Scbager Courant
WIE
K
I
Radioprogramma
Gratie voor misdadigers
in de middeleeuwen
Tweede Blad.
Kostbare levens.
GRATIS.
Gedoopte en gestrafte kerkklokken.
De rol van de Parijsche vrouw.
Het paradijs der mannen.
Het „verbidden" van een ter dood
veroordeelde.
Donderdag 21 Maart 1929.
72ste Jaargang. No. 8429.
ZICH MET INGANG VAN
1 APRIL 1929
OPGEEFT ALS LEZER VAN DE
öesx, cagafota «a ia&i ixuöBvvw D® oecdg» ba
zigheid dl© de man op Rapa zich verwaardigt te dóen,
is hengelen, maar hengelen ia daar ook geent werk,
maar een ontspanning. De luiheid van de mannen ia
zoo .groot en zoo'n afschuw hebben zij van iedere niet
strikt noodzakelijke beweging dat zij niet eens zelfs
het eten naar hun imond brengen. Heeft het etens-
uurtje geslagen dan gaat de man naar d'en oever van
een rivier en strekt zich daar behagelijk in het gras*
uit. De vrouw verzorgt den maaltijd die overigens
zeer eenvoudig is. Het bestaat uit kleine balletjes van
de vruchten die op Rapa groeien, die de vrouw dan met
groote behendigheid in den wijdopen mond van haar
heer gemaal rmikt. Wee de vrouw die de balletjes niet
'goed werpt, zoodat ze niet in den mond van haar heer
en meester terecht komen; het vergaat haar niet goed en
zij onvangt (haar gerechte straf voor zulk een onver
geeflijk misdrijf. Zooals men ziet, is' Rapa nog niet ge-
heel rijp voor vrouwenemancipatie en zullen suffra
gettes goed doen, om zich groote ergernis te besparen
het eiland Rapa voorloopig nog niet als vacantie-ooixj
te kiezen.
SCHAGER COURANT,
ONTVANGT DE NOG VERSCHIJ.
NENDE NUMMERS VAN MRT.
T>EB VOOR MILLIOENEN ZIJN VERZEKERD.
IN VROEGER TIJDEN.
In vroeger tijden werden dekerkklokken niet allen
gedoopt, maar zij hadden ook peeten. Zoo hing in St.
Laurence (Reading) een kerkklok die twee mannelijke
en een vrouwelijke peet had. In Frankrijk echter be
handelde men) de klokken in nog sterkere mate, alsof
het menschen waren. Benoit verhaalt in zijn geschie
denis van het ediot van Nantes, hoe de klok van de
Protestantsche kapel te la Roebelle gegeeseld werd,
omdat deze de ketters behulpzaam zou geweest zijn.
Daarna werd de klok begraven en weder opgegraven,
waarmede een symbool bedoeld werd, van de weder
geboorte. Ten slotte werd de klok gedoopt eni door
de gemeente aan eem naburige gemeente verkocht. Toen
wreekte de klok zich echter over het aangedane on
recht. Toen de bewoners van la Roohelle de betaling
voor de klok van hun naburen eischten, weigerden deze
en voeren als grond voor deze weigering aan, dat de
klok een bekeerde Hugenoot waa en dat deze volgena
een privilege uit die dagen, het recht had met de be
taling van gekochte goederen drie jaren, ta wachten.
De Engelsche maatschappij die de experimenten fi
nanciert van den uitvinder der televisie, J. L. Baird,
heeft zooeven' diens leven, verzekerd voor een enorm
groot bedrag. Intusscheri zijn er dn Engeland buiten
dien nog meer exorbitant hooge levensverzekeringen
gesloten. In de Vereenigde "Staten echter wordt ook op
dit gebied een record behaald. Het leven van den heer
Hodman Wanaimaker, den bekenjden warenhulsbezitter I
is verzekerd voor een .groot aantal millioenen. Veertden
andere bekende en rijke Amerikanen zijn eveneens
tegen zulk een bedrag verzekerd. De groote filmster
ren nemen ook ln de levensverzekering een bélangrijike
plaats in. Zoo is het leven vane John. Barryimore en Glo
ria Swanson verzekerd tot een zeer sympathiek aantal
millioenen. Dat van Norma Talmadge, hoewel iets min
der, toch ook zeer hoog, terwijl nog vele andere film
acteurs en actrices zich tot een zeer hoog bedrag lieten
verzekeren.
BESTAAT DE VROUWELIJKE SCHROOM NOG.
De kunst om ze'aan te spreken.
OP HET EILANDJE RAPA, IN DEN INDISCHEN
OCEAAN.
Een der eigenaardigste eilanden der wereld is het
eiland Rapa in den Indischen Oceaan. Jean Dorsenne
geeft dn een Fransoh tijdschrift een schitterende be
schrijving van dit eiland dat volgens hem een waar
paradijs voor mannen moet zijn. Het klimaat is een der
gezondsten van de wereld; kokospalmen, vruchtboomen
en. schitterende bloemen omgeven de oevers der meren
die prachtige natuurlijke havens vormen. Geiten enj wilde
zwijmen, leven tot groote vreugde der jagers in menigte
op het eiland. De meren zijn rijk van vissollen voorzien
en er zijn zooveel dat alle visch. onmogelijk gevangen
kan worden.
Rapa is het paradijs der mannen. Dik en vet liggen
zij den geheelen dag in de zon en doen niets dan
luieren, Rapa is eenig op de wereld. Rapa telt naar
verhouding veel en veel minder mannen dan vrouwen;
zoodat wanneer ergens, dan wel hier de man een groote
kostbaarheid is. In alle cultuurstaten hebben de man-
men de zeer slechte gewoonte hard te werken en daar
bij een vrouw te onderhouden. De mannen hebben hier
met, deze verouderde gewoonte eens en vooral gebroken.
De toerist die op het eiland Rapa 'komt, zal tot zijn
niet geringe verbazing zien, dat de mannen den ge
heelen dag in de schaduw van, de boomen. liggen, ter
wijl de vrouweni de cooosnooten plukken, oopra berei-
Parijs staat als een gevaarlijke stad bekend. Ouders
denken daarbij aan zoons en dochters, die ze er vrijla
ten. Of de verleiding hier sterker is dan in ander©
groote steden is een vraag, waarop het antwoord opon-
blijve. In elk geval hult ze zich ln aangenamer vormen.
Ergdenltende lieden voeren dit aan om met te meer
nadruk tegen die verlokkingen te waarschuwen.
Dat hier internationaal schuim tezamen vloeit is den
Parijzenaars zelf en voornamelijk den politiemannen
een doorn in het oog. Dit vuil etaleert zich niet ln den
vollen dag. Men kan dames met kijk op het leven en
ervaring verbazing hooren uitspreken over die reputatie
Ik zie, zeggen ze, op den grooten boulevard aardige be
scheiden meisjes, die door gedrag, noch houding aan
iemand aanstoot geven. Ze zouden zusters van me kun
nen zijn.
Deze zusjes treden, het is niet anders, op met een ge
mak en een aanpassingsvermogen, die vele sexegenoo-
ten, althans in bepaalde landen, haar benijden. Maar
deze reserve wordt niet in alle omstandigheden gehand
haafd. In'het felle licht van internationaal bekende za
len weten ze zich op andere manieren te laten kennen
en in den nacht geven ze in zekere wijken nog meer
van dien vrouwelijken schroom prijs.
De vrouwelijke schroom, bestaat die eigenlijk nog?
aldus de Parijsche correspondent van de N.R.C. De mo
derne vrouw, de vrouw in het gemeen, kan in de we- j
reldsteden dit beletsel evenmin meer lijden als lange I
rokken en Me rest. Dit houdt niet in, dat het „zwakke" i
geslacht zich brutaal op den voorgrond dringt of zich
luidruchtig laat gelden. Maar de werkend© vrouw in
de eerste plaats is aan zichzelf verplicht, zich, voorzoo- i
ver' ze met hoofd en handen het'brood verdient, met den i
man op één lijn te stellen. De uitvoering van die ver- j
plichting behoeft niet ten koste van vrouwelijke eigen-
schappen te gaan. Een ieder kan zich hier van de j
waarheid overtuigen, zoowel in bureau als magazijn,
wuals«l c*£ d® middel«A van cfjeaabaar vervoer,
hier woonachtige landgenoot noteerde eens in deze
zelfde rubriek, dat in den smook en het heïsche gerucht
van het Gare du Nord de eene arbeidster, de andere af
lossend bij reinigings- of dergelijken arbeid, haar kuste.
Niettemin laat het toenemende aandeel van dè vrouw
in het bedrijfsleven op haar geest en houding in het le
ven sporen na. Die houding heeft de laatste jaren aan
vastberadenheid gewonnen. Deze ontwikkeling gaat ge
lijk op met een groeiend zakeninzicht en de verhouding
van de technische belangstelling en bedrevenheid bij de
vrouw. De ontwikkeling geldt voor alle trappen van het
economische leven, waar de opdrachten gegeven zoo
wel ais waar de initiatieven uitgevoerd worden.
Gelijk overal is hier de positie van den man tegen
over de vrouw gewijzigd. Men bemerkt meer en meer,
dat de ega, die van haar heer gemaal de beslissingen
verwachtte, tot het verleden behoort. In winkels, hotels
en dergelijke was de vrouw al lang baas. Zij zat en zit
er dikwijls aan de kas en gaat zoowel over den omgang
met klanten of .bezoekers als over het flnantleele be
stier. Dit alles kan als onherroepelijk tijdverschijnsel
niet betreurd worden. De mannen moeten zich die kwet
suren van hun eigenliefde laten welgevallen. Van hun
kant laten ze allengs de vooze plichtplegingen vallen, j
Het is makkelijk, ter demonstratie van eigen scherpzin-
nigheid op de spreekwoordelijke Fransch© beleefdheid i
die de machinerie van den vluchtigen omgang smeert j
En zooals het behoiprt, blijken die betrekkingen zakelijk
Daarmee hangt samen, dat vrouwen alleen zich hier j
in alle omstandigheden makkelijk kunnen bewegen. Wie
worden aangesproken, hebben dit in vele gevallen mw
zichzelf te wijten. Ze loopen er naar, zijn opvallend ge
kleed of van bijzondere uiterlijke aantrekkelijkheid.
Maar naar verzachtende omstandigheden voor den op- j
dringerigen man behoeft niet te worden gezocht. Men j
moet erkenlnen, dat bepaalde dames, op wie voor het
overige niet3 te zeggen valt, die oppervlakkige hulde- I
betuigingen niet onwelgevallig zijn. De latijnsche man
ziet die dingen anders. Hij rekent het zich tot zekere
hoogte ten plicht, een lieftallige passante op meer of
minder oirbare wijze zijn compliment te maken en hij
bewijst den graad van die hulde door niet te appu-
yeerenj, als hij niet slaagt. -
Over de kunst van vrouwen aan te spreken ls ln het I
Fransoh een geestig boekje vei-sdhenen. Den degelijken
landgenoot kan het paradoxaal en uit den tijd klinken. I
Voor Parijs is het dit stellig. Wij hier hebben tijd noch I
gelegenheid, aan voorbij gangsters zooveel aandacht te
wijden of hen te volgen* De mate der hinderlijkheid van
dit volgen hangt van beiden af. In zoo ver is Parijs
veilig, veiliger, naar dames me verzekeren, dan zekere j
steden in het vaderland.
Te veilig, naar het oordeel van vrouwen, die tot het
ondernemende gilde behooren. Zij1 vreezen, dat de man j
gevaar loopt, zijn plezier aan het schoone geslacht te j
verliezen. Vandaar hun streven, dit plezier een beetje
aan te wakkeren.'Daartoe bedienen ze zich, voorzoover
de middelen het toelaten van een autotje. Ze bewegen j
er zich makkelijker mee voort dan de anderen, op de
beeneni en bovendien Ln het „sjieker". Als ze dan een
eenzaam, jonkman zien, die in de termen valt om ln
haar net zich te laten verstrikken, wel, dan knoop en
ze een praatje aan. En de rest laat zich deuken, in
geval de visch toehapt.
Vrijdag 22 Maart 1929,
10.HILVERSUM (1071) Tijdsein en morgenwijding.
10.20 HAMBURG (392) Gramophoonplaten.
11.— HUIZEN (336) Korte ziekendienst.
11.20 DAVENTRY (1563) Gramophoonplaten.
11.30 HUIZEN (336) Godsdienst-halfuurtje.
11.50 HAMBURG (392) Concert uit Hannover.
12.— HILVERSUM (1071) Politieberichten.
12.15 HILVERSUM (1071) Lunchmuziek
12.15 HUIZEN (336) Lunchmuziek.
12.25 LANGENBERG (462) Middagconcert
12.50 PARIJS (1765) Concert
12.50 DAVENTRY (1563) Orgelconcert.
1.15 HUIZEN (336) Gramophoonplaten.
1.20 DAVENTRY (1563) Lunchmuziek.
1.25 HAMBURG (392) Concert uit Bremen.
1.50 KALUNDBORG (1153) Namiddagconcert
2.05 HILVERSUM (1071) Schooluitzending.
2.45 HILVERSUM (1071) Gramophoonplaten.
3.50 DAVENTRY (482) Orgelrecital.
4.— HUIZEN (336) Gramophoonplaten.
4.05 PARIJS (R1765) Concert
4.20 BERLIJN (475) Concert
4.20 DAVENTRY (482) Dansmuziek.
ZONDERLING RECHT VOOR JONGE DOCHTER
OF WEDUWE.
Sterven of trouwen.
In de N.R.Ct.'vertelt F. B. van het verleenen van gra
tie aan misdadigers in de middeleeuwen.
Zelfs tot in het begin der vorige eeuw, aldus schrij
ver, werd naar onze tegenwoordige rechtsopvattingen
al zeer zonderling en wreed reoht gesproken. Veelal
ontbraken de geschreven wetten en was de justitie ver
plicht tot het gewoonterecht haar toevlucht te nemen.
Men strafte naar de plaatselijke gebruiken of zooals
het in de gerichtssignaten van de schepenbanken is te
lezen „naar de hoegrootheid der misdaad, naar het goed
vinden der rechters en de statuten van de plaats". De
rechterlijke macht handelde meestal al zeer despotiek
en met de meest geruste consciëntie werden dikwijls op
bloot vermoeden, de meest barbaarsche en willekeurig-
ste straffen opgelegd. Van genade was meestal geen
sprake.
Zonderling was echter de wijze, waarop veroordeelden
in de middeleeuwen soms gratie kregen.
In 1483 stond te Bommel een dief reeds op de ladder,
toen de schepenen en goede mannen voor hem baden
en de amptman zich voor 25 Rijnsguldens liet componee-
ren. Hiermee was echter de scherprechter niet tevre
den, die wilde zijn salaris niet misloopen en dus moest
de veroordeelde het ook met zijn beul op een accoord-
je gooien, wat hij waarschijnlijk wel gedaan zal hebben,
ondanks dat die middeleeuwsche scherprechters alles
behalve goedkoop waren en er slag van hadden hun re
keningen op te drijven. Dergelijke afkoopingen, zelfs
van de doodstraf, kwamen nog al eens voor. Ook wer
den bedevaarten als straf opgelegd en do verplichting
om éenige honderden zielmissen te laten lezen of wel
©énige jaren lang alle Vrijdagen te vasten. Die veroor
deelingen tot het doen van bedevaarten naar ver afgele
gen plaatsen, van waar de veroordeelden een bewijs van
de geestelijkheid moesten medebrengen, dat zij de plaats
hadden bezocht, kwamen vroeger heel veel voor en
werden in Gelderland eerst in 1622 door de staten bij
plakkaat afgeschaft.
Vele misdrijven werden gestraft met het afhouwen
van de vuist, maar soms, wanneer de rechters zeer
zacht gestemd waren, lieten ze den boosdoener ootmoe
dig vergiffenis vragen in de kerk, waar hij met een
brandende kaars moest verschijnen, aan welke kaars
„een metaele vuist met synen naem daerop" moest han
gen; „Zal voorts tot sijne coste binnen ses weken doen
gieten een metaele vuist met een bijlken daarin, doende
daerop sculperen syn naem ende doen hanghen hier in
den vierscharen, openbaerliok ten aensien van een yege-
lycken tot een eeuwige memorie" stond er dan in het
vonnis. Dat was nu wel een enorme schande, maar zijn
eigen vuist had de delinquent behouden en dat was wel
wat waard.
In vele gerechtszalen zag men zulke metalen vuisten
met hun opschriften hangen, In de groote vierschaar
van het Brugsche Vrije, waren zelfs koperen hoofden,
waarvan de tongen 'met een ijzer doorboord waren.
Zoo'n koperen hoofd ibeteekende dus dat de personen
ter eere van wie het opgehangen was, zijn eigen (hoofd
had mogen behouden en dus gratie gekregen had.
Ofschoon het beulshandwerk meestal goed betaald
werd, was 't allesbehalve een eerebaantje en waren er
niet altijd liefhebbers voor te vinden. In zoo'n geval pro
fiteerde een veroordeelde er wel eens van. Hij kreeg
gratie maar tevens zijn aanstelling als scherprechter.
Een van de zonderlingste manieren waarop een mis
dadiger gratie kon krijgen, was wel het zoogenaamde
„verbidden". Een jonge dochter of weduwe kon het le
ven van een veroordeelden misdadiger redden, indien
zij zich bereid verklaarde met hem te trouwen. Zij moest
dan op de plaats der strafoefening komen en ten aan-
hoore van alle aanwezigen haar verklaring afleggen.
Het zullen wel meestal jonge en knappe boosdoeners
zijn geweest, die van dezen maatregel geprofiteerd heb
ben. In ieder geval waren de gehuwden van dit voor
recht uitgesloten.
Collot d'Escury schrijft den oorsprong van het „ver
bidden" toe aan den invloed der katholieken kerk, om
dat deze het huwelijk als een bijzonder heilige hande
ling beschouwde en een dergelijke sacrementeele ver
bintenis steeds wenschte te bevorderen. Intusschen
sohijnt slechts zeer zelden van dit recht gebruik ge
maakt te zijn. Meestal verzette de overheid er zich te-
gen.
In 1582 had een soldaat, een zekere Vincent Claesz,
die op het slot te Muiden in garnizoen lag, een collega
van hem, Henrich, om het leven gebracht. Vincent was
een ruwe klant en het was maar gelukkig voor de be
woners van Amstelland en Gooiland, dat de justitie hem
wist te vangen. Na een tijdje op 't slot van Abcoude in
I verzekerde bewaring gezeten te hebben, werd de man
i naar Utrecht gevoerden door het Hof ter dood veroor
deeld.
i Waarschijnlijk omdat hij een boerenjongen uit Vree-
wijk was en ook om zijn jeugdigen leeftijd, kregen eeni-
ge burgers uit Utrecht medelijden en trachtten hem te
redden. Een jonge vrouw werd overgehaald zijn dood
te „verbidden", maar de Utreohtsoke regeering was
daar heelemaal niet van gediend. Uit de notulen der Ge
deputeerde Staten, de dato 9 Februari 1583 blijkt, ^elke
middelen zij toepaste, om te beletten ,dat Vincent Claesz
zijn straf zou ontloopen.
„Die Raatsbeer Bruxeïlis ende Ruysch hebben ver-
thoont, hoe dat er een vrouwspersoon toegemaeckt ende
verwillicht is, in meyninghe Vincent Claesz. van Vree-
lant, die van dagbe geexcu teert soude werden, op of
voor 't scavot te verbidden, nyet tegenstaende haer ende
de vrienden van de voorn. Vincent 't selve bij den hove
afgeslaghen is, dat sy daerom besorcht waren, dewille
het marctdach ls, dat duur 't bycomen van de voorn,
vrouwe een beroerte soude moghen ontstaen, versoe^
kende advys van mijnheeren, of men, omdat het marct-
dach Is, de executie ophouden sal tot een ander dach,
lof dat mijn heeren middelen souden willen adviseren,
daarmede de oproerte soude moghen voorcomen wor
den. Op welcke remonstrantie gedelibereert wesende, ls
geresolveert, dat mijn heer die Schout de toegemaect
vrouwspersoon ende die vrienden in zijn kamerken ont
bieden en de aldaer behouden sal, ter tyt toe d'executie
gedaen sal zijn, ende dat burgemeesters die hopman, die
de wacht heeft, als ook Peter Vos ontbieden zullen, ten
eynde sij met haer volok, in geval van enighe beroerte
op haer post willen, sijn."
Die Utrechtsche overheid wist er wel raad mee. Ze
liet doodeenvoudig de trouwlustige juffrouw en de
[vriendjes van den veroordeelde, eenlgë uren voor de
executie, bij den Schout komen, die ze dan maar wat
aan den praat moest houden, totdat Vincent Claesz goed
en wel gehangen was. Van een gelukkig huwelijk I's dus
in dit geval niets gekomen. De bruid kreeg geen gele
genheid haar bruigom te „verbidden."
Evenmin als de Utrechtsche schoone had vijf jaar
later de Leidsche ongehuwde dame, van edele afkomst,
succes, toen zij poogde den chevalier du Maulde van
den dood te redden. De chevalier was officier en had
zijn veroordeeling te wijten aan een muiterij te Leiden,
die eén gevolg was van de woelingen tusschen den aan
hang van Leicester en diens tegenstanders. Hij had al
tijd den Staat trouw gediend en de algemeene opinie
te Leiden was, dat de magistraat veel te streng was ge
weest en dat zelfs Alva niet zoo zou gehandeld hebben.
Vooral juffrouw Uytenbroek, trok zich het lot van den
armen du Maulde bijzonder aan.
4J0 MOTALA Qcocwrt
é.30 HILVERSUM (1071) Rustpoos gereserveerd flóör
de N.SE.
4.50 DAVENTRY (1563) Orkestmuziek.
5.— HILVERSUM (1071) Gramophoonplaten,
5.— HUIZEN (336) Vooraviondooincert.
5.05 LANGENBERG (462) Kamermuziek.
5.20 BRUSSEL (509) Concert
5.20 HAMBURG (392) Concert.
5.30 HILVERSUM (1071) Spreekuur van den radio
dokter.
6.HILVERSUM (1071) Tijdsein en dinermmziek.
6.20 HAMBURG (392) Concert (voortzetting).
6.40 HUIZEN (1852) Spr.: Pater Magister Alb. C.
Doodkorte O. P, Onderw.„Over het Nationale",
6.50 BRUSSEL (509) Concert.
0.50 BRUSSEL (509) Concert,
8.60 DAVENTRY (482) Concert.
7.— HUIZEN (1862) Spr. Pater Qulrlnus O. M.: „Het
Apostolaat ter zee."
7.05 PARIJS (R.1765) Gramophoonplaten.
7115 HILVERSUM (1071) Radiocuirsua Onderwijl
fonds voor de Binnenvaart.
7.20 BERLIJN (475) Dudtsche volksliederen).
7.20 KALUNDBORG (1153) „Jepiht.- Oratorium (van
Handel.
7.20 BRUSSEL (509) Graonophoonmuziek.
7.20 HAMBURG (392) „Der Tag des Buches" roet
muziek.
7.35 KUIZEN (1852) V.P.R.O.-avond.
7.46 HILVERSUM (1071) Politieberichten.
8.-+- HILVERSUM (1071) Tijdsein en daarna lezing
dooT prof. B, G. Elsscher: Wat wij hebben te ver
wachten van de uitbarsting van de Krakatau,
8.35 BRUSSEL (609) Concert.
8.40 HILVERSUM (1071) Concert met medewerking
van de liedertafel „Zang en Vriendschap".
8.50 PARIJS (R1765) Concert.
10.HILVERSUM (1071) Persberichten van Vaz Dias.
10.10 HILVERSUM (1071) Aansluiting aan Theater
Carré te Amsterdam. 17e Stedenkennismakings-
avond. Concert door omroeporkest o.l.v. Nico
Treep. Solisten Hélène Cals, sopraan, Lotti Mus-
keri|QSleurs, sopraan, Paul Pul, ibar.
10.35 DAVENTRY (482) Dansmuziek.
10.40 DAVENTRY (1563) Vocaal concert en daarna
verrasslngsnumaner.
10.50 HAMBURG (392) Dansmuziek.
11.20 DAVENTRY (482) Dansmuziek.
11.35 DAVENTRY (1563) Dansmuziek.
Zaterdag 23 Maart 1929.
10.— HILVERSUM (1071) Tijdsein en morgenwijding.
10.20 HAMBURG (392) Gramophoonplaten.
11.30 LANGENBERG (462) Gramophoonplaten.
11.50 HUIZEN (336) Godsdienstig halfuurtje.
12.— HAMBURG (392) Concert uit Hannover.
12.— HILVERSUM (1071) Politieberichten.
12.15 HILVERSUM (1071) Lunchmuziek.
12.15 HUIZEN (336) Lunchmuziek.
12.25 LANGENBERG (462) Middagconcert.
12.50 PARIJS (R1765) Dansmuziek.
1.15 HUIZEN (336) Gramophoonplaten.
1.20 DAVENTRY (1563) Lunchmuziek.
2.— HILVERSUM (1071) Filmmuziek uit Theater
Tuschdnskl.
2.50 KALUNDBORG (1158) Namiddagconcert.
2.50 MOTALA (1365) Populair concert uit Malmö.
3.— .HUIZEN (336) Kinderuurtje.
3.20 DAVENTRY (482) Opera Madame Butterfly.
3.50 BERLIJN (475) Concert
4.— HILVERSUM (1071) Italiaansche le» voor be
ginners.
4.05 PARUS (R.1765) Dansmuziek.
4.30 HILVERSUM (1071) Italiaansche les voor gevor
derden.
4.50 DAVENTRY (482) Concert.
4.50 HAMBURG (392) Concert
5— HILVERSUM (1071) Fransch voor beginners.
5.05 LANGENBERG (462) Vesperconcert.
5.20BRUSSEL (509) Dansmuziek.
5.30 HUIZEN (336) Gramophoonplaten.
5.30 HILVERSUM (1071) Fransch voor gevorderden.
6.— HILVERSUM (1071) Tijdsein en dinermuziek.
6.30 HUIZEN (1852) Spr.: Mr. V. G. G. H. Dubols:
„Het Landibouworediet".
6.45 HILVERSUM (1071) Duitsche les voor beginners.
6.50 HUIZEN (1852) Katholieke berichten.
7.— HUIZEN (1852) Engelsch voor beginner».
7.05 DAVENTRY (482) Concert
7.05 PARIJS (R.1765) Gramophoonplaten.
7.15 HILVERSUM (1071) Dultsch voor gevorderden*
7.20 BERLIJN (475) „Der Hofnarr" Operette.
7.20 LANGENBERG (462) Vroolijke avond, daarna
nieuws en dansmuziek.
7.20 BERN (4J1) Concert
Hij had immers den staat steeds zoo trouw gediend
en dan, hij was een edelman, hij was jong en knap.
Was 't wonder dat de juffrouw medelijden kreeg en
hem gaarne haar hand vilde schenken? Maar de ma
gistraat was van die tusschenkomst heelemaal niet ge
diend en evenals de Utrechtsche heeren gedaan hadden
kreeg de .joffrou" nul op 't rekwest, toen zij ootmoedig
verzocht den veroordeelde te mogen afbidden en om
haar de gelegenheid te ontnemen ten aanhoore van het
volk haar verzoek op de strafplaats te herhalen, belette
men, haar aanwezig te zijn. Du Maulde stierf als een
misdadiger en juffrouw Uytenbroek moest ongehuwd
blijven.
De gevallen waarin dit middel om gratie te verkrijgen
succes had, zijn dus uiterst schaarsch, althans in de
zestiende eeuw. Wellicht dat dit vroeger wel het geval
is geweest, anders zou' het toch dwaasheid geweest zijn,
dat men het destijds algemeen als voldoende beschouw
de om een doodstraf te doen vernietigen dat een jonge
maagd zich aanbood den veroordeelde tot man te ne»
In het Descriptium Uibis Rheno-Trajecinae deelt de
Utrechtsche geschiedschrijver Arnold van Buche (1565
1641) echter een geval mee, waarin nog in 1598 zoo'n
afbidding met succes bekroond was.
Het betrof natuurlijk een schoonen, krachtigen jon
gen man, die zich als krijgsman had onderscheiden,
maar die zich, ondanks dat, aan,verschillende misdaden
had schuldig gemaakt en dus veroordeeld was om met
den koorde gestraft te worden tot de dood erop volgde.
De man had buiten de Weerdpoort gewoond en al zijn
buren, vooral de vrouwen, trokken zich zijn lot aan en
poogden hem te redden. Eerst hielden de rechters zich
doof en de veroordeelde werd dan ook naar het Vree
burg geleld, waar de beul en zijn knechts hem in ont
vangst namen en alles in gereedheid brachten om het
slachtoffer volgens de regelen der kunst op te knoopen
De ladder stond al tegen de galg, de strop was gereed,
de veroordeelde gekneveld. Er was heel wat volk op de
been en onder het zingen van den lijkzang is het dood
stil op het groote plein. Nauwelijks is het gezang ten
einde en zal de man de ladder beklimmen of een jonge
schoone maagd van nauwelijks achttien jaren, wier ha
ren als een bruid met een bloemenkrans getooid zijn,
loopt naar voren en verzoekt, volgens het recht aan
hare sekse geschonken, om vergiffenis voor den veroor
deelde, dien zij bereid is tot echtgenoot te nemen. Even
was er een beetje consternatie, maar de rechters waren
blijkbaar goed gemutst en het woord „genade" wordt
gesproken. Nu liet men er ook geen gTas over groeien
en nadat een psalm gezongen was en de rechters den
bevrijde nog wat ernstige vermaningen hadden gege
ven, werd het huwelijk door denzelfden geestelijke,
wien taak het geweest was hem tot den dood voor te
bereiden, voltrokken, terwijl de gebeden van de verza
melde toeschouwers zich met dat van den geestelijke
vereenigen
„Het spelletje eindigde daarmede" zegt de geschied
schrijver, „dat de knechts van den scherprechter in de
handen klapten."
