zittend
Haar
Alttltll NitllS-
Mmitiiii- LmiliHllit
Nieuw Zeeland's Nationale Parken.
KeU"9
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Daar is het begin.
Staatsloterij»
Donderdag 3 October 1929.
SCÏAGÏR
72ste Jaargang No. 8539
ClÜÏÏÏT.
Prijs per 3 maanden fl.65. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN. Eerste Blad.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Drie
door
JAMES COWAN.
In vergelijking met veel grootere landen zijn de eilan
den van Nieuw Zuid Wales bijzonder rijk voorzien van
Nationale Parken, d.w.z. ongerepte oppervlakten woud,
meer en berg, welke voorbestemd zijn om in hun tegen-
woordigen staat als natuurmonument gehandhaafd te
blijven. Het Zuid Pacific Dominion vertoont wel zulk
een bijzondere variatie in zijn landschappen, dat deze
landstreek wel bij uitstek geschikt was om haar in
heur oorspronkelijken toestand te bewaren. De wouden
waren natuurlijk in de eerste plaats aangewezen om
als natuurmonumenten geconserveerd te worden. Alpen
en gletschers,, bergkloven en meren kunnen niet veel
van menschcnhanden lijden, maar de glorie der wouden
verwelkt spoedig door het werk van de pioniers, zoodat
het duidelijk als een eerste plicht van den Staat gold
om eenige van de inheemsche houtlanden te beschermen
tegen de vernieling door settlers en houtmolens, zoodat
de Nieuw Zeelanders en hun overzeesche bezoekers
thans in staat zijn om de eeuwenoude wouden in hun
oorspronkelijken staat te aanschouwen. De bevolking
ondersteunt in dezen het streven van het gouvernement
waardoor tevens de inlandsche vogels een goede be
scherming vinden. De controle van de verschillende
Nationale Parken is in handen van twee regeeringsde-
partementen en verscheidene hiervoor speciaal opge
richte officieele bureaux. Er zijn plannen gemaakt, om
één Nationaal Park Beschermings-bureau op te richten,
dat de taak van al de bestaande bureaux zal overnemen
Een voorstel hiertoe zal nog in den loop van dit jaar
door het Parlement van Nieuw Zeeland in behandeling
worden genomen. Ongetwijfeld wordt een groot werk
verricht door het bewaren van deze parken, waar be
sneeuwde Alpen hun glinsterende toppen 34 duizend
meter hemelwaarts verheffen, waar groote fjorden diep
de met semi-tropische wouden omwuifde bergen bin
nendringen, waar vulkanen hun rnokende massa's uit
werpen, waar meren de diepe holten van het land vul
len, waar de duizendjarige kauri-pijnboomen tafereelen
bieden van een majestueuse en wondervolle pracht als
geen ander woud kan bieden. Officieel zijn als natuur
schoon en uit wetenschappelijk oogpunt 3.250.000 acre
land gerangschikt onder de Nationale Parken. Hiervan
beslaat het „eigenlijke" Nationale Park 2.750.000 acre.
Het grootste deel hiervan wordt gevormd uit een reus
achtige streek woest land, het „Fiorland National Park"
In het zuid-westelijk deel van het zuidelijk eiland, en
is 2.250.000 acre groot. Hierna komen de „Arthur's Pass"
en „Otrio Gorge" parken, groot 167.000 acre, de ooste
lijke en westelijke zijde en de top van den zuidelijken
Alpenrug, waar deze gekruist wordt door den spoorweg
en den rijweg van de „Canterbury Plains" naar de
smalle kuststrook, in het westen de „goudkust" uit den
ouden goud-delvers-tijd. Het Tongarlro Nationale Park,
het vulkanisch bergland bij het Taupo-meer, in het cen
trum van het noordelijk eiland is bijna 150.000 acre groot
Het Tasman Park in het midden van de streek- van de
zuidelijke Alpen is 97.000 acre en de Hooker-gletscher
bijna 38.000 acre groot. Het Egmont. Nationale Park, liet
centrum en de roem van de provincie Taranaki, heeft
een oppervlakte van 79.000 acre woud en bergland.
Het Tongariro Nationale Park.
Het voornaamste der noordelijke parken is de uitge
strekte streek, welke de vulkanische bergen, de Tonga
riro, Ngauruhoe en Ruapehu bevat en de streek van
de bergweiden en bergsteppen hieromheen. Ruapehu, het
hoogste punt van het noordelijk eiland is ruim 2700
meter hoog en bezit verscheidene kleinere gletschers.
De schotelvormige top is bedekt met ijs, maar precies
in het midden is een vreemd kratermeer, dat soms ko
kend heet is, en ook wel overkookt als een geiser.
De Ngauruhoe vulkaan.
De Ngauruhoe vulkaan, een mooie symmetrische kegel,
2250 meter hoog, (of 900 meter boven het plateau, waar
op de vulkaan oprijst), bevat een altijd rookenden
miilioen acres land in reserve.
diepen krater, welke asch, stofwolken en steenen uit
stoot, welke op de hellingen neervallen en zoo een fraaie
illustratie geven van de wijze, waarop vulkaankegels
worden opgebouwd door hun eigen erupties. Rondom
de toppen en op de lagere hellingen vindt men in de
maanden November, December, Januari en Februari
een behoorlijk park met alpenflora. Een groot hotel,
zooals b.v. het beroemde ,Hermitage" bij de Mount
Cook, in de zuidelijke Alpen, wordt momenteel gebouwd
in het hart van het Tongariro Nationale Park en zal
aan het einde van dit jaar gereed zijn. De beroemde
Rotorua-Taupo Thermal streek, met zijn duizenden ko
kende bronnen, geisers, warme stroomen, en dergelijke
typisch-vulkanische verschijnselen, is voor het grootste
deel staatseigendom, maar behoort feitelijk niet tot de
Nationale Parken.
He „Mount Egmont" en zijn wouden.
De edele, met sneeuw bekroonde top, door de in
landers (de Moari's) Taranaki en door de Europeanen
de Egmont-berg genoemd, rijst in eenzame schoonheid
uit boven de vlakten van de westkust van het noordelijk
eiland, en ls omgeven door zeer rijke en schitterende
regenwouden. Zijn glinsterende top is 2.478 meter hoog,
zijn symmetrie en eenzaamheid maken hem tot den
meest imposanten berg van Nieuw-Zeeland.
Bloemrijke dalen van de zuidelijke
Alpen.
De noodzakelijkheid van de bescherming van de bij
zonder fraaie Alpenflora van de Zuidelijke Alpen is een
van de voornaamste redenen geweest, waarom zoo'n
groote nationale reserves zijn gemaakt bij de Arthur's
Pas Otira zóne en de Tasman- en Hooker-gletscher.
Daar is een prachtig Ratawoud, in den zomer een
warmen gloed vormend door den rijken tooi van roode
bloemen, aan den westelijken kant van de inzinking
van den bergrug, waar men d£ Trans-Alpijnschen weg
vindt, en de spoorweg den bergrug door een tunnel van
5.25 mijl lengte passeert.
Alpenbloemen sieren de hellingen en de valleien in de
lente en den zomer. Deze streek is een geliefkoosd toe
ristenoord geworden, want men vindt hier de met ijs
bedekte top van den Mount Rolleston, met den oor
sprong van de Maimakariri en andere groote berg-
stroomen.
Bij de Aorangi of de streek van den Mount Crook
vindt men duizenden acres wilde rotsparken in de
valleien van de Tasman en de Hooker, snel dalend van
de uiteinden van de gletschers, welke hun oorsprong
vinden in de uitgestrekte sneeuwmassa's der Alpen.
Vooral in December, en Januari vertoont de Hooker
zich als een sprookjesachtig oord, wanneer de Alpen
bloesems, wit, geel en blauw, de met morenen bezaaide
bergpassen bedekken. De groote Alpenboterbloem, de
ranunculus Lyalli, het bergmadeliefje en de aardige
blauwe gentiaan en op vergeet-mij-nietjes lijkende bloe
men bedekken de valleien en hellingen mijlen in den
omtrek.
Het vogelleven in deze Alpenparken is eveneens zeer
Interessant De blauwe bergeend wordt dikwijls op de
stroomen gezien. Jammer genoeg, wordt de meest-
belangwekkende vogel, de Kea-papegaai, welke achter
den reiziger aanvliegt en zijn vermaak vindt om langs
de ijzeren daken van de hutten te glijden, zelfs in deze
gereserveerde bergstreken uitgeroeid vanwege de vijf
shilling, welke ervoor wordt geboden. De Kea wordt
algemeen gedoodverfd als de doodsoorzaak van vele lam
meren en schapen, door een zeker vet dat zij uitschei
den. De schapen/bezitters verklaarden dan ook reeds
lang geleden den oorlog aan dezen papegaai, en dwongen
het gouvernement om dezen papegaai buiten te wet te
stellen. De schuld van den papegaai aan den dood van de
vele schapen staat echter nog geenszins vast In het
hooge bergland, de broedplaats van de Kea, is deze
De „Mount Egmont", de meest impo
sante berg van Nieuw Zeeland.
Het Provinciaal Waterleidingbedrijf sluit geen per-
ceelen aan, als de opbrengst der watergelden de exploi
tatie-kosten niet dekt. Krijgt het op de een of andere
wijze zekerheid, dat het tekort wordt aanzuiverd, dan
vervallen natuurlijk de bezwaren tegen het leveren van
water in op zich zelf onrendabele gebieden.
Zooals onze lezers weten, is er reeds vele malen op
aangedrongen, dat de Provinciale kas in gevallen als
deze zal bijspringen, doch eenig zichtbaar resultaat had
dat niet. Wel vernamen we bij geruchte, dat sommige
gemeentebesturen in antwoord op hun aandringen om
tot uitbreiding der watervoorziening over te gaan, be
richt hadden ontvangen, dat Gedeputeerde Staten plan
nen overwegen, om daaraan eenigen steun te verleenen
uit de Provinciale kas.
Bevestiging hiervan brengt de Provinciale begrooting
voor 1930. Daarop treffen we n.1. een nieuwe post aan,
luidende:
„Bijdragen ten behoeve van de watervoorziening door
het Provinciaal Waterleidingbedrijf van gebieden waar
de opbrengst der watergelden niet voldoende is om de
exploitatiekosten te dekken."
Jammer genoeg is het slechts een memorie post. De
verklaring, waarom nog niet een bepaald bedrag is
uitgetrokken, vinden we in de Memorie van toelichting
waar we kunnen lezen:
„Eene regeling volgens welke bijdragen uit de pro
vinciale kas aan de z.g. onrendabele gebieden kunnen
worden verleend is in overweging. Aangezien uiteraard
zelfs niet bij benadering kan worden bepaald, welke
bedragen uit dezen hoofde benoodigd zijn, wordt de
post pro memorie geraamd."
Wij zullen ons wel niet vergissen, als wij de onder
stelling wagen, dat Gedeputeerde Staten niet van plan
zijn om bedoelde gebieden alleen al door de provinciale
bijdrage exploitabel te maken. Ook de allereerst belang-
Bj H A'8 men 700 nuer|dan des morgens slechts een weinig
^r0'even ,usscheri de handen wrijft, dan wordt dit bij
(het uitstrijken door de haren, onmiddellijk daarin opgenomen;
en het gevolg hiervan is dat na het kammen Uw haar den ge-
heelen dag keurig blijft zitten.
Instituut van de Nationale Parken bewaard gebleven, en
in de Provincie Waipous, in Noord-Auckland, is de
Kauri nog in haar oorspronkelijken staat te zien,
groeiend in uitgestrekte wouden, met diepe wortels en
reusachtige groote kronen. Reizigers, die Waipoua be
zoeken, staan verbaasd over de geweldige afmetingen
der hoornen. Waipoua is niet officieel geclassificeerd
onder de Nationale Parken, maar in werkelijkheid is het
er toch een, en wordt het beschouwd als een permanent
Kauri-museum. De houthandelaren sloegen ook reeds
hun oogen op deze wouden, maar zij stuitten op een
sterk verzet van de publieke opinie. Want wordt door
de commercieele belangen een wig in het woud gedre
ven dan ia het reddeloos verloren. Slechts een groote
weg voert door de Waipoua-wouden.
Het Urewera-land.
In een ander deel van het noordelijk eiland vindt men
een streek van berg en woud, welke door de natuur zelf
schijnt te zijn voorbestemd als een wild-hout-park. Dit
is het Urewera-land, waardoor heen de weg leidt van
Rotorua naar het Waikaremoane-meer. Het is op het
oogenblik nog in het bezit van inlanders (Moari's), maar
zal op den duur wel tot Nationaal Park worden ver
klaard. Bergrug aan bergrug reikt hemelwaarts, en
bijna overal ziet men gedeelten van ongeveer 50 mijl
woud. De kleine Moaribevolking cultiveert de meer open
deelen, en zij hebben daar hun primitieve dorp. Het
grootste gedeelte van deze ruwe streek is echter bedekt
met struikgewas; het is hier geen plaats voor neder
zettingen, en zoo is deze streek voorbeschikt om de
echte natuur te behouden in schrille tegenstelling met
de gecultiveerde vlakten elders, en om een eeuwig toe
vluchtsoord te zijn voor de vogels, voornamelijk voor de
kleine zangers.
hebbenden en niet onwaarschijnlijk eveneens de gemeen
ten zullen wel hun duit in de kas van het bedrijf
moeten storten.
Het beste zal wel zijn, de eigen kas er al vast eens
op na te kijken.
Vroeger gold in den oorlog:
Geen geld, geen Zwitsers.
Hier zal het wel zijn:
Geen geld, geen duinwater.
Trekking van Dinsdag 1 October.
5s klasse 10e lijst.
No. 18202 f 50.000.
Nos. 1395 11210 en 14814 ieder f 1000.—.
Nos. 3194 6380 en 6824 ieder f 400.
Nos. 1630 3442 5827 9148 12992 en 17934 ieder f 200.
Nos. 1890 2616 2925 4921 6579 6870 9314 en 17957 ieder
Prijzen van f
70.
51
115
158
185
329
413
447
503
510
545
579
690
799
882
885
928
1072
1294
1311
1390
1464
1683
1764
1842
1879
1903
1933
1984
1989
2122
2383
2444
2501
2662
2672
2699
2895
3012
3125
3131
3139
3214
3334
3409
3417
3472
3526
3626
3679
3704
3752
3929
4041
4057
4095
4342
4466
4706
4715
4717
4721
4764
5232
5395
5420
5456
5460
5462
5524
5560
5710
5735
5894
5908
5915
5995
6034
6064
6128
6144
6154
6190
6206
6219
6389
6711
6718
6773
6884
6964
6977
7037
7111
7176
7192
7201
7204
7325
7409
7489
7494
7540
7568
7623
7760
7873
7980
8163
8353
3422
8460
8517
8551
8556
8574
8593
8677
8780
8874
9007
9121
9284
9437
9480
9519
9631
9752
9848
9992
10102
10203
10209
10270
10547
10571
10591
10638
10907
10922
11004
11035
11095
11126
11171
11174
11264
11401
11525
11589
13727
11802
11951
11997
12174
12185
12493
12634
12670
12717
12792
12802
12906
13027
12063
13269
13333
13412
13589
13860
13867
13901
13996
14099
14122
14156
14168
14179
14409
14441
14489
14530
14688
14705
14717
14962
15032
15237
15321
15350
15762
15785
15844
15884
16148
16367
16417
16705
16727
16772
16803
16910
16968
17109
17145
17185
17244
17322
17466
17583
17587
17710 17923
18176
18189
18226
18289
18331
18428
18473
18567
18582
18590
18725
18763
18913
18977
19065
19139
19218
19227
19238
19281
19393
19400
19471
19550
19787
19870
19927
20033
20107
20157
20174
20277
20491
20520
20730
20736
20918
20951
20959 21000.
Fiorland.
De uitgestrekte onbevolkte landstreek tusschen de
zuidwestkust en de groote meren van Otago en Zuid-
land wordt Fiorland (Fjordenland) genoemd; niet al
leen dringen hier talrijke zeeëngten in de granietenkust,
maar de talrijke armen van de meren gelijken geheel
en al op zee-fjorden. Zij zijn diep met eilanden bezaaid,
en afgebakend door steile rotsen, weelderig begroeid,
met varens omzoomd, en bevatten vele watervallen. De
eenige reisweg, in Fiorland, behalve een ruw pad tus
schen het Manapourimeer en de kust, is de beroemde
weg van het uiteinde van het Te Anau meer naar Mil-
ford Sound. Dit wonderlijke pad kruist de McKinnons-
pas, vanwaar men een der schoonste vergezichten ter
wereld heeft. Wij staren hier op reusachtige zwarte en
grijze rotsachtige bergtoppen, welke als schildwachten
waken over een betooverd land. Gletschers glinsteren
in den schoot der bergen.
Rivieren stroomen wild door de dicht beboschte val
leien 600 meter beneden ons. Overal grillig land, van
met sneeuw bedekte bergruggen ,en diepe ravijnen met
woud opgevuld en resoneerend van het gebulder der
watervallen. De weelderige plantengroei biedt met dit
alles een verrukkelijk schouwspel.
Het land van de Kauri.
Reeds meer dan een eeuw lang werd de Kauri-pijn-
boom, de grootste van alle boomsoorten, van het noor
delijk deel van Nieuw-Zeeland naar overzeesche havens
vervoerd, met het gevolg, dat de uitgestrekte wouden,
welke bijna het geheele eiland bedekten, bijna geheel
zijn verdwenen. Gelukkig zijn eenige gedeelten door het
In de bergweiden te North Auckland.
De koeien op weg om gemolken te worden
echter nog veilig. Daar is hij nog altijd een beziens
waardig wezen voor de bergbeklimmers. Het gouverne
ment is in het toestaan van de jacht op deze pape
gaaien niet bijzonder consequent, daar toch de Natio
nale Parken er juist zijn om al het in de natuur voor
komende gevederde wild te sparen.