ilftnst» Nitïïws-
IJzeren Grendelen.
Het ontwerp-V/i
swet.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Scliagen.
Eerste Blad.
Proefnemingen met Brouwgersten.
Arrondissements Rechtbank
te Alkmaar.
Donderdag 30 Mei 1929.
AGEB
72ste Jaargang No, 8466
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzesiding tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TEI.EF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.65. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIöN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
Boerderij.
DE PROEFVELDEN IN ONZE OMGEVING.
Als voortzetting van het in 1928 ingeleid onderzoek
omtrent de brouwwaarde van de in ons land ge
oogste gerst, worden, dit jaar in samenwerking met
het Instituut voor Plantenveredeling te Wageningen
en de N.V. Heineken's Bierbrouwerij Maatschappij te
Rotterdam verschillende in het buitenland als uit
stekende brouwgerst bekend staande zomergerst-
variëteiten vergeleken met de in Noord-Holland meest
.verbouwde rassen.
Door samenwerking van het Instituut voor Planten
veredeling met de N.V. Heineken's Bierbrouwerij
Maatschappij, konden voor dat doel vrij groote hoe
veelheden buitenlandsche zaaigerst disponibel gesteld
worden tegen een zeer geringen prijs.
De Zaaizaad-vereenigingen Anna Paulowna en
Waard en Groet werden bereid gevonden de Deen-
sche soorten Archer, Binder, Opal en Prentice en de
Engelsche Spratt Archer en Plumage Archer in duplo
te vergelijken met Goud- en Princessegerst. Deze
proefvelden zijn aangelegd bij de heeren A. Spaans te
Kolhorn en R. L. Waiboer te Anna Paulowna.
Teneinde grootere hoeveelheden disponibel te krij
gen voor brouwerij-proeven en tevens meerdere op-
brengstcijfers en andere gegevens omtrent de boven
genoemde Deensche- en Engelsche rassen te verkrij
gen, zijn een groot aantal gersttelers aangezocht
praktijkproeven met deze rassen te nemen.
Waar het van belang kan zijn, dat meerdere telers
weten bij welke landbouwers deze proeven zijn op
gezet, volgt hieronder een overzicht van de tot het
goede doel medewerkende proefnemers.
J. F. Haiinema, Winkel, Groetpolder, Spratt Archer,
0.06 H.A.;
K. J. Kaan, Anna Paulowna, Anna Paulownapolder,
Spratt Archer, 0.23 H.A.;
P. M. Bürmann, Stompetorcn, Schermer, Plumage
Archer, 0.20 H.A.;
H. D. Wilken, Winkel, Groetpolder, Plumage Ar
cher, 0.14 H.A.;
A. Waiboer, Winkel, Groetpolder, Deensche Ar
cher, 0.50 H.A.;
A. Schenk, Winkel, Groetpolder, Deensche Archer,
0.50 H.A.
S. Breebaart, Kolhorn, Waardpolder, Opal, 0.50 H.A.;
J. A. Waiboer, Anna Paulowna, Anna Paulowna
polder, Opal, 0.30 H.A.
Th. List, Schagerbrug, Zijpe, Opal, 0.20 H.A.;
G. Blaauboer, Winkel, Groetpolder, Binder, 0.11
H.A.;
D. Schenk, Anna Paulowna, Anna Paulownapolder,
Binder, 0.60 H.A.;
C. Schenk, Wieringerwaard, Wieringerwaard, Bin
der, 0.25 H.A.;
J. Komen, Wieringerwaard, Zijpe, Prentice, 0.85
H.A.;
J. Breebaart, Winkel, Groetpolder, Prentice, 0.15
H.A.
J. A. Waiboer, Anna Paulowna, Groetpolder, Pren
tice, 0.20 H.A.;
M. W. de Graaf, Texel, Eierland, Spratt Archer,
0.75 H.A.:
FEUILLETON
Naar het Engelsch
van
ETHEL M. DELL.
62.
Hij spreidde zijn handen uit. Mais Monsieur Pierre
had zijn diensten depuis longtemps niet noodig ge
had. Hij was heel onafhankelijk geworden. Maar hij
was ook druk met oorlogswerk bezig. In het Leger?
Natuurlijk. Wist Madame dat niet? Meer kreeg zij
niet van hem te hooren en Avery snakte ernaar
meer te weten. Maar de pijn van verdere nasporingen
hield haar terug. Wanneer die steeds sterker worden
de overtuiging van haar inderdaad de waarheid was,
schrikte zij er ziekelijk voor terug om van haar kant
toenadering te toonen. Niemand scheen beslist te we
ten wat er van Piers geworden was. Zij kon er zich
niet toe vermannen om aan buitenstaanders inlich
tingen te vragen en er was niemand, om ter wille
van haar een onderzoek in te stellen. Lennox Tudor
had zijn diensten aangeboden als officier van gezond
heid. Zij wist niet eens waar hij was. Soms vroeg zij
zich met wrangen humor af of Miss Whalley haar
misschien ook zou kunnen inlichten omtrent haar
man; maar de houding van die dame tegenover haar
was steeds zoo koud, dat zij het nooit durfde wagen
die vraag onder woorden te brengen.
En dan ontmoette zij op een middag, toen zij met
Gracie in Wardenhurst aan het boodschappen doen
was, Ina Guyes.
Dick Guyes had dienst genomen bij de artillerie
en Ina.was naar haar vader teruggegaan. Zij en
Avery hadden elkaar na Ina's trouwdag nu ruim
een jaar geleden niet meer gezien, doch zij her
kenden elk: ar onmiddellijk.
Een oogenblik was er aan beide kanten een aarze
ling; dan stak Avery haar hand uit.
„Hoe gaat het?" vroeg zij.
Ina nam de hand even tusschen haar vingers en
liet die dan dadelijk weer los. Zij zag er opvallend
J. van Maldechem, Texel, Eierland, Plumage Ar
cher, 0.70 H.A.;
P. Dros, Texel, Eierland, Deensche Archer, 1.20 H.A.;
J. Roeper, Texel, Eierland, Deensche Archer,
0.40 H.A.;
P. Stoepker, Texel, Eierland, Opal, 0.50 H.A.;
P. Meindertsma, Texel, Eierland, Opal, 0.45 H.A.;
J. Knol, Texel, Eierland, Opal, 0.40 H.A.;
A. Dros Dzn., Texel, Eierland, Binder, 1.00 H.A.;
P. de Wit, Texel, Eierland, Binder, 0.40 H.A.;
C. Stoepker, Texel, Eierland, Prentice, 1.00 H.A.;
H. van Heerwaarden, Texel, Eierland, Prentice,
0.50 H.A.
De wnd. Rijkslandbouwconsulent
voor Noord-Holland:
Ir. G. VEENSTRA.
DE VOORNAAMSTE BEPALINGEN VAN
HET ONTWERP.
Als sinds jaren is het vraagstuk der wettelijk ge
regelde winkelsluiting aan de orde. In verschillende
gemeenten van ons land werden reeds verordenin
gen ter regeling van de winkelsluiting gemaakt,
welke in het algemeen aan de daarvan gekoesterde
gunstige verwachtingen hebben beantwoord en in
middenstandskringen zeer werden gewaardeerd, ter
wijl de groote bezwaren, die de tegenstanders tegen
een dergelijke overheidsinmenging hadden geopperd,
gedeeltelijk overdreven, gedeeltelijk onjuist bleken te
zijn.
Het besef van de wenschelijkheid en noodzakelijk
heid eener regeling dezer materie van overheidswege
is dan ook thans bij ons volk en ook bij de betrok
ken kringen allengs vrij algemeen geworden.
Nadat jaren waren verloopen, waarin men de wer
king der verordeningen had kunnen nagaan, kwa
men intusschen enkele praktische bezwaren tegen de
gemeentelijke regelingen aan het licht, welke de Re
geering aanleiding gaven aan dit vraagstuk zelf hare
aandacht te wijden. Zoo deed zich en doet zich ook
thans nog herhaaldelijk het geval, dat in de eene
gemeente de winkelsluiting bij verordening geregeld
is, terwijl in eene na aangrenzende gemeente een
dergelijke verordening ontbreekt. Dit heeft dan tot ge
volg, dat de koopers uit eerstbedoelde gemeente na
sluitingsuur in de aangrenzende gemeente gaan win
kelen, uiteraard zeer tot nadeel van hun stad- of
dorpsgenooten, die zich aan beperkende bepalingen
hebben të onderwerpen. Een soortgelijke moeilijkheid
vloeit voort uit het feit, dat de gemeentelijke voor
schriften vaak sterk uiteenloopen, sterker allicht dan
noodig mag worden geacht. Dat dit gebrek aan een
heid van regeling mede van beteekenis was voor het
in winkels werkzame personeel, behoeft wel geen
betoog. Ook van die zijde is dan ook reeds jaren ge
leden op een Rijksregeling aangedrongen.
Het voornemen van den minister om de totstand
koming van een werktijdenbesluit voor winkels te be
vorderen, heeft de quaestie betreffende de wettelijke
regeling der winkelsluiting opnieuw aan de orde
gebracht. Van belanghebbende zijde is er namelijk
op gewezen, dat invoering van een werktijdenrege
ling ten behoeve van het winkelpersoneel, zonder dat
deze met 'n wettelijke regeling der winkelsluiting ge
paard zou gaan, bepaaldelijk in die gemeenten, waar
geen sluitingsuur is voorgeschreven, of waar de ge
meente zich te dien opzichte bijzonder vrijgevig toon
de, ongelijkheid en concurrentievoorwaarden zou te
weeg brengen tusschen winkelieren, die niet, en an
dere die wel zonder hulp van winkelpersoneel het
bedrijf kunnen uitoefenen. In het bijzonder geldt dit
bezwaar voor de groote groep van met een klein
personeel werkende winkeliers, die met hunne al
leen-werkende vakgenooten hebben te concurreeren,
knap uit, vond Avery; maar haar glimlach was niet
bepaald vriendschappelijk en in haar oogen was iets,
dat heel sterk aan afkeuring deed denken.
„Dank u, heel goed. En u ook weer heelemaal ge
zond?"
Avery voelde zich verkillen, terwijl zij antwoordde.
De minachtend onderzoekende blik van de jonge
vrouw deed haar onaangenaam aan. Zij wilde een
buiging'maken en verder gaan, maar om de een of
andere reden wilde Ina met haar spreken.
„Is Piers nog hier geweest?" vroeg zij abrupt. „Ik
heb hem twee avonden geleden in de stad gezien. Ilc
ben er voor een paar dagen met Dick geweest, maar
hij is nu weer bij de troep. Het was inschepingsver
lof. Zij gaan onmiddellijk naar het front."
Naar het front! Avery's hart gaf één harden klop
en stond dan stil. Zij keek Ina sprakeloos aan. De
winkel, waarin zij stonden, verloor plotseling alle
vorm en geluid.
„Lieve hemel!" zeide Ina. „Wat is er? Voelt u u niet
goed? Hier, ga zitten. Of neen, ga liever mee naar
buiten!"
Zij greep Avery's arm stevig beet en bracht haar
naar de deur.
Avery ging zonder feitelijk te weten wat zij deed.
Ina wendde zich bevelend tot Gracie:
„Jij blijft hier voor de pakjes, kind! Ik neem Lady
Evesham een klein eindje mede in den auto. Over
een paar minuten komen we je weer halen.
Zij kreeg haar zin weer, zooals zij die in haar ge-
heele leven op één keer na altijd gekregen had.
Toen Avery haar hart weer voelde kloppen, lag zij
achterover in een gesloten auto met Ina, die stijl
rechtop zat, naast haar.
„Spreek niet", zeide de laatste. „Ik zal u alles ver
tellen wat ik weet. Dick en ik hebben de vijf laatste
nachten in Marchmont gelogeerd en op een avond
kwam Piers binnenloopen. Natuurlijk lieten we hem
bij ons zitten. Hij was heel mager, maar zag er ge
zond en verbrand uit. Ivhaki staat hom uitstekend
precies een prins in maskerade-kostuum. Ilc geloof,
dat hij den heelen avond aan één stuk door praatte,
maar ik kan me niets herinneren van wat hij gezegd
heeft. Hij verwacht iederen dag te moeten vertrek
ken. Hij is bij de Lanciers, maar ik kon geen bijzon
derheden van hem te weten komen. I-Iij wilde blijk
baar niets loslaten en toen heb ik er natuurlijk niet
en voor wie het openhouden van den winkel, wan
neer het personeel naar huis is, door aard en om
vang van het bedrijf practisch moeilijkheden ople
vert. Het ontwerp komt aan dit bezwaar belangrijk
tegemoet.
De regeling der winkelsluiting, zooals die thans
door de Regeering wordt voorgesteld, komt op het vol
gende neer.
Het ontwerp verbiedt het voor het publiek geopend
hebben van een winkel:
a. op Zondag;
b. tusschen 8 uur des namiddags en 5 uur des voor
middags.
We krijgen dus een algemeen verbod om winkels
gedurende den Zondag geopend te hebben (Zondags
sluiting) en voorts op werkdagen na 8 uur 's avonds.
De Zondagsluiting geldt niet voor winkels waar in
hoofdzaak of uitsluitend brood, banket, suikerwerk
en chocolade wordt verkocht op 1 Januari, 24, 25, 26
en 31 December en op den eersten Pinksterdag en
den eersten Paaschdag.
De Zondagssluiting geldt ook niet voor melk-,
visch- en fruitwinkels tot 12 uur des middags, uitslui
tend voor den verkoop van melk, room, visch en fruij;,
noch voor bloemenwinkels op 1 Januari, 14 en 15
Augustus, 1 en 2 November, 24, 25, 26 en 31 Decem
ber en op den eersten Paaschdag.
Het verbod om na des avonds 8 uur een winkel
geQpend te hebben, zal geen toepassing vinden o.a.
op Zaterdag, op den dag voorafgaande aan Hemel
vaartsdag, op 14 Augustus en 31 October, zoomede in
het tijdvak van 25 November tot en met 5 December
en in het tijdvak van 18 tot en met 24 December. Op
genoemde dagen zullen de winkels uiterlijk 10 uur
des namiddags gesloten moeten zijn.
De wet zal niet van toepassing zijn o.a. op apo
theken, koffiehuizen, restaurant e.d. en op hotels,
voorzoover betreft leveringen aan logeergasten.
Bij de regeling der Zondagssluiting moest nood
zakelijkerwijs rekening worden gehouden met de be
langen van hen, die tot een kerkgenootschap behoo-
ten, dat den wekelijlcschen rustdag niet op Zondag
viert.
Daarom is bepaald, dat aan personen, die tot een
kerkgenootschap behooren, dat den welcelijkschen
rustdag op den Sabbath of op den zevenden dag
viert, wanneer zij daartoe bij Burgemeester en Wet
houders een verzoek indienen, vergunning zal wor
den verleend om hun winkels op Zondag gedurende
bepaalden tijd open te houden. Het sluitingsuur is
daarbij als regel gesteld op 2 uur in den namiddag.
De winkel, waar uitsluitend of in hoofdzaak brood,
banket, suikerwerk en chocolade wordt verkocht,
zullen echter, voor den verkoop van die artikelen,
tot des avonds 8 uur mogen open blijven.
Aan deze categorie van belanghebbenden is het
evenwel verboden, de winkels gedurende den .Sab
bath of den zevenden dag geopend te houden.
Volgens het ontwerp zal het verboden zijn gedüren-
de den tijd, dat een winkel voor bet publiek gesloten
moet zijn, in dien winkel iemand te bedienen; echter
verder op aangedrongen. Hij wordt grijs aan zijn sla
pen; wist u dat?"
Avery vermande zich om op die directe vraag te
antwoorden. Er was iets hards in Ina's stralcken blik.
„Ja, ik heb hem gezien een paar weken geleden",
zeide zij.
„Hebt u dan niet besloten te scheiden? Iedereen
zegt, dat u dat wil."
Ina's toon was wreed en brutaal, maar vreemd ge
noeg, Avery voelde geen verontwaardiging.
„We zijn het laatste jaar geen vienden ge
weest", zeide zij..
„Ah! Dat meende ik al. En waarom? Om dat ver
haal over den dood van uw eersten man, dat die
akelige neef van Dick o'p mijn trouwdag rondgeba
zuind heeft?"
Ina keek haar met onderzoekende, doordringende
oogen aan en Avery kreeg plotseling het gevoel als
of zij de jongste en de zwakste van de twee was.
„Was het daarom?" hield Ina vol.
„Ja, bekende Avery.
„En jij hebt zoo iets tusschen jou en en
Piers laten komen?" Er klonk ongeloovige verbazing
in Ina's stem. „Je hebt heusch die die verwaten
heid gehad!" Samenhangende woorden scheen zij
plotseling niet meer te kunnen uitspreken. „Een man
als Piers een een man, zooals er hoogstens één
in de twaalf eeuwen geboren wordt! O, dwaas!
Dwaas!" Zij balde haar handen en sloeg daarmede
op haar schoot. „Wat kwam het erop aan wat hij ge
daan had? Hij was de jouwe. Hij aanbad je. En de
aanbidding van een man als Piers moet moet
Zij hield op, greep met één hand krampachtig aan
haar keel; slikte dan en ging voort: „Je hebt hem
weggestuurd, niet? Je wilde niet langer met hem
samen leven? Mijn God! Piers! Hij zal je natuurlijk
niet trouw blijven", ging zij kalmer voort. „Dat ver
wacht je zeker niet? Het kan je niet schelen daar
jij niet bij hem wou blijven. Je hebt hem feitelijk in
de modder getrapt. Ik geloof soms, dat één deugdzame
vrouw meer kwaad in de wereld stichten kan dan een
dozijn van het andere soort. Je hebt hem voor zijn
heele leven verbitterd. Je. hebt hem vreeselijk doen
lijden. Ik vermoed, dat jij ook geleden hebt! Ik hoop
het tenminste hartelijk. Maar jouw verdriet is niet
te vergelijken met het zijne. Hij heeft bloed in zijn
aderen, maar jij bent te goed om te weten wat echt
mogen degenen, die op het sluitingsuur reeds in den
winkel aanwezig zijn, nog bediend worden tot ten
hoogste een half uur na het sluitingsuur.
Ten slotte wordt bepaald, dat op de uren, waarop
de winkels als regel gesloten moeten zijn, het venten
en het verkoopen op of aan den openbaren weg ver
boden is.
Dit verbod acht de minister wenschelijk uit een
oogpunt van billijkheid.
Een uitzondering is gemaakt, ten opzichte van het
venten van geringe eetwaren op Zondag.
Wij meenen, dat de voorgestelde regeling zoowel
voor de gemeenschap als voor de winkeliers zelf van
groot nut zal zijn.
Amersfoort.
A. OVER.
Zitting van Dinsdag 28 Mei 1929.
Uitspraken:
Nic. B., Bergen, Hooger beroep overtreding arbeids
wet, 2 X f 100 boete of 2 X 20 dagen.
h. St., Staphorst, hooger beroep, vonnis onbevoegd
uitoefenen der geneeskunde, f 200 boete of 30 dagen.
H. G. C., Oldenzaal, hooger beroep overtreding poli
tieverordening Bergen, Vonnis bekrachtigd.
Gerritje S., Den Helder, gedetineerd, misdrijf art.
250bis Wetb. v. Strafr., 3 maanden gev. met 2 maand
aftrek.
J. C. P. M., Hoorn, gedetineerd, zedenmisdrijf, 1 jaar
en 6 maanden gev.
DIEFSTAL VAN SCHAPENWOL.
De 55-jarige arbeider Simon D.f geboren te Spanbroek
en thans te Obdam woonachtig, voorheen gedetineerd,
doch later op vrije voeten gesteld, staat terecht ter
zake als verdacht van diefstal van een aantal schapen
huiden, die hij weggenomen van den zolder in gebruik
bij den veehouder P. Schuitemaker te Avenhorn.
Verdachte wordt ambtshalve als raadsman en verde
diger bijgestaan door mr. H. Kusters. De waarde van
het ontvreemde bedraagt volgens opgaaf van get.
Sohuitemaker p.l.m. f 100. Simon D. is vroeger bij
hem in dienst geweest, doch heeft zijn ontslag gekre
gen, omdat Schuitemaker hem toen al niet vertrouwde
en hem verdacht met melk te knoeien.
Verdachte ontkent alles en zegt droefgeestig: ik ben
heelemaal onschuldig.
De president, mr. Ledeboer, spreekt hem nog eens
gemoedelijk toe en animeert hem alsnog te bekennen,
doch verdachte repliceert, dat hij bedoelde huiden van
een Duitscher heeft gekocht.
De president staakt daarop zijn loffelijke pogingen,
verdachte tot erkentenis te brengen.
De wol- en huidekooper J. Boom te Hoorn, heeft van
verdachte verschillende met rood gemerkte huiden
gekocht. Het is natuurlijk opmerkelijk en
bezwarend voor Simon, dat deze huiden eveneens met
een rood teeken zijn gemerkt en door Schuitemaker
beslist worden herkend.
De verdachte kan niet ontkennen die huiden ver
kocht te hebben en blijft er bij, ze van een Duitscher
te hebben gekocht.
Hij uit voorts verschillende klachten omtrent zijn
voormallgen patroon. Hij wist wel, dat er huiden op
zolder lagen en men er met een ladder bij kon komen.
Ieder verstandig rooker
Heeft G0MARUS in z'n kokerl
SigarenSerieraerk van 5=20 ets.
lijden beteekent.
Je hadt de heele wereld in je maclit en je hebt die
weggeworpen voor die kleinigheid, omdat je te klein
zielig, te bekrompen was, te laag stondt om te be
grijpen. Je dacht misschien, dat je hem liefhadt. Nu,
dat is niet zoo. Liefde is iets heel anders. Liefde
werpt niet weg. Maar dat kan je natuurlijk niet be
grijpen. Je bent een van die vrouwen, die alle jalou-
zieën dicht laten, omdat ze bang zijn, dat de zonne
schijn haar ziel zou doen verschieten. Je kent zelfs
de beginselen van Liefde niet!"
Hartstochtelijk sprak zij de woorden, maar zoo
zacht, dat Avery ze nauwelijks verstaan kon.sjDan
zeide zij door de spreekbuis iets tegen den chaf-
feur.
Avery zat stil en zwijgend. Zij had het gevoel als
of zij door een veel kleiner, maar oneindig manlijker
en dapperder wezen dan zij zelf, aangevallen cn vol
komen verslagen was.
Ina sprak de eerste minuten niet meer tegen haar.
Zij liet zich met een driftig gebaar achterover in de
kussens vallen en zat gemelijk naar buiten te sta
ren.
Toen zij dicht bij den winkel waren, ging zij weer
rechtop zitten en zeide onverschillig: „Natuurlijk is
het mijn zaak niet. Het kan mij absoluut niet schelen
hoe je hem behandelt. Maar je zult toch zeker wél
probeeren hem een soort uitgeleide te geveq. Ik heb
zelfs Dick niet zoo laten gaan!"
Zelfs Dick! Er lag een wereld van openbaring in
die woorden. Avery's hart trilde weer van medelij
den en nog sluimerde haar verontwaardiging.
Zij kwamen hij den winkel, waar Gracie op haar
wachtte, en hielden stil.
„Vaarwel!" zeide Avery vriendelijk.
„O, tot ziens!" Ina keek met Half gesloten oogen
naar haar. „Ik zal maar blijven zitten, als u het goed
vindt. Ik moet weer naar huis."
Zij stak haar hand niet uit, maar weigerde die
niet, toen Avery heel kalm haar de hand toestak.
Het was geen warme handdruk van heide kanten,
maar toch ook niet onvriendschappelijk.
Toen Ina wegreed, maakte zij met een gemaaktcn
glimlach op haar lippen een buiging. Avery zag, dat
zij heel bleek was.
Wordt vervolgd.
