Een cynische moordenaar.
Eerste Hulp.
PUROL
Binnenlandsch Nieuws.
Auto-diefstal te Eindhoven.
Schoolverzuim in Katwijk aan Zee.
Geweldige boerderij-brand onder
Amsterdam.
Iets oyer een reis naar de landbouw-
proefvelden in Noord-Gelderland.
AUTOBUS OMGESLAGEN.
5 dooden.
Keuter seint uit Bogoto (Columbla):
Een autobus, die naar de markt te Bogoto ging,
eloeg om en viel in een ravijn.
Vijf personen werden* gedood, 10 gewond.
DE COMMUNISTISCHE BESTRIJDING IN
FINLAND.
Het kabinet afgetreden.
Wolff meldt uit Helsingfors:
De Rijksdag heeft met 112 tegen 69 stemmen het
regeeringsvoorstel aangenomen tot wijziging van de
perswet. Hierdoor worden maatregelen voorzien tegen
communistische bladen. Daarop heeft het kabinet
zijn reeds aangekondigd ontslag ingediend, teneinde
de mogelijkheid voor verdere anti-communistische
maatregelen op breederen grondslag te scheppen.
Die de heeren rechters bijna tot wanhoop
bracht.
Het Hof van gezworenen in het Loire-departement
in Frankrijk, heeft Woensdag een moordenaar ter
dood veroordeeld, die door zijn cynisme de leden der
jury en den voorzitter bijna tot wanhoop bracht.
lil het begin van dit jaar had de thans veroordeel
de een avond doorgebracht bij kennissen. Bij zijn
vertrek had hij den zevenjarigen zoon van zijn vrien
den uit de woning gelokt. Hij nam het kir.d mee naar
een stille plek aan de rivier, waar hij zich aan het
knaapje vergreep en het drarna met een zakmes
doodde. Nadat hij het lijkje met takken had bedekt,
begaf hij zich weer naar do woning van zijn vrien
den en bood zijr; hulp hij het zoeken naar den
knaap aan. Den volgenden dag begaf hij zich weer
naar de plek van den moord, verstopte het lijk en
was toen zoo brutaal zich ter beschikking van de
politie te stellen om nasporinger. te helpen doen. Hij
zou wellicht nimmer zijn gearresteerd, wanneer hij
zich niet in dronkenschap door een onvoorzichtige
uitlating verraden had
De moordenaar hoorde zijn vonnis lachend aan.
DOOR DEN BLIKSEM GETROFFEN.
Te Garden aan de Moezel zijn drie menschen door
den bliksem gedood. Een 54-jarige landbouwer, zijn
zxion en diens meisje hadden tijdens een onweer onder
een boom schuilplaats gezocht, waar zij door den blik
sem zijn getroffen. De 14-jarige zoon van den land
bouwer is ernstig gekwetst.
UITBREIDING DER CHOLERA IN AFGHANISTAN.
Reeds 270 dooden te Jelalabad?
V.D. verneemt uit Cairo:
Naar via Bombay uit Afghanistan wordt gemeld,
breidt de cholera-epidemie in Afghanistan zich uit In
de stad Jelalabad zouden reeds 270 personen aan de
ziekte zijn overleden.
ERNSTIG MOTORONGELUK IN DUITSCHLAND.
Twee dooden.
Op den straatweg naar Weend bij Goettingen is een
ernstig motorongeluk gebeurd.
De bestuurder van een motorrijwiel wilde een auto
inhalen, toen plotseling een vrouw snel achter de auto
den weg wilde oversteken. Zij werd door den motor
gegrepen en gedood. De motorrijder, een student,
kwam te vallen en is eveneens gedood, terwijl zijn
vriend, die was meegereden, er met lichte kwetsuren
is af gekomen.
VOORSTEL TOT BEZUINIGING IN
DUITSCHLAND.
Ofschoon de prijzen in den kleinhandel den laatsten
tijd weer stijgen, zijn de groothandolsprijzen voor de
meeste grondstoffen en halffabrikaten, levensmidde
len en koloniale waren het laatste jaar met 10 tot 15
pet. gedaald.
In verband daarmee heeft de democratische Rijks-
daggroep voorgesteld alle zakelijke uitgaven des
rijks, der fanden en gemeenten aan een recalculatie te
onderwerpen. Zij is overtuigd dat daarop zeer belang
rijk te bezuinigen valt en verzoekt de rijksregcering
onverwijld de noodige maatregelen in die richting te
treffen.
Om in het gezin aan groot en klein dadelijk
hulp te kunnen verleenen bij Brandwonden en
Snijwonden eit alle andere Huidverwondingen,
is het zoo veilig thuis altijd bij de hand te
hebben een doos of tube
omtrent den afloop, dien men tengevolge van het
gecompliceerde onderzoek meent te hebben.
De 'misdadigers worden geholpen door de booze
geesten (kala), doch ondanks deze bondgenooten kun
nen zij de beschermgeesten lanjag) van het dorp
niet zonder overleg verschalken. Gelukkig voor de
dieven, zijn deze danjangs behept met menschelijke
zwakheden. De geest verlaat het dorp wel eens (tir.g-
gal danjang), of houdt zich bezig met minnekoozen
(danjang penganten). Het is nu de kunst om de tijd
stippen van mindere waakzaamheid van den dar.jang
te berekenen, zoodat men de tegenpartiij in eene
zwakke positio aantreft.
Men bereikt dit door middel van tellingen, waar
van wij de drie soorten zullen noemen. De telling ge
bruikt om te onderzoeken welke dorpen door hunne
beschermgeesten op een bepaalden datum zijn ver
laten, heet pedanjangan. De techniek van deze telling
berust op het toekennen van cijferwaarden aan de
dagen van de vijfdaagsche (pasurweek) en var. de
zevendaagsche week. De dorpsbevolking gebruikt
eene combinatie van deze twee weken, welke com
binatie zich om de 35 dagen herhaalt. De waarden
van de bij elkaar behoorende dagen worder.' bij el
kaar opgeteld, waarna deze som in verband wordt
gebracht met het .lavaansche alphabet Op deze wij
ze bepaalt men de beginletters der dorpon, waar men
op bepaalde dagen geluk zal hebben.
De tweede soort van telling richt zich op het ver
krijgen van de wetenschap in welke richting men bij
ontdekking moet vluchten en heet kalamoeding
(kala is booze geest; moerting is wetenschap). Bij deze
telling gebruikt men een windroos. In het middel
punt van deze roos en op de vier hoofdwindrichtin
gen worden steentjes of pitjes gelegd tot een totaal
dat overeenkomt met de cijferwaarde van den tevoren
bepaalden gecombineerden dag. Volgens vastgestel
de regelen worden deze steentjes verlegd, waarna
men tenslotte de windrichting vindt welke gunstig is
voor de vlucht.
De derde soort telling dient om te onderzoeken, of
men, ingeval van verzet, met succes kpn doortasten
en de politie kan verslaan. Hierbij Komt een uit
twee concentrische regelmatige achthoeken bestaan
de, door diagonalen in groote en kleine gelijkbeenige
HOE WARM HET WAS.
Treinvertraglng op het traject Amsterdam
Den Haag.
Tengevolge van de hitte schijnt de spoorlijn tusschen
Amsterdam en Den Haag sterk te zijn uitgezet, zoodat
op het baanvak tusschen Noordwijkerhout en Leiden
Donderdag slechts zeer langzaam gereden kon worden.
De treinenloop ondervond hierdoor eenige vertraging.
ONDER ERWTEN BEDOLVEN.
Droevig ongeluk in Haarlemmermeer
Het 3-jarig zoontje van den landbouwer H. T. van den
Aalsmeerderweg te Haarlemmermeer geraakte bij het
spelen onder een stapel erwten. De ouders, die eenlgen
tijd later hun kind misten en op onderzoek uittogen, von
den den kleine doodgedrukt onder de zakken erwten
liggen.
TEGEN EEN VRACHTAUTO GELOOPEN.
Jongetje ln ernstigen toestand opgenomen.
Toen Woensdagnamiddag het 6-jarig zoontje van v. d.
K. te Standdaarbuiten, bij het naar huis gaan uit school
plotseling de straat overstak, liep de kleine pardoes te
gen een aanhangvrachtwagen van den passeerenden auto
der melkfabriek uit Fijnaart aan. De jongen werd tegen
den grond gesmakt, waarbij het linkerdijbeentje ernstig
werd gekwetst. Door dr. Huysmans uit Oudenbosch
werd het ventje in zorgwekkenden toestand naar het St.
Elisabethsgasthuis te Oudenbosch vervoerd.
De dief, na achtervolging door eenige auto
mobilisten, gegrepen.
Op het stationsplein te Eindhoven is Woensdag
avond een auto gestolen, terwijl de eigenaars de heer
en mevrouw Nauta uit Groningen zich in een hotel
bevonden. Het feit werd door mevrouw Nauta opge
merkt. Zij waarschuwde eenige automobilisten en met
deze begon men de achtervolging van den autodief,
die over den Emma Singel verdwenen was.
Op het plein voor het postkantoor ölaagde men er
in hem in te halen. Het was do 24-jarige chauffeur
L. G., afkomstig uit Maastricht. Hij had juist te voren
aan eenige voorbijgangers den weg naar Maastricht
gevraagd. Het publiek hield hem in de auto gevangen,
totdat de politie gearriveerd was. De man is opgeslo
ten. Voor den commissaris van politie beweerde hij,
dat twee jongens in de auto waren gestapt, van wie
hij vermoedde, dat zij er mede wilden wegrijden. Om
dit te voorkomen was hij toen zelf achter het stuur
gaan zitten na de knapen te hebben weggejaagd.
Nergens zoo groot als daar.
Misschien in geen enkele plaats in ons land is het
schoolverzuim zoo groot als in Katwijk aan Zee. De
oorzaak hiervan moet eensdeels gezocht worden ln
de groote aantrekkingskracht die de zee op den jeug
digen Katwijker oefent, maar in niet mindere mate
ook in de behoeftige omstandigheden, waarin tal van
vaak zeer groote gezinnen aldaar verkeeren.
In verband met een en ander is Woensdagavond
een vergadering gehouden waaraan deelnamen de
hoofden van scholen en de inspecteur van politie. Be
sloten werd, alle gevallen van schoolverzuim direct
aan de politie te melden, opdat de werkgevers, die
leerplichtige kinderen te werk stellen, strafrechtelijk
kunnen worden vervolgd, terwijl bovendien ten
strengste tqjen de ouders der betreffende kinderen
zal worden opgetreden.
Hnis met hooibergen en schaar binnen
een hal! uur verwoest.
Om hij half vijf Donderdagmiddag werd de lande
lijke Sloterstraatweg door ongewone geruchten ge
alarmeerd. Geroep van „brand! brand!" gehol en ge
draaf van opgeschrikte menschen en tegelijk de eer
ste sporen van die eigenan-dige indringende lucht,
op den reuk waarvan niemand het rustig op zijn
stoel kan uithouden.
Dikke rookwolken kwamen, puilen uit een gewel
digen hooiberg, een hooihuis eigenlijk, gedeeltelijk
omgeven door een steenen muur, gelegen op het erf
van de boerderij van den veehouder B Verheek. Slo-
terweg 634. In een paar minuten' tijd, werd het van
oen dikke, een verstikkende rook. die over den Slo
terstraatweg en de daarachter gelegen weilanden
traag voortkroop, tot aan don Amstelveenschen weg
driehoeken onderverdeelde figuur te pas, waarin al
lerlei deels geschonden, deel- ongeschonden mensch-
figuurtjes en allerlei data zijn geteekend. Hieruit
berekent de boef volgens een ingewikkeld systeem
van tellingen zijn meer of minder gunstige positie
tegenover zijn tegenstandei Zijn de tellingen bijzon
der gunstig verloopon, dan kan de misdadiger bijzon
der vermetel optreden; is dit onderzoek daarentegen
twijfelachtig uitgevallen, dan zal hij bij het minste
verzet op de vlucht slaan.
De inbreker gebruikt, behalve deze tellingen, nog
een methode om de bewoners van het huis, dat door
hem als gunstig is gekozen, in diepen slaap te bren
gen. Wij doelen hief niet op het recele middel van
oen slaapdrank, doch op de methode van aarde, af
komstig van een kerkhof, op het dak te werpen onder
het prevelen van formules (doa). Deze methode heet
„sirep".
VERGIFTIGDE SLANG IN EEN KAST.
Bijtijds ontdekt.
Toen de schoolopziener van Tegal kortgeleden een
dcssa-school Inspecteerde, zag hij. dat in één der klassen
de boeken en staten niet netjes in de kast lagen, zoodat
hij het hoofd der school verzocht, alles netjes in orde
te maken. Hij zei daarbij: „Het zou mij niet verwonde
ren, indien er zich een slang tusschen dien chaos schuil
hield." De „goeroe" inlandsche onderwijzer lachte
ongeloovig en ging ijverig aan het werk.
Men kan 's mans ontsteltenis voorstellen toen op
eens een oelar bedoedak, een vergiftige slang te voor
schijn kwam. om spoedig weer tusschen de hoop pa
pleren te verdwijnen, En niet minder verschrikt was ook
de schoolopziener dis naast den „goeroe" toezicht hield.
Toen belden van den schrik bekomen waren, liet de
schoolopziener den goeroe een stok zoeken. Daarmee
werd het gevaarlijke beest, nadat 't eerst uit de stapels op
den vloer was komen te vallen gedood.
De onderwijzer mocht wel van geluk spreken, dat hij
niet gebeten was, aldus „Het Nd."
zelfs toe. Rossig werd die rook al spoedig getint bo-
ven het hooihuis waar hij uit opwalmde en de vlam
men sloegen eruit In een oogwenk was het zeker
vijftien meter hooge hooihuis. tot den nok gevuld
met versch hooi, een woest oplaaiende fakkel.
Daar bleef het niet bij. Het hooihuis stond pal te
gen een steenen stal aan gebouwd, terwijl het niet
meer dan een paar meter van het woonhuis stond.
Voor de meters lange vlammentongen, die vraat
zuchtig van alle zijden uit het loeiend vlammende
hooihuis sloegen, was het een werk van een oogen-
blik om ook deze twee gebouwen aan te vretena
Vijf minuten na het uitbreken van den brand wa
ren woonhuis, stal en hooihuis, plus een flinke hooi
schelf, die aan de andere zijde van het hooihuis lag,
een wilde vlammenzee.
Knetterend joegen de vlammen voort langs binten
en dakpannen, loeiend staken vurige tongen uit ge
sprongen vensters en doorgebrande deuren. En lang
zaam rolde de dikke walm op den flauwen wind
voort over de vlakke landerijen van den polder. Het
was een schouwspel, zooals Amsterdam op het ge
bied van brand lang niet meer beleefd heeft.
De brandweer arriveerde met zwaar geschut.
„Groote brand", was het alarm geweest en de brand
weer had zich gewapend. Spoedig stonden er ette
lijke motorspuiten op der. Sloterstraatweg. Slangen
werden inderhaast in menigte uitgerold, water was
er in overvloed in de sloten en de strijd begon.
De eerste aanval van de brandweer was op het
ALVORENS aan mijn reisbeschrijving te begin
nen, wil ik er mijn belangstellende lezers
even aan herinneren dat op het terrein van
den landbouwvoorlichtingsdienst geheel Ne
derland in diverse gebieden is verdeeld, consulent
schappen geheeten, aan welks hoofd eeu Rijksland-
bouwconsulent is geplaatst, welke tot taak heeft o.a.
om in samenwerking met de landbouwers akker
bouwers en vccihouders vraagstukken van belang
voor den landbouw tot oplossing te brengen, voor-
zoover deze vraagstukken in verband gebracht kun
nen worden met den aard van den bodem, de bemes
ting en de cultuur der gewassen. Het is begrijpelijk
dat in ieder consulentschap die proefnemingen wor
den gehouden, welke geacht kunnen worden van di
recte beteekenis te zijn voor de streek, en daar deze
beteekenis geheel verschillend kan zijn, zoo is het
wel zeer gewenscht en altijd de moeite loonend, voor
al voor hen die bij den Landbouw-Voorlichtingsdienst
zijn betrokken, om eens irt andere consulentschap
pen te gaan neuzen wat aldaar op het gebied van
proefvelden wordt gepresteerd en nagegaan.
Zoo volgt schrijver dezes reeds eenige jaren met
veel belangstelling de proefvelden van den heer Cle-
veringa in den Gelderschen Achterhoek, omdat deze
consulent reeds gedurende eenige jaren proefvelden
heeft aangelegd om te demonstreeren dat de bemes
ting der gewassen en de opbrengsten daarvan zich
regelen moet en afhankelijk is van den kalktoestand
van den bodem.
Drie achtereenvolgende jaren bezichtigden wij nu
met belangstelling de proefvelden van den heer Cle-
veringa, en aangezien niet iedereen in de gelegen
heid is om te gaan zien wat in den Gelderschen Ach
terhoek geschiedt, meende ik goed te doen van mijn
bevindingen eens een beschrijving te geven voor de le
zers van de Schager Courant in de rubriek „Boerderij
en Veehouderij".
's Avonds, vóór den excursiedag, waren wij te Zut-
fen garriveerd, vanwaar den volgenden ochtend de
reis zou aanvangen. Het weer scheen gunstig. Al
thans de avond voor den bewusten dag was zoo ver
rukkelijk mooi, dat schriiver dezes en meerdere
tochtgenooten de verleidinig niet konden weerstaan
om in den naasten omtrek eens een tochtje te ma
ken.
Voor een bewoner van het Noordhollandsche pol
derland, is de Achterhoek van Gelderland een bij
zonder mooi landschap. Meestal goed onderhouden
wegen voeren langs schilderachtig gelegen landbouw-
plaatsjes en, hoewel de meeste grond in cultuur is,
wisselen de korenvelden en weilanden hier en daar
af met bosschen, die de schoonheid der streek niet
weinig verhoogen. Er zullen wel eenige uitgestrekte
landgoederen zijn, zoogenaamde grootbedrijven, doch
langs de diverse wegen waarlangs wij kwamen, ge
tuigden de behuizingen, dat de bewoners bedrijven
hadden van meer bescheiden-afmetingen. Een groep
je menschen, die bij den ingang van een bedrijf met
elkaar een onderhoud hadden, werd aangeklampt en
spoedig was ik in een druk gesprek gewikkeld en
kwam ik in korten tijd veel aan de weet. Uit het
onderhoud bleek mij, dat ik te doen had met een
aantal leiders van bedrijven, die in de naaste om
geving woonden.
Na de eerste algemeenheden over het weer en de
warmte, kwam het gesprek al gauw op den stand der
gewassen en op den economischen toestand. De ge
wassen stonden over het algemeen gunstig. Er groei
de heel veel hooi, de rogge stond over het algemeen
goed, terwijl ook ovei den stand van andere gewas
sen als bieten en aardappelen niet viel te klagen.
De prijzen konden wel wat beter zijn, merkte ik op,
dan zouden de gewassen meerdere belangstelling ge
nieten. Doch neen, klagen deden deze boerenmen-
schen in het geheel niet. Zij hoopten dat de tijden
nog lang zoo zouden blijven; het ging hun goed,
zelfs heel goed.
Na deze opmerkingen, die men in den tcgenwoor-
digen tijd direct niet goed kan verwerken, herinner
de ik mij op eens dat deze menschen veel varkens
meeten. Dat is veelal hun bestaan. De producten van
den akker worden omgezet in Geldersche hammen
en Geldersche worst. En aangezien goedkoop voer
en redelijk duur spek en vleesch gunstige verhoudin
gen scheppen, zoo is het wel te plaatsen dat deze
menschen geen reden hadden tot klagen. Zoo ziet
men dus alweer, dat de toestanden overal lang niet
gelijk zijn en het maken van bepalingfh, die den
een voordeel aanbrengen, zeer goed nadeel kunnen
berokkenen aan de bewoners voor andere provinciën,
die onder geheel andere omstandigheden werken.
Toen wij ons ter ruste begaven, verheugden wij ons
in het vooruitzicht van een mooien leerzamen tocht.
Doch toen 's morgens de eerste zonnestralen het
slaapkamervertrek binnenkwamen en ons als het
ware uitnoodigden om deuren en ramen open te
gooien, toen zagen wij dat het 's nachts flink gere
gend had en dat de zon ook nu nog, zeer waterig
door een dicht wolkenfloers moest heenschijnen.
Misschien zou het nog wel wat opknappen en beter
worden, was mijn eerste gedachte. Helaas, dit is niet
het geval geweest Den geheelen dag regende het
flink, behoudens enkele onderbrekingen, maar dan
zat het gezelschap juist in de autobussen; zoo gauw
als wij onzen neus buiten de portieren staken, viel
de majem weer malsoh naar beneden. Een en ander
kwam aan de animo, waaronder de excursie zou
plaats vinden, weinig ten goede, doch de leider de
heer Ir. O. J. Cleveringa, wist er den moed wel in
te houden en heeft het gedaan weten te krijgen, dat
de tocht van ruim 130 K.M. langs de proefvelden vol
gens het vastgestelde plan werd afgelegd.
En wat was nu op deze proefvelden te zien? Zoo
als ik in den aanvang reeds schreef is de heer Cle
veringa het idéé toegedaan, dat men eerst den kalk
toestand van een perceel moet kennen, alvorens men
een bemesting aan den grond kan geven, want de
bemesting wordt geheel beinvlued door den kalktoe-
vuur in het woonhuis, maar een scherpe dichte rook
van het brandende hooi bemoeilijkte het blusschings-
werk. Spoedig was meer materiaal verschenen er. op
twee motorspuiten en een waterleidingkraan werd
met acht stralen het vuur bestreden. De brand in
het woonhuis en in de stalling was betrekkelijk
spoedig gebluscht, maar het hooi brandde, ondanks
het vele water, door. Van het woonhuis brandden:
enkele vertrekken uit en ook het dak werd vernield.
De overige vertrekken, als de keuken en een slaap
kamer, leden door het bluschwater. Ook de stal
brandde goeddeels af.
Met zgn. ramei-stralen werd beproefd het vuur in
het hooi meester te worden Deze ijzeren* buizen wer
den diep in het hooi gebracht en daarna werd door
deze buizen in den berg water gegeven. Ten slotte
moesten de beide schelven uit elkaar gehaald wor
den.
De brand had groote stagnatie in het verkeer ge
bracht langs den druk bereden Sloterstraatweg. De
politie had den weg afgezet, waardoor aan heide zij
den van de afzettinig een lange rij van allerlei voer
tuigen zich ophoopte Ook het busverkeer met Slo
ten moest worden stopgezefc Later heeft men de bus
passagiers laten overstappen.
Toen de brand zoo ongeveer gebluscht was, heeft
de politie het verkeer langzaam hersteld, om beur
ten van weerszijden.
De veehouder Verbeek was verzekerd. De boerderij
is eigendom van het Burger-Weeshuis.
stand. Dit zou volgens den heer Cleveringa niet al
leen gelden voor zandgronden, maar ook voor klei
gronden. Ook ip kleigronden zou het bepalen van
den kalktoestand de basis zijn waarop een rationeels
bemesting moet zijn gebaseerd. Enfin, ik zal mij in
dit artikel niet aan kritiek wagen en liever een be
schrijving geven van wat op de proefvelden was te
zien. Later vind ik misschien wel gelegenheid om de
proefvelden nog eens kritisch te behandelen. Sommi
ge geven daartoe wel aanleiding; doch de kritiek zou
dan zeker meer opbouwend, dan afbrekend kunnen
zijn. Want de heer Cleveringa, gesteund door Prof.
Hudig, mag mogelijk in enkele gevallen mis zijn,
voor een groot gedeelte is hij juist en genoemde hee
ren brengen de bemestingsleer in geheel andere ba
nen. Doch laat ik daarover nu niet al te veel uitwei
den on mij in hoofdzaak bepalen tot een korte be
schrijving van hetgeen te zien is.
Te Groot-Graffel waren Westerwoldsch raaijgras,
tabak en mais de gewassen waarmede gedemon
streerd werd. Het proefveld was in diverse kleine
veldjes verdeeld, met oploopenden kalktoestand en
op diverse wijzen bemest. Vooral in het gewas mais
kwamen heel duidelijk groeiverschillen naar voren,
die zeer aanschouwelijk weergaven dat de kalktoe
stand een belangrijke factor is bij het bepalen der
bemesting. Tabak groeit bj.j een lagen kalktoestand
veel beter dan bij een hoogen. Het proefveld gaf
hiervan ^en duidelijk beeld. Dezelfde verschillen wer
den* met andere gewassen aangetoond op meerdere
proefvelden. Hier meer, daar wat minder, een en
ander stond in verband met den aard van het gewas,
bevestigde de meening dal de kalktoestand een niet
te versmaden factor is bij de keuze der bemesting.
Een proefveldje wil ik nog eens wat nader beschrij
ven. Bij den heer D. Bogchelmar; te Vgrden lag op
zandgrond een stuk weiland dal met een kalktoestand
van 30 zoo goed als waardeloos was. De helft van
dit perceel werd gescheurd en met diverse hoeveel
heden mergel bewerkt en opnieuw ingezaaid met een
grasmengsel. Een stuk in hel midden had evenwel
geen kalkmergel gekregen, wel was hierop eveneens
het grasmcngsel uitgezaaid. Nadat de eerste sneda
was gemaaid, werden op het land schapen ge
weid, die vrij op alle perceelen kor.den rondloopen:
Eigenaardig was dat deze dieren het gras op de per
ceelen met verhoogden kalktoestand tot bij de wor
tels afaten? doch het gewas op het niet bemergelde
perceel geheel onaangeroerd lieten staan en ook voor
het oude niet behandelde perceel geen aandacht had
den, hoewel het aantal schapen zoo groot werd ge
nomen, dat de voorraad gras veel te gering was
voor het aantal. In weerwil van het sobere rant
soen, dat voor ieder dier beschikbaar was, kwamen
zij er niet toe om het gras van de perceeler; met den
lagen kalktoestand, te eten
Verschillende malen werd de uitwerking nagegaan
van diverse stikstofbemestingen ir. verband met den
kalktoestand. Uit onze aanteekeningen noteeren wij
dat vergeleken werd chilisalpeter, kalkstikstof, kalk-
salpeter, zwavelzure amnu-niak en kalkammonsal-
peter. De leider van deze pioeven had van de graan-
perceeler. 100 aren genomen en als gemiddelde kor
relopbrengst per aar werd geconstateerd bij chilisal
peter 49 korrels, bij kalkstikstof 42, bij kalksalpeter
49, bij zwavelzure ammoniak 45 en bij kalkammon-
salpeter 48 korrels.
De heer Cleveringa heeft ook zijr; ideeën toege
past op kleigronden en met aanvankelijk succes.
Hierover zal ik niet al te uitvoerig worden, want het
komt mij voor dat hier meer de aanvoer van de kalk
Jlinke hoeveelheden) dan de bemestig, gebaseerd op
'en kalktoestand een verhooging van opbrengst geeftè
Deze oude kleigronden, n.f* hebben in den loop der
laren een zoodanige structuur gekregen, dat iedere
kalkgift daarop een weldadigen invloed uitoefent,
hetgeen de stand der gewassen gunstig beinvloedt.
Doch hoe het zij, de heer Cleveringa pak deze zaak
aan. en hoewel het kalkvraagstuk voor kleigron
den nog in het laboratorium wordt bestudeerd, brengt
hij het op het terrein der praktische toepassing en
predikt voor de Geldersche boeren op de klei een
„kalkkruistocht". Dit feit op zich zelf kan al reeds
zijn goede zijde hebben, hoewel men zich hier niet
aan overdrijving der verkregen- resultaten mag
schuldig maken.
Veel van hetgeen behoort bij de oplossing der
kalktoestandsleer is nog onopgehelderd en dit is da
oorzaak dat vele landbouwvonrlichters meer aan
dacht wijden aan de 25 uitkomsten die afwijken
van den regel, dan aan de 75 uitkomsten, waarin
men juist door toepassing van den kalktoestand tot
verhoogde resultaten komt. De strijd tusschen deze
twee partijen is niet malsch. In de landbouwbladen
gaat men elkaar daarover te lijf en niet op een
zachtzinnige manier We kunnen dit betreuren, want
op deze wijze wordt de zaak op geen enkele manier
vooruit gebracht.
Gelukkig waren wij gisteren te Wageningen tij
dens de Landbouwweek. welke aldaar werd gehouden
getuige van een toenadering der partijen. Voorstan
ders en tegenstanders hadden aldaar gelegenheid om
hun theoretische en practische bezwaren tegenover
elkaar te plaatsen en vergissen wij ons niet. dar. zal
dit de aanleiding kunnen zijn dat de leidende per
sonen in dit vraagstuk naar middelen zoeken om
eikaars standpunt te eerbiediger; en door samen
werking van alle krachten het vraagstuk tot nadere
oplossing trachten te brengen. Menschen als
Marchaupt te Groningen, Prof. Hudig en Cleveringa
behooren niet tegenover elkaar te staan. Daaruit
kan geen winst voortkomen. Prot. Merson maakte
zich op deze bijeenkomst tot tolk der talrijke aan
wezigen, betrokken bij den Voorlichtingsdienst, toen
hij na de gehouden debatten, de hoop uitsprak dat
de partijen ir. deze belangwekkende vergadering el
kaar zouden hebben gevonden en voortaan niet te
genover elkaar, maar .naast elkaar zouden streven
naar de oplossing van het brandende kalktoestands-
vraagstuk, tot heil van den Nederlar.dschen land
bouw. Van harte sluiten wij ons bij dezen wensch
aan. En hoe eerder zij in vervulling gaat, des te lie
ver zal het ons zijn. Uit verdeeldheid is nog r.ooit
iets goeds voortgekomen.
S. V.
BOERDERIJ en VEEHOUDERIJ