Alieitti Nimws-
Mitrttnit- LuiNtllil
RONDOM DE GROENE TAFEL
KERSTKLOKKEN.
Uiigevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
J
Eerste Blad.
B0TERC0NTR6LESTATI0N
„NOORDHOLLAND"
KAA3C9NTR6LEST ATION
„NOORDHOLLAND".
Dinsdag 24 December 1929.
BAGER
72ste Jaargang No. 8585
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomcnd nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23320. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.65. T.osse nummers 6 cent. ADVERTEN^
TIcN van 1 tot 5 regels f 1.10. iedere regel meer 20 cent (bewijsno.'
inbegrepen). Grontere lotters worden nnnr plaatsruimte berekend.)
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN
EN EEN BIJVOEGSEL.
Nog nooit scherper dan in de laatste zitting van
Schagons's Raad is gedemonstreerd, hoe verkeerd
de werkzaamheid van dezen tegenwoordigen Ge-
imecnteraad is. Wij bedoelen hief het vast samen
hokken van een meerderheid van zes en het tot
•machteloosheid doemen van een minderheid van vijf.
Nu één van die meerderheid door ziekte absent
was, kreeg men telkens weer een staking van stem
men en kon de begrooting niet eens worden klaar
gemaakt.
Zelfs onze burgemeester sprak zijn spijt uit over
die scherpe scheiding in ons raadscollege en voor
een kleine gemeente als de onze is die ook funest, te
scherpe en onvriendschappelijke, ja vijandige schei
ding als men op deze wijze teweeg brengt.
Dat men bij wethoudersbenoeming bijv. zijn mede
standers zoekt, is tc begrijpen, maar waar in onze
gemeente de scheidingslijn tusschen meerderheid en
minderheid geen politieke is, of iets te maken heeft
met bestuursinzicht of iets dergelijks, maar alleen
zijn oorzaak en bestaan vindt in persoonlijke anti
pathie en naijver onderling, wordt het meer dan tijd
dat in de toekomst de kiezers aan deze raadsamen-
stelling een eind makencn één of meer personen
in het raadscollege worden gekozen, die wars van
dc tegenwoordige gevolgde strijdwijze, zich niet bin
den aan deze of gene combinatie en onafhankelijk
en vrij hun mandaat zullen vervullen.
Dat gekonkelefocs op die zoogenaamde fractiever
gadering der fi meerderheidsmannen is uit den booze.
Uit den aard der zaak zijn deze bijeenkomsten „on
der ons". De beidtf wethouders, doen daar, dat kan
niet anders, omdat zij van dc zaken het meest op
dc hoogte kunnen zijn, min of meer vertrouwelijke
mededeelingen, geven inlichtingen enz., en het kan
niet moeilijk zijn op zulk een samenkomst, de andere
heeren mee te krijgen voor dc voorstellen die B.
en W. wenschen en willen. Zijn steun heeft men op
zoo'n onder onsje toegezegd, zijn stem zoodoende
vastgelegd, en hoe de debatten in openbare zitting
dan ook loopen, fatsoenshalve zit men aan elkaar
vast. Men bewerkt op die wijze dat de opinie cn het
inzicht der vijf andere vertegenwoordigers der bur
gerij wordt uitgeschakeld, zonder zelfs dat ze zijn
gehoord, voor dat de eigenlijke beslissing is gevallen.
Men voedt een evenmin te verdedigen oppositie quanh-
même van den anderen kant, natuurlijk met opoffe
ring van het waarachtig belang der gemeente.
Zulk een wijze van werken is ook een bewijs van
groote zwakte van B. en W., bewezen als daarmee
wordt dat men andermans critiek, andermans oor
deel, andermans inzicht zóó vreest, dat men van te
voren liefst do beslissing over dc te behandelen
agenda maar vastlegt.
Men moet eigen idéé, eigen voorstel zoo weiover
wegen, nagaan en controleercn, dat men andermans
aanvallen daarop gerust durft riskeeren. En dat
durven de beide wethouders tegenwoordig blijkbaar
niet, zij geven er de voorkeur aan hun regeerscheepje
eerst veilig voor anker te leggen, voor dc oppositie-
stormen komen! De vrije behandeling der verschil
lende voorstellen wordt op deze wijze echter onmo
gelijk gemaakt. En wij begrijpen niet dat bijv. de
S.D.A.P.ers in die combinatie van zes, hun vrij
heid volkomen aan banden leggen en alle gelegenheid
laten passeeren voor eigen beginsel en eigen belang
op te komen.
Ons college van B. en W. heeft geen vlijtiger vol
geling dan de leider onzer S.D.A.P.-fractie. En als
deze dan nog eens de wenschen zijner partij over
werkloosheid, steunregeling, enz. overbrengt, (zooals
dat in de zitting van j.1. Vrijdag geschiedde), doet hij
dat met een courtoisie en beminnelijkheid,
die nergens anders zijn oorzaak in kan vinden dan
in buitengewoon vriendschappelijke gevoelens tot het
hecle collego van B. cn W. ofeen deel daar
van.
Wij betreuren dat. niet omdat wij scherpe partijver
houdingen wenschen in onzen Raad, verre van dat
maar wel een behandeling van zaken, los van
alle bijbedoelingen, welke ook.
Wat moeten wij verder nog opdiepen uit de lange
reeks van punten die door onzen Raad in het breedo
zijn behandeld? Veel van beteekenis was er niet bij.
Het mecst-intcrcssant was nog de kwestieBerkhou-
wcr, interessant geworden door de houding die
hier onze beide wethouders aannamen.
Er werd geklaagd door hen over den heer Berk
houwer, dat hij zóó met het college van B. cn W.
had geschommeld.
Wel, men zou zeggen: laat dan niet met je schom
melen, dat is toch maar alleen een gevolg van je
eigen slapheid.
Maar enfin, dc heeren waren dan net zoolang heen
en wee rgesc hom meld, dat er van het college van B.
cn W. oen voorstel was tot grondruiling met den heer
Berkhouwer.
Dat voorstel was door den heer Berkhouwer mon
deling geaccepteerd, toen weer geweigerd, maar ten
slotte was toch gekomen een geteekende verklaring
van aanvaarding.
Want dat de situatie-teekening waarop de ruiling
van den grond, niet was geteekend door den heer
Berkhouwer, maar alleen de verklaring die aange
hecht was cn waarin naar die ffcekening met duide
lijke woorden werd verwezen, maakte heusch geen
vergchil. Ja, was nog beter, omdat in deze verkla
ring ook nog de verdere voorwaarden duidelijk wa
ren omschreven. O.i. een verklaring in optima forma,
die geen der raadsheeren ook maar een seconde het
recht gaf daarover tc chicanecren.
En tocheen ontboezeming van de beide wet
houders ieder op zichzelf, maar zekerlijk wel goed
geïnstrueerd, dat de heet en gezien de houding des
heeren Berkhouwer enz., blanco zouden stemmen. En
ook het raadslid Bakker, die zich ook zeer veront
waardigd toonde over liet niet teekenen der tcekc-
ning, zorgde voor het maken van dc gewenschte
stemming.
En het wil ons voorkomen, dat de beide wethou
ders eigenlijk liever hadden gehad dat de bereidver
klaring van den heer Berkhouwer er maar niet was
geweest. En nu die verklaring er tenslotte toch nog
was, moest de overeenkomst, die zij nota-bene zelf
hadden getroffen, op deze wijze van de baan worden
gekegeld.
Het was weer een prachtvoorstellingeen ge
draai van je welste.
En waarom? Waren de voorwaarden in de getee
kende verklaring, die blijkbaar niet op de teekening
stonden, dan soms niet overeengekomen? Was daar
in dan wellicht iets veranderd of niet besproken?
Vonden de heeren wethouders tenslotte dat ze te veel
hadden toegegeven? Hoe zat dat -nu eigenlijk? Wie
klapt er nu eens uit de school???
Want alleen uit boosheid over het geaarzel des
heeren Berkhouwer vermoorden een paar wethou
ders toch hun eigen geesteskind niet. Dat wil er bij
ons maar niet in.
De grondruiling duikelde, nadat de raad in comi
té was geweest, met algemeene stemmen. Er zal ont
eigend worden, alsde heer Berkhouwer zijn
grond niet verkoopt aan dc- gemeente voor een te ac
cepteeren prijs.
Onteigenen! Het schrikbeeld waarmee vooral de
heer Bakker nogal schermde.
Is hier wel reden tot onteigening? Wij bedoelen
deze vraag niet in juridischen zin, want wij missen
elke capaciteit om dat te kunnen beoordeelen, te
ingewikkeld als deze materie is. Maar wij be
doelen deze vraag meer in den zin van rechtvaardig,
zooals wij gewone huis- of tuinmenschen dat op
vatten.
Hoe is deze situatie? Er is daar een straat ontwor
pen naar aanleiding van de in exploitatiebrenging
der Heerenboschgronden. Aan die straat ligt rechts
en links een gracht van de gemeente of een tuin
van een particulier.
De straat is te smal en verbreeding Is noodzakelijk.
En nu is het gewenscht, maar niet noodzakelijk,
dat dit geschiedt door het afnemen van grond van
den tuin van den particulier.
Evengoed is de straat te verbreeden door het af
nemen van een stuk van de gracht. Maar, zooals ge
zegd, is dat niet wenschelijkook wij vinden
dat zeer ongewcnscht.
Maar waar hier geen noodzakelijkheid aanwezig
is cn alleen gesproken kan en mag worden van het
wenschelijke, moet o.i. door ons gemeentebestuur
daarmee rekening worden gehouden en gelet wor
den op de belangen van den particulier, meer dan
nu in het. eindbesluit van den Raad wordt gedaan.
Want bij dezen particulier is niet het wenschelijke
de hoofdzaak, dat geeft bij hem niet don doorslag,
maar wel het noodzakelijke, omdat door de transactie
tot gedwongen verkoop aan de gemeente, het bouwen
of uitbreiden voor hem onmogelijk wordt gemaakt
De heeren van den raad willen den tuin van hun
raadhuis ongerept houden voor eventueele uitbrei
ding dat argument geldt in dezelfde mate voor
den particulier Berkhouwer, die ook zijn tuin onge
rept wil houden voor zijn uitbreiding.
En waar de situatie hier nu zóó is en niet gespro
ken kan en mag worden van het algemeen belang
dat in het gedrang komt door het particuliere, maar
wel juist andersom, mist o.i. de raad het moreele
recht om met onteigening te dreigen.
Of wij daarom, als wij lid van den Raad geweest
waren, ouze stem zouden hebben gegeven aan het
voorstel van B. en W. tot grondruiling zooals het
daar lag? Wij gelooven het niet.
Vanaf den beginne hadden B. en W. hier de oplos
sing moeten zoeken in aankoop van het perceel
Berkhouwer
De gemeente heeft dat pand indertijd bijna in han
den gehad. Van den toenmaligen eigenaar is het
nooit meer te koopen geweest. Later is het weer ge
probeerd, maar de aankoop is niet af te wijzen, hoe
volkomen of wij het met den burgemeester, of lie
ver de burgemeester het met ons eens is, over het
gevaarlijke van te groote uitgaven door de gemeente
In dat geval zouden wij daarvoor niet zijn terugge
deinsd.
Gasprijsverlaging, lager meterhuur voor de stroom-
gebruikers, de toekomst zal wel leeren dat dit
aangenomen had kunnen worden, ofschoon het ver
keerd blijft dat dergelijke voorstellen zoo maar klak
keloos in den raad gedaan worden. Aanstonds komen
de mededeelingen over het jaar 1929.
Wat de wethouder Sehoorl er nu over mededeelde
en het college zelf voorstelde, bewees al duidelijk,
dat wij vorig jaar goed profeteerden. Ton opzichte
van het vastrecht was 10 cent te hoog, 't wordt nu
8 cent, is nog te hoog, maar goeft tenminste verbe
tering. Al dat bangmaken met die apparaten voor
huishoudelijk gebruik en de hóogere maximale be
lasting is op nul uitgeloopen.
De prijs van 8 cent die de Middenstandsvereeni-
ging vorig jaar vroeg en met klem van
redenen door wethouder Sehoorl werd ontraden,
brengt hij ons nu zelf. Maar ziet u, in dat laatste zit
juist het verschil: hij doet het nu zelf.
Onze bedrijven staan er gezond voor en de eenige
richting die in deze moet worden gevolgd is: ver
koop je stroom en je gas zoo goedkoop mogelijk
dan verkoop je zooveel als 't maar kan en dan krijg
je het beste bedrijf. Te veel wordt er nog naar ge
streefd om te groote winsten te maken en dat is bij
een overheidsbedrijf als in onze gemeente dat volko
men ,safe'' staat, niet gewenscht.
De heer Van Erp wilde nu eens onderhandelen met
het P.E.N. over verkoop van ons Electriciteitsnet,
want als straks het contract tusschen Gemeente cn
P.E.N. is afgeloopen, wat zal ons dan te wachten
staan
Op dit laatste kunnen wij moeilijk vooruit loopen,
maar dat durven wij wel voorspellen, dat dank zij
dc hooge borst die onze plaatselijke autoriteiten op
zetten en de verre van tegemoetkomende houding
tegenover de P.K.N.-vcrtegenwoordigers, dc onderhan
delingen over dat a.s. contract moeilijk erg vlot zul
len loopencn de kans dus niet buitengesloten
is, dat onze gemeente er wat minder voordeelig voor
zal komen te staan.
Maar afgescheiden daarvan, ofschoon wij dit motief
niet willen onderschatten, achten wij het zeer ge
wenscht, dat dc afgebroken onderhandelingen over
den verkoop van ons G.E.B. weer worden opgeno
men.
Men geeft elkaar over de ontstane strubbelingen in
deze van weerskanten de schuld. Die persoonlijke ge-
voeligheidjes zette men nu maar eens aan kant. En
als straks het voorstel in den Raad komt om na te
gaan of verkoop gewenscht is of niet, hopen wij van
harte, dat de raadsmeerderheid zich op dit stand
punt zal stellen: onderzoek is gewenscht. De vraag of
de resultaten van dat onderzoek zóó zullen zijn dat
verkoop zal moeten volgen, is een beslissing die nog
volkomen los daarvan staat en waarover men dus
nog de vrije beschikking houdt.
Zonder veel strubbeling passeerden er nog een
paar kwesties het onderwijs rakend.
Geen handwerkonderwijs voor onze kinderen op dc
R.K. school zeggen enkele vrijz. ouders en de ouder-
commossie. Te begrijpen en d eheer v. Nuland hoewel
daar zijn verbazing over uitsprekend, gaf zon
der het zelf te willen, toch zeker wel duidelijk de
reden aan voor deze weigering.
Die vrijzinnige ouders wenschen hun kinderen niet
in een sfeer waarin vooraf en erna roomsche gebe
den worden uitgesproken.
De heer Van Nuland bracht de raad verder klak
keloos en onvoorbereid tot de principieele beslissing
dat ook het R K. Bewaarschoolonderwijs gesubsi
dieerd moet worden. Het kost nu maar f50, maar-
in de toekomst heel wat meer. Wij gelooven niet
dat de heeren de draagkracht hunner beslissing heb
ben overzien.
De rest: dessert zeer uitgebreid en voor degenen
die het ons voorzetten, blijkbaar zeer smakelijk
wij hebben echter meer dan onze buik vol.
Nu maar weer tot volgend jaar.
Dat er dan eens een wat frisscher wind waaieü!
De kerstklok klept van 't kleine kerkje,
Dat in de stille velden staat.
Vanwaar het roepen ln den avond
Ver langs de dorvk're landen gaat.
Waar ln de eenzaamheid verloren
De menschjes wachten op haar stem.
Om straks het Kerstverhaal te hooren
Van 't kindeke van Betlehem.
Ze komen langs verlaten wegen
Deemoedig naar het stil gehucht.
Hoog over hunne oude hoofden
Welft zich de wijde sterrenlucht.
De donk're dennenbosschen rulschen,
Tot ver ln 't schemerig verschiet.
De zoo vertrouwde melodieën.
Het eeuwenoude vtede-lied
En tilt het landelijke kerkje
Straalt feest'lijk schijnsel in den nacht,
Het heeft zooveel gebogen menschjes
Opnieuw tot loven saamgebracht
Daarbinnen zingt het oude orgel.
Met o zoo warmen, warmen klank,
Van welbehagen in den menschen,
Van vrede op aarde en rijken dank!
Ze komen, de verweerde werkers.
En schulf'len door het kerkportaal.
Om op te gaan naar 't schoone wonder
Van 't altijd nieuwe Kerstverhaal,
Naar 't Wonder, dat ook uit de velden
Eens tot hen kwam. zoo zoet van Naam...
Stil vouwen zich doorgroefde handen
Tot een waarachtig danken saam!
Kerstmis 1929.
KROES.
(Nadruk verboden).
De algemeene vergadering op Maandag 23 December
1929, ln café ..De Witte Engel" te Hoorn, des morgens
10 uur, was al bijzonder slecht bezocht Naast de aan
wezige Bestuursleden waren slechts een 6-tal afgevaar
digden aanwezig.
Voorzitter de heer A. Commandeur, Spanbroek, se
cretaris Ir. D. C. de Waal. Alkmaar.
De Voorzitter heet de heeren welkom, in het bijzonder
den directeur van het Station, die sedert maanden door
ongesteldheid verhinderd was de leiding van het Sta
tion te voeren. Spr. hoopt dat de heer De Waai over
een voortdurende gezondheid zal kunnen beschikken
en dankt het personeel voor de wijze waarop het de
plaats van den directeur zoo goed vervulde.
De notulen worden gelezen en onder dankzegging
vastgesteld.
Drie bestuursleden zonden bericht van verhindering.
WIJ BREIEN
en repareeren alle soorten Wollen Kleeding, Konsen
en Sokken, ook de allerfijnste. JAAP SNOR. Zuid-
slraat 15, DEN HELDER. Let op den gelen winkel.'
Depot Schagen: C. de MoeL Noord. -
Mededeelingen.
Medegedeeld wordt:
a. Leden. Op 1 Januari 1929 bedroeg het ledental 73,
n.1. 50 zuivelfabrieken, 10 melkinrichtingen, en 13 han
delaren. In den loop van 1929 is 1 zuivelfabriek uitge
treden en zijn 2 toegetreden, zoodat het ledental op het
oogenblik bedraagt 74. n.1. 51 zuivelfabrieken, 10 melk- j
inrichtingen en 13 handelaren.
De uitgetreden zuivelfabriek was „Horna" te Hoorn,
die overging naar de „Prinses" te Ursem.
b. Propaganda Op het ocgenblik is in druk een re-
clamebrcchure, welke binnenkort aan de leden zal wor
den rondgezonden, met verzoek te willen mededeclcn j
hoeveel exemplaren zij daarvan wenschen te betrekken.
c. Strafmaatregelen. Tot heden werden in 1929 op-
gelegd 58 boeten, n.1. wegens te hoog watergehalte. 5 j
wegens slecht aandrukken van Rijksmerken, 5 wegens j
onregelmatigheden ln het merkenverbruik en 3 wegens
vermissing van enkele merken.
Flnantlecle commissie.
Het Bestuur stelt voor hiervoor aan te wijzen de
drie volgende leden: Coop. Zuivelfabriek ..Volharding"
te Hem, Coop. Zuivelfabriek „Concorda" te Oudendijk,
de heer J. Heinis te Alkmaar.
Het betreft het nazien van de rekening 1929 en de
begrooting 1929. Goedgevonden.
De rondvraag levert niets op, zoodat sluiting volgt.
In café „De Witte Engel" te Hoorn had Maandag 23
December 1929 des morgens elf uur, de algemeene leden
vergadering' van het kaascontrolestatlon „Noordholland"
te Alkmaar plaats.
Voorzitter de heer G. Nobel Lutjewjnkel, secretaris de
heer Ir. D. C. de Waal.
De Voorzitter heet ln zijn openingswoord in het bij
zonder welkom den heer De Waal. die een poos onge
steld is geweest. Spr. feliciteert hem met zijn herstel en
dankt het personeel voor de medewerking die het tijdens
de afwezigheid van den directeur vorleend en voor do
bijzondere interesse voor de belangen van het station.
De notulen worden gelezen. Ze worden onder dank
zegging goedgekeurd.
Door den Voorzitter wordt medegedeeld:
a. Ledental.
Op 31 December 1928 bedroeg het ledental 651, n.1. 64
kaas- en boterfabrleken. 44 kaasfabrieken en 543 zelf-
kazende boeren. In den loop van 1929 zijn toegetreden
6 zelfkazende boeren en uitgetreden 49 leden, n.1. 8 kaas-
fabrieken wegens opheffing en 41 zelfkazende boeren,
waarvan drie geschrapt werden wegens wanbetaling.
Het ledental bedraagt nu dus op dit oogenblik 608, n.1.
64 kaas- en boterfabrleken, 36 kaasfabrieken en 508 zelf
kazende boeren,
b. Personeel.
Evenals ln de vorige wintervergaderingen, wenscht
het bestuur ook nu de mededeeling te doen. dat h.1. de
salarisregeling voor 1930 ongewijzigd kan blijven.
Het Bestuur stelt voor hiervoor aan te wijzen de drie
volgende leden: Coop. Zuivelfabriek „Assumburg" te
Uitgeest: Coop. Stoomzuivelfabriek „Oostwoud" te Oost-
woud; do heer J. van Berke.l Czn. te Wognum.
De commissie zal belast zijn met het nazien van de
rekening 1929 en de begrooting 1930.
Goedgevonden.
Entreegeld voor 1930.
Het bestuur stelt voor om evenals ln vorige jaren, voor
1930 het entreegeld voor alle nieuwe leden te bepalen op
f 1.per koe of per 300 K.G. in het afgeloopen boek
jaar bereide kaas. Indien het aantal koeien geen juisten
maatstaf voor de kaasproductie vormt.
Goedgevonden.
Rondvraag.
De heer Ham bespreekt het slechte bezoek aan de ver
gaderingen. aan die van het botercontrolestation was het
al zeer miniem, aan die van het kaascontrolestatlon iets
beter. Spr. vraagt of het bestuur al eens overwogen heeft
om de vergaderingen aantrekkelijker te maken, en noemt
bijv. het vertoonen van een of andere film. Spr. vreest
dat anders aanstonds heelemaal geen belangstelling meer
bestaat en dat is voor het bestuur ook niet prettig.
De Voorzitter zegt dat het bestuur het nog niet heeft
besproken, maar het bestuur zal overwegen of er ten
algemeenen nutte iets is te doen.
De heer Kuiper wijst er echter op dat het kaascon
trolestatlon is een controleerend lichaam en het bege
ven op een ander terrein dient te worden voorkomen
De heer Davelaar, Stompetoren, informeert of er geen
mededeelingen kunnen worden gedaan over het al of
niet verdwijnen van de provinciale letters in het kaas-
merk.
De Voorzitter herinnert er aan dat het bestuur van
den F. N. Z. zich in deze kwestie, zou onthouden en
spr. geeft de verzekering dat het onderwerp de volle be
langstelling heeft
De heer Davelaar vraagt of de regeering nog geen
besluit heeft genomen.
De Voorzitter antwoordt ontkennend, maar er kunnen
andere dingen gebeuren, waardoor er aan de letters
wordt getornd.
De heer Commandeur merkt op, dat hij zich kan In
denken dat men ln Friesland poogt, de provinciale let
ters van het kaasmerk af te krijgen, als men het prijs
verschil van de kaas ziet
De heer Appel vraagt of men zich niet tot de regee
ring zou wenden.
De Voorzitter wil liever de bedoeling van de te houden
vergadering afwachten en verzekert nogmaals dat het
bestuur paraat zal blijven in de poging tot berekening
van de Noordhollandsche letters.
De heer Appel, bestuurslid, zegt dat dit de laatste
algemeene vergadering zal zijn. die hij bijwoont en
daarmede weer een blad uit zijn levensboek is verwij
derd. Het ls spr. aangenaam geweest zijn beste krachten
aan het station te mogen wijden cn het verheugt