ilfimtti Nieiws- Radioprogramma HET KOPEREN FEEST Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN &Co., Schagen. Eerste Blad. van de Coöp. Zuivelfabriek „Westfriesland" te Lutjewinkel. ITALIANO geneeskrachtig en lekker! Werkhanden PUROL Voor Kinderwagens S. DE VRIES, Molenstraat, Schagen. Woensdag 3 April 1929. SCHAGER 72ste Jaargang No, 8435 COURA Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver- tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst. POSTREKENING No. 233S0. INT. TELEF. No. 20. Prijs per 3 maanden fl.65. Losse nummers 0 cent. ADVERTEN- TIëN van 1 tot 5 regels fl.10, iedere regel meer 20 cent (bewijspo. inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN. Het was met een. simpel telefoontje, dat we Vrijdag avond de mededeehng ontvingen, dat morgen, dus dat was Zaterdag, de Coöp. Zuivelfabriek „Westfrdesland" te Lutjewinkel baar 12%-jarig bestaan zou herdenken in de zaal van „de Fortuin" te Barsingerhorn en zoo werd ons gezegd, uw tegenwoordigheid zou op prijs worden gesteld. Zaterdagochtend, voor ons al een bijzonder ongelegen tijdstip en het was ons dan ook niet mogelijk op het aanvangsuur aanwezig te zijn. Maar geen nood; naast de vriendelijke ontvangst die ons van de zijde van het bestuur der feestvierende organisatie te beurt viel, bracht ook hier de bereidwilligheid van den secretaris, den heer D. Brugman, redding en stelde ons in staat, onze belangstellende lezers mede te deelen, wat er al- zoo van den aanvang af op dit koperen feest van „Westfriesland" is voorgevallen. Van Rijswijk's HET OUDE ADRES VAN VERTROUWEN. PRIMA VETLEEREN SCHOENEN EN LAARZEN. EN DE PRIJZEN ZIJN LAGER DAN OOIT. Het was ons bekend, dat het Bestuur aan de herden king van het 12%-jarig bestaan der vereeniging slechts een bescheiden feestelijk karakter wilde geven en we waren dan ook bij ons binnenkomen van de zaal van ,,'t Fortuin" aangenaam verrast, toen ons bleek, dat ze geheel door dames en heeren bezet was. Vooral het groote aantal dames trof ons en gaf blijk van het mee leven met deze zeer belangrijke organisatie op zuivel gebied in ons Noorderkwartier. Het Bestuur, benevens oud-bestuursleden, directeur en assistent, hadden plaats genomen op het fleurig aangek!eede tooneel; hier en daar bloemetjes en dan een drietal bloemstukken; dat alles gaf het geheel een recht feestelijken aanblik. Een legertje lieve jonge dames waren zoo vriende lijk geweest haar hulp aan te bieden om te zorgen dat de dames en beerem de door het Bestuur beschikbaar gestelde versnaperingen zouden bekomen, terwijl op zeer eminente wijze de heeren Koning, Manneveld eni Bruul voor de muzikale opluistering zorgden. Het was de Voorzitter van de vereeniging, de heer Jm. Blaauboer Kz. die te ruim 11 uur de feestvergade ring opende en' mededeelde, dat tot bijwoning van deze bijeenkomst zich ongeveer 290 personen hadden opge geven en deze waren bijna allen aanwezig. Spr. vindt het een zeer groot genoegen, deze f eestvergadering te mogen openen, evenals het hem trouwens steeds een genoegen is geweest, de overige vergaderingen te mogen lelden. Een bijzonder woord van welkom richt spr. tot de oud-bestuursleden, die de eerste en wel de moeilijk ste werkzaamheden voor de oprichting van de fabriek hebben gedaan. Spr. vraagt daarna een oogenblik stilte, teneinde een stille hulde te brengen aan de nagedach tenis van de heiaar te vroeg overleden bestuursleden C. Meurs en S. Spaans. (^gfS6Ni,cHU^iül Ub 6At5Sï^ Voor engros b0: Fa. J. F. v. Lieshout, Alkmaar. Aangenaam is het spr., hier zooveel dames van de leden aanwezig te zlenj en wanneer het geldt de belan gen der fabriek voor te staan, vertrouwt spr., dat zij steeds den mannen zullen steunen. Spr. wijst dan voorts op den onderhanden zijnd en uitbouw van de fabriek, een gezond verschijnsel na een 12%-jarig bestaan en, die oorzaak is, dat in Noordhol land niet een tweede dergelijke fabriek zal zijn, te vin den. Spr. vindt ook gelegenheid hier te wijzen op de uitbetalingen, die ten aanzien van de overige fabrieken zeer goed een vergelijking kan doorstaan. Spr. geeft een uiteenzetting over het wezen van de fabriek coöperatieve vereeniging, en op het streven om door middel van de stichting meer geldelijk voordeel te kun- nen behalen, wijst op de belangrijke onderdeelen, als controlevereeniging en tb.c.-bestrijding, om na een op wekking aan allen ,ook de vrouwen, mede te werken tot verheffing van den boerenstand, de feestvergaderlng voor geopend te verklaren. Applaus. Met woorden van dank wordt medegedeeld, dat bloem stukken. zijn ontvangen van de Coöperatieve Zuivelbanik te Alkmaar, van de familie De Graaf te Barsingerhorn en van de N.V. "t Fortuin" te Barsingerhorn. Vervolgens wordt het woord gevoerd door den heer J. B. Wilken, Nieuwe Niedorp, oud-voorzitter der ver eeniging, die mede naar aanleiding van het openings woord een en ander mededeelt uit den tijd die de op richting der fabriek voorafging en vertelt hoe de be zichtiging van andere fabrieken er toe heeft geleid, dat de bestuursleden' niet alleen op de hoogte kwamen van de meer moderne inrichting van zuivelfabrieken, maar over 't algemeen meer kennis maakten met den moder nen tijd. Spr. wees dan op de taaie volharding van den voorzitter en op de uitmuntende leiding van den direc teur, die beiden vandaag ook een jubileum vieren. Spr. wenscht het bestuur zoowel als den directeur hartelijk geluk met het succes van dezen dag. Applaus. Het historisch overzicht Door den Voorzitter wordt hierna een! historisch over zicht gegeven van de werking der fabriek. Allereerst wordt daarbij behandeld de voorgeschiede nis en gereleveerd hoe precies 14 jaar geleden, n.L den laatste n Donderdag in Maart 1915, naar aanleiding van een tafelpraatje door de heeren Jb. Spaans, D. v. d. Stok en spr., de eerste wankele schreden! gezet werden op het pad dat leidde tot oprichting van de fabriek. Veertien dagen later werd een vergadering gehouden te Barsingerhorn door vertegenwoordigers van 8 fa brieken, een studie-commissie werd benoemd, bestaande uit de 3 genoemde heeren en de heeren J. B. Wilken, Nieuwe Niedorp en S. Spaans, Barsingerhorn. Na grondige bestudeering en het uitbrengen van een rap port, werd op de eerstvolgende vergadering door de fa brieken te Lutjewinkel, Nieuwe Niedorp en de Nes definitief tot toetreding besloten, terwijl de fabriek te Winkel in beginsel voor toetreding was, maar daartoe I definitief zou besluiten als de te maken staututen geen i principieele bezwaren zouden doen rijzen. Nadat een 3-tal vergaderingen waren gehouden, ver bonden zich moreel 93 leden, tezamen melkende 119S koeien. Het voorlooplg bestuur bestond uit de heeren Jb. Spaans, D. v. d. Stok, S. Over, S. Spaans, J. L. Wilken, K Blaauboer, J. Stammes, C. Meurs en Jm. Blaauboer. Op 8 September 1915 was het aantal koelen, waarvan de melk ter verwerking zou worden aange boden, geklommen tot 1576. Besloten werd een fabriek te bouwen met een capaciteit van 2500 koeien. Uit een 20-tal sollicitanten! werd op hoop van zegen, tot directeur benoemd de heer Jensma, en waarvan tot op dit oogenblik de zoo juist genoemde zegen is ondervonden. Applaus. Na veel stagnatie In den bouw en leverantie van werk tuigen, kon eindelijk 25 September 1916 de officieele opening plaats hebben en dat is feestelijk geschied. Spr. schetst de ontvangst van de eerste aangevoerde melk, in den avond van 26 September, toen het niet goed functionneeren van het electrisch licht oorzaak waa, dat dit op zeer primitieve wijze moest plaats vinden. In den vervolge werd de oplossing echter van dergelijke bedrijfsstoornissen aan den directeur over gelaten, alhoewel een belangrijk aantal bestuursverga deringen! wel bewees, dat het Bestuur nog genoeg te doen overbleef. Met inbegrip van den bouw van 6 arbeiderswoningen, en de aanschaffing van een koelmachine was voor de stichting noodig ongeveer f 270.000. Een niet gering bedrag, in vergelijking van hot aantal Kg. melk dat in het eerste volle boekjaar verwerkt werd, elL 63254.328 Kg., afkomstig van de koelen van 193 leden. Inmiddels woedde de oorlog met onverminderde kracht voort, met de gevolgen, die ons alle nog versdh in het geheugen liggen eooals: steeds hooger wordende prijzen; steeds schaarscher wordende goederen daardoor distributie en hamsteren terwijl het den boeren ver boden werd boter van de fabriek te betrekken zooveel als zij meenden noodig te hebben. Spr. herinnert hier aan bepaalde rijksvoorschrtften en ««n de verdere be- drijfsmoeilijkheden terwijl de oorlog ook tot gevolg dat meerdere veranderingen in het bedrijf werden In gevoerd, zooals de aflevering van de aan de rijks- pakhuizen en wel op een bepaald gegarandeerd vet gehalte met strenge bepalingen als de kaas niet vol deed aan dat* gehalte. Door al deze maatregelen werd heel het zakendoen op zuivelgebied ontwricht. Het was echter te voorzien, dat indien de oorlog geëindigd was en de buitenlandsche handel weer gelegenheid zou krij gen zich te ontwikkelen, de strijd om de klanten zou worden afgespeeld op den rug van den boer. Oxide con necties in het buitenland waren opgeheven, iedere handelaar zou opnieuw beginnen, de eene zou de kaas al lager aanbieden dan de andere en de boer zou .het gelag betalen. Het was in dien tijd, dat om genoemde redenen de tijd gunstig werd geoordeeld voor de oprichting van de Coöp. Zodveiexportvereenilglng Haar bestaan is helaas te kort geweest om «*.n a© hand der feiten uit te maken, hoe groot het finantieél voordeel zou zijn geweest, maar wel is de ondervinding opgedaan, dat tijdens de werking der exportvereerüging de soorten! en eischen in de verschillende landen aan ons product gesteld, ons tot in de uiterste bijzonder heden zijn bekend geworden. De antipathie, die deze mooie vereeniging bij een groot deel van den boeren stand heeft ontmoet en die aangeblazen werd door allen wier belangen, met den bloei der exportvereeniging niet gediend waren, was oorzaak, dat ook onze fabriek moeilijke jaren meemaakte. Toch Is ons bedrijf steeds gezond gebleven, ja zelfs nog gegroeid. Was in het eerste boekjaar 19171918 het ledental 193 met 6.254.328 Kg. verwerkte ttiaIIt, in 19271928 was dat ledental 256 met 9.499.818 Kg. ver werkte melk, terwijl over het jaar 1928—1929 het leden tal Is 274 met 47 proef!eden en dit loopende jaar een te verwerken hoeveelheid melk geeft van 10 11 milli- oen Kg. en het volgende boekjaar tusscfhen de 12 en 13 millioen. Dat de finantieele zijde van onze zaak ook goed be hartigd ds, moge blijken uit het feit dat in totaal is af geschreven tot Mei 1928 f 131.803.75%. Wierd begonnen met een stlchtingswaarde van f 270.000, zij staat thans op de balans voor f 165.000. De vernieuwingen en ver beteringen van den inventaris zijn steeds uit de onkos ten betaald en de waarde van de zaak is dan ook enorm toegenomen. Door deskundige schatters voor de brand verzekering werden gebouwen en. inventaris dan ook bij de oprichting geschat op f 204.000, thans og f 400.000, En dat de collega's in onze omgeving Inzien dat „Westfriesland" een van de sterkste zaken is, een zaak zonder finantieele risico, blijkt wel uit de sterke ïot> name van leden in den laatsten tijd en waardoor het onkostencijfer nog met 0.1 cent per Kg- melk Hoon wor den .verlaagd. Het grootere kwantum melk gaf een winst van ongeveer f 15.000. Laat dit, zegt spr., een aansporing zijn voor de nog weifelachtigen, om spoedig hun melk te Lutjewinkel te leveren, opdat de onkosten nog meer verminderd kunnen worden en dus de melkprijs ver hoogd. Vanaf 1 Mei 1923 werd de melk uitbetaald naar zuiver vet, wat spr. niet onzuiverder acht dan uitbeta ling naar berekend vet en het groote voordeel heeft, dat het de administratie aanmerkelijk vermindert en als in direct voordeel heeft, dat de leden een overzicht krijgen van de melkwaarde van hun koeien, waardoor zij meer geprikkeld worden, maatregelen te beramen, die kpnnen leiden tot verhooging van. het vetgehalte. De die de vereeniging als centrum van veehou ders heeft te vervullen, la echter volgens bestuur en directeur een veel meer omvattende, Ze wordt door ons ook beschouwd als vereeniging die voorlichtend heeft op te treden en waarom dan ook door den direc teur een groot aantal belangrijke punten werden inge leid Spr. wijdt dan verder uit over het belang van de boe- renverzakering van de Coöp. Zuivelbank en het belang van de onderafdeellng, de landbouwboekhouding en de uitmuntende resultaten dier onderafdeeling. Bij heeren inspecteurs van de 'belasting geniet de Coöp. Zuivel bank het volle vertrouwen en nimmer werd dan ook een reclame van haar afgewezen. Met deze mededeeling eindigt de Voorzitter zijn inte ressant overzicht, waarvoor de vergadering hem door een hartelijk applaus dank brengt Schele hoofdpijn is vaak te wijten aan slechte spijsvertering. Posters Maagpillen verdrijven spoedig uw kwaal, werken uiterst tacht en verschaffen u een ge zon den eetlust, nieuwe energie en een opgeruimd humeur. Maagpillen. 6 f 0.65 per Bacon. Fosrter*s Alom verkrijgbaar ruw, rood of beschadigd worden weer spoedig gaaf en zacht met Thans wordt aan de aanwezigen, die zich daartoe ge roepen gevoelen, de gelegenheid gegeven het woord te voeren. Van deze gelegenheid imaalkt in de eerste plaats ge bruik de heer Van der Klooster te Weere, die zich aan meldt als niet te zijn een dichter en dus geen crltlek verwacht op zijn gedicht, waarin hij in groote trekken de voornaamste gebeurtenissen ln het leven van „West friesland" naar voren brengt Hulde en dank wordt aan het Bestuur gebracht en wanneer de heer Van der Klooster zijn uitnemend voorgedragen gedicht eindigt met zijn welgem eenden wensch, dat „Westfriesland", de trots van Hollands Noorden, moge groeien en bloeien, dan weerklinkt een daverend applaus en het „lang zal hij leven" door de muziek Ingezet wordt spontaan door alle aanwezigen meegezongen. Het was een groot en wèlverdiend succes voor den heer Van der Klooster en Voorzitter bleek wél de tolk der aanwezigen te zijn, toen bij den heer Van der Klooster de dankbaarheid van het Bestuur overbracht en mededeelde, dat het ge dicht omlijst zou worde» en een plaats in het fabrieks- kantoor zou krijgen. Applaus De heer Jensma, directeur der fabriek, die ook min of meer het feestvarken is, ziet zich ook, hoewel met schroom na zulke uitmuntende woordvoerders, verplicht het woord te voeren, en vertelt hoe iemand in Fries land, bij het aanvaarden van spr.'s functie hier in Noordholland, tot hem bad gezegd, die Noordhollanders een beetje te remmen, die waren wel wat overmoedig, want dat kon, nooit, zoo'n groote fabriek. Maar er is blijkbaar geen tegenhouden aan geweest, het bestuur ging maar altijd door met bouwen en uitbreiden en voor geen onkosten werd geschroomd om de fabriek tot een uitstekende Inrichting te maken. En voor het welslagen ls zéker wed een! zeer groote factor geweest de eensgezindheid van het bestuur. Die heeft bij spr. ontzag afgedwongen. Wel botsten in de vergaderingen de meeningen eens tegen elkaar, maar na de vergade ringen was het afgeloopen, dan was er geen nagepraat. Op 't oogenblik staat de fabriek er dan ook finantieel h-eei goed voor. Waarom coöperatie noodig is? Om het groote voordeel dal men danzelf de teugels in handen houdt Spr. wijst dan op de controlevereeniging op de t.b.c.-bestrijdlng en op het groote belang dat men als vereeniging invloed kan uitoefenen op de regeerings- maatregelen. Spr. hoopt dat de eensgezindheid zal voortduren tot in lengte van van dagen en wekt de leden en hunne dames op hun organisatie, een stands- belang, hoog te houden. Applaus. De heer G. Schoorl Pz., Harenkarspel, voert als ver tegenwoordiger van het bestuur der voormalige kaas- fabriek „Dirkshorn" het woosd. Spr. herinnert aan de belangrijke besprekingen en de bevredigende oplossin gen, waarvan het resultaat zal zijn, dat juist vanavond de melk van de leden der kaasfabriek „Dirkshorn" ln de bussen van „Westfriesland" zal vloeien, om aan de zorgen van „Westfriesland" te worden toevertrouwd. Spr. hoopt dat in de toekomst zal blijken dat deze stap een goede is geweest, die bevrediging voor belde partijen zal geven. Spr. wendt zich dan tot deni voorzitter per soonlijk, wijzende op de moeilijkheden die men als be stuurder wel eens heeft te overwinnen, maar dien h$ kent als Iemand met een zeer bezadigd, goed oordéeL Ook de toegetreden leden hopen aanstonds, ln zeer be scheiden mate, mee te dragen in de meerdere vervol making van de fabriek. Namens „Dirkflhorn" wenscht hij „Westfriesland" hartelijk geluk met haar, 12%-jarig bestaan. Applaus. De Voorzit er meent dat als er zulke goede bedoelingen voorzitten» het niet moeilijk zal vallen tot een goede oplossing te komen enl spr. hoopt dan ook van harte, dat het zal komen tot een hechte, sterke samenwer king, die zal leiden tot meerdere bloei van „Westfriee land". Spr. deelt dan mede, dat er is ingekomen een felici tatie van het personeel der fabriek afdeeling „zulvel- bereiders en verheugt zich daar zeer over, omdat er uit blijkt de goede verstandhouding tusschen werkgevers en werknemers. Wij kunnen! niets uitvoeren als het perso neel niet op zijn plaats is en waar er zulk een goede verstandhouding ls, zullen we met gerustheid de toe komst ln kunnen gaan Applaus. De heer J. B. Wilken, oud- voorziter deelt nog wat van zijn ervaring mee ta.v. de oprichting der fabriek, vertelt hoe de conservatieve boeren uit Noordholland hem waarschuwden voor „Jochean" den idealist en hoe hij, in den beginne dan zelf wel eens geen antwoord daarop kunnende geven, toch tenslotte kon verklaren; dat de fabriek het meeste geld uitkeerde. Spr. la er dan ook trotsch op, meegewerkt te hebben tot de op richting van „Westfriesland", Applaus. De Voorzitter zegt dat nu aanstonds den lnwendlgen mensch zal worden, versterkt en het officieele gedeelte van dezen dag geëindigd zal zijn. Maar spr. wil dan toch eerst met geneogen constateeren, dat de opzet van deze feestvergaderlng ls gelukt, in de eerste plaats om dat er zoovelen aan den oproep gehoor hebben gegeven, en ln de tweede plaats omdat de stemming zoo recht feestelijk ia. En dat ls zeer zéker te danken aan de muziek, en' waar het bestuur zeer dankbaar voor is. De opzet voor dezen dag was zeer bescheiden, omdat het niet ls een lustrumfeest, d-w.z. een feest dat een 5-jarig of een veelvoud ervan afsluit, Maar toch is gemeend in breuk te moeten maken op de gewoonte, omdat bij het 10-jarig bestaan de toestand niet toeliet feest te vieren. Het hoofdmotief voor het houden van een feestdag was omdat we dan in de vergadering zouden zien degenen, die veel hebben gedaan tot de oprichting van de fa briek. Het is nu de gelegenheid de oud-bestuursleden te huldigen voor wat ze hebben gedaan. Wij jongeren gedenken! met trots de mannen die voor ons de kastan jes uit het vuur hebben gehaald en spr. is er van over tuigd, uit naam van allen te spreken, als hij zegt, dat wij ze allen zeer dankbaar zijn. Spr. dankt heeren oud bestuursleden hartelijk en hoopt alle nnog eens weer te zien als het 25-jarig bestaan door „W]estfriesland" wordt gevierd. Het doet spr. genoegen, dat zij in staat waren deze bijeenkomst bij te wonen en de goede resultaten der fabriek te kunnen! hooren. Met een hartelijk „lang zullen zij leven" wordt deze woorden door den voorzitter onderstreept De Voorzitter deelt dan mee, dat vanmiddag zal worden vertoond de F.N.Z.-fllm, een zakelijke film die 'n zeer goed inzicht geeft in de organisatie voor het zuivel bedrijf en de modern ingerichte zuivelfabriek. Een inte ressante film ent zoo nuttig omdat nog zoo weinigen van onze leden bekend zdjn met de werking van hun eigen zaak. Op daarvoor aangegeven tijden komen de leden veel te weinig luisteren, naar den uitleg en kijken naar datgene wat van hunzelf is. Dat ls voor het be stuur altijd een. desillusie geweest de fabriek toch Is er niet één van het bestuur, maar van de leden allen. Spr. wekt op, als het rdeuiwe gedeelte klaar la, ln groote getale gebruik te (maken van de gelegenheid tot bezich tiging ervan en sluit dan dezen zoo buitgenwooa goed geslaagden herdenkingsdag van „Westfriesland", een van de belangrijkste inrichtingen ln ons Noorderkwar tier. Prijzen vanaf 27.50. Groote keuze. Moderne kleuren. Voor Woensdag 8 AprlL 10.00 HILVERSUM (1071) Tijdsein en Morgenwijding. 10.20 HAMBURG (392) Gramophoonplaten. 11.00 HUIZEN (336) N.C.R.V. Korte ziekendienst 11.20 DAVENTRY (1562) Gramophoonplaten. 11.30 LANGENBERG (462) Gramophoonplaten. 12.00 HILVERSUM (1071) Politieberichten. 12.15 HILVERSUM (1071) Lunchmuziek. 12.20 DAVENTRY (1562) Balladenconcert 12.25 LANGENBERG (462) Middagconcert 12.30 HUIZEN (336) Middagconcert 12.50 PARIJS (R. 1744) Concert 12.50 DAVENTRY (1562) Gramophoonplaten. 1.20 DAVENTRY (1562) Lunchmuziek. 1.25 HAMBURG (392) Concert uit Bremen. 1.35 PARIJS R. 1744) Voortzetting concert. 2.00 HILVERSUM (1071) Kindermatinee door Wil van Houten. 2.50 KALUNDBORG (1153) Namiddagconcert 3.00 HILVERSUM (1071) Maak het zelf, door mevr. SchaakeVerkozen. 3.20 WEENEN (520) Populair concert. 3.20 DAVENTRY (1562) Balladenconcert 3.35 HAMBURG (392) Mandoline-orkest 4.00 HILVERSUM 1071) Lezingreeks over De kun9t v. h. Oude Griekenland, door prof. W. v. d. Pluym 4.05 PARIJS (R. 1744) Concert. 4.05 DAVENTRY (1562) Concert 4.20 HAMBURG (392) Concert. 5.00 HUIZEN (336) Kinderuurtje.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1929 | | pagina 1