Schager Courant
Electriciteit op de Boerderij.
Vijfde Blad.
Een bezoek aan de
Demonstratiebedrijven.
Zaterdag 7 Juni 1930
73ste Jaargang. No. 3675
HET is nu al weer heel wat jaren geleden,
sedert de electriciteit zijn intrede op het
'platteland in Noord-Holland deed en daar
mee het Provinciaal Electrisch Bedrijf zijn net
over de gansche provincie uitspreidde voor zoover
het de practisch gesproken bereikbare gedeelten
betrof. Aan den eisch om zooveel mogelijk allen
te helpen wordt als 't maar even kan, tegemoet
gekomen en als het financieel maar eenigszins
klopt zelfs al is in sommige gevallen kans op
volkomen rentabiliteit beslist uitgesloten dan
nog worden ook die deelen van electrischon
stroom voorzien en kunnen de bewoners ook daar
mee profiteeren van de groote voordeelen, die de
electriciteit biedt. Want dit laatste zal ieder moe
ten toegeven, valt niet te ontkennen.
Het ligt voor de hand, dat het Provinciaal Be
drijf zooveel mogelijk stroomafnemers tracht te
verkrijgen. Hoe grooter het aantal afnemers, hoe
groot er het gebruik en hoe voordeeliger kan daar
door de stroomprijs zijn.
Hoe grooter het gebruik! dat
vooral is het, waar het Bedrijf het op aanstuurt.
En daarvoor is noodig, dat naast 1 i c h t-stroom
ook veel krach t-stroom wordt gebruikt. De
verschillende bedrijven in onze omgeving mogen
wij gerust zeggen, zijn er vrijwel allen, zoo niet
allemaal, toe overgegaan om hun bedrijf te elec-
trificeeren. En welke mogelijkheden zijn er door
de invoering van electrischen stroom niet ge
opend! Dagelijks zien wij tientallen voorbeelden
hoe zelfs de kleinste zakenman, juist door die
electriiicatie, in staat was zijn bedrijf te moder-
niseeren en de uitkomsten daarvan hooger op te
voeren.
Zooals reeds gezegd, moet het totale verbruik
zoo groot mogelijk zijn en waar op het platteland
de industrieele ondernemingen uit den aard der
zaak geen groote vlucht nemen, en het bij klein-
industrie in hoofdzaak blijft, is het begrijpelijk,
dat het Provinciaal Electriciteitsbedrijf naar an
dere gebieden uitzag om haar stroomafzet daar
te vergrooten.
Waar had het daarbij anders terecht moeten
komen dan in het boeren- en land-
b o u w b e d r ij f! En hoe de electriciteit ook
daar zijn toepassing vindt, zullen we in het on
derstaande zien.
Een paar Demonstratiebedrijven
gesticht.
Het is zeker ongeveer een jaar geleden, dat in
dit blad melding gemaakt werd van het voorne
men om een paar boerderijen in Noord-Holland
geheel electrisch uit te rusten, ter voorlichting van
toekomstige stroomafnemers in soortgelijke be
drijven. Hollands Noorderkwartier heeft toen het
voorrecht gekregen deze demonstratiebedrijven in
zijn midden te zien gesticht. Het zijn n.1. het vee-
li oudersbedrijf van den heer E. de Boer
in de Zijpe, het eierproductiebedrijf van den heer
J. Sleutel, eveneeens in de Zijpe, en het
piepkuikenbedrijf van den heer C. Vader
te Dirkshorn.
Deze drie bedrijven voorbeelden van hoe de
boerderij er in de toekomst zal uitzien zijn nu
sedert een paar maanden „aan den gang*'.
Dezer dagen nu waren wij met welwillende me
dewerking van de heeren Sybrandi en De Veer,
van het P.E.N. in de gelegenheid een kijkje op
deze bedrijven te nemen, welke Woensdag 11 Juni
a.s. officieel worden geopend en waarna de bedrij
en voor het publiek toegankelijk worden gesteld
op daarvoor vastgestelde dagen.
Een rondgang over hel veehouders-
bedrijf.
Verschillende boerderijen in de Zijpe staan al
tijd mooi „in het groen" en die van den heer De
Boer aan de Grootsloot maakt daarop geen uit
zondering. Omgeven door hoog opgaand geboom
te is de plaats mooi gelegen tusschen de sappige
groene weilanden van den polder Zijpe, die zich
aan den eenen kant tot den Westfrieschen dijk
uitstrekt en aan geene zijde in de blonde duinen
langs het Hollandsche strand zich verliest.
Maar laten we ons niet verder laten gaan in
de heerlijkheden ,die het buitenleven op dezen zo-
merschen dag ons te genieten geeft.
Gevieren, de twee genoemde heeren, de foto
graaf en schrijver dezes, stapten, of reden we het
erf op, en maakten we met den eigenaar kennis,
die ondanks de drukke werkzaamheden,, welke de
boerderij thans oplevert, nog wel eenigen tijd
vond om ons het een en ander te laten zien.
Eet bedrijf.
Nu een kijkje in het bedrijf. In de koestal is
alles keurig netjes, nu de eigenlijke „bewoners"
in de wei zijn. Hier zien we de eerste ken teeke
nen van electrificeering van het bedrijf. Boven
de plaats, waar zich 's winters de ruggen van de
koeien bevinden, de buizen, welke de aanwezig
heid van een electrische melkmachine op de boer
derij verraden. Op het oogerblik geschiedt dit in
de melkboet, waar eenzelfde buizentoestel is aan
gebracht.
DE BRUIN vindt het een onmogelijk uur van
den dag, waarop hij moet worden geroskamd.
Hij weet veel te best, dat het werk nog lang niet
af is, maar een oogenblikje heeft hij nog wel over
om even voor ons te poseeren.
DE ZWARTBONT door den kapper
onderhanden genomen.
De heer De Boer demonstreert even voor ons
op welke handige wijze hijzelf het mes van zijn
maaimachine slijpt.
Laat ous beginnen met te zeggen, dat het bedrijf
33 H.A. grasland omvat en 2 H.A. bouwland, en
dat er gemiddeld op gehouden worden een 33
koeien, 50 varkens, een aantal paarden, 25 Fok
schapen en 40 lammeren, alsmede een 150-tal
kippen. Dit alles wordt door den eigenaar met
twee knechts bewerkt en verzorgd. De heer De
Boer verzekerde ons, dat hij door de electrifiea-
tic van zijn bedrijf beslist dezen zomer een derde
vaste werkkracht heeft kunnen uitwinnen. Het
eerste "voordeel, wat wij naast de vele,
die nog zullen volgen, alvast even willen noemen.
De electrische keuken.
Het bovenstaande opschrift zou ons eerder doen
vermoeden, dat we van plan waren een beschrij
ving te geven van een kermisvermaak, van een
vroolijke keuken, en wij willen direct toegeven, dat
't eenigszins vreemd aandoet, dit begin, wanneer
we de electrificatie van 'n boerderij willen bespre
ken, maar dat kan nu eenmaal niet anders: wij
komen namelijk de boerderij binnen en zien dan
direct de plaats waar voor het inwendige van den
mensch wordt gezorgd. Wij zien toestellen, die
wij niet gewend zijn op die plaats aan te treffen.
Niet meer de walmende petroleumstellen, maar
een keurige, uiterst zindelijke keuken-inrichting
die. zoo verzekerde ons de „prinses", die in deze
afdeeüng de scepter zwaait, in alle opzichten vol
doet. De inrichting bestaat uit een electrische oven
welke drie temperaturen kan ontwikkelen en
waarin gekookt, gebakken en gebraden wordt, al
naar men belieften goed ook! Een warmwa
terreservoir, „gestookt" met nachtstroom (wat
zoo goed als niets kost) en met een inhoud van 50
liter, voorziet de huisvrouw den ganschen dag
van water van 85 graden Celsius warm, dus bijna
koffiewater. Daarnaast nog eenige andere toestel
len en het ideaal van de huisvrouw is bereikt. De
foto elders tusschen dit artikel geeft er een over
zicht van.
Iets onontbeerlijks op de moderne, maar tevens
practische boerderij, waar men zijn tijd beter kan
gebruiken dan met 3 man eenige uren „onder de
koe" te zitten". De electriciteit zal den boer ook
in de drukste tijden nog wel eenigen tijd laten om
aan iets anders te denken.
De mogelijkheden, welke door de toepassing van
electriciteit, worden geopend, zijn vele en veler
lei. Zie hier enkele voorbeelden, mede aan «le
hand der foto's, welke laatste zoo noodig nog dui
delijker spreken.
Het paard wordt electrisch geroskamd en stof-
gezogen of gestofzuigd wat is het verleden
deelwoord van stofzuigen? en behoudt daardoor
een glanzende en gezonde huid De koeien worden
na den wintertijd netjes bijgeknipt met de elec
trische tondeuse, en af en toe gedurende staltijd
eveneens stofgezogen, wat niet weinig aan een
goed functioneerende huid en de gezondheid van
het dier ten goede komt.
Met ditzelfde toestel, op de foto aan do koe te
zien, kan men nog meer andere dingen doen.
Eerstens kan men er een borstel opzetten, die in
een snel ronddraaiende beweging de melkbussen
schoonmaakt (gauw en goed) en verder door er
een slijpsteentje aan te bevestigen, kan het mes
van de maaimachine in korten tijd worden ge
slepen zie de foto, waar de heer De Boer evenals
bij het knippen en stofzuigen, dit even voor ons
demonstreerde.
Overal waar we rondkijken, zien we weer
steeds de electrische beweegkracht toegepast. Een
verplaatsbare motor op een soort kruiwagen kan
aan de verschillende werktuigen, als bietensnij
der, koekenbreker, gierpomp, enz. enz., worden
aangekoppeld Dus één motor voor alle werktuigen
wat mogelijk is, doordat die motor met verschil
lende snelheden kan draaien, achteruit en voor
uit, en een aan het werk evenredige hoeveelheid
kracht kan ontwikkeion, dus voor zwaar werk
veel, voor minder zwaar werk weinig, wat, naar
wij gelooven, wel van invloed zal zijn op het
stroomverbruik. Wij zagen hoe de gier werd op
gepompt. In enkele minuten is de tank van 600
liter gevuld.
Het materiaal en de leidingen waarin het een
en ander is uitgevoerd is allemaal van een uit
stekende kwaliteit, en vooral de draden en buis
leidingen zijn met het oog op de groote vochtig
heidstoestand op een boerderij afdoende tegen
het indringen van water beveiligd.
In de stal zagen Ave in een kastje, dat een mu
seum zou kunnen heeten, de tegenstelling tus
schen vroeger en thans in den vorm van eenige
doorgeroeste schakelaars e.a. met daarnaast het
keurig afge\A*erkte en waterdichte materiaal van
thans.
Voorloopig zullen wij het bij dit overzicht laten.
Vermoedelijk dat later nog een volledige techni
sche beschrijving van het een en ander volgt. Al-
^on willen wij nog eenige resultaten, voor zoover
i-gelijk van de electrificatie geven.
00K DE VROUW DES HUIZES profiteert van
de gemakken, die de electrificatie van de boerde
rij biedt. Hieronder het interieur van den keukeni
welke een ieder huisvrouw zal bekoren.
