9
18
KI
H
83
1
pp
i
s
i
i
m
1
H
11
881
1®
EVENTJES DENKEN.
VOOR ONZE DAMMERS
fl[
VOOR ONZE SCHAKERS.
jU
[Hl
m
lÉf
a
lü
si
ii
KAARTEN.
BOERDERIJ en XEEHOUDERIJ
Boekhouden voor landbouwers en
veehouders.
fl
n
Vraagstuk No. 486.
Vraagstuk No. 487.
Vraagstuk No. 488.
mm
m
Él
0
m
m
H
0
0.
a,
'm
fff
Hf
m
n
n
0
m
0
WA
m
0;
m
a
Vraagstuk No. 489.
'Pmk
Vraagstuk No. 490.
DERTIENDE LES.
Een les vol cijfers eu zeer gewensohfe berekeningen.
Herinnert ge U nog, geachte lezer de beteekenis
van onderstaand staatje uit het laatste gedeelte van
onze vorige les:
Totaal.
8 werkp.
5 jonge p.
1 hengst.
35 stuks vee.
Klavers
f 1.000—
f 695.68
f 217.36
f 86.96
Mangels
500—
222.23
111.11
27.78
f 138.88
Haver
789—
548.87
171.52
68.61
Weide
2.332.47
212—
265—
1.855.47
TOTAAL
f 4.621.47
f 1.678.78
f 764.99
f 183.35
f 1.994.35
Het stelt voor de geldelijke opbrengst van de ge
wassen, die aan eigen vee worden vervoerd, verdeeld
volgens aangenomen verhoudingen over de onder
scheidene dieren. We hebben deze getallen noodig
om de kosten van het paardenwerk te borekenen. De
gegevens hiervoor staan dus in bovenstaande bereke
ning, in het kasboek en op de beide inventarissen.
Raadpleeg daarvoor maar eens Uw schrift. Volgens de
betreffende kolom in het kasboek hebben de uitga
ven aan kosten paardenwerk en onderhoud gereed
schappen (kolom 8) bedragen f 1238.0G. Hierin is even
wel begrepen een bedrag van f119.—, dat we schuldig
waren op 1 Mei aan diverse ambachtslieden. Dit be
drag mag niet ten laste komen van het loopende boek
jaar en moet dus van de totale uitgaven worden af
getrokken. Daarentegen zijn we op 1 Mei daaraan
volgende weder f 123.schuldig aan ambachtslieden,
welk bedrag nog niet is betaald, doch toch wel ten
laste van het loopende jaar gebracht moet worden.
Bovendien bchooren tot de onkosten van het paar
denwerk ook de waardevermindering der werkpaar
den, waarvan we het bedrag vinden op den tweeden
inventaris; het bedraagt f 400, terwijl ten slotte nog
de afschrijving op de landbouwgereedschappen in
aanmerking genomen moet worden, waarvan het be
drag k f 147.95 eveneens op den inventaris vermeld
De opstelling wordt dus:
Uitgaven volgens het kasboek f 1.238.06
Af te betalen 1 Mei f 119.—
f 1.119.06
i 123—
f 1.242.06
f 400.—
f 147.95
f 1.678.78
Bij te betalen 1 Mei daaraanvolgende
Afschrijving paarden
Afschrijving werktuigen
Voeding paarden
Totaal f3.468.79
In het loonboek der knechts vinden we iedere week
vermeld, hoe groot het aantal weerkdagen van één
paard geweest is in die week. Tellen we dit aantal
werkdagen van alle weken van het boekjaar hij el
kaar, dan krijgen we het aantal workdagen voor één
paard voor het volle jaar, over welk aantal dagen de
totale kosten voor het paardenwerk zooals we die
hierboven hebben gevonden, verdeeld moeten worden,
om de kosten van een paard per dag tc vinden. We
zullen nu maar beknoptheidshalvc vermelden dat er
in het bewuste jaar 1000 (duizend) werkdagen voor
één paard geweest zijn, zoodat de kosten per dag en
per paard f3.47 hebben bedingen. Als deze redenee
ring goed is begrepen, kunnen wij ons betoog weer
gaan vervolgen.
Wc zullen thans overgaan om een winstbcrekening
te gaan maken van een gewas. Ik zal daarvoor maar
als voorbeeld gebruiken tarwe. Het zal niet moeilijk
zijn om met behulp van het loonboek en de verder
bekende gegevens eon dergelijk overzicht te maken
van alle gewassen.
Onze landbouwer heeft 7 H.A. tarwe gehad,
maakte daarvoor onderstaande onkosten:
Sept. 14 Stoppels ploegen, 5 dagen 4 paar
den, 20 X 3.47 gld. f
Loon knechts f
21 Eggen, 3'4 dag, 4 paarden f
Ploegen 5 dagen, 4 paarden f
Loon knechts f
28 Ploegen 4 dagen, 4 paarden f
Eggen 6 dagen, 4 paarden I
Loon knechten f
Oct 5 Zaaien 2 dagen, 2 paarden f
Eggen 2 dagen, 1 paard f
Zaaizaad 41 H.L. k f 11.50 f 161
35 balen super k f2.70
Loon knechts
Loon arbeiders
April 10 Blokken, 2 dagen, 1 paard
I.oon knecht
Wieden, loon volgens loonboek
17 Wieden, loon volgens loonboek
24 Wieden, loon volgens loonboek
Mei 1 15 balen chilisalpeter f 15
I.oon volgens loonboek
Aug. 4 Maaien, 6 dagen, 2 paarden
Loon knechts
Loon arbeiders
18 Binnenhalen 4 dagen, 8 paarden
Loon knechts
Losse arbeiders
19 Ontsmettingspoeder volgens kas
boek f 4—
Sept. 2 Dorsrhen, 4 dagen, loon volgens
loonboek f 116—
9 Dorschen, 2 dagen, loon volgens
loonboek f 76—
Afleveren 1 dag, 2 paarden 1 6.94
Loon knechts f 24—
Jonge paarden.
Hij
69.40
30—
48.58
09.40
51
5522
83.28
60,
13.88
6.94
94.50
12—
6—
6.94
6—
72—
60.—
60—
f 225—
f 6—
41.64
36—
24—
111.04
48—
56—
Sept. 30 Afleveren A dag, 2 paarden f 3.47
Loon knechts f 1.50
Loon arbeiders f 4.50
Jan. 20 Afleveren 1 dag, 4 paarden f 13.88
Loon knechts f 6.
Febr. 7 Kadegeld, volgens kasboek f 7.
April 30 Algemeene onkosten 7 H.Ak
1129.58 (zie vorige les) f 907.06
Kosten land en vruchten, 7 H.A. k
f22.28 (zie vorige les) f 155.96
Mei 26 Aflevei en M dag, 4 paarden i 6.94
Loon knechts f 4.50
Totaal f2851.57
Onkosten per H.A. f407.36.
Hiertegenover staan de volgende inkomsten:
Sept. 4
24
Oct. 15
Jan. 15
April 30
Mei 30
120 H.L. k f 11.58
30 H.L. k f 12.50
12 H.L. zaaitarwe k f 12.50
100 H.L. k f 13.
12 H.L. eigen verbruik k f 11.
48 H.L. k 110.25
30 H.L. Kippenvoer k f 5.50
f1390—
f 375—
f 150—
f 1300.—
f 132—
f 492—
f 165—
352 H.L.
Totaal f4004.—
Kosten f2851.57
Netto winst f 1152.43
Opbrengst per H.L. gemiddeld f 11.37.
Per H.A. 50 H.L. of f572.
Winst per H.A. f 164.64..
Van etrooverkoop vinden we in het kasboek voor
ontvangsten niets vermeld. Dit stroo is op de boer
derij voor strooisel gebruikt en bedekking en is ver
der weer als stalmest op het land gekomen. Was het
wel verkocht, dan zouden de ontvangsten grooter ge
weest zijn. Doch daartegenover zouden ook weer de
uitgaven stijgen door het aankoopen van meer hulp
meststoffen. Wat voordecliger is behoef ik in verband
met do bedoeling van deze les niet verder uit te wer
ken.
Nemen we nu eens een bijzonder gewas als kla
ver. Daarvoor worden de volgende kosten gemaakt.
Grootte Z1/2 HA.:
Oct. 7 Stoppelsploegen, 6 dagen, 2 paar
den, de helft f 20.82
We rekenen hiervoor de helft, om
dat de andere helft tn laste komt
van de haver, die als dekvrucht
is gebruikt.
Eggen, 4 dagen, 2 paarden de helft f 13.88
Loon knechts de helft f 15—
14 Ploegen iX d., 6 paarden de helft f 46.84
Loon knechts de helft f 13.50
April 10 Eggen, 4 dagen, 2 paarden f 13.88
Klaverzaad f 60.
Loon knechts de helft f 6—
Loon zaaien f 3.
April 4 15 balen super f 41.25
volg. jr. Loon arbeiders f 6—
Juli 16 Maaien, X dag, 2 paarden f 3.47
Loon knechts f 10.50
30 Binnenhalen lA dagen, 2 paarden f 10.51
Loon knechts f 4.50
Loon arbeiders f 12.
Algemeene onkosten 2A H.A. k
f 129.58 f 323.95
Kosten land en vrucht 2A H.A.
k f22.28 f 55.70
Onkosten per H.A. f264.28.
Opbrengst:
Juli 27 A H.A. klaver
April 30 Voeding paarden
Opbrengst per H.A. f 470.
Winst per H.A. f 205.72.
Totaal f 660.70
f 175—
f 1000—
Totaal
Kosten
f1175—
f 660.70
Winst f 514.30
Ziet U wel, geachte lezer, hoe gemakkelijk nu alles
gaat. Als wij al onze "gegevens maar goed op papier
hebben gezet, is het niet moeilijk om daaruit te be
sluiten hoeveel verlies of winst er gemaakt is in een
onderdeel van het bedrijf. Ik zal nu van de gewassen
afstappen, en een dergelijke berekening opzetten voor
de Jonge paarden, en den hengst. Misschien krijgt
het rundvee in deze les ook nog wel een beurt.
1 Mei
30 April
30 April
Voorraad
(zie inventaris)
Kosten voeding
(zie staatje vooraan)
Kosten Kasboek
(Kolom 12)
Totaal
f 1.140
764.09
149—
2.053.99
19 juli
16 Sept.
28 April
30 April
Verkocht (zie kasboek)
Verkocht (zie kasboek)
Verkocht (zio kasboek)
Voorraad (zie inventaris)
Totaal
Telling linkerzijde
Winst
f 226—
'Winstberekening hengst.
We vinden daarvoor de volgende cijfers:
1 Mei
30 April
Waarde
Voeding
(zie staatje vooraan)
Kosten v. kasboek
f 5.000—
183.35
500—
24 Nov.
30 April
Dekgeld
Waarde (inventaris)
Totaal
f 1.500—
4.000—
f 5.500—
Totaal
f 5.68335
Telling rechterzijde
3.500—
Verlies
f 183.35
Ook voor het rundvee moet het mogelijk zijn eim
dergelijke winstberekening op te zetten. Geachte le
zers, als er verlies is geleden, noemt men dit even
goed een winstberekening. Laat U dus door het
woord „winstberekening" niet misleiden. Kijk maar
naar de uitkomsten. We beginnen weer met de inven-
tariswaarde op te zetten. In het Uitgavenkasboek
treffen we aan een kolom „Onkosten vee".' Hierin
staan evenwel ook onkosten vermeld, die ten laste
der varkens moeten worden gebracht, bijv. de ge
kochte mais. Vandaar dat ik er reeds eerder op wees
orn, als men veel varkens houdt, het beter is deze
kolom in het kasboek te splitsen in twee kolommen,
n.1. „onkosten rundvee" en „onkosten varkens". In
totaal is voor f220.mais gekocht, zoodat van de
totale telling der bedoelde kolom k f2324— slechts
f2104 is ten laste van het vee gebracht mag worden.
Een andere rubriek, die onze aandacht vraagt, is
de kolom: „aankoop paarden, vee en werktuigen".
Hieruit worden overgenomen de bedragen wegens
aankoop van rundvee. De weidekosten en de waar
de van de door het rundvee gebruikte bieten zijn
hierboven reeds berekend f 1.094.35). In het loonboek
vinden we nog enkele posten, die ten laste van het
rundvee gebracht moeten worden, en wel loon en
paarden werk, verbonden aan het winnen van het
weidehooi. Van onze eigen gewassen hebben we ook
nog krachtvoer in den winter aan het vee gevoederd.
We zullen daarvoor noteeren 50 H.L. gerst k f9.
f450. Ten slotte komt nog ten laste van het vee de
afschrijving op de centrifuge en de karn. Hiervoor
is het bedrag weer op den inventaris te vinden. Re-
sumecrende, krijgen we dus aan uitgaven voor het
rundvee:
Mei
1
Voorraad
f
5290—
20
Aankoop 2 weibeestjes
f
240.
Juii
28
Aankoop 8 weibeestjes
f
1200.
Grasmnaien 1A dag, 2 paarden
f
10.41
Schudden Vi dag. 1 paard
f
5.20
Harken, 1 dag, 1 paard
f
3.47
Arbeidsloon
f
48—
Loon knechts
f
12—
9
Hooi binnenhalen, 1 dag, 6 paar
den
f
20.82
Loon knechts
f
9—
Loon arbeiders
f
4.03
Sept. 18
Aankoop 2 kalveren
f
70—
Nov.
18
Aankoop 5 vaarzen
f
1000—
Mrt
9
Aankoop 1 kalf
f
40—
April 30 Onkosten vee volgens kasboek f 2104.
Kosten weide f 1855.47
Mangels f 138.88
50 H.L gerst k f9.f 450—
Afschrijving centrifuge en karn f 10.20
Totaal f 12481.48
Hiertegenover staan onderstaande inkomsten:
Mei
16
Verkoop 3 ossen
f 945—
Juni
14
Verkoop 1 melkkoe
f 340—
Mrt.
26
Verkoop 8 ossen
f 2200—
April
6
Verkoop 2 ossen
f 000—
25
Verkoop 4 vaarzen
f 1100—
30
Opbrengst boter cn melk
f 821.
30
Verkocht hooi
f 35—
30
Voorraad
f 6145—
Totaal
f 12186—
Uitgaven
Inkomsten
f 12481.48
f12186.
Vindt U, geachte lezer, deze winstberekening nauw
keurig genoeg? Ja? ik nog niet; want hieruit
blijkt nog geenszins of het verlies is geleden op het
melkvee of op het handelsvee. En in bedrijven, waar
veel melkkoeien worden gehouden, zal het zeker
noodzakelijk wezen om liet resultaat van deze twee
afdcelingen afzonderlijk te berekenen. Dat doe ik nu
niet voor den belastingambtenaar. Die is met een
berekening als hierboven staat vermeld, zeer zeker
tevreden. Doch voor mij zelf wil ik weten, waar de
winst of het verlies vandaan komt. Precies dus; ik
zal de bespreking van de splitsing bewaren tot een
volgende keer. Dit zal dan de laatste les worden
van dezen cursus. De laatste les zal ik besluiten met
nog een stelletje vragen op te geven. Enfin, dat zullen
mijn lezers dan wel gewaar worden. Op het oogen-
blik mag ik niet op meer plaatsruimte in de „Scha-
ger" beslag leggen en daarom neem ik voor ditmaal
hiermede afscheid:
S.
V.
„UIT EEN TELEFOON-GESPREK".
„Ja, Uw order kunnen we accepteeren en zullen er
voor zorgdragen, dat het gcwenschte aantal op tijd ln
Uw bezit Is. U krijgt dus: negen en negentig duizend
negen en negentig honderd en negen en negentig stuks.
Wilt U dit getal voor alle zekerheid even noteeren?
(En onze lezeressen en lezers óók?)
„MELK".
De goede hoedanigheden van melk, koemelk, geiten
melk enz., als voedingsmiddel mogen wel algemeen be
kend geacht worden. Zeer waar Is dan ook de zegs
wijze: „Melk is goed voor elk", maar waar is 't meer
nog goed voor?
OPLOSSINGEN DER PUZZLES
uit ons vorig nummer.
No. 481. „DE HANDIGE KOK".
De kok had in totaal 14 eieren en bestemde daarvan
de helft, dus 7, om onder zijn drie knechts te verdeelen,
hetgeen hij deed als volgt: De eerste knecht krijgt
%X7+% ei 4 eieren. De tweede knecht krijgt van
de rest (=3) de helft -f 14 el is 2 eieren. De derde
knecht krijgt ten slotte van wat er nu nog overschiet
de helft V, el 1 ei.
No. 482. „DE MANUFACTURIER".
Na negentien dagen zal hij het laatste stuk hebben
afgesneden, daar hij dan immers het nog beschikbare
stuk van 4 el in twee stukken, van 2 el ieder, knipt
Deze oplossing is dus goed, juister is het ongetwijfeld
om te veronderstellen, dat hij na 22 dagen het laatste
stuk zal hebben afgeknipt, aangezien hij op Zondag wel
niets zal verkoopen. In de gestelde termijn van 20 dagen
vallen in dat geval drie Zondagen, zoodat er bij de 19
nog 3 worden opgeteld.
van P. W. K11 p h u i 8, Zwolle.
Zwart: 11.
fs
Wit: 11.
De diagramstand ln cijfers behoort te zijn: Zwart 10
schijven op 810, 1820, 22, 23, 29 en 45, met een dam
op 15. Wit 11 schijven op 21. 30. 31, 33, 34, 38, 40 en
4750. Mag zwart 2024 spelen?
OPLOSSING PROBLEEM No. 484,
van Nap. Brochu, Lévis.
(Quebec Canada).
De diagramstand in cijfers was: Zwart 13 schijven
op 1, 6, 8, 9, 11, 16, 18—20, 22, 24, 25, 45 en een dam op
13. Wit 13 schijven op 17, 26, 28, 29, 33—35, 38, 39, 42, 43,
46 en 50, met een dam op 48. Wit wint hier door achter
eenvolgens te spelen: 2823, 3530, 3430, 3934, 17X
19, 38—32, 46—41, 32—27, 16—21, 43—39! en 48X2 wint!
Een moeilijk offer-probleem met een typischen slotslag.
Echt Amerikaansch
van A. C. White.
Zwart: 9.
Sp
a
b
c
d
wit
e
11.
f
g
b
De diagramstand in cijfers behoort te luiden: Wit
Khl, Tg4, Pa8, Pc7, La4, en zes pionnen op b2, c2, d2,
e2, e5 en f2. Zwart Kc5, Pel, Ph8 en zes pionnen op c4,
d4, b4, e4, g6 en h6. Wit speelt en forceert op schitte
rende wijze ln vijf zetten het mat.
OPLOSSING PROBLEEM No. 483,
van Z. Mac h.
De diagramstand was: Wit Ke8, Ddl, Pe6, Tg5 en
vier pionnen op b5, d2, e5, en f3. Zwart Kd5, Ld8, Ph3
en twee pionnen op b6 en c4. Wit speelt als sleutelzet
d2d4!, waarna op lederen zet mat volgt
PANDOER-PROBLEEM
(Misère Ouverte Imperiale Praatje).
4 heeft. r. 7, 10 en heer; kl. 7 8 en boer; h. 8; sch.
B. heeft: r. 8 en 9; kl. 9; h. boer, vrouw en aas; sch.
9 en 10.
C. heeft: kl. 10 en aas; h. 9, 10 en heer; sch. boer,
heer en aas.
D. heeft: r. boer en aas; kl. vrouw en heer; h. 6 en 7;
sch. 7 en vrQuw.
De kijkkaart is r. vrouw; schoppen is troef en A
speelt uit met sch. 8.
