- De Wereldreis van - Dicky en Dirrekie Durf Tante Amalia, HERFST. Brabantsche brieven. WETENSWAARDIGHEDEN. Nu rijzen de boomen Als kleurrijke droomen Als luohters van goud in het bosch, De bladeren spreiden, Bij 't rits'lend verglijden, Tapijten van brons over 't mos! 't Is stil langs de paden, Waar zilveren waden, Dte webben van trillend satijn, Een teere omlijning Van scheppings-verfijning, Een wonder van kunstigheid zijn! Zoo streeft weer de schoonheid, In grootsche ongewoonheid Naar 't licht van den pralenden dag, Om straks te versterven In duizenden verven 't Vaarwel van den zomerschen lach. Door 't grijs van de luchten Gaan verre geruchten Van vogels in eind'loos verband, Ze zoeken den zegen, Langs kenbare wegen, Van warmer en zonniger land. Hoog zwieren de kraaien, En zweven en zwaaien Ver boven het kleurenspel uit, De zwarte gezanten, De trouwe trawanten Van kilheid en wintersch geluid! Straks ritselt de regen Langs velden en wogen, Als leven en kleuren vergaan, Het suist door de tuinen, Het kreunt door de kruinen, Het spel van de winden vangt aan! October 1929. KROES. (Nadruk verboden.) beweren, dat het beest nog heel anders heet Maar wat doet dat ter zake? Het gaat dan om den paardenvlieg. Die heeft de tranen uit tante Amalia's oogen ge perst en haar groote hart van een groote liefde doen overvloeien en haar tot de hulpactie aangezet Want wat was toch het geval Zooals U wel weet, kwam de gewone paardenvlieg aan den kost door stukjes uit gewone paarden te bijten. Wanneer het paard even niet kijkt, komt hij er aan, steekt zijn kaken in de huid van den havermotor en zijn maaltijd is gereed, Maar wat is er nu in de laatste 25 jaar gebeurd? Ze hebben den paardenvlieg gewoonweg het brood uit den mond gestooten. En daar wordt maar niks aan gedaan! De regecring trekt er zich niks van aan! Dat is natuurlijk weer de schuld van die kapitalisten! Of van de socialisten! (Wij zijn strikt neutraal, dus hebt U maar voor het kiezen!) Nou dan. Door het heele land worden hoe langer hoe meer auto's gebruikt in plaats van paarden. En ondertusschen komt de arme paardenvlieg om van honger, en staat op het punt van uit te sterven! Moeten wij dat zoo maar lijdelijk aanzien?, heeft mijn tante Amalia toen gevraagd? Moeten wij de arme paardenvlieg zonder een hand uit te steken, laten doodhongeren? Men kan toch zeker van een arme paardenvlieg niet verwachten, dat hij de auto's gaat bijten? Auto's zijn haast niet te pakken te krij gen en er zit geen snars voedsel in. Is het niet vree- selijk om te bedenken hoe die ai-me, hongerige paar denvliegen een Ford na zouden jagen van Amsterdam naar Maastricht, te vergeefs trachtend een zacht plekje te vinden, om hun lieve angeltjes in te ste ken? We moeten er niet aan denken. Iedereen, die wel eens geprobeerd heeft een stuk uit het spat bord van een auto te bijten, zal het met ons eens zijn, dat de paardenvlieg voor een ontzettende moeilijkheid is geplaatst. En als er niet gauw en goed geholpen wordt, sterven ze uit! Nu, kort en goed. Wil U mijn tante Amalia helpen? Nee, Uw geld vraag ik niet Alleen maar Uw hulp en medewerking. En ik vraag U niets anders, dan, indien U er een of twee over heeft, ons een paard te sturen! Elk paard, dat U ons stuurt, beteekent een tevreden en golukkige paardenvlieg. Zend ons geen geld, stuur ons een paard, al is het ook nog zoo oud of kreupel, ja, al was het maar een muilezel of een ponny. Toe, denk aan de koude winterdagen, hoe U zelf met gevulde maag bij den haard zit, terwijl de arme paardenvliegEn als U dan geen paard over heeft, trek U dan het lot aan van een arme paardenvlieg, druk hem aan Uw hart, voed hem met kattenvoer, help het dier den langen barren winter door te komen. Anders ziet mijn tante Amalia geen kans, dit arme dier, het oudste van de vaderlandsche insecten, in leven te houden. Doet het nu! Ulvenhout, 27 October 1929. bij mekare da ge r van onder d'n indruk zouw geraken Dan wor 't zóó donker en staat er zo'nen sturrn, da-d-et is of de wèreld op z'n endje lopt. „Sapperetjèn", roept Trui dan, „wa-d-hangt er weer 'n broek-mee-zuur boven d'n appelèèr!" En dan kwatsen de leste noten en ap pelen mee geweld van de takken af en bonzen teugen de blinden naast 't raam, da ge-d'r van verschieten zouw. Maar nogeens, amico, 't is tóch Zondag; keb nikske te verletten en zo'nen dag van huiselijkheid kan 'k net em- men! 'n Kommeke koffie, 'n lekker vuurke in de platte- buis, 'n pepke en mee d'n Zondag 'n sigorke, kraantje lezen, plotjes-kijken in d'n illiestrasie en nouw en dan 'n haartelijk stukske te frèten lot ze maar kammen die gin haar emmen! 't Is van deus week mooi genogt gewiest mee de kermus. Eergiesteren, mee d'n markt dag, was ie veur mekaar, dat 'r de spaanders afvlogen. In d'n „Ossekop" trof ik 's middags d'n Tiest en nog 'n paar lejen van „De Mikkers", ons boogschietersklup. De stemming zat er al aardig in; d'n kastelein had d'n ürgel aangezet, de Mikkers hadden centen op zak van de mart en de oliekoekcnlocht hong ievers In de rondte. D'n ürgel spuide 'n ouw walske, van „die ik liefheb die krijg ik toch nooit", en d'n Blaauwe daanste da nommer om de buljart op z'n Osterhoutsch. Veur 't geval da ge nie wit hoe da-d-is, za'k oew da-d-uitleggen. Da's mee wijduitgespreide haanden, mee oewen eenen duim bo ven op oewen kop en d'n aanderen duim teugen oew achterwerk aan. Ik beloof oew amico, da-d-elken solo- wals, die zóó uitgevoerd wordt, allij 'n ongekend suuk- zes heet! De vrouw van d'n kastelein, die wezenlijk wel we gewend is van de mikkers, hong as 'nen schoteldoek over 't buffet te gieren in de plaskes pils van d'n lach en d'n Blaauwe daanste deur mee 'n grasie en 'n ernst as 'n Isidora Duncan op klompen. Ge begrèp zekers wel, da-d-et fondementje veur 'nen gèèven kermismiddag op die manier solied was geleed. Toen me dan ok op d'Ouwe Vest kwampen, emmen gin tentje en gin kromke overgeslagen. Me zijn gewiest bij d'n kleinsten, d'n diksten en den grotsten mensch van de wèreld. Goed geteld had dieën dikke onder z'n kin 't stuk of zeuven verdiepingen veur ge aan z'nen nek was. Volgens d'n Blauwe, die ze mee z'n wijsvinger telde, waren 't er veertien, maar da's 'n bewijs da'k goed ge teld had. ,,'k Zou jouw wel in d'n kost willen emmen, vader," zee ik teugen 'm en toen beweerde-n-ie dat da nog al mee viel. Veur 'n middagpotje at ie 'n haalf mud erpels, 'nen zak spruitjes en 'n kuip pap mee 'n toetje na. De toetje besting uit 'n vijftig pannekoekskes. „Dan kunde beter 't weeshuis op visite vragen," raaide d'n Blaauwe me aan. „Ge mag wel 'n eindej uit de buurt gaan, manneke, zee ik teugen d'n dwerg, „as dieën rijstepapberg honger krijgt, waant hij lot jouw in z'n mondje zakken as 'nen gewonen mensch 'n hèringske." En d'n dikke lachte da- d-'t eetabliesement van z'nen baas naar eenen kaant over gong hangen. „As ge nog 's lacht," kwekte d'n dirrekteur van aangst, „is de febriek op de flesch, gehakbal", en toen lachte heer Gehakbal zachtjes mee z'n neusgaten. Ok was er 'n meske-zonder-kop. „Daar gaan me nie in," zee d'n Blaauwe. „Meskes-zonder-kop zie 'k thuis genogt" En zijn me terechte gekomen bij 'n juffer, die de toekomst veurspelde. Ze had 'nen sluier veur d'r moe- leke zooda-d-alleen d'r oogen te zien waren en over d'r haren hing ok al zo'n en lap. In d'r ooren 'n paar ringen waar 'nen hond deur kon springen en verder was alles wa ge zag: lappen en sluiers en doeken. „Da's 'n Oster- sche", zee onzen bakker, d'n veurzitter van de mikkers. Maar ze versting kollesaal goed Ulvenhoutsch, amico. D'n bakker moes eerst. Hij moes z'n haand opendoen en daar keek jufrouw Lapkes toen in. „U zal een reis maagken ober, ober..." „Zeg maar water," riep d'n Tiest. Ze kon nie op „wa ter" komen, ziede! „Wa veur water?" vroeg d'n bakker. „Schoon water," zee ik. En juffrouw Sluiers knikte. „Sjeunes wasser", mompelde ze. „Da's vast nie op de Berdasche Singels, bakker," veurspelde d'n Tiest, „waar de vischkes geregeld in 'n kippeflauwte leggen van d'n staank." „Er komt eene brief, ver, ver" en ze keek mee d'r oogen heel wijd weg. „Gij zult op uw lebensweg eenen sjwarte frou ontmoe ten en die moes gij aus den weg gejen!" „Da kan nie meer zuchtte d'n bakker, „me zijn al zeuvenendartig jaren getrouwd." „Ge zou 't thuis 's veur kunnen stel len," zuste d'n Tiest, „ge kun nooit weten, bakker!" Toen was de beurt aan Tieste. Stijf hield ie z'nen knust immekare. Maar madamme ke Lapkes peuterde aan z'n vingers en zee: „hopen; hopen doen, mesjeu," Toen dee mesjeu z'n haandje open en lag daar 'n pruim op te wasemen amico, zoo groot as 'n kipei. De juffer pakte-n-er net in en toen sprak ze nog veul beter Ollaandsch as wij en zoo goed, amico, zóó kundig, da 'k 't nie op durf te schrijven, waar ze d'n Tiest veur uitgescholden heet! Snotverkoffie, wa-d-emmen gelachen, amico. Gescheurd van 't lachen, da snapte. „En nouw kunnen alle dikke, dunne, kleine, groote en waarzeggende artiesten naar d'n bliksem loopen," zee d'n Tiest, ,,'k vergaai van d'n dorst en mot nouw eerst 'n paar pintjes bier emmen; wa doen me mannen?" 't Veurstel wier bij akklemasie aangenomen en zijn me gegaan naar de Bellevuuen emmen daar 'n leut g"ad da-d-et nie aan te drinken viel. Onderwege hadden me 'nen bos palingkes gekocht en die beesjes wouwen mee alle geweld zwemmen toen me ze op hadden. Kom ik zal er maar nie meer van zeggen. Ge kunt er de rest zoo allemaal wel bij prakkizeeren. Alles bij mekare is d'n kermis één groote belaaitafel- derij waar ge tóch plezier kunt emmen. 't Is 'n feest van namaak. Houten pèèrden, Rotterdamsche Turken, eigengemolcte ginneraals; klatergoud, „Leidsche potloo- ien", zoude kunnen zeggen! Hedde da gelezen, amico, van die Leidsche gouwen potlooikes. De ambtenaren die de bullen van 't afgebraande stad huis weer veur mekaar hadden gestompt, kregen as be looning 'n gouwen potlooike. Mee inskripsie! Ollemi de inskripsie was echt 't Goud gaf zwart af; nog erger as 't potlood dat er inzat. 't Waren gouwen potlooien die d'n burgemeester had gewonnen op de kermis mee 't slaan op d'n kop van Jut, denk ik. Maar ollee, nie verder over zeeveren, 't Was achteraf 'n vergissing ee-g-et bestuur van 't afgebraande stad huis gezeed en vergissen is menschelijk! Wa gij? Amico, ik gaan er afscheiën. 't Is droog geworren nouw teugen d' n avond en mee da geschrijf over de kermis 't is vandaag d'n lesten dag ik denk da'k 'm mee gaai helpen dichtdoen! Vele groeten van Trui en, as altij, gin horke minder van oewen toet a voe DRé. 1) Bamis St. Bavo-mis, die op 1 October valt. Ba- misdagen zijn dus October-, Herfstdagen. (Red.) Is het U bekend: dat er vier steden ter wereld zijn, die beroemd zijn voor de gelijkvormigheid van-haar straten? dat zijn: Berlijn, Dusseldorf, Keulen en Washing ton? dat het Amerikaansche gezin gemiddeld per maand voor $2% aan electriciteit gebruikt? dat een Duitscher, Jacob Schwartz, op 26-jarigen leeftijd, nu 65 jaar geleden afscheid nam van Freda Schmidt, in een Duitsche stad, om in Amerika for tuin te maken? dat hij haar beloofde, terug te komen en zij beloofde op hem te wachten? Vrij naar het Engelsch, bewerkt door SIROLF. (Nadruk verboden. Al is mijn tante Amalia nooit gehuwd geweest, toch zou ik wel eens de vrouw willen zien, die een edeler, nobeler, weekcr en grooter hart heeft, dan zij. Zij kan in tranen uitbarsten over een vogeltje, dat zijn pootje verstuikt heeft, of een mug, die doodge slagen werd. Wanneer ze de kinderen op straat het liedje hoort zingen van de kikkertjes in een boeren sloot, die alle zeven dood vroren, dan springen haar de tranen in de oogen. Alles wat lijdt of verdriet heeft, drukt zij aan haar groote hart en helpt zij. Was zij het niet, die in den afgeloopen zomer, tijdens de groote droogte, nadat zij haar bad had genomen, het badwater em mertje voor emmertje naar het slootje achter haar huis droeg, omdat zij gehoord had, dat de stekel baarsjes van de droogte in den modder bleven ste ken? Was zij het niet, die het initiatief nam voor het groote plan om warme nestjes te breien voor arme koekoeken, nadat zij in de krant had gelezen, dat deze vogels zelf geen nest kunnen bouwen? Heeft zij geen heete tranen geweend, toen zij ver nam, dat de giraffen in Afrika dreigen uit te sterven? En nu heeft mijn brave tante Amalia een nieuw plan ontworpen, dat zóó duidelijk van haar groote hart spreekt, dat het bepaald ieders sympathie moet heb ben en darom wordt dus een beroep op ieders steun gedaan. Het gaat dezen keer om zekere Sarcophaga, die er erg aan toe schijnt te zijn, dank zij onzen onbarm- ibartïgen, liefdeloozen tijd. Ik moet U dit nader uit leggen. De kwestie zit 'm eigenlijk hierin, dat in de afge loopen 25 jaar, het aantal auto's en motorfietsen en andere kracht-vehikels meer en meer is toegenomen, zoodat er nu ongeveer drie honderd duizend of mil- lioen of zoo iets in Nederland zijn. Denk daar nu eens goed over na! Wat is het gevolg geweest? Dat het aantal paarden hard is achteruit gegaan, zoo haixl als een paard maar loopen kant En nog harder! En nu moet U weer eens nadenken: Wat is hiervan (het gevolg geweest? Weet U het niet? Dan zal ik het. U vertellen. Kijk eens, die Sarcophaga Meig. is niemand anders dan wat wij de paardenvlieg noemen. Hoe het dier aan die mooie Latijnsche naam is gekomen, hoewel hij nooit gedoopt is, weet ik niet. Er zijn er zelfs die dat mij vanmorgen geleidde door het kamp der inland- sche melaatschen. Het is hier afschuwelijk en liever zou men indrukken in dit, mijn dagboek niet neerschrijven. Nog meer dan in de afdeeling der Europeanen, waar men nog eenig decorum tracht te bewaren, schijnt hier het noodlot rond to waren. Mannen, vrouwen, kinderen gaan hier rond, loopen door elkaar. Kinderen aan de borst van de moeder, die zelf melaatsch is. Aan den kant van de rivier, waarvan het water nog wat verkoe ling brengt, zitten in rijen de kreupelen, de lammen, de blinden. Ze staren voor zich heen. bijna bewegcnloos. Sommigen prevelen wat, nllen schijnen ze te bidden. Ey»n groep bedelaars gelijk, een rij van verdoemden, even verschrikkelijk getroffen dan degenen, in do hel, van wie Dante in zijn „Inferno" verhaald. De omgeving is er 'schooner, mooier, lieflijker dan de landschappen, die ons Dante te aanschouwen geeft, voor hen, die zoo zwaar door het noodlot werden geslagen, blijft dat alles gelijk. Ze zien het scnoone, het lieflijke niet meer. Ze houden zich hoogstens nog met zichzelf bezig, de om geving geeft hun geen indrukken meer. En misschien hebben zij zichzelf ook al vergeten. Hebben ze geen ge dachten meer, laten ze alles over zich gaan, als de zwemmer, over wlen een golf breekt. In hen Is nu geen verzet meer. als er ooit verzot is geweest. Wij, Europe anen. vechten altijd tegen het noodlot, zelfs als we ouder zijn geworden cn levensonverschilligheid ons deel wordt is er nog altijd verzet in ons. De inlander met zijn Oos- tersche berusting legt zich gauw by de pakken neer. Hij tracht bijna nooit het lot te corrigeeren. Hij aanvaardt, omdat Allah het zoo wil. Wordt vervolgd. Menicr, Da's nouw echt Bamis- ;ê«i2c53- 1 wirke 1) amico! 'Nen goelen dag, vandaag mee d'n Zon- dag, om maar 'n briefke te r schrijven, want 't is nog te slecht om 'r 'nen hond deur *A te sturen. Ollee,- 't is niks- erg, horre. Zo'nen Zondag van lekker thuiszitten, nie veul doen, 'n pepke-smoren en wa laanterfaanten, da Cs\^v mag 'k wel 's. veur 'nen keer. De rengel die slaat mee vlagen teugen d'n erft aan, jong, dat de modder- spetjes er van opspringen. Bij d'n miestkuil daar lee-d-'nen plas water waar ge grif tot oew enkels in zou stappen. En donker, donker!! 't Is kepleet nacht, heel d'n dag deur. Toen 'k van den mèrgen in de kerk kwam, had de kuster al de lichtjes aangestoken en d'r wier gekucht cn gehoest da'k aam per eb kunnen volgen wat de pustoor allemaal geprikt hee. 't Was Bamis tot.en met. 'Nen blaauwen daamp van de vocht die uit de kleeren steeg, hong er laangst de 1 aampen bij de pielaren en 't schoone glas-lnlood, daar was gin krumentlje van te zien. As groote. open gaten, zoo gopten de ramen in de muren, waant gin scheutje licht was er aa.n d'n hemel te bespeuren. Wel ketsten de hagelsteentjes mee veul lawijd en gekledder teugen 't glas en sloeg de wind deur d'n toren da-d-et touw van de klokken in de kerk hong te schokken. En toen me d'r uit gongen, toen knersten de honderden stoelenpooten over de vochige plevuizen, da-d-eel de kerk vol was van de toeterige herrie. Da ga-d-oew gewoon weg deur oewen buik. da toeterig gekners. En In de verte, deur d'n boog van de deuren, zag ik 'n blauw gordijn op d'n weg hangen, zooveul nat as er viel. „Goei weer om te visschen," flusterde d'n Blaauwe in m'nen nek en 'nen zwaren tabakswalm kringelde-n-om m'nen kop. „Blaauwe, wa pruim-d-'m zwaar," zee ik, „de kerk slaat er van aan jong." „Da's goed teugen de mot," flusterde-n-ie weer en vrouw van Agtmaal die naast me liep, keek 's heel lillek naar d'n Tiest en schoot in 'n hoestbui. „Verkouwen?" vroeg d'n Tiest onnoozelkes, „ja mensch, ge zouw 't nouw te pakken krijgen ee?" en toen wier ze zoo wit as 'n he'.ligbeldje-na-d'n-schoon- maak... Buiten kwam ze 'n bietje bij en schold d'n Blaauwe-n-uit veur „lilleken Blauwen sallemaander". „As ge da nog 's zegt," lachtte d'n Tiest, „dan za'k oew 's kussen!" Amico, wa smeerde ze 'm! Nouw jong, 'k was ok blij, da'k buiten sting. Waant zooicts op oew nuchtere maag, da's nouw net genogt om oew hart to laten sjarrelestonnen teugen oew strot op. ,,'k Stak gaauw m'n pepke-n-aan, waant de Tiest zee: ,,'k gaai zoover mee oew mee." En mee dieën natten neerslag bleef d'n Tiest z'n asemke op gezichtshogte meezweven. Maar affijn, me zitten nouw dan ingerengeld. D'n weg sta blaank; de slooten tot d'ren nek vol en de boomen gaan te keer of ze mee 'n zweep op 'r falie krijgen. Ze staan te' hijgen en te buigen, dat de deurgeweekte tak ken over 't dak slieren en de blaaien vallen er mee takskes-en-al-af. Ginmensch lopt er over d'n weg en 't ltloksko van d'n kerktoren kan z'n gelul nie verporren, 't Geklep waal mee flarrekes deur de locht. De rengel- ton lóp al heel d'n dag over en ls er over d'n erft 'n kronkelend rlvierke ontstaan de mee 't uur breejer wordt. De goten plassen 't water In woest lawijd over d'n raand cn klodderen mee zo'n geweld op de klinker- stoepkes veur de huizen, dat er de vuurrooie klinker- steentjes van los gaan zitten, 't Water speelt er 't zaand tusschen de voegskes uit! Nouw en dan trekt de locht 05. Boem... daar rijdt de auto tegen den boom, die dwars over den weg ligt. Door den schok krijgt Gerrit een reuzeduw tegen het dikste deel van zijn rug en hij vliegt wel zes meter vooruit. Gelukkig komt hij op handen en voeten in het droge stof van den weg, zoodat hij zich geen zeer doet... En toch rijzen zelfs z ij n haren van de schrik recht omhoog. Want wat ziet hij, vlak voor zich uit? Daar zitten de drie roovers kalm met elkaar te praten. Gelukkig hebben ze van den schok niets gehoord, omdat de auto heelemaal vau rubber gemaakt is. Maar hoe moeten de wereldreizi- 66. Voorzichtig sluipt Gerrit naar de auto terug. Ssst, fluistert hij met den top van zijn vingers onder zijn spitsen neus. Een aandje firder sltten drie effetieve, laifendige raufers... pas op, dat ze ons niet haure... De oogen van Dicky cn Dirrekie worden groot van angst, als ze dit vreeselijke nieuws hooren. Gossepietje... nu nog roovers ook, siddert Dirrekie. Ais ik geweten had hoe gevaarlijk de wereld was, zou Ik nocit zijn meegegaan. Zijn het erge roovers, Gerrit? De aine hept fischgraotjes onder saan neus, fluis- gers daar dadelijk voorbij komen? Als de roovers op springen en met messen en revolvers beginnen, dan ls er geen ontsnappen aan... Trugkaire doene we toch auk niet, moppert Gerrit bij zichzelf,... 't is maor 'n gelukkle dat dat raore gesjiewes nog niks in de gaote heit... Die gauzerd mit saan fischgroatjes onder z'n paurum is saiker saufeel as de boas van het spul... Nou, 'k sel eerst Dicky en Dirrekie maor gaon woarschouwe. Anders gaon ze nog parrelevinke en ferraoje de haile boel... tert Gerrit, de andere een paordestaort en de derde laikt net een kemiek uit het cirkus. Wait je wa ik doen sel? Ik gao ze auferfalle en neem ze alle drie gefangen... Help maor 'n handje mai... Dan sjowen weu 't se- gaorekissle over dat bampie... Durf jij de roovers ge vangen te nemen? vraagt Dicky verbaasd, en waar moet je ze dan laten als je ze eenmaal hebt? Ain in iedere binnezak van maan jazzie, antwoordt Gerrit doodleuk, en de derde dubbeldgefouwe in maan fessie»- zakkie. Sitte ze warm en draug...

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1929 | | pagina 22