MODESKilFJES.
MATHILDE WREDE.
Al weer 'n groote vrouwenfiguur uit onze
dagen.
Jaren en Jarenlang heeft sQ haar prachtig
werk van toewijding in Finland verricht, voor
dat haar naam over de grenzen van haar vader
land bekend word. Trouwens, hoeveel mannen
zoowel als vrouwen zouden er niet ln de geheele
wereld zün en geweest zijn. die in hun leven een
ontzaggelijk brok geestelijk om maatschappelijk
werk hebben verricht, zonder dat daarvan ooit
heel veel gewag werd gemaakt buiten den kring
zelf, waarin deze menschen leefden en de
menschheid weder 't hooge brachten 't Zijn in
zekeren zin de toevallige omstandigheden, een
samenloop van oorzaken, die den roem van een
of ander vestigen of Juist wel zoo Iemand ver
geten doen sterven. Van Mathllde Wrede heeft
zich op één maal de faam meester gemaakt en
klaarblijkelijk heeft ziln door haar arbeid on
bewust zoo concreet uiting gegeven aan schoon
heids- en liefdesverlangen dergenen die niet
weten, doet wel vermoeden iets van het leed en
van de tragiek die er leven en zich afspelen
binnen de muren van die gebouwen, waar de
door de maatschappij uiigestootenen hun Jaren
ln eenzaamheid en verlatenheid, zonder schoon
heid en liefde doorbrengen. Mathllde Wrede
wie zij is De bekende schrijfster Ingeborg
Maria Siek wijdt haar een biografie, die tot on
dertitel draagt ..Eln Engel der Gefangenen"
en daarmee, met die ééne omschrijving, is zij ten
voet uit geteekend.
ZU was gevangenbezoekster zij was voor de
gevangenen een engel. Men ziet dat dit ln senti
mentcelen zin bedoeld is, op de manier zooals
velen b.v. rpreken ,,'n engel van *n vrouw"
geen sprake van, daarvoor was zU een te krach
tige, resolute persoonlijkheid.
'n Uiterst merkwaardig iemand Is er gegroeid
uit het kind dat 14 Maart 1863 werd geboren in
het Finsche Wasa uit adellijke ouders. Kleinig
heden zijn ook in haar leven van allerbeheer-
schenden, besllsssenden Invloed geweest, gelijk
dat meer pleegt te geschieden. Toen zij zeven ja
ren oud was, zag zij hóe een gevangene, be
waakt, in een smederij stond te wachten, totdat
de smid met het smeden van ziln boelen klaar
zou zijn. Dat tafereel heeft een onvcrgetelijken
Indruk op haar gemaakt En Jaren later, toen
zij thuis was gekomen van de kostschool, sloeg
al haar vreugde in ellende over, bij het verne
men dat 't meubilair van haar kamer door ge
vangenen was gemaakt.
Gevangenen het lijden van deze menschen
werd haar tot een obsessie.
Op twintig-Jarigen leeftijd begint zij hen ln
hun cellen te bezoeken en 't was zuiver een won
der, hoe dit meisje de snaren, zelfs bij de dlepst-
gezonkenen. wist te treffen. Ook, hoe zij tegen
over den ergsten misdadiger geen vrees kende
steeds heeft zl1, ook b'J verdierlijkte moor
denaars, geweigerd onder geleide binnen te tre
den. „Hoe is sunething at that glrl", „er is iets
in dat meisje", heet 't telkens mysterieus ln
Shaw's drama ten aanzien van Jeanne d'Arc
Men zou die woorden ook kunnen bezigen met
betrekking tot Mathllde Wrede, 't Geheimzin
nige gemak waarmee zij tot het heinpunt der
meest verschillende delinquenten wist door te
dringen de «-listige verzekerdheid waarmede zij
tot allen van Vaar geloof in God sprak, zoodat
Inderdaad talloozen door haar tot een ander
leven zijn gebracht, vervult ieder die met haar
ln aanraking komt, van eerbied, t Ia wel over
bodig te zeggen, dat zij van geen systeem weten
wilde en er ook niet van wist. Zij arbeidde een
voudig van-binnen-uit, zij was een vertegen
woordigster van het Gottesgnadentuin Zelden
liet zij zich op congressen en derg. zien zU was
de muur van het practische werk en betaalde
met haar geheele persoon. Waarmee enorme
resultaten zij kweekt.
In latere jaren hebben de officieele machten
*t haar heel moeilijk gemaakt. ZU was te eerlUk.
En besprak zonder aanzien des persoons de mis
standen ln het gevangeniswezen.
De oorlog en de daarop volgende revolutie
hebben ook haar veel ellende berokkend. Maar
desondanks hebben Juist toen talloozen haar
vereerd en verheerlijkt. Men zou zelfs kunnen
spreken van Finland's „heiige".
Prachtig zoo*n leven.
De moeite waard om zich ln te verdiepen.
Louterend en stimuleerend werkt zoo Iets.
Op ons vrouwen.
Enkelen maanden geleden is ze gestorven.
Z.
NUTTIGE WENKEN EN REGEPTEN.
TEGEN DE DAMP IN ONZE VERTREKKEN.
Waterdamp in onze vertrekken kan veel
schade aanrichten. Schilderwerk en plafonds
worden er door aangetast» evenals trouwens
metalen. Ons zilver en koper wordt er dof
van en alle Ijzeren voorwerpen gaan roesten
Zooveel mogelijk moet dus deze damp ge
weerd worden. Het meest wordt deze gevormd
ln keuken en badkamer, waarom deze beide
goed gelucht moeten worden, liefst door een
ventilatie-openlng met rasterwerk afgedekt
Ook in andere vertrekken ls het raadzaam
zulk een ventilatie aan te brengen.
Er bestaat een eenvoudig middel om het
beslaan der vensterruiten te voorkomen:
men maakt een mengsel van gelijke deelen
water en glycerine. Met behulp van een spons
worden hiermee de vensters volkomen be
vochtigd en daarna flink afgewreven. Dit
middel helpt ook uitstekend tegen 't beslaan
van brillcglazen. of als gij een winkel hebt.
om uw raam helder te houden.
HET REINIGEN VAN BYOÜX.
Om een vuilgewordcn gouden ketting, han
ger of armband te reinigen, brengt men deze
ln een flcschje met lauw zeepwater. Schudt
deze flink terwijl gU hem met den duim ge
sloten houdt. Vervolgens wordt nagewasschen
met lauw watc: waaraan een weinig alcohol
toegevoegd is. afgewreven met een linnen
doek en laten rogen tusschen houtzaagsel.
Diamanten maakt men schoon door ze met
een zeer zacht zUden borsteltje, bevochtigd
met zeepschulm, te behandelen. Vervolgens
worden ze afgedroogd.
Een eveneens goede methode is door ze ge
durende eenlge uren ln alcohol te laten lig
gen en vervolgens ln houtzaagsel te drogen.
Borstelen ls steeds goed. Paarlen moet men
nooit sterk wrijven. Echte steenen als opaal,
turkoois en echte paarlen moet men niet
yochtlg reinigen.
I. Middagjapon van zeegroene crêpe
georgette. De garneering langs kraag, man
chetten en zoom zijn van bandfluweel in
dezelfde kleur. Ook het gedeelte waaruit het
rokje klokt is met dit bandfluweel gegar
neerd, evenals de slippen der groote strik van
groene crêpe georgette, die op zijde van de
japon aangebracht is. Kraag en manchetten
zijn van creme crepe georgette, eveneens met
groen bandfluweel afgezet,
n. Elegante mantel van zwart of donker
rood fluweel. Kraag, manchetten en voor
pand dezer mantel zijn van licht en donker
bruin gestreept bont en geven den mantel
een voornaam cachet. Daar deze mantel
slechts tot de knieën reikt, komt de Japon
lie van dezelfde kleur fluweel vervaardigd
ls, een stuk onder de mantel uit, wat het
'.achet van het geheel verhoogt, en aan een
complet doet denken.
Eenvoudig velour hoedje van dezelfde kleur
als de mantel, ziedaar een geheel, dat voor
de mooie koude winterdagen wel voldoende
zal zijn.
III. Deze japon is vervaardigd van de op
't oogenblik zoo moderne gebloemde velour
chiffon. Eenvoudig glad lijfje, waaraan het
uit drie volants bestaande rokje gezet is.
Garneering aan punthals en manchetten is
van effen velour chiffon. Aardig is, de kleur
te nemen, welke het beste bij 't bloemmotief
der japon past. Een smaakvol modern geheel!
WANNEER DE PAARLEN SPREKEN
KONDEN.
Wanneer de paarlen spreken konden, zoo
zouden zij ons droevige verhalen vertellen.
En toch, welke vrouw zou geen van vreugde
stralende oogen hebben bij het openen van
een etui, waarin het paarlencollier met zijn
Oostersche glans rust en dat haar er nog
verleidelijker en mooier zal doen uitzien?
Maar eveneens zal er wel geen vrouw zijn
die er bij nadenkt wat er allemaal mee ge
moeid is om haar dit paarlencollier te be
zorgen, en dat dit dikwijls menschenlevens
gekost heeft, want de zee heeft niet gaarne
dat men haar deze schatten ontneemt.
Behalve in Californië geschiedt het parel-
visschen uitsluitend door duiken de oudste
maar ook meest gevaarlijke methode. De
vischtljd bedraagt van zes weken zooals
op Ceylon tot drie maanden ln den Golf
van Perzië. In het kort komt deze visscherij
die elk jaar menschenlevens kost, op het
volgende neer:
Meestal gaan de inlandsche vlsschers er
met zijn tweeën op uit. De eerste blijft in de
boot, terwijl zijn metgezel duikt. Alvorens
dit te doen, stopt hij eerst neus en ooren
dicht met was, of ook wel met watten, welke
met olie. gedrenkt zijn. Is dat geschied, dan
laat hij zich met behulp van een koord, dat
met een grooten steen verzwaard is, zakken,
tot de oesterbank bereikt is, dikwijls op een
diepte van dertig meter. Een net of wel een
mand, aan zijn hals of aan een tweede koord
bevestigd, dient hem om zijn oogst in te
vergaren. Zoo gauw dit slechts mogelijk is.
maakt hij de grootste schelpen van den rots-
achtigen bodem los. Deze zijn de oudste en
bevatten de grootste paarlen. Dit onderdui
ken duurt gemiddeld vijftig seconden, maar
soms ook wel tachtig tot negentig. Daarna
geeft de duiker een ruk aan het koord en
zijn metgezel trekt hem zoo vlug mogelijk
binnen boord met zijn kostbare last. Iedere
visscher doet op deze wijze acht tot tien
reizen per dag,
Eigenaardig is het, dat de twee metgezellen
elkaar niet afwisselen, maar dat de tweede
eerst begint te duiken als de eerste zijn
dagtaak volbracht heeft.
En deze dagtaak die hun leven sterk onder
mijnt, want de parelvisschers worden nooit
oud gaat bovendien gepaard met vreese-
Hjke gevaren, waarvan de meest onschuldl-
gen wel zijn de keel- of heusbloedingen. het
springen van het trommelvlies of het samen
drukken der longen, alles tengevolge van de
enorme waterdruk op deze groote diepten
Dergelijke gevallen komen dagelijks voor. en
daarbij voegen zich gelukkig zeldzamer
het gevaar der haaientanden en van de
vangarmen van de enorme inktvisschen
welke hun levende prooi in een innige om
hei zing doen stikken.
En zoo eindigen velen dezer Jonge mannen
hun leven om paarlen te duiken die dienen
moeten om colliers te vormen voor vrouwen
die nooit weten zullen dat er Jeugdige men
schenlevens mee gemoeid waren om haar
dezen opschik te bezorgen.
Deze hartstocht voor parelen dateert reeds
uit de grijze oudheid. De jonge Grieken droe
gen een parel in het rechteroor. De Romei
nen tooiden zich overal er mee, waar er
maar een plaatsje voor te vinden was. De
parelen van Cleopatra zullen wel eeuwig be
roemd blijven. Hoewel de geschiedenis van
het doen verdwijnen van paarlen in azijn
een sprookje mag heeten. Want azijn lost de
paarlen niet op, zij worden er alleen leelijk
door. Mag men de overlevering gelooven, dan
gaf Abraham zijn dienstmaagd Azar twee
parelen als oorhangers ten geschenke. Dat
dit niet direct aan Sarah beviel, valt licht
te begrijpen Hoe eigenlijk een parel samen
gesteld is en gevormd wordt? Dit is het ge
volg van een prikkel welke op den oester
uitgeoefend wordt, zij het door een bescha
diging van den schaal dan wel door het bin
nentreden van een vast lichaampje, meestal
lintwurmlarven of fijne zandkorrels. Om de
zen prikkel te bestrijden overtrekt de oester
den indringer met koolzure kalk. dat in on
meetbare dunne laagjes langzamerhand over
elkaar komt te liggen en door interferentie
van het licht het bekende mooie kleurenspel
te voorschijn roept. Paarlen kunnen in eiken
schelp ontstaan, maar meestal geschiedt dit
in den zeeparelschelp die in groote massa's
aan de diepere kusten van Roode, Perzische
en Indische Zee voorkomt. Maar er bestaan
ook zoetwaterparelen, want in elke schelp
soort die met paarlmoer bedekt is kunnen
paarlen gevormd worden. Deze zoetwaterpa
relen komen vooral uit Rusland, Finland en
Saksen
Wat betreft de kleur, zoo komen paarlen
met het eigenaardige, matte doorschijnende
wit dat een zilverachtlgen glans heeft en
die nu weer eens blauw, dan weer geel lrlsee-
rend zijn, het meeste voor. Maar ook zwarte,
loodkleurige en rosé paarlen worden op hoo
ge waarde geschat, daarentegen zijn gevlekte
paarlen veel minder waard. De meeste paar
len zijn rond, maar er bestaan vele andere
vormen zooals peervormig, eivormig of als
groote druppels Deze laatsten zijn zeer ge
zocht. Scheeve, gedeukte paarlen heeft men
den naam barokpaarlen gegeven.
PATRONEN
van de in dit nummer voorkomende
modellen, zijn niet verkrijgbaar.
RED.
UW OOREN!
Vrouwen, zet uw ooren open,
Staat ge niet versteld ervan,
Dat dit kleine lichaamsdeeltje
Ook wel iets vertéllen kan?
De ooren, die zich van de basis vaa
neus tot aan den ooghoek behooren u)
strekken, geven volgens Lavater ook
betrouwbare physlonomische kenteeke
naar gelang van hun vorm, grootte. Om
holten en plaatsing: men moet oplette
de ooren dicht tegen het hoofd zijn gej
of niet Merkt hierin het onderscheid
zegt hij, „bij een lafaard of een mo
mensch, bij een philosoof of een idioot.'
„Roode ooren" beweert men, geven a
rialistische neigingen aan, lange, platte o
duiden op matigheid en vlijt.
Groote ooren nieuwsgierigheid en
ook muzikaal gehoor.
H. H. DE B.-
GESTOOFD KONIJN
(op zeer eenvoudige wijze).
1 konijn
200 Gr. (2 ons) mager rookspek
2 groote uien
theelepel peper
theelepel door elkaar geroerde o
muskaat en kruidnagelen
wat zout
3 dX.. water
1 eetlepel bloem
1 theelepel Maggi's Aroma.
Verdeel het konijn in gelijke stukkei
dwars over den rug, 4 pooten, 2 van
doormidden gespleten kop); wrijf ze in
wat peper en zout.
Snijd het spek in dunne plakjes en
daarvan de helft als een laagje onder li
pan (liefst een niet te groot geëmailli
ijzeren potje).
Leg op het spek één van de in du
schijfjes gesneden uien, schik daarovei
stukken konijn en strooi er de bloem o
die met de mootmuskaat en de kruidnag
door elkaar is geroerd.
Bedek het vleesch met een tweede la
uien en leg daarover het nog overgehou
spek. Giet over dit alles 3 d.L. kokend wa
dek de pan goed dicht, zet ze op een zi
vuur en laat het gerecht langzaam
worden (ongeveer 2 uur).
Roer vóór het opdoen alles met de Ma
Aroma door elkaar en geef er bij voor
een flinke schaal aardappelpurée bi
mooie korrelig gekookte rijst.
Appelmoes of gestoofde uien zouden
wijze van groentegerecht er bij gegeven k
nen worden.
RECEPTEN.
MOZAÏEKBROODJES.
Ronde broodjes worden door midden ge
sneden, uitgehold, van binnen met boter
besmeerd en gevuld met gehakt kalfsvleesch,
gehakte ham, gehakte peterselie, hardgekookt
ei, gerookte ossetong, truffels, enz., die men
alle kransgewljc in de broodjes legt. Leg
bovenop een paar klontjes boter en laat de
broodjes in den oven knappend worden.