GRABBELTON.
WETENSWAARDIGHEDEN.
VOOR DE KINDEREN.
WAT PIM EN PUK OVERKWAM.
paitfk hn cijfer I. Dat werd mijn uitgangspunt, dus
de sleutel tot het geheel. Het wae natuurlijk mogelijk,
dat dit oljfer, In het geheele systeem iets anders betee-
kende dan „drie" Maar lk herinnerde mij dat u mij had
gexegd, dat uw telefoon 's nachts kort na drie uur ge'
gaan was.
Het vermoeden lag dus voor de hand, dat het oljfei
drie betrekking had op het uur van den nacht waarin
het geheimzinnige geval zich had afgespeeld. Als deze
veronderstelling Juist was, moesten de letters die op de
drie volgen waarschijnlijk „uur" verbeelden en dit was
des te waarschijnlijker, daar we hier een combinatie
van drie letters hadden, waarvan we twee eersten bo
vendien aan elkaar gelijk waren. Ik merk hier tusschen
haakjes op, dat de transscriptie van de dubbele klln,
kers het zwakste punt In dit geheimschrift is en op
zichzelf een gemakkelijk punt voor ontcijfering zou zijn
geweest. De lettercombinatie WS achter de drie zou
dus uur beteekenen. Bij eenlg nadenken had lk daarmee
het systeem te pakken. Ziet u het nog niet?
Ik weet niet of het gebrek aan scherpzinnigheid
is of dat ik te opgewonden ben. maar ik snap er, eerlijk
gezegd, nog niets van, monsieur Michel.
Kijkt u dan nog maar eens. WS is dus uur; daar
uit kon ik het volgende afleiden:
U is gelijk V.
R ls gelijk S.
Met andere woorden, het systeem van den schrijver
was om iedere letter van het alphabet te vervangen door
zijn vervolger; de Z natuurlijk door de A. Dit systeem
ls in onze praktijk niet onbekend, maar heeft, zooals
ik u al zei, een zwakke kant In de dubbele klinkers,
die droo geoefende „geheimschrijvers" overigens gecorri
geerd wordt door een stelsel van cijfers voor den twee
den klinker van elk tweetal. Onze man had het nog
niet ver gebracht ln de kunst!
Maar om ons tot dit briefje te bepalen; nu lk dit
allemaal wist, kon lk het papiertje gemakkelijk ontcij-
freen en vond de volgende „vertaling":
xddt.. bbd2ws pq ef pmb.. hfme mjhu lbdi..
Wees hed.. nac.. 3 uur op de pla... geld ligt kach..
Er was niet veel fantasie voor noodlg om met bé-
hulp van de ultgewlschte letters nu het geheele hrlefj»
te reconstrueeren:
Wees hedennaeht 8 uur op de plaats; geld ligt
kachel.
Ik stel me nu den gang van zaken, vervolgde Mare
Michel, die er altijd grooten schik in had om zijn
„cliënten"' een gedetailleerde uiteenzetting te geven van
het verloop van een misdrijf zooals zijn ongeëvenaard
vernuft dat uit soms vage gegevens had opgebouwd,
ik stel me den gang van zaken aldus voor:
Uw „vriend" Lancon, die een paar dagen geleden bij
u was geweest, moest aanzien dat zijn sluwe truc met
de kachel mislukte. Tot het uiterste gedreven en weinig
lust gevoelend om door al te lang wachten de kans te
loopen dat zijn buit hem ontgaat, neemt hij het besluit
zich dan maar door Inbraak van het geld meester te
maken. Hij voelt er intusschen weinig voor om dat kar
weitje zelf op te knappen, ln de eerste plaats is hij niet
zeker van zijn handigheid in de edele kunst van inbre
ken; in de tweede plaats blijft er altijd een risico van
op heeterdaad betrapt worden. Hij rekent ook op de
kans dat als de „vakman" dien hij ervoor ln den arm
neemt, gesnapt wordt, deze hem als een opdrachtgever
zal aanwijzen. Daartegen moet hij zich ook dekken; de
beroepsinbreker die de kastanjes uit het vuur haalt
voor hem, mag hem niet kennen noch zijn naam weten
Hij stelt zich dus ln verbinding met een van die bemid
delaars," die In de Parijsche misdadlgerswereld en in
die van andere groote steden een zeer groote rol spe
len, die een apache voor hem aanwerft. Het is merk
waardig dat beide groepen vu* vakliedende bemidde
laars en de vak-inbrekers in deze soort van trasactles
bij een goede belooning, die natuurlijk bij vooruitbeta
ling moet worden voldaan, over bet algemeen hoogst
betrouwbaar zijn.
Dat is een kwestie van beroepsleer! De apache ls nu
door den bemiddelaar op de hoogte gebracht van wat
}r van hem verlangd wordt; hij wacht alleen nog op
het laatsten bericht; het „mobilisatiebevel," wanneer hij
noet toehappen. U begrijpt natuurlijk, dat hierbij zoo
nin mogelijk van schriftelijke mededeelingen gebruikt
vordt gemaakt; we kunnen dus aannemen, dat het
bemiddelingsbureau" geen kans zag zijn afgezant dien
lag op een andere manier te pakken te krijgen en het
ïevel in het geldende geheimschrift, ln de „code" van
iet kantoor verzond! De toevoeging „geld ligt ln de
kachel" zal hebben moeten dienen om het geheugen van
len apache nog eens op te frisschen. Onderteekening
•an het briefje ontbreekt natuurlijk. Dus de inbreker
vas 's nachts om drie uur ter plaatse. Nu moest u
;erst uit uw huis gelokt worden en tusschen haakjes,
iet is gelukkig dat u u hebt laten lokken, want er heeft
eker kans bestaan dat uw leven gevaar had geloopesi
•.ls de apache verzet van uw kant had ontmoet.
Maar wie veronderstelt u dat aan de telefoon ls ge
veest?
Monsieur Lancon zelf. Dat deel van het werk kon hij
iet minder risico op zich nemen omdat hij uit zijn
'irecteurstijd heusch wel een sleutel van de toegangs
deur zal hebben overgehouden.
Een nagemaakte dan toch, want zijn eigen sleutel
heeft hij moeten inleveren, merkte monsieur Sabin, die
ïeelemaal opging ln het verhaal van den detective, op.
Daar zal hij geen gewetensbezwaar tegen hebben
?ehad, lachte Mare Michel.
Trouwens de bediening van het schakelbord van de
telefoon achtte hij het best aan zichzelf toevertrouwd
en de eigenlijke inbreker hoeft hem heelemaal niet ge-
Vader: Dag kerel. Denk er aan dat je chef een
beste man is en dat je niet te veel voor hem doen
kunt
Zoom Ik zal er om denken vader J
(Tabie Talk)
alen te hebben; dl# was btj uw hul» besteld en\*lot aap
de fabriek.
Dat de verborgen schat tenslotte in de kachel ls blij
ven liggen, sohrljf ik tos aan het feit, dat uw terug
komst, terwijl u een revolver ta aanslag geresd hield,
den inbreker heeft doen besluiten niet te riskeeren dat
het eerste schot aan was. Hij heeft uw olielampje dat
hij het was immers verplaatst al ln de hand,
ijlings weer neergezet eh is onhoorbaar weggesloopen.
Het briefje dat hij dom genoeg niet vernietigd had,
is bij het te voorschijn halen van het een of ander, ze
ker uit zijn zak gevallen en bij den overhaasten tocht,
vergeten. Ja, als die kerels niet af en toe wat stoms
deden... Dat er verschillende letters op het papiertje
uitgewischt waren, is natuurlijk een gevolg van den re
gen van gisteren, waaraan het document een poosje
schijnt blootgesteld geweest. Hoe... daarin hoeven wij
ons niet te verdiepen.
En als ik u ©en raad mag geven, besloot monsieur
Michel, gaat u vannacht in een hotel logeeren. De
'ïeeren zetten nu natuurlijk spoed achter het werk nu
zé weten dat ze zich ln de kaart hebben laten kijken
on zo zullen waarschijnlijk door den moed der wanhoop
bezield zijn. „Nu of nooit" zal hun leuze zijn.
Gelukkig dat het „nooit" is, lachte monsieur Sabtn.
Dus wij gaan samen genoeglijk hier of daar een
whlskey-soda drinken; daarna gaat naar een goed ho-
tel en ondertusschen zorgen de mannetjes die ik hier
in de buurt achterliet, dat den heeren een aangename
ontvangst wordt bereid. En morgen maakt u uw com
missarissen blij met de 35.000 francs die uit den hemel
zijn komen vallen. Mijn deolaratie als loon van den
zerlijken vinder bereikt u onder couvert.
EINDE.
Die ls goed!
Mina. heeft de apotheker die slaapdrank al
gebracht voor me?
Nee, mevrouw.
Nou, bel hem dan op en vraag hem, of hij
soms denkt, dat ik den heelen nacht voor zijn ple
zier wakker zal blijven om er op te wachten!
Vader was ook op de hoogte?!
Waarom moest je school blijven, jongen?
Ik wist de Azoren niet te vinden, vader.
—I Voortaan moet je er altijd aan denken, waar je
je spullen gelegd hebt
De proef was goed.
De bezoeker bestelt een biefstuk, welke hem vlug
maar in uiterst klein formaat wordt opgediend.
De proef is goed, zegt hij tot den kellner. Van
dit soort vleesch kunt u mij een biefstuk brengen!
Wat gebeuren kan.
„Ga toch uit den weg, zei de man met het vreem
de instrument op een statief, tot de voor hem saam-
geschoolde jeugd, „ik ben geen fotograaf, maar een
landmeter."
Opa Ib 't nauw.
Kom hier, kind, zet do aardige grootvader tot
zijn kleinkind, dat zich aan de tafel had geatootan,
Ik zal er een zoentje op geven, dan ie de pijn over.
- Grootvader, zei het kleine meisje den anderen
dag, u mag de meid ook wel eens helpen, ze hoeft
zoo'n kiespijn.
Te laat bedacht.
De oude, zure brompot van een tuinman was den
heelen dag bezig geweest, de dorre blaren in den
tuin bijeen te zoeken en in een mand te doen. Op een
gegeven oogenblik zag zijn baas dat hij de mand
neerzette, een aanloop nam en er een hevige irap
tegen gaf, zoodat alle blareif weer in het rond vlo
gen.
Wat beteekent dat? vroeg de baas stomverbaasd.
Nou, meneer, zei de. oude tuinman, Weet U nog die
Jaantje, die keukenmeid die U 25 jaar geleden had?
Ja.
Nou, meneer, op een avond zat ik met haar te
praten in den tuin en ze zei: Kees, ik heb het koud!
Daarom gaf ik haar mijn jas. En nou daarnet hen ik
pas op de gedachte gekomen, dat zo gezoend wilde
worden!
Is het U bekend:
dat één kubieke voet water omgezet kan worden
in 1662 kubieke voet stoom?
d a t in Italië de vertooning van oorlogsfilms ab
soluut verboden is?
dat de kosten van het afvuren van een drievoudig
salvo van een flinken kruiser (bijv. de Engel3che
kiuiser Nelson) ongeveer 8500 gulden bedragen?
dat de vervaardigers van de eerste werkelijke
„vliegende" vliegmachine, de Amerikanen WilDur
en Orville Wright. op 17 December 1903 hun eerste
succesvolle vlucht van 38 meter maakten?
dat uit proefnemingen gebleken is, dat een ka
meel in strijd met de algemee.no opvatting wel
kan zwemmen?
dat uit de zon vlammen slaan van 20.000 mijl
hoog, en dat die soms wel een hoogte van 500.000
mijl bereiken?
dat de ontdekking van deze vlammen' leidde tot de
ontdekking van het heliumgas, waarmede men nu
luchtballons vult?
707. Plotseling gingen toen de deuren
open en daar verscheen de dikke burge
meester met zijn echtgenoote op het bal-
con. Alle konijnen juichten en riepen
„hoera".
Pim en Puk waren nu ook met hun va
der en moeder op het plein voor het huis
aangekomen. Opeens zagen vader en
moeder hun kinderen echter niet meer.
Waar zijn de kleintjes, vroeg vader?
708. Ja, waar waren de kleintjes? Ze
hadden met elkaar voor een verrassing
gezorgd eneen koor opgericht. Pim
zou de maat slaan en jawel hoor. opeens
vzagen vader en moeder hem op een hek
staan. Een takje was zijn dirigeerstok.
Hij tikte even en %t werd doodstil.
Klaar, vroeg hij?
Ja allen waren klaar. Toen hief Pim
zijn takje op en
709. Dan heft Pim zijn dirigeerstok op
en alle peuters zingen op de wijs 'van
„Vogeltje, wat zingt gij vroeg":
Burgemeester, hoor ons lied!
O, hoor ons lied (bis)
Dat men op de wilde levensbaren
Vele jaren
U mag sparen,
Burgemeester, hoor ons lied (bis).
710. Als het lied geheel gezongen is stapt
Pim naar den Burgemeester toe en over
handigd hem een groot vel papier,
waarop het goiicht keurig geschreven
staat. Nu, de Burgemeester is er erg mee
in zijn schik en hij zegt, dat hij Pim een
geweldig groot dichter vindt waarvoor in
de verre toekomst nog wel eens een stand
beeld zal worden opgericht.
711. Al de groote konijnen hadden dood
stil naar den zang der kleintjes geluis
terd. Toen de burgemeester dankbaar
het lied in ontvangst nam, juichten ze
allemaal en alle konijnen zongen geest
driftig: „Lang zal ie leven!"
Wat was daar een vroolijke stemming;
Het dorpsorkest zette een nieuwe melo
die in. Het «peelde „KonijntjeHef, ko
nijntjelief."
Toen ging het publiek naar binnen.
712. Toen ze allemaal binnen waren en
de muziek nog een nummertje gespeeld
had, ging 't gordijn open en kwam er een
konijnenmeneer op 't tooneel, die er piek
fijn uitzag.
Medekonijnen, zei hij, ik ben hier aan
gesteld om jullie allemaal te vertellen,
wat je voor moois te zien krijgt op dit
feest, 't Is allemaal heel mooi. Het eer
ste nummer van 't programma vooral,
want zie je.- dat ben ik.
t Publiek schaterde.
713. Daarna trad op de reus Karolus
Krachtpatser, de sterkste haas van de
heele wereld en overzeesche gewesten.
Hij was in staat om een paardenpeen van
vijf centimeter dik tusschen twee teenen
middendoor te knijpen. En hij droeg vijf
volslagen konijnen op zijn armen en zijn
hoofd alsof het muggen waren. Het gan-
sche publiek zat er in stomme verbazing
naar te kijken.
714. Maar ook de gedresseerde vlooien
Pieter Prikker en Joris Jeuk hadden veel
bijval. Joris speelde voor paard en trok
een alleraardigst karretje, waarop Pie
ter had plaats genomen met een lange
zweep in zijn eerste rechter voorpoot. Hij
had er aan iederen kant drio, moet je
weten. Joris liep nog harder dan een
haas. Zeker omdat die maar vier poo-
ten heeft
