Alpien Bitlis-
Alurttniit- 1
UIT DE ZAKENWERELD.
EEN VROOLIJKE
ROMANCE
Raad St. Pancras.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Radium.
Donderdag 29 Augustus 1929.
SCHAG
72ste Jaargang No. 8519
COURANT
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.65. Losse nummers G cent. ADVERTEN-
TIüN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel, meer 20 cent (bowijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
n.
Gezondheid is een schat, niet alleen voor den enkelen
znensch, maar ook voor de gemeenschap.
Ziekte beteekent lijden en ellende voor den patiënt,
voor zijn naaste omgeving dikwijls niet minder, en bo
vendien in veel gevallen: gevaar.
Ziekte beteekent ook schade, verlies, want zieken
kunnen niet meedoen aan de productie en vragen extra-
werk en extra- kosten.
Daarom wordt er veel gedaan om ziekten te voor
komen, en als dit mislukt, om ze zoo goed en zoo spoe
dig mogelijk te genezen. Ideëele en materieele overwe
gingen drijven in die richting en overheid en particu
lieren spannen zich in, om leed en ellende te verzachten,
en schade en gevaar te keeren.
Maar andermans ziekte biedt ook gelegenheid om
er geld uit te kloppen. Zaken zijn zaken, niet waar?
Tonnen gouds worden er besteed aan advertenties en
andere reclame-middelen, om tallooze universeele ge
neesmiddelen aan den man en aan de vrouw te brengen.
Poeders, pillen, kruiden, drankjes, dikwijls niet meer
dan enkele centen waard, worden met guldens betaald
en boekjes vol onderteekende verklaringen, getuigen
van de heilzame werking.
Het lijkt alles zoo echt, en het leed is dikwijls zoo
groot, dat al die wonderen-doende medicamenten althans
dit wonder verrichten, dat zij den exploitant volkomen
genezen van de lastige kwaal der armoede.
Zooals de wereld nu is, ziet men in dit soort brood
winning geen kwaad.
Mundus vult decipi ergo decipiatur.
De wereld wil bedrogen zijn, daarom worde zij be
drogen.
Maar soms gebeurt er iets ergers dan bedrog en
een sprekend voorbeeld daarvan is de handel in radium.
Radium is nog niet lang bekend. In 1898 werd het
ontdekt door den heer en mevrouw Curie te Parijs. Het
nieuwe element zendt stralen uit, welke buiten onze
zintuigelijke waarneming vallen, stralen, die door aller
lei stoffen heendringen, en niet weerkaatst of gebroken
worden. Mijn woordenboek zegt: radium geeft in don
ker licht en produceert voortdurend warmte.
Radium is echter ook geneeskrachtig. Het vindt toe
passing bij de bestrijding van kanker en andere ziek
ten, welke vroeger voor ongeneeslijk golden. Radium
is dus een nieuwe zegen en natuurlijk, zoo verwacht
men, wordt alles in het werk gesteld, om de toepassing
mogelijk te maken, overal weer die heilzaam kan zijn.
Toch is de werkelijkheid anders.
Radium is zeldzaam en de productie-kosten zijn hoog.
Een minimaal kleine hoeveelheid kost een kapitaal: de
prijs van één gram is 12.000 pond, dus nagenoeg ander
halve ton gouds.
Dit Is een willekeurig bedrag, want de productie is
FEUILLETON
P. G. WODEHOUSE.
15.
Op het gezicht van het mannetje verscheen een
trek van misnoegen.
„Noem mij geen „ventje", asjeblieft!"
„Ik gebruikte het woord als het ware in figuurlij
ken zin."
„Nu, doe het niet weer. Mijn naam is J. Preston Pe
ters, en „Mijnheer Peters is evengoed als iets anders
als je mijn aandacht op je vestigen wilt."
„De mijne is Marson. Zei u iets, Mijnheer Peters?"
„Welnu, het zit zoo", zei de ander.
Shakespeare en Pope hebben beiden den nadruk
gelegd op het feit, hoe vervelend het is hetzelfde
verhaal twee malen te vertellen, zoodat de geschie
denis van de gestolen scarabee in zooverre hier niet
herhaald behoeft te worden, hoewel erkend moet
worden, dat de wijze van weergeven van Mijnheer-
Peters aanzienlijk verschilde van de kalme, bezadig
de manier waarop de schrijver, in zijn hoedanigheid
van getrouw geschiedschrijver, de gebeurtenis eerder
hier geboekstaafd heeft. Volgens de beschrijving van
Mijnheer Peters, verscheen cïe Graaf van Elmsworth
als een brutaal roover met voorbedachten rade, een
soort van Raffles op leeftijd, die zijn weg naar het
huis der onschuldigen wist te vinden, met medene
ming van alles, behalve van hetgeen te zwaar voor
hem was om te dragen. Ja, inderdaad, Mijnheer Pe
ters schilderde den Graaf van Elmsworth als een
doortrapte bandiet.
Het kostte Ashe eenigen tijd alvorens hij eenig dui
delijk inzicht van den toestand bekomen had, maar
eindelijk gelukte het hem. Alleen één ding was hem
nog een raadsel.
„Gij wilt iemand hebben die voor u naar het
kasteel gaat, en u de scarabee terugbezorgt. Maar
waarom moet hij gaan als uw kamerdienaar?"
„Dat is eenvoudig genoeg. Ik kan hem immers
niet vragen een zwart masker te koopen en in te
breken, niet waar? Ik zal het hem zoo gemakkelijk
mogelijk maken. Ik kan hem op het kasteel niet voor
mijn secretaris laten doorgaan, want iedereen weet,
dat ik, sedert ik mijn zaken aan kant gedaan heb,
geen secrtaris meer houd; terwijl, als ik een nieuwen
aanstelde, en deze werd op het stelen van mijn sca
rabee uit de verzameling van den graaf betrapt, ik de
verdenking op mij zou laden. Maar een kamerdie
naar is iets anders. Met een kamerdienaar kan ieder-
monopolistisch. Negentig procent daarvan is n.1. in
handen van ééne maatschappij, welke uit zakelijke over
wegingen besloot, per jaar niet meer dan 20 gram be
schikbaar te stellen, hoewel het haar geen moeite zou
kosten om 30 gram te leveren.
Blijkbaar ziet zij daar geen voordeel in. Op 20 gram
verdient zij zooveel, dat de jongste uitkeering aan de
aandeelhouders dezer Belgische maatschappij bedroeg
182 U weet wat dit beduidt: wie in deze Union
Minière du Hout-Kanlanga, gevestigd in Ooien bij Ant
werpen, een aandeel van f 1000 heeft, ontvangt over
het laatste afgesloten boekjaar een winst van f 1820.
Met de zekerheid, dat „zijn" radium niet alle menschen
heeft geholpen, die er naar snaltken, om van hun lijden
verlost te worden!
Het was n.1. voor enkele maanden in de Londenache
ziekenhuizen zóó gesteld, dat de radium-behandeling
stop gezet moest worden, omdat de voorraad op tvwj,
en de gezegende Maatschappij weigerde nog iets af te
leveren, vóór het nieuwe jaar was begonnen!
Met 20 gram per jaar blijft de vraag groot en de prijs
hoog. Welnu, leve de winst en laat lijden en sterven
wie met die 20 niet aan de beurt komt om geholpen
te worden.
Onmenschelijk, zegt u?
Maar wat wil u dan? Goud is hard en koud en wie
het in zijn macht krijgt, wordt even hard en koud als
het „edele" metaal zelf.
Er zijn maar weinig vindplaatsen van radium, of
liever van het erts, waaruit het wordt afgescheiden. Men
treft ze o.a. in Bohemen en Saksen, maar ze beteeke-
nen weinig meer, sinds 90 van de heele productie
door de Belgische Congo wordt geleverd en ten deel
valt aan bovengenoemde maatschappij.
Met een zaligspreking van den modernen tijd, welke
vloekt met die uit den Bijbel, kan men van haar getui
gen:
Zalig zijn de beziters, want zij zullen Goud zien.
Intusschen zal zelfs de vurigste verdediger van het
particulier bezit twijfel voelen opkomen aan de abso
lute juistheid van zijn inzicht, als hij ziet, waartoe het
leiden kan: Winst, grove winst, al valt zijn mede-
mensch daaraan ten offer!
Dinsdagavond vergaderde de Raad dezer gemeen
te. Aanwezig waren alle leden.
De Voorzitter opent de vergadering met een wel
kom aan de leden en de pers.
Daarna worden de notulen van de vorige vergade
ring voorgelezen en onveranderd goedgekeurd.
De heer Snel zou gaarne zien dat aan den blinden
persoon in deze gemeente de hondenbelasting zou
worden terugbetaald, ook die van de vorige jaren.
De Voorzitter zegt, het te zullen onderzoeken in de
kohieren, zoodat het in de volgende vergadering zal
kunnen worden behandeld.
Ingekomen stokken.
Verslag van de Commissie voor Malariabestrij
ding.
Verslag van den Armenraad te Alkmaar.
een er met behulp van valscbe getuigschriften in loo-
pen."
„Ik begrijp het. Dat doet mij aan iets anders den
ken. Stel eens dat uw medeplichtige op heeterdaad
betrapt wordt. Wat dan?"
„Dat", zei Mijnheer Peters, „is juist de zaak, en
juist daarom loof ik een hooge belooning aan den
man uit. Neen terwille van het goed begrijpen van
de zaak eens aan, dat gij de overeenkomst aangaat,
en betrapt wordt. Welnu, als dat gebeurt, moet ge de
gevolgen alleen dragen. Ik zou geen mond open doen.
Deed ik dat, dan zou alles aan het licht komen en,
wat het verbreken van de verloving van mijn doch
ter met den jongen Threepwood betrof, zou ik even
ver zijn als had ik persoonlijk beproefd mijn scara
bee weer terug te krijgen. Dat punt dient ge terdege
te onthouden. Al mocht ge al het andere vergeten,
vergeet dat nooit. In deze gescniedenis wasch ik
mijn handen volkomen in onscnuld. Als ge gesnapt
wordt, moet ge alle verantwoordelijkheid zonder een
kik dragen. Ge moogt niet opkijken en zeggen: „Ik
ben onschuldig. Mijnheer Peters zal alles ophelde
ren", omdat Mijnheer Peters dat volstrekt niet van
plan is. Al hingen ze je op, dan zou hij zijn mond
nog niet open doen. Neen, als je er ingaat, jonge man,
doe je het blindelings. Je gaat er op in met een vol
ledig besef van de gevaren, omdat je vindt dat de
belooning, als je slaagt, het risico waard is. Jij en ik
weten dat wat je gaat doen geen eigenlijke diefstal
is; het is eenvoudig een slim aangelegde manier
om mijn eigendom terug te krijgen. Maar de rechter
en de jury denken er misschien anders over.
„Ik begin te begrijpen", zei Ashe peinzend, „waar
om het karweitje „kiesch en gevaarlijk" door u ge
noemd werd."
Hij was stellig niet overdreven. Als schrijver van
detective-verhalen voor den Engelschcn loopjongen,
had hij destijds vele waagstukken beschreven die ook
zoo genoemd mochten worden, maar weinige die in
zijn brein opgekomen waren, verdienden die bena
ming zoo ten volle.
„Dat is het", zei Mijnheer Peters, „en daarom loofde
ik een hooge belooning uit. Hij, die dit zaakje voor
mij opknapt, krijgt duizend pond in dc palm van zijn
hand.'
Ashe schrikte op.
„Duizend pond! Duizend pond?*
„Ja."
„Wanneer moet ik beginnen?"
„Ga je er op in?"
„Voor duizend pond doe ik het zeker."
„Blindelings?"
„Blindelings."
Een trek van onmiskenbare vriendelijkheid verhel
derde de samengeknepen trekken van Mijnheer Pe
ters. Hij ging zelfs zoo ver van Ashe op den schouder
te kloppen.
„Brave jongen", zei hij. „Ontmoet mij dan Vrijdag te
vier uur aan het station Paddington. En wil je iets
meer weten, vervoeg jc dan aan dit adres".
Adres van Maatschappijk Hulpbetoon.
Van Ged. Staten goedkeuring op laatste wijziging
begrooting 1928.
Van den Gezondheidscomm. te Schagen een schrij
ven, dat de contributie bedraagt f 13.72.
Van den Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen bericht dat te veel aan pensioenbijdrage
is afgehouden f25.29, hetwelk zal worden geresti
tueerd.
De Voorzitter deelt mede, dat van de firma Erven
en Co. te Oorschot 60 stoelen zijn aangekocht voor de
O. L. school. De prijs bedraagt f 1.85 per stuk.
Verder zegt Voorzitter, dat B. en W. morgen met
stratenmaker Laan rond zullen gaan, vooral met het
oog op de driehoeken bij de kerk en bij Brouwer. Er
zal navraag worden gedaan naar de kosten van een
betonnen rand, daar de rand van gewone straatstee-
nen niet voldoet.
De Voorzitter had vanmorgen aan -den directeur
van het Waterleidingbedrijf te Alkmaar gevraagd
hoe het ging met de aansluiting van den Achterweg.
Deze deelde hem mede, dat er wel materialen waren
aangekomen, maar dat hij niet zeker wist, of dit
voor den Achterweg bestemd was. Vanmiddag heeft
hij echter opgebeld, dat dit wel het geval was, zoo
dat aanstaande week met de aansluiting kan worden
begonnen.
Het bovenstaande wordt alles voor kennisgeving
aangenomen.
2. Voorl. vaststelling Gem. rekenihg 192-8.
De heer Slijker zegt, dat de Commissie van Onder
zoek alles in orde heeft bevonden en adviseert de re
kening goed te keuren. Aldus wordt besloten.
Gew. dienst, ontvangsten f62078.25, uitgaven
f55773.58, batig saldo f6304.67. Kapitaaldienst: ont
vangsten f 31803.59^, uitgaven f31802.97batig
slot f 0.62.
Salarissen Burgemeester, Secretaris en
Ontvanger.
3. Indiening Gem. begrooting 1930 en der begroo
tingen lichtbedrijven 1930.
Bij de Jaarwedde van Burgemeester en Secretaris
komt het bekende adres ter sprake.
De Voorzitter wil uit den aard der zaak over dit
adres weinig zeggen. Adressanten schijnen het beter
te weten dan Ged. Staten. De voorzitter van de
adressanten zal als groentenkoopman toch niet veel
van de gemeente-administratie afweten en het is
.met den secretaris, een postbode, ook wel zoo.
B. en W. stellen voor, dit adres voor kennisgeving
aan te nemen en er niet verder op in te gaan. Aldus
besloten.
Voorstel van B. en W. om het salaris van den
secretaris van f1500 op f2000 te brengen en bij het
salaris van den ontvanger de bestaande regeling te
volgen.
Wrijftde gesmette en ontstoken deelen voor
zichtig in met Purol. en houdt 't huidje steeds
droog, door bij het verwisselen van den luier,
telkens te bepoederen met Purol-Kinderpoeder.
Purol doos 30. 60 en 90 ct. Tube 80 ct
urol-Kinderpoeder per bus 60 ct en 1 gld.
II.
Nu moest hij het alleen nog vertellen aan Joan
Valentine. Want het leek hem een onmogelijkheid het
haar niet te vertellen. Als men een geheclen omme
keer in zijn leven gebracht heeft op bevel van een
ander, gaat het niet aan dit te verzwijgen als was er
niets gebeurd.
Ashe koesterde niet den geringsten wensch het te
verzwijgen. Integendeel, hij was veel te blij een aan
leiding te hebben om de kennismaking te vernieu
wen.
Hij kon haar natuurlijk niet de geheime bizonder-
heden van de zaak vertellen. Het sprak vanzelf dat
deze geheim gehouden moesten worden. Neen, hij zou
kalm naar haar toe gaan en zeggen: „Weet ge nog
dat ge zeidet dat ik iets anders ter hand moest ne
men? Welnu, ik heb een baantje gekregen als ka
mérdienaar".
Dus ging hij naar haar toe en zei het.
„Waar?" vroeg zij.
„Bij een zekeren Mijnheer Peters. Een Amerikaan".
Vrouwen zijn van kindsbeen af gewoon haar ge
voelens te verbergen. Joan schrikte niet op, noch liet
zij andere gevoelens blijken.
„Toch niet Mijnbeer Preston Peters?"
„Jawel. Kent ge hem? Hoe toevallig!"
„Zijn dochter", zei Joan, „heeft mij juist als haar
kamenier aangenomen."
„Wat!"
„Het zal niet hetzelfde zijn als drie jaren geleden",
merkte Joan op. „Het is eerder een goedkoope ma
nier om vacantie te nemen. Ik ken Juffrouw Peters
goed van vroeger, weet ge. Het zal meer zijn als was
ik haar logé."
Ashe was nog niet van zijn verbazing bekomen.
„Maar maar.
„Jawel?"
„Maar wat een eigenaardige samenloop van omstan
digheden."
„Ja. Maar wat ik vragen wou, hoe hebt ge die be
trekking gekregen? En hoe kwam het bij u op juist
kamerdienaar te worden? Het lijkt mij zoo vreemd
voor u".
Ashe werd verlegen.
„Ik ik ach, ziet ge, de ervaring zal mij
natuurlijk van groot nut zijn bij het schrijven van
mijn verhalen".
„O! Dus ge wilt me concurrentie gaan aandoen
met mijn hertogen?"
„Neen, neen. Dat niet precies".
„Het lijkt zoo gek. Hoe zijt ge eigenlijk met Mijn
heer Peters in aanraking gekomen?"
„O, ik ging op een advertentie uit".
„Zoo".
Ashe begon zich bewust te worden dat er iets niet
bepaald aangenaams lag in den grondtoon van het
gesprek. Die losse, prettige toon bij hun eerste on
derhoud ontbrak. Hij liet geen teleurstelling blijken,
uit vrees dat zij zijn geheim raden zou. Weliswaar,
De heer Lek is van meening, dat de Voorzitter als
burgemeester en secretaris toch een redelijk salaris
heeft.
Het voorstel van B. en W. in stemming gebracht,
wordt aangenomen met 5 tegen 2 stemmen.
Salaris Wethouders.
Voorstel van B. en W. om het salaris der Wethou
ders van f80 te brengen op f150.
Voorzitter zegt, er zelf in de vergadering van B. en
VV. over te zijn begonnen, daar er hier in zoo'n voor
uitgaande gemeente zeer veel werk is voor de wet
houders, en als de belooning de werkzaamheden
eenigszins moet benaderen, vindt hij f 150 zeer op
zijn plaats.
De heer Lek gelooft gaarne dat de werkzaamhe
den wel uitbreiden, maar vindt de sprong toch te
hoog.
Voorzitter zegt, dat het, als men naar andere ge
meenten in den omtrek kijkt, toch geen groote sprong
is, het is inderdaad geen sprong, het salaris is hier
de laatste 10 jaar al veel te laag.
De heer Snel wil het op f100 stellen.
De heer Slijker vindt f150 ook te hoog. Het zou
op het laatst een geldbaantje worden.
De heer Lek had gedacht van f125.
Voorzitter is van meening, dat in een aardig drukke
gemeente als Sint Pancras f 150 heusch niet te hoog
is. Als het nu een kalme, rustige gemeente was,
waar bijna nooit iets voorviel, maar B. en W. ver
gaderen bijna elke week een ,lceer.
De heer Duif zegt, niet voor f 150 te pleiten, maar
wilde er toch even op wijzen, dat het geen geld
baantje is.
De heer Van Kampen meent, dat, als de tijd ge
zocht moet worden om te verhoogen, dat het nu de
tijd is en vindt het een billijke vergoeding.
Het voorstel van den heer Snel in stemming ge
bracht wordt aangenomen.
Nog meer salarisverhooging.
Het salaris van den gemeente-ontvanger wordt
vastgesteld op een maximum van 1770.
Voorstel van B. en W. om het salaris van den
ambtenaar ter secretarie te verhoogen van f100 tot
f250.
De heer Koelemcij vraagt, of het wel noodig is, dat
wij hier een ambtenaar op de secretarie hebben. Als
wij een burgemeester en een secretaris hadden, kon
den wij hem toch missen.
De Voorzitter zegt, dat de gecombineerde betrek
king van burgemeester en secretaris voor de ge
meente veel goedkooper is en als er f250 aan een
ambtenaar moet worden betaald, bespaart het de
gemeente toch nog een paar honderd gulden.
De heer Muurling meent, dat, daar het de burge
meester verlicht, de burgemeester het eigenlijk moest
betalen.
De Voorzitter antwoordt den heer Muurling, dat
het hier een gemeente-ambtenaar betreft, dus moet
de gemeente het betalen.
De heer Lek zegt, zich te kunnen vereenigen met
het voorstel van B. 'cn W.
In stemming gebracht, werd het voorstel met al-
gemeene stemmen aangenomen.
Belooning gemeente-veldwachter.
B. en W. stellen voor, Barten per 1 Jan. 1930 eer
vol ontslag te verleenen als opzichter der begraaf
plaats en als opzichter der bouwverordening en de
bedacht hij, zou zij dat met geen mogelijkheid hebben
kunnen doen. Maar toch, haar scherpe blauwe oogen
keken hem op zulk een eigenaardige en doorborende
wijze aan. Hij voelde het zweet bij zich uitbreken.
„Het zal prettig zijn samen te wezen", zei hij
flauwtjes.
„Erg", zei Joan.
Ér heerschte een stilzwijgen.
„Ik meende dat ik het u behoorde te vertellen".
„Héél aardig."
Nieuwe stilte.
„Het lijkt zoo eigenaardig dat gij kamenier gewor
den zijt."
„Ja?"
„Maar dan, het is niet de eerste maal".
„Neen."
„Het ishet is vreemd, niet waar?"
„Ja".
Ashe dacht na. Neen, verdere opmerkingen scheen
hij niet meer te maken te hebben.
„Voor op 't oogenblik goeden dag dan", zai hij.
„Goeden dag".
Ashe ging. Hij betrapte zich op den wensch dat hij
meisjes begreep. Naar zijn meening waren meisjes
rare wezens.
Zoodra hij vertrokken was, liep Joan Valentine
snel naar de deur, opende haar op een kier, cn luis
terde. Toen zij hem zijn deur had hooren sluiten,
rende zij de trap af cn Arundell Street in.
Zij begaf zich naar het Hotel Mathis.
„Zeg eens", zei zij tot den kellner met het droevig
oog, „liebt ge hier het laatste nummer van de „Mor-
ning Post"?"
De kellner, een zoon van het romantische Italië,
was slechts te begeerig om Jeugd en Schoonheid een
dienst te bewijzen. Hij verdween, cn keerde weldra
terug met een verfrommelde krant. Joan bedankte
hem met een allerliefst glimlachje.
In haar kamer teruggekeerd, sincg zij de adverten
tie-kolommen op. Zij wist dat het leven vol was van
wat de onnadenkende een toevallige samenloop van
omstandigheden noemt, maar h«»t mirakel dat Ashe
juist de vader van Aline Peters als zijn broodheer uit
gekozen had, was haar een veel te toevallige samen
loop van omstandigheden. Er was argwaan bij haar
gerezen.
Het duurde niet lang of zij ontdekte de advertentie
die Ashe in een taxi naar de kantoren van Main-
price, Mainprice Boole gezonden had. Zij had iets
van dien aard verwacht.
Zij las haar twee malen over en glimlachte. Alles
werd haar nu duidelijk. Zij sloeg de oogen naar de
zoldering op en schudde het hoold.
„Je bent een héél aardige jongen. Mijnheer Mar
son", zei zij zacht, „maar je moet van mijn terrein
afblijven. Ik ben overtuigd dat je dat geld ook hard
noodig hebt, maar je zult het niet verdienen. Ik zal
het verdienen, en niemand anders."
Wordt vervolgd.