Weer V\«V
GRIEP!
ABDU5IRO0P
Uit een Balkan-staat.
V!-'(
Consultatie-bureau voor Zuigelingen te
Schagen.
Sluit de hoofdkraan!
EEN MOOI BEDRAG.
Door do daarvoor gevormde commissie is voor
stcunverleening in deze moeilijke dagen een bedrag
bijeengebracht van f2020— plus 40 pond spek.
Aardig was, dat. de verpleegden in ons Tehuis voor
Ouden van Dagen f9.25 bijdroegen.
Naar men ons meedeelde, hebben B. en W. onzer
gemeente geweigerd met de gevormde commissie
samen te werken wat de regeling der ondersteuning
betreft. Van den kant van Herv. en R.-Katk. Armbe
stuur is deze samenwerking wel geaccepteerd en heeft
een lid dier corporaties zitting in de commissie geno
men.
VERTROUWEN OPGEZEGD.
In de vergadering van de afd. Schagen van de
S.D.A.P., Woensdag alhier gehouden, werd de hou
ding besproken van den raadsafgevaardigde, den
heer Willemse, die vóór den afloop der vergadering
deze verliet. Do afd. heeft den heer Willemse in
overweging gegeven zijn mandaat als raadslid ter
beschikking te stellen.
KIEZERSLIJST.
Op de kiezerslijst in onze gemeente komen voor
1929 voor de 2e Kamer 2177, voor de Prov. Staten
2140 en voor den Gemeenteraad 2036 namen voor.
PAASCHTENTOONSTELLINGEN.
Het negental Paaschtentoonstellingen van de laat
ste jaren is thans weder compleet. Wij wachtten nog
do aankondiging van Zaandam en Doetinchem. Deze
zijn thans ook bekend. Zaandam nl. met Schagen en
's Hertogenbosch exposeeren op Woensdag 20 Maart
en Doetinchem met Rotterdam op 19 Maart.
HALVE STUIVERSVEREENIGING.
De Halve Stuiversvereeniging voor on- en min
vermogende personen aan vallende ziekten, ontving
van afdeelingen in Hollands Noorden in de maan
den September, Octoher en November 1928 de vol
gende bedragen: Alkmaar f92.23; Bergen f55.72;
Breeznnd f 11.28; Helder f90.80; Julianadorp f 13.50;
St. Pancras f 18.75; Schagerbrug f 10.40; Wieringen
f 10.85.
TUINBOUW.
Do tuinbouw gaat in den polder Schagen lang
zaam doch zeker vooruit. In de laatste 2 jaar is er
heel wat aan kassenbouw gedaan. I)e meeste zijn
bestemd voor druiventeelt, andere voor gemengde
cultuur. Doch ook op den kouden grond wordt meer
grond voor den tuinbouw in aanleg gebracht. Eon
viertal flinke mannen hebben gemeenschappelijk
in do Hale eenige H.A. grond gehuurd om die voor
den tuinbouw te scheuren. Dit gaat vanwege de
eigenaars wel op speciale condities, maar het gaat
toch. Bij de nangenamo wandeling door do Halen,
komt de wandelaar dus daar dezen zomer een aar
dig stukje groentebouw te zien.
LANDARBEIDERS-BEDRIJFJE.
Donderdag is in het cafó Huiberts verkocht het
dubbel woonhuis met toebehooren van den heer P.
Bleeker in de Hale, ten overstaan van Notaris We-
gonor Sleeswijk te Zijpe.
Kooper werd de her H. F. van Nuland alhier voor
f2030.
BEGRAFENIBVEREENIGING „SCHAGEN".
Jaarvergadering van bovengenoemde vereeniging,
op Donderdagavond Jl. in 't lokaal van den heer J.
K. Boontjes.
Aanwozig 29 leden.
Nadnt de voorzitter, de heer J. Schoorl Pz., de
vergadering heeft geopend, werden de notulon der
vorige jaarvergadering door den Secretaris, den heer
A. de Heer, gelezen en vervolgens door de verga
dering goedgekeurd.
Ingekomen was een schrijven van de stalhouders
de heeren G. Plevier en .Toh. Visser, dd. 31 Dec. jl.,
waarin zij per 1 Januari het tarief van alle rijtuigen
met ft verhoogden, wegens afschaffing van het
foolenstel9el ten behoeve van de koetsiers.
Voorzitter geeft hierbij een toelichting. In 1925 is
ook eene verhooging ingevoerd, welke toen onder
protest is aanvaard, doch tevens besloten, geen ver
dere verhoogingen te zullen aanvaarden.
Wat nu gevraagd wordt is opnieuw eene tariefs-
verhooging. Voorzitter cn secretaris hebbon een on
derhoud gehad met de stalhouders, hebben een aan-
bod gedaan, dat tegemoet kwam aan het derven der
fooien door de koetsiers, maar dat is niet geaccep
teerd, althans daar is niets meer over vernomen, al-1
leen werden de rekeningen ingediend met de ver- j
hoogde tarieven. Inmiddels was gebleken dat, an-
dere begrafenlsvereenigingen soortgelijke moeilijk- j
heden hadden met de stalhouders, daarmede was ge
confereerd en volledige overeenstemming verkregen.!
Hiervan was het resultaat, dat aan de stalhouders
gezamenlijk zal worden voorgesteld, op de tarieven
van 1928 opnieuw te contracteeren, voor een termijn I
van 3 jaar; wordt dit onverhoopt niet aanvaard,
dan zal gezamenlijk naar andere begrafenismoge
lijkheden worden uitgezien, met name per auto.
Óver deze aangelegenheid ontspint zich eene uit- j
voerige discussie. De heer Joh. Visser vindt wel 't
fooienstelsel verkeerd en oordeelt 't op zichzelf wel
goed dat dit de wereld uitgaat, maar het heeft al- j
tijd bestaan, de tarieven zijn zoodanig dat de beloo-
ning voor de vreemde koetsiers en te huren paar
den niet voldoende kan zijn, doch met de fooi erbij
gaat het. Sp'r. beweert dat bij de oprichting der be-1
grafenisvereeniging, toen de tarieven zijn vastge
steld, is goedgevonden dat fooien bleven, 't Gaat
daarom niet aan, nu maar plotseling de. fooien te
verbieden. Daarom hebben de stalhouders er fl.
op gedaan per rijtuig, die gulden komt ten goede
aan de koetsiers en 't is niet overdreven.
De Voorzitter ontkent, dat destijds de fooien zijn
goedgevonden, een van de grondgedachten der ver
eeniging is geweest het afschaffen der fooien voor
alle mogelijke werkzaamheden bij sterfgevallen. De
notulen van de vergadering, door den heer Visser
bedoeld, worden opgeslagen, maar vermelden daar
omtrent niets, wel echter dat er ook toen reeds strijd
bestond over de rijtuigtarieven.
De heer J. Keesman vindt de vraag der stalhou
ders niet zoo onbillijk, doch kan zich met 't stand
punt van 't Bestuur vereenigen, nadat hij verno
men heeft, dat 't Bestuur heeft gepoogd tegemoet te
komen aan hun wenschen, wat zij niet hebben aan
genomen.
De heer W. Plevier bevestigt de redeneering des
heeren Visser en de heer C. Blaauboer dringt erop
aan, het personeel behoorlijk te betalen, dan houdt
de ontevredenheid vanzelf op, waarop de voorzitter
antwoordt, dat dit ook het standpunt is van het Be
stuur, het personeel der vereeniging wordt goed be
taald, maar de stalhouders hebben voor hun eigen
personeel te zorgen.
Hot standpunt van het Bestuur wordt goedge
keurd met 12 tegen 5 stemmen. Twaalf stemmen
blanco. Van de bestuurstafel wordt de wenach uit
gesproken, dat met de stalhouders overeenstem
ming wordt verkregen.
Op verzoek van den heer Franzen, bewaarder der
kleeding van de vereeniging, wordt zijn vergoeding
hiervoor verhoogd van f 50 op f 65.
Daarna brengt de Secretaris-Penningmeester, de
heer A. de Heer, het jaarverslag uit, waaraan tevens
toegevoegd is de rekening en verantwoording.
De toestand der Vereeniging is zeer gunstig, en zij
werkt tot tevredenheid.
Er waren in 1928 35 begrafenissen bezorgd, n.1. 16
van leden en 19 van niet-leden. Bovendien werd aan
de nabestaanden van twee elders gestorven leden een
bedrag van f 149.uitgekeerd.
Het lodental steeg van 1483 tot 1686, verdeeld over
509 gezinnen. Deze 1686 leden contribueercn totaal
f 1952.20.
De netto-winst over 1928 'bedraagt f 895.34.
Het bezit der Vereeniging bedraagt op 31 Decem
ber 1928 f4109.91 (waariDij in ©ogenschouw moet wor
den gehouden dat de kleeding is gestold op een waar
de van f 1.-.) Het bozit is hoofdzakelijk belegd in Ned.
Staatsfondsen.
In 't jaarverslag wordt er op gewezen, dat de finan-
cieele resultaten over 1928 gunstig zijn, al is de winst
dan ook kleiner dan andere jaren. Dit is een verschijn
sel dat we te wachten zijn on dat in de toekomst door
de steeds grooter wordende verplichtingen der vereeni
ging, steeds sterker naar voren zal treden.
Bij monde van den heer Jb. Burger rapporteert de
financieele commissie tot goedkeuring, met dank aan
den penningmeester.
Onder applaus hecht de vergadering hieraan hare
goedkeuring, waarna de voorzitter den secretaris-pen
ningmeester en do financieele commissie hartelijk
dank brengt voor hun werkzaamheden. Hij onder
streept do clausule in 't jaarverslag over de steeds
grooter wordende verplichtingen, en acht 't geluk
'kig dat de vereeniging de eerste jaren zoo heeft kun
non overhouden, waardoor zij in de toekomst onge
twijfeld aan hare verplichtingen zal kunnen voldoen.
Daarna is aan de orde: bestuursverkiezing wegens
periodieke aftreding van de heeren J. Schoorl Pz.
en N. Hoogschagen. De heer Hoogschagen wordt met
nagenoeg algemecne stemmen herkozen en neemt dif
aan. De vacature-Schoorl gaat echter minder vlot. Na
twee vrije stemmingen wordt de heer J. Keesman Cz.
gekozen, die echter bedankt. Zoodat opnieuw gestemd
moet worden, waarna de heer Schoorl na twee vrije
stemmingen wordt gekozen met 14 stemmen, tegen 10
stemmen op den heer C. Blaauboer.
Deze verrassende stemmingen geven den heer
Schoorl aanleiding, niet zonder meer de benoeming
aan te nemen, bij een deel der vergadering heeft hij
blijkbaar het vertrouwen verloren en hij laat zijn
besluit afhangen van de uitspraak van het overige be
stuur.
Het blijkt nu, dat het bestuur unaniem achter den
voorzitter staat, terwijl enkele bestuursleden deze
stemming bij verrassing veroordeelen; er is blijkbaar
in alle stilte gekonkeld, en de stalhouders hebben
voor hun grieven oen gewillig oor gevonden bij het
personeel der vereeniging, dat ook wel eens griefjes
heeft. Het algemeen belang der leden wordt blijkbaar
achtergesteld bij persoonlijke wenschen, doch het is
voor hen een bewijs, dat het bestuur op den goeden
weg Is. De bestuursleden verklaarden hun functie te
zullen hebben neergèlegd, indien de toeleg der tegen
standers was gelukt.
De heer Schoorl verklaart nu, de benoeming weer
te aanvaarden.
Hij wordt vervolgens met 22 stemmen tot voorzitter
herkozen.
Bij acclamatie wordt de heer C. Aij weder geko
zen in de finaqcieele commissie.
De rondvraag levert niets van belang op, waarna
de voorzitter de vergadering sluit met dank voor aller
aanwezigheid, hij hoopt, dat 't vertrouwen in hem,
dat bij een deel der aanwezigen blijkbaar weg is, moge
terugkeeren, hij zal als tot dusver al zijn 'bost doen
in het belang der vereeniging.
Alt Gi niet mee wilt doen aan de
?|riep, die Uw vrienden, kern lasen en
Bmilieledcn ceft aangetast, neem dan
loodra de eerste vers hljnselen dezer
lang n et ongevaarlijke ziekte zich
In Uw omgev ng voordoen, nkele
malen daags de bacteriën doodende
Akkers Abd |si oop. Een zeer bijzon
dere bereidingswijze heeft het moge
lijk gemaakt in Akker's Abdij* roop
de levende krach en van een aantal
van ouds bekende genee' k achtige
krulden in verdien toestand te bewa
ren. De ontsmettende, genezende en
versterkende eigenschappen dezer krui
den nu doen zich bij het voorkomen
en bestrijden van de griep dadelijk
gevoelen na een kort gebruik van
AKKER''
Voorde Borst
PtfkokarilLnimii»
Wanneer hij echter denkt, nu een draad van het uon-
lerlinge mysterie in handen te hebben komt hij bedro
pen uit. Nog geeft hij echter den moed niet op en ten-
ilotte gelukt het hem toch Haghi in hét nauw te drln-
jen. Deze laatste komt nu tot de conclusie, dat hij voor
Je eerste maal tegenover een mensch staat, die hem
;evaarlljk kan worden en hij besluit No. 320 uit den
veg te ruimen. Een spoorwegcatastrophe zal hem daar-
oe het middel aan de hand doen. Eén van zijn spion-
ïen neemt daartoe de rol van geheimen agent op zich,
lie belast ls met het over de grens brengen van ge-
itolen documenten.
Haghi's onderaardsche machten slagen erin No. 320
ot achtervolging van den schijnverrader te brengen.
Iet slaaprljtulg, waarin No. 320 heeft plaats genomen,
vordt tot ontsporing gebracht bij den aanslag, die
prootendeels gelukt, wordt hot loven van 326 gered door
ion kleine talisman, die Sonja hem geschonkon heeft,
onja en No. 820 hebben elkaar weer teruggevonden en
met haar hulp slaagt hij erin, Haghi te ontmaskeren.
Van alle kanten Ingesloten, vlucht Haghl tenslotte
tle muzikale clown In een variété, waar hij opnieuw
jntdekt en gearresteerd met een spottend gelach oen
slnde aan zijn leven maakt.
hier in het belang ran Uwe kinderen .wordt ge
boden, een ruim gebruik zal worden gemaakt,
Dr. Th. C. van Hiltcm, kinderarts te Alkmaar, hoeft,
zich bereid verklaard de leiding van het bureau op
zich te nomen; do zittingen worden gehouden eiken
Dinsdag van twee tot drie uur in hot Consultatlo-
Büreau voor tuberculose.
Met nadruk wil is er nog evon op wijzen dat zieke
kinderen niet worden behandeld: een liek l ni hoort
bij zijn huisdokter thuis en wanneer een kin lat zich
bij het Bureau heeft aangemeld, ziok wordt ocvonden,
wordt het naar dezen verwelen.
Ten slotte wordt verzocht nog van het volgende ken
nis te nemen: dé toegang tot hot bureau 1» kosteloos,
maar wordt uitsluitend verleend aan kinderen die
den leeftijd van anderhalf jaar nog niet bobben be
reikt.
IK wil niot eindigen «onder op deze plaats oen
woord van dank te brengen auu het Oomeent ••bestuur
on do Afdeellng van Het Witte Kruis voor de mede
werking en steun bij de verwezenlijking van onze
plannon ondervonden.
Moge het Consultatio-Bureau een succesvolle wer
king tegemoet gaan!
Bergen, 26 Februari 1929.
Dr. A. ten Bruggencate, provinciaal Kinderarts van
„Het Witte Kruis", verzoekt ons opname van het-vol
gende:
In aansluiting aan de advertentie, voorkomende in
dit nummer, wil ik gaarne met een enkel woord uit
eg geven aangaande doel en werkwijze van boven
genoemd Bureau.
Het is bekend dat de verzorging en voeding van
jonge kinderen in vele gevallen te wenschen over
laat, niet zoozeer tengevolge van vbrwaarloozing als
wel omdat ouders en verzorgers vaak niet op de
hoogte zijn van de eischen die tegenwoordig worden
gesteld.
Om hen in dit opzicht met raad en daad terzijde te
staan, hen te hel-pan hunne kinderen zoo gezond mo
gelijk te doen zijn en te maken dat de kleinen, wan
neer een ziekte hen mocht treffen, het best in staat
zijn deze ziekte het hoofd to bieden en te boven te
komen, zijn door verschillende vereenigingen in ons
land een groot aantal bureau'8 opgericht er zijn nu
nu reeds een tweehonderdtal werkzaam waar dc
moeders zich met hare kinderen kunnen aanmelden
om den raad dien zij noodig hebben te ontvangen.
In onze Provincie heeft de Vereeniging Hot Witte
Kruis de zorg voor de oprichting van een groot aan
tal bureaux op zich genomen: alleen in do tweede
helft van 1928 zijn een viortal bureau's in werking
getreden namelijk te^JSnkhuizen, Medemblik, Wor-
vershoof en Hoorn; dezer dagon volgen Schagen cn
Den Helder en wij hopen dat van de gelegenheid, die
De Directeur van het Provinciaal Waterleidingbe
drijf van Noordholland verzoekt ons opname van het
volgende:
Het is een normaal verschijnsel, dat tijdens en na
een periode van eenigszins langdurige vorst, tenge
volge van daardoor veroorzaakte bodemzettingen,
breuken en lekkages in het buizennet optreden. Het
herstellen van zoodanige defecten kan de noodzakel
ijkheid met zich brengen om tijdelijk tot afsluiting
van één of meer gedeelten van het buizennet over te
gaan, zonder dat het, gelijk in normale omstandighe
den wordt nagestreefd, mogelijk zul zijn van to voren
de betreffende abonnementen daarmede in konnis to
stellen. Zooveel mogelijk zal getracht worden te voor
komen, dat dergelijke onaangekondigde afsluitingen
plaats hebben, doch vooral fles nachts zal hiertoe niet
altijd gelegenheid zijn, zoodat de afsluiting vooral
dan onverwachts kan komon.
Omdat bij zoo'n afsluiting hot water in het geheele
buizennet, in rust komt, loopen alle niet afgetapte bin
nenleidingen gevaar spoedig te bevriezen.
Het is dus ook met het oog hierop noodzakelijk tij
dens vorst eiken avon£ de hoofd (stop-) kraan te slui
ten en dan natuurlijk de binnenleiding volledig af
te tappen. Dit moet ook overdag zooveel mogelijk ge
schieden, zoodra men bemerkt, dat de huisleiding
hetzij döor bevriezing, hetzij door tijdelijke afsluiting
vfjn de hoofdleiding, geen water meer geeft. Door
deze voorzorg wordt de kans op waterschade opge
heven of althans belangrijk verminderd.
DE SPION.
Een sensatievol filmwerk deze week in Theater
Royal, adem-benemend in zijn spanning, die deze rol
prent tot aan den laatsten meter bezit.
Het spel speelt na den wereldoorlog. Een „onbekende"
die ijverig door de politie gezocht wordt maakt zich de
stuurlooze zielen der menschheid ten nutte.
Miles Jason, de chef der geheime politie, wienis on
macht tegen den onbekenden vijand reeds de spotlust
heeft opgewekt, van het publiek, roept No. 320 ,de jonig-
ste en moedigste van zijn naamlooze ondergeschikten,
bij zich om hem op het spoor van den onbekenden te
zetten. Uit zijn armelijke zolderkamer begeeft No. 320
zich, sluipend over de daken, naar het Olympic Hotel,
waar zijn trouwe knecht en chauffeur, Frans op hem
wacht. Haghi dit is de onbekende, de directeur van een
bankierskantoor, is nauwkeurig op de hoogte gebracht
van de plannen van Jason en van No. 320 en hij geeft
Sonja Barranlkova, een Russin van geboorte en zijn
behendigste spionne, den opdracht, No. 320 onschade
lijk te maken, of hem voor zijn plannen te winnen. Wel
wetend, dat de aanblik van een mooie vrouw alleen niet
voldoende zal zijn om de waakzaamheid van 320 te ver
schalken, kiest zij een ander probaat middel: zij vlucht,
schijnbaar in doodsnood, en smeekt hem, haar van een
wissen dood te redden. Haar plan gelukt, maar zij
raakt in haar eigen strikken verward. Voor de eerste
maal sedert hun samenwerking weigert zij Haghi haar
hulp, om dezen man in het verderf te storten.
Maar nog is de macht, die Haghi over haar heeft, niet
gebroken. Hij dwingt haar, No. 320 een brief te schrij
ven, waarin zij hem verzoekt, haar in haar woning te
komen opzoeken. Hij geeft aan haar ultnoodiglng ge
volg en In deze eerste uron van rustig samenzijn ver
geten beiden, dat op de wereld nog iets anders bestaat,
dan hun plotseling ontwaakte, onvoorwaardelijke liefde
's Avonds danser» zij bij Danielll. Maar hun zoete
droom wordt plotseling wreed verstoort door een ge
heime boodschap van Haghi, die Sonja dwingt, No. 326
zonder een enkel woord te verlaten. Innerlijk protaatee-
rend, gehoorzaamt zij aan het dreigende bevel en be
geeft zich naar Jellusic, een spion en landverrader, die
militaire plannen en teekeningen van zijn land aan
Haghi verkoopt. Komend uit het huis van dezen man,
staat zij plotseling tegenover 326, die baar spoor beeft
gevolgd.
DE INGESNEEUWDE TREIN EN DE WELVOOR
ZIENE KIOSK. LANGS DE MORAWA VERSCHIL
LENDE MENSCHENTYPEN. DE SMELTENDE
SNEEUW, DIE HAAR BELOFTE NIET HIELD.
(Van onzen relzenden oorrespondent)
Bkoplje, 24 Februari.
De reis van Belgrado naar Skoplje zou toch niet zoo
glad verloopen als het me te Lapow, vanwaar ik mijn
vorige artikel schreef, scheen. Ik wachtte er op den
trein, waarmede ik de reis dien avond wilde voorzetten
tot Nisj om daar te overnachten en dan don volgenden
morgen verder te gaan naar Skoplje. Het grootste ge
deelte van den weg zou ik dan bij dag afleggen, waar
door ik gelegenheid zou krijgen het landschap te zien.
De trein, waarop ik wachtte, kwam echter niet en toen
ik eens Informeerde hoeveel vertraging hij had, vernam
ik dut hij in verband met den heerschende kolennood
was opgeheven. Echter twee uur later zou een andere
trein komen, coodat ik mijn oorspronkelijk plan, te
Nisj te overnachten, toch zou kunnen uitvoeren. Dezo
latere trein, een directe verbinding BelgradoSkoplje,
kwam ook met een goed half uur vertraging, doch op
zulke kleine tegenslag moet men nu eenmaal rekenen,
zeer zeker in dezen barren wintertijd. j
De trein was geheel samengesteld uit moderne goed
onderhouden wagons, zooals men ze b.v. in ons land
niet beter vindt. Ooed warm was het in de coupé's,
dooh nauwelijks waren we op weg, of er stak een storm
op, dia mijn plannen in de war zou sturen. In het nach
telijk duister kon men de losse sneeuw in wolken zien
opstuiven, gedreven door den wind. Alles ging echter
goed tot het station Tsoepria, waar de trein bleef staan
Er was ten zuiden van dit station een trein in de
door den wind opgewaaide sneeuw blijven steken en
daar de lijn hier slechts enkel spoor heeft, kondén we
niet verder. Hoe lang dit ongeveer zou duren, vroeg ik.
Het antwoord was weinig bemoedigend: vier uur, zes
uur, twaalf uur, dat was niet vooruit te zeggen. Met
schoppen bewapende mannen trokken er in den storm
nacht op uit om hulp te brengen en wij wachtten. Heel
erg was dit niet, want we zaten goed warm en dan, op
het perron van het station Troeprla is een kiosk, waar
men van alles kan koopen: bier, wijn, worst, kaas, bo
ter, gekookte eieren, busjes sardinen en andere kost
baarheden (in de letterlijke beteekenis van het woord). 1
Tezamen met een Hongaarschen medereiziger organi
seerde ik een uitvoerig avondmaal, waarbij ook de voor
raden, die ik had medegenomen voor de reis goeden
dienst deden. Na dit souper zette ik me^in een hoek
en sliep in. Toen ik wakker werd, doordat eindelijk de
trein verder ging, brak de dag reeds aan en was er dus
geen reden meer te Nisj te blijven en daar te overnach
ten. Dat spaarde me een hotelrekening.
Langs de Morawa loopt de spoorweg, maar deze ri
vier was onzichtbaar toegevroren en bedekt met sneeuw
als ze was. Hier en daar waar de bergen aan de eene
zijde te dicht aan den stroom drongen, ging de trein
naar den anderen oever over. Grootsch was hot land
schap en steeds grootscher werd het naarmate we naar
het zuiden kwamen. De bergen stegen steeds hooger
tegen den grauwen hemel. Bij Nisj ls reeds een top van
verre over de 1500 M.
Heel de wereld lag nog onder de sneeuw begraven,
al was het hier dan ook veel minder koud dan te Bel
grado. Het vroor echter nog steeds.
Bijna een uur later, dan ik van plam was geweest na
een in een bed genoten nachtrust, van Nisj te vertrek-
I ken, kwamen we in deze stad aan. Het station ls klein
en onaanzienlijk, doch er heerschte hier een levendige
drukte, daar over dit station ook de verbinding met
Sofia en Konstantlnopel gaat. In het stations-restaurant
was op het vroege uur nog niet veel te verkrijgen, maar
op het perron stonden mannen met „boerek" een soort
pannekoeken, die in verschillende soorten worden be
reid: gevuld met marmelade, of wel met vleesch of
met kaas. Deze pannekoekén, een nationaal gerecht,
worden warm verkocht. De verkooper draagt met zich
een bus met houtskoolvuur, waarboven ze warm wor
den gehouden. Ze smaken heel goed, zijn zeer voedzaam
en niet duur.
Voorbij Nisj zijn reeds bergen van bijna 2000 M. De
Morawa was overal nog bevroren en onherkenbaar,
maar eindelijk zag Ik haar toch frank en vrij, in haar
bovenloop, waar ze. niet meer is dan een breede, wilde
beek, wier stormachtige drang naar den Donau en ver-
ider naar de Zwarte Zee nlii door «Ucm buitengewoon
strengen winter niet kan worden getemd. Met vele
bochten en nu en dan door tunnels ging de trein. Dorp
jes en stadjes werden zeldzamer, want het land is hier
dun bevolkt. Reeds was er een enkel huis, waaraan in
den stijl Turksche invloed viel te bespeuren, doch ner
gens zag ik een moskee, wel groote, meeBt nieuwe
Grloksch-orthodoxe kerken.
Bij het station Boejanovtai scheidde de spoorweg zich
af van do wilde, bruisende Morawa, die niet var v&h-
daar ontspringt. We bevonden ons op een waterschei
ding. Hier bij Boejanovtsi, stroomt alle water nog naar
het noorden en dan naar de Zwarte Zee. Enkele kilo
meters zuidelijker, waar de trein guut tusschen bergen
van ruim 1200 tot 1800 M., stroomt alles naar de War-
dar en) door deze naar het systeem der MiddellandeoHe
Zee. Aan enkele stations stegen Muzelmannen, mot fez
of turban in, maar het grootste deel dezer mensohen
hoeft geen Turksdh voorkomen. Het zijn afstammelingen
van in don Turkscheiv «trijd tot het Mohommedonlsmo
overgegane Servische families, wat men hun heel good
aanziet, maar in hun manieren en gebaren hebben ze
toch iets, dat aan Arabieren doet denken, zóó sterk is
de invloed van een eeuwenlang durende vreemde over-
heeraohlng. Sympathieën voor Turkije bestaan echter
bij hen niet, nu de moderne Turksche regeorlng aan alle
ti edities een einde vil maken.
Grooter werd intusschen ook het aantal Arnauten
(Albaniërs), die ik te zien kreeg. Het zijn over het al
gemeen slanke, gespierde kerels. Ze dragen een wit,
eenigszins puntig mutsje, daaromheen wel een doek,
die min of meer aan de turban doet denken. In Zuid-
Servië, Macedonië, wonen velen hunner. Vroeger waren v
het voor een, deel roovers en het ls nog geen half dozijn
jaar geleden, dat ze in groote benden rondtrokken en
het land onveilig maakten. De Joego-Slavlsche regeering
heeft daaraan met kracht een einde gemaakt en in
het huidige Joego-Slavlë heerschen geregelde toestanden
Overal, ook in den| trein, ziet men trouwens gewapen
de gendarmen, die elke nieuwe poging tot het vormen
van rooverbenden spoedig zouden tegengaan. In den
tijd, dat de Turken hier regeerden, heerschte hier vrij
wel anarchie en, als belastingen moesten worden geïnd,
kwamen steeds eenige regimenten artillerie om de be
lasting-ambtenaren ter zijde te staan. Granaten deden
vaak dienst als belasting-maanbiljetten.
Op een veertig kilometer van Skoplje zag ik tot mijn
vreugde smeltende sneeuw. Er was daar dooiweer inge
treden, wat me het beste deed hopen voor de naaste
dagen. Zulk een strenge winter zoover in het zuiden
(Skoplje ligt meer dan 1000 K.M. zuidelijker dan Am
sterdam) ls een zeer abnormaal verschijnsel, dat zich
in tientallen jaren niet heeft voorgedaan en daarom door
de bevolking te erger gevoeld wordt
In den trein kreeg men, hoe dichter men bij Skoplje
kwam, steeds meer gelegenheid de verschillende mc-n-
schentypen. van dit land te leeren kennen. En werd
Servisch, maar er werd ook Bulgaarsch, Grieksch, Al-
ban eesch en Spaansch gesproken (de hier wonende
Joden zijn afkomstig uit Spanje en spreken onder elkan
der nog steeds Spaansch). Eenige Roemenen speelden
in een coupé kaart en onder een groep soldaten, die aan
een stationnetje instapten, bevonden zich ook eenige
Zigeuners, die heel gemoedelijk met hun kamaraden
omgingen, doch met elkander hun eigen, aparte taal
spreken. Deze zwartoogige Zigeuner-soldaten hadden,
toen ze voor de controle door een gendarme werden
aangehouden, plotseling iets schuws, iets angstigs in
hun oogen, dat me deed deniken aan den blik van ge
vangen dieren. Het zijn dan ook wel twee begrippen,
die zeer ver van elkander staan: nomadl3eeronde Zi
geuners en een leger met strenge discipline en kazerne-
bestaan.
De zon stond reeds laag, toen we te Skoplje aan
kwamen. en de eerste Indruk was die van bont gewoel,
van druk straatleven. Ook in de hoofdstraat waren
enkele openlucht-restaurants, kraampjes met vruchten,
met gebak. De café's waren vol en in de smeltende
sneeuw, die de lente beloofde, gingen duizenden wan
delaars, hoeren, dames, officieren, soldaten, Servische
boeren, Arnauten, Muzelmannen.
Ach, die smeltende sneeuw heeft haar belofte niet
gehouden: de vorst is wedergekeerd (43 graad Fahren-
heit) en ik sohrijf deze regelen in een slecht verwarmdo
maar vol gerookte kamer. Tegen de koude zijn de hui
zen hier slecht ingericht, daar werkelijke winters hier
hoogst zeldzaam zijn.
J. X. BRSDXJIODB,
