VISSCHERS IN DE
BELASTING.
De Zuiderzeevisschers mogen, ingevolge besluit van
den minister van financiën, aanvangende met het be
lastingjaar 19281929, wat de rijks-inkomstenbelasting
betreft, de inventariswaarde van hun schuiten en net
ten in 3 tot 5 jaar afschrijven.
Dit besluit van den minister zal voor de betrokken
gemeenten een mindere belastingopbrengst, school
geld inbegrepen, tengevolge hebben.
De burgemeester van Bunschoten heeft zich nu met
een brief gewend tot de burgemeesters van de bij de
vereeniging van Zuiderzeegemeenten aangesloten ge
meenten, waarin hij, allerminst twijfelende aan de
LSü
•scnerma
Tegen vervahchmg
Apoth.en Drogisten. Prijs 75, AO eri 25ct.
actie van het bestuur van voornoemde vereeniging,
mede op verzoek van verschillende collega's schrijft,
het noodig te achten, dat, willen de belanghebbende
gemeenten succes bereiken door de raden dier ge
meenten een besluit genomen wordt, waarin met
klem van redenen er op aangedrongen wordt, dat de
gemeente gedurende de eerste jaren een uitkeering
worde verstrekt uit 's-Rijks kas gelijk aan de derving
van inkomstenbelasting en schoolgelden, veroorzaakt
door de overigens zoo billijke maatregelen van den
minister van Financiën.
DE MINISTER VREEST VOOR HET IN GEVAAR
KOMEN DER ZONDAGSWET,
Eenigen tijd geleden had de directie der Nederl.
Spoorwegen aan den minister van Waterstaat ter
goedkeuring voorgelegd de ontwerp-zomerdienstrege-
ling, welke zich onderscheidde van die van vorig
jaar, doordat het aantal op Zondag loopende trei
nen uitgebreid was.
Naar thans vernomen wordt, zal, ondanks de tal
rijke klachten over den treinenloop op Zondagen, in
de a.s. zomerdienstregeling, die 15 Mei in werking
treedt, geen voorziening worden getroffen, waardoor
aan de bezwaren van het publiek, tegen de zeer wei
nige reisgelegenheid op den Zondag wordt tegemoet
gekomen.
De directie der N. S., de gegrondheid der klachten
te dezer zake volledig erkennend, 'heeft in het ont-
Bij het Centraal Bureau voor de Statistiek is ver
schenen het overzicht, van den belastingdruk op het
inkomen en het vermogen over het belastingjaar
1927/1928.
Uit de daarin opgenomen tabel van den belasting
druk naar het inkomen, voor gehuwden met 2 kin
deren, ontleenen wij de volgende gegevens betreffen
de de gemeenten in het kanton Schagen.
Ter vergelijking zijn tevens vermeld enkele steden
dezer provincie.
GEMEENTEN;
Anna Paulowna
Barsingerhorn.
Callantsoog
Harenkarspel
Sint Maarten
Nieuwe Ndedorp
Oude Niedorp
Oudkarspel
Petten
Schagen
W armenhuizen
Wieringerwaard
Winkel
Zijpe
Alkmaar
Edam
Enkhuizen
Den Helder
Hoorn
Purmerend
Zaandam
RIJKSINKOMSTENBELASTING
Gemeentelijke inkomstenbelasting, welke betaald,
moet worden bij een zuiver inkomen van
f 1000
f2000
f3000
f4000
f5000
2.40
40.05
89.55
149.05
218.55
3.15
33.10
77.80
127.61
183.61
2.40
91.08
196.92
319.92
472.83
6.71
40.74
80.61
127.53
188.08
9.—
84.20
173.60
278.10
411.22
6.60
55.80
121.20
198.60
288.t—
3.78
56.23
121.03
194.83
277.63
3.25
49.—
122.50
197.50
272.50
19.
99.—
192.—
287.—
385.—
7.50
66.50
131.60
207.60
302.60
3.60
43.72
89.24
137.94
190.26
2.60
40.94
85.39
143.69
-198.19
2.52
42.60
108.60
198.60
309.—
3.50
53.87
119.53
193.29
274.14
4.50
58.32
120.96
185.76
250.56
17.19
72.77
141.55
217.07
302.10
4.80
49.40
117.—
197.—
285.80
5.02
91.80
201.88
320.45
447.53
9.72
65.40
129.i
198.60
274.20
7.48
95.98
219.91
359.64
504.82
3.84
61.06
139.78
237.31
345.22
1.05
26.05
6720
111.45
160.35
velbebber hield inspectie en inen wilde; hem
aan alle speciale oorrespondenten van de
bladen uit het neutrale buitenland; voorstel
len. Nu was toevallig de Ween&ch© correspon
dent van de Niieuwe Rotterdiamscbe Courant
met verlof en Kisch, die hem zoo gioed mogelijk
verving, was ook op deze ontvangst als zijn
plaatsvervanger aanwezig en moest zich als
neutraal buitenlander aan aartshertog Fre-
derlk voorstellen:
„Egon Erwin Kisch van dé Nieuwe Rotter-
damische Courant"
„Ha", zei d© opperbevelhebber, die in een
goede luim was en Kisch wel kende, „ik ken
uw schoone vaderland!"
„Ik niet!" was Kisch' antwoord. Nog
denzelfden dag werd Kisch te verstaan gege
ven, dat hij zich maar niet meer op het pers
kwartier moest melden.
DE VREEMDELING. Uit het station van een ge
hucht, waar de trein één keer per dag stil
houdt, komt een man. De lui, die in de stroo-
fabrieken werken, zien hem en begrijpen er
niets van. „Wat komt die kerel hier in het
dorp? Wat zou die vent hier moeten doen?"
vroegen ze elkaar in de herberg af, tegenover
het stationnetje gelegen..
En wat het merkwaardigste is, de man ging
in de richting: van de herberg. Voor de ramen
van de herberg verdringen zich de bezoekers
om den vreemdeling te zien. En ze hoopten,
dat hij de herberg zou betreden want dan
zouden ze een grap uithalen, zoo oud als de
herbera: izelf en al jaren geleden om vreemde
lingen toegepast. En.... daar stapt hij! naar
binnen.
„Morgen samen", zegt de man en gaat aan
een tafeltje zitten. Hiji ia niet jong ineer, een
oud mannetje met gladgeschoren gelaat. Hij
bestelt wat brood en bier en zet zich aan den
maaltijd. D'e bezoekers hebben de hoofden
bij elkaar gestoken.
Dan zegt de een: „Ik geef een rondje" en
voor den vreemdeling wordt, evenals voor de
anderen, een glas bier gezet.
„Dank u wel", zegt de vreemdeling en dan
begint de grap.
Een van de bezoekexsi, dezelfde, die het
rondje heeft besteld, neetmlt een' ei uit zijn
zak, pelt het. steekt het in den mond en
hoepla, slikt het in zijn geheel naar binnen.
De vreemdeling heeft er naar gekeken en
lacht.
„Dat is geen kunststuk", zegt de vreemde
ling en de andere bezoekers «tooien elkaar
aan en beginnen hard te lachen.
„Dat kan ik ook", zegt de vreemdeling,
„en ik wed om vijf en twintig gulden dat ik
dat ook kan."
„Wedden om vijf en twintig gulden dat je
het niet kunt", zeggen de anderen. „Vijf en
twintig gulden betaal ik, als je het hem lapt
en vijf en twintig gulden betaalt u, als u niet
binnen vijf minuten een gekookt ei, zonder
het te kauwen, inslikt."
„Top", zegt de vreemdeling, Eh hiji roept:
„Kastelein, een gekookt ei."
„A&sieblieft", zegt de kastelein en gaat de
keuken in. De bezoekers stooten elkaar op
nieuw aan. Het duurt drie minuten, dan komt
de kastelein terug.
„Het spijt mie, meneer", zegt hij. ernaar er
zijn geen eieren meer in het heele huis".
„Je hebt de weddingschap verloren," roept
men den vreemdeling toe.:
„Waarom, de vijf minuten zijn nog niet
om)!" Hij stopt de hand in zijin zak, haalt er,
een ei uit, pelt het en men ziet, dat het ei
heel zacht gekookt is. Hiji slokt het ineens in.
De weddingschap had hiji gewonnen en de
bezoekers leggen botje bij botje en betalen
de vijf en twintig gulden.
De vreemdeling strijkt het geld' op. stopt
het in zijn zak en zegt dan: „Tien jaar go-
leden was ik hier ook. en toen heb ik de vijf
en twintig gulden verloren en vandaag wou
ik eens kijken, of ik ze niet teug kon winnen.
Het is me gelukt.
PAS OP JE HART. Evenals te Heidelberg, het
tooneelstuk zegt immers: Ik heb mijn hart in
Heidelberg verloren". kan rnen eigenlijk
overal ter wereld zijn hart verliezen. En zo-
ker in de danszaal, wanneer gij een schoone.
jonge dame ontwaart die bij het fantastische
geluid van den Jazz-Band haar welgevormd o
beentjes dermate door elkander slingert dat gij
onmogelijk zeggen kunt wat het rechter en wat
het linkerbeen is. Dan verliest men zijn hart
of men voelt een steek door het hart. Wij allen
weten dit, kennen het gevaar van de „Jazz".
Een Amerikaansche doctor, een zenuwspecia
list. mijnheer Ely JeJUsse weet echter meer,
verklaart dat er verband bestaat tusschen de
Jazz-muziek en de talrijker wordende harts-
zlekten. De Jazz-componisten, zegt de doctor
zijn allemaal hartlijders die in hun muziek on
bewust de rhytmus van hun eigen zieke or
gaan weergeven.
Naar men zegt moet deze ontdekking tenge
volge gehad hebben dat /een componist, die te
hooghartig was (vrij veel voorkomende hart
ziekte) bij het lezen van het nieuws, zijn hart
in de schoenen heeft voelen zinken.
Doctor Jelis&en voegt, er nog aan toe, dat hij
verschillende componisten van moderne mu
ziek genre Jazz onderzocht heeft en dat
hij hij verscheidene van die heeren hartgebre-
ken kon vaststellen.
