Bij het 1000-jarig jubileum van
IJsland's parlement.
Internationale belangstelling voor
de grootsche festiviteiten.
De historische ontwikkelingsgang
van IJsland's politieker», culturee-
len, socialen en economischen
welstand.
Speciale correspondentie.
EINDE Juni zal in IJsland op feestelijke wijze het
feit worden herdacht, dat voor 1000 jaar het
eerste parlement, Allthing geheeten, in verga
dering bijeen kwam in de vlakte van Thingvcl-
lir. welke is gelegen in de nabijheid van Reikjavik, de
tegenwoordige hoofdstad van het IJslandsche Rijk. In
hetzelfde jaar 930 zou ook volgens de overlevering de
eerste wetgeving 2ijn afgekondigd, welke echter toen
niet beschreven stond, maar in de algemeene vergade
ring der volksvertegenwoordigers ..Thing" geheeten,
werd opgezegd.
Om deze festiviteiten, waarbij o.a. zulk een vergade
ring zal worden nagebootst, mede te vieren, zullen een
groot aantal buitenlanders men verwacht, dat er
ongeveer 5000 toeristen zullen zyn, omstreeks dien tijd
te IJsland aankomen, terwijl te voorzien Is. dat onge
veer 20,000 personen uit de verschillende deelen van het
land zelf zich naar de vlakte zullen begeven. Om aan
de verschillende behoeften, welke een dergelijk aantal
gasten met zich brengt tegemoet te komen, heeft men
in de onmiddellijke nabijheid van de plaats, waar de
festiviteiten zullen geviefd worden, een tentenkamp
gebouwd, welk een logeergelegenheid biedt aan 27.000
personen.
Daar de geschiedenis va.n IJsland ten nauwste ver
want is aan die van Noorwegen en Denemarken, meen
de de regeering van IJsland het zich een plicht, zoo
wel het Deenschc, als het Noorsche en het Zweedsche
koningshuis te moeten uitnoodigen aan deze plechtige
herdenkingen deel te nemen en deze door zijn vorste
lijke tegenwoordigheid op te luisteren. In gevolge de
nan hen gedane uitnoodiglngen. zullen van het Deensche
koninghuis aanwezig zijn de koning, de koningin, de
kroonprins en prins Knud, die per stoomschip Niels
Jucl 25 Juin zullen arriveeren. Het Noorsohe konings
huis zal worden vertegenwoordigd door den kroonprins
Olaf, die per Oscar II naar IJsland zal komen. In de
inter-parlementaire zitting, waaraan door niet minder
dan 50 landen zal worden deelgenomen, zullen zitting
nemen afgevaardigden van het parlement van Noorwe
gen. Zweden, Denemarken en Finland, terwijl van 15
andere landen, waaronder ook Nederland, afgevaardig
den zullen verschijnen. Meer dan 300 studenten zullen
deelnemen aan de studentenreunie, terwijl een honderd
tal journalisten van alle deelen der wereld de gasten
zullen zijn van de regeering.
Wat de geschiedenis van IJsland verhaalt.
Voor zoover met eenige zekerheid kan worden na
gegaan. gaat de geschiedenis van IJsland nog verder
terug dan het historische feit. dat dit jaar zal worden
herdacht, want het is hoogst waarschijnlijk, dat de
Phoeniclërs het land reeds ontdekt hebben. In de me
moires van zekeren Pytheas van Messalie staat het
verhaal beschreven van een zijner reizen, toen hij n.1.
omstreeks 400 door de straat van Gibraltar stevende
in de richting van Engeland en na dit gepasseerd te
zijn naar de Orkey-eilanden voer en vandaar belandde
op een hem onbekendgebied, dat hij den naam gaf
van Thule.
De nacht zoo zegt hij duurt hier 22 uur. waar
uit vrijwel met zekerheid kan worden besloten, dat „het
IJsland moet zijn geweest. Volgens een oud geschrift
is het ook bekend, hoe omstreeks het jaar 795 eehige
monniken van uit Ierland naar Ijsland zijn vertrokken,
terwijl na een tusschenpoos van ongeveer 70 jaar het
land voor het eerst bezocht werd door de Noormannen,
..Als wij allen vonken zijn van het groote vuur
dat is te zeggen, als wij allen in ons een zelfde
deel van de Godsvlam hebben waarom zijn som
migen onder ons dan zoo beestachtig, of zoo onge
lukkig, zonder hoop om zich zelf te verbeteren?"
Zoo peilde hij haar theoriPn.
„O, daarover heb ik ook gedacht", ging Terry voort,
al haar voorzichtigheid vergetend bij haar belangstel
ling. „Natuurlijk is er het leven na dit leven, waar
alles goed zal komen voor hen, die getracht hebben
braaf te zijn. Maar dan is er de moeilijkheid met de
slechte mensehen. Natuurlijk kan er geen hel zijn,
zooals je daarover leest in den Bijbel. Het kan niet
zijn voor eeuwig, want wij zouden niemand wil
len leed doen voor eeuwig, wat hij ons ook had aan
gedaan, en God is zoo veel beter dan wij zijn. Maar
ik geloof, dat liet buitengewoon rechtvaardig
zou zijn als wij terugkwamen in deze wereld in een
aantal levens om te betalen voor wat wij verkeerd
hadden gedaan of om hooger te gaan, omdat wij goed
waren geweest! Ten laatste zouden wij gereed zijn
voor een glorierijken hemel. Zouden we dat niet, als
wij hier alles hadden doorgemaakt?"
„Waar heeft u dat alles gelezen?" Sheridan vroeg
het scherp.
„Nergens. Het is zoo in mijn gedachten gekomen".
„De gedachten in een kloostertuin! Zulke gedach
ten zijn goed genoeg voor weikon tuiin ook. Ik. heb
geen speciAlen godsdienst. Niet, dat ik ook niet mijn
gedachten gehad heb - en sommige daarvan ver
schilden niet veel van de uwe. Als kloostertuinen
godsdienstige gedachten brongen in den geest van
jonge meisjes, dan ben ik blij, dat ik het liefste kind,
dat ik ooit ontmoette naar een kloosterschool heb
gestuurd. Ja, het zal heel goed voor haar zijn ge
weest. Ik zou wel eens willen weten, wat er van
haar is geworden. Ik ben aan haar herinnerd dooi-..."
Oogenblikkelijk zweog hij.
Terry's hart sprong op. Zij had een oogenblik van
angst, maar het ging snel voorbij. Gedurende eenige
(•ogenblikken zat zij stil neer en luisterde naar het
gebrul van de Zee en het gekraak van het hout, dat
zij vergeten had door haar gesprek met Sheridan.
„Waar was uw klooster?" vroeg hij haar plotse
ling. Misschien slechts om wat te zeggen. Nu was
het meisje werkelijk geschrokken. Had hij achter
docht? Julia zou woedend zijn, als hij er achter
kwam. Misschien kon hot Julia wel kwaad doen, als
liet bedrog {ja, het was bedrog) zou worden blootge
legd.
„Als liet u hetzelfde is", zei zij zacht: „zou ik dat
liever niet willqp zeggen."
Sheridan verkoelde oogenblikkelijk. Dadelijk be
greep hij. dat de mooie Juliet Divinc nooit op een
kloosterschool was geweest. „Natuurlijk hoeft u het
mij niet te zeggen, als u liet niet verkiest", antwoord
de liij droog. „En ik veronderstel, dat ik weer al te
nieuwsgierig zou zijn, als ik u vroeg, hoe lang gele
den u daar was?"
„O, dat kan ik u wel zoggen!" Terry begon
haastig, toen hield zij zichzelf in met een dier blos
die toen juist het tijdperk van hun veroveringstochten
door de gcheele wereld aanvingen.
Het eerste bezoek dat plaats vond onder den Viking
Nadodd werd al zeer spoedig gevolgd door dat van den
zeeman Svavarssen, die, als gevolg van het feit, dat hij
uit den koers geraakte bij een tocht van Noorwegen
naar de Hebriden op IJsland verzeild raakte. De reeks
van vluchtige bezoekers werd met nog eenige vermeer
derd. tot dat een regelmatige nederzetting een aanvang
nam onder leiding van den bekwamen Ingolf Arnason,
die zich omstreeks 875 vestigde op de plaats, waar he
den ten dage Reykjavik is gebouwd.
Het moet in dien tijd wel een eigenaardige vertiui-
zinsbeweging zijn geweest, want de geschiedenis ver
haalt over de stichting van de stad, dat de stichter
met een groot aantal palen van huis ging, terwijl hij
onder eede beloofde, dat waar deze palen, na in zee
te zijn geworpen, zouden aanspoelen hij zirii daar
metterwoon zou vestigen. Inderdaad, zoo gaat de legen
de verder, spolden de palen op IJsland aan, zoodat In-
golf. zijn woord gestand doende, zich aldaar vestigde.
In den loop der jaren werd vanuit Noorwegen het
eiland druk bevolkt, zopdat men in 930 reeds in staat
was een onafhankelijk rijk te vestigen met een eigen
regeering en zelfs met een eigen kolonie, welke het
in 986 door Erik veroverde Groenland was.
Vanuit IJsland is men vaak op verkenningstochten
geweest naar Noord-Amerika, maar men is er nooit in
kunnen slagen ook daar een eigen kolonie te maken.
Het zelfstandig worden van IJsland in 930 bracht met
zich mede. dat, zooals wij reeds zeiden, men kwam tot
de instelling van een eigen regeering. welke gevormd
werd door een parlement, waarvan de leden verschillen
de malen per jaar bijeenkwamen in de vlakte niet ver
van de hoofdstad en in welks vergadering de voor
zitter, die voor drie jaar telkens werd gekozen, een
gedeelte van het wetboek opzegde, staande op een
rots, zoodat hij hoorbaar was voor geheel de menigte
mensohen. die stonden opgesteld in de Aimannagja of
Ailemenschenkloof.
De wetgevende maoht, welke berustte bij de Lö-
grette, werd gevormd door een college van 48 stamhoof
den en hun 96 raadsleden. Het gerecht bestond uit een
provinciale rechtbank met een instelling van hooger
beroep, welke den naam droeg van Femtardomur.
In 1624 was het land zoodanig zelfstandig, dat het
een onafhankelijke republiek werd, hetgeen de koning
van Noorwegen met leede oogen zag gebeuren, daar
hij maar al te zeer naar het koningssohap ook over
dit rijk verlangde. Om zijn doel te bereiken, vond hij
een mooie gelegenheid in de inwendige toestanden van
het land. hetwelk wel is waar bloeiend was door zyn
scheepvaart, maar geheel zwak door binnenlandsche
verdeeldheid. De bevolking toch stelde zich tot igen
beveiliging onder de hoede van vaak tegenover elkaar
staande edelen, waarvan de koning van Noorwegen
zeer slim gebruik wist te maken om enkele voornamen
te begustigen en aldus een groot deel van het volk
voor zioh te winnen. Zelfs wist hij het zoover te drij
ven, dat een contract werd geteekend, waarbij het volk
verplicht werd een schatting aan den koning te beta
len op voorwaarde, dat deze hen zou beschermen.
van IJsland.
jes, die zoo goed zichtbaar waren onder dc veronder
stelde verf en poeder. „Nee", ging zij voort: „ik ben
hang, dat liet beter is, dat ik dat evenmin ver
tel".
„Waarom zou een dame voor haar leeftijd uitko
men!" zei Sheridan.
Het meisje zei niets. Zij was bevreesd geweest om
te verraden dat zij zeventien was in plaats van zeven
of acht en twintig Julia's leeftijd.
„Wel!" riep Sheridan, „ik hen heel wat langer ge
bleven dan mijn plan was. Ik moet weer naar dek.
We komen een hand te kort ten gevolge van dat on
geluk van vandaag en zoo nu en dan is er wel iets,
dat ik doen kan. Ik had er geen idee van, dat ik
hier over godsdienst zou praten behalve dan over
den godsdienst van den moed. Ik heb echter gezien,
dat u dien bezit. Er is in u niets van een lafaard".
„Ik hoop van niet", antwoordde Terry, „ik kan
geen lafaards uitstaan, zelfs niet als het vrouwen
zijn. Ik vind dezen storm niet aangenaam, maar als
ik dapper ben is het, omdat er niets anders over
blijft."
Sheridan lachte opnieuw en keek haar aan met.
goedkeuring in zijn blik. Zij mocht, dan een intri
gante zijn ja zij was dat z e k e r! En al week ze
zelden af van de moreele wetten, die zij zoo juist
had verkondigd, er was toch iets van de ware sport
vrouw in het schepsel. En hersens had zij eveneens.
En ij was mooi verduiveld mooi!
Hij was er niet zeker van of het bevorderlijk was
voor het genoegen der reis of noodig ter wille van
zijn waardigheid, als hij voortging om zulk een meis
je dood te verklaren.
„Als wij dezen nacht goed doorkomen, dan
nu dan zullen wij eens zien", zei Sheridan tot zich
zelf. En hardop voegde hij erbij: „Als er werkelijk
gevaar is, kom ik weer naar u toe. Maar ik geloof
niet, dat er gevaar zal zijn. Wcey dus niet hang".
Toen was hij weg.
Terry was niet bang. En de herinnering aan zijn
laatste woorden was zoet. II ij zou naar haar
toekomen.
HOOFDSTUK XXI.
Dc storm bedaarde on vreemde wijze.
Er was geen bepaald oogenblik, waarop het ge
brul van do zee of het gehuil van den wind min
der luid schenen te zijn. Toch kwam er een gevoel
over je, die je in staat stelde te nisten. Zelfs het
jacht rustte. De spanning hield op. Er was een lange
tusschenpoos tusschen de hemelhooge golven. Dc gol
ven waren toen niet langer als hergen, maar ze wer
den heuvels, zachte hellingen. En spoedig na mid
dernacht ging Terry naar bed.
Toen zij den volgenden ochtend Sheridan op het
dek ontmoette, deed hij niet zooals gewoonlijk, alsof
hij haar niet zag. Hij zei zelfs, koel beleefd, dat het
hem verheugde, dat haar enkel zooveel heter was,
dat zij aan dek kon komen; daarna praatte hij een
weinig met haar; wel zei hij niet, dat zij plaats moest
Een tijdperk van onderdrukking.
Door de Unie van Kalmar in 1397 kwam ook TJsland
onder Denemarken en het is vooral onder het regiem
van Christiaan III van Denemarken, dat IJsland de
periode van onderdrukking inging; langzamerhand wer
den haar nu de rechten, welke door een langen strijd
waren gewonnen, afgenomen en zelfs werd in 1662 de
toestand van algeheele onderwerping, waarbij vooral
de handel door listig opgestelde tractaten ten gunste
van Denemarken werd uitgebuit, bekrachtigd door een
officieel protocol.
Maar de toename van den druk is op slot van zaken
oorzaak geworden, waarom de bewoners zich hebben
verzet tegen de tyrannie en eindelijk tot een zelfstan
digheid van weleer zijn teruggekeerd. De groote held,
bij wien het georganiseerd vernet is begonnen is geweest
Skuli Magnussen, die in 1784 wist te bewerken, dat het
monopolie-stelsel, waarbij geregeld was, dat alleen de
waren van IJsland mochten worden verkocht, werd
afgeschaft. Mocht Skuli in het werk der algeheele
bevrijding van het juk der slavernij niet slagen, het
nageslacht zou den weerstand versterken. Inderdaad
wist men in 19e eeuw langzaam aan te bereiken, dat
IJsland niet langer als een wingewest werd behandeld,
maar meer als een provincie.
In 1843 wordt het in 1800 geheel afgeschafte Allthing
weder in eere hersteld, maar men moest nog wachten
tot 1874 eer een eigen grondwet voor deze provincie
was ontworpen; daarbij scheen het noodig, dat Chris
tiaan IX zich eerst persoonlijk van de toestanden op
IJsland kwam overtuigen. Een speciaal ministerie werd
ingesteld voor IJsland, dat eerst te Kopenhagen, daar
na te Reykjavik is gevestigd. Nadat dit in 1903 was
bereikt, zaten de IJslanders niet stil en vonden einde
lijk in het feit, dat een IJalandsch schip onder Deen
sche vlag uitvoer een gelegenheid om met verdubbel
den moed te beginnen en zoolang te ijveren, dat in
1918 een verdrag tot stand kwam. waarbij werd be
paald. dat IJsland tot een zelfstandigen staat werd
verheven, met dien verstande evenwel, dat Denemarken
de buitenlandsche betrekkingen voor deze kolonie zou
waarnemen en haar territoriale wateren bewaken.
In 1940. zoo werd in het verdrag bepaald, zal deze
overeenkomst worden herzien. Niet lang geleden ge
beurde het in de kamer van IJsland, dat het lid Eggerz
heeft geïnterpelleerd met de vragen of de herziening
van bovengenoemd verdrag door de regeering wel vol
doende werd voorbereid, hetgeen wel bewust, dat de
IJslanders niet zullen rusten, voor zij tot den ouden toe
stand van vrijheid zijn teruggekeerd.
IJsland is blijkbaar wel een land van eigenaardige
mogelijkheden, want daar bezit men een vrouwelijke
minister, terwijl onlangs de minister van Justitie door
den directeur van een krankzinnigengesticht voor gek
werd verklaard. De betrokken minister, onder wiens de
partement de directeur van het krankzinnigenhuis res
sorteert, heeft na eenige oneenigheid dan toch maar be
volen den man uit zijn functie te ontheffen.
Wat IJsland biedt
Ofschoon hét land zelf weinig natuurschoon biedt en
alles rotsig en kaal is, zonder boomen en planten bijna
en hoewel het ver van Europa afgelegen is en ook de
huizen en dorpen op het eiland zelve zeer lang, mede
ten gevolge van de verdrukking, van alle onderling ver
keer zijn verstoken gebleven, toch heeft IJsland onge
twijfeld een zeer goede en hoogstaande cultuur. De IJs
lander is in dit opzicht geenszins met den bewoner van
het vaste land ten achter, zou zelfs met dezen in menig
punt kunnen wedijveren. Men kan erover verwonderd
staan of niet, maar sinds een eeuw is het een feit dat
ieder IJslander kan lezen, hetgeen zeker niet van ieder
Europeaan gezegd kan worden. Ook wat het onderwijs
in het algemeen betreft, staat IJsland op een tamelijk
hoog peil, daar het een eigen universiteit bezit, waar
130 studenten aan de medische, theologische, juridische
of letterkundige faculiteit lessen volgen. Bovendien be
zit de stad een eigen bibliotheek, waarvan zeker een
druk gebruik wordt gemaakt, daar er wel nergens zoo
gelezen wordt als juist in IJsland. Met de letterkunde
zijn de IJslanders zeer ver ontwikkeld, daar zij een uit
gebreide sagen-literatuur bezitten en ook velen de La-
tijnsche taal meester zijn, waardoor zij met de klassieke
Romeinsche schrijvers kennis hebben kunnen maken.
De literatuur bezit werken, welke reeds uit de 13e
eeuw dateeren; hun gedachte staat in het teeken van
de vikingsperiode, maar de vormen hebben meer iets
Oostersch. Het meest bekende werk uit dezen tijd is wel
de Edda, een uitgebreid heldendicht met strofische in
deeling.
Ook op het gebied van andere kunsten hebben de
IJslanders in de geschiedenis hun- sporen verdiend. De
beroemde beeldhouwer Thorvaldsen, die, zoolang hij te
Rome vertoefde zich kon verheügen in de belangstelling
van vele vooraanstaanden uit de kunstwereld, was IJs
nemen in een stoel, die naast den zijne stond, maar
hij toonde toch, dat zij niet langer de paria was in
zijn oogen.
Den volgenden dag deed het jacht de Azoren aan.
Sheridan ging niet aan wal niet juffrouw Divinc
(er waren geen bekenden daar, die iieni konden zien),
maar door middel van juffrouw Hark ness bood hij
haar een boot aan en hij had zelfs zoo aan zijn gast
gedacht, dat hij Ilarky voorstelde om met het meisje
aan wal te gaan.
Voor het meisje, dat tot aan haar zeventiende jaar
nooit verder geweest dan een vijftig mijl en daarna
niet verder dan tot New York, leken die romantische
eilanden, die steil zich verhieven uit de zee, betoo-
verde eilanden. Voor zij den bodem van St. Michael
betrad, kon zij niet gelooven, dat er menschcn zouden
wonen, net als zij zelve was. En zij waren niet eens
volkomen, zooals zij was.
Juffrouw Harkness was verbaasd, dat zij niet ver
leid werd door de bloemen en de kleurige mandjes
e»i de kleine versierselen van het gedroogde merg
van den vijgenboom, die donkcroogige Portugeesche
kinderen haar opdrongen. Maar blozend en zich ver
ontschuldigend in de Fransche taal (door sommigen
verstaan), weigerde het meisje.
„Zou u niet een paar dingen koopen als souvenir,
juffrouw?", vroeg de Iersche. „Zooals u zeker weet,
is dit "de eilandengroep, die het verst van het vaste
land afligt in den Atlantischen Oceaan".
Terry erkende, dat zij graag een paar souvenirs
had meegenomen er was wel niemand thuis, die
erom geven zou maar zij had geen geld genoeg om
dingen te koopen, welke zij niet strikt noodig had.
Dit was voor Harry een nieuw raadsel. Zij had
zich verbeeld, dat jonge dames als juffrouw Divine
zooveel geld hadden, dat zij niet wisten wat er mee
te doen; zoo liad ze ook gemeend, dat zij niet wisten
wat er mee te doen; zoo bad ze ook gemeend, dat
ze alle uren van den dag juweelen zouden dragen en
al in den morgen krachtige toiletten. En hier was nu
dat meisje, dat tien duizend dollar weigerde en
toch te arm was om een paar prullen te. koopen,
toen zij voor het eerst weer voet aan wal had gezet
na een lange en ruwe zeereis. Zij had juweelen,
maar ze droeg ze hitter weinig en zij liet al h aar
mooiste japonnen in de kleerkast hangen. De oude
vrouw kon de verleiding niet weerstr in om een
paar proeven te koopen van het inlandsche werk en
ze juffrouw Divine bijna op te dringen, toen de
groene pieken, die uit zee oprezen al een violette
tint hadden aangenomen.
Terry aarzelde eerst, of zij de dingen wel zou aan
nemen; maar toen zij bemerkte, dat juffrouw
Harkness het werkelijk meende en beleedigd zou zijn
als zij weigerde, aanvaardde zij ze met kinderlijke
vreugde, waardoor de oude vrouw geroerd werd.
„En ik veronderstel, dat je heel wat moeite hadt
om je juffrouw er van af te houden het heele land
leeg te koopen", zei Sheridan dien avond tot Harkness.
liet was de eerste maal, dat hij uit vrije beweging
haar genoemd had.
lander van afkomst evenals Einar Jonsson, die al zijn
werken aan zijn volk opdroeg en daarvoor uit dank
baarheid van de IJslanders een speciaal museum kreeg.
Ook voor de tooneelkunst zijn de IJslanders zeer ge
voelig. hetgeen bewijst het feit, dat men te Reykjavik
bezig is een theater te bouwen, dat een lengte zal heb
ben van 50 meter en een breedte van 32 meter; het
theater, dat met een 25 meter hooge toren zal worden
verrijkt, zal 500 zitplaatsen tellen en indien het in 1933,
zooals men hoopt klaar is, 750.000 Kr. kosten.
Hoe de primitieve toestanden ook mogen zijn op het
platteland, in grootere steden heeft het leven hoe lan
ger hoe meer het karakter aangenomen van het leven
der beschaafde steden. De cultuur van IJsland is volko
men een Europeesche. maar is daarom toch niet ont
bloot van nationale eigenaardigheden, welke in de snel
le ontwikkeling, welke deze staat in de laatste jaren
heeft doorgemaakt, gelukkig niet zijn verloren gegaan.
Want om zich eenigszins een denkbeeld te kunnen vor
men van de ontwikkeling moet men weten, dat Reyk
javik, hetwelk in het begin van deze eeuw nog slechts
8000 inwoners telde en 100 jaar geleden nog maar 300,
reeds meer dan 2000 ingezetenen telt. De stad zelve,
welke tot nu toe alleen bestond uithouten huizen, waar
van de daken waren bedekt met platen golfijzer, maakte
geen erg aesthetischen indruk. Doch thans is een ver
bod uitgevaardigd, waardoor het niet meer geoorloofd
is, nog houten huizen te bouwen.
Reykjavik als centrum.
De stad. welke een middelpunt is van handel en ver
keer. begint nu langzamerhand het aanzien te krijgen
van een Amerikaansche stad. Vanuit Reykjavik als
centrum verspreidt zich een net van verkeerswegen door
het gebied, waarmede tevens telegrafische verbindingen
worden onderhouden. Wat de algemeene economische
toestand van het land betreft, is het markante van de
zen staat, dat er zelfs in een tijd als deze geen werke
loosheid heerscht en er nimmer heeft geheerscht; men
zou er eerder kunnen spreken van een tekort aan ar
beidskrachten. De visscherij, welke nog altijd de be
langrijkste bron van inkomsten blijft voor dit land,
heeft sinds 1900 een viervoudige meeropbrengst gekre
gen, daar zij is gestegen van 5700 tot 23000 ton. Terwijl
van den anderen kant de haringvisscherij niets toenam,
is de stokvisch-productie gestegen van 13000 tot 23000
ton en de verwerking der neven-producten der vissche
rij op buitengewone wijze uitgebreid.
Zelfs de meeste moderne middelen worden aangewend
om deze bron van inkomsten zooveel mogelijk te doen
toenemen. Met medewerking van de Duitsche Lufthan
sa en door middel van vliegtuigen verkent men tegen
woordig de plaatsen, waar de haringscholen zich bevin
den. Daarom heeft de regeering van IJsland, teneinde
deze nieuwe methode meer te bevorderen, aan deze
maatschappij een subsidie verleend van 40.000 Kr.
Evenals de visscherij heeft zich ook. zoo niet in ster
ker mate, de landbouw ontwikkeld. Hiervoor zou kun
nen getuigen het feit, dat men van de 206 gemeenten,
welke op IJsland zijn gevestigd, ongeveer 200 een eigen
landbouwvereeniging bezitten, 40 een eigen controle
commissie, 5 een eigen proeftuin, 3 een eigen proefsta
tion en 35 een eigen paardenfokvereeniging. Om ook de
ontwikkeling van den landbouw te bevorderen, heeft de
regeering zich bereid verklaard tot het verstrekken van
landbouwcrediet bij den aankoop van boerderijen en an
dere landbouwbehoeften. Inderdaad is dit een zeer goede
maatregel in verband met het feit, dat, terwijl er tot nu
toe niet meer dan 25000 H.A. grond wordt ontgonnen,
er naar schatting nog wel ongeveer een millioen H.A.
voor ontginning in aanmerking komt.
Aansluiting bij de ontwikkeling in deze tak van be
drijven gaat ook de industrie den weg der vooruitgang
op; terwijl het buitenland eerst de verschillende goede
ren als mest en werktuigen, noodig voor den landbouw,
vervaardigde en invoerde, zijn thans fabrieken opge
richt, welke de levering van deze zaken in het Binnen
land houden. Het export-overschot in 1928 bedroeg 20
millioen Kr., bij een bevolking van ruim 100.000 zielen,
terwijl daarentegen de in- en uitvoercijfers per hoold
der bevolking hooger zijn dan in welk ander land ook.
De visch wordt vooral uitgevoerd naar Spanje en Por
tugal, de wol, afkomstig van de groote kudden schapen,
welke vooral op de eenigszins vruchtbare weidestreken
wordt gehouden, vindt haar weg naar Amerika en En
geland en het schapevleesch ten slotte gaat naar Enge
land, dat speciaal geschikt zijn voor de afname daarvan
De uitbreiding van Landbouw, visscherij en industrie
heeft vooral in de laatste jaren enorme afmetingen aan
genomen. Deze bloei is van te meer beteekenis, nu IJs
land geheel onafhankelijk is van Denemarken.
Als doorgangsstation heeft IJsland nog veel te weinig
beteekenis, maar zal het spoedig krijgen, daar sinds ge-
ruimen tijd onderhandelingen gaande zijn met de Shell
en de British Oil Cy. Men heeft ook reeds proeven go-
nomen om vla IJsland een vasten vliegdienst te vestigen
tusschen New-York en Stockholm.
„Dat hoefde niet", zei de oude vrouw. „Wat mij
betreft, ik geloof niet, dat het meisje een roode cent
bezit".
Sheridan staarde haar aan, maar zei niets. Ilij
dacht, dat Harky gewonnen was door het een of
andere vleierijtje; de woorden der vrouw echter bic
ven in zijn geest hangen.
Na den grooten storm kwam er een verandering
in Terry's gewoonten, niet alleen opgemerkt dooi
de oude vróuw, maar eveneens door Shefidan. Zij
begon te verschijnen in die meer sierlijke gewaden,
die zij tot nu toe had verwaarloosd. Haar motief voor
die verandering was niet ver te zoeken en de oude
vrouw en do jonge man begrepen het beiden, en
legden het ieder op hun eigen wijze uit.
„Omdat ik haar een paar beleefde woorden heb
toegegevoegd, schept, zij moed en is van plan mij
te beproeven en te bewerken."
„Het arme kind heeft een ziertje moed gekregen
en wil nu zichzelf mooi maken, nadat zij behandeld
is als modder onder den voet van mijn meester.'
dacht juffrouw Harkness.
Terry verlangde er aardig uit te zien in Sheridans
oogen. Niet omdat er voor de toekomst iets mee ge
wonnen kon worden; maar het zou prettig zijn als
hij zag, dat hij vriendelijk naar haar keek, als hij
werkelijk bekoord was. Want, al waren zijn woorden
ook vriendelijk geweest, zijn oogen waren dat niet.
Hij had haar aangestaard met een harden blik van
onder zijn volle, zware oogharen uit of hij had zich
afgewend, alsof hij liever heelemaal niet naar haar
wilde kijken. Terry dacht, dat hij misschien anders
zou zijn als zij zich vertoonde in een van de mooie
japonnen, welke Julia haar had gegeven, in plaats
van zich steeds te vertoonen in liet blauw serge
costuum, waarmede zij aan boord was gekomen. En
zij had gelijk. Het was anders.
De kleine aanvechting van eerbied in Sheridans
hart na hun gesprek over het klooster en den gods
dienst stierf en was vergeten. Maar zijn goedkeuring
door haar moed in den storm opgewekt, voegde zich
bij de onwillige bewondering, die de schoonheid van
het meisje hem afdwong. Hij bemerkte, dat hij dik
wijls over haar dacht en niet op een wijze, die hem
aangenaam was, als hij tenminste zijn gevoelens
ana liseerde.
„Ik veronderstel, dat er wel geen enkele man ter
wereld zal zijn van mijn leeftijd, die een vrouw als
zij is op een armslengte afstand zou houden", zat hij
op een avond te peinzen. „Zij zal me verachti 11 als
den grootsten ezel, die er bestaat. Of waarschijnlijk
zal zij denken, dat ik een van die geslachtlooze bru
ten ben, die geen onderscheid kennen tusschen een
vrouw en een sneeuwpop. Mijn edelaardig gedrag is
geen compliment aan haar!"
Wordt vervolgd.
