SchagsrCourant
Radioprogramma
Ploos doodt het haar
„SilRSUM CORDA" te SC100RL
Vierde Blad.
Inval in smokkclhelen ie Kcw York.
Hoe bepaalt men het suikergehalte
BEZOEKT GE BOM- EN BLOEMKWEEKEBIJ
K. Blaauboer, Schagen
Gemengd Nieuws.
der bieten?
Verbeteringen in den pluimveeteelt.
BOERDERIJ en VEEHOUDERIJ
Zaterdag 19 October 1929.
72ste Jaargang. No. 8548
ZONDAG 20 OCTOBER.
Hilversum (298 M., na 18 uur: 1071 M.).
9.25, Ochtendconcert; 12, Voordracht, 12.40, Concert
Radio-Octet; 14, Tooneelpraatje; 14.30, Mengelberg-
Concert; 16, Cath. van Rennes vertelt; 17, Vara-kinder-
uurtje; 18, Vooravondorkest Vara; 19.30, Bridgepraatje;
20.25, Operetten-programma; 21.30, Pianoconcert Anton
Bilotti; 22, Voortzetting Operettenconcert; 23.10, Gra-
mofoonplaten.
Huizen (1875 M.)
8.25, Morgenwijding N.C.R.V.; 10, Kerkdienst K.R.O.;
12.30, K.R.O.-trio; 14, Albert Helman: „Het Lago Magi-
ori"; 14.30, Middagconcert; 16, Ziekenlof; 17, Kerkdienst
N.C.R.V. (Ds. B. Ramaer); 19.30, Ellen Forest: „Reis
indrukken over Egypte"; 20, Praatje Pastoor Perquin;
20.10, Avondconcert, K.R.O.-orkest, Sol.: Sophie Both
Haas, F. Boshart, piano; 22.45, Epiloog door het Kleine
Koor.
Zeesen (1635 M.)
8.20, Morgenwijding; 11, Beeldradio; 11.20, Middag
concert; 13.20, De nieuwe Lach; 13.50, Oude Muziek;
14.40, Sprookjes; 15, Uit Weenen; 16.20, Oud-Berlijn;
17.20, Uurtje voor Ouden van Dagen; 17.35, Geschiede
nis in het korenveld; 18.20, Minister Gresinzkl over het
„Volksbegehren"; 18.50, Rich. Strauss; 20.20, Vroolijke
Grotesken; 20.40, Iersche Volksliederen; 21, Gitaarlied
jes; tot 23.50, dansmuziek, beeldradio.
Daventry Jr. (479 M.)
15.50, Kamermuziek; 20.10, Godsdienst; 21.05, Preek;
21.20, Concert
Londen (356 en 1553 M.)
15.50, Militaire muziek; 17.20, Bijbelvoordracht; 17.35,
Kinderuurtje; 18.05, Bachcantate Nr. 28; 18.50, Gods
dienst; 21.25, Orkestconcert; Epiloog.
Radio-Paris (1725 M.)
12.20, Preek; 12.50, Gramofoonpl.; 16.50, Theeconcert;
18.50, Gramofoonpl.; 19.40, Sport; 20.05, Praatje; 20.50,
Concert; 21.35, Avonconcert; 22.20, Nieuws.
Weenen (516.4 M.)
9.50, Josef Rhelnberger (Cantus Missae); 10.40, Sym-
phonleconcert; 14.50, Rennen; 14.50, Beeldradio; 15.20,
Concert; 17.10, Het Negerkoninkrijk Oeganda; 17.45,
Kamermuziek; 19.20, „Frau Sorge" (Volksstuk), daarna
Concert en Beeldradio.
Hamburg (372 M.)
6.20, Havenconcert; 8.40, Morgenwijding; 12.25, Con
cert; 14.20, Voetbalwedstrijd DuitschlandFinland; 16,
Orkest, 16.50, Oude Muziek; 17.45, Concert; 18.50, Rlch.
Strauss. dirigeert; 20.20, Lanner-Strauss-Lehar; 22.50,
Dansmuziek.
Stuttgart (360 M.)
10.45, Orgelconcert; 11.20, Concert; 13.50, Symph. Con
cert; 15.20, Opera's; 18.50, Rich. Strauss-avond; 22.20,
Dansmuziek
Frankfort (890 M.)
15.50, Concert; 17.20, Koorconcert; 18.20, Leven, Liefde
en Arbeid van een Zuidzeevolk; 18.50, Rich. Strauss-
avond; 22.05, Dansmziek
Brussel (509 M.)
17.20, Dansmuziek; 18.50, Gramofoonpl.; 20.45, Orkest-
concert,
Langenberg (478 M.)
12.20, Middagconcert; 15.50, Opera's; 19.20, De Bar
bier van Bagdad.
I
MAANDAG 21 OCTOBER.
Hilversum (298 M., na 18 uur: 1071 M.).
12.15, Radiokwartet; 14, Voordracht; 14.45, Gramo
foonpl.; 15, Lezing Koloniaal Instituut; 16, Gramofoonpl.;
27, Kinderuurtje; 18, Gramofoopl.; 18.4, Litt. Uurtje;
20, Uitzending Edisonfeest, Heruitzending Schenectady,
Waarschijnlijk spreken EDISON en FORD; 21, Voor
dracht; 21.30, Concert, Postfanfare Groningen; 22.40,
Gramofoonplaten.
Hulzen (1875 M.)
10.30, Ziekenuurtje; 12, Carillonconcert, J. Vincent;
Opening Llchtweek; 14, Onder de Papoea's van Nw.
Guinea; 18.30, Litt. Praatje; 19, Liederen; 20, Heruit
zending Schenectady, daarna Concert.
Zeesen (1635 M.)
11.50, Gramofoonpl. 13.20 idem; 13.50, Kinderuurtje;
15.50, Concert; 16.50, Am. Nadel leest; 19.20, Liederen;
19.50, Populaire muziek; 20.20, Spookuurtje; 21.50, Dans
jes en dansmuziek tot 23.50, Beeldradio.
Daventry Jr. (479 M.)
15.20, Filmmuziek; 16.20, Balladen; 16.50, Dansmuziek;
17.50, Kinderuurtje; 18.50, Muziek; 20.20, Militaire Mu
ziek; 21.20, Vaudeville; 22.45, Dansmuziek
Londen (356 en 1553 M.)
14.20 Schoolradio; 15.50 Dansmuziek; 17.45 Kinder
uurtje; 20.05 Dansmuziek; 20.45 Vroolijk programma;
22.10 Kamermuziek.
Radio-Paris (1725. M.)
16.05 Gramofoonplaten; 21.20 Avondconcert.
Weenen (516.4 M.)
10.20 Concert: 144.50 Muzikaal kinderuurtje; 15.20
Concert; 17 De Mont-Blance; 17.50 Nederlandsche mu
ziek; 18.50 Levenswijsheid; 19.20 vioolconcert; 21.20
Avondconcert en Beeldradiouitzending.
(Hamburg (372 M.)
17.20 Concert; 19.50 Orgelconcert; 21.00 „De overval
op Prof. X". 21.50 Concert.
Stuttgart (360 M.)
11.20 Gramofoonplaten; 12.20 Paul Whiteman; 15.45
Blaasmuziek; 17.45 Nietsche als Opvoeder; 18.05 Moder
ne Criminologische Inrichtingen; 18.45 Van Ralmund tot
Zuckmayer; 19.20 „De Gedachte"; 20.50 Operettemuziek;
22.05—23.20 Concert.
Frankfort (390 M.)
11.45 Gramofoonplaten; 16.35 Radioorkest; 17.50 „Pa
lestina Thans"; 18.20 „De jonge Generatie in Frankrijk";
19.29 „De Gedachte" drama van Andrejew; 20.50 Concert
22.05 Litterair concert.
Brussel (509 M.)
18.50 Gramofoon; 20.35 Concert Kon. Harmonie).
Langenberg (473 M.)
6.20 Morgenconcert; 9.35 Gramofoonplaten; 16.50 Ves
perconcert; 19.20 Koppel-Avond, Concert en Gezang,
daarna tot 23.20 Dansmuziek.
DINSDAG, 22 OCTOBER.
Hilversum (298 en 1071 M.)
10.00 Morgenwijding; 12.15 Tuschinskyconcert; 13.45
Gramofoonplaten; 15.00 Voordracht; 16.00 Concert; 17.30
Hongaarsche Muziek; 20.00 Concert; Italiaansche Ope
ra's; 21.00 Lezing; 21.35 Voortz. Concert. Daarna dans
muziek.
Hulzen (1875 M.)
11.30 Godsdienstig halfuurtje; 12.15 KRO-Trio; 13.15
Gramofoonplaten; 14.00 Vrouwenuurtje; 15.00 Naailes;
17.00 Tafelmuziek; 18.55 KerklaUijn; 19.20 Czaar en Tim
merman, Vrooljjke Opera in 3 bedrijven. Uitzending uit
Aken. Daarna: Gramofoonplaten.
Zeesen (1685 M.)
8.35, Met den Zeppelin over den Oceaan; 11.50 Gramo
foon; 13.20 idem; 15.50 Concert; 16.50 Heinrich Heine;
18.20 Minister Schatzel over het „Volksbegehren"; 18.50
Albrecht Schaffer leest: Uit Keulen: „Er was eens...",
daarna aria's en liederen, persberichten en beelduitzen
dingen.
Daventry Jr. (479 M.)
16.20 Lichte Klassieke muziek; 17.50 kinderuurtje;
19.20 Populaire muziek; 20.20 Pianovoordracht; 20.50 Or
kestconcert; 22.45 Luisterspel „De Apenpoot", van W.
W. Jacobs.
Londen (35C en 1558 M.)
10.35 Morgenwijding; 14.50 Schoolradio; 16.20 Orgel
concert; 20.05 Concert, 22.00 Cabaret; 23.05 Dansmuziek.
Radio-Paris (17.23 M.)
16.05 Omroeporkest; 18.55 Gramofoon; 20.05 Sport;
20.20 Litteratuur; 20.55 „De Storm op den Molen" (Bru-
neau); 22.20 Nieuws.
Weenen (516 M.)
10.20 Morgenconcert; 14.50 Kinderuurtje; 15.20 Mid
dagconcert; 17.20 Duitsche Schilderkunst in 19de eeeuw;
19.25 Concertavond; Ada Sari; 20.35 Mandolinenconcert,
daarna beelduitzending.
DE WERKTIJD IN DE ENGELSCHE MIJNEN.
Met een hall uur verkort.
Reuter meldt uit Londen:
De regeering heeft het bestuur der mijnwerkersfe
deratie medegedeeld, dat in het begin van het vol
gende jaar als eerste stap de werktijd der mijnwer
kers algemeen met een half uur per dag zou worden
.verminderd, zonder dat de loonen worden verlaagd.
EEN GOEDE VANGST.
Reuter meldt uit New York:
Met de nauwgezetheid van goed uitgevoerde mili
taire manoeuvres hebben de federale drankwet-ambte
naren gelijktijdig op 32 plaatsen, zoowel in de stad
New York als in andere plaatsen langs de kust, in
vallen gedaan in schuilplaatsen van dranksmokke
laars.
Deze huiszoekingen die met name gericht waren le
gen een der grootste smokkelaarsbenden van het
land, hadden de arrestatie tengevolge van 32 perso
nen, waaronder de zoogenaamde „koning der smok
kelaars."
Tevens werd een zeer groote hoeveelheid alcohol
houdende dranken in beslag genomen.
Een woonhuis gelegen op de heuvels van New
Jersey, dat als algemeen hoofdkwartier en arsenaal
diende, bevatte o.a. mitrailleurs en andere wapens, be
nevens een groote hoeveelheid munitie. Het had ook
onderaarsche gangen waardoor de gesmokkelde dran
ken in het huis werden gebracht.
Door een geheim draadloos zendstation werden in
code gestelde telegrammen afgezonden aan de smok-
kelaarsvloot en deze telegrammen brachten de drank
wet-ambtenaren op het spoor van het station.
Verklaard wordt, dat deze smokkelaarsbond werkte
met zes schepen die gewapend met mitrailleurs en
kleine kanonnen, alcohol vervoerden van de Bermu-
den naar andere plaatsen.
Wrijf met de vingertoppen wat Purot in U w hoofd-
9 H huid en v/asch daarna Uw hoofd met warm water
0 en gewone zeep of nog beter met Purolzeep. Her
haal dit zoo nu en dan. Uw hoofdhuid wordt daardoor roosvrij.
het haar schoon en zacht en valt niet uit.Ia
Dat er eenige kentering ten goede begint te komen
in het pluim veebedrijf staat wel vast, maar toch zijn
we ook met dit onderdeel nog niet op de hoogte, die
redelijkerwijs bereikt kan worden. Nog hecrscht bij
velen ook in dit opzicht te oude sleur en nog worden
in het voorjaar een heelc boel kuikens ter wereld ge
bracht, waarvan de herkomst in 't duister ligt. /uilen
de toekomstige hennetjes ervan productieve dieren
zijn of was de kippeneigenaar voordeeliger af geweest,
wanneer hij deze hennetjes niet had gehad. Niemand
Vrije wandeling, zonder verplichting.
Massa voorraad. Uiterste prijzen.
TUINARCHITECTUUR
GROOTE BRAND BIJ KEULEN.
Een half millioen marh hout verbrand.
Uit Keulen wordt gemeld:
Een reusachtige brand, zooals men dc laatste jaren
niet meer heeft gekend, is Woensdagavond in de voor
stad Dellbrueck uitgebroken.
De brand woedde op de opslagplaatsen van den
houthandel g#r. Berger, waar zich een voorraad van
ongeveer 500.000 mark hout bevond. De geheele voor
raad benevens dc zagerij gingen in de vlammen op.
Het gelukte den conciërge zijn vrouw en vijf kinderen
in veiligheid te brengen. De oorzaak van den brand
is nog onbekend.
Men vermoedt dat kortsluiting heeft plaats gehad.
EEN BURGEMEESTER WEGENS VERDUISTERING
GEARRESTEERD.
Naar de „Pravo Lidu" meldt, werd dezer dagen de
burgemeester van de gemeente Drazkowitz bij Par-
dublitz, de Tsjechische nationaal-socialist Hernerka,
wegens verduistering van gemeentegelden gearres
teerd. Hernerka werd gedurende den laatsten tijd her
haalde malen in een bar te Parublitz gezien, waar hij
in een vroolijk gezelschap groote bedragen verteerde.
Bij onderzoek bleek, dat Hernerka zich aan verduiste
ring van gemeentegelden schuldig maakte, waarna hij
werd gearresteerd.
zal daarop een antwoord kunnen geven. Of maakt het
niet een reusachtig verschil in den geldbuidel of men
van zijn kipper» gemiddeld 100 of laten wij zeggen
150 of 200 eieren per jaar kan rapen. Laat ik voor ae
voorzichtigheid hier even bij voegen dat de opbrengst
van die meerdere eieren geen zuivere winst is. Daar
moet naar verhouding meer aan voer af. Ik zeg dit
maar even, anders krijg ik het weer aan den stok
met den heer^y. d. Oord uit Schoorl.
En waarom worden nu zoovele kuikens uitgebroed
en kippen gekocht, die later onvoldoende productief
blijken te zijn.%oor een groot deel, doordat er van de
zijde der pluimveehouders, maar vooral van hen die
het bedrijf als nevenbedrijf uitoefenen, nog zoo weinig
werkelijke belangstelling is voor de verbetering van
den hoenderstapel.
Een behoorlijk ontwikkelde veehouder zal direct er
kennen het groote nut der melkcontrole; wanneer hij
een goede koe koopt, zal hij daarvan eerst melklijstcn
willen zien; doch wanneer het zijn kippen betreft, och
dan is hij tegenover zichzelf zeer toegeeflijk. En toch,
wanneer men eens ging becijferen wat zijn middelma
tige hennen hem opbrengen en de uitkomsten verge
leek met de opbrengsten van ander vee, dan denk ik
dat men nog wel eens anders zou redeneeren.
Doch de doorsnede-landbouwer en veehouder is
helaas geen cijferaar van nature, het overtuigende be
wijs kan hem dus niet op deze wijze worden bijge
bracht en hij zal ook eerst over de kippen gaan den
ken als zijn buurman er al reeds beste zaken mee
gemaakt heeft.
Het gaat pas goed als het eens zoover komt dat de
fokkerij van pluimvee geheel gescheiden wordt
van de pluimveehouder ij.
Alléén eieren van gecontroleerde hennen moeten in
de broedmachine of onder de kloeken. De hoenderpar
ken die daarvoor zijn ingericht, selecteeren voortdu
rend en kunnen daarom ook een product aanbieden
en garandecren dat eenige klassen hooger staat dan
de pluimveestapel die op de doorsnede boerderij ge
houden wordt.
Omdat in de praktijk blijkt dat niet alle hoender
parken in deze op dezelfde hoogte staan, bestaat de
mogelijkheid voor de diverse hoenderparken om hun
teelt aan legwedstrijden to doen deelnemen. Ook
Noord-Holland mag zich in het bezit van zoo'n leg-
wedstrijd verheugen. Reeds eenige jaren werd deze
gehouden te West-Graftdijk. Dit jaar zal zij om prac-
tische redenen worden overgeplaatst naar de Bcem-
stcr. Hoenderparken die werkelijk iets goeds hebben
aan te bieden, sturen hier gaarne hun dieren heen,
waar zij een geheel jaar lang op eierproductie worden
gecontroleerd. Flinke bedrijfsleiders zullen hun broed-
eieren in het vervolg alleen wenschcn te betrekken
yan die hoenderparken die met hun fokdicren in
een eerlijken en vreedzamen strijd durven uit te ko
men. Dien kant moet het op; dan gaan we ook met
onzen pluimveestapel vooruit op dezelfde manier ais
ook de melkcontrole er toe heeft bijgedragen om de
productie onzer melkkoeien te verhoogen.
S. V.
Aan den Heer
Jb. van der Oord Pzn. te Schoorl.
Geachte Heer,
U slaat den bal deerlijk mis, nis U uit mijn ant
woord van Zaterdag iets leest, wat minder vleiend
voor U zou zijn. Doch omgekeerd schijnt U het er op
aan te leggen, dat merk ik nu ten minste, om men-
schcn, wier werk het is, anderen op landbouwge
bied voor te lichten, zoo stiekem weg-een por te ge
ven. Niet dat inij dat deert, doch ik wilde U dat
toch even zeggen. Nu schieten U de krachten te
kort om zoo n por gevoelig te doen aankomen, want
uit Uw gedachtengang blijkt, dat ge nog weinig ge
profiteerd hebt van Uw bezoek aan school en cur
sussen, anders zoudt U niet zoo onkundig schrij
ven over de Proefboerderij te Hoorn en hei werk dat
daar door bekwame menschen wordt verricht. Ge
achte Heer, te Hoorn staat geen gewone boerderij,
zooals U er waarschijnlijk een hebt, doch te Hoorn
is gesticht een Proefboerderij; een bedrijf dus, waar
men niets anders doet dan proefnemen op velerlei
gebied. Wist ge nog niet dat proefnemingen altijd
geld kosten? Maar, maak je daarover maar niet be
zorgd. Dat geld is niet weg. Als men daar te Hoorn
iets ontdekt al is het maar eens in de 4 jaar, ik
noem maar wat, dat een verbetering is van het
bestaande of iets wat finantieel voordeeliger is voor
de fokkerij, mesterij of onderhoud van den veestapel,
dan komt dit geld duizend voudig terug als de on
dervindingen van de Proefboerderij toegepast wor
den in de praktijk. Hier hebben we dus al weer ecu
geval dat menschen, die niet bepaald een bedrijf lel
den, toch leiding geven aan de praktijk. Yan derge
lijke menschen is weer wat te leeren. Ik zal hier niet
dieper op ingaan, want uit uw schrijven blijkt m;j
dat het streven van dit bedrijf U geheel vreemd is
en alvorens een aanval in het publiek te lanceercn,
moet U zich eerst beter op de hoogte stellen. Ik bon
in het antwoord wat kort tegen U, maar ge maakt
het er ook naar. Ik hoop niettemin, dat U een ge
trouw lezer zult blijven van mijn landbouwkronio-
ken in de Schager Courant, misschien kunnen wij
dan later beter met elkaar in een schuitje varen.
S. V.
Hamburg (372 M.)
15.35 Lyrische Scenes; 16.20 Zangcantaten; 17.10 Langs
de Elbe; 17.45 Concert; 18.35 Indrukken v. e. Reis d.
Zuid-Europa; 19.20 Concert; 21.50 Actueel Uurtje; 22.05
Concert
Stuttgart (360 M.)
15.35 Concert; 19.20 „Er was eens..."; 19.45 Umberto
Urbano zingt
Frankfort (390 M.)
12.35 Gramofoonplaten; 15.35 Concert; 19.20 Uuberto
Urbano zingt; 22.20 Kamermuziek.
Brussel (509 M.)
20.35 Orkestconcert; 20.35 Vlaamsche Soc. Uitzending.
Langenberg (473 M.)
6.20 Morgenconcert; 16.50 Vesperconcert; 19.25 Avond-
muzlek. Eerste opvoering van „Er was eens..." (Hans
Ebert); 20.20 Umberto Urbano (Barlt)
EEN ROMANTISCHE INBREEKSTER.
V.D. verneemt uit Praag:
Bruenn en omstreken werden den laatsten tijd on
veilig gemaakt door een bende inbrekers, die groote
sommen gelds en voorwerpen van waarde tot een
waarde van meer dan honderdduizend kronen buit
maakte. Onder de thans gearresteerde inbrekers be
vindt zich ook Caecilia B., leerlinge van een gym
nasium. Zij was op een der inbrekers verliefd gewor
den en was daarom van het gymnasium weggeloopen.
ONDERWIJZERS DOOR COMMUNISTISCHE
OUDERS MISHANDELD.
In de school aan de Andreasstrasse te Berlijn is het
dezer dagen tot groote herrie gekomen, waarbij het
hoofd, en meerdere onderwijzers door communistisch
gezinde ouders mishandeld werden.
Een scholierenstaking was reeds gisteren geprocla
meerd. De school is door de politie gesloten.
DE OVERSTROOMINGEN IN LENINGRAD.
9 Dooden.
Naar uit Leningrad gemeld wordt, neemt de over
strooming van de Ncwa een steeds grooteren om
vang aan. Donderdag waren er reeds negen slachtof
fers gevallen.
Wij zijn weer druk met het afleveren van de fa-
briekers en als de eerste zendingen per schip of spoor
zijn verzonden, wordt met eenige ongeduld de uitsiag
van het suikergehalte afgewacht, omdat daarvan de
uitbetalingsprijs afhankelijk is. Hoe meer suiker,
-hoe meer geld. Nu zullen er onder de suikerbieten-
telers wel velen zijn, die niet precies weten, hoe het
suikergehalte van een monster bieten wordt bepaald.
Heel erg is dit natuurlijk niet Maar aangezien liet
over geldelijke belangen gaat is het toch wel aardig
om er iets meer van te weten, daarom wil ik er eens
een artikeltje aau wijden. De taak die ik hierbij op
mij neem is niet gering, doch ik zal trachten een
voudig en begrijpelijk te blijven.
Komt het monster bieten in de fabriek aan, goed
gemerkt natuurlijk, zoodat men administratief precies
kan nagaan van wien het monster afkomstig is, dan
schraapt men in de te onderzoeken suikerbieten in
de lengte een gaatje. Het schraapsel wordt wat ge
zuiverd en het sap er uitgeperst. Dat sap moet nu
op suikergehalte worden onderzocht. Men gebruikt
daarvoor een zoogenaamde Saccharimeter. Het onder
zoek van het suikersap berust n.1. op het doorvallen
van licht door een paar kristallen. In onze jeugd ver
maakten wij ons vaak met een stukje kristal van een
lampekap. Schijnt nu de zon door zoo'n kristal, dan
zien we het zonlicht door de kristal uiteenvallen in
allerlei mooie kleuren. Precies de kleuren van een
regenboog: Rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo en
violet, want ook bij een regenbui kunnen de water
droppels als kristallen werken als zij doorstraald
worden door het zonlicht. Omgekeerd geven de ze
ven opgenoemde kleuren naast elkaar aangebracht
op een snelronddraaiende schrijf, wit licht. Wc ont
houden dus even dat zonlicht ontleed kan worden in
7 enkelvoudige kleuren. Nu verder. Er zijn echter ook
lichtstralen, die maar 'uit één kleur bestaan. Vallen
deze door een kristal, dan blijft de kleur geheel dc-
zelfde. Toch is met dat doorvallen door een kristal
ook met dit licht evenwel iets veranderd. De ether-
trillingen n.1. waaruit het licht bestaat, gaan vóór de
breking in allerlei richtingen heen, na de breking ont
staan daaruit evenwel evenwijdige vlakken. Het licht
is dan wat men met een vreemd woord noemt ge
polariseerd en het bepalen van het suikergehalte be
rust dan ook op polarisatie van het licht, dit is een
voudig weg een ontleding van het licht in evenwij
dige vlakken. Wanneer ik nu lioht laat vallen door
een kristal, waarachter ik nog een kristal heb ge
plaatst, dan laat deze laatste het gepolariseerde licht
alleen maar door, als ze in dezelfde richting staat
als de eerste. Draait men de tweede kristal 90 gr. om,
dan valt er geen licht meer door. Voor het polarisee-
ren van suikersap gebruikt men geen glaskristal doch
kalkspootkristallen. De Engelsche natuurkundige
Nicol gebruikte deze het eerst voor dit doel en naar
dezen natuurkundige spreekt men dan ook van nicols
inplaats van kristallen. Kalkspoot bestaat uit koolzure
kalk en komt dus in samenstelling overeen met mar
mer, krijt, mergel, enz.
De saccharimeter is nu feitelijk niets anders dan
een kijker, waarin twee nicols zijn geplaatst. De eene
staat vast en de andere is draaibaar. In dezen kijker
ziet men alleen licht als beide nicols evenwijdig staan.
Staat de een rechthoekig op den ander dan is het don
ker in den kijker. Het suikersap van straks wordt nu
in een bpisje tusschen de nicols geplaatst, die hij don
aanvang van het onderzoek rechthoekig op elkaar
staan. (Ze staan dan gekruist.) Nu draait men de los
staande nicol naar links of rechts, net zoolang tot het
weer geheel licht wordt in den kijker. Men heeft n.1.
ontdekt, dat men verder moet draaien om het witte
licht te kunnen zien, naarmate er meer suiker in de
vloeistof is opgelost. Hoe verder men dus moet draaien
om het licht in den kijker te krijgen, hoe hooger het
suikergehalte der onderzochte biet is. De draaiing nu
kan tot op een streep nauwkeurig afgelezen worden.
Verder heeft men proefondervindelijk vastgesteld hoe
veel procent suiker er bij elke streep in het vocht
zit, ja, zelfs tot in onderdeelen van procenten nauw
keurig. Voor de analisten die dit werkje dagelijks
doen is het een kleinigheid om in enkele uren een
groot aantal monsters te onderzoeken. Alleen blijft
nauwkeurigheid in het aflezen der strepen altijd aan
bevolen. Het toestel zelf maakt nooit geen fouten.
S. V.
