AlftlEtl NitlIS-
BRIEVEN OVER ENGELAND.
De Winde plekken in de Radio-ontvangst
Hudson 8 cyl. in
Grootere ESSEX,
UitgeversN.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
DE WITTE VROUW
VAN SCHAGEN
LIEFHEBBER IJ EN.
Automobieltentoonstelling te Amsterdam.
Op STAND 36
't Is knudde.
Woensdag 29 Januari 1930.
SCHAB
73ste Jaargang No. 8603
ODRANT.
ff
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tenticn nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.65. Losse nummers C cent. ADVEBTEN-
TIüN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootére letters worden nnnr plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
door
M. VISSER.
De witte vrouw! De witte vrouw!
Hoe klonk dat vele keeren
In oude dagen om den burcht
Der oude Schager Heeren.
Uit 't water rees zij in den nacht
Bij dag in 't diep verwijlend
Gekleed in sleepend, lang gewaad,
Onhoorbaar voorwaarts ijlend.
Van gracht tot gracht om 't oude slot
Van dat de nacht ging dalen
Deed zij haar gangen zonder rust,
Tot 't eerste zonnestralen.
Het was of zij het slot omsloot
Met donkere gedachten,
Die tot de werk'lijkheid ontwaakt
Slechts dood en sterven brachten.
Heer, vrouw en knechten altegaar,
Dit 't schijnsel zagen zweven,
Vervulde 't met een bang gevoel
En vrees voor 't broze leven.
Men wist het. Als de witte vrouw
Zoo dreigend nacht bij nachten
Het slot omsloop, dan was de dood
In 't hooge huis te wachten.
Nu was 't de Heer, dan was 't zijn ga.
Die 't leven moest verlaten;
Dan 't kind, of knecht of jonge maagd
Of een der onderzaten.
De witte vrouw verscheen verdween
Als 't lot had uitgesproken
Wie voor haar rust eerst vallen moest
En d'oogen had geloken.
Eén duizend, zeven honderd zes
Schreef Clio in haar bladen,
Vereeuwigend in bloedig schrift
Der tijden oorlogsdaden.
't Was Mei en Schagen's burchte was
Van Heer en Vrouw verlaten.
De krijg riep Dietrich op ten strijd,
Ten strijd voor Holland's staten.
De witte vrouw! De witte vrouw!
Vol schrik klonk 't door oud Schagen.
Wat dat beduidde, geen, die 't niet wist
Uit lang vervlogen dagen.
De witte vrouw! De witte vrouw!
Men zag haar nacht bij nachten.
Wien gold het van het oude slot?
Wien zou het sterven wachten?
Bij Ramillies lag 't Hollandsch heir.
Ten aanval! sloeg de trommel.
Trompetten schalden over 't veld
En dof klonk 't kanongerommel.
Heer Dietrich, Schagen's laatste Heer
Uit Beiercn's ed'len bloede
Vocht als een held in voorste rij
Waar 't felst de kampstrijd woedde.
Daar trof een kogel uit 't kanon
Des vijands Schagen's Heere.
Hij viel en stierf na korten stond
Als held op 't veld der eere.
Den ondergang van Beleren's huis
Schreef Clio's veder neder.
De witte vrouw verscheen verdween
En keerde nimmer weder.
Cllo muze der geschiedenis.
Dietrich Thomas van Beleren, Heer van Schagen
en Grave van Warfusé werd in den slag bij Ramillies
door een kanonskogel het been afgeschoten. Hij stierf
den 24sten Mei 1706. Zijn dapperheid werd zeer ge
roemd.
25 Januari 1930.
Liefhebberijen! Een onderwerp, waarover boekdeelen
te vullen zouden zijn. Een dankbaar onderwerp nog op
den koop toe. De naam zelf is al aanlokkelijk Dingen,
die je lief hebt. Hoeveel duizenden verschillende lief
hebberijen en liefhebberijtjes zouden wij menschen er te
zamen wel op nahouden?
't Ziet er ook slecht met ons uit, wanneer we geen
liefhebberijen hebben. Ouders klagen over kinderen, die
nergens bepaalden lust in hebben. „De jongen houdt
niet van lezen", hoor je dan. „Voetballen geeft hij niet
om. Ik heb geprobeerd een postzegelverzameling met
hem aan te leggen, maar hij is er niet in geintersseerd.
Tien tegen een dat een jongen, van wien dit gezegd
moet worden, geen gezonde jongen is. Hij hoort e r-
g e n s liefhebberij in te hebben. Lucifersdoosjes, uit
geblazen vogeleieren, paddestoelen, zelfs sommen maken,
als het niet anders kan. Maar ln hemelsnaam niet in
niets.
Onze liefhebberijen veranderen met de jaren. Niet al
tijd, maar meestal. Niet een van de honderd postzegel-
verzamelende jongens wordt een postzegelverzamelende
man. Hij blijft misschien wel een verzamelaar, maar zijn
lust tot bijeenbrengen heeft zich met de jaren in een
andere richting bewogen. Misschien verzamelt hij nu
handteekeningen, boombladeren, of eerste drukken van
boeken. Misschien verzamelt hij heelemaal niets meer,
maar besteedt elke minuut van zijn vrijen tijd aan pho-
tographie. Misschien danst hij, of gaat zeven keer in de
week naar de bioscoop. Misschien schrijft hij wel inge
zonden stukken in het plaatselijk blad.
Mogelijk heeft hij zich op tulnieren toegelegd. Ik zeg
het met eerbied, want Is er een betere liefhebberij, een
edeler, een meer verheffende, en gezondere, een voordee-
liger, eenja, ik kan niet meer. Laten we maar kort
zijn. Alle liefhebberijen zijn maar liefhebberijtjes verge
leken met TUINIEREN.
Ik weet zeker, dat ieder, die tuiniert dit met mij eens
is, en aangezien wij, tuinmenschen, medelijdend neer
zien op alle anderdenkenden en ons van hun oordeel
niets aantrekken, voelen wij ons zeer gelukkig en tevre
den.
Niemand tuiniert ook beter dan wij. 't Is waar, dat
buurman links zijn best doet, maar 't is al net als bij
buurman rechts, niet waar? Vergelijk hun tuin eens met
den onzen! Zelfs hun onkruid groeit nog niet zoo welig
als bij ons. En komen de mollen ooit bij hen? Zelfs die
stomme dieren weten wel, waar het goed is.
Maar, wij moeten bescheiden wezen. Dit is een eigen
schap, die ons natuurlijk aanhangt, als alle dingen, waar
we niet mee geboren zijn. Doch, we zullen eerlijk en
plichtsgetrouw ons best doen. Luistert dus, en bewondert
onze eerlijkheid. Wij hebben een geweldigen aanleg voor
tuinieren. Wij kunnen zonder eenige hulp meestal den
bovenkant van den onderkant van een bloembol onder
scheiden. Niet meer dan één op de twintig bollen zetten
wij verkeerd om in den pot. En of het onze aanleg is,
of de vriendelijkheid van den bol, weten wij niet, maar
het zaakje komt per slot van rekening nog terecht ook,
al gaat het wat raar en al duurt het wat lang.
Waar onze bescheidenheid en eerlijkheid nu blijft?
Eerlijk gezegd, wou ik, dat ik er niet over begonnen
was, maar ik ben nu eenmaal zoover, en ik heb geen
zin weer opnieuw te beginnen. Welnu dan, Wij zijn ge
abonneerd op een tuinbouwblad. Een Engelsch tuinbouw
blad. Popular Gardening heet het. Ik zal me wel wach
ten, het aan mijn buren te vertellen.
Kent U Popular Gardening? Dat is jammer. Trouwens,
ik kende het verleden jaar ook niet. Maar toen de zaai
tijd van bloemzaad was aangebroken, zag mijn vrouw
een advertentie van het blad. En een zeer aanlokkelijke
advertentie. Iedere kooper van het blad ontving namelijk
in de eerstvolgende tien weken een pakje bloemzaad
gratis. Tien pakjes bloemzaad voor niets. Wij waren
toen juist in een van onze bezuinigingsperioden, dus
voelden we, dat we aan onszelf, aan ons gezin, en aan
de geheele maatschappij verplicht waren onze uitgaven
te verminderen door ons op dit blad te abonneeren. En
met ongeëvenaard succes.
Popular Gardening hield zich trouw aan zijn belofte.
Tien pakjes hebben wij ontvangen. Elke week één. Mijn
vrouw zei, 't was net of ze ergens 's zomers ln pension
was. Dan had ze eiken dag de verrassing wat ze te eten
zou krijgen (een verrassing, die wij mannen dagelijks
hebben, en lang niet genoeg waardeeren) en nu vroeg
ze zich Iedere week af, welk pakje zaad den volgenden
Zaterdag te voorschijn zou komen.
Tien procent van de goede gaven ging van den aan
vang af verloren. Geheel buiten de schuld van Popular
door
Dr. PAUL COLLIN Xew-York.
Byrd's Znldpool-ejrpedltie tracht
het geheim van dit probleem te
ontsluieren.
Een van de belangrijkste wetenschappelijke proble
men, welke Byrd's Poolexpeditie gedurende het twee
jarig verblijf in het Zuld-Poolijs tot oplossing tracht te
brengen, is het vraagstuk der blinde plekken in de ra
dio-ontvangst.
Deze „blinde of doode" plekken, d.w.z. gebieden, die
niet vatbaar zijn voor het ontvangen van radiosignalen,
behooren tot de meest geheimzinnige verschijnselen van
dezen tijd en tot nu toe is men er nog niet in kunnen
slagen, om de aanwezigheid van deze gebieden, waar de
signalen van bepaalde stations niet gehoord worden, of
slechts zwak doorkomen, afdoende te verklaren.
Dat zulke „blinde plekken" bestaan is reeds bekend
sedert het begin van de Radio. Wij herinneren ons b.v.
nog zeer goed, hoe in de eerste dagen van het pionier-
station K D K A (Pittsburgh) ln een bepaalde stad, die
op betrekkelijk geringen afstand van den zender was
gelegen, de uitzendingen van het station bij daglicht bij
na niet gehoord werden en 's nachts ln het geheel niet
overkwamen. Des te vreemder vond men het in dien
tijd. omdat KDKA duizende kilometers verder wél ge
hoord werd.
Tegenwoordig zijn wij aan dit verschijnsel gewoon
geraakt en weten wij, dat het voorkomen der „blinde
plekken" dikwijls aan de eigenaardigheden van het land
te wijten is, aan terreincondities dus. Lang niet alle
verschijnselen wijzen hier echter op, zoodat de aanwe
zigheid van verschillende dezer „doode" gebieden een
andere oorzaak moet hebben.
Verschillende onderzoekers hebben zich reeds met dit
vraagstuk beziggehouden en thans is men zoo ver ge
vorderd, dat men meent, dat ln de theorie van Heavi-
side een verklaring van het verschijnsel ligt.
Byrd's wetenschappelijke staf heeft zich tot taak ge
steld, om meer licht in deze materie te brengen, en de
oorzaak van het voorkomen der doode gebieden vast te
stellen. Deze onderzoekingen geschieden op initiatief
verschijnsel niet alleen, als een wetenschappelijk expe
riment. doch ook als een belangrijke factor voor do na
tionale verdediging beschouwt. „Blinde plekken" zijn
n.1. niet alleen tot het land beperkt, doch komen ook
op zee voor, zoodat de mogelijkheid niet uitgesloten is,
dat een dringend telegram een oorlogsschip, dat zich in
zulk een voor radio-ontvangst ongevoelige zone bevindt,
niet kan bereiken.
Het onderzoekingswerk aan de Zuidpool staat onder
leiding van een der radioingenieurs der expeditie, lui
tenant Malcolm Hansen, die onder meer de beschikking
heeft over een speciaal hiervoor geeigend instrument,
de Osiso, een meetinstrument van bijzondere gevoelig
heid, dat eenige jaren geleden, ln de laboratoria der
Westlnghouse Co. te Pittsburg uitgevonden werd.
Met behulp van deze Osiso wordt getracht een aantal
gegevens te verzamelen omtrent de Heavisidelaag, waar
mede het voorkomen van doode gebieden, naar wij reeds
opmerkten, in nauw verband moet staan. Deze laag.
welke volgens de theorien van den voor eenige jaren
overleden Britsche geleerde, Heaviside, de aarde om
geeft, moet een belangrijke rol spelen in de voortplan
ting van de radiosignalen, welke er niet in kunnen door
dringen, doch er door worden teruggekaatst.
Hieraan danken volgens de huidige opvattingen
kortegolfzenders hun succes, want de trillingen, welke
door dergelijke stations worden uitgestraald en den ge-
heelen aardbol dikwijls omspannen, gaan niet direct
rond de aarde, doch komen pas na door de Heaviside
laag teruggekaatst te zijn, op de plaats hunner bestem
ming.
Het verschijnsel der blinde pieken in de radio-ont
vangst tracht men nu te verklaren, door aan te nemen,
dat er een interferentie plaats vindt, tusschen de gol
ven, welke door de Heavisidelaag worden teruggekaatst
en die welke linea recta van het zendstation naar den
ontvanger reizen.
Verschillende waarnemingen met de Osiso zullen
deze veronderstelling echter moeten bevestigen. Met
dit Instrument !s men er ook in geslaagd, om de snel
heid der radiogolven en den tijd, die zij noodig hebben,
om van den Heavisidelaag terug te keeren, te bepalen,
waaruit men weer kon berekenen, dat de Heavisidelaag
zich op een afstand van ongeveer 350 mijl van de aarde
bevindt.
Er heeft zich een theorie gevormd, volgens welke
verondersteld wordt, dat aan een of aan beide Pol§n,
de Heavisidelaag de aarde raakt. Zekerheid hieromtrent
heeft men natuurlijk niet, doch dit geheim zullen de
leden van Byrd's Poolexpeditie trachten te ontsluieren,
waarna men zich ongetwijfeld ook over de „blinde
plekken" een beter oordeel zal kunnen vormen.
Daar de andere verschijnselen, welke met de Hea
visidelaag In verband staan, als fading, luchtstorinycn,
radio-echo's e.d. eveneens door Byrd worden bestudeerd,
zal de wetenschappelijke wereld na zijn terugkeer be
langrijk meer weten over al deze ook voor de luiste
raars zoo belangrijke verschijnselen, dan thans het ge
val Is.
Al deze waarnemingen zullen met behulp van de Osi
so worden uitgevoerd. Het instrument is in staat om
radio-signalen zoo nauwkeurig te registreeren, dat
tijdsverschillen van één millioenste gedeelte van een
seconde er door worden aangegeven.
Het voornaamste deel dezer Osiso vormt de spiegel: de
kleinste, die er voor zoover bekend is, ooit gemaakt
werd, want de afmetingen ervan bedragen slechts
1/300 inch, zoodat er eenige honderden van deze spiegel
tjes op de nagel van een vinger kunnen worden gelegd,
Juist door deze kleine afmetingen reageert het instru
ment onmiddellijk op alle stroomwisselingen, hoe subtiel
ze ook zijn mogen en Is het bij uitstek geschikt, voor
het werk in de Poolstreken, waar men uit den aard
der zaak geen zware instrumenten kan gebruiken. De
spiegel van het apparaat is tusschen twee fijne draadjes
bevestigd, welke in een sterk magnetisch veld zijn ge
plaatst. Zoodra hier nu een stroompje doorvloeit, zullen
de draden meer of minder uit elkander wijken. De
groote en de richting dezer beweging zijn afhankelijk
van den stroom, die er door vloeit. Door middel van
den spiegel en een klein lampje worden alle bewegin
gen op een filmband geregistreerd, waarop men al het
gewenschte kan aflezen.
(Nadruk verboden).
Tot 2 Februari
vindt gij de nieuwe
en de
6 cyl.
Garage „Kennemerland",
C. NIEUWLAND A BERGEN.
Gardening. 't Pakje arriveerde plichtgetrouw, verrukte
onze oogen door de mooie roode bloemetjes, die er bui
ten op stonden, en heeft daarna op onbegrijpelijke ma
nier den aftocht geblazen. Misschien komt het binnen
kort terecht met de schoonmaak, 't Zou de eenige ver
ontschuldiging voor die huiselijke ramp zijn, die ik kan
bedenken.
Negentig procent evenwel van de goede gaven ging op
den aangewezen tijd den grond in. Ging op de juiste
diepte den grond in. Ging ook niet onderstboven den
grond in, want zelfs de hoftuinman van den koning van
Engeland zou hebben moeten bekennen, dat het grootste
gedeelte van ons zaad geen ondersteboven had. Peper
was er vaak nog grof bij.
Zou dat, bedenk ik me nu. de reden hebben kunnen
zijn? Ik bedoel, dat van sommige pakjes niets op kwam?
Daar heb ik verleden jaar niet zoo aan gedacht. Het
woei wel eens een klein beetje, wanneer wij aan het
zaaien waren.
Maar met andere pakjes hebben we een geweldig suc
ces gehad. Met het pakje Candytuft bijvoorbeeld
(Schermscheefbloem staat er in het woordenboek, wat
een heele mondvol Is). Wel is waar schijnen wij uit een
pakje gemengd zaad door een wonderlijk toeval alle
witte zaadjes genomen te hbben, maar we hebben er
den heelen zomer een mooien rand door gehad. De ja-
loerschheid van onze buren was groot, en schonk ons
veel voldoening.
Nemophila ging ook uitstekend met haar lieve blauwe
bloempjes. Alleen gedroeg het zich op het laatst van
den zomer een beetje buitensporig, wat toch, vind ik,
geen reden voor mijn linkerbuurman was om te vragen,
wat dat voor onkruid was.
En van de Poppy (papaver) zijn we geschrokken. U
kent natuurlijk de papaver. Dit was echter een plant
met ambitie. Met trots zagen wij haar oproeien. Met
bewondering zagen wij de knoppen zwellen, tot ze de af
metingen van een klein rood kooltje hadden aangeno
men. En toen brak de groote dag aan. De poppy bloeide
Mijn buurman zei, dat hij er graag naar keek, wanneer
hij hoofdpijn had. Ze maakte hem aan 't lachen, zei hij.
Het is nu nog geen tijd om te zaaien. Ik weet niet,
of ons tuinblad ons over enkele weken weer een weke-
lijksche verrassing gaat geven. Voorloopig maak ik er
op andere wijze dankbaar gebruik van.
In de eerste plaats van de kruiswoordraadsels. Ze zijn
heel gemakkelijk op te lossen, en geven me elke week
hoop op een schitterende belooning voor mijn arbeid.
Veertien dagen geleden waren het vijftig leliebollen of
knollen, of hoe die dingen heeten. Die heb ik niet gekre
gen. De vorige week waren het 500 gladiolen. Die heb
ik ook niet verdiend, gelukkig. In de eerste plaats houd
ik niet van gladiolen, en ln de tweede plaats houd ik
niet van 5 0 0 gladiolen. Deze week is het een broeibak.
Als Ik die win ga ik hem verloten, want ik heb er een,
en bij ons in de buurt zijn broeibakken alleen met altijd
dichte glazen te gebruiken. Alle katten uit de omgeving
zijn zóó wel opgevoed, dat ze ln de vrije lucht „op den
bak" willen.
Maar ik moet eindigen met mijn brief. Ik heb nu een
maal een grooten voorsprong op mijn buren op tuinge-
bied, en moet dien behouden. Popular Gardening is ge
komen met de laatste postbestelling, en ik moet nog
aan de studie. Ik merk, dat het me deze week wil lee-
ren, hoe ik kweeperen kan kweeken. en hoe ik aardap
pelen kan verbouwen in een bloempot.
DA V ERE X DE Dl XOE X.
U denkt natuurlijk als volbloed Nederlander., dat
U de Hollandsche taal tot in alle onderdeelen mees
ter bent.
O, dacht U dat?
U denkt de schrijftaal te kennen en de spreektaal
tot zelfs de nieuwste volksuitdrukkingen, waarvan
niemand weet hoe ze ontstaan zijn.
Maar U kent ze!
U zegt in Uw dagelijksche gesprekken, dat iets
„knudde" is, als iemand U groet met de „zegen van
Ilabakuk" dan weet U wat dat beteekent. U verstaat
geijkte termen nis: „ouwe Sijbelaar", ,,'t is pruts",
„\Vat een pokkenweer" en „zal me de dood doen" en
nu denkt U de geheimenissen der Nederlandsche
taal tot in de diepste diepten te hebben doorvorscht.
O, dacht U dat?
Wil ik U eens wat zeggen?
't Is pruts met Uw kennis van de Hollandsche
taal, 't is. wat je noemt, knudde. Want als ik U
vraag in rechterlijke termen ae overdracht van ecu
sinaasappel vast te stellen, dan zoudt U natuurlijk
zeggen: „Nou hier hei je van mijn een sinaasappel
vadeau! Of.als U zoudt voelen, dat zoo iels geen
