Alteitti Nicus
Eerste klas Confectie
ACCODHTANTSBUIIEAU W. en H. J. ENNIK
C. v. TRIET
In een Zigeunerdorp.
Raad Winkel.
Den Helder.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
en Kleeding naar maat.
H. ERIKS, oud-Burgemeester van PETTEN.
Zaterdag 26 Juli 1930
schag
73ste Jaargang No. 8702
courant:
- Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
'tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent ADVERTEN-
TlëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADEN.
Aan den rand van de Bulgaarsche hoofdstad Sofia.
De gemoedelijke politieman. Zigeuner-
muziek. Bloemknoppen uit een
bruidskrans.
DE Zigeuners, die geen nomaden meer zijn
en zich ergens hebben gevestigd, wonen zoo
veel mogelijk te zamen, in één wijk, in één
dorp. Niemand dwingt hen daartoe en daar
zij voor een groot deel hetzelfde beroep beoefenen,
is deze samenhooping voor hen zelfs een nadeel,
doch zij gevoelen zich te veel als een aparte een
heid, dan dat zij zich met anderen willen vermen
gen.
De Zigeuners te Sofia bewonen een wijk aan de
grens der stad, een wijk, die den indruk maakt van
een apart dorp. Er zijn vele duizenden bewoners van
de Bulgaarsche hoofdstad, die deze wijk nooit be
zochten, zelfs van haar bestaan niet weten en toch
is dat Zigeunersdorp zeer gemakkelijk të bereiken.
Slechts enkele tientallen meters ligt het van het
eindpunt eener tramlijn en als men cr binnentreedt,
is men in een andere, kleuriger, maar niet zinder-
lijker wereld
Aan mijn schoenpoetser, Soleiman, door wiens
bemiddeling ik deelnam aan het Zigeunersfeest bij
het graf van Ali Baba, had ik voor zijn jonge,
schoone vrouw, een kind nog bijna, een fleschje
odeur geschonken en met hem sprak ik af, dat ik
tegen den avond het Zigeunerdorp zou bezoeken.
Soleiman wachtte me op het afgesproken uur aan
het einde der tramlijn. Hij was mijn gids en, voor
zoover wij elkander konden verstaan, ook mijn tolk.
Het was laat in den namiddag, toen we kwamen
bij het Zigeunerdorp, dat gelegen is aan den rand
van Sofia, aan'de andere zijde van een breeden, on-
b es tra ten weg, een weinig afgescheiden dus van de
rest der streek, waartoe het administratief behoort.
Twee lange, breede, maar niet geplaveide, elkan
der kruisende straten voeren door het dorp, maar dan
zijn er nog vele kleine, nauwe gangetjes tusschen
huisjes en tuintjes met bloemen, vele, kleurige bloe
men. In de straten heerscht een' levendig gewoel
van mannen, vrouwen en vele voor een deel vol
komen naakte kinderen. Varkens snuffelden, katten
slopen er rond. l)e meest zwartharige mannen droe
gen voor een deel den turban en de wijde Turksche
broek, kleurig vest met breeden gordel, geel, groen,
blauw, rood; velen waren evenwel in meer Europee-
sche kleeding, die voor het grootste deel echter op
de meest fantastische wijze gescheurd en gelapt was.
De vrouwen met donkere, diepe geheimnisvelle
oogen, waren bijna alle in de traditioneele kleeding:
hoofddoek, lijfje en harembroek, sommige met om
den hals als versiering een keten van goudstukken
van alle mogelijke grootten. De huisjes waren klein,
voor een deel van hout en op vele plaatsen gelapt
met. stukken blik. Ik vrees ten sterkste, dat als in
specteurs van het Nederlandsche woningtoezicht hier
iets hadden in te brengen, op het geheele dorp een
bord kwam met het opschrift: „onbewoonbaar ver
klaard", doch schilderachtig en romantisch is dit
dorp van tot rust gekomen nomaden.
De Zigeuners leven als alle Oostersche volken,
meer'op straat dan in huis. Bijeengehurkt in groepjes
zaten hier en daar vrouwen in wijde harembroek en
hielden een buurpraatje. Mannen drentelden rond of
zaten in cafétjes (waar alleen koffie en zoetigheden
worden verkocht) of in kroegjes, waar ze uit kleine
karafjes hun slivowa (pruimen-jenever) of mastika
(een soort absinth) dronken en in de meeste kroeg
jes speelde een gramophoon, meest TurkschAra
bische muziek.
Er werd echter ook nog gewerkt, natuurlijk even
eens op straat. Do voornaamste beroepen zijn die
van mandemaker en ketellapper. Is er geen werk,
dan trekken de Zigeuners er als schoenpoetsers op
uit of worden lastdrager. Er zijn ook Zigeuners die
handel drijven in paarden, ezels schapen e.d., maar
eigenaardig is hot, dat in het Zigeunerdorp de bak
kers, de kruideniers e.d. geen Zigeuners zijn, even
min als de meeste café- en kroeghouders.
De Zigeuners hebben twee eigen hoofdmannen,
lastdragers. De staatsmacht is in het dorp vertegen
woordigd door een hoofdagent van politie met enkele
agenten. Een gemoedelijker politicman dan deze
hoofdagent, die behalve Bulgaarsch,. ook nog Turksch
en enkele Zigeunerdialecten spreekt, heb ik in mijn
leven nog niet gezien. Bij den eersten aanblik doet
hij met zijn goedig, vol, rond gelaat meer denken
aan een geestelijke, dan aan een politie-man en in
derdaad, hij bleek hier zooiets als een geestelijke,
als een algemeen vertrouwensman te zijn. Toen ik
met mijn vriend Soleiman den schoenpoetser, die
zich voor deze gelegenheid in Zondagskleeren had
uitgedost, temidden van Zigeuners in een kroegje
zat, kwam daar ook de gemoedelijke politieman bin
nen en nauwelijks was hij gezeten, of Zigeunerman
nen en vrouwen, kwamen bij hem, klaagden hun
nood, verklaarden hem moeilijkheden uit hun le
ven, twisten met buren, ziekte en zorgen thuis en
met breede, rustige gebaren troostte, kalmeerde, be
middelde hij. Het was treffend dit aan te zien. Hij
is een heel goed mensch, fluisterde Soleiman, die
hem vertrouwelijk, beleefd gegroet had, mij toe.
„Er is hier nog een restaurant met een tuin en mu
ziek", zeide nu Soleiman aarzelend. „Maar het is er
heel duur." We zijn er natuurlijk heen gegaan, en
een waterglas vol wijn kostte er vijf lewa (negen
cent), één lawa meer dan in de andere Zigeuner-
kroegjes. Het „restaurant" bleek niet veel meer dan
een houten barak cn daarachter was een tuin, ze
ven bij acht meter ongeveer, met in het midden een
gTooten, ouden boom. In een hoek zat op een estrade
een Zigeunerorkestje van vijf man, oen cello, een
bas. De gasten, Zigeuners ook, keken bij mijn
komst een oogenblik op, doch groetten heel beleefd,
toen ik hun in hun eigen taal (enkele woorden had
ik van Soleiman geleerd) „goeden dag (parunta
aka) zeide.
Het orkestje speelde langzaam en slaperig, zooals
meestal de Zigeuners hier spelen, maar Soleiman
sprak een oogenblik met de muzikanten en toen werd
er een speciaal nummer gegeven. Warmer, dieper
klonken de instrumenten, er zong een mij onbekende
melodie, vol heimwee, vol verlangen, hartstochtelijk
nu en dan. Was het heimwee naar den heiligen
stroom, den Ganges, van welks oevers eenmaal de
Zigeuners kwamen? Onder den hoogen boom in het
kleine tuintje verzamelde zich de schemer van den
zomeravond en in het vage licht klonk de melodie
meesleepend, verontrustend bijna. Er was een oogen
blik, dat de andere instiumenten zwegen en alleen
de eerste violist speelde. Doch dit was geen muziek
meer, dit was vertellen. Het moet een treurig verhaal
zijn geweest, dat de viool zong, want waren daar
geen zuchten, geen snikken, die opstegen van de sna
ren cn uit de ziel van den Zigeuner-muzikant?
De avond was gevallen en ik wilde terugkeeren
naar de stad.
„Gosporiin (mijnheer) Ivarlo, komt u nog niet even
mede naar mijn huis?" vroeg Soleiman, Gospolin
„Ivarlo" noemt Soleiman mij cn zoo noemen mij hier
ook de meeste Bulgaren, omdat mijn familienaam
hun zoo zonderling en moeilijk in de ooren klinkt.
Het „huis" van Soleiman was één kamer, waarvoor
hij achthonderd lewa (f 14.40) per) half jaar be
taalt. Vóór de deur, in een tuintje, staat een pomp
en onder een afdakje een heel primitief fornuisje,
waarop men vleesch kan roosteren. In de kamer is
alleen een bed, doch er zijn draperieën, die het ge
heel toch vriendelijk, zelfs smaakvol, maken. De
zeventienjarige, slanke, schoone vrouw van Soleiman
Spoorstraat 126
Telefoon 370
Lage prijzen.
begroette me verlegen en ging erop uit om ergens
een stoel te zoeken. Ook Soleimans moeder, evenals
de jonge vrouw, natuurlijk in harembroek, ver
scheen. Allen hurkten op den grond, ik alleen zat op
een stoel, cn we babbelden, voor zoover dat bij mijn
gebrekkige kennis van het Bulgaarsch mogelijk was.
'Intusschen werd boven een vuurtje in den tuin kof
fie voor me gemaakt.
Van een plank nam Soleiman heel voorzichtig een
kartonnen doos, die hij opende en me liet zien. Er
lagen in de mooiste kleeren van zijn jonge vrouw,
een nevelfijne bruidssluier en een bruidskrans van
nagemaakte witte bloemknoppen. Een zoete geur
steeg uit de doos op en toen ik dat zeide .antwoord
de Soleiman: „Dat is van de odeur die u heeft ge
geven" en hij fluisterde zijn zwartoogig vrouwtje iets
toe in Zigeunertaal. Zij brak een klein takje witte
bloesemknoppen af van haar bruidskrans en stak
verlegen lachend, het mij in het knoopsgat.
Toen in het avondduister Soleiman en ik bij de
tram afscheid van elkander namen, drukte hij mij
de hand. Beiden keken we naar do witte bloem
knoppen op mijn borst en hij zeide plechtig: „Nu
zijn we priatteli (vrienden), gospodin Karlo".
J. K. BREDERODE.
ADMINISTRATIËN
BELASTINGZAKEN.
Hoofdkantoor: HAARLEM, Wilhelminastraat. Tel. 11601. Na 6 uur Tel. 14621
Bijkantoor; 's GRAVENHAGE, Akeleistraat 56.
Speciale afdeelingen voor BLOEMBOLLENCULTUUR,
LAND- EN TUINBOUW en VEETEELT.
INLICHTINGEN bij onzen CORRESPONDENT, den heer
Vergadering van den Raad op Woensdag 23 Juli 1930,
des avonds half acht
Afwezig is de heer van Wijk.
Voorzitter de heer Koster, burgemeester, Secretaris
de heer A. de Ridder.
Na opening volgt vaststelling der notulen van de vo
rige vergadering.
Mededeelingen.
De aanbesteding van de schoolbouw heeft plaats ge
had, en wel, voor verbouwing en aanbouw van de school
te Lutjewinkel op 31 Mei 1930. De laagste inschrijvers
daarvoor waren de gebroeders Boekei te Oude N'edorp
voor f 13,238, aan wien het werk is opgedragen. De be
grooting was f 15.220.
Voor de verbouwing en aanbouw van de school te Win
kel, op 13 Juni 1930 was de laagste inschrijver C. Leeg
water te Heerhugowaard voor f 24.838, aan wien het
werk is opgedragen. De begrooting was f 25875.
Door den Minister van Arbeid. Handel en Nijverheid
is bij beschikking van 4 Juni 1930 no. 3734 M.V. 2007
een bijdrage uit 's Rijks kas van f 1134.01 toegekend
aan deze gemeente in het tekort op de exploitatie van
de woningbouw.
Door B. en W. is in de plaats van wijlen den heer
G. Stuij tot hooisteker in de Weere benoemd, de heer
S. van der Wal. aldaar.
Beide leerlingen van de U.L.O.-school zijn geslaagd,
terwijl een derde leerling slaagde voor de derde klas
der H.B.S.
De Voorzitter heeft zich in verbinding gesteld met de
directies van het P.E.N. en van het P.W.B.
De aanbesteding van het electrisch net zal 2 Augustus
p)aat3 vinden, en gewoonlijk 1 maand later geschiedt de
gunning cn 14 dagen later met het werk begonnen, dus
15 September. De bouw zal ongeveer 4 maanden duren.
In den loop van de volgende week zullen door het
P.W.B. de contracten aan contractanten ter teekening
worden voorgelegd en daarna zal de algeheele becijfe
ring worden overgelegd.
De gasvoorziening aan de gemeente Heerhugowaard
wordt gestagneerd, omdat het aantal aansluitingen nog
niet voldoende was, en ook door den economischen toe
stand.
Een bezoek door het Dag. Bestuur der gascommissie
aan de gemeente Heerhugowaard zal wel tot gevolg
hebben dat de onderhandelingen weer zullen worden
aangeknoopt.
Ingekomen stukken.
Ingekomen zijn de navolgende stukken:
Een besluit van Ged. Staten dezer provincie, houden
de goedkeuring der begrooting voor 1930.
Een besluit van hetzelfde College, houdende goedkeu
ring van de bij besluit van 7 April 1930 vastgestelde sup-
pletoire begrooting voor 1930.
Een besluit, houdende goedkeuring van de Raadsbe
sluit van 7 April 1930 vastgestelde suppletoire begrooting
voor 1929.
Idem, houdende mededeeling der Koninklijke goedkeu
ring van het bij Raadsbesluit van 7 April 1930 vastge
stelde vermenlgvuldigingscijfer voor het belastingjaar
1930—1931.
Een proces-verbaal van kasopname van 24 Juni 1930,
waaruit blijkt, dat tot dien datum, de ontvangsten had
den bedragen f 352.535.68%, uitgaven f 351.324.88, batig
saldo alzoo f 1.210.80%, Boeken en kas zijn in orde be
vonden.
Ged. Staten hebben goedgekeurd de gemeenterekening
over 1927.
Een dankbetuiging van het hoofd der U.L.O. school
te Winkel, voor het verleenen van een subsidie van
f 129.40, waardoor het mogelijk is geweest met de
oudste U.L.O. leerlingen, de tentoonstelling te Antwer
pen te bezoeken. De bijdrage der leerlingen zelf bedroeg
f 269.50.
Een dankbetuiging van de Commissie voor het bestu-
deeren en bestrijden van de Iepenziekte, voor de haar
toegezegde steun.
Al deze stukken worden voor kennisgeving aangeno
men.
Ingekomen is een verzoek van de Noordholiandsche
Vereeniging „Het Witte Kruis" om subsidie voor hare
ontsmettingsinrichtingen voor 1931. B. en W. stellen voor
dit bij de begrooting te behandelen.
Aldus wordt besloten.
Ingekomen is bericht van de Pensioenraad dat de pen
sioengrondslag voor J. Koeten nader dient te worden
vastgesteld op een nader aangegeven datum. Aan dit
verlangen wordt door den raad voldaan.
Verslagen.
Gemeenteverslag 1929.
Provinciaal verslag 1929.
Verslag van den Keuringsdienst voor Waren 1929.
Verslag van het Westfriesch museum 1929.
Verslag van het Melkcontrolestation 1929.
Liggen ter inzage voor de leden.
De heer Dekker informeert waarom B. en W. de
schoolbouwen in massa hebben aanbesteed.
De Voorziter zegt dat een oude gewoonte is gevolgd
en de opzichter vond massale aanbesteding ook beter.
De heer Dekker meent dat bij particuliere aanbeste
ding de plaatselijke vakmenschen meer in de gelegenheid
waren geweest in te schrijven.
De Voorzitter vindt het jammer dat de heer Dekker
zijn opmerking niet eerder heeft gemaakt.
De heer Dekker zegt niet geweten te hebben dat tot
aanbesteding in massa zou worden overgegaan.
Beschoeiing van de Molenkade.
Het komt B. en W. gewenscht voor, om voor het be
houd van den weg op de Molenkade, deze over zijn heele
lengte, dit is vanaf de wed. P. Smit tot de losplaatsen,
over een lengte' van 462 M. geheel van een betonschoeiing
te voorzien. De kosten daarvan worden, mei inbegrip
van schoeiing, bijstorting van grond en aanheling van
den weg geraamd op ongeveer f 6000.
In deze f 6000 kan uit den dienst 1930, het uitgetrok
ken bedrag van f 500 worden benut, terwijl, indien de
Raad tot beschoeiing, als wordt voorgesteld kan beslui
ten, B. en W. voorstellen voor de resteerende f 5500 een
geldleening aan te gaan tegen een rente van ten hoogste
5 pet, af te lossen in hoogstens 25 jaren of zooveel eer
der als de geldmiddelen der gemeente dit zullen toela
ten.
De heer Kamp kan zich zeer goed met het voorstel
vereenigen en wijst op de afbrokkeling van den weg,
die nu valt te constateeren.
De heer Van Wijk komt ter vergadering.
De heer Dekker had wel aanvankelijk een andere op
lossing gedacht, maar spr. vindt de voorgestelde verbe
tering meer afdoende en kan zich'met het voorstel ver
eenigen.
Nu het voorstel op deze wijze wordt ontvangen, wil de
heer Brugman zich nog eens wenden tot het bestuur van
den Oosterpolder om een bijdrage, alhoewel Oosterpol
der en Strijkmolens der Niedorper Kogge op een dus
danig verzoek afwijzend beschikten. De toestand wordt
voor den Oosterpolder belangrijk beter.
Nadat de afwijzende beschikkingen nog eens zijn voor
gelezen en de Oosterpolder bericht dat de tegenwoordi-
dige toestand als waterkeering voor hem voldoende,
wordt geacht, zegt de Voorzitter dat alleen het gedane
verzoek gericht zou kunnen worden tot de algemeene
vergadering.
Bij de bespreking komt de wenschelijkheid naar vo
ren dat het betonnen gedeelte zoo laag mogelijk komt,
met het oog op eventueele verlaging van het peil.
Het voorstel van B. en W. wordt met algemeene stem
men aangenomen, maar B. en W. verklaren zich bereid
om zich nogmaals tot de beide polderbesturen om een
bijdrage te wenden.
De heer Van Wijk vraagt of het werk publiek zal wor
den aanbesteed, of onder de gemeentenaren. Spr. wijst
op den schoolbouw, waar vreemde grondwerkers aan
werken.
De Voorzitter zegt dat het niet de bedoeling is het
werk publefk aan te besteden, doch op te dragen aan
den timmerman J. Smit Pz. te Lutjewinkel, van wien
ook de opgave van kosten is. Als het werk werd aanbe
steed. zou het moeten worden een publieke aanbesteding
tenzij Ged. Staten onderhandsche aanbesteding goed
keuren.
De heer Van Wijk heeft niets tegen den heer Smit,
maar wil meerdere menschen in de gelegenheid stellen.
De Voorzitter zegt dat de werken zoo goed mogelijk
worden verdeeld, maar gezien de opgave stellen B. en
W. voor het werk aan Smit op te dragen. Als tot on
derhandsche aanbesteding wordt overgegaan, moet een
behoorlijk bestek worden gemaakt.
De heer Kamp is het in principe met den heer Van
Wijk eens, maar spr. erkent dat de heer Smit goed met
dat soort werk bekend is. Het werk Is spr. net groot
genoeg.
De heer Honingh en Over laten een tegenovergesteld
geluid hooren, en ook de heer Brugman wijst op de
nauwkeurigheid waarmee het werk moet worden ge
maakt.
Algemeen wordt goedgevonden het werk aan Smit op
te dragen.
Voor den Vleeschkeuringsdienst.
Door de commissie voor den Vleeschkeuringsdienst in
den kring Barsingerhorn, wordt toestemming gevraagd
voor de verhooging der stichtingskosten tot ten hoog
ste f 145.0000 en tot het aangaan van een kasgeldleening
tot ten hoogste f 20.000 af te lossen 31 December 1930.
en tot het aangaan daarna van een vaste leening van ten
hoogste f 20.000 tegen een rente van ten hoogste 5 pet.,
af te lossen in 29 jaar. Ter toelichting diene het vol
gende:
Onder de uitgaven, welke oorzaak zijn geweest dat de
stichtingskosten belangrijk zijn overschreden, komt al
lereerst de zuivering van het afvalwater, welke instal
latie f 7000 kostte en waarop niet was gerekend. Toch
bleek deze uitgaaf om hygiënische redenen noodzakelijk
en nu heeft geen waterverontreiniging of stankveraprei-
ding plaats. De grootere oj>zet van het bedrijf vorderde
meer tijd en werden daardoor de posten van toezicht
en renteverlies overschreden. Toch heeft de Commissie
gemeend de boetebepaling op den aannemer, welke ook
over tijd was, niet toe te passen, daar het werk buiten
gewoon goed was afgeleverd en een zeer solide indruk
maakte.
Als in alle groote werken bleken tijdens den bouw
enkele onvolledigheden en moesten de bestrating cn de
grondwerken worden uitgebreid en vereischte ook de
aanleg van electriciteit en gas een hooger bedrag. Meer
dere uitgaven werden veroorzaakt door de boven ver
wachting groote omzet in het bedrijf en moest daarvoor
meerder materiaal voor slachten en vervoer worden
aangeschaft en bleek ook de ruimte in de verwerkings
inrichting om het meel uit te spreiden te klein.
De groote omzet moge uit eenige cijfers blijken.
In de Centrale noodslachtplaats werden tot 1 Juli ge
slacht en verkocht 5 paarden. 25 koeien. 3 pinken. 1
stier ,40 kalveren, 30 varkens. 29 schapen en 3 lammeren
Aan de Inbrengers werd f 5180.76 uitgekeerd.
In de verwerkingsinrichting werden verwerkt en groo-
tendeels in de noodslachtplaats geslacht 19 paarden. 92
runderen. 37 kalveren. 222 nuchtere kalveren, 91 varkens
149 schapen. 33 lammeren en 1 geit. Aan de inbrengers
werd f 1471.94 uitgekeerd. De baten van het bedrijf wa
ren f 1681.
De productie van het diermeel bedroeg 13400 Kg. en
