DEKENS
Hypotheek op Landerijen a 4 |2 °|0 rente.
Uit een Balkan-staat.
Behoort U
Beddenfabriek
M. KLERCQ,
Zaterdag 5 Januari 1929,
72stc Jaargang No. 8386.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Gemengd Nieuws.
Botsing tnsschen Chineesche vliegtuigen.
Ernstig auto-ongeluk bij Luik.
De schietpartij te Berlijn.
De opstand in Afghanistan.
Roode of Gele Pool
Koudegolf over Europa.
Aifiifti Billis-
COURANT.
Mmimit- Luüinllil
Dit blad verschijnt viermaal per weck: Dinsdag, Woensdag, Dopdcr-
dag en Zoterdag. Dij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tonliün nog zonvool mogelijk in hot oorsluilkomond nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden 11.G3. Losse nummers 0 cent. ADVEHTEN-
TJöN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel moor 20 cent (bcwijsno.
inhugropon). Gi'nnloro lettors wonion naar plaiUsrulmto borekend
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF BLADEN.
koopen ls evenals Beddegoed koopen een
VESTROOWENSZAAK.
M. KLERCQ
waarborgt U BET BESTE v. cl. LAAGSTEN PRIJS.
ENORME SORTEERING
WOLLEN DEKENS, WOLSA DEKENS,
met WOL GEVULD en'
GEWATTEERDE DEKENS.
Wolsadekens vervangen de Donzen Dekbedden.
SPOORSTRAAT 32-34 - DEN HELDER - TEL. 260
ZES PERSONEN OMGEKOMEN.
Uit Moekden wordt gemeld, dat in de nabijheid van
de stad Moekden twee Chineesche vliegtuigen met
elkaar in botsing zijn gekomen. Een der beide machi
nes stortte naar beneden en geraakte in brand.
Vier passagiers en de beide piloten kwamen in de
vlammen om.
VRACHTAUTO IN DE OURTHE GESTORT,
Vermoedelijk 18 doodeu.
Het B. T. A. meldt uit Luik:
Op den weg naar Comblain is een vrachtauto,- waar
mede werklieden naar huis werden teruggebracht, in
de Ourthe gevallen. Het voertuig vernielde de borst
wering en viel in de rivier. Men weet nog niet de oor
zaak van het ongeval, daar slechts weinig personen
er getuige van waren en do plaats tamolUk afgele
gen is. Volgens sommigen bedraagt hot aantal dooden
DE ARRESTATIES DUREN VOORT.
Nadat reeds Woensdag twintig personen, betrokken
bij de botsing bij de Schle&ische Bahnhof, waren ge
arresteerd, zullen nog zes personen in arrest gesteld
worden.
De namen en 'verblijfplaatsen van deze personen
zijn der politie bekend, zoodat bun arrestatie nog he
den teverwachten is.
Do gearresteerden op twee na weer op vrije
voeten gesteld.
In verband met de groote vechtpartij in de Breaiauer
Stras.se, zijn in het geheel £1 personen gearresteord,
cue vandaag voor don rechter van instructie zijn ge
leid.
In verband mot de groote hoeveelheid materiaal,
welke bestudeerd moot worden heeft -de rechter voor-
loopigc invrijheidstiiing van allen gelast, met uitzon
dering van twee, die in hechtenis blijven. Een dezer
is de voornaamste raddraaier, de andere c"~* sedert
jaren gezochte misdadiger.
ERNSTIGS DAGEN TB KABOEL
Koning Arann (fellah fegt hot epportoral naw.
■Dit Kabool wordt gameid, dat koning Am&n Oelln
tin minister van Oorlog, Mohamod Wnllk Khnn. tot
opperbevelhebber van mie «trljdkrenhton heeft benoemd
De koning heeft hot opperbevel ne.rgelegd.
Een lid der koninklijke fnmIUa
Uit AUah&bad wordt gemeld, dnt Slrdnr Moohammnd
Omar Khan, lid vnh de koninklijke familie van Afghanl-
™n, die te Allahabad op parool In vrijheid verbleef. SO
dwenem "°ni,r v,r*UI1'lln* de aotorlUlten la ver-
Op ooak naar Omar Khan.
De regeering van Brltech-IndlS heeft ln do greneg».
oioden een proclamatie uitgevaardigd, waarin rij goe-
ÏJJ" ,°'"gen aanbiedt voor do aanhoullng van den
°mar Khan, lid der Afghaaiucho
nnlnklijka famlu» en pretendent voor den Afghaan.
■hen troon, die voortvluchtig la
Omar Khan behoord, tot da 1200 Afghnmch. uit-
«•wekenen ln Indik, dis onder taszicfat BritSdh»
iMleche regeering .taaa.
De Britsche gezant btjna gekwetst
Reuter meldt uit Pesjawaur dat gedurende de jongste
gevechten te Kaboel een granaat de Britsche legatie
trof en op ongeveer twintig o.M. van den Britechen ge
zant voorbijsuisds.
Dé strijd om Kaboel, Het verraad van
den zoon van een waterdrager.
Uit Dehli seint men a£fe „svénlag Standard" het
verhaal van een zekere nar*. .cucn, een Amerikaan-
sche, die met haar echtgenoot óp de huwelijksreis was
geweest van den aanval van do opstandelingen op Ka
boel, de hoofdstad van Afghanistan. Zij deelt mede dat
de toestand te Kaboel zoo kritiek was, dat de koning
vier en twintig uur respijt kreeg om te abdieeeren. On
der de buitenlanders, die in do legaties de wijk hadden
genomen, beerschte groote angst., die nog toenam toen
bekend word, dat de koning heimelijk schikkingen had
getroffen om een llchtgr&ïiaat te laten vallen ingeval
hij met de koninklijke familie Kaboel per vliegmachine
zou verlaten. Tot de groote verlichting der uitgeweke
nen Heten de vertrekkende koninklijke vliegmachines
een wit signaal vallen, dat zeggen dat alleen de
koningin en de koninklijke familie naar Kandahar was
vertrokken, terwijl koning Aman Oella op zijn post bleef
De troepen van koning Aman Oella sloegen den
aanval ai en namen den broeder van Batsjal Sakao den
leider van den opstand, en zeven andere rebellen ge
vangen, die allen werden geëxecuteerd. De hoofden van
deze mannen werden door de straten van Kaboel rond
gedragen.
Mrs. Isaacson wa» getuige van. het afslaan van do
hoofden der geëxecuteerde rebellen en zag zo wegvoe
ren om ze te identfficeeren, opdat men zou weten wel
ke stammen aan den opstand deelnamen.
Batsjal Sakao, zoo genaamd omdat hij de zoon ls van
een waterdrager, en zich zelf de nieuwe koning van
Kaboel noemde, besefte niet, hoe dicht hij bij de oven
winning was, want zijn aanval was de beslissende fac
tor, die het moreel dér regeering brak en lcondng Oeman
Oella dwong, de voorstellen dor moellahs te aanvaar-
De Firma MEIJER PELS, Administrateurs-Rentmeesters te ALKMAAR, hebben
gelden beschikbaar voor le hypotheken op landerijen vanaf rente en op buizen
vanaf 4% rente. Sluiten alle verzekeringen.
Houden eiken Donderdag van 9HV2 Rn* zitting in Café „Cérès" te SCHAGEN.
den, die den opstand onder de Sjinwaris hadden aange
moedigd. Batsjal Sakao onthield zich van het plunde
ren van de dorpen, omdat hij de sympathie der bevol
king wenschte te behouden voor „den dag dat lk ko
ning word." Hij plaatste zelf zijn eisen schildwachten
voor de Britsche legatie om to verhinderen, dat zijn
mannen er binnendrongen.
De verschillende legaties te Kaboel waren volslagen
onwetend van eikaars positie. De moeilijkheid om ver
binding met elkaar te verkrijgen wordt geïllustreerd
door het hulpmiddel, waarvan door de Britsche legatie
werd gebruik gemaakt om een" bericht naar de Frarn-
sche legatie te krijgen. Het bericht werd naar Pesjawar
gebracht door den bestuurder der vliegmachine, die
vrouwen en kinderen uit Kaboel wegvoerde. Van Pesja
war werd het naar Londen geseind, en vervolgens werd
het uit Moskou per draj&dlooze aan de Fransche legatie
overgebracht.
De Britsche legatie stond negen dagen achtereen on
der geweervuur.
DOOR EEN DOLLEN BOND GEBETEN.
125 Schapen afgemaakt.
Naar de Elaësslschor Kurier meldt, zijn dezer dagen
op een weide ln de buurt van Kolmar verscheidene
schapen door een dollen hond aangevallen. Hoewel
slechts twee dieren doodgebeten waren, moesten ook de
uidere 125, die alle beten waren, worden afgemaakt.
Aangezien het vleesch voor de consumptie onbruikbaar
was, bedraagt de schade meer dan 60.000 francs.
ONS LAND EN DE NIEUWE BALKAN8TAAT. HAN
DELSBETREKKINGEN EN -MOGELIJKHEDEN.
EEN NEDERLANDSCH LEENINGSAANBOD.
(van onzen relzenden correspondent.)
Belgrado, 81 Decembor.
Wljzeren dan Ik mogen uitmaken in hoeverre een No-
derlandsch diplomatiek vertegenwoordiger speciaal tr
Belgrado nut zou kunnen zün voor de Nederlandsche
belangen. Zeker echter ia het, dat een land van bijna
veertien mlllloon Inwoners, een land met nog weinig
geld. maar met groote natuurlijke hulpbronnen en dus
toekomstige koopkracht, voor een handeldrljvcnden
staat als Nederland van genoeg beteekenls ls, om er
de kosten van een goedo consulaire vertegenwoordiging
voor over te hobben. De eerste sporen van handels- en
scheepvaartverbindingen zijn er reeds.. Een van onze
groote scheepvaartmaatschappijen onderhoudt een gere
gelde verbinding met een der Joego-31avlsche havens,
maatschappijen als de Holland-Amerika lijn en de Ko
ninklijke Hollandsche Lloyd maken reclame to Zagreb
(met welk resultaat is me onbokend) en ln do Joego
slavische ultvoerstatlstlek vond ik Nederland o.a. aan
gegeven als groot afnemer van spoofwegbiole. Vóór een
bekende Nederlandsche wereldfirma, vertoeft hier se
dert eenigen tijd een Ingenieur, die het terrein verkent.
Hij zal het moeten doen zonder de medewerking van
oen volkomen toegewijd Nederlandsch consulaat.
Het ontbreken van een goede Nederlandsche verte
genwoordiging heeft nu al geld gekost aan ons land, al
valt niet uit te maken hoeveel. Kort geleden ontmoette
ik een Joego-Slayische fabrikant uit de omstreken van
Belgrado, die gaarne bepaalde, voor zijn fabricatie noo-
dlge artikelen uit Nederland had willen betrekken. Hij
had zich gewend tot den Nederlandschen (eere)consul
te Belgrado, maar deze had hem de verlangde adressen
niet kunnen verstrekken. Deze fabrikant ls vermoede
lijk wel niet de eenlge, die bij gebrek aan voorlichting,
af moest zien van zijn plan met Nederland In relatie te
treden. Duitschland beseft beter wat zijn belang mede
brengt en heeft een vertegenwoordiging, die overal op
de bres staat voor de Dultsche handelsbelangen. Dult-
sche, maar ook Fransche en Engelsche artikelen vindt
men hier in de groote winkels, Nederlandsche zelden of
ncolt Menigmaal zag lk hier Edammer kaas, maar...
in Joego-Slavië vervaardigde. De winkelier verklaarde
me steeds eerlijk, dat deze kaas niet echt Nederlandsch,
doch Imitatie was, „maar", voegden ze er bij, „w«
kunnen geen andere krijgen. Geimporteerde Fransche
en Zwitsersche kaassoorten vindt men hier echter wel.
Nederlandsche likeuren kan men hier en daar koopen,
doch b.v. alle gerookte, Noordzee-bokking (die hier als
delicatesse gelden en zeer duur zijn) bijna alle gemarlo-
iteerde haring komt uit Düitschland en niet uat Neder
land. Er heerscht hier thans een crisis, het geld is zeer
schaarsch en vlot kan de afzet hier nog niet. gaan, doch
deze toestand zal, gezien de natuurlijke rijkdommen van
het land, niet eeuwig duren en thans reeds Is het tijd
luier den bodem te bewerken, Iets wat andere landen,
o.a. Zwitserland met zijn chocolade, doen.
Opmerkelijk is dat men te ZagTeb meer Nederland
sche artikelen ziet dan te Belgrado. De kooplieden In
eerstgenoemde stad, welke vroeger tot de Donau-mo-
narchie behoorde, kunnen nog werken 'met hun oude
relaties .dateerend van vóór den oorlog; Belgrado, dat
sedert 1914 meer dan drie maal zoo groot aan inwonertal
is geworden, kan voor Nederland beschouwd worden
als nieuw terrein, dat voor de toekomst vruchten be
looft ook al omdat he't de hoofdstad is, waar alles heen
trekt en nu reeds een levendig verkeer heerscht. De
?roei van de stad heeft ook zijn invloed doen gelden
5p het boerenbedrijf ln de omgeving, b.v. aan de over
zijde yan de Save, waar de meest vakkundige boeren
vonen. Daar wordt thans een campagne gevoerd om
le-melkproductie te VerKaqgen, O.a. door verbetering
veeras. Er ïfcbrdt gesproken van de mogelijk-
hewVim invoer van goed melkvee tot dat doel, maar
ook hierbij wordt niet gewaagd van Nederland, Ons
land kent men nauwelijks en zij, die neiging gevoelen
met ons land [n verbinding te treden .vinden daartoe
door gebrek aan oon goed functionnoorendo handelsvor-
tegcnwoordlglng, het middel niet
Landen van dozelfde grootte als Nederland, maar als
hand el s stat en onbeduidender, b.v. België en Zwitser
land, zijn wel te Belgrado door een gevolmachtigd ml-
.Uster of een zaakgelastigde, vertegenwoordigd.
Yan bijna alle lngovoerde artikelen worden in Joego-
Slavië hooge rechton gehoven, maar als andero landen
hier kunnen concurracren, moet toch ook Nederland
dit kunon en er le bijv. geen radon, dat alleen Enge
land hior theo levert. Vóór de rovolutio werd in Rus
land zeer voel Java-thes omgezet. Benig© Duitschcrs
hebben bijv. voor een speciaal artikel, n.1. do gomario-
neerde haring, het middel gevonden, den drukkenden
last van de Invoerrechten grootendeels te ontgaan. Go-
zouten haring (waarvoor hier zeer weinig afzet la) ls
slechts lioht met Invoerrecht belast; gemarlonoerde hor
ring, die hior als luxe goldt (één gemarlonoerde haring
komt hier ln don winkel op acht dinar =3 8 oont) en
veel meer genuttigd wordt, la tien maal zoo «waar be
last mot invoerrecht Eenlge Dultachera laten hier ge
zouten haring komen en leggen ee hier ln, waarbij ze
schitterende zaken maken.
Dat het terrein voor Nederland hier nog zoo weinig
ontgonnen ls, kan men evenwel niet uitsluitend aan
onze regeering wijten. Een zakenman (een nletJoego-
Slave) verklaarde me: „De Nederlandeche koopman
toont hier geen ondernemingslust. Zeker, er zijn Nodor-
landschë firma's, die hier agenten willen aanstellen,
echter alleen op provlslo, maar daar hier voor
Nedorlandsche Waren pioniersarbeid moet worden ver
richt is dat niet voldoende. Artikelen „erin te brengen"
kost tijd en gold. Engelsche, Fransche, Dultsche, Zwit
sersche, Belgische firma's zien dit ln, do Nederlander»
schijnen te angstig hier ls te riBkeeren".
In een anderen jongen staat, Polen, heeft Neder
land (ook door een betere vertegenwoordiging) aan
merkelijk belangrijker resultaten bereikt naar lk uit
ervaring weet en toch, ook Polen ls sterk protection
istisch en heft hooge invoerrechten.
Een Duitsch concern heeft b.v. enkele maanden gele
den Jdego-Slavlë een warencredlet van vele mlllloenen
dollars aangeboden. Voor dat geld zal door de Dult-
schers spoorwegmateriaal worden geleverd, waaraan
Joego-Slaviè stérk behoefte heeft. Een Zweedsch con
cern heeft tegen een aanzienlijk© leening in baar geld
het recht verworven de fabricatie van lucifer» als mono
polie in Joego-Slavië ter hand te nemen, een over
eenkomst die belden partijen voordeelen brengt Ook
voor Nederlandsche groot-ondernemers ligt hier arbeid
te over ln deze richting. Men denke slechts de
uitbreiding der Joego-Slavische handelsvloot aan den
bouw van nieuwe, de uitbreiding en verbetering van
bestaande havens. Daarbij heeft men ln het oog to hou
den, dat Joego-Slavië is (om de woorden van een
Zweedsch zakenman te gebruiken) „het Amerika van
Europa", een land met onbegrensde mogelijkheden, met
nog veel onontgonnen bodem schatten en een zeer dunne
bevolking, waarvan de kern gezond, de geest leerzaam
ia
Juist dezer dagen vermeldden de bladen hier, dat door
een bank te Amsterdam een leenlngsjtanbod zou zijn
gedaan aan Joego-Slavië. Het te leenen bedrag zou
65.250.000 Nederlandsche guldens beloopen. Deze loenlng
zou ln vijf termijnen worden afgelost.. Ook de stad Bel
grado zoo een Ieenlngsaanbod uit Nederland hebben
ontvangen, ter uitvoering van openbare werken. In hoe-
verr dit juist is, kon lk niet controleeren, daar men
aan het ministerie van financiën en bij het gemeente
bestuur van Belgrado me mededeelde, dat wel bespre
kingen gaande zijn, doch dat hierover nog niets naders
kon worden medegedeeld.
J, K. BREDERODE.
al tot de menschen die
regelmatig gebruiken?
Ook U bevalt
het zeker.
Af Ttie.t
EEN TEEKEN DER VREDE
Amerika'* hoogo oorlogsbcgrootlng.
De begTootingseommlsslo van bat Huls van Afga
vaardigden heeft een gunstig rapport uitgebracht over
de nieuwe begrooting van het ministerie van oorlog, wel
ke 435.428.415 dollar beloopt De ramingen overtreffen
met 16 mlllloen dollar die voor het loopende begroo-
tingsjaar en vormen een van de hoogste oorlogsbegroo-
tlngen, welke tot dusver in vredestijd aan het parlement
zijn voorgelegd.
DE GRIEP IN DUITSCBELAND.
B'tfna een geheel dorp
Cunowalde en Taubenheim aan de Sproe bobben op
het oogcnbllk te lijden van oen griepepidemie. In ver
scheidene huizon zijn drie of vier EOénjcben van £éa
gezin ziek. Te Tauborhelm zijn slechte enkele fomllie*
door de epidemie gespaard. In Cuncwakio zijn. eenlge
zieken overleden; de ziekte toonde daar tamelijk hevige
symptomen.
VAN HET NOORDEN TOT HET ZUIDEN.
Hevige koudo ln Denemarken en Scandi
navië.
Naar uit Kopenhagen gemeld wordt heerscht ln De
nemarken de laatste dogen een hevige koudo.
Te Herning ln Noord-Sleeswijk U de temperatuur ge
daald tot 10 graden onder nul.
Er heerscht oon Noord-Oostelijke wind, dlo koude
lucht-massa's uit Midden-Zweden naar Denemarken
brengt
Te Sarne in Midden-Zweden bedroeg de temperatuur
Donderdag 21 graden onder het vriespunt
Volgens uit Oslo ontvangen berichten ls ook in Noor
wegen een hevige koude ingetreden.
Op den bergspoorweg zijn de rails op drie plaatsen
tengevolge van do hevige koude gekrompen oa. te Geile,
waar de temperatuur tot 23 graden onder het vriespunt
daalde.
OverstrooELlngen in Estland.
Uit Narwa wordt gemeld:
De overstroomingen nemen nog steeds toe, daar er
zich om de stad groote ijsmassa's hebben opgehoopt
Het water is tot 5 meter boven het normale gestegen.
Het grootste gevaar bestaat ln de mogelijkheid, dat pas
in het voorjaar het ijs zal smelten en het water dus dan
pas zal zakken.
Hevige sneeuwval ln Oostenrijk.
De sneeuwval In Oostenrijk, die sinds Woensdagnacht
bijna onafgebroken voortduurt, heeft in het Zuiden des
lands al treinvertragingen tengevolge gehad, aldus werd
gisteren uit Weenen gemeld. Ook ln de stad had het
verkeer last van de sneeuw, vooral door het ontsporen
van trams. Ook kwamen verscheidene wandelaars ten
val
Aan de Zuid-.Slaviscke-Itallaan&che grens.
Naar uit Belgrado vemomon wordt, heeft men se
dert meer dan 30 jaar niet zoo'n sneeuwstorm gehad
als gewoed heeft langs de Zuld-91avlach—Itallaansohe
grens. Op «ommlgo punten ligt de sneeuw meer dan drie
me-ter hoog. Het spoorwegverkeer tusschen Adelsberg
en Triëst \ti stopgezet. De Orient-Express ia niet ver
trokken. Va.n Itallaansche en Zuid-Slavische zijde zijn
troepen soldaten naar de grens gezonden, om de ba
nen vrij te maken. Zij komen echter slechte uiterst
langzaam vooruit.. De spoorwegdirecties te Lelbach en
I Triëst overwegen, het doorgaand verkeer tusschen bei-
J de stations over een anderen weg te leiden.