Alttntti Nitms- Biiiiiniiin S.COLTOF S.COLTOF GEESTELIJK LEVEN. Den Heider. Uw adres voor: Illlllllllllll Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen. Eerste Blad. Een koningsdochter. Sjoorkome/) Ff Kanaalweg 142 Prima Deventer Staal draad matrassen 2=pers. f 12.50. Zaterdag 1 Maart 1930. SGHAGG 73ste Jaargang No. 8621 COURANT Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag. Donder dag en Zaterdag Bij inzending tot s morgens 8 uur, worden Adver- teritien nog zooveel mogelijk in het eerst uitkomend nummer geplaatst POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20. Prijs per 3 maanden fl.65. Losse nummers 6 cent ADVERTEN- TIöN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno. inbegrepen» Grootere lettors worden naar plaatsruimte berekend. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADEN. Wij hebben in het vorige artikel gezien hoe Rena- ta, na den dood van haar man, haar tweede vader land Ferrara verlaat. Zij gaat terug naar Frankrijk en begeeft zich rechtstreeks naar de stad Orleans. Daar treft zij den jongen koning Frans II, die ge heel stond onder den invloed van zijn moeder, Ca- tharina de Medici, dochter van het machtige he9r- schersgeslacht in Florence en weduwe van den Fran- schen koning Hendrik II. Frankrijk was toen een land vol verwarring op po litiek en godsdienstig gebied. Scherp stonden tegen over elkander de Roomschen en de Hugenoten (Pro testanten). Renata kiest nu openlijk partij vóór de Hugeno ten. Het is haar een verardeming, zich ver van Rome le weten. Daardoor kan zij zich vrij uiten. De ver plichting om haar kinderen in het katholicisme op te voeden, is vervallen. Zij voelt niet meer den ste kenden blik van het oog der geestelijken, noch dien van de machtigen aan het hof te Ferrara. Zij vestigt zich te Montargis, het door erving aan haar gekomen gebied, waar zij het oude slot laat vernieuwen. Daar woont zij nu, geheel haar eigen meesteresse. Ze behoeft nu niet meer in het geheim door middel van een bevrienden postmeester met Calvijn te correspondeeren, zij kan het openlijk doen zonder vrees voor moeilijkheden. Calvijn wordt haar raadsman in gewichtige aangelegenheden Om haar heen vormt zich een kring van Hugeno- ten. Het slot en de omgeving van Montargis wordt het toevluchtsoord voor honderden vluchtelingen. Weldra wordt van deze plaats gesproken als van „het nest der Hugenoten'. Soms woedt daar een felle strijd, dan kost het Renata groote moeite haar pro- testantsche troepje te beschermen tegen de vervol ging der roomschen. Met leede oogen ziet de roomsche partij het optreden tan. Renata. Haar eigen schoonzoon, de hertog de Guise treedt tegen haar op, tracht haar te dwingen Montargis te verlaten. Hij zendt een van zijn gene raals daarheen om het kasteel van Renata en Mon targis te overmeesteren. Deze waagt het echter niet tegen de koningsdochter op te treden en vraagt na dere instructies van den koning en deze beval hem om van de belegering af te zien. Renata had n.1. den durf om den bevelvoerenden generaal te laten weten dat, indien hij het slot zou belegeren, zij zelf op den vestingmuur zou post vat ten om den waaghals af te wachten, die zoo vermetel zou zijn de hand op te heffen tegen een konings dochter. Het beleg werd dientengevolge opgeheven. Inmiddels werd (18 Febr. 1563) de hertog de Guise vermoord. Er kwam een verzoening tot stand tusschen de Roomschen en de Hugenoten (het tractaat van Am- boise) waarhij aan den protestanten het recht werd gegeven om te vergaderen en godsdienstoefeningen te houden. Dit had een goeden invloed op Renata en gaf haar rust en deed haar zinnen op middelen om de pro- testantsche propaganda te bevorderen. Helaas, de verzoening was slechts schijn. Catharina de Medici begon zich steeds scherper te gen de Hugenoten te verzetten. Er worden pogingen aangewend om Renata weer In de roomsche kerk terug te brengen. Wanneer in 1534 Calvijn is overleden, dan reist Renata's zoon Al- foriso uit Ferrara naar Frankrijk en doet alle mo gelijke moeite om met behulp van anderen haar te overreden het hervormde geloof te verzaken cn om de partij der Hugenoten te vernietigen. En wat doet Renata? Zij is cn blijft tróuw aan haar overtuiging. Ja, ze wordt te meer tot ijvet geprikkeld. Ze sticht een in stituut voor de opleiding van predikanten. Ze steunt allerwegen de protestantsche beweging. Haar optreden maakt de hofkringen ongerust en Karei IX (die de opvolger was van Frans II) beveelt haar om Montargis te verlaten. Renata weigert. Dan wordt haar het beheer over hare goederen ontnomen. Hierin krijgt echter Karei IX de publieke meening tegen zich en dan moet hij toegeven. Intusschen wordt de verhouding tusschen Room schen en Hugenoten voortdurend ellendiger Gevech ten zijn aan de orde van den dag. Het geloofsfana tisme zwiepte de menschen op tot de gruwelijkste barbaarschheid. Zoo werd b.v. in Auxerre het hart van een Hugenoot door de roomsche bevolking op het vuur gebraden en in stukjes gesneden rondge diend als spijs. Paus Pius V staat zelfs toe dat kerk goederen worden verkocht, als het geld maar werd gebruikt tégen de ketters. Een groote uittocht van Hugenoot3che vluchtelin gen heeft plaats. Velen trekken naar ons land, naar Zuid-Nederland in 't bijzonder Weer is het Renata, die zonder aarzeling haar gast vrijheid aan vervolgden aanbiedt. Dit verbitterde hel roomsche hof in Parijs. En dit hof (waar Catharina de Medici nog altijd de machtige is) was sterker dan Renata. Het dwingt haar de vluchtelingen weg te zen den. En het ging zelfs zoo ver te eischen dat Renata allen, die niet goed roomsch waren, uit haar omge ving te verwijderen. Het is te begrijpen, dat dit voor de arme konings dochter een buitengewoon zware slag was. Hoe lan ger zoo meer voelde zij zich daardoor vereenzaamd. Daarbij kwamen geldelijke zorgen als een gevolg van haar groote vrijgevigheid. En het leven van deze vrouw werd versomberd bovendien door de bittere gedachte, dat zij zelfs den steun van haar kinderen moet missen. Geen wonder dat zij zich moe en ziek gaat gevoe len. Het verlangen komt in haar op om een bezoek te brengen aan haar dochter in Parijs. Dit gebeurt in het vreeselijke jaar 1572, het jaar van den Bat tholo- meusnacht. En het is wel diep tragisch dat zij, de vriendin van Calvijn, de beschermster van de pro testanten, deze slachting van haar geloofsgenoofcsn heeft moeten meemaken. Op den 23sten Augustus begon het bloedbad in Pa rijs. Renata ontkomt aan den massamoord door de vlucht. (Het aantal vermoorde protestanten is niet -hr .-i jsch zeker. De opgaven zijn verschillend cn wisselen tusschen 2000 cn 4000 voor Parijs en 1200U en 100.000 voor Frankrijk.) Gebroken naar lichaam en geest komt ze te Mon targis terug. Zij vreest, dat door den moord van duizen den protestaten de zaak der hervorming voor Frank rijk voor goed is vernietigd. Zij laat een poos den moed zinken, zij ijvert niet meer voor de haar zoo dierbare zaak. Catharina de Medici schrijft haar cn geeft haar den raad openlijk met de hervorming te breken. Wat moet zij, oud en moe geworden, doen? Het pleit voor de vastheid van haar overtuiging, dat zij, na zoo vele ervaringen toch nog den moed heeft de roomsche regeering te trotseeren. In plaats van het hoofd in den schoot te leggen, richt zij het nog ééns, voor zij uit het leven scheidt, fier omhoog. Juist nadat zij den brief van Catharina de Medici heeft ontvangen, krijgt zij bericht over de wreede vervolging van de protestanten in Orleans. Dit doet in haar de oude kracht herleven en weer is zij de vrouw, die aan de vervolgden een wijkplaats aan biedt op haar gebied! En zij vreest niet voor de mo gelijke gevolgen van haar optreden. Het zou voor den laatsten keer zijn. Haar einde naderde. Als zij in 1574 een bezoek brengt aan Parijs, waar haar zoon ziek lag, wordt zij zelf ernstig on gesteld. Zij laat zich terugbrengen naar Montargis en daar sterft zij den vijftienden Juni 1574. Haar eigen zoon Alfonso verbiedt eiken rouwdienst en dit verbod wordt uit Rome bekrachtigd, omdat Renata als een ketter was gestorven De koning wil niet dat zij in de koningsgraven wordt bijgezet. Zoo werd zij gehoond nog nüt haar dood, omdat zij an ders dacht en geloofde dan de machtige kerk! In Montargis wordt haar stoffelijk overschot aan het graf toevertrouwd, Zonder eenigen praal wordt zij overeenkomstig haar eigen wensch naar de laat ste rustplaats weggedragen door zes arme lieden. En toen haar testament werd geopend, kon men daarin lezen, hoe zij was heengegaan ten volle over tuigd van de waarheid der leerstellingen van Cal vijn. Ik heb deze geschiedenis van Renata niet verhaald met de bedoeling om partij te kiezen vóór het Cal vinisme en tegen het Roomsch-Katholicisme. Want ik ben evenmin calvinist als roomsch. Maar voor mij is het aantrekkelijke in deze geschiedenis, dat ik daarin kennis maak met een mensch, die het aan durft om zich zelf te zijn. Als wij zien hoe de groote massa zich maar neer legt bij wat hun in de jeugd wordt geleerd en nooit komt tot zèlf-denken cn zèlf-zoeken, dan is het een verkwikking menschen te ontmoeten, die den moed bezitten om dit wèl te doen. Dit heeft Renata gedaan, dat is haar glorie. En als we bedenken dat zij een koningsdochter was, bij wie nog zoo vele andere bezwaren overwonnen moesten worden, welke voor gewone burgermonschen niet be staan, dan krijgen wij wel grooten eerbied vcfor haar karakter. Hoevelen zijn er niet, die vreezen in conflict te ko men met hun familie, met den kring van vrienden en verwanten, waarin zij leven, en daarom voor den schijn maar blijven bij het geloof, waarin zij zijn opgevoed? Vaak komt de gedachte bij me op: als de men schen eens eerlijk voor hunne meening uit Kwamen, hoevelen zouden er dan niet zijn, die blijken heel anders te denken dan hun kerk, hun secte, hun ge nootschap het van hen veronderstelt? Daar is zoo ontzaglijk veel oneerlijkheid in dit op zicht. En deze oneerlijkheid heeft als ondergrond: vr.egs! Het is de vrees voor moeite, voor schade, die het gevolg zou kunnen zijn van het openlijktoreken rnr:t een overtuiging Deze, vrees heeft Renata, vooral in haar latere le ven niet gekend. Daarom staat zij voor ons als pen beschamend voorbeeld, waartegenover wij ons klein gevoelen, maar ook als,een lichtend voorbeeld, waaraan we ons sterken. En ons verdiepend in haaT leven worden we ons weer krachtig hiervan bewust, dat een menschen- levcn dan pas groot cn mooi is, als het gedragen wordt door- een zèlfverworven overtuiging. Welke deze overtuiging is, is bijzaak. Gelooft wat ge wilt, maar bedenkt, dat een geloof niet is te lee- le'n' üïf 'een boekje, en evenmin mag bestaan in het napraten van een ander. En levend, bezielend,- sterk-makend geloof is al leen te veroveren door onafhankelijk, zelfstandig denken en zoeken. ASTOR. A'Al' uE LA MAR heeft Dinsdagmiddag ge heel hersteld van een ernstige ziekte de Boerhavve-kliniek, waar hij eenige weken werd verpleegd, verlaten. Vanaf heden 1 Maart zal hij weder optreden en wel in de Tivoli-Schourvhurg te Rotterdam,met een reeks voorstellingen van Flierefluiters Op onthoud. naar het bock van A. M. de Jong Mcrijntje Gijzen II). Hierbij een spelsceue met Nap de la Mar als Flierefluiter en Cisca C rem er als Merijntje. Zoo gauw hebt U kou gevat, lastig zijn de gevolgen Neem steeds een paar Wybert-tabletten. In orlgln doozen 6 45 en 65 ets. h A V ERENDE Dl N G E V. ONKWETSBARE PACHYDERMEN. Er loopen kerels in deze wereld rond, die in hun arrogantie beminnelijk en in hun beminnelijkheid arro gant zijn. Zij gooien er de gekste dingen uit met een glimlach die de Engelschen „a blank smile" noemen. Je maakt je razend, je krijgt een kop als vuur. je brult „K^rel, je bent een ezel, een stommerd van de bovenste plank. een... nou een karbouw gewoonweg!" Vindt U? zegt de kerel belangstellend, als had je niets anders gezegd dan: „Aardige das heb je daar aan. zeg!" of iets van dien aard. Deze lieden, aldus de Dell Crt., behoorende tot het geslacht der pachydermen, zijn het Noodlot geweest van vele sergeant-majoors, scheepskapiteins e.d. Zij genieten zelf in den regel een uitmuntende gezondheid, maar op de gezondheid van anderen hebben zij een be slist nadeeligen invloed. Hun onkwetsbaarheid werkt in hooge mate prikkelend. Ik heb eens een ruzie bijge- AUPING MATRASSEN in alle maten. Kapokmatrassen 3-deeiig 49.50 Geschilderde p.p. 2-pers. Ledikanten 6.75 Massief eiken Ledikanten 22.50 Coupons Balatum 1.07 Linoleum Krommenie 2 meter breed 2.60 Vraagt bezoek en Uw huis wordt geheel JL door onze stotleerders ingericht Kanaalweg 142 - Den Helder. woond tusschen een pachyderm en een man dien ik reeds jaren kende, als een zich zelf beheerschend, gere serveerd. beschaafd, rustig type. een goed huisvaJer. de cheri van zijn acht kinderen. Een vloek in den montl van dezen heer was. had ik tot dat oogenblik steeds ge dacht, een anomaliede, als een Rotterdamsche bootwer ker, die vindt dat er gestaakt moet worden. De kwali ficaties, die hij zijn wederpartijder naar het hoofd slin gerde werden steeds grover, en steeds zaliger werd «I© glimlach, waarmede de wederpartij dezelve aanhoord-?. En eindelijk zei de gereserveerde huisvader hikken.I van drift: „Kerel ga weg, ga dadelijk weg of ik steek je overhoop!!" En de pachyderm ging weg," na beleefd zijn hoed te hebben gelicht. Zoo zijn or! Zoo zijn er... ook in Deli. Een administrateur had de afdeeling geïnspecteerd van een singkeh. En hij had aanmerkingen en niet zoo weinig ook. Er bleef van de heele afdeeling om zoo te zeggen geen spaan heel. En de singkeh incasseerde de opmerkingen met de grootste kalmte. Hij ging niet zoo ver, dat hij den administrateur amicaal op den rug klopte en zei: „Nou ouwe, kom maar eens los!" Maar het was er werkelijk niet ver vanaf. En de administra teur had dan ook een ietwat onbehagelijk gevoel toen hij naar huis tufte. Bij de volgende inspectie was de singkeh niet aan wezig. Aan verbeteringen in zijn afdeeling had de sing keh zich niet schuldig gemaakt Hij had. naar het ge ijkte matjem, een glas gedronken en de zaak gelaten zooals zij was. Weer tufte de administrateur naar huis, en daar creëerde hij een „gecopieerde" die op pootcn stond. Dit was geen brief meer, het was ook geen „ge copieerde" zonder meer (wat toch al erg genoeg is voor sommige planters), het was een ultimatum in optima forma. De administrateur schreef aan den singkeh dat hij zijn afdeeling had bekeken, en dat hij er nog alles bij het oude had gevonden, en dat hij wel eens „por koerende" wilde vernemen of dit te wijten was aan on wil, grove luiheid of gebrek aan inzicht. Zoo!... Dat was nu een epistel, waar zelfs een pachy derm zijn grijns bij zou verliezen! De brief werd be zorgd. En de brief kwam weer terug op het admir.5- strateurshuis ook, met dit gedenkwaardige onderschrift van den singkeh: „Geen onwil, geen luiheid, geen gebrek aan inzicht, raad nog eens X. Y. Z." De administrateur zeeg in een stoel neer. Geduren de vier minuten kon hij geen woord uitbrengen. Toen hijgde hij moeilijk: „Wel allemachtig!! en hij vertoonde aan den boy, die juist op de galerij rondzwierf het volkomen beeld eens administrateurs met een gebroken klomp. Wij vermoeden, dat hij, nadat hij den schok te boven was, wel weer een nog pittiger „gecopieerde" naar dtu singkeh heeft gedirigeerd, en daarna misschien nog een paar, tot de singkeh de allerlaatste „gecopieerde" ont ving, waarop hij met een blijmoedig gezicht zijn koffpr pakte en vertrok, om elders aanslagen te plegen op dc gezondheid van anderen. Pachydermen zijn nu eenmaal onkwetsbaar!

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1930 | | pagina 1