Schier Courant
vROSSEM^ ZEEPAARD I5cr
BOERDERIJ en VEEHOUDERIJ
Derde Blad.
m w m ft
«Brabantsche brieven.
Nederlandsche Middenslandsbank N.V.
.Ï&a.k-X -.1 .'..v^ ■--u.'t -■-jJtfc.:
In verband met de verwachte communistische ma- I autobussen waren gecharterd om agenten-transpor-
nifestaties waren, evenals elders, ook te Parijs uitge- ten in snel tempo naar bedreigde punten te kunnen
breide maatregelen door de politie genomen. Talrijke vervoeren.
Zaterdag 3 Augustus 1929.
72ste Jaargang. No. 8504
Eya üÉt.,W fa W B
FEUILLETON. L
VERTELLINGEN. f
Ulvenhout, 30 Juli 1929.
Menier,
Tc Ben weer thuis amico
•n sjuust op tijd. Net
pakte-n-lk Zondagavond
d'n klink van de deur vast
of 't begon te rengelen, zoo-
da 'k maar zeggen wil: keb
't bestig getroffen mee m'n
Uitstapke; krek van zoutte!
Mee da'k binnenkwam
■tapte Trui sjuust in d'ren
hansjop en da was wezen
lijk 'n thuiskomst heele-
maal in d'n Schevening-
echen stijl. Want daar hè
'k zoo wa niks aanders ge
zien as hansjoppenparade
«n dikkels nog veul minder.
't Xs daar zoo stark, as ge'r ordentelijk rondkuiert
ln oew goeie spullen, zooas ik mee m'nen trouwjas aan
en m'nen zijjen pet op, dan kijken z'oew net aan, of
g® 't manneke van de maan bent.
Tc Ben d'r mee die kollesale wermte-n-ls laangs 't
■traand, vlak laangst 't water gekuierd en 'k kan oew
zeggen, amico, 't leek wel 'n Parradijs. Ma^r dan mee
veul Adammekes en veul Eva-kes van alle leeftijen.
Eva's as rollades en Adams as treurwllligen. Ze leven
er in tenten net as thuis; koken en brajen er, schellen
mekaar uit en lachen er, kortom elven daar gezellig as
Battevieren en Batteviersters of ze thuis zijn. Hebben
er van alles, net as thuis, b'alleve 'n kleerkast en... die
•mmen z'ok nie noodig.
*k Was er op 'nen middag dat er nogal 'n gèèf windje
■ting. Ge wit, as 't op 'n aander zo'n bietje waaijt, dan
spook et er op Scheveningen dat de lussen uit oew ve
ter» waaljen. En uet blaasde-n-er zo'nen Noordooster 't
zeezaand in m'n ooren en de naaien van m'n jas, toen
er zo'nen schrlelen Adam, zo'nen treurwilg, as 'n veu
lentje hupsch over 't zaand liep mee 'n daanspaske, de
zee tegemoet en z'nen baard wikkelde van d'n wind om
a'nen nek. Hij „liep" goed uit, zoas wij da-d-in ons vak
zeggen van de boomen en struiken in 't veurjaar. Zoo
schrlelekes en zoo klein as ie was botte-n-ie uit as 'nen
haandveger en toen de wind nog 'n bietje-n-opstak, toen
waaijde-n-le grif uit z'n badpakske, waar ie heelemaal
nie naar gebouwd was: (naar da pakske, amico, naar
da pakske; versta me goed jong!)
'k Docht da'k brook. „Huidaar", riep ik, „ge lot wa
leggenI" 'k Windelde z'n hemelsblauwe tenuu om 't
puntje van m'nen stok en goeide-n-et naar 'm toe. As
ie wa kwieker was gewiest en z'nen kop veruit gesto
ken had wa's 't pak zóó om 'm henen geschoten.
„Vriendelijk bedaankt," zee-t-ie. „Niks te danken,
jong", antwoordde-n-ik, en ga nouw maar gauw de zee
in, want 't begint weer te waaien!" En 'n oogenblikske
later sting ie te proesten as 'n verroeste pomp en zag
ie er, mee da veuls te wije pak, dat 'm om z'n lijf zat
geslingerd en geplakt uit, as 'nen schotteldoek mee haar
Hij leek sjuust op onzen vogelverschrikker! Maar de
meesten zwemmen daar droog. Net as de kiepen, in 't
zaand. Noemen ze zonnebaaien, maar mee baaien ee-g-
et niet vel te maken. Olleen datte, da ze'nu zwempakske
aanemmen en naar de zee... kijken!
Op dezelfde manier as da ge in oew dooie eentje mee
'nen hoogen hoed op naar 't gemeentehuis zou rijen, de
trappen opgaan, trugkomen en weer wegrijen en dan 'n
gezicht zetten, zóó triestig of ge getrouwd bent.
'k Zal nie zeggen, op zo'n manier kunde nie verdrin
ken...
En druk dat et er was, amico, druk! Ge kon op som
mige uren d'n assie nie aanders van oew segaar doen
of ge moes 'm in oewen buurman z'n jaszak afkloppen.
Wa-d-'n badgasten, wa-d-'n badgasten, wa-d-'n badgas
ten!
Maar de meeste brengen d'r hotel en d'r restauratie
zeivers mee. As ge die badgasten ziet arriveeren, dan
emmen ze as 'n slakske heel d'r emmen-en-houwen, tot
d'r hulske toe, op d'ren rug hangen. Tot houteren ha
mers brengen ze mee om 't „hotel" op te bouwen. Heele
huishouwens slaan daar in d'n letterlijksten zin d'r ten
ten op. Vader jast de stokken in d'n grond mee z'nen
houteren hamer, moeder spant de touwskes en gooit er
de lakens overhenen en dan nemen ze 'n stuk of wa
van d'r kinders en zetten die mee d'r achterwerk op de
punten van de lakens teugen 't wegwaaijen. Da zijn dan
zooveul as de hoeksteenen. En as 't hotel op z'n pooten
staat, dan gaat er tellekes eenen in om z'n eigen in z'n
badpak te steken en staan ze op 'n rij-ke te wachten
wie aan de beurt komt. Want de behuizing is maar
kleintjes. As ge b.v. schoenen èt van maat zeuvenen-
veertig, zooas ik, dan staan ze mee de hakken aan 't
achterhuis en steken de teuten deur den gevel henen.
Maar zeggen zooas 't is: de lui die op zo'n manier de
badplotshekpletasie veur d'r eigen doen, emmen dezelf
de zee, dezelfde zon en nie te vergeten 'tzelfde
zaand as de lui uit 't Hoerhuis, maar veul veurdeeliger.
Ze brengen zelfs d'ren eigen muziek mee en komen dus
niks te kort Jammer, da zeezaand zoo verduveld
schraal is. Aanders leejen ze nog tuintjes aan om d'ren
eigen gruunte te kweeken onderwijle.
Affijn, k wil dan maar zeggen, toen Trui Zondaggen
avond in 't midden van de kamer sting in 'n eilaandje
van afgezakte rokken, (waar ge tusschen twee hoks-
kes heel Schevelingen mee aan kunt kleejen, want
daar» maken ze van 'nen zakdoek 'nen heelen huwe
lijksuitzet). toen kwam ik van 't eene Parradijs in 't
aandcre. „Maar ollee," zee Trui, „is da verschrikken;
kad oew niemeer verwacht, 'k Docht da-ge d'n trein
weer gemist had!" „Nouw," zee ik, „veul ee-g-et nie
geschollen, maar keb me-n-et apenzuur geloopen om 'm
te halen, toeteloerls. Ik verlangde wezenlijk weer naar
m'nen eigen stal." „Oost west"... zee Trui terwijl ze d'r
garderobe stuk veur stuk opvouwde en ln de goeie-
kleerenkast hong, „thuis is 't ok altij zoo lollig nie,"
vulde-n-ik aan. „En kek is, ouwe zwamneus, wa'k veur
oew meegebïocht eb?" Meteen pakte n-ik m'n kedoowke
uit. 'n Schip, vorgimmes schoon. Perlemoer, al wa ge
ziet. Op 't zeil. één stuk perlemoer, sta mee selioone
letterkes geschilderd: Groeten uit Scheveningen; alles
zit er aan: 'n ankerke, masten, touwwerk, 'nen boeg, 'n
roer, 'n praohtstukske veur op de schouw.
„Wa-d-is da?" vroeg Trui.
,,'n Schip," zee ik.
,Da-d-et ginnen bal gehakt is, zie 'k ook wel," ver
klaarde ze, „maar wa kunde T mee deen?"
„Veur pronk zetten op de schouw," zee ik, „vind et
niet allemachtig manjefiek?"
„Duur?"
„Raai 's."
„Vijfentwintig stuivers?"
Die denkt nouw altij, amico, da-d-alles vijfentwintig
stuivers kost. Lee-d-in d'ren mond bestorreven: vijf
entwintig stuivers.
„Trui," zee ik mee nadruk, „da bend-in Schevelingen
al kwijt as ge d'n knop van de winkeldeur pas va*t
het. Da ben-d-al kwijt veur 'nen geven bottram mee 'n
taske koffie", en toen ha 'k inpersaant aan d'r ver
staand gebrocht, amico, da 'k nie veul verom brocht
van de centen .die 'k meegenomen had.
„Affijn, da ge bedaankt zijt, da witte," zee ze toen,
,,'t is wel 'n schoon dingeske. As er nouw maar nie die
schulpkes afgaan bij 't afstoffen".
En nouw, amico, nouw ben ik weer blij da 'k thuis
ben. 'nen Mensch wil er 's tusschen uit, maar hij is
nergens beter verzurgd as bij z'n eigen thuis. Wa gij?
En eerlijk gezeed: 't begon me toch 'n bietje de strot
uit te hangen ok.
As 'k m'n oogen dichtdoei, dan zie ik nóg niks aan
ders as wefkes mee beenen die al beginnen onder d'r
èrmen en mannekes mee korte bloes-broekskes aan.
Wiste da-d-al? De mannen gaan daar in de korte
broek. Keb er gezien van zestig jaar, mee grijze polle-
ka-kopjes en 'nen heelen grooten bril op, waar ze
achter schuil gongen en mee 'n korte broek aan en
schoon geblokte sokken om d'r kuiten. Zo'n broek is
gin broek, maar 'n pluufoer. As ge 't daar over 'n
wefke het da veul prots heet, dan zegde daar: ze heet
de pluu-foer aan. Sigaren rooken die mannen nie.
Zijn te zwaar; dan doen ze 't in d'r pluu-foerke. En 'n
frontje dragen ze nie meer. Zemmen 'n soort van
hemd aan mee 'n leggend krogske van boven en da
sta-d-open mee 'n „puntje". Zo'n laag-uitgesnejen man-
nenhalske mee 'n klein „schoenborsteltje" d'r uit-schij-
nend, 't is snoezig, zeggen ze daar. En zo'n hemd
hiet nie hemd of boezeroen, neeë, da's 'nen sjieler.
Dieën sjieler stoppen ze in d'ren pluu-foer en daar
omheen ga-d-'nen s e n t u u r. Denkt oew eigen daar
onder nouw 'ri paar kuiten in blokskes-sokken, lage
gele muilen en ge het dan persies 't pertret van 'n teu-
geswoorig naar-God-geschapen-beeld-en-gelijkenis!
Maar kekt er nie te lang naar, amico, aanders zoude
ruzie krijgen.
Da's mijn overkomen!
Ik kwam er zoo eenen teugen en bleef effekes staan
om 's goed te zien wat er nouw toch eigenlijk veur 'n
ding op twee beenen laangs me gong. Bri}, polleka,
sjieler mee schoenborsteltje, pluu-foer, sentuur, geruite
kouskens, lage muiltjes en 'n siegretje.
't Moes 'nen vent veurstellen natuurlijk (vanwege 't
borsteltje ee!)
Hij bleef ok staan. „Goed gezien?" zee 't ie. „Draij-d-
oew eigen nog 's om, juffrouw," vroeg ik hem. En toen
wier me da-d-exemplaar toch zoo nijdig amico, zoo
gloeiend kwaad, dat le sting te trillen in zijn p.f.
„Rrrrotkaffer", hijgde-n-ie.
„As ge da nog 's zegt, ventje, dan krijgde we van
me," beloofde-n-ik 'm zoetsappig.
„Rrrotboer!" Meteen stingen me-n-in 'n kringeske van
Schevelingers. „Nouw is 't mijn beurt, manneke," zee
ik en toen wilde-n-ie 'm smeeren, maar meteen greep
ik 'm in 't ruimste gedeelte van z'n p.f. En toen schrok
ie zoo, dat ie zoo wit wier as z'nen sjieler. 'k Kreeg
mee 'm te doen. Nam toen 'n groote, zware vorsten-
laanden uit m'nen borstzak, beet er 't puntje-n-af en
stopte 't ding tusschen z'n lippen en zee: „veur straf
oprooken", en gaf 'm 'n vlammeke. En trekken
amico, trekken dat ie dee! 'k Zou 's avonds z'n p.f.
wel ls emmen willen zien, maar die zal er toen meer
uitgezien emmen as 'n p.c. denk ik!
Ziezoo, nouw witte alles wa'k oew van Schevelingen
te vertellen had en schei ik er gaauw af, waant er ls
hier heel wa werk veur me blijven liggen.
Dus veul groeten van de Vijfentwintig stuivers en
as altij gin horke minder van oewen
toet a voe
DRé.
Het Jaarverslag over het 1ste boekjaar van de
Nederlandsche Middenstandsbarik N.V., gevestigd te
Amsterdam, met o.m. een bijkantoor te Schagen, be
gint met een oogenblik stil te staan bij de wordings
geschiedenis van haar Instelling. Het vangt aan met
de verschillende moeilijkheden te schetsen, waarmee
diverse plaatselijke banken voor eenige jaren terug
hadden te kampen, mede als gevolg van een zekere
onrust en onzekerheid, welke er in die jaren in het
Middenstandscredietwezen in Nederland was ont
staan. Tenslotte de verstrekking van een belangrijke
garantie door de regeering aan één dier Instellingen,
toen in den loop der jaren 1924 tot 1926 genoemde
verwikkelingen een dusdanigen dreigenden vorm had
den aangenomen, dat een catastrophe onvermijdelijk
zou zijn geweest. Een daartoe door de regeering spe
ciaal in het leven geroepen commissie bestudeerde
de vraag en kwam tot de conclusie, dat een afzonder
lijk Middenstandsbankwezen in ons land nuttig en
gewenscht moest worden geacht en dat een zoodanig
bankwezen kon worden opgebouwd door een gron
dige reorganisatie van hetgeen te dezen aanzien in
ons land bestond.
Den 14den November van het jaar 1927 heeft de
Nederlandsche Middenstandsbank haar loketten voor
het publiek geopend.
Moeten wij nochtans ons eerste boekjaar met een
klein verlies sluiten, aldus besluit het Jaarverslag,
dan is zulks niet alleen daaraan toe te schrijven, dat
vooral den eersten tijd de Middenstand nog eene af
wachtende houding aannam, maar ook daaraan, dat
de onkosten begrijpelijkerwijze onevenredig op ons
bedrijf drukten. Langzamerhand werd echter het ijs
gebroken en konden wij dan ook reeds in het tweede
halfjaar eene voortdurende uitbreiding van onze
clientèle constateeren. Gezien de voorgeschiedenis van
het Middenstandscredietwezen, een factor welke nog
altijd zij het gelukkig in steeds mindere mate
zijn schaduw op ons bedrijf werpt, geeft deze gang
van zaken ons ongetwijfeld aanleiding, met vertrou
wen de toekomst tegemoet te gaan.
De balans bevat de volgende cijfers:
Debet: Kas, Kassiers f924.165.—. Effecten en Be
langen bij Bevriende Instellingen f579.928.—. Prolon
gatie, on Call en Voorschotten op Effecten f 2.885.746,
Rek. Ct. debiteuren en Gedisc. accepten fl5.S28.045.—,
Vr. Valuta f 111.284.Saldo nog te leveren en te ontv.
fondsen f154.852Div. deb. f119.458.te vorderen
Intrest, provisie en onk. f107.529,03, Ingek. onderp.
f96.236.—. Invent. en Safe-inr. f273.000.Diversen
f 148.144.68. Verlies 1927—1928 f23.951
Credit. Aandcclenkapitaal f 1.260.000—, 5 Obli
gatielening f230.050.—. Bankiers f772.465—, Prolon
gatie en Call gel den f 1.181.000.Crediteuren. Depo
sito's en Spaargelden f 17.025.195.Denosito's met
eff. Onderp. f222.856.—, Div. Crcd. f290.030.—. Te be
talen wLsels f36.193.af te rekenen incasso's
f 118.2 Diversen f 113.005,67.
De' Winst- en Verliesrekening geeft aan:
Debet. Onkosten en Salarissen f 1.932.127.Af
schrijvingen fSG'500.—Rescrvcering tegen bedrijfs
risico's f15.000.
Credit. Intrest f 1.265.366.—, Prwrie f G3D.833—Di
versen f 101.423.—Vcrlicssaldo. f23.951.—.
EEN STUKJE WARENKENNIS VOOR
DEN VEEHOUDER.
Hoe nu, hoor ik zeggen, moet een veehouder ook al
iets van het uitgebreide vak warenkennis weten. Wat
heeft hij daar dan mee te maken? Luister slechts
nieuwsgierig Aagje! Er is zeker geen enkel vak dat
zich zoo heeft uitgebreid in omvang en beteekenis als
het vak van landman of veehouder. Zijn andere vakken
als timmerman even sterk gespecialiseerd, de landbou
wer en veehouder moet het ^uitgebreide vak beoefenen
van het voorjaar tot het najaar. Door alle tijden heen
moet hij zich zelfstandig kunnen rekenen en kennis ne
men kunnen van al wat om hem heen geschiedt. En
daaronder behoort dat ook de kennis welke vereischt
wordt om enkele voedermiddelen naar waarde te be-
oordeelen.
Nu neemt onder de voedermiddelen mais al een zeer
voorname plaats in. Vandaar dat we ditmaal eens iets
zullen schrijven over dit voedermiddel.
Van mais worden dan onderscheiden varletelten ver
bouwd, welke men in twee groote groepen verdeelt: n.1.
ln Europeesche en ln Amerlkaansche mais. De laatste
mals bestaat uit witte tot gele korrels en behoort niet
tot dezelfde variëteit. Vandaar den naam mixed mais
of gemengde mals. De mals uit Nederlandsch-Indië be-
staat veelal uit 10 pet. witte korrels. In ieder geval is
bij deze mais het kleurverschil niet zoo groot als bij
Amerlkaansche. De mais uit andere landen afkomstig is
geel tot bruin gekleurd. Gewoonlijk noemt men de mais
naar het land van herkomst. Zoo spreekt men van
Amerlkaansche mixed mals (geel van kleur met pl.m.
25 pet. witte korrels). Amerlkaansche witte mais, gele
La Plata mais, Galfox mais, grove Donau mais, klein-
korrelige parelmals, Natal mais, en Java mals.
Gezonde mais is glanzend van kleur en riekt niet duf
of branderig. De oppervlakte moet glad zijn en niet ge
rimpeld. Op dit laatste maakt de zoogenaamde sulker-
mais een uitzondering. Zijn de punten bruin, dan wijst
dit eenigszins op bederf door een te hoog vochtgehalte.
Wanneer de mais geoogst wordt, is het vochtgehalte nog
betrekkelijk hoog en kan daardoor spoedig bederf door
verbroeiing optreden. Om in dit opzicht de houdbaar
heid te verhoogen, wordt in slechte natte oogstjaren de
mais kunstmatig gedroogd. Dit drogen kan op verschil
lende manieren gebeuren. Zoo gebeurt het dat de ge
oogste mais bewaard wordt in silo's, waarin men bak
ken met gebluchte kalk heeft geplaatst. Een sigaren-
droogtrommel dus in het groot Verder wordt de mals
gedroogd op een eest welke in het Engelsch Kiln heet.
Zoo spreekt men van Kllndried-mais; bekend ls hiervan
dat deze mais niet altijd geschikt is om de zeereis naar
Europa zonder gevaar voor broeiing te maken. Naast
Kilndrled-mais komt ook nog voor Hessdried-mais, wel
ke gedroogd ls volgens het systeem Hess. Bij dit sy
steem wordt de mals gedroogd op metaalgaas, dat ln
een draaiende beweging wordt gehouden. Onder het
gaas brandt een vuurtje. Deze mais wordt dus gedroogd
op een wijze waarop koffieboonen worden gebrand.
„Sailgrade" mais is mais die van een dusdanige kwali
teit is, dat de mais niet bederft, bijv. door een langdu
rig onderweg zijn van een zeilschip. Vaak wordt mais
verkocht onder conditie, dat ze „Sailgrade" moet wezen.
De ln ons land ingevoerd mais wordt gebruikt voor
varkensvoer, kippenvoer, styfselberelding en dient mede
als grondstof voor de alcoholbereiding. Het H.L. gewicht
schommelt tusschen 70 en 78 K.G. en is afhankelijk van
vochtgehalte en korrelgrootte.
De zaadkern van mais laat zich gevoeglijk in twee
deelen verdeelen: een buitenste deel, dat onmiddellijk
onder de aleuronlaag ligt, is geel of wit en hoornachtig,
het binnenste is wit en melig. Het buitenste gele deel
van de mais is eiwitrijker, doch vetarmer dan het bin
nenste witte deel. De verteerbaarheid van mais is vrij
hoog, dus is het een zeer goed voedermiddel voor alle
diersoorten.
Maïsmeel moet het product zijn, verkregen door ver
maling van harde mais, zonder dat daarvan iets is ont
trokken of iets Is toegevoegd. Of dit inderdaad altijd het
geval zal zijn, zal de veehouder wel kunnen gewaarwor
den bij het voederen van zijn vee.
Wordt mais in een maalderij verwerkt tot maisgTles
of niaisbloem voor menschelijke consumptie, dan wor
den de korrels eerst gestoomd en dan tusschen snel
ronddraaiende walsen gebroken. Hierbij valt de mais
uiteen in grove brokken: le het kernlichaam, 2e in kie
men, en 3e ln zemelen. Deze vochtige gebroken mais,
schroot geheeten, wordt verder op schudtafels en zeven
gesorteerd. De zemelen en de kiemen bevatten nog vele
deelen van het kernlichaam. De kernlichamen worden
verder verwerkt tot maisgries en maisbloem.
Malszemelen zijn de van bloem ontdane schlldeelen,
welke na het maalproces overblijven. De kiemen wor
den veelal apart verhandeld of ook wel bij de zemelen
gevoegd, na al of niet ontvet te zijn.
Maiszemelen zijn een geschikt voedermiddel, doch
zijn zetmeelarmer en zeer vezelrijker dan maismeel en
zijn dus in voederwaarde niet met dit laatste op één lijn
to stellen.
In Amerika worden de zemelen, de kiemen en deeltjes
van het kernlichaam dooreen gemengd en uitgevoerd
onder den naam van homlnyfeed en homlnymoel. Deze
naam zegt evenwel niets omtrent de Innerlijke waarde.
In Amerika onderscheidt men nog drie soorten 'ïomi-
nyfeed, waarvan het eene eer hooger eiwitgehalte en
vetgehalte heeft dan maismeel, doch minder zetmeelach-
tige stoffen bevat, terwijl het derde minder eiwit en vet,
doch meer zetmeelachtige stoffen bevat. Wat een ver
scheidenheid dus en wat een prachtmiddelen om be
driegerijen in den handel te brengen.
Maisklemmeel en maiskiemkoek wordt bereid uit de
malskiemen, na al of niet ontvetting. De ontvetting
heeft plaats door hydraulische persing of door een vet-
oplossingsmlddel. Kiemen welke niet ontvet worden,
worden spoedig ranzig. Ontvette maiskiemen die tot
maiskiemkoek of maisklemkoekmeel worden verwerkt,
zijn een goed krachtvoedermiddel met een vrij hoog
eiwitgehalte.
Mais hetwelk tot stijfsel wordt verwerkt, wordt eerst
geweekt ln een loog of een zuur, waardoor 't zetmeel
vrijkomt. Dit laatste wordt van de elwlthoudende be-
standdeelen gescheiden door uitspoeling of door centri-
fugeerjng. Hierbij krijgen we dus een scherpe afschei-
dlg tussohen het zetmeel en het eiwitgedeelte van de
maïskorrel. Het zetmeel wordt verder tot glucose of
stijfsel verwerkt, terwijl het eiwitgedeelte na indro
ging wordt verhandeld als malsglutenmecl, of als mais-
glutenvoer. Bevinden zich hierin nog de kiemen, dan
kunnen deze worden uitgeperst om de olie te winnen.
Zoo ontstaan dus de maisglutenvoerkoeken of het meel
daarvan. Technische bijzonderheden in de fabrieken
zijn de oorzaak dat het gehalte dezer koeken nogal eens
uiteenloopt, zoodat een onderzoek naar het eiwitgehalte
en de vetachtige stoffen ter beoordeeling van de voeder-
waarde hier wel geboden is. Maisglutenmeel bestaat
hoofdzakelijk uit door indamping van het werkwater
verkregen eiwitstoffen met nog wat fijne schildeelen.
Ook hiervan kan de voederwaarde aanmerkelijk uiteen-
loopen. Het behoort tot de eiwitrijke voedermiddelen, en
ls zeer geschikt voor melkvee. De verteerbaarheid i%
zeer goed.
Bij de bereiding van mais tot spiritus (alcohol) ont
staat de spoeling. Bij de bewerking wordt ook gerst-
mout toegevoegd, doch het voornaamste bestanddeel
dezer spoeling is van mais afkomstig en de naam mais-
spoeling ls daarom wel toepasselijk. Het zetmeel van
de mals wordt eerst omgezet tot een suiker (melasse
geheeten) waaraan gist wordt toegevoegd. Uit 100 K.G.
zetmeel verkrijgt men gemiddeld 60 L. alcohol. Deze
wordt afgedistlleerd en daarbij blijft de natte spoeling
over. Deze spoeling heeft een hoog watergehalte, pl.m.
92 doch is een geschikt voer voor rundvee, waarvan
het in verschen toestand moet worden vervoerd, aan
gezien het snel tot bederf overgaat. Het vleesch van
mestvee, met natte spoeling gevoederd is
niet van eerste kwaliteit. Transportmoeilijk
heden maken het noodig deze spoeling te drogen, wil
spoeling ook gevoederd kunnen worden op verren af
stand der fabrieken. Dan ontstaat de droge spoeling.
Droge spoeling bevat alles van de mafskorrel, be
halve het zetmeel plus nog wat mout en glstdeelen.
Aangezien evenwel voor de bereiding van alcohol
allerlei zetmeelrijke en suikerhoudende grondstoffen
kunnen worden gebruikt als tarwe, rogge, boekweit,
aardappelen, melasse van de suikerfabrieken enz. kan
spoeling zeer verschillend van samenstelling zijn. Spoe
ling is licht van kleur, dof, iets vuilgeel. Indien bij
hoogere temperatuur dan pl.m. 60 gr. C. is gedroogd,
wordt de kleur donkerder. Zeer donkere, zwartbruin
achtige spoeling ls oververhit geweest, waardoor de
voedende bestanddeelen gedeeltelijk zijn verbrand. De
geur moet frisch en aangenaam zijn. Het gehalte aan
eiwitachtige stoffen schommelt tusschen 17 en 26
en h«t gehalte aan vetachtige bestanddeelen tusschen
9.8 en 13.2 De verteerbaarheid der eiwitstoffen
schommelt tusschen 50 en 80 terwijl de vetachtige
stoffen voor ongeveer 90 verteerbaar zijn.
Wat een verscheidenheid van voedermiddelen dus, en
dat nog maar alleen afkomstig van die doodgewone
mais. Toch zijn er veehouders die ai de opgenoemde
voedermiddelen goed uit elkaar kennen, soms nog he
ter dan de leveranciers ze zelf kennen. En geen won
der; zij bereiken daarmede hun voordeel. Ik achtte
het daarom van genoeg belang om eens een artikeltje
hierover te schrijven, opdat meerderen zich deze waren
kennis kunnen eigen maken.
Wegens afwezigheid zal Zaterdag 10 en 17 Augustus
geen artikel in deze Rubriek verschijnen van de hand
van S. V.
Aan den heer Siewertsen.
Geachte Heer,
Aangezien U, zooals U zelf schrijft in Uw laatste
stuk, te veel op zijwegen gaat, die alleen in een verwij
derd verband staan met de door U in eerste instantie
besproken kwestie, zal ik op die zijwegen niet vol
gen. Misschien dat vakmenschen als Directeuren van
Zuivelfabrieken hun meening over deze kwestie wel
eens willen zeggen. De Redactie zal zeker gaarne eeni
ge plaatsruimte willen afstaan, om deze interessante
zaak voor de lezers der Schager Courant in het juiste
daglicht te stellen.
S. V.
