RADIO-RUBRIEK.
Op zoek naar den oermensch.
VOOR DEN TOESTELBOUWER.
Meervoudige lampen.
V
Een anecdote van koning Leopold II.
Oude kleurstof.
Vliegen in de Oudheid.
WETENSWAARDIGHEDEN.
WARE WOORDEN.
gekost een geiehenk aan de stad van een particu
lier, die later straatarm 4s geworden was het druk
ker. Daar was bijvoorbeeld met het oog op het con
cert een commissie gevormd, waarvan één der leden
een welverzorgde toespraak kwam houden, onder
aanbieding van een reusachtige lauwerkrans. Het
was alles heel mooi en vleiend, doch het maakte min
der indruk dan de haast plechtige eenvoud van
Kyoto.
Zij maken zeif oo-k muziek, de Japanners; zij bespe
len o.m. de koto, een instrument met vijl of met der
tien snaren bespannen (resp. de kin-koto en de ja-
mals-koto en dan sedert jaren moeite om wegwijs te
worden in de Westersche muziek, wat hun echter be
grijpelijkerwijs niet zoo heel gemakkelijk' valt. Te
Tokio is de Acad'emy of Music, waar al geruimen.»
tijd onderricht in de Westersche muziek wordt gege-
't meest door Duitschers, Sommige beoefenaren
van het pianospel hebben het een aardig eind ge
bracht, doch met viool of zang gaat het minder goed.
- zangkunst wordt intusschen vrij druk beoefend
r :1e leerlingen der Academie krijgen af en toe gele-
heid tot „optreden". Bij een maaltijd ten huize
„n een markies werkten zij een heel programma af
vaai fragmenten uit opera's van Verdi en -Duitsche
liederen in de oorspronkelijke taal. Daar de Japanners
de 1 niet of moeilijk kunnen zeggen en in plaats
daarvan gewoonlijk een r laten hooren, werd, om
wat te noemen, Ich liebe dich, van Beethoven:
Ich riebe dich so wie du mich
Ich weint' in deinen Kragen.
De disch was er echter niet minder feestelijk door!
De vader van den markies bovenbedoeld, had in
Tokio een prachtig concertgebouw laten neerzetten
met een bibliotheek er bij, waar de partituren van
de modernste werken te vinden waren. In dat gebouw
werd toentertijd o.m. Mendelssohn's Elias uitgevoerd
onder leiding van den Engelschen consul Horne
die bij de aardbeving in 1923 om het leven is gekomen
en met een koor van Europeanen uit Jokohama en
een orkest.
Het gemis aan begrip van Westersche muziek bij
primitief ontwikkelde Oosterlingen kan zich allerzon
derlingst manifesteeren. Een landgenoot zag eens in
een Japansche of een Chineesche stad een begrafenis
stoet voorbijtrekken met een muziekcorps voorop, en
plotseling begon dat corps een marsch te spelen,
waarin hij onmiddellijk „It 's a long way to Tippe-
rary", het vroolijke lied van de Engelsche soldaten,
herkende. De brave muziekanten, in allen ijver om
aan de plechtigheid wijding te geven, beseften eenvou
dig niet wat zij speelden en het zou onbegonnen werk
zijn .geweest hen uit te leggen, dat de nadrukkelijke
majeur kwalijk bij een uitvaart paste....
MET 125 KAMEELEN EN 8 VRACHTAUTO'S DOOR
DE BINNENLANDEN VAN MONGOUë.
(De door het Amerikaansche natuurhistorisch mu
seum te New York toegeruste centraal-Aziatische ex-
peditie, dié zich tot taak heeft gesteld, in het binnen
land van Mongolië naar de sporen van den oer
mensch te zoeken, is onder leiding van Roy Chap-
man Andrews, die ook de vroegere expedities van
dit museum heeft geleid, dezer dagen uit Kalgan in
de Chineesche provincie Tsjilli vertrokken. Zij bestaat
uit tien geleerden en zes en twintig Mongoolsche en
Chineesche tochtgenooten. Onder de geleerden bevin-
DE ZALIOE SCHOONMAAKTIJD,
tPassing ShowLonden.)
Vrouwtje, waar kan ik mes en vc -k vinden?
Domme vraag i In het buffet, natu xiijk 1
Maar waar is bet buffet?
Dat staat in den tuin.
den zich, behalve de dierkundige Andrews, twee pa-
laeentologen, een geoloog en een archaeoloog, een
filmopnemer en een arts. Voor het vervoer van de
wetenschappelijke instrumenten, uitrustingsvoorwer-
pen en de voor zes maanden voldoende levensmidde
len, doen acht vrachtauto's en 125 kameelen dienst.
Ook. om zich te beschermen tegen de aanvallen van
rooveregespuis, dat een wart plaag ie voor de kara
vanen, heeft de leider met den beruchtetan roover-
hoofdman van het gebied een overeenkomst gesloten,
volgens welke de bandiet de expeditie tegen een vast
honorarium zijn bescherming tegen aanvallen van
roovers waarborgt. Om geheel zeker van zijn zaak
te zijn, heeft Andrews het intusschen gewenscht ge
oordeeld, zijn contractant slechts de eene helft van
het overeengekomen honorarium uit te betalen, de
rest zal de roover pas ontvangen, wanneer de expe
ditie weer behouden te Kalgran zal zijn teruggekeerd.
Het is de vierde expeditie, die Andrews in opdracht
van het New Yorksche museum uitvoert. Van de
laatste bracht hij als de kostbaarste vondst de ver
maarde dinosauruseieren mede. Dezen keer is het
doel naa,r de overblijfselen van den oermensch te
zoeken, die ouder is dan de skeletoverblijfselen van
den phitecantropus, den menschaap, dien Dubois in
het jaar 1891 op Java heeft gevonden. De aanleiding
tot de nieuwe expeditie van Andrews gaven twee
menschentanden, die in 1926 op twaalf mijlen afstand
van Peking waren gevonden. Een derde tand werd
vervolgens in den zomer van het vorig jaar door Dr.
Davidson Black van het Rockefellerinstituut in Pe
king gevonden. Dit is dezelfde geleerde, die een uitvoe
rige verhandeling heeft geschreven over den Sinan-
thropus of „Pekingmensch". Volgens Andrews is
deze tand het belangrijkste overblijfsel van den oer
mensch, dat bestaat. Hij is zeker zoo oud als die van
den aapmensch van Java of eenige andere van de ons
bekend géworden overblijfselen uit den oertijd. De
ouderdom van den tand! kan men afleiden uit de ge.
ologische samenstelling van het terrein waar hij werd
gevonden, zoowel als uit de fossiele resten, waarme
de hij was vermengd. „Déze Pekingmensch", ver
klaarde dr. Andrews, „heeft zonder twijfel een ouder
dom van een millioen jaren. Maar daarmede stellen
wij ons niet tevreden. Wij kijken uit naar een mensch,
die tweemaal zoo oud is".
Het' in Radio-kringen met belangstelling gevolgde
oces tusschen Philips eenerzijds en Loewe ander
zijds, heeft sterk de aandacht gevestigd op de
I.oewe meervoudige lampen.
De meervoudige lamp bestaat het woord zegt
ct rnccls uit twee of drie „lampen", in één gla-
bal'on ondergebracht. Maar en dit maakt
ju'st de toepassing van deze lampen voor velen
zoo aantrekkelijk tevens zijn de koppeleenheden
ingebouwd. Een twee- of drie-lamp^toestel krijgt
'aa^'oor we^l een uiterst eenvoudig schema, zoo-
als-jfig. 61 duidelijk laat izien.
In dit schema is de (of liever: één) schakeling
van de „Loewe" 3 N F lamp aangegeven. Wij
mochten een toestel, gebouwd volgens dit schema
hooren en het moet gezegd worden de ont
vangst liet aan zuiverhield niets te wenschen over.
Ook was vrij, krachtige luidspreker-ontvangst van
de voornaamste stations mogelijk.
Door den buitengewoon compacten bouw van het
toestel heeft men bovendien het niet te miskennen
voordeel, dat de ontvangst op de „korte golf" ver
gemakkelijkt wordt. Zelfa is de „ultra-korte-golf'
geen „taboe" meer. Maar dan moet een uiterst ver
fijnde afstemming mogelijk zijn bijvoorbeeld door
ijnregeling op de terugkoppeling.
In het schema is A het 'lampvoetje met de daar-
.an uitstekende contactveertjes. De lamp, is slechts
op één manier in het lampvoetje te brengen, zoo
dat hier vergissen uitgesloten ia.
De hier gebezigde meervoudige lamp is met plaat-
aftakking van de eerste lamp (P.), wat een ver-
'nnding meer geeft. De waarden van de variabele
condensatoren, vaste condensatoren en lekweer.
standen zijn in het schema aangegeven, terwijl te
vens blijkt, dat 90 Volt anode-spanning voldoende 1b.
Deze lampen verdienen een grootere bekendheid,
in dien zin, dat ieder ze eigenlijk van „hooren"
moest kennen. Ze zijn echter duurder dan de nor
male lampen, zoodat, indien csoo'n lamp op het
radio-veld-van-eer sneuvelt, er een grooter bres in
de aanwezige kasmiddelen wordt geschoten, dan bij
toepassing van de andere radio-lampen. Niet on
mogelijk is dus, dat dit d'e populariteit wel een
weinig in den weg staat.
N.B. Volgende week een hoogst belangwekkend
artikel:
OVER ANODE-, ACCU-BATTERIJEN EN
NOO WATIIII
„HET GEZICHT VAN DIEN LANGEN KEREL HEB
IK MEER GEZIEN!"
Op een zekeren dag had Leopold II, de Belgische
koning, in de omstreken van Spa een wandelrit ge
maakt, en te Pepin&ter afgestapt, besloot hij den te
rugweg naar de badplaats te voet af te leggen, of
schoon dreigende onweerswolken zich samenpak
ten.
Met zijn eveneens in burger gekleeden adjudant
wandelde hij langs den weg, toen bij een klein ge
hucht een zwaar onweer losbarstte. Behalve eenige
leemen hutten werd niets aangetroffen dan een
armzalige herberg en op het uithangbord gtond te
lezen: „A 1'assurance contre la soif".
Et contre la pluie, zei de koning glimlachend en
ging met zijn adjudant de herberg binnen.
De herbergierster bracht het verlangde en toen
zei ze in onvervalschi" Waalsch tegen haar man:
Plet gezicht van dien langen kerel heb ik meer
gezien!
Konut me ook bekend voor, zei de man, die zich
daarop weer in zijn krant verdiepte.
Toen de regen ophield, riep „de lange kerel" de
herbergierster en gaf haar een vijffrancstuk met zijn
portret.
Nauw had de vrouw het geldstuk bekeken, toen
ze het zegevierend omhoog hield, naar haar man
toeliep en schreeuwde:
Hij is 't!
Hij is 'tl bevestigde nu ook de waard, die zijn
krant neerlegde en den koning drong het geld te
rug te nemen.
Voor u, majesteit, kost het niet».
De koning, geamuseerd, nam het geld weer terug
en vertrok met zijn adjudant.
De geschiedenis was spoedig in Spa bekend en
geen badgast van daar, die niet de herberg in
Spinhe zoo heet het nest heeft bezocht, om de
groote fotografie te zien, die Leopold, den dag na
zijn bezoek, als een aandenken aan den man en de
vrouw gezonden had.
Als Ik je twee kwartjes geef, zul je me dan
'n lok haar van je zuster bezorgen?
Qeef me 'n riks en u krijgt de heelc pruik!
DE MEE-KRAP.
Wie zich de schilderstukken van de oud-Holland-
sche interieurschilders voor den geest haalt, herin
nert zich onmiddellijk de prachtige kleur rood van
gewaden en drapeeringen, die als een feestelijke
versiering sterk naar voren treedt Dat intense rood,
ook op vignetten van oude landkaarten, en in de
initialen van handschriften met voorliefde aange
bracht, verkreeg men van mieekrap, een gewas waar
van de teelt vroeger van veel beteekenis was.
Rotterdam was in het begin van de vorige eeuw
•en belangrijk middelpunt in den binnenlandschen
handel in meekrap. Drie vierden van den geheelen
oogst van dit product werd jaarlijks op de Rotter-
riamsche markt verhandeld. Vooral Zeeland had in
de teelt van .het gewas een belangrijk aandeel.
De meekrap is een sterbladige plant. De kleurstof
'laait men uit haar wortels. Nadat de wortels be
werkt zijn, blijft de zuivere fijne meekrap over, die
vermengd met aluin het fraaie Turksche rood en
met ijzer-oxyde zwart geeft.. De archieven van de
Kamer bevatten omtrent het artikel tallooze adres
sen, want de me.ekrapbereiding en de meekraphan-
del bleken nog al eens tot bezwaren aanleiding te
geven. Sedert men er omstreeks 1870 in slaagde om
langs chemischen weg dezelfde kleurstoffen te be
reiden al zeggen kenners dat men het oude duur
zame meekraprood toch niet meer benadert nam
de teelt van meekrap snel af, en tegenwoordig be-
teekent zij voor de kleur&tofbereiding weinig meer.
DE ALLEROUDSTE VLUCHT DATEERT UIT
NERO'S TIJD.
Bij onderzoekingen over de voorgeschiedenis van
de luchtvaart is het den Dusseldorfer Prof. Dr. Ri-
chard Hennig gelukt een reeks van weinig of in het
geheel niet bekende vluchtpogingen in de oudheid
en in de Middeleeuwen vast te stellen. Hij deelde in
de Rijnlandsche Maatschappij voor de geschiedenis
der natuurwetenschappen, heelkunde en techniek
mede, dat de oudste poging in de geschiedenis be
kend, die is onder keizer Nero ongeveer einde Sep
tember van het jaar 67 te Rome. De berichten daar
over zijn uiteraard uiterst onzeker en slechts door
combinaties van allerhande letterkundige overleve
ringen van heidensche en christelijke schrijvers is
het gelukt, eenig licht te brengen in een voorvRl
waarvan Suaton, de geschiedschrijver van Naro al-
leao beriebi: J&en Iearue is bU eijn eerste viuefet la
het Circus uit de lucht naast de loge ven den kei
zer gevallen."
I-lier heeft men niet te doen, zooals men aanneemt,
met een mislukte circusvoorstelling, maar met esr>
echte vluchtpoging. Niet alleen maken de Romein»
sche schrijvers Lucianus en Juvenalis er melding
van, maar ook een zeer groot aantal oud-Christelijks
schrijvers, Volgens Prof. Hennig had het volgende
plaats: „De door de geschiedenis der apostelen
hoofdstuk 8, bekende- magiër Simon, een soort, fakir
en avonturier, kwam in den tijd van Nero naar Ro
me en wist zich in verbinding te stellen met Nero,
die zich voor de magische kunsten zoer interes
seerde. Om de gehate Christenen te vernederen
kreeg Simon de opdracht of het bevel of bood zich
daarvoor aan, om de hemelvaart van Christus na te
bootsen, Als een echte marktschreeuwer kondigde hl]
aan, dat hij uit het Circus naar den hemel zou vlie
gen en liet ook Petrus, het hoofd der Christen-ge
meente, met geweld als toeschouwer halen. De vlucht
mislukte en Simon Werd ernstig gewond.
De gevangenneming van Petrus en Paulus zou
loor den vertoornden Nero zijn bevolen, omdat hij
geschrokken was over de mislukking van Simon".
Verder wordt verteld van negen onbekende vlucht
pogingen van de negende tot de zeventiende eeuw.
Prof. Hennig behandelt aan de hand van documen
ten uit die dagen die vluchtpogingen.
No. 1. vluchtpoging van een Arabier Adoel Oasira
in Cordova in 880.
No. 2. door een onbekenden Arabier in Nichapier
in het jaar 1002.
No. 3. door een zekeren Oliver uit het klooster
Malmcwburg in het Jaar 1066 of 1086.
No. 4. van een Sarazeen Agaaenu» in Constanti-
nopel in 1160 of 1161.
No. 5. door een anonymus in Engeland, die in een
werk van Roger Baco in het jaar 1256 wordt vt r-
meld.
No. 6. geschiedde door eén Neurenberger van wien
niets verder bekend is. Het was omstreeks 1490.
No. 7 was van een Italiaan Giamtoattisa Danti in
Perugia in 1496.
No. 8 was eveneens van een Italiaan Damiani, die
abt van Tungland was in September 1507.
No. 9 geschiedde door niemand minder dan Leo-
nard da Vinei, uit wiens geschriften blijkt, dat hij
omstreeks 1506 zich met practische vluchtpogingen
bezig hield.
Is-bet U bekend:
dat een scorpioen wel eens
voedsel in leven is gebleven?
dagen zonder
dat -spinnen wel 17 maanden zónder voedsel
kunnen blijven?
dat het hart van een volwassen mensch normaal
112y2 c.M. lang is, 9 c.M. breed en 6*/2 ciM. dik is?
dat hazel- en Braziliaan-sche noten de meeste voe
dingswaarde bezitten, en daarna de kastanjes, aman
delen, walnoten en pinda's?
dat onlangs en poes, die door Dr. D. W. Dean van
Uppingham (Eng.) naar een vriend in Framlingham
gezonden- werd, bij zijn nieuwe baas vermist werd en
dagen later voor de buitendeur van zijn oude huis
in Uppingham zat?
d a t hij den heelen afstand van 170 K.M. in 6 dagen
terug geloop en had?
Hoe gedienstiger u iemand tegemoet treedt, deé
te minder in den regel is hij tot opofferingen bereid.
o
Men sitelle vooral zijn eischen zeer hoog, want hoe
hooger-de eischen zijn, die men aan zichzelf -gaat
stellen, des te minder zullen de oude, ongewenschté
toestanden gelegenheid vin-den weder de overhand te
verkrijgen.
o
Het betaamlijikheid&gevoel is de schildwacht aan de
grens van het ongeoorloofde.
o
Zij spreken het bitterst over het leven, die zich met
zijin zoetigheden de maag hebben overladen.
o
Het genoegen door iets versohaft bestaat voor me
nigeen slechts hierin, dat een ander het niet heeft.
o
Hoe hooger we op de maatschappelijke ladder stlj»
gen, des te glibberiger worden de sporten.
o
Of wij leven of sterven, dat is onverschillig. Maar
dat we elkaar schragen en liefhebben in het leven en
in den dood, daarop komt.het aan.
TWEE KANTEN VAN EEN PROBLEEM.
(Everybody's WeeklyLonden.)
Ik benijd rijke menschen niet. Wat heb je aan
geld, als je niet weet hoe het te laten rollen?
En wat heb je er aan als je dat wèl weet,
maar je hebt geen geld?
