Alisnsn Niins-
GEESTELIJK LEVE
IN DE BLOEMEN.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPIt INCo., Schagen.
Eerste Blad.
Een advocaat van kwade zaken.
HEERENBAAI
Gemengd Nieuws.
g-Buyiifl"-
Zaterdag 1 Februari 1930.
73ste Jaargang No. 8605
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het .eerstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330.
WT, TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.65. T.osse nummers 6 cent ADVF.RTKN-
TI6N van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bcwijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADEN.
In mijn vorige artikel „Zelfkennis." schreef ik: „Ik
leg den nadruk op dit: eerlijk. Want juist die eer
lijkheid ontbreekt zoo dikwijls".
En ik nam mij voor daaraan een volgend „geeste
lijk leven" te wijden.
Wanneer mijn trouwe lezers het opschrift lezen, zal
het hun terstond wel tamelijk duidelijk zijn in welken
geest dit artikel gesteld zal zijn.
Wij kennen allen de nu niet bepaald vleiende beti
teling: „advocaat van kwade zaken".
Een advocaat, die zóó wordt genoemd staat niet
gunstig bekend. Daar gaat men heen met schunnige
zaakjes. Zijn hulp roept men in, als men gevoelt iets
verkeerds te hebben gedaan, en toch probeert zich
er uit te redden. Zoo'n advocaat van kwade zaken is
een „gladde" kerel, een man die praten kan, pr&ten,
r.een, zijn weerga is er niet! Hij staat voor niets en
redeneert iedereen onderste boven. Het allerkleinste
maasje in de wetten weet hij te vinden en als een aal
er doorheen te kruipen. Wat krom is, weet hij recht
tc- praten en wat recht is, krom.
Niet w\ar, we kennen allen de wijze, waarop de
volksmond zich uit over die „reuzekerels", uit wier
handen j? moet zien te blijven, maar die heel wat
waard zih, als je in de benauwdheid zit en die je uit
de gevanenis weten te houden, terwijl de deur daar
van om :oo te zeggen juist voor je open stond. Ze
laten zie, goed betalen, 't is waar, maar je moet er
ook wat oor over hebben om buiten de cel te blijven,
als je eipnliik volgens de wet er in. thuis behoort of
om een iooge schuld niet te moeten betalen, als je
toch op loreelen grond daartoe verplicht bent.
Welnuzulke advocaten van kwade zaken zijn
wij zeer'ikwijls ten opzichte van onszelf!
Dat is lisschicn niet prettig om te lezen, maar-
is 't nietwaar?
Zijn w:,niet juist tegenover onszelf geneigd om het
verkeerd recht te praten, het kwade te vergoelijken
en doenve dit gewoonlijk niet t e g e n-b e t e r-w e-
ten-in.V'ant dit tegen-beter-weten-in is juist het
karakteïtieke, het typisch-kenmerkende van den
advocaayan kwade zaken. Hij is niet e e r 1 ij k.
Maar in wij eerl ij k bij de beoordeeling van ons
eigen defen en doen? Noemen wij dan slecht, slecht
en goed^ed?
Laten jij dan nu eens wèl eerlijk zijn: dan moe
ten wij tennen, dat we er altoos in sterke mate toe
geneigdjn om niet alleen allerlei verontschuldigin
gen aait voeren als 't onszelf betreft, maar zelfs
het zooberedeneeren, dat we nagenoeg alles met
mooie, jde, zuivere bedoelingen doen.
Tegener anderen! Ja, dan staan we dadelijk
klaar n een oordeel en wij zijn hard, scherp,
wreed as. We willen niet hooren van verzachtende
omstanheden, van noodlottige omstandigheden.
En wij 2gen er aan toe dat ons zoo iets niet zou
gebeuren dat w ij ons wel anders zouden gedra
gen!
En alet zoo ver komt, wat dan? Waar blijft dan
onze nhaftigheid, onze sterke zedelijke wil?
En dbegint de advocaat van kwade zaken! Dan
gaan \»egen beter weten in onze zwakheid,
immorfiit goed praten en we weten het soms zoo
handig doen, dat we zelf in onze eigen redenee
ring gagclooven.
En legaat die redeneering tegen de intuïtie in.
Dat wiggen: wij voelen wel dat we onszelf be
driegend diep in onszelf is wel de waarschuwen
de ster- maar wij dringen dat gevoel weg en
trachteie stem te versmoren.
Onzep wordt gevraagd v.oor eon goed, mensch-
lievenèl. Wij erkennen het mooie daarvan. En
toch ho wij niet. Waarom niet? Daar was toch
iets in, dat er toe dreef: we hebben deernis met
hen, vwie de hulp en steun werd gezocht en wij
voeldereeht. medelijden—ja, maar er was ook
nog ienders in ons: onze vasthoudendheid ten
opzichïn het geld, onze vrees zélf iets te moe
ten oren en deze laatste twee wonnen het van
de deeen het medelijden.
En la eens op. hoe handig we dit dan bepra
ten. Etensch moet toch ook om zichzelf denken
en om gezin en om de toekomst en terwijl hij dit
zichzejjsmaakt, weet hij drommels goed, dat 't
niet r is, dat hij gemakkelijk iets geven k&n
en datlaarrnede heusch zijn gezin niet benadeelt.
En daler ook diep in hem wel eenig gewetens-
verzetin die redeneering, maar als een slimme
advocfaat'frtj net zoolang, dat hij 't zelf geloovcn
gaat.
Wón gezel*'chap, waar gesproken wordt over
icmaP afwezig 's- *'r wordt niet veel goeds van
hemd; zijn ge drag wordt verkeerd uitgelegde
men oordeelt over hem zonder iets van zijn motie
ven te weten. Wij zouden het kunnen tegenspreken,
weerleggen, ontzenuwen, maar we doen het niet. We
durven niet tegen den stroom op, vooral niet, wan
neer die stroom geleid wordt door mcnschen van
naam, van positie, van invloed en dan weten we
wel, dat we laf zijn, omdat we tegenover den leugen
de waarheid niet durven uitspreken, en dan voelen
we ook wel iets als een stil inwendig verwijt, als een
aanklacht, maar dan treedt de advocaat van kwade
zaken weer op. En hij zegt, dat we niet anders kón
den doen, dan 't onbehoorlijk ware geweest indien
wij de goede(!) stemming hadden verstoord door te
gen de algemeene opvatting in te gaan en de slim
merd weet 't zoo te bepleiten, dat we tenslotte onze
lafheid tot een deugd gaan promoveeren!
Mijn waarde lezers, gij moet nu zelf uit uw eigen
leven maar meerdere voorbeelden zoeken. Ze zullen
heusch gemakkelijk te vinden zijn. En dan zult gij er
van versteld staan, hoe vaak het in uw en in mijn
leven voorkomt, dat wij pogen het verkeerde bij ons
zelf te vergoelijken en goed te praten. En hoe zel
den het gebeurt dat wij onszelf kortof veroordeelen,
hard, streng, onverbiddelijk.
Wat is de oorzaak hiervan? Waarom misleiden en
bedriegen wij onszelf?
Hiervoor zijn m.i. verschillende redenen aan te
geven.
Allereerst wijs ik op gebrek aan liefde voor de
waarheid. Wanneer wij niets wilden dan Mar te er
kennen, dan zouden we anders staan tegenover ons
zelf. Maar we willen onszelf graag beter zien dan
we in werkelijkheid zijn. Het is tegelijkertijd tragisch
en komisch, hoe we dan met onszelf omspringen,
welk een handigheidjes en trucjes we dan, weten t3
bedenken om ons tekort aan waarheidszin óm te re
deneeren in wijs beleid en practische verstandelijk
heid.
Er is ook ijdelheid in het spel. Evenals de mensch
graag iets belangrijks wil zijn tegenover zijn mede-
menschen, evenzoo wil hij zich-zelf graag zoo mooi
mogelijk zien. Hebt ge wel eens opgemerkt hoe graag
menigeen over zichzelf spreekt tot anderen en het
dan altijd zóó doet, dat men een goeden indruk van
hem krijgt? O, dat begint al heel vroeg. Wat kunnen
jongens niet zwetsen en opscheppen over hun moe
dige daden. Maar intusschen verzwijgen zij de ge
vallen waarin zij een minder heldhaftig figuur maak
ten. Het is me vaak opgevallen in treingesprekken,
die ik beluisterde, dat men altijd geneigd is, zich
zelf op z'n voordeeligst af te schilderen. IJdelheid,
ijdelheid! Maar deze ijdelheid speelt ons ook haar
parten bij de zelfbeoordeeling!
xVaar ik echter in 't bijzonder de aandacht op wil
vestigen, is het gebrek aan eerbied voor de eigen
persoonlijkheid, het gebrek aan waarach
tig zelfrespect.
Gebeurt het niet tallooze malen dat bij een mensch
dèn pas de schaamte optreedt, wanneer iets van hem
uitkomt? Daar zijn voorbeelden te over van personen,
die met opgeheven hoofd door de wereld gaan, die
een hoogen toon durven aanslaan, die een scherp
oordeel wagen te vellen over anderen en die daarbij
zich schuldig maken aan geheime verduisteringen,
aan gniepige knoeierijen, aan onzedelijke handelin
gen.
Maar o, wee, als het oogenblik komt van de ont
maskering! Dan ineens schamen zij zich, dan kan de
schaamte hen zelfs tot zelfmoord voeren, omdat zij
niet in da wereld willen staan als bedriegers, fal
sarissen, zedelijk-minderwaardigen.
Zulke menschen zouden nooit hun dubbelleven
hebben kunnen leiden, wanneer zij zèlfrespect had
den bezeten. Dit juist hadden ze niet en daarom gin
gen zij het verkeerde, wat ze deden, verdedigen. Het
was toch niet zóó erg, iedereen knoeide wel eens, en
de heele wereld hing immers van bedriegerij aan el
kaar en men moest zijn stand ophouden of wat on
zedelijkheid betreft: och, die drang leefde immers
in den mensch en hoeveel zou er niet door anderen
in 't geheim worden gedaan? En- de advocaat van
kwade zaken wón het pleidooi!
O! als wij maar wat méér zelfrespect bezaten, wat
méér hadden van dien hoogmoed, waarop Multatuli
eens doelde, toen hij schreef: hoogmoed is de moed
om hoog te staan.
Dan zouden wij ons zelf niet willen misleiden, maar
onszelf willen zien precies zóó als we zijn. Natuur
lijk vallen we dan niet mee aan onszelf. Dat is ech
ter niet erg. En het groote voordeel er aan verbon
den is, dat we dan trachten beter te worden, d.i. onze
gebreken te bestrijden, onze zwakheden te overwin
nen, onze neigingen te beteugelen.
Het is eigenlijk iets heel eigenaardigs met den
mensch. T' in zijn wezen egoïst, hij zit vol van
ch mist hij die groote zuivere liefde
voor zichzelf, die vóór alles hem er toe zou moeten
drijven om als mensch uit te blinken.
Maar ook hier wordt gebogen voor den schijn, zóó
als 't bijna overal geschiedt in de wereld, waar uiter
lijke glorie, waar rijkdom, waar macht worden ver
heerlijkt cn aangebeden, maar waar grootheid van
ziel, vastheid van karakter, geestelijke adeldom ter
nauwernood worden opgemerkt, laat staan; gewaar
deerd.
Welnu, die verkeerde eigenliefde van ons is om te
zetten in zelfrespect. En dit zal geschieden zoodra de
mensch heeft lecren inzien dat zijn werkelijke waar
de niet bepaald wordt door wat hij bezit aan stoffe
lijke goederen, maar aan geestelijke hoedanigheden
En hij zal zich zelf willen leeren kennen en zien,
zóó als hij van binnen is. En Jiij houdt op een advo
caat van kwade zaken te zijn. Hij praat het verkeer
de niet goed. Hij is eerlijk tegenover zichzelf, durft
zichzelf veroordeelen enhij gevoelt hoe de waar
heid hem zal vrijmaken.
Want éérst de waarheid, hoe pijnlijk ze ook moge
wezen vcor onze ijdelheid, en d&n: de strijd tegen het
kleine, ïrt zwakke, het minderwaardige, hetwelk bij
h&èr lic! t wij hebben aanschouwd in ons zelf.
ASTOR.
a&tn pwi/cle
pi/ptaêcf;
ECHTE FRIESCHE
20-50cf. per ons
(ook in Kion
ERNSTIG ONGEVAL BIJ EEN SKI-WEDSTRIJD.
Drie studenten in een afgrond gevallen.
V.D. verneemt uit Rome:
Uit Ancona wordt gemeld, dat tijdens door een
fascistische studentengroep georganiscerden ski-wed
strijd een ernstig ongeval heeft plaats gehad. Drie
studenten stortten in een afgrond en waren op slag
dood.
1/nzapf 7(ur Wutkelier h pa/yeD'S
AUTO DOOR EEN TREIN GEGREPEN.
Twee dooden.
ONGELUK MET EEN GEVANGENIS-AUTO.
Uit Boedapest wordt gemeld:
Gisteravond is in da nabijheid van Pesterzscbathat
een auto voor het vervoer van gevangenen te Boe
dapest omgeslagen. De chauffeur en de begeleidende
veldwachters konden tijdig van den wagen springen,
doch de daarin opgesloten negen gevangenen wer
den allen ernstig gewond, waarvan twee levensge
vaarlijk.
DE TOEPASSING DER DRANKWET IN DE V. ST.
Ook voor Amerikaansche ambtenaren in het
buitenland.
V.D. verneemt uit Washington:
President Hoover heeft bepaald, dat de drankwet
ook van toepassing is op de officieele ambtenaren der
Amerikaansche regeering in het buitenland. Het ge
bruik van drank door hen in het openhaar en ook in
het particuliere leven is verboden. Bij overtreding
worden de ambtenaren ontslagen.
Op een spoorwegoverweg van de lijn BreslauC<i-
mens is een auto door een trein gegrepen en gehe.'l
vernield. De inzittenden, twee slagers uit Breslau,
zijn gedood. Naar de spoorwegdirectie te Breslau
meedeelt, is de auto door de afsluitboomen gered ui.
De overweg was behoorlijk verlicht, terwijl ook borden
op den overweg opmerkzaam maakten.
OVERSTROOMING IN HET WAMPOEC-EPir^
Groote schade aangericht.
Aneta meldt uit Medan:
Een overstrooming in het Wampoegebied
groote schade aan in het Langkatsche. Eel
uitgestrektheid plantklaar land onder de
ming „Selajang" is overstroomd.
De rivierkampongs werden geteisterd door
braken, waardoor groote schade werd aang
der de reeds geoogste rijst.
KOELI-AANSLAG OP JAVA.
Aangevallen assistent ongedeerd.
Aneta meldt uit Medan:
Een Javaansche koelie heeft met een-bijl e
slag gedaan op den cultuur-assistent De I'r
de onderneming Semadam, gelegen in het Tanu.
sche. Er ontstond een worsteling, waarin de koelie het
onderspit gedolven heeft. Assistent De Bruin kwam
zonder wonden af. I)e dader moet gedreven zijn dc
haat in verband met een vrouwenkwestie.
Foto Arpad Molilovni
- - N. Nledorp-Nd.-Scharwouc
l)r. MAATS van XTELAVE yiEDOTtP. temidden van de talrijke en prachtige bloemstukke,
liem •'nmilie en vreemden toegezonden ter gelegenheid van zijn 40-jarig doktersjuhilcu
dc- nerierd. Vit hel groote aantal blijkt nel hoe bemind deze arts in de omgeving