RADIO
RADIO EN OMROEP IN AMERIKA
Waarnaar men
luistert
RADIO OVERAL!!!
ZIEN IN DEN NACHT.
door WILLY STEINKOPF,
Lid van den Rijksdag, Berlijn.
(Slot)
Naast de gewone amusementsprogramma's heeft men
nog de als reclame bedoelde programma's. Ook deze
worden meestal door de omroepmaatscbappijen samen
gesteld. De reclametekst wordt van te voren overeen
gekomen, en de reclame wordt zoo in het programma
verwerkt, dat b.v. slechts driemaal per uur in een paar
korte slagzinnen tusschen de muzieknummers door de
aandacht op de artikelen der betreffende firma's wordt
gevestigd, zonder eenige vermelding van nadere bijzon
derheden. Het programma gaat daarop onmiddellijk zon
der eenige pauze door, zoodat de reclame geheel daarin
verwerkt wordt, zonder een vervelenden of vermoeiden
indruk achter te laten. Reclameberichten, buiten het
programma, zooals die In Duitschland en Frankrijk wor
den uitgezonden, welke zich niet in een groote populalrl-
teit kunnen verheugen, kent men in Amerika niet Dat
de werking, welke de omroepreclame in Amerika bezit
echter zeer groot is, moge blijken uit het feit, dat ver
schillende firma's in plaats van het adverteeren in dag
bladen enz. alleen nog omroepreclame maken.
De kosten van deze reclame zijn zeer hoog. Daarbij
moet men niet uit het oog verliezen, dat de betreffende
firma niet alleen den omroeptijd, doch ook de program
ma's betalen moet, tenzij hij deze zelf samenstelt. Is dit
laatste het geval, dan elscht de N.B.C. van de kunste
naars, die het programma ten gehoore zullen brengen
een voldoende garantie, dat zij werkelijk eerste klas zijn.
Anders worden zo eenvoudig geweigerd.
Voor haar eigen programma's betaalde de N.B.C. ge
durende het eerste halfjaar van 1929 een bedrag van
1.320.000 gulden. De Inkomsten, welke zij uit de reclame
programma's trekt, blijken uit het reeds in ons vorig ar
tikel vermelde bedrag van den jaarlijkschen omzet.
De met reclame behaalde successen zijn het beste be- 1
wijs voor de kwaliteit van de programma's. Bovendien is
ook het aantal van de luisteraaars ontvangen brieven
in deze een maatstaf. De N.B.C. deelt mede, dat zij in
het vorig jaar 1.200.000 brieven ontving, waarvan slechts
1/5 pet. een ongunstige kritiek inhielden. Rest nog te
vermelden, dat de N.B.C. hare zenders gedurende ze
ven uur per week gratis aan religieuse vereenigingen ter
vervoeging stelt, en dat zij geen uitzendingen door mid
del van mechanische muziek d.w.z. gramofoonplaten of
dergelijke „surrogaten" toelaat; ook televisie wordt niet
uitgezonden. Dit laatste geschiedt echter wel door spe
ciale zenders, zooals b.v. door de Westinghouse Electric
Company in Pittsburg, die zoowel photo's als films uit
zendt Terloops zij bemerkt, dat men op dit gebied ech
ter nog geen stap verder dan in Europa ls. De televisie-
Uitzendingen zijn niets anders dan experimenten.
Het zal den lezer ongetwijfeld wel Interesseeren hoe
het met de politiek in den omroep staat. In deze schrijft
de wet voor, dat, indien een zender aan een of andere
politieke partij ter beschikking wordt gesteld, dit ook
aan iedere andere politieke partij toegestaan moet wor
den wel te verstaan tegen contante betaling natuur
lijk!
Een regelmatige uitzending van nieuwsberichten, zoo
als wij die kennen, bestaat in Amerika niet. Wel zenden
de groote dagbladen de voornaamste berichten geregeld
aan de zendstations, doch deze zenden hiervan uit, wat
hen goed dunkt. Een uitzondering hierop maken natuur
lijk de belangrijke sportevenementen, die wel uitgezon
den worden.
In Amerika bestaan ook geen commissies, die buiten
den omroep staande, eenigen Invloed op de samenstel
ling der programma's kunnen uitoefenen. Iets dergelijks
zou met het oog op het groote aantal zenders niet door
te voeren zijn. Doch ook de commercieele aard der zend
stations laat dit niet toe. Ook een censuur ontbreekt; de
staat houdt zich hier geheel buiten. De kritiek der luis
teraars, zooals deze ten duidelijkste uit de duizenden
brieven en in het openbaar in de pers aan den dag
komt, ls de beste maatstaf om te beoordeelen of do pro
gramma's geheel aan den smaak van het publiek vol
doen, iets wat de omroepmaatschappijen onder alle om
standigheden zullen trachten te bereiken. Dit is duide
lijk, indien men bedenkt, dat zonder programma's, die
bij het publiek in den smaak vallen, de uitzendingen
hun waarde als reclameobject zoud enevrliezen. De fir
ma's, die dit natuurlijk in daling van hun omzet zouden
voelen, zouden dan hun contract verbreken en zich met
andere omroepmaatschappijen in verbinding stellen.
Voorloopig is de toestand echter nog zoo, dat de N.B.C.
een lange lijst van firma's er op nahoudt, die wel voor
reclameuitzendingen genoteerd staan, doch nog lang niet
aan de beurt zijn. Commissies en raden van toezicht,
zooals men die in Europa kent, beschouwt de Yankee
als ondingen. Volgens den Amerikaan ls de ontwikke
ling van den omroep onder de bij ons heerschende toe
standen totaal onmogelijk.
Technisch is de Amerlkaansche Omroep uitstekend
geoutilleerd en ons werkelijk een heel stuk voor, zoowel
wat betreft de zenders als de ontvangers (Moderne pro
ducten van een firma als Philips natuurlijk buiten be
schouwing gelaten). De Hollandsche en Engelsche korte-
golfzenders worden in Amerika schitterend ontvangen.
Om 7 uur n.m. hoorden wij den omroeper van Londen
van de luisteraars afscheid nemen, met het luiden van
Big Ben op den achtergrond.
In do talrijke studio's hoorde Ik zangers voor schitte
rend afgedempte condensatormicrofoons met zeer zachte
stem en zonder eenige inspanning zingen. Het was ver
bazingwekkend om bij den ontvangst de heldere en lulde
overkomst hiervan te constateeren. Omroepontvangers,
zooals men die hier kent, ziet men in Amerika niet veel
meer. De ontvangers zijn bijna allen voorzien van in-
gebouwden luidspreker, en overtreffen alles wat ik ln
Europa tot nog toe op dit gebied te zien kreeg. Men
heeft ze slechts aan een stopcontact aan te sluiten en
ze werken. Daarbij is de weergave zoo uitstekend en
natuurgetrouw, als men zich bijna niet voorstellen kan.
Ook de selectiviteit is bewonderenswaardig. In New-
York zelf, waar ca. 60 zenders werken, kan men deze
met het grootste gemak uit elkander houden, terwijl
men zelfs vlak ln de buurt van een zender nooit eenige
storing ondervindt. Een handgreep en de verlangde zen
der is present. Onderlinge storingen komen niet voor.
Wel moet men in aanmerking nemen, dat de prijs van
een goeden Amerikaanschen ontvanger minstens f 250
bedraagt. Voor een Amerikaanschen arbeider is zoo'n
som in tegenstelling met een Hollandschen collega geen
bezwaar. Ook hierin ligt misschien een verklaring van
het groote onderscheid, dat op dit punt tusschen Euro
pa en Amerika hcerscht. Aan de kwestie van den groo-
ten voorsprong van Amerika op Europa verandert dit
natuurlijk niets. Apparaten, die in Europa f 250 en
meer kosten zijn niet met de Amerikaansche te vergelij
ken: zelfs met behulp van een zeefkring blijft het nog
moeilijk met deze toestellen een ander station storings
vrij te ontvangen, wanneer het toestel in de buurt van
een zender ls opgesteld. In Amerika gaat dat verbluffend
gemakkelijker. Waar dit aan ligt kan ik niet beoordeelen
dat gaat vaklieden aan.
Tenslotte valt nog te vermelden dat men in Amerika
inrichtingen kent, die het fadingeffect (sluierverschijn
sel) bU den ontvangst van verafgelegen stations auto
matisch doet verdwijnen. Het zoo hinderlijke „afzakken"
van een station wordt hierdoor vermeden.
Het feit, dat Amerika op technisch gebied zulk een
grooten voorsprong op Europa heeft bereikt, is hoofd
zakelijk verklaarbaar door de fantastische bedragen die
daar voor de ontwikkeling der electrotechniek en voor
nieuwe ontdekkingen uitgegeven worden. Alleen reeds
bij de Bell-Telephone Laboratoria in New-York waar
6000 Ingenieurs werkzaam zijn, wordt hiervoor f 1.540
millioen per jaar uitgegeven. Deze som wordt bijeen
gebracht door verschillende groote ondernemingen der
zwakstroomindustrie, der pers en omroep en de resulta
ten toonen aan, dat dit een goede belegging is. Verder
heeft elke onderneming zelf meestal ook een laboratori
um, waar de eene uitvinding na de andere wordt ge
daan. In Pittsburg zag ik bij de Westinghouse een 100
K.W. zendlamp, met waterkoeling, ik hoorde er een reu
zen luidspreker, die zeer goed was, verder zag ik hoe
gekleurde bollen door middel van electrlsch licht op
kleur gesorteerd werden doch dit hoort op een ander
terrein thuis!
Amerika, land der onbegrensde moeilijkheden.
(Nadruk verboden).
Ge zult met muziek opstaan en naar bed gaan!
Bij ontbijt, lunch en diner zullen „super-heterodyne",
neutrodyne, krachtversterker en gelijkrichter Uw ta
felgenoot ziin. leder oogenblik van den dag zult ge
er aan herinnerd worden, dat zonder radio de we
reld niets met radio alles betcekënl!
Met dit doel voor oogen omstond het radio-model
huis, een twee verdiepingen tellend modern land
huis in de buurt van New York op Sta ten-Eiland.
Oorspronkelijk gebouwd met het doel kunstenares
sen van de Radio Corporation of America tot een
aangenaam zomerverblijf te dienen, is het thans
een enorme reclame voor deze maatschappij gewor
den. Iedere Amerikaansche luisteraar, die zich zelf
respecteert en voldoende contanten tot zijn beschik
king heeft, zal zich nl. nu ook zoo n radio-huis kun
nen aanschaffen, althans volgens de daarin ver
werkte systemen zijn eigen woning inrichten. De
voordeelen van een dergelijke installatie zijn dan
ook niet gering. Stelt U eens voor: alles is onzicht
baar ingebouwd. Een druk op een verborgen knop in
de heerenkamer of op de ivoren schakelaar in de
toiletspiegel van mevrouw en zonder dat ge ook
nog maar iets te doen hebt, komt de muziek van de
een of anderen omroepzender U een beetje opvroo-
lijken. Zelfs de keuken is niet vergeten: onder de
opwekkende syncopen van een der beste bands van
het Amerikaansche continent maakt het keuken
meisje de heerlijkste puddingen en taarten klaar!
Het spreekt vanzelf, dat ook de kinderkamer, lo
geervertrek, slaapkamers, ja zelfs de kelders met
radio zijn uitgerust. In Dollarland houdt men nl.
niet van halve maatregelen!
Op een zeer ingenieuze wijze zijn alle aan- en af-
voerleidingen tusschen de muren ingebouwd. Men
heeft hier niet de minste kans plotseling over de een
of andere over den grond slepende draad van een
onder tafel verborgen accu te vallen. Geen sprake
van, alles is immers onzichtbaar ingebouwd.
Onze afbeelding geeft een schematische voorstel
ling van het inwendige, Zooals men ziet, zijn er
overal aansluitingen voor den luidspreker aanwezig.
Volgens twee systemen is men hier te werk ge
gaan. Het eerste werkt met één ontvanger, waaraan
door speciale verbindingen een aantal luidsprekers
aangesloten kunnen worden. Het tweede geeft een
betere wijze van verdeeling aan. Hierbij heeft ieder
lid van het gezin een aparte ontvangei. Dit heeft
men in woonkamer, logeervertrek en keuken toege
past.
De kosten van de geheele .installatie beloopen on
geveer 1500 dollar. Voor de meesten onzer lezers
dus wel een beetje kostbaar. Het idéé is anders niet
kwaad en het is zeker de moeite waard, aan de hand
der planteekening ook voor Uw huis eens zulk een
schakeling op te zetten. Een handig luisteraar zet
dit wel voor een klein bedrag in elkander. Wie pro
beert het eens?
(Nadruk verboden).
AMS.
Schematische doorsnee van het Radiohuis.
ZONDAG 8 NOVEMBER
Hilversum (1071, van 12—18 298, na 18: 1071 M.)
9.00 Esperanto, 9.15 Orgelmuziek, 9.20 Ds. v. d. Hoeve:
„Oudercommissies en Ouderavonden", 9.45 E. Kupers:
„De Volkenbond", 10.00 „Doe het veilig!", 10.15 Orgel
spel, 12.00 Tijdsein, De Ontwikkeling der Sterrenkunde,
12.30 Radio-Octet, 2.00 Voetbalwedstrijd HollandNoor
wegen, 4.00 Sportnieuws, Gramof., 5.00 Bij de Pomp,
5.15 (1071 M.) Vara-kinderuurtje, 6.00 Vooravond-concert
8.00 Nieuws, 8.15 Uitzending Mengelbergconcert, 9.15
Praatje, 9.30 Nico Treep en orkest, daarna gramofoonpl.
Hulzen (1875 M.)
8.30 Morgenwijding, 10.00 Kerkdienst, 12.30 K-R.O.-trlo,
1.30 Praatje, 2.00 Lezing, 2.30 Middagconcert,' 4.00 Zie-
kenlof, 5.00 Kerkdienst N.C.R.V., 7.30 Lezing. 8.00 Tijd
sein, praatje tot de luisteraars, Avondconcert, 10.45
Epiloog.
Zeesen (1635 M.)
8.20 Morgenwijding, 10.50 Orgelooncert, 11.20 Middag
concert, 1.40 Klaviertrio's, 3.05 Pablo Casals, 3.50 „Bun-
burry", tooneelstuk van Oscar Wilde, 5.20 Dansmuziek,
5.50 Zigeunerverhalen, 7.20 „Droomen", 8.20 Robert Kahn
speelt, daarna dansmuziek en zesdaagsche rennen.
Daventry Jr. (479 M.)
3.50 Orkest, 4.35 Liederen, 8.20 Kerkdienst, 9.20 Balladen,
10.20 Epiloog.
Londen (356 en 1553 M.)
3.50 Militaire muziek, 5.05 Sonaten. 5.50 Bijbelvoorlezing,
8.20 Kerkdienst. 9.05 Weekoverzicht 10.10 Kamermu
ziek, 10.50 Epiloog.
Radio-Paris (1725 M.)
12.50 Gramofoonpl., 4.50 Dansmuziek, 6.50 Gramofoon,
8.05 De Echtgenoot van mevr. Brlsemiche, 8.50 Con
cert, 10.20 Nieuws.
Weenen (516.4 M.)
9.40 Orgel, 10.20 St. Pöltner Dom: „Nelson Mis". 11.20
Weensch Symph. orkest, 3.20 Middagconcert, 5.05 Uit
het Oerwoud in de Menagerie, 5.50 Kamermuziek, 6.50
Fr. Robiczek leest, 7.35 Operette „De Klokken van Cor-
neville" (Planquette).
Hamburg (272 M.)
6.20 Havenconcert, 9.15 Kerkdienst, 10.50 Scarpa-orkest,
12.35 Concert, 1.20 Sprookjes, 3.20 De Nachtgaal van
Wittenberg. 4.20 Oost-Pruische Humor, 4.50 Namiddag-
concert, 7.20 Worms, 8.20 Rose Walter-concert, 9.50 Ac-
tueelo uitzending, 10.20 Dansmuziek.
Stuttgart (360 M.)
9.50 Prot. Morgenwijding, 1135 We!dadigheidsconcert,
2.20 Ons Vaderland, 5.50 De Schilder als Dichter, 6.50
Carmen, Opera van Bizet, 10.30 Vroolijke avond, 11.20
Zesdaagsche rennen.
Langenborg (478 M.)
6.20 Morgenconcert; 9.35 Gramofoonconcert; 11.30 Me
chanische muziek; 12.35 Middagconcert; 2.20 Kinder
uurtje: 3.50 Vrouwenuurtje; 4.10 Over het Kiesrecht der
Vrouw; 4.10 Jeugdomroep; 4.50 Vesperconcert; 7.50
Tilly Wedekind: Uit Frank Wedekinds werken; 7.20
Aan den Zelfkant van het leven", liederen, balladen en
scenes van zigeuners, vagebonden enz., daarna dansmu
ziek.
Brussel (509 M.)
5.20 Trioconcert; 6.50 Gramofoon; 8.50 Symphoniecon-
cert.
DINSDAG, 5 NOVEMBER.
Hilversum 298 na 18, 1071 M.)
10.00 Morgenwijding; 12.00 Politieberichten; 12.15 Radio
kwartet; 2.00 Gramofoonplaten; 3.00 Knipcursus; 4.00
Microfoondebutanten; 5.30 Hongaarsche muziek; G.30
Koersen; 6,45 Engelsch; 7.45 Politie; 8.00 Italiaansche
Operafragmentenconcert; 9.00 Nutslezing; 9.45 Voortzet
ting concert, daarna nieuws, gramofoon.
Hulzen (1875 M.)
11.30 Godsdienstig halfuurtje; 12.15 K.R.O.-trio; 1.45
Gramofoonplaten; 2.00 Vrouwenuurtje; 3.00 Naailes; 5.00
Gramofoonconcert; 5.45 idem: 6.45 Esperanto; 6.55 Kerk
latijn; 7.20 Uitzendavond KRO, daarna gramofoonmu-
ziek.
Zeesen (1635 M.)
1.20 Impressionistische muziek; 1.50 Kinderuurtje; 3.50
Oude muziek; 5.20 Muziek begrijpen; 7.20 Vroolijke lie
deren; 7.50 S.O.S. (Ramp Italia), daarna nieuws en zes
daagsche rennen.
Daventry Jr. (479 M.)
3.20 Dansmuziek; 5.50 Kinderuurtje; 6.50 Dansmuziek;
7.20 Pop. concert; 8.20 Symphonieconcert; 10.35 Quin-
tet muziek, gezang.
Londen (356 en 1553 M.)
4.20 Orgelmuziek; 5.35 Kinderuurtje; 6.20 Voordracht;
7.05 Oud Eng. Pianomuziek; 8.05 Orkestmuziek; 10.00
Oabaretprogramma; 11.05 Dansmuziek.
Radio-Paris (1725 M.)
4.05 Omroeporkest; 8.20 Voordracht; 8.45 Uit „Sappho"
(Massenet); 10.20 Nieuws.
Weenen (516.4 M.)
10.20 Morgenconcert; 2.50 Jeugduitzending; 3.25 Middag
concert; 7.20 Solistenconcert; daarna Avondmuziek.
Hamburg (272 M.)
3.45 Moderne Operettemuziek; 4.20 Weensche liederen;
5.10 Op Expeditie naar Egypte; 5.35 Licht concert; 7.20
Concert uit Hannover; 9.50 Actueele uitzending. 10.05
Concert.
Stuttgart (360 M.)
2.50 Vrouwenuurtje; 3.20 Concert; 6.50 4 eeuwenmuziek
Langenberg (473 M.)
6.20 Mergenconcert; 9.35 Gramofoon; 10.35 Schoolradio
11.30 Gramofoon; 12.25 Middagconcert; 2.20 Kinderuurtje
4.50 Vesperconcert; 5.50 Levende dichters; 7.00 Gespre
ken over de menschheid; 7.30 Weidmannsheil, St. Hu-
bertusfeest in een Jagdhut.
Brussel (509 M.)
5.20 Dansmuziek; 6.50 Gramofoonplaten; 8.35 Orkest;
op golflengte 338.2: Vlaamsche uitzending; 8.50 Zuid-
Afrikaansche Litteratuur; 9.20 Pauze en voorzetting
Concert.
Langenberg (473 M.)
6.20 Morgenconcert, 8.25 Prot. Morgenwijding, 11.20 Een
wandeling op Nw.-Zeeland, 12.20 Middagconcert, 2.20
Int Zwemfeest in Duisburg, 3.50 Langemarck Gedenk
feest, 6.35 Als Zigeuner onder Zigeuners, 7.05 Inl. tot
Fidelio, 7.20 Opera Fidelio van L. van Beethoven, 11.20
Nacht- en dansmuziek.
Brussel (509 M.)
5.20 Concert, 6.20 Kinderuurtje, 6.50 Gramofoon, 8.35
Concert, 8.50 Gramof., 9.20 Tusschenspel en persdienst.
MAANDAG 4 NOVEMBER.
Hilversum 298 na 18. 1071 M.)
10.00 Morgenwijding, 12.00 Politieberichten, 12.15 Zlgeu-
nermuziek, 2.00 Kookles, 2.45 Bioscoopmuziek, 5.00 Kin
deruurtje, 6.00 Gramofoonmuziek, 6.30 Koersen, 6.45
Lltt halfurtje, 5.15 Eng. Les, 7.45 Politieberichten, 8.00
Concert uit Dordrecht, Koor „Zanglust" en Gem. Mu
ziekcorps „Dordrecht"; 9.00 ,De Impressario", Muziek
van Mozart, 10.15 Nieuws, 10.30 Concert en gramof.
Huizen (1875 M.)
10.30 Korte Ziekendienst, 12.30 Orgelconcert, 2.00 Uitzen
ding voor scholen, 5.00 Gramofoonconcert, 6.30 Literaire
lezing, 7.00 Beter Zingen, 8.00 Uitzendavond.
Zeesen (1635 M.)
11.50 Gramof., 1.20 Gramof., 3.05 Vrouwenuurtje, 3.50
Sonaten, 4.50 Rel. Cultuurmuziek, 7.20 Uit de werkplaats
van den verdediger, 7.50 Pianovoordracht, 8.20 Marsch-
avond, Muziekkorps der Kommandantur, Berlijn, daar
na dansmuziek en zesdaagsche rennen.
Daventry Jr. (479 M.)
3.20 Filmmuziek; 4.20 Balladen; Dansmuziek; 5.50 Kin
deruurtje; 6.50 Lichte muziek; 8.20 Liederenavond; 9.35
Carnaval
Londen (356 en 1553 M.)
3.50 Dansmuziek; 5.35 Kinderuurtje; 7.05 Pianocon
cert; 8.05 Orkest; 11.20—12.20 Dansmuziek.
Weenen (516.4 M.)
10.20 Margenconcert, 3.20 Middagconcert, 5.00 Kinder
uurtje, 5.50 Dwars door Oostenrijk, 7.25 Celloconcert,
9.20 Avondconcert
Radio-Paris (1725 M.)
4.05 Radioorkest; 6.55 Gramofoon; 8.20 Bloemenver-
zorging; 8.35 Omroeporkest; 10.20 Nieuws.
Hamburg (272 M.)
4.20 Kinderrijmpjes; 5.20 Concert; 7.20 Nieuwe Mu
ziek; 10.00 Actueele Afdeeling; 9.45 Concert
Stuttgart (360 M.)
3.20 Concert, 6.50 Blaasmuziek, 7.35 S.O.S., luisterspel.
De Noctovlsor v»« 0oi>J.
Mr. Baird, de Engelsche televisie-uitvinder had ons
uitgenoodigd om eens een demonstratie te komen
bijwonen met den Noctovisor. Den volgenden dag wa
ren wij al aan den overkant van het Kanaal en nog
dienzelfden avond kwamen wij aan bij 't Landhuis,
dat Baird de laatste maanden bewoonde, en dat er
gens in Surrey lag.
De eonvoudige landbewoners wezen ons den weg
naar den heuvel, waar de „toovenaar van Boxhill",
zooals men hem noemde zijn tijdelijk laboratorium
had en de geheimzinnige experimenten met den Noc
tovisor uitvoerde. Zoodra de duisternis inviel, gaf Mr.
Baird ons en enkele vertegenwoordigers der Brit-
sche Marine, een demonstratie van zijn systeem, het
geen wij zoo interessant vonden, dat wij hiervan
gaarne in het volgende een en ander vertellen.
De „Noctovisor", d.w.z. „duisterniskijker", is een
toestel, dat het, zooals de naam trouwens reeds aan
geeft, mogelijk maakt, om in het donker te zien. Op
schepen geplaatst, kan de stuurman met behulp van
dit toestel zelfs in dikken mist de lichten opspeu
ren van andere schepen en op deze wijze aanvarin
gen voorkomen. In Baird's zomerverblijf was nu wel
geen schip aanwezig, doch dit werd vervangen door
een auto, die vanaf het punt, waar het zomerhuis
stond een hooge heuvel ongeveer drie kilometer
ver het dal inreed. De Noctovisor, die veel op een
groote photocamera gelijkt, werd op den heuvel ge
plaatst.
De toeschouwers op den heuvel konden de lichten -
van den auto langzaam langs den hoofdweg door de
vallei zien voortbewegen. Op een teeken van Baird
werden de lichten echter onzichtbaar gemaakt door
er een plaat eboniet voor te plaatsen, welke hier dus
de zelfde functie vervulde als de mist bij schepen op
zee.
Thans zou Baird ons eens laten zien, hoe hij met
behulp van de Noctovisor de onzichtbare lichten van
den wagen, die hier dus den rol van scheepslichten
in den mist vervulden,, zichtbaar zou maken.
Tot verbazing der aanwezigen verscheen op het
kleine schermpje, dat achter den Noctovisor was op
gesteld al spoedig den vagen omtrek van een licht,
dat toen het apparaat wat beter was ingesteld, in
schitterend oranje licht overging. Er werd zoolang
ingesteld tot de ..lichten precies op het midden van
het scherm waren gericht, waarna met behulp van
een schaalverdeeling, die aan het apparaat beves
tigd was, de juiste positie van Rot verborgen licht
werd bepaald. Een en ander geschiedde binnen lut
tele seconden. Verschillende malen werd deze inte
ressante demonstratie herhaald en de Britsche mari-
neoficieren gaven zonder uitzondering blijk van hun
belangstelling voor de apparatuur. „In tijd van oor
log", zeide een Admiraal, „is de Noctovisor van groot
nut. Een oorlogsschip, dat er mee uitgerust is, zou
oogen bezitten, die de vijand mist."
Mr. Baird heeft echter meer vredelievende bedoe
lingen. Hij verwacht, dat de Noctovisor binnen af-
zienbaren tijd op ieder koopvaardijschip een plaatsje
zal krijgen.
De Noctovisor zelve berust op de werking van in-
fraroode stralen en televisie. Het apparaat zelf is in
principe een televisiezender en ontvanger, die mecha
nisch met elkaar gekoppeld is, en wel zoo, dat zij
slechts gevoelig is voor de werking van de onzicht
bare infraroode stralen in plaats van licht. Do lens
van den Noctovisor werpt een klein onzichtbaar
beeld, gevormd door de infra-roode stralen op den
zoekenden schijf van een televisiezender en dit beeld
wordt weergegeven en zichtbaar gemaakt door het
hiermede mechanisch gekoppelde ontvangapparaat.
Naar onze meening is de vinding, die voor het eerst
in 1027, zij het dan ook nog niet in zulk een geper-
fcctionneerden vorm, voor de British Association
werd gedemonstreerd, de aandacht waaid van allen,
die de veiligheid ter zee wenschente bevorderen.
(Nadruk verboden.)
R. Meijer Schwencke,.
