Alltmii NitiiS'
Mraintit- üniMlil
Putnam Weale en Japan.
Hypotheek op Landerijen a 4';.. °|0 rente.
Behoort U
Zaterdag 15 September 1928.
71ste Jaargang No. 83?3.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN &Co., Schagen.
Wie is Putnam Weale?
ATTENTIE.
Gemengd Nieuws.
De samenzwering in Spanje.
Roode of Gele Pool
t£5<l
£2?
U niet*
SCHAG
PU blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
IfBlJln nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden 11.05. Losse nummers 0 cent ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels 11.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
De Firma MEIJER PELS, Administrateurs-Rentmeesters te ALKMAAR, hebben
gelden beschikbaar voor le hypotheken op landerijen vanai iYi rente en op hnizen
vanai 4% rente. Slatten alle verzekeringen.
Houden eiken Donderdag van 9IIV2 uur zitting ln Calé „Cérès" te SCHAGEN.
de groote kenner der toestanden
in het oosten.
Een man tegen een geheel volk!
moord op den Duitschen Gezant Von Ketteler beroering
bracht binnen de wallen van de nederzetting der
Vreemdelingen in Peking.
klaren. Of zij daarin zullen Blagen ia weer een andere
vraag, want de rijkdom van Wellington Koo dankt hij
Enkele dagen geleden verscheen in de dagbladen éen
Reuter-telegram uit Peking van den volgenden inhoud:
„De autoriteit in Chineesche zaken Putnam Weale
heeft den Japanschen gezant Josjlzawa een verkla
ring overhandigd, waarin hij de overtuiging uit
spreekt, dat de moord op Tsjang tso Lin ia ge
pleegd door leden van een geheim Japanach genoot
schap en oogluikend is toegelaten door de Japan-
sche militaire missie, met het doel de Japansche
oogmerken ln Mandsjoerije te bevorderen".
Wie is nu Putnam Weale? Putnam Weale ia eigen
lijk Bernard Lennox-Simpson, die als schrijver den
schuilnaam Putnam Weale had aangenomen. Zijn
vader bekleedde indertijd een hooge betrekking bij de
Chineesche douane en zijn moeder was een bekende
schoonheid, waarmede koning Edward vu van Enge
land zeer bevriend is geweest
Laat ik U vertellen, hoe Slmpson en Uc kennis
maakten.
Het waa in den zomer van 1907. Ik was het heete
China ontvlucht en had mijn intrek genomen ln een
hotel te Kamakura, een bekende badplaats in Japan. Ik
trof hier verscheidene kennissen, oa Lady Bredon en
haar dochter. Sir Robert Bredon waa de zwager van
Sir Robert Hart de bekende organisator van de Im
peria! Chinese Maritime Custorna, de Chineesche dou
ane, waarvan de ambtenaren vreemdelingen zijn, die
moeten toezien op de heffing der rechten, welke ven-
pand zijn aan de vreemde geldschletera Ook nu, on
danks alle strubbelingen in China, la die douane-orga
nisatie in tact gebleven. Zeker, de Jong-Chlneeache ele
menten wilden er wel aan tornen en hebben zich
herhaaldelijk in meer afgelegen plaatsen meester ge
maakt van de kas der douanen, maar da organisatie
als zoodanig bestaat nog.
Trouwens wanneer een Chineesche regeering, welke
dan ook ooit een beroep op de Euro peescha geldmarkt
wil doen, zal zij zich niet hebben mogen comproml-
teeren ten opzichte der Douane-organisatie. Die dou
ane-organisatie werd geëischt als garantie voor de
richtige nakoming der verplichtingen tegenover vreem
de geldschieters en deze laatsten zouden nimmer meer
een cent geven Indien China zich niet aan de vroegere
overeenkomst hield.
In die jaren waarvan ik spreek, was Sir Robert
Hart's gezondheid sterk achteruitgaande en werd er
geducht geïntrigeerd om Sir Robert Bredon als op
volger te passeeren. De dames speelden daarin een
grooten rol. en vond Sir Robert Bredon te zwak voor
een zoo moeilijke taak en zijn dames minder gewenscht
als gastvrouwen in de zeer bijzondere ambtelijke woning
van den Inspecteur-Generaal der Dounanen. 1).
Hoe dit zij, de dames Bredon waren altijd een middel
punt van een interessant en vroolijk clubje en toen
Julia Bredon mij dadelijk na mijn aankomst te Karna-
kura vroeg om vooral te zorgen op een bepaald uur
aan het strand te wezen om te baden, zorgde ik pre
sent te zijn. Daar maakten Lennox Simpson en lk, bel
den gehuld ln groote badmantels, kennla
Een eigenaardige persoonlijkheid, Slmpson, jong, knap
uiterlijk, groot maar wat te gezet, te zwaar. Dadelijk
viel mij zijn eenlgszins lijzige manier van spreken op.
Ik wende daar al gauw aan en we zijn goede kennis
sen geworden, ondanks dat er heel wat tegen hem ge
stookt werd.
Lennox Simpson had vijanden, en Putnam Weale
eveneens. Lennox Simpson had die vijanden hoofdzake
lijk gemaakt tijdens zijn betrekking bij de Chineesche
douane, tijdens het beleg van Peking in 1900 en later
als particulier. Men kon hem niet vergeven, dat hij
door Lady Bredon geprotegeerd werd. Dat stak na
tuurlijk de andere jongelui van gelijke anciënniteit
Lennox-Simpson werd vrijwel de secretaris van Sir
Robert Bredon en had daardoor het voordeel om eerst
ln Shanghai te vertoeven, toen Sir Robert daar Com-
missloner of Customs was en later mee te gaan naar
Peking, toen Sir Robert Deputy Inspector-General
of Customs werd. Daar in Peking in de onmiddellijke
omgeving van den grooten man, van Sir Robert Hart,
moest men een best leven hebben, zoo oordeelden de
andere jongelui, die in Ningpoo, Foochow, Chefoo of
andere oorden en dus ver van het mondaine verkeer
geplaatst waren. Want in China was slechts mondain
verkeer in twee plaatsen, n.1. in Peking en in Shang
hai. In Peking had dat mondaine leven nog een spe
ciaal cachet, omdat hier de diplomatie den toon aan
gaf, terwijl in Shanghai de koopmansstand dat deed.
Onwillekeurig was dus een ambtenaar bij een offi-
ttael lichaam als de „Customs" beter op zijn plaats in
^tking dan in Shanghai en kon zich van diners, de
jeuners, teaparties, bals, plcnics, paardrijden en club-
teven.
De Customs hadden in de Vreemdelingenwijk in Pe
king een groot blok voor zich zelf gereserveerd met o.a.
een heel mooie ambtelijke woning voor den Inspecteur-
Generaal en een prachtigen tuin. In dien tuin werden
dikwijls garden-parties gegeven en ik herinner mij, hoe
gezellig zulk een tuinfeest was. De stemming werd al
dadelijk gebracht door de eigen muziekkapel van de
Customs, een instelling, persoonlijk door Sir Robert
Hart gecreëerd. Aan de uniformen der muzikanten kon
zien, dat Sir Robert een Ier was, want hij had
de kleur gekozen van zijn geliefd „Erin", namelijk groen,
bet groen van het groene Eiland, het groen van het
Iersche teeken, het klaverblad.
Ge begrijpt, dat de jonge Simpson op zulke partijen
pleizier had.
Maar wie had er geen pleizier daar ln Peking? Tot
Motseling, in 1900, de Boxer-opetand uitbrak en de
Er waren lieden, die het dadelijk donker inzagen, vooral aan zijn vrouw, een dochter van den vroegeren
Vooral de Roomsche geestelijkheid waarschuwde de schatrijken majoor-Chinees van Semarang, en wanneer
gezanten, dat men met een zeer gevaarlijke beweging deze dame haar bezittingen op Java niet van de hand
te doen had, die klaarblijkelijk door de Keizerlijke Re- heeft gedaan, zal het den heeren van de Koemlngtan
geering getolereerd werd, omdat zij anti-vreemdelin- noS niet zoo gemakkelijk vallen ora het vermogen van
gen was. De gezanten wilden het niet gelooven, doch mevrouw Wellington Koo in te pikken. De Nederland-
de bisschop bleek door de naar hem toe gevluchtte sche wet zal wel machtiger blijken dan de heeren in
missionarissen goed ingelicht te wezen, zooals helaas Peking.
de toekomst zou leeren. Toen- ln 1921, raadde Wellington Koo mij nog aan
De Gezanten bleven gelooven in dé geruststellende naar Chlna te komen, doch Lennox-Simpson ontraadde
uitlatingen van de Chineesche autoriteiten. jdlt sterk- ZiJn voorspellingen van toen zijn ook uitge-
Sir Robert Hart was in een zeer moeilijke positie. I komen> de Zuidelijken hebben - althans voorloopig -
Hij stond in zijn meening omtrent het dreigende gevaar verwonnen.
naast den bisschop, maar kon hij, die dan toch hoofd- die daSen;kad W polemiek in de Engeleche
ambtenaar in Chlneeschen dienst was, wantrouwen I!™8 aanteiding van een opmerking, dat er geen
toonen tegen de Chineesche overheid, waar de Gezanten i ^"eesche regeerlng meer zou bestaan nadar de Zui-
het grootsite vertrouwen toonden? 1 deIi1ken verklaard hadden" z11 dfl machthebbers van
Al spoedig bleek het te laat om nog maatregelen te
nemen, want de Vreemdelingenwijk, zoowel als de Ka
thedraal met klooster en woningen werden aangevallen
en daarna belegerd.
delijken verklaard hadden, dat zij de machthebbers van
China waren.
Simpson zei: Wie in Peking de regels van Staat be
zit, regeert ln China.
Dat is Juist gebleken. Altijd, door alle strubbelingen
heiao-ArW heen' waa er n°e 6en regeering in Peking en zij is er
Lennox Slmpson maaktè dis geheels belegering mee g) meesters het heft ln
en nam een zeer actief aandeel aan de verdediging.
Er werden onder meer uitvallen gedmrn, wanneer LennoI s, n adviseur voor Bulten
de belegerden het te benauwd kregen, omdat TfeMl landBche aanKelegeni10den Peking was, ls dit waal-
oen bepaalde positie hadden Ingenomen. Aan die uit- 3oWjrüijk nog. Welk6 regeertog ook ln cj^ hMrschte,
vallen nam hij deel, evenals onze landgenoot, de leer-hiJ da raadman vim dle regMrlng geweest Thana
Ung-tolk van Duysherg. Deze van Duysberg heeft tot j kee„ hlj een stap gedaan L(mnox stolpS(m o£ lle.
de dappersten onder de Verdedigers behoord en ls dan ver Putman WeaJ<>i de fcenaer der toestanden
ook een der zeer weinige Nederlandsche burgers (niet- in het Oosten.
militair), die door Hare Majesteit de Koningin met de j Hij heeft d; japansche regeering beschuldigd debet
Militaire Willemsorde begiftigd werd. te zijn van den aanslag op Chang tso Lin, den Noor-
Lennox Slmpson deed na het ontzet mee aan de vrij delijken Veldmaarschalk, den heerscher van Mand-
algemeene plundering van de Keizerlijke palelzen en... ohoerije.
viel als zondebok in ongenade. Dat getuigt van grootez. moed, want Japan ls een ge-
Wle boter op zijn hoofd heeft, moet niet ln den zon vaarlijke tegenstander. Wie ooit getwijfeld mocht heb-
loopen, zegt het spreekwoord. Simpson kende dit ben aan den moed van Lennox Simpson, zal nu wel ba-
spreekwoord niet en sloeg dus de wijze raad, die daar-keerd wezen,
in lag opgesloten, in den wind. Hij deed mee aan de
plundering en toen er een exempel gesteld moest wor- j
Eén man tegen een 'geheel volk!
Is het niet teekenend, dat deze zelfde man in 1904 zijn
den, wezen zijn vijanden maar al te graag hem aan. boek Manchu and Mosoovite opdroeg het dappere
Simpson moest ontslag nemen als ambtenaar der Chi- i Japansche volk?
neesche douane. Ik sprak' daar van het niet kennen Voorin dit boek leest men:
van een spreekwoord en herinner mij daardoor wat een Dedicated to the
mijner vrienden in Deli overkwam. Hij zat op een góe
den middag thee te drinken op zijn erf, voor zijn
huls, zijn hond lag aan zijn voeten. Daar komt een
Chineesche antiquair zijn erf opgewandeld en wordt zoo-
dra hij bij mijn vriend is, geweldig aangeblaft door diens
hond. De Chinees neemt de beenen. Mijn vriend roept
eerst zijn hond terug en daarna tegen den Chinees:
maar man, ken jij dan niet het spreekwoord: blaffende
honden bijten niet? De Chinees, die inmiddels, toen hij
niet meer door den hond gevolgd werd, stil was blijven
staan, draait zich om en zegt: zeker, ken ik
Gallant Japanese Natlon.
En nu?
(Wordt vervolgd.)
1). Bredon is inderdaad later gepasseerd.
2). Er is inmiddels uit telegrammen gebleken, dat de
burgeroorlog in China nog niet tot het verleden be
hoort, ondanks het innemen van Peking, door de na
tionalisten.
3). Misschien dan nu quasie te Nanking, maar ik
dat koester daaromtrent gerechte twijfel.
spreekwoord, maar ik denk maar, kent die hond het
ook?
Lennox-Simpson had inmiddels een boek geschreven
en daarvoor den schuilnaam aangenomen van B. L.
Putnam Weale. Het boek heette: „Indiscreet letters from
Peking" en behandelde het beleg. Het waa een oritlsch Elke week komen er Verschillende VOD
werk. Het behandelde zoowel de voorgeschiedenis als
het beleg, het ontzet en de plundering Zoeken blJ ons In om een aanhangige rechts-
Verscheidene lieden kregen in dit boek een zeer zaak uit Ons rechtsverslag Weg te laten.
slechte beurt, b.v. onzen gezant Knobel. Wanneer men R 4fli AA„
leest, dat deze tijdens een beschieting onder de tafel 1,6118 voor ai meegedeeld, dat WIJ aan
zat, krijgt men nu niet bepaald een denkbeeld van hel- dergelijke verzoeken niet kannen voldoen,
denmoed. Verder kwamen de Italianen er zeer slecht af. t. i ja j
Trouwens in zijn mondelinge uitlatingen had hij de De beklaagden worden tegenwoordig al-
dapperheid der Italianen reeds zoodanig in twijfel ge- leen met een paar letters aangeduid, de
trokken, dat hij zoowat door alle ïtalaansche officiereu at
uitgedaagd werd. naam voluit wordt weggelaten, verder mee-
Behoef ik U nog meer staaltjes te noemen en aan te
toonen, dat ik gerust mag zeggen: Putnam Weale 11611 ^1Ï D16i È0 mogen gaan en kunnen
maakte zich veel vijanden en wellicht nog meer dan ^ij zeer zeker geen onderscheid maken, voor
de schrijver vvie het dan ook zij.
tevoren Lennox Simpson deed.
Zoo had de nieuwe Lennox Simpson,
Putnam Weale twee stel vijanden in verschillende qua
liteiten opgedaan. De nieuwe Lennox Simpson bleef de
vriend van Lady Bredon en kreeg daardoor gelegenheid
om in China en Mandchoerije meer te zien dan een
ander. Lady Bredon wist voor haar protégé paspoorten
en permits te krijgen naar streken, waar een ander niet
mocht komen. Haar moeite werd wel beloond, want als
resultaat van zijn reis en zijn studies in het jaar 1903
verscheen een werk getiteld: Manchu and Moscovite,
bij de uitgevers Macmillan en Co te Londen. Het was
een merkwaardig boek.
In Februari 1904 schreef Putman Weale zijn voorrede
en in Juni 1904 moesten de uitgevers reeds de volgende
opmerking onder die voorrede plaatsen:
„De legers moesten wel begrijpen, dat het zoo actu-
eele en instructieve boek van den heer Weale ge
schreven is vóór het uitbreken van den oorlog tua-
De Red.
een verijdeld complot.
Nog steeds talrijke arrestaties.
Uit Bordeaux wordt d.d. 13 September vernomen,:
Naar de „Petit Gironde" mededeelt, hebben libera
len, republikeinen en communistische elementen in
Spanje het plan ontworpen, gebruik te maken van
echen Rusland en Japan, terwijl verscheidene zijner <je afwezigheid, van den koning, om de regeering om-
voorspelllngen, b.v.b. de inneming van Daling, reeds te erpen.
zijn uitgekomen". jn ^en nacht van Dinsdag op Woensdag kreeg de
Nu juist In deze dagen China en Mandchoerije de volle politie echter kennis van het complot. Talrijke arres-
aandacht van een belangstellend Europeaan verdienen. taties volgden.
zal ik mij veroorlooven in volgende artikelen op dit boek De regeering is meester van den toestand,
en andere boeken van mijn vriend Lennox Simpson
terug te komen. 2) Heden echter wil ik mij meer totOmtrent den omvang tast men nog in het
duister.
Naar uit Parijs wordt gemeld', tast men daar om
trent den omjvang van het jongste Spaansche revolu-
zijn persoon bepalen vóór ik dit artikel besluit.
Ik heb juist onze correspondentie van 1921 nog eens
nagelezen. We waren toen beiden ln Engeland. Hij was
mijn adres te weten gekomen en zond mij een uitnoodi-
ging om bij hem te komen dejeuneeren. Wij ontmoetten tionnair complot" nog in hét duister,
elkaar eenige malen en met hem ontmoette ik Wel' ng- Volgens de geruchten moet het een zeer uitgo
ten Koo, den toenmaligen gezant van China ln Iiden. breide samenzwering zijn geweest.
Wat is er sedert alweer veel gebeurd. Wellingtor Koo De trein, waarmede Primio de Rivera zich, bij de
werd inmiddels minister van Buitenlandsche Zaken te ontdekking van het complot, naar de hoofdstad be-
Peking en is nu door den loop der omstandigheden ge- gaf, is daar met een vertraging van twee uur aan-
heel gedupeerd. gekomen. Zooals gemeld, heeft de minister-president
De nationalisten zijn heer en meester in Peking en bij aankomst te Madrid onmiddellijk geconfereerd
hebben van hun macht onder meer gebruik gemaakt met zijn collega's van binnenlandsche zaken en van
van het vermogen van Wellington Koo verbeurd te ver- oorlog benevens met het hoofd van politie.
al tot de mecschen die
regelmatig gebruiken?
Ook U bevalt
het zeker.
«OCb
Door hot gansohe land arrestaties.
Volgens een bericht uit Gibraltar zijn ook daar in
de Spaansche voorstad in verband met de ontdek
king van het complot tot omverwerping van de re
geering ongeveer 50 personen, meest vrijmetselaars,
gearresteerd.
Te San Roque en Algeciras hebben arrestaties
plaats gehad en zijn ongeveer 100 personen in hech
tenis genomen. Onder de te Barcelona gearresteerden
moeten zich generaal Aguilera, en kapitein Borrera,
benevens de leider der radicale partij te Barcelona,
Emillo Iglesias en het geheele personeel van het blad
Democratia" bevinden.
Voorts wordt gemeld, dat het aan verschillende
republikeinsche leiders gelukt moet zijn de hoofdstad
te verlaten en in de provincie een toevlucht te
vinden.
Hei land kan gerost zijn.
Eten mede deeling aan de pers mteldt: Het voor van
nacht georganiseerde revolutionnair complot is mis
lukt, dank zij den ijver van den directeur en het per
soneel van den veiligheidsdienst.
De arrestaties, welke in velband mjet deze nood*
zakelijkheid waren, zijn geschied.
Een onderzoek is ingesteld. Het land kan gerust
zijn.
Naar de United Press uit Madrid mededeelt, is het
Madrid volkomen rustig. De voorbereidingen voor
het verjaringsfeest van den dictatuur worden ge>-
woon voortgezet; slechts uit de versterkte politie
posten kan men opmaken, dat er iets ongewoons ge
beurd is.
Verzet tegen de Spaansche dlctatour.
De tijd nog niet rijp voor daden van ge
weld. Plannen om den gevaarlijksten
tegenstander gevangen te nemen.
De correspondent van het Berliner Tageblatt te
Madrid seint d.d. 13 Febr. aan zijn blad, dat de
Spaansche dictatuur, die vandaag haar vijfden ver
jaardag viert, van de gelegenheid gebruik heeft ge
maakt om de bevolking opmerkzaam te maken op
haar verdienste en de noodzakelijkheid van ha-ar
voortbestaan. De Spanjaarden zien in het feit, dat dit
eerste lustrum kan worden gevierd een gunstig tee
ken voor een lang voortleven van het huidige re
gime. De tegenstanders van de dictatuur hebben de
psychologische waarde van het feest begrepen en
daarom ook gepoogd de feestelijkheden te verstoren
en de spelers van het tooneel te verdrijven nog voor
het begin van de voorstelling. Het is echter 'bij be
sprekingen gebleven. Men zag in', dat de tijd nog niet
rijp was voor daden van geweld, Wel woonden ook
de militaire leiders de besprekingen bij. Het leger,
dat vijf jaar geleden den kapitein-generaal van Bar
celona als minister-president naar Madrid zond,
staat thans voor een belangrijk deel niet meer ach
ter hem; wat echter nog niet beteekent, dat het be
reid zou worden gevonden de leiders van den staats
greep van 1923 met de bajonet te verdrijven. De re
geering was van den gang van zaken al 'geruimen tijd
op de hoogte; zij heeft rustig het gunstigste oogen-
blik afgewacht om haar slag te slaan. Met de tal
rijke arrestaties der laatste dagen is de kwestie na
tuurlijk nog niet afgedaan. Immers vertoeft een aan
tal gezaghebbende leiders der oppositie in het bui
tenland en ook zullen de verbroken banden in het
binnenland moeten worden hersteld. Van beteekenis
is dat Primo de Rivera van plan schijnt te zijn bevel
tot arrestatie van iSanchez Guerra, den gewezen con
servatieven ministerpresident, te geven. Deze heeft
een jaar geleden naar aanleiding van het decreet
aangaande de nationale vergadering het land vrij
willig verlaten en zich te Parijs gevestigd. Hij wordt
algemeen beschouwd als de gevaarlijkste tegenstan
der van de dictatuur. Sanchez Guerra ziet echter vol
komen in hoe sterk de positie van Primo de Rivera is
en hoe gebrekkig de organisatie bij ziin eigen aan
hangers. Volgens zijn eigen woorden ia het thans
plicht de ongeduldigen in toom te houden.
De feestoptocht van de Union patriotica, waaraan
honderdduizend menschen moeten hebben deelgeno
men, begon met een défilé voorbij het koninklijk pa-