Brabanfsche brieven.
Moeders!
J. G. VAN BARNEVELD
DE PROVINCIALE
BEDRIJVEN.
aan het Plant Breeding Instituut van de Universiteit
gemakkelijker dan op de weilanden van de boeren.
Professor Stapledon werkt met veertien glazen kassen,
waar ongewenscht stuifmeel geen toegang heeft. De
boeren werken in open lucht. Om nu ook voor hen den
toestand zoo gunstig mogelijk te maken, wekt de pro
fessor de gebruikers van zijn grassoorten op hun wei
landen steeds aan te leggen tusschen twee akkers, en
aan andere boeren, die gewone grassoorten gebruiken, te
verzoeken deze te maaien, voor het gras gaat bloeien.
Het behoeft nauwelijks gezegd te worden, dat zich hier
bij wel eens moeilijkheden zullen voordoen.
Naar de resultaten van proefnemingen in de open
lucht op groote schaal wordt intusschen met belang
stelling uitgezien, niet alleen door het Plant Breeding
Instituut, maar ook door de regeering. Wat gedaan
kan worden onder bijzonder gunstige omstandigheden
op een kleine oppervlakte slaagt nog niet altijd onder
gewone of misschien ongunstige omstandigheden in het
groot. Professor Stapledon heeft tot nu toe slechts over
ongeveer 400 M2. te beschikken gehad. Hij is er zich
dan ook volkomen van bewust, dat allerlei tegenslagen
zich in de praktijk kunnen voordoen.
Om te beginnen, heeft hij reeds gewezen op het
ernstige gebrek aan kalk in den grond van Wales. Hier,
zoo redeneert hij, behoort de regeering op groote schaal
op te treden. Geweldige" hoeveelheden kalk moeten van
regeeringswege op verschillende plaatsen, waar spoor
wegen kunnen komen, aangevoerd worden, om dan ver
der met behulp van motor lorries naar alle boerderijen,
ook de meest afgelegene vervoerd te worden. Als daar
aan eerst voldaan werd, en als dan die kalk niet, zoo
als nog vaak gebeurt, over het land werd uitgestrooid,
maar bij het ploegen onder den grond werd gebracht,
dan, Ja dan, zegt de professor, zou bij het gebruiken
van zijn zaadsoorten de productie van het land met ge
weldige sprongen omhoog gaan. Zoover zijn de boeren
in Wales nog niet, maar de weg tot een betere toekomst
is hun in elk geval gewezen.
Ulvenhout, 26 Augustus 1929.
Menier,
Wa-d-'n schoon wirke,
wa-d-'n kollesaal wirke! As
ge deuzen tijd goei weer
het, amico, dan is 't 'n
dubbel genot! As 'n laauw
bad, zoo val-d-oew d'n asem
van de natuur op oew bot
ten. De lekkere milde locht
spoeld-om oew henen en
deur oew longen da-d-'t is,
of zoe'w heelemaal opnimt
in d'r zachte, mollige er-
men en da ge d'ren loch-
ten, wolkigen parfuum in
oew neus vuult kriebelen.
Dan vuul-d-oew eigen
worren lijk 'n blaaike van de boomen waar 't zonneke
dwars deurhenen sohijnt, zóó, da ge 't nervengeraamte
as 'n fijn kaantwerkske teugen 't licht ziet teekenen;
da ge 't lioht en d'n daauw en alles wat er zoo goed
veur is, deur z'n zieltje henen ziet drenken! Da-ge 't
slijm tusschen de okseltjes van 't gewas uit ziet siepe-
ren.
Ja, amico, 't is zeldzaam wirke!
Om Iets baldadigs te doen.
Om platte kiedelsteenen over de Mark te zeilen, da
ze drie, vier keeren van 't water optitsen as veugels
die over 't oppervlak scheeren.
En laat ik 't oew maar eerlijk zeggen; keb 't gedaan
ok. Mee d'n kleinen Dré, giesteren.
Ja, die is 'ok weer ier, dieën ridder.
Dré de verver is mee heel z'n emmen-en-houwen,
da's z'n vrouw (Lewiese) d'n kleine Dré, Truike en Bart,
die tusschen twee hokskes nog aan de borst leed, maar
opgroeit as kool, en z'n verfdoos, veur 'n paar weken
bij ons. Zooveul as mee vakansie; uit Amsterdam over.
Al 'n heel huishouwen hee-t-ie bij mekaren gekwast,
dieën Dré van me.
Eerst kwam ie olleenig, toen mee z'n meske, toen
wier ze z'n vrouw, toen d'n kleine Dré en nouw is 't
zaakje al uitgedijd tot vijf man.
Toen *k ze oplaaide op m'n sjees, toen zee ik al teu
gen 'm: „Sjonge-sjonge, Dré, m'n sjees wordt laankza-
merhaand te klein om jouw van de statie te halen."
En Wieske laohtte-n-is mee trots, da zag 'k wel.
Ze waren 'n bietje laat in 't jaar gekomen, want hij
had 'n hekspesisie van z'n schilderijen g*ouwen en die
moes eerst veurbij zijn.
er zelfs een compliment over. Hij zei, dat mijn uiter
lijk zeer ordinair was."
„Dat zal ik niet bepaald zeggen. Ge ziet er zoo sterk
en flink uit."
„Maar er zijn toch zeker gespierde kamerdienaars
ook?"
1(4Ja, dat zou ik ook haast zeggen."
Ashe keek haar aan. H" dacht bij zichzelf dat hij nog
no.oit zoo'n mcol en lief meisje gezien had. Wat zij met
zichzelve gedaan had was hem een raadsel, maar het
een of ander, een trucje met haar kleeding, had aan
haar uiterlijk iets verleend, dat haar onweerstaanbaar
maakte. Zij was gekleed in somber zwart, den idealen
achtergrond voor haar sohoonheid.
„Nu wij het er toch over hebben," zei hij, „weet ge
wel dat ge er in 't geheel niet uitziet als een kamenier?
Ge ziet er uit als een vermomde prinses."
Zij lachte.
„Ik vind het héél aardig van u, Mijnheer Marson,
maar ge hebt het mis. Op een mijl afstands kan ieder
een aan mij zien dat ik kamenier ben. Ge maakt im
mers aanmerknig op mijn kleeding?"
„De kleeding doet het hem niet. Het is de algemeene
indruk. Ge hebt de rechte gelaatsuitdrukking niet Er
zit... er zit... iets dartels in. Ge zijt niet ootmoedig ge
noeg."
Joan sperde haar oogen wijd open.
„Ootmoedig! Hebt ge ooit een kamenier gezien,
Mijnheer Marson?"
„Neen, rteen, nu ik er goed over nadenk, was dat
nooit het geval geloof ik."
„Welnu, laat mij u dan zeggen dat ootmoedigheid een
van haar laatste eigenschappen is. Waarom zou zij
ootmoedig zijn? Komt zij niet onmiddellijk na den Op-
per-kamerdienaar?"
„Komen? Waar komen?"
„Aan het diner."
Zij glimlachte toen zij zijn verbijsterd gezicht zag.
„Ik vrees dat ge niet veel afweet van do Otiquette
in de nieuwe wereld die ge zoo overijld binnengetreden
zijt. Is het u niet bekend dat de regels van voorrang
bij het bediendcnpersoneel van een deftig huls strenger
in acht genomen worden en veel ingewikkelder zijn
dan die van de Gezelschapswereld?"
„Ge schertst."
„Ik scherts heelemaal niet Probeer op Blandings eens
bij het aan tafel gaan een rang in te nemen die u niet
toekomt, en ge zult wat beleven. Een scherpe terecht
wijzing in het openbaar van den huismeester, is het
geringste wat u overkomen kan."
Het zweet begon Ashe op het voorhoofd te parelen.
Veul verkocht had ie nie, maar 't was 'n goeie re
clame veur z'n naam zee-t-ie.
Waar g*anders nog gin kwaje segaar voor koopen
kunt, maar ollee, 'nen mehsch z'n lust is 'nen mensch
z'n leven.
Hoe ze deur den tijd scharrelen da snapte nie, maar
d'r schijnt 'nen aparten lieveneer te zijn veur d'artiestën
die zuillie deur 't leven trek.t
Hoe dan ok, ze komen er en aan d'n kleinen Dré te
zien, groeien die brakken op as biggen.
Acht jaren is ie nouw, maar 'nen beest, 'nen beest,
d'r is gin huis mee 'm te houwen. Iedere mergen gaat
ie mee mit d'n gruuntewagel. Ieveraans belt ie aan en
hij wit me preseis te vertellen of ik 'r nuuwe klaanten
bij gekregen eb of ouwe verloren. Da-d-onthouwt ie net
zoo goed as ikzelvers en 't is of ie heel 't jaar in Am
sterdam leeft mee z'n hartje-n-in Ulvenhout.
As ie deur de wei kan duikelen, de koeien aan d'rn
stèèrt trekken; de verkens tempteeren da za's gekken
deur de hokken loopen te knorren; of as ze leggen te
soesen ze mee 'n strooike in d'r neusgaten friemelen,
dan lèèft ie. Meewerken op d'n akker is z'n lust en z'n
leven.
En beziën plukken? In 'n oogenblikske hee-t-ie 'n
benneke vol en dan motte nog nie vragen wat er alle
maal in z'n bukske terechte komt.
Maar af-en-aanrijen op de lcèèr mee d'n bles, da-d-is
'n fiest veur 'm! Dan staat ie as 'nen groote mee de
zweep in z'n kleine, steuvige knusjes te klappen dat de
zweep nouw en dan in de takken van de boomen blijft
haken, langs d'n weg.
En as ie 's aves thuiskomt van d'n akker, dan ziet
ie d'r uit, amico, as 'nen schoorsteenveger. Want as ie
toevallig mee z'n schoongewassen ketoenen paske in
'nen hoop „spinazie" van de koeien duikelt, of dat ie
tot z'nen nek in 'nen vuilen sloot stapt, 't lopt 'm alle
maal letterlijk kou langs z'n broekske. Z'n stopwoord is:
,,'t droogt wel op!" 't Is 'nen sloeber, maar ge lacht oew
eigen krom as ge 'm lot begaan.
Giesteren mee d'n Zondag, ben 'k mee 'm opgetrok
ken deur de bosschen en over de heiën.
Dré zat ergens te verven en Wieske bleef bij Trui aan
d'n koffiepot zitten keuvelen na d'n eten. 'k Zee: „nouw
dan gaai ik mee d'n kleinen Dré. waant ik kan mee
zuk weer nie op 'nen stoel blijven plakken." En in 'n
secondeke sting ie naast me en zee: „ik ben klaar, opa".
Deur de akkers zijn me de bosschen ingegaan en
toen me 'n uurke geloopen hadden, toen stingen we aan
d'n raand van d'hei.
Hij lop net as 'n hondje. Veur oew, achter oew, dan
blijft ie weer staan, komt dan weer aangerend en zit
mee 'nen fikschen sprong in oewen nek, kortom, hij
lopt d'nzelfden weg persies drie keeren teugen ik ééns!
Hier bleef ik effen staan om m'n pijp veur d'n dag
te halen. Net ha'k ze uitgekrabt en mee 'n sprietje
deurgestoken, waant kad echt trek in 'n lekker frisoh
pepke, toen 'k ineens heurde naast me: „dat droogt wel
op ee, opa?"
Amico, ik docht da'k brook!
Van d'n prins gin kwaad wetende, stak ik d'n braand
in m'n pijp en keek toen schuins over m'n haanden
naar benejen naar m'n kleinzeuntje, Dré TTT
Z'nen kop 'n bietje schuin, 'n paar oogen d'rin as van
'nen engel van onschuld, z'n èrmen recht wijd uit ge
spreid, liep 'm 't water in z'nen nek en uit z'n broeks
pijpen.
Toen 'k uitgelachen was, zee ik: „Ja, Dré, opdrogen
zal 't wel, daar ben ik niks bang veur, maar waar
komde gij in Sjissesnaam vandaan?" „Uit die sloot,'
wees ie, „was breejer als ik dacht, zieje." „G'ad best
kunnen verzuipen," schrok ik toen. „Hak u wel geroe
pen, opa," stelde-n-ie me gerust.
„Kom maar gaauw mee." zee ik en ik nam 'm aan
'n haandje en rende mee 'm de hei op. Keb 'm z'n
eigen uit laten kleejen, heelemaal, en toen z'n spullen
uitgewrongen tot z'n kousen toe. „Ziezoo," zee ik teu
gen 'm, „nouw magde 'n uur achter mekare ieverans
inrollen en inspringen onder 't zonneke over de hei.
Ik rook ier m'n pepke onderwijle en zal oew goed zoü
nouw en dan omkeeren, dan „droogt 't wel op", 't is
ier 'n echt parredijs en zooas gij er nouw inlopt, zoo
is Adam ck begonnen in z'nen tijd."
Hij was onder d'n indruk van die groote ruimte.
„O, opa," riep ie mee groote oogen, z'n bad was ie
allaank vergeten en dat ie in z'n bloote basje rond
moest loopen vond ie 'n genot, „o, opa, net de zee!
'n Zee van bloempjes." En pats, daar mokte-n-ie 'nen
duik tusschen 'nen heuvel dophei,da'lc 'm niemeer zag.
Maar gaauw kwam ie te veurschijn, mee 'n gezicht van
da val teugen. Z'n basjé zat vol rooie schrammekes en
bedenkelijk sting ie er naar te kijken. „Dat droogt wel
op," laohtte-n-ik en roets daar vloog ie de hel, de
prachtige hei over, as 'nen kleine wilde.
Wa-d-is de Brabantsche hei toch wonderschoon, ami
co!
Purper, éénen plas purper, zoover as oew oog zien
kan.
Hier en daar stikt 'r 'n torentje-n-op van donkergru-
nen mast, da z'n eigen teugen de locht as 'n sielewetje
afteekent. As er dan 'n windeke komt geroosen over
dieën pèèrscn oceaan, dan is 't of ie golft. Dan buigen
de dunne twijgskes waar d'n dophei aanhangt, allemaal
openneer mee zacht gerausch en dan spoelen de zware
bosch-en-heigeuren om oew henen. Dan lijken de lage
heuveltjes mee de gele plakaten heizand as golven mee
schuim en as de zonnestralen dan teugen 't scherpe,
„Mijn God!" stamelde hij. „Als een huismeester mij
in het openbaar een berisping toediende, zou ik zelf
moord plegen, geloof ik. Ik zou het niet overleven."
Hij staarde met open mond in den afgrond van af
schuw, waarin hij zoo lichtvaardig gesprongen was.
Het Dienstbodenvraagstuk, op deze groote schaal, was
tot nog toe een gesloten boek voor hem geweest. In de
dagen van zijn jeugd, te Munch Middleford, Salop,
werd in zijn behoeften voorzien door een pezige Iersche
vrouw. Later. in Oxford, had hij zijn „oppasser" en zijn
bed-opmaker gehad, beiden onschadelijke wezens, mits
men zijn whisky achter slot hield. En den laatsten tijd,
in Londen, was hij verzorgd door een reeks van ge
dienstigen van het tijpe van het slordige dienstmeisje
in No. 7A. Dat er, hier en daar over het land verspreid,
huishoudingen waren, waar men er een grooteren be-
diendenstaf op na hield, was hem vaag bekend geweest.
Ja waarlijk, in Gridley Quayle, Detective, „Het Avon
tuur van de Vermiste Markiezin", (numero 4 van de
serie) had hij zelf het huiselijk leven van een hertog
geschetst waarin een huismeester en twee gepoederde
lakeien een rol gespeeld hadden. Maar hij had er geen
flauw denkbeeld van gehad, dat het leven van deze
menschen naar strenge en ingewikkelde regels der eti
quette bestuurd werd. Zoo hij dit denkbeeld eenige aan
dacht geschonken had had hij het zich voorgesteld, dat,
als het uur voor den maaltijd geslagen was, de huis
meester en de twee lakeien naar de keuken gehold zou
den zijn om neer te vallen op een plaatsje, waar ruimte
voor hen was.
„Vertel me eens," zei hij, „alles wat ge er van weet
Ik heb een gevoel alsof ik aan een vreeselijke ramp ont
komen ben."
„Vermoedelijk zijt ge dat. Ik kan me niets vreese-
lijkers voorstellen dan een snauw van een huismeester."
„Als dat zoo is. mag ik er niet aan denken. Toen ik te
Oxford was, logeerde ik nu en dan bij een vriend van
me, die een huismeester had, die er uitzag als een Ro-
meinsch keizer in rok: Ik was bang van hem. Ik kroop
voor den man in het stof. Geef me als 't u blieft alle
wenken die ge kunt"
„Nu dan, als kamerdienaar van Mijnheer Peters zult
ge een tamelijk gewichtig persoon zijn, vermoed ik."
„Zoo zal ik me niet voelen."
„Hoeveel gasten er ook zijn, is Mijnheer Peters waar
schijnlijk de voornaamste, dus zal uw rang daaraan ge-
evenredigd zijn. Gij komt na den huismeester, de huis
houdster, den opperkamerdienaar, den lakei van Lord
Elmsworth, de kamenier van Lady Ann Warblington..."
„Wie is dat?"
blinkende zand aanketsen, dan springen er de vonkskes
af.
De hei bij ons is schoon, amico. As 'nen hemel. En
tellekens veraandert ze van kleur, eet er weer 'nen
aanderen gloed over van 'n diepe kleur die ge nie noe
men kunt, tot brons toe, dikkels!
En dan die misterejeuse stilte...
't Is of er allemaal gefluisterd wordt. Of 'r onzicht
bare elfkes daansen in groote sluiers, die ge nouw en
dan efkens deur de zonnestralen ziet. Sluiers van gou
wen sterrekes, zoo klein as speldenknobbekes, die in
slierten over de hei deinen.
Sluiers van zulverig gaas ontstaan uit 'n wolkske van
m'n pepke, da dunner en dunner wegsliert in grooter
en grooter gewolk om eindelijk opgezogen te worren
deur de wije lochten. Laangs 'n partij-ke mast flitsen
zonnestralen op de maat van 't windeke en dan is 't of
onzen lieveneer de maat slaat mee 'nen grooten, deur-
zichtig-gouwen stok.
En as ge zoo dan door oew ooghorkes te droomen zit
op die oneindige hei, waarop zooveul en niks gebeurt,
dan schieten 'r mee wiekgeraas 'n paar zwarte veugels
deur de locht die oew uit oew gedroom halen. Weg zijn
de alven, ingetrokken d'r sluiers en wieken en as koper
wordt de hei. 't Zonneke gaat dan verzinken achter 'n
rooie, 'n purpergloeiende streep, waar de hei in ver
vloeit.
Toen vuulde-n-ik veur 't eerst even de eenzaamheid,
maar as 'n engeltje da vliegen kwam uit die purperen
hemelpoort, die van 't goud te stralen sting in daveren
de pracht, kwam daar d'n kleine, nakende Dré aange
rend, springende en duikelende over de heuveltjes mee
z'n ermen vol van heiblommekes en de ondergaande
zon bescheen z'n vleezig basje of 't rood wier deurge-
licht 'n Prentje, amico, 'n pracht van 'n prentje.
"'k Heb 'n haak in m'n broek, opa," lachte-n-ie en
hij wees op 'n schram in z'n billekes.
„Droog wel op," zee ik, en d'n bengel schaterde dat
er 'nen zwem veugels van opvloog.
Z'n spullen waren natuurlijk kurkdroog geworren
onderwijle en toen ie gereed was zag ie er uit... om
op te schieten. „Kun je 'r nog wat van zien, opa?" vroeg
ie en hij ging zoo mooi in de houding staan as ie kon. Ik
bekeek 'm 's goed, mee 'n gezicht of ik 't meende, liet
'm z'n eigen omdraaien, schupte-n-'m toen veur z'n bil
len en zee: „me gaan!"
„Wa zegde nouw van de hel, Dré?" vroeg 'k 'm.
„Mooier als Santfoort," zee-i-Ie beslist, „veel mooier!
En net zoo groot!"
„Zoude hier nie willen wonen, veur altij?"
„Ikke wel, opa, maar 't mag niet!"
„Van wie mag da nie?"
„Van vader. Keb 't al eens gevraagd ziet u en vader
heeft gezeid: nee, anders groeit er 'n b o e r uit je, zei-ie,
en ik zal probeeren 'n mensch van je te maken!"
Zooda 'k meteen wiest hoe de verver over z'n vader
docht, amico. Keb m'n eigen 'nen aap gelachen.
Mee donker kwammen me thuis. Dré ruukte naar de
hei en achter mekaar smeerde-n-ie 'm naar 't opka-
merke en kwam in z'nen hansjop weer binnen, mee 'n
knipogske naar mijn toe.
„Vader!" riep Dré Hl naar Dré II, „mag ik nouw
hier blijven wonen bij opa?"
„Neen," zee Dré beslist.
„Neeë manneke," zee ik, „anders groeit 'r 'nen boer
uit oew en jouwen piepa wil 'nen mensch van oew ma
ken!"
Dré trok aan z'n sigaar da'k 'm niemeer zitten zag
en Wieske kleurde.
„En nouw naar bed," commedeerde Dré na 'n oogen
blikske en Dré III gong... na 'n uur!
Amico, ik schei d'r af. Dieën brak verveel *t dub-
belèndwars, da gekalk van me en al 'n paar keer hee-t-
ie gevraagd of ik er nog nie „gegroet Dré" onder kon
zetten en mee groote letters, dan was 't papier gauw
vol, zee-t-ie.
Koopt het beste voor Uw kincH.
Prijs per pak 25 cent.
Gezondheid en Levenskracht.
Engros verkrijgbaar:
SCHAGEN
„Lady Ann? De zuster van Lord Elmsworth. Sedert
den dood van zijn vrouw woont zij bij hem in. Wat
zei ik ook weer? O ja. Na hen komen de lakei van den
Hoogwelgeboren Frederick Threepwood en ik, en dan
komt gij."
„Dan ben ik dus eigenlijk niet zoo héél hoog?"
„Ja, dat zijt ge wel. Want er komen er een heele
massa achter u aan. Het hangt er alleen van af hoeveel
gasten er nog zijn behalve Mijnheer Peters."
„Ik kom zeker aan het hoofd van een kudde kamer
meisjes en bordenwaschters?"
„Mijnheer Marson, als een kamermeisje of een bor-
denwaschter het wagen ^ou de Eetkamer der Bedien
den te betreden en met ons aan het diner te zitten, zou
zij..."
„Door den huismoeder berispt worden?"
„Gelyncht worden, zou ik eerder zeggen. Kamermeis
jes en keukenmeisjes eten in de keuken. Chauffeurs,
lagere lakeien, de onder-huismeester, koksjongens,
knechtjes, schoenpoetsers, en de man voor de Bedien
den-Eetkamer, eten in de Dienstboden-Kamer, en wor
den bediend door een knechtje. De meisjes van de pro
visiekamer ontbijten en drinken thee in de provisieka
mer en dineeren en soupeeren in de Dienstbodenhal. De
kamermeisjes en de kindermeisjes ontbijten en drinken
thee in de zitkamer van de kamermeisjes en dineeeren
en soupeeren in de hal. De eerste werkmeid volgt in
rang onmiddellijk op de eerste juffrouw van de pro
visiekamer. De waschmeisjes en strijksters hebben haar
eigen afdeellng bij de wasschery, en de eerste strijkster
staat in rang boven de eerste werkmeid... Kan ik er
u nog meer van vertellen, Mijnheer Marson?"
Ashe staarde haar met wezenlooze oogen aan. Hij
schudde versuft het hoofd.
„Over een half uur stoppen wij te Swindon," zei Joan
zacht. „Zoudt ge niet verstandig doen met daar uit te
stappen en regelrecht naar Londen terug te keeren?
Bedenk eens wat ge u besparen zoudt, Mijnheer Mar
son."
Eindelijk kon Ashe spreken.
„Het is om ontzettend tegenop te zien."
„Ge zoudt in Arundell Street veel gelukkiger zijn.
Waarom stapt ge te Swindon niet uit en gaat terug?"
Ashe schudde het hoofd.
„Ik kan niet. Er... er bestaat een reden voor."
Joan nam haar magazine weer op. De vijandigheid
was uit het hoekje gekropen waar zij haar weggestopt
had en kreeg bij haar weer de overhand. Zij wist dat
het onbillijk was, maar zij kon er niets aan doen. Ter
wijl zij hem een blik in het Wetboek der Dienstboden-
Etiquette gegund had, was bij haar een flauwe hoop
Veul groeten van Trui dus, 'n saluutje van d'n klei
nen Adam en gin horke minder van oewen
toet a voe
DRé.
Zoowei van het Prov. Electriciteitsbedrijf als van
het Prov. Waterleidingbedrijf zijn de jaarverslagen
1028 verschenen. Beide getuigen van een goeden gang
van zaken.
Eerst iets over het P.W.N.
Er is nu op het vasteland van Noordholland nog
één gemeente, welke geen leidingwater wenschi te
hebben. Dit unicum is Warder, zooals de directie op
merkte voor het bedrijf van niet veel belang, want
het telt slechts 493 inwoners.
In 1928 werd afgeleverd S.900.273 Mo. water, 19
meer dan in 1927.
Het aantal aansluitingen steeg met 8.6 en kwam
op 73.454. Dit is 88V^ van het aantal perceelen, dat
„aansluitplichtig" is. Bovendien waren nog 2959 per
ceelen aangesloten, voor welke die „plicht" niet geldt.
In den loop van 1928 hebben Ged. Staten er som
mige gemeenten, waar het aansluitingspercentage Be
langrijk achtergebleven was, op gewezen, dat de ver
ordening op de verplichte aansluiting geen ioode
letter mocht zijn. Dit heeft, gelijk uit de cijfers blijkt,
goede gevolgen gehad.
Vermelding verdient, dat het Bedrijf dc eer genoot
van als voorbeeld eener plattelandswatervoorziening
te worden bezichtigd door een internationale com
missie van hygiënisten van ongeveer 30 verschillende
nationaliteiten, ingesteld door den Volkenbond, ter
bestudeering van de „Hygiène rurale" gezondheids
zorg ten platteland e
Van belang zou het zijn te weten, hoeveel wonin
gen nu nog niet bij de waterleiding zijn aangesloten.
We vernemen slechts, dat er onder de aansluitplich-
tige nog 9000 zijn, maar hoe groot het getal nict-aan-
sluitplichtige is, vinden we niet vermeld.
Elk gemeentebestuur kan dit voor zijn eigen ge
bied wel te weten komen.
De financieele uitkomsten zijn gunstig. Er is ex
ploitatie-overschot van ruim f411.000, dat voor extra
afschrijvingen of extra-reserve wordt bestemd. Verlies,
zooals men in de eerste jaren verwachtte, is nooit ge
leden.
De ontvangsten waren:
Opbrengst waterverkoop f 1.886.054.29
Diverse baten f 102.584.08
Totaal
De uitgaven bedroegen:
Algemeene dienst
Waterwinning en opvoer
Distributie
Interest
Gewone afschrijvingen volgens
annuïteiten
Saldo
f 1.988.634.37
141237.33
215.143.36
273.604.45
f 719.605.11
f 221.650.
f 411.398.22
Totaal f 1.98S.638.37
De kapitaalschuld aan de Provincie is bijna
f 15.500.000.
Het personeel bestaat uit 124 personen, van wie 2
op proef en 23 tijdelijk.
De capaciteit van de waterwinplaats te Bergen,
waaruit dit district wordt voorzien, wordt vergroot.
Voltooid is een 400 m.M. transportleiding van Bergen
naar Schoorldam, welke aldaar na knitai**#? van het
Noordhollandsch Kanaal, op de leiding Schoorldam—
AlkmaarHoorn is aangesloten. Dit verhoogt ue be
drijfszekerheid, evenals de watertoren te Wieringer-
waard.
De directie verdedigt zich tegen het verwijt, dat het
bedrijf zijn roeping, de Volksgezondheid te bevorde
ren, zou verzaken, omdat het niet in alle huizen wa
ter brengt.
Dit is een belangrijke kwestie, die niet in enkele
woorden is af te doen. We stellen ons voor, daarop
nog eens apart terug te komen.
Het streven der directie is gericht op tariefsverla
ging. Zooals men weet is dit nu 25 c.
Sinds 1 Jan. 1929 is ook in het belang der hygiëne
de prijs voor het eerste water-closet in een woning
verlaagd van f8 op f5.—. Dit beteekent voor enn ar
beiderswoning een vermindering van den abonne-
prijs van f20 op f 17, dus 15
Zooals gewoonlijk maakt ook dit jaarverslag een
prettigen en degelijken indruk.
Het P.W.N. is voor de Provincie nooit een smarte-
kind geweest. Integendeel!
Voor een belangrijk deel is dit natuurlijk te drni-
ken aan de goede technische leiding. De benoeming
van den heer Van Oldenborgh is indertijd een zeer
gelukkige greep geweest.
In een volgend nummer vertellen we iets van het
P.E.N.
ontstaan dat haar mededinger zich daardoor afge
schrikt zou gevoelen, en de ondervonden teleurstelling
ergerde haar. Zij verdiepte zich in een kort verhaal,
en beantwoordde de pogingen van Ashe haar in een
nieuw gesprek te betrekken met éénlettergrepige
woorden, tot hij die pogingen staakte en in een som
ber stilzwijgen verzonk.
Hij voelde zich beleedigd en boos. Haar plotselinge
koelheid, gevolgd op de vriendelijkheid waarmee zij zich
een tijd lang met hem onderhouden had, was hem on
begrijpelijk en stemde hem woedend. Het was hem als
was hij afgesnauwd, en zonder reden.
Hij verwenschte dat beschermend Magazine, hoewel
hij het zelf voor haar gekocht had. Hij nam haar haar
houding van te doen alsof hij niet bestond kwalijk. Hij
werd door een verdriet, een diepe neerslachtigheid aan
gegrepen. Hij piekerde over de onuitsprekelijke, kinder
achtigheid van het menschdom, voornamelijk het vrou
welijk gedeelte er van, in het opwerpen van kunstmati
ge slagboomen voor de vriendschap.
Het was zoo onredelijk. Bij hun eerste ontmoeting,
bij welke gelegenheid zij alles tot haar verontschuldi
ging had kunnen aanvoeren als haar houding stijf ge
weest was. had zij hem op den meest vrijen voet be
handeld. Bij het eindigen van die ontmoeting bestond
er tusschen hen een zwijgende overeenkomst dat alle
voorafgaande verlegenheid tijdens de eerste oogenblik-
ken van de kennismaking achter den rug was, en dat
als zij elkaar weer ontmoetten, zoo dit het geval mocht
zijn, zij tegenover elkaar gestaan zouden hebben op
een voet van vriendschap. En daar was zij nu. Eerst
nam zij hem voor haar in met schijnbare voorkomend
heid, om daarna weer in haar schulp te kruipen als
had hij iets misdaan.
Er kwam een geest van verzet bij hem op. Wat kon
het hem schelen! Laat haar maar koel en op een af
stand zijn. Hij zou haar toonen dat zij niet de eenige
was die deze eigenschappen bezat. Hij zou geen woord
tegen haar zeggen tot zij hem aansprak, en als zij hem
aansprak, zou hij de beleefdheid in acht nemen, maar
haar voor het overige zijn onverschilligheid toonen...
De trein ratelde voort. Joan las haar magazine. Er
heersche stilte in het compartiment.
Swindon werd bereikt en zij lieten het achter zich.
De duisternis begon over de velden te vallen D®
begon Ashe eindeloos voor te komen.
Maar weldra knarsten de remmen, en de trein kwam
op een volgende stopplaats aan.
Op het perron werd een stem hoorbaar die riep:
„Market Blandings! Market Blandings!"
Wordt vervolgd.
