Schager Courant
esl
Raad
i Barsingerhorn.
Praatavond te Wieringen.
ZESDE BLAD.
en
50,
23.
jen
maf
2.50.
pers.
sren,
Zaterdag 1 December 1928
71ste Jaargang. No. 8367.
im
:den,|
en
en.
f 2.ia|
BB
E,
le.
i-ire wa
Vergadering van den Raad op Vrijdag 30 November
>28, des middags 2 uur.
Alle leden zijn aanwezig.
Voorzitter de heer K. Breebaart Dz., burgemeester,
ecretaris de heer H. H. Dubbelman.
Ka opening volgt vaststelling der notulen.
Ingekomen stukken.
Mededeeüng wordt gedaan van de volgende inge
komen stukken:
1. Brief van den heer J, Baas, waarbij hiji zijn be
noeming tot Hoofd der O. L. School te Haringbui
zen, alsmede zijn benoeming tot Lid der Commissie
kot wering van Schoolverzuim, aanneemt.
2. Brief van Mej. M. Wiegel, houdende aanneming
larer benoeming tot onderwijzeres aan de O. L.
ichool te Kolhorn.
3. Brief van den heer C. Wardenaar, waarbij hij
|n benoeming tot lid der Commissie van Plaatselijk
izicht op het Lager Onderwijs aanneemt.
4. Een brief van denzelfden inhoud van Mej. S.
[Watertor.
5. Brief van Ged. Staten der Provincie Noord-
jlland, waarbij voorzien van het bewijs hunner
ledkeuring wordt teruggezonden het Raadsbesluit
8 September 1928 tot verhaal van pensioensbij-
m.
Brief van den Griffier der Staten van Noord-
jlland, waarin wordt medtgedeeld, dat de open-
re vergaaering van Ged. Staten ter mondelinge
handeling van het gemeenschappelijk besluit van
[de Raden der gemeenten behoorende tot den Keu-
Irings'krihg Barsingerhorn en van den Raad der ge-
[meente Schagen tot het aangaan van een regeling
[voor den Keuringsdienst van vee en vleesch, bene
pens voor de oprichting en exploitatie van een cen-
;rale noodslachtplaats met verwerkingsinrichting in
roornoemden keuringskring, is bepaald, op Woens-
ïg 12 December 1928.
Een of meer vertegenwoordigers van de tot den
ring behoorende gemeenten worden in de gelegen
heid gesteld hun standpunt alsdan mondeling toe te
(lichten.
(De Commissie van Uitvoering heeft de Heeren J.
Koster, D. Breebaart Kz. en B. J. F. Meijer aangewe-
in als vertegenwoordigers van de gemeenten in den
ring voor deze openbare zitting.)
7. Brief van Burgemeester en Wethouders van
Alkmaar, waarbij worden toegezonden de voorloo-
pig vastgestelde rekening over 1927 en de vastgestel
de begrooting voor 1929 van den Keuringsdienst voor
jWaren in het gebied Alkmaar.
Burgemeester en Wethouders stellen voor, boven
genoemde stukken voor kennisgevinig aan te nemen.
Aldus wordt besloten.
Voor de kanalisatie.
Ingekomen is een verzoek van de Commissie voor
wegen en kanalen te Schagen aan deze gemeente r ra
de indertijd ten behoeve der kanalisatie in West-
ifriesland gevraagde bijdrage alsnog te verleenen.
Het advies van B. en W. luidt omj de Commissie
jmede te deelen, dat pas in deze een beslissing zal
worden genomen, nadat antwoord is ontvangen op
|een dezerzijds schrijven aan Mr. W. J. Bosman te
Alkmaar, dd. 20 Juli 1927, waarin wordt gevraagd
om mededeelingen, welke overwegingen er toe heb
ben geleid om van deze gemeente de bijdrage te ver
zoeken, zooals deze in een bijgevoegden staat werd
|vermeld (voor kanaal Kolhorn-Alkmaar f300 en voor
kanaal Kolhorn-de Stolpen f 1000 per jaar geduren
de ten hoogste 40 jaar).
Op 22 Mei 1928 is dit schrijven nog eens in herin-
lering gebracht, doch tot op het oogenblik is geen
Antwoord ontvangen.
Zonder bespreking wordt overeenkomstig het voor-
ras stel van B. en W. besloten.
De waterleiding en de buitenwijken.
Ingekomen is een adres van „Denk en Doe" te Kol-
trn, om van gemeentewege een tankwagentje aan
schaffen ten dienste van de bewoners van den
urdpolder om bij watergebrek op hygiënische wij-
te water te kunnen halen uit de waterleidingkraan
,1e Kolhorn.
B. en W. adviseeren niet in te gaan op het in het
idres gedaan verzoek, op grond van het feit, Jat er
behalve de bewoners van den Waardpolder nog voel
ffieer ingezetenen der gemeente in de zelfde omstan
digheid verkeeren en dan eveneens op dio wijze ge
holpen dienen te worden.
Waar uit het adres blijkt, dat velen in den Waard
polder zeker hun perceelen aan het waterleidingnet
zullen laten aansluiten, achten B. en W. het doel
treffend om nog eens ernstige pogingen aan te wen
den, dat ook de Waardpolder aan het buizennet wordt
aangesloten.
De Voorzitter wijst er op, dat blijkens het verslag
va,n de vergadering van Provinciale Staten do heer
Koster van Winkel ook weer gewezen heeft op de
wenschelijltheid om geheel NoordholUnd te voorzien
van waterleiding. B. en W. hopen dan ook, dat er
kan9 op is, dat ook de Waardpolder sn andere plaat
sen worden aangesloten. Voorts wijst spr. er op, dat
cok te Poolland nu de leiding wordt gelegd, hot be
gint dus te winnen.
De heer Blaauboer zegt, dat wanneer ook werd
besloten tot algeheele aansluiting, we wel weten
hoe lang het duurt eer tot uitvoering wordt overge
gaan. De kosten van een tankwagen zijn niet hoog
'in als de Waardpolder aan de waterleiding werd
iangesloten, zou zoo'n wagentje den prijs wel weer
ipbrengen. Spr. wijst er op, hoe primitief dikwijls
water wordt gehaald, soms per ierbak, wat toch niet
mag.
De Voorzitter zegt, dat als voor den Waardpolder
een wagentje wordt aangeschaft, men ook krijgt Ha
ringhuizen en Barsingerhorn, wier buitenwijken ook
niet zijn aangesloten.
De heer Kistemaker zou het ook jammer vinden,
als afwijzend op het verzoek werd beschikt. Als er
een nieuwe ierkar voor het doel wordt gebruikt,
kunnen de kosten geen bezwaar zijn. Wanneer B.
en W. de toezegging kunnen doen, dat de Waardpol
der binnen één jaar wordt aangesloten, is spr. het
■net B. en W. eens, Het zou niets erg wezen als
ed tfeffllf Voor de buitenwijken van Haringhuizen en Barsin-
gsrhorn ook een wagentje beschikbaar was. Er is
lom» groot gebrek aan water en ook de kraan op
üs:
3ENEN.
atras 8
e veel
gee
an elk
en
bij
taan.
dan dTJOfc laat m«ar op tóch wacht** est ta coea daar
nog met een emmertje en een slangetje bezig.
De Voorzitter wil hier het waterleidingbedrijf nog
wel eens op wijzen. Op het oogenblik is er water ge
noeg en spr. zou het daarom beter vinden, voor deze
zaak de Mei-vergadering af te wachten.
De heer Engel zegt ook, dat direct beslissen niet
noodig is. Met den aankoop van een wagentje zijn
we niet klaar; er moet ook een gelegenheid zijn om
het wagentje neer te zetten en iemand moet het be
dienen. Waar de Voorzitter er op wee®, dat de heer
Koster aansluiting van de buitenwijken heeft be
pleit, wijst spr. er op, dat ook de heer Polak daar
reeds eerder op heeft gewezen. De heer Polak maakt
deel uit van een groote fractie, die ook de steden
vertegenwoordig pn er blijkt dus uit dat er in de
stad een strooming is, die overweegt het platteland
aan waterleiding te helpen. Mocht dat niet spoedig
gebeuren, dan meent ook spr., dat a.s. zomer een
wagentje aangeschaft moet worden. Wat de kraan
op den dijk betreft, er is gewezen op den kleinen
wateromzet, Nu er echter een groep menschen bij is
gekomen, is de toestand anders. Aan de Strook is
een groote kraan en de watervoorziening voor de
menschen van de firma Dé Vries is uitstekend gere
geld. De M.U.Z. echter heeft nu een ander stuk werk
en spr. denkt, dat die maatschappij geen recht heeft
op den kraan, en daar behelpt men zich nog met een
emmertje.
De Voorzitter zegt toe, dat over het aanbrengen
van een kraan nog eens met het bedrijf zal worden
gesproken en B. en W. hun best zullen doen de bui
tenwijken aangesloten te krijgen. Spr. is er zelf een
groote tegenstander van om voor een bepaald bedrag
zich garant te stellen, de menschen uit de buitenwij
ken hebben dezelfde rechten als de menschen uit de
kommen.
Goedgevonden wordt de beslissing over het ver
zoek aan te houden tot a.s. zomer.
De leg- en kaalgelden,
Van de Vereeniging „Denk en Doe'' te Kolhorn is
een verzoek ingekomen om verlaging van de leg- en
kaaigeiaen in deze gemeente. Zij wijst er op, dat het
een onbillijke belasting van den walmuur wordt ge
oordeeld en mede op grond van den lagen suiker
prijs zijn de cultuuruitkomsten van dien aard, dat
op verlaging van het tarief a 25 cent per '1000 Kg.
wordt aangedrongen. Nog worat gewezen op de uit
stekende conaitie, waarin de walmuur zich be
vindt, en bijgevolg de gemeente weinig onderhoud
heeft.
Ook va,n den heer Ki3temaker is een uitvoerig
adres ingekomen, waarin eveneens op verlaging van
de ieg- en kaaigelden wordt aangedrongen.
B. en W. stenen den raad voor, de behandeling
van beide adressen aan te houden tot een volgende
vergadering, in welken tijd het college van B. en W.
de strekking van het verzoek grondig kan beoor-
deelen. Aldus wordt besloten.
Ondershands verhuurd.
1
De raad hecht zijn goedkeuring aan het voorstel
van B. en W. om perceelen weiland, ter gezamen
lijke grootte van 4.76.96 H.A., voor den tijd van 4
jaren te verhuren aan den heer Jacob Broersen, te
gen een bedrag van f715 per jaar, onder voorwaarde,
dat bij de bemalingskosten dezer landerijen, even
als de afgeloopen 4 huurjaren, voor zijne rekening
neemt, met uitzondering van de kosten van het on
derhoud van den Deeimolen.
I Eveneens wordt goedgevonden voor den tijd van
i 4 jaren ondershands te verhuren aan den heer L. de
Graaf, een perceel bouwland, groot 0.28.30 H.A., voor
een huurprijs van f 35.
Voor de schoolkinderen.
Van het raadslid, den heer Kistemaker was inge
komen de vraag om f 50 subsidie ter beschikking te
stellen voor een St. Nicolaasfeest voor de school
kinderen te Kolhorn.
B. en W. geven den heer Kistemaker in overwe
ging zijn vraag voor dit jaar uit te stellen, omdat te
Barsingerhorn reeds met lijsten is geloopen voor
een sortgelijk feest en op de hegrooting voor 1929 als
nog een post te brengen van f500 als „Kosten van
een schoolreisje voor de kinderen".
B. en W. oordeelen, dat het royaler is gelden uit te
trekken voor een schoolreisje van alle kinderen van
Barsingerhorn, Haringhuizen en Kolhorn, en dan
niet meer met lijsten te laten loopen. B. en W. re
kenen dan op een subsidie van f2:50 per kind.
De heer Kistemaker gaat met dit idee accoord en
dankt B. en W. voor hun verder strekkend voorstel.
De begrotingen.
f
Zonder bespreking wordt de begrooting van 1929
van het Algemeen! Burgerlijk Armbestuur vastge
steld, voor den gewonen dienst op f17500, voor den
kapitaaldienst op f 10.33.
Ook de begrooting van het Weezen Armbestuur
geeft geen aanleiding tot het stellen van vragen of
het maken van een opmerking en ze wordt dan ook
vastgesteld voor den gewonen dienst op f6330, voor
den kapitaaldienst op f 4880.10)$.
Vervolgens komt aan de orde de gemeentebegroo-
ting.
De heer Blaauboer informeert waarom'de post on
derhoud bezittingen voorpublieken dienst is ver
laagd tot f150, terwijl de kosten van schoeiingwerk
enz. toch niet goodkooper zijn.
Toegelicht wordt, dat voor het ploegen van de
volkstuintjes f45 minder is uitgetrokken en dat f65
overblijft voor onderhoud hekken, enz. Het advies
van den gemeente-opzichter luidt dat dit voldoende
is.
De heer Kater merkt echter op, dat het schoeiïng-
werk van de gemeentelanderijen in desolaten toe-
stand verkeert en daar lieverlede aan begonnen
dient te worden.
De Voorzitter deelt mede, dat voortgegaan zal
worden met het gebruik van bielsen en algemeen
wordt erkend, dat als het wérk dan door werkloo-
zen wordt gedaan, de kosten niet zoo hoog zijn.
Voor een schoolreisje voor de kinderen wordt f500
uitgetrokken en B. en W. beoogen hiermede de lijs-
jtenlooperij de wereld uit te helpen.
De Voorzitter zal daartoe dan geen permissie meer
geven, voor St. Nicolaas is het wat ander9. De ver-
eenigingen die de feestjes tot nu organiseerden zul
len dat kunnen blijven doen, en aan den wensch
van den heer Engel om daarbij dan ook de Ouder
commissies te betrekken zal worden voldaan.
Bij den post onderhoud ambtswoningen geeft de
heer Kistemaker in overweging voor dat onderhoud
1 een reserve te vormen, opdat de kosten voor dit on
derhoud jaarlijks tot hetzelfde bedrag kunnen wor
den geraamd en de uit te trekken bedragen in den
vervolge niet meer zoo schommelen.
B. en W. zullen dit idéé in overweging nemen.
Die heer Kistemaker geeft voorts den wensch te
kennen, dat de raadsleden voortaan weer, zooals
vroeger, rondgaan om de gemeentegebouwen in
oogenschouw te nemen. Nu moet afgegaan worden
op het advies van den opzichtr en hoewel spr. in
geen geval diens capaciteit in twijfel wil trekken,
acht hij het toch beter dat de raadsleden niet zoo
buiten! de zaak staan.
(De Voorzitter heeft hiertegen geen bezwaar, maar
indertijd heeft de raad zelf de schouw over de lan-
jderijen aan een commissie opgedragen.
De heer Smit wijst er op, dat ieder raadslid toch
het recht heeft de gebouwen te gaan zien en waar
om is dan een rondgang noodig? Van zoo'n rond-
gag wordt niet het aller beste gemaakt, als alles
in één dag rondgegaan wordt, gaat het met een hoe-
ra*tje, dan wordt bijv. by ewn landtwbouw w%l bert
voorste stuk bekeken, maar het achterste niet en
dan is de rondgang toch een wassen neus.
De Voorzitter oordeelt, dat dit toch wel een klein
beetje overdreven is. Altijd zijn alle landerijen beke
ken en hebben we zoowel de Deeltuintjes als de Kooi
bekeken.
De heer Smit: Geen kwestie van.
De heer Kistemaker is het met den heer Smit eens
waar het de landbouw betreft, daar geldt het de
handelingen van de huurders na te gaan. Maar met
het nazien van de gebouwen is het de kwestie hoe
het onderhoud het beste te verdeelen. Wel heeft een
raadslid het recht de gebouwen na te gaan, maar om
dat afzonderlijk te doen, schiet er over.
De heer Engel zegt dat het beteekent een verande
ring van systeem. De opzichter is thans de deskundi
ge en geeft aan wat veranderd moet worden. Als nu
de Raad rondgaat, zal de opzichter alleen de kosten
hebben te berekenen.
De heer Kistemaker zegt, dat dit zijn bedoeling niet
is, spr. bedoelt alleen dat de raadsleden er zich van
overtuigen hoe de gebouwen er uitzien.
De heer Engel zegt dat dan de opzichter eerst zou
kunnen rondgaan en daarna de raadsleden.
Dit wordt algemeen goedgevonden.
Bij den post toeslag werkloozen, merkt do Voor
zitter op, dat waar vorig jaar 10 aangeslotenen
waren, uit aantal door transportarbeiders, bok-
schippers enz., tot ongeveer 60 is gestegen. Het is nu
de vraag of ook toeslag gegeven moet worden aan
werklooze transportarbeiders enz., die toch heel wat
meer verdienen dan de land- en tuinbouwarbeiders
en ook wel in een andere klas zullen zijn.
Bij de bespreking wordt ook door den heer Burger
gevraagd of om dezelfde reden de uitgetrokken post
voor werkverschaffing, f 1000, niet te laag is en wordt
geantwoord, dat dit geheel en al van de weersomstan
dierheden zal afhangen. Trouwens als het noodig is,
wordt de post overschreden.
De heer Engel wij9t er op dat niets bekend is over
de regeling met de transportarbeiders, een verzoek
is niet ingekomen en de post bijdrage aan de werk-
loozenkas is reeds verhoogd van f 84 tot f 150.
j Besloten wordt de oude regeling te handhaven, dus
de toeslag voor de werklooze land- en tuinbouwarbei
ders te bestemmen en voorts houdt de gemeente zich
aan de wettelijke regeling.
Waar de post onvoorzien bedraagt f762.12. oordeelt
de heer Engel dit bedrag te laag en stelt voor den
post met f500 te verhoogen.
Dit wordt goedgevonden; het gevolg is dat de post
gemeentelijke inkomstenbelasting, die oorspronkelijk
or> f24000 was uitgetrokken, wordt gebracht op f 25000
n! de verhooging van f500 voor het schoolreisje en
f500 verhooging van den post onvoorzien.
De Voorzitter zegt,- dat deze verhooging wel geen
invloed heeft op het vermenigvuldigingscijfer, daar
is de Raad wel vrij safe mee.
De begrooting wordt dan voorloopig vastgesteld op
f 59760, voor den gewonen dienst en op f 75 voor den
kapitaaldienst
De rondvraag.
Bij de rondvraag klaagt de heer Burger er over dat.
■de lichten vorige week Vrijdag door den storm uit
waren, ook Zaterdagsavonds nog, terwijl ze Zondags
overdag brandden.
De Voorzitter deelt mede, dat hij er direct den heer
Bol op heeft gewezen en,de lantaarn bij Jonk gere
geld bleef branden, waarvan de heer Bol de oorzaak
niet kon vinden. In de haven was het nog niet in orde.
De heer Burger brengt voorts ter sprake het op-
malen van het water boven peil en zegt dat daardoor
half Kolhorn zoowat onder water wa3.
i De Voorzitter zegt, dat aanmerkingen genoeg bij de
autoriteiten aanhangig zijn gemaakt. In de Oude
Streek kon men niet loopen. De Mient stond straks al
op peil.
De heer Engel wijst er op dat de gemeente in dezen
niets te zeggen heeft, dat deze zaak bij waterschaps-
I verordening is geregeld.
De beer Smit zegt dat er volgende week een ver
gadering van de Schager Kogge wordt gehouden en
er dan wel een hartig woordje over de kwestie zal
worden gesproken. Want het is niet volgens Bart je,
dat er gemalen is in een tijd dat er niet gemalen mag
worden.
I De heer Engel wijst er nog op, dat de verlichting
hd} de Groetpolderörug niet In odtle ie en met het oog
op de tijdelijke bewoners, zal er wel een lichtpunt
bij moeten worden geplaatst.
De heer Kater vraagt aan het Bannebestuur te wil
len verzoeken de gaten in het loopstraatje te wil
len doen ophalen.
De heer Engel heeft zich er ook aan geërgerd dat
na het maken van de brandkraan de Btraat maar bleef
liggen.
De Voorzitter zal het. mededeelen aan het Banne
bestuur.
De heer Kater informeert dan of de straatschrob-
berij bij politieverordening is geregeld. Er zijn men
schen die er niets aan doen.
De Voorzitter zal het onderzoeken.
De heer Smit wijst er op dat sommige menschen
ellenlange straatjes hebben en de menschen die toe
vallig aan den hoogen kant wonen dan zouden moe
ten zorgen voor het schoonhouden. Spr. wijst er op
•dat de heer Kater vrij spreken heeft, die woont als
rentenier aan den overkant, maar hoewel spr. wat zijn
deel betreft, wel eens voor schoonmaken zorgt, al
tijd in orde is het niet, dat durft spr, gerust zeggen.
De heer Kater zegt het gedeelte weg voor zijn be
drijf wel op zich te nemen.
De heer Engel oordeelt dat een dusdanige verou
derde bepaling moeilijk is te handhaven, bij spr.
geeft het schrobben niets.
De heer Kater gelooft dat wel, maar in Barsinger
horn zijn een paar plekken, waar het toch een onge
zonde toestand is. Als de bepaling niet in do veror
dening staat, zou een man aangesteld moeten wor
den.
De werkzaamheden van den
voor particulieren.
secretaris
De heer Kistemaker brengt nog eens ter sprake de
kwestie over de werkzaamheden die de secretaris
voor particulieren verricht. Een beslissing is daarover
in de vorige vergadering niet gevallen.
De Voorz. zegt, dat het bij stemming uitgemaakt
moet worden. Het betreft alleen de assurantie, want
van den vleeschkeuringsdienst is het al uitgemaakt
De heer Engel herinnen er aan dat bij de benoeming
van den secretaris is besloten dat de secretaris geen
werkzaamheden voor particulieren zou verrichten.
Spr. wijst op de vele werkzaamheden en de kans dat
het salaris van den ambtenaar ter secretarie verhoogd
moet worden.
De heer Kistemaker wil eerlijk zeggen, dat hij, toen
gesproken is over het niet meer vervullen van bijbe
trekkingen, spr. niet voldoende georiënteerd was,
wat betreft deze assurantiewerkzaamheden. Spr. wijst
er op, dat de secretaris dezo zaak geheel vanuit den
grond heeft opgewerkt, de werkzaamheden nu aan
zijn zwager heeft overgedragen, maar nu de secreta
ris desondanks er toch nog wat finantieel voordeel
van heeft, zou spr. het jammer vinden als hem dat
werd afgenomen.
De heer Engel meent dat al heeft men een zaak
opgebouwd, men daar toch van af moet stappen als
men een betrekking aanneemt die de geheele werk
kracht vordert. Het is niet goed dat iemand die een
dergelijke betrekking waarneemt, werkzaamheden
voor een particulier verricht. Indertijd was het de
zelfde kwestie met Langedijk, dat is wel onder den
dekmantel gebleven, maar deze heeft ontslag ge
vraagd. Spr. heeft hetzelfde bezwaar tegen het ambt.
bii den vleeschkeuringsdienst.
De Voorzitter. Die kwestie is al beslist
De heer Kater dacht dat de Raad niet te stemmen
had. als de secretaris het werk reeds aan een ander
heeft overgedragen.
De Voorzitter zegt, dat de secretaris nog wel eens
met een quitantie aan den loop gaat.
De heer Smit erkent, dat de heer Engel gelijk heeft,
dat het besluit was genomen, maar het werk is over
gedaan en nu zit er toch nog een aardige verdienste
aan. Spr. wijst er op dat de secretaris ook andere
werkzaamheden voor particulieren verricht, maar
daaraan niets verdient en daar wordt geen bezwaar
tegen gemaakt
Met 5 tegen 2 stemmen beslist de Raad dat er
geen bezwaar is dat de secretaris deze assurantie
werkzaamheden aan zich houdt, tegen stemden de
heeren Burger en Engel.
Hierna sluiting.
Over grondonderzoek
Toen wij den- derden avond in het hotel Lont kwa
men, en wel op j.1. Donderdagavond, was al vroeg
tijdig drukte genoeg, om te ontdekken, dat vele be
zoekers, der twee vorige avonden en wel op 20 en 27
Nov. j.1.. met hun grondmonster waren opgekomen,
om deze gezamenlijk op te zenden naar het Bedrijfs-
laboratorium voor Grondonderzoek te Groningen.
Het bleek, dat bijna alle 50 uitgegeven Inzendformu-
lieren met monsters er bij waren ingekomen. Na de
inschrijving van al deze monsters, zegt de heer Vel-
ders, leeraar aan de Rijkslandbouwwinterschool te
Schagen, alle aanwezigen hartelijk welkom en het
doet spr. zeer aangenaam aan dat zoovelen hun
monster inzonden. Het is volgens spreker geen per
soonlijk iets als men zijn gronden onderzoekt, inte
gendeel. In Schagen is men ook teri zeester benieuwd
over de grondtoestanden van Wieringen.
Spr. zegt dan dat Ir. O. J. Cleveringa te Zutphen
met zijn bijna 15-jarige onderzoekingen op proefvel
den, op bedrijven met behulp van cultuurproeven,
heeft kunnen aantoonen. dat niet alleen een kalk-
tekort of een kalkteveel schaadt, door het optreden
van de hooghalensche bodemziekte en van de Veen
koloniale bodemziekte, maar dat tusschen die uiter
sten een gebied ligt, waarin de tegengestelde mest
stoffen nog een verschillende werking kunnen ver-
toonen, zonder dat nog van ziekteverschijnselen spra
ke is. Er is dan gesproken van de Veenkoloniale en
van de Hooghalensche ziekte, en een derde ziekte is
opzettelijk achterwege gehouden, daar deze in Noord
holland nooit voorkomt. Dit is de ontginningsziekte.
Slechts éénmaal is deze te Bergen N.H, voorgekomen
en wel bi} het omwerken van een boschterrein in
bouwland. Het is ook een bodemziekte, en ontstaat
wanneer de ondergrond veen en de bovengrond zand
grond is, en deze wordt zoo bewerkt dat het vóen bo
ven komt
A's ge straks uw analyse uit Groningen thuis ont
vangt, met den uitslag van uw monster, zal er ook
op voorkomen als uw grond voor dtze ziekte vatbaar
is Komt ze voor -dan is er 'n bestrijdingsmiddel voor,
en wel door bestrooiing van kopersulfaart. (een blauw-
z.outl wat u wel bekend zal zijn, daar het ook wordt
gebruikt voor het ontsmetten van uw zaaizaad. Met
deze behandeling behaalt men dan vrij zeker gunstige
resultaten. Als bij een van u deze ziekte soms mocht
voorkomen, dan zich vooral met Schagen in verbin
ding stellen, dan kunnen daar leerzame conclusiën
uit getrokken worden.
Hierna volgt dan de vertooning van een aantal
lichtbeelden. Het eerste beeld geeft een zieke rogge-
plant in Hooghalensche zieken grond. Dit is de ziekte
welke zich kenmerkt door groene en doode plekken
in het blad, zooals in ons vorig verslag reeds om
schreven, Het tweede beeld geelt slechte plekken in
haver te zien. Zoo het derde beeld, veenkoloniale
zieke haver, op land -met -f- toestand, wat verkeerd is
cn dan nog met gebruik van basische meststof, zoo
dat het totaal niets werd. Toediening van mengaansui
faat kan fa het begin en ook halverwege den groei
nog beste resultaten brengen. Zoo tusschen do bedrij*
ven door zegt spr. nog iets over een sprekend ge
val in de Zijpe. Deze man had de grond onderzoch;
of onderzoeken laten, en had op dat land haver uit
gezaaid, wat met de onderzoekingen uitkwam. Lang'
de kanten wilde de haver echter niet. Hoe was dat
nu mogelijk. Bij onderzoeking bleek, dat op die plaat-
s enzeer hooge toestand werd waargenomen. Wat
was de oorzaak? Hij begreep het niet, totdat hij den
vorigen gebruiker van dat land er over sprak. Deze
deelde hem mee, dat op die plaats een schip met
schuimaarde was gelost, welke niet was uitgestrooid
en daarom die slechte resultaten. Zoo komt men wel
eens voor vreemde dingen te staan.
Het 4a beeld gaf haver te zien op ontginningszieken
grond gezaaid. En dat gaf een zeer duidelijk overzicht.
Bij een normale kunstmestbemesting was de stand
goed te noemen. Daarnaast, met 3000 KG. kalk was
slechter en met 4000 KG. kalk was ze nog slech
ter. Dat ging dus den verkeerden kant uit. Daarnaast
was kopervitriool aangewend, en gaf betere resulta
ten dan normaal dus dat ging den goeden kant uit.
Hier is een gebruik van mergel dus uit den booze.
Dan zien wij een beeld dat een groot verschil te zien
geeft van de haver na den oogst, als ze aan hokken
naast elkaar staat en zoo zouden wij kunnen door
gaan met voorbeelden te noemen welke werden, ver
toond, welke zeer groote contrasten te zien gaven.
Voor de thuisblijvers heeft het verder omschrijven
hiervan toch geen nut, daar de beelden er niet bij ge
geven kunnen worden. Voor diegenen welke er \ya-
ren, evenmin. Wel kan nog worden gemeld, om op
plaatsen waar veen voorkomt dat niet boven geploegd
moet worden, daar dan ontginningsziekte kan ont
staan.
Dan wordt een bemestingsschema vertoond, dat te
groot is voor het doel, dus niet duidelijk uitkomt. Het
is echter hetzelfde als in ons verslag van j.1. Don Ier-
dag voorkomt, dus de couranten met verslagen van de
praatavonden bewaren is raadzaam, zegt spreker. Be
mesten is de sleur (dus vader deed het zoo en mijn
broer of neef of buurman doet het zoo), is zeer uit
den booze, elke .grond heeft een aparte bemesting
noodig, als men dat maar voor oogen houdt. De ver
keerde gevolgen worden ook nog met serieplaatjes
zeer duidelijk bewezen.
'Spr. zegt nog, dat een bemesting van hoogstens 100
KG. kalksalpeter voor erwten, altijd heel goed is,
om ze, wat men in de wandeling noemt, van de moer
te helpen.
Uit Noord-Gelderland, een ontginningszielke grond,
zijn vorig jaar 2595 grondmonsters opgezonden naar
Groningen, met een uitslag, dat 32 ziek was, 49
twijfelachtig en 19 was goed.
Dan kregen we een schema te zien van koolzure
