Alitllti NitlllS- Aimttnie- LuMlil Aan den vooravond van een Balkanconferentie. Radioprogramma Uitgevers; N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen. Eerste Blad. 0M HONDERD DUIZEND DOLLAR A t h 1 e t i e k. Woensdag 13 Augustus 1930. SCHA6ËR 73ste Jaargang No. 8712 COURANT. Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver- tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20. Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN- TlëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno. inbegrepen), Grnotere letters worden naar plaatsruimte berekend. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN. DE UITSPRAAK VAN EEN BEROEMD ZWEED EN DE MEENING VAN TWEE NEDERLANDSCHE STAATSLIEDEN. NOG EEN CONFEREN TIE. GEVAARLIJKE POLITIEKE IN- TRIGEN. HOE EEN GEHEEL VOLK VAN RAS KAN VERANDEREN. BELEMMERING VAN HET RUILVERKEER. (Van onzen reizenden correspondent). SOFIA, 5 Augustus 1930. De groote Zweedsche staatsman Oxenstierna, de reoh- terhand en raadsman van koning Gustav Adolf, schreef ln het laatst van zijn leven den troosteloozen zin neder; „Men moet zich verbazen over de onkunde, waarmede de wereld wordt geregeerd". Telkens en telkens weder Is deze uitspraak in mijn gedachten gekomen gedurende mijn reizen door Europa, waarbij ik toch ook steeds de toestanden, de geschiedenis, de politiek der verschillende landen min of meer diepgaand bestudeerde. Een echo van deze uitspraak van dezen grooten Zweedschen mi nister vond ik kort geleden in een Fransch blad en deze echo kwam uit den mond van twee bekende Neder- landsche staatslieden. In een interview had onze mi nister van buitenlandsche zaken gezegd, dat het tegen woordige Europa op hem den indruk maakt van oen „echt gekkenhuis" (une véritable maison d'aliénés) en oud-minister Treub vertelde weinig vertrouwen te stellen in de wijsheid der meeste regeeringen. „Op vele confe renties worden heel verstandige woorden gesproken en als men met mooie redevoeringen de wereld kon be- keeren, zouden we allen gelukkig zijn, maar de practyk is anders", zeide de oud-minister. Inderdaad, men moet zich dikwijls verbazen over de onkunde, waarmede de wereld wordt geregeerd, maar het ergste is, dat deze onkunde vaak tot dwaasheid, zelfs tot misdadigheid wordt. Voor dit najaar heeft men het plan te Athene een conferentie der Balkanlanden te houden. De wereldvrede Is tot een aangelegenheid ge worden, die alle geesten bezig houdt en waarover veel, veel te veel gebabbeld wordt, ook door menschen, die volkomen vreemd staan tegenover de meest verontrus tende kwesties en niets begrijpen van de psychologische en staatkundige zijden van het vraagstuk. De Balkan conferentie was aanvankelijk bedoeld als een officieele bijeenkomst van vertegenwoordigers der betrokken sta ten, doch de Grieksche minister-president in de eerste plaats heeft zich daartegen verzet, dat door vele goed willende, maar weinig wetende pacifisten slecht is op genomen. En toch had de Grieksche minister-president ook in het belang van den wereldvrede, gelijk. De ge moederen zijn op den Balkan nog steeds niet geheel tot rust gekomen en weder werken er buitenlandsche FEUILLETON Uit het Amerikaansch van FRANK L. PACKARD. Ik ben bang dat ik aan uw hulp niet voldoende zal hebben, verklaarde Dave Hendersonhet is eerlijk gezegd een zaak van leven en dood voor mij om Nlcolo Capriano zelf te spreken, en Uit het voorgedeelte van het huls kwam de hooge, scherpe stem, luidroepend nu: Teresa! Teresa! Ja ik kom. riep het meisje terug en toen haastig, zich weer tot Dave wendend; Wacht hier een oogen blik. Ik zal het hem zeggen. Hoe ls uw naam? Op Dave's gezicht kwam een cynisch lachjedat het meisje in de duisternis gelukkig niet kon zien. Als hij alleen is, kunt U zeggen Dave Henderson anders is het SmithJohn Smith! Hij hoorde haar voetstappen wegsterven in het don ker en nu luisterde hij weer aan de buitendeur die ln het slop uitkwam. Er was groote drukte en beweging in de steeg, maar er was geen enkele aanwijzing dat de menschen die zich daar bevonden, gezien hadden dat Nicolo's achterpoort hem veilig had opgenomen! Het scheen dat het heele café een goed heenkomen had ge zocht in het slop, om uit de buurt te zijn als de politie man op het slagveld verscheen. Des te beter! Voor het oogenblik was hij tenminste den valstrik ontkomen die Bookie Skarvan en zijn bende voor hem hadden opgezet en de politie eveneens... Wat er verder ging gebeuren hing voor het grootste deel af van Nicolo Capriano of misschien wel ln nog meerdere mate van diens dochter, daar de oude man blijkbaar zwak en ziekelijk was. Teresa scheen het meisje te heeten,wel, dat was niet zoo erg belang rijk, nvar wat wel belangrijk was, was het feit, dat ze een gedecideerde jongedame scheen te zijn die precies wist wat ze wilde! Dave Henderson, tastte met zjjn hand langs zijn invloeden, die wilde instincten wakker houden. Vroeger waren voornamelijk Rusland en Oostenrijk hier de stoke branden, die telkens als voor moeilijke kwesties een oplossing was gevonden, een spaak in het wiel staken. Ook was er toen nog „de drang naar het Oosten" vanuit Berlijn en noch de Russische, noch de Oosten- rijksche, noch de Duitsche staatslieden konden daarom eensgezindheid onder de Balkanstaten gewenscht achten. Toen in 1912 vier Balkanstaten zioh vereenigden om aan het wanbeheer in de Turksche, overwegend Christelijke Europeesche provinciën een einde te maken, waren dan ook vooral de heeren te Weenen en Petersburg onthutst en ook te Berlijn was men niet zeer tevreden. De voor naamste Balkanstaten vereenigd en sterk beteekende het failliet voor de Oostenrijksche en Russische Balkan- politiek en voor den Duitscher „drang naar het Oos ten". Maar zóó spoedig geven sluwe diplomaten hun plannen niet op en nog geen jaar na het tot stand komen van den Balkanbond, vochten de bondgenooten onder elkander. Dit was het resultaat van een intrigen- poldtiek, die vooral van Weenen uitging. Thans is het Italië, dat in stilte ageert op den Balkan en daarbij het oog verlangend houdt gevestigd op het thans Zuid-Slavisch deel van de Adriatische-Zee-kust. „De Adriatische Zee een Itallaansche binnenzee", dat is de droom der Italianen en hiervoor houden nu en dan duizenden fascisten met veel lawaai betoogingen, zooals ik gedurende mijn verblijf in Italië kon constateeren. Als eerste stap naar de verwerkelijking van dezen droom geldt de Italiaansche invloed in Albanla, die evenwel min of meer beperkt is, want er bestaat ook een Engelsche invloed (in Albanië wordt petroleum gevonden) al mor nifesteert die zich naar buiten minder. De Engelschen zijn nu eenmaal niet zoo luidruchtig als de Italianen. Op de Balkan is Italië zeker van de vriendschap van Turkije (dat nog een klein gebied op het schiereiland bezit), en even zeker van de vijandschap tusschen Bul garije en Zuid-Slavië. In Bulgarije heeft Italië de laat ste jaren een krachtige propaganda gevoerd en nu komt het er op aan Turkije en Bulgarije nader tot elkander te brengen. De officieele verhouding is reeds vriende lijk, heel anders dan b.v. die van Turkije tot Griekenland Er hebben nu journalistieke bezoeken plaats en bij het vertrek van Turksche journalisten naar Bulgarije, waar ze thans met veel hartelijkheid en eerbewijzen worden ontvangen, heeft het Turksche staatshoofd, Kemal Pas ja, een redevoering gehouden, waarin hij van de Bul garen gewaagde als van broeders naar den bloede, stamverwanten, en de Bulgaarsohe bladen hebben deze uitdrukking met instemming overgenomen. Velen, die zich eenigszins voor de geschiedenis van den Balkan hebben geïnteresseerd, zullen verbaasd op kijken. Maar de Bulgaren (d.w.z. de bevolking van het huidige Bulgarije) zijn toch Slaven, al is er dan een geringe vermenging met Mongoolsch bloed? Jawel, ze waren Slaven, tot aan het' begin van den wereldoorlog. Toen evenwel streden de Slavische staten rechter slaap. Zijn kwetsuur bloedde niet meer, maar hij voelde een grooten buil. Van zijn hoofd gleed zijn hand omlaag over zijn klee- ren: die waren vrijwel aan flarden gescheurd ln den strijd. Wéér hoorde hij stemmen komen uit het voorgedeelte van het huis, hij hoorde het meisje praten rustig in het Italiaansch. hij hoorde een alles behalve vrien delijk klinkend antwoord van de norsche huilerige stem: toen ging de straatdeur aan den voorkant open en weer dicht. Daarop een poosje stilte, en vervolgens de voetstappen van het meisje, die weer in de richting van het achterhuis kwamen. Mijn vader zal u ontvangen, zei ze, toen ze weer bij Dave was gekomen. Maar ik moet u op het hart drukken dat hij ziekelijk en doodzwak is, zieker en zwakker dan hij zelf weet. Het is zUn hart Ik zal er aan denken, beloofde Dave. Gaat u dan maar met mij mee. Hier is een deur de gang draait naar rechts. Kunt u zien? Het was een eigenaardige plaats met die pikzwarte duisternis en die bochtige gang. Inderdaad heel eigen aardig, maar als de geruchten juist waren, was het hier vroeger nog wel vreemder geweest! Het licht uit een open deur achter de kromming van de gang, brak door het donker. Bij die deur bleef het meisje wachten en beduidde hem om binnen te gaan. Hij bleef echter staan, als aan den grond genageld en staarde naar haar, Ook dit was vreemd alles hier scheen vreemd en wonderlijk te zijn! In de duisternis zooeven had hij zich een beeld ge vormd van een Italiaansch meisje, van de soort dat hij wel eens bij een draaiorgel had gezien, met groote gou den ringen in de ooren, met plompe schoenen aan, met vettige haren en een tanige teint, niet onknap in zeke ren zin, maar toch niet het genre dat een Amerikaansche man kon bekoren. Maar dit meisje was heel anders, hij staarde naar haar, staarde maar, naar het fijne goed- gekleede, elegante figuurtje, het mooie ovale gezicht met de donkere, sprekende, sterke oogen, naar de weel de van prachtig, zijig, donker haar, waarop het licht juist viel. Ze bloosde. En ln een plotselinge, verschrikte opwelling drukte Dave zijn handen tegen de oogen, beet zich op de lippen en zijn kleur werd nog rooder dan de hare. Haar oogen, waarin een beetje harde uitdrukking ge komen was toen hij haar zoo stond aan te staren, ver zachtten en ze glimlachte. Zijn verwarring was voldoen de excuus voor een houding, die anders bijna beleedigend zou zijn geweest. Ze gaf hem nogmaals een teeken om binnen te gaan en toen hij over: de drempel gestapt jvas, volgde ze hem met uitzondering van Bulgarije aan de zijde der gealli eerden. Laatstgenoemd land sloot zich (tegen den zin van de meerderheid van het Bulgaarsche volk) aan bij de Centrale mogendheden en Duitsche en Oostenrijksche geleerden ontdekten toen plotseling, dat de Bulgaren een echt Tartaarsch volk zijn. Deze bewering werd toen. in een wetenschappelijk manteltje gehuld, in de wereld gezonden als een soort oorlogsinstrument. Nu herleeft ze weder in den mond van Kemal Pasja en deze her leving heeft iets onrustwekkends. Onder deze omstandigheden zal te Athene. de Balkan conferentie worden gehouden en plotseling verduistert nu de toch al niet wolkelooze hemel nog meer. Grieken land heeft zijn handelsverdrag met Bulgarije opgezegd. Ernstig is dit niet, maar... leerzaam en de Bulgaren begrijpen er niets van. Evenals elders in de wereld laat zich ook hier de eco nomische crisis sterk gevoelen en ook de schatkist be merkt daarvan de gevolgen. De Bulgaarsche regeering nam daarom haar toevlucht tot het meest voor de hand liggende en meest dilettantische middel: zij verhoogde de invoerrechten met enkele tientallen percenten. Een merkwaardige maatregel: omdat het economisch leven gedrukt is, wordt een maatregel genomen, die den han del het ruilverkeer nog meer belemmert. Daarop is Grie kenland boos geworden, en heeft het handelsverdrag met Bulgarije opgezegd, wat natuurlijk den Grieksche handel ook niet tot grooter bloei zal brengen. Is dit alles Iets anders dan een lichtzinnig spel met de inter nationale economische verhoudingen, die zoozeer inge wikkeld zijn? En te Génève heeft men met zooveel over tuiging gesproken van de noodzakelijkheid de belemme ringen in het internationale ruilverkeer, zooveel moge lijk op te heffen! Maar de Balkanconferentie te Athene zal niettemin plaats hebben. De geesten zijn er evenwel niet rijp voor, doch gelukkig zal de conferentie alle officieeele betee- kenls missen; bovendien is men overeengekomen, over het belangrijkste vraagstuk dat der nationale minderhe den, angstvallig te zwijgen en als er dan toch nog eens gekke woorden zullen worden gesproken, behoeft men die evenmin ernstig op te nemen als de hartelijke heil dronken, welke men bij een glas goeden wijn (en de wijn is hier niet slecht) zal wisselen. J. K. BREDERODE. Donderdag 14 Augustus. Hilversum (1875 M.) A.V.R.O. 8.00 Tijdsein, 8.019.45 Gramofoonmuziek, 10.0010.15 Tijdsein en Morgenwijding, 10.30—12.00 Ochtend-Concert door het Harmonie-Orkest van het Roterflamsch PhlI- harm. Genootschap: 12.00 Tijdsein, 12.15—2.00 Middag- muziek door het AVRO-Kwintet; Accordeon-muziek door „The 4 Serenaders" o.l.v. J. Smit; 2.003.00 Gramofoon muziek; 3.003.30 Rustpoos voor het verzorgen van den zender; 3.304.00 Solisten-Concert; 4.0O—5.00 Ziekenuurtje door Antoinette van Dijk; 5.005.30 Gra mofoonmuziek; 5.306.45 Concert door het Huisorkest van het Rembrandt Theater te Amsterdam; 6.45—7.15 Sportpraatje door H. Hollander; 7.157.45 Radio-Vólks- Universiteit. Cursus: „De Mensch en zijn plaats in de wereld"; 8.00 Tijdsein, 8.019.00 Aansluiting van het Theater Carré te Amsterdam. Uitzending van de eerste acte van ,.De Bruiloft van Olivette", Opera-Comique in drie bedrijven; 9.009.30 Kamermuziek; 9.30—10.00 Con cert door het Omroep-Orkest o.l.v, Nico Treep; 10.09 even en liet haar hand op den deurknop rusten. Als u me noodig hebt, vader, roept u me wel even hè? zei ze en toen trok ze zachtjes de deur achter zich dicht Dave's oogen namen snel de omgeving in zich op en bleven toen gericht in een paar andere oogen, koolzwart en doordringend, oogen die hem aankeken uit het blee- ke gezicht van een gestalte op een ouderwetsch hemel bed met vier stijlen, dat midden in de kamer was ge plaatst. De jongeman kwam op een wenk van den zieke een paar passen naar voren, nam een stoel en ging naast het bed zitten. Dus dit was Nicolo Capriano! De oude Italiaan zat overeind in bed, gesteund door een heel regiment kussens. Zijn bleeke handen met de dunne vingers lagen uitgestrekt op een smetteloos wit bed-laken: zijn haar was zilverwit en een eveneens witte baard en snor deden de uitputting, waarvan zijn gelaats trekken getuigden, minder opvallen. Maar in de oogen was geen spoor van vermoeidheid of zwakte te zien' Ze waren bijna onnatuurlijk helder, schitterden onder enorme witte, borstelige wenkbrauwen, het waren koe ne en tegelijk ondoorgrondelijke oogen. Ik ben Nicolo Capriano, begon hij abrupt, in vlek keloos Engelsch, mijn dochter heeft mij gezegd dat ze u moest aandienen als Dave Henderson. Het is me of die naam me bekend voorkomt, of lk dien eerder ge hoord heb in verband met een incidentje over honderd duizend dollar, een jaar of vijf geleden, waarvoor iemand van dien naam gevangenisstraf heeft gekregen. Dave liet zijn blikken weer door de kamer gaan. Hij was getroffen door het perfecte Engelsch dat de man sprak, evenals zijn dochter. Verder merkte hij op dat de meubileering van de kamer, eenvoudig en zonder den minsten opsmuk, iets bijzonders en uitheemsch had en dat de heele sfeer van het vertrek gekenmerkt werd door een zindelijkheid, waarvan iets verfrisschends uit ging. Het kostte hem haast moeite zijn gedachten weer te bepalen by hetgeen Nicolo Capriano gezegd had, zóó trof dit interieur hem. Lagen al zijn kaarten voor dezen merkwaardigen man open op tafel? vroeg hij zich af. Hij had zich voorgenomen den ouden Italiaan niet verder in vertrouwen te nemen dan strikt noodzakelijk was, maar hij had geen oogenblik gerekend met de mogelijkheid dat Nicolo een hulpbehoevend, aan het ziekbed gekluisterd man zou blijken te zijn. Dat maakte een verschil een gróót verschil. Als Millman bij voorbeeld bedlegerig was geweest... Er kwam een bittere glimlach om Dave's mond. Ja, zei hij. dat ben ik, Dave Henderson. De oude man knikte. En die honderd duizend dollar zyn nooit terugga- Persberichten van Vaz Dias; 10.1510.30 Vervolg Ka mermuziek; 10.30-L-11.00 Voortzetting concert Omroep orkest; 11.00 Gramofoonmuziek, 12.00 Sluiting. Hulzen (298 M., na 6 uur 1071 M.) K.R.O. 8.159.30 Morgenconcert N.C.R.V, 10.0010.30 Zang door het Dameskoortje der Korte Ziekendlensten; 10.3011.00 Korte Ziekendienst K.R.O. 11.30—12.00 Godsdienstig Halfuurtje, 12.00 Tijdsein, 12.15— I.15 Lunchmuziek door het K.R.O.-trio, 1.152.00 Gra- mofoonplaten. N.C.R.V. 2.003.00 Gramofoonplaten; 4.00—5.00 Ziekenuurtje; 6 00 6.30 Concert door het „Amsterdamsch Vocaal Kwar tet"; 6.306.40 Vaz Dlas: Koersen; 6.407.40 Orgelcon cert door Cor Kee; 7.408.00 Gramofoonmuziek; 8.00 II.00 Uitzendavond. Spreker: Prof. Dr. Jul. Richter uit Berlijn. Onderwerp: „Vom Ringen und die Weltgeltung des Christentums"; Muzikale medewerking: „Het Hol- landsch Sextet"; 10.00 Persberichten Vaz Dias. SPORT. Internationale Dameswedstrijden te Brnssel. Holland slaat een uitstekend figuur. Bui tengewone belangstelling. (Van onzen Sportredacteur.) BRUSSEL, 10 Aug. Begunstigd door schitterend weer vonden de groote internationale dames-athletiek- wedstrijden in 't magnifiek gelegen Pare Josaphat in Schaerbeek In het Noorden van Brussel plaats. De Endat, de Eerste Nederlandsche Dames Athleten Toer club. had voor een flinke inschrijving gezorgd. Een ge zelschap van 11 dames was onder leiding van het be stuur naar Brussel getogen. Engeland was door een paar eerste rangs athletes vertegenwoordigd. Jammer echter, dat een der dames. Miss Hatt, Zaterdagavond in Brussel een motorfiets te gen zich aan kreeg en daardoor volgens „La Derniere Keure" op halve kracht meedeed. België, de organisa tor, bracht natuurlijk een zeer groot aantal dames in 't veld. Lang niet alle nummers waren aantrekkelijk. Zoo bijv. waren de talrijke jonge-meisjes-hardloop-partijen en de verschillende specifieke Belgische kampioenschap pen voor den Hollander oninteressant, ook al omdat er middelmatige prestaties werden geleverd. De organisatie der wedstrijden was slap, tenminste veel en veel minder dan de schitterende dagen in Gro ningen van verleden week. De megafonist vergeet onze tribune in te lichten, waardoor z'n toch al 2oo moeilijk verstaanbare uitslagen ons ten eenen male ontgingen. We moesten 't hoofdzakelijk hebben van de van felici taties vergezeld gaande ontvangsten in het Hollandsche dameskamp, waar de cijfers luidruchtig besproken wer den. De baan was met eenigszins te lang gras bedekt, wat natuurlijk terugsloeg op de looptijden. Toch werd de 100 M. in den keurigen tijd van 12.S geloopen door de kranige Engelsche Miss Cornell-Gunn. De publieke belangstelling is in België, zoo beaamd® vonden?, merkte hij op met een sluwe tinteling in zijn oogen. De politie heeft groote belangstelling voor je bewegingen, hè? Dat is de reden dat Je bij mU komt, nietwaar? En Tony Lomazzi heeft dit allemaal zien aankomen en Je naar mij toegestuurd? Ja, erkende Dave. Hij fronste opeens de wenk brauwen. Het gnf hem een onprettige gewaarwording dat deze Italiaan en zijn dochter Engelsch spraken alsof het hun moedertaal was. Nicolo Capriano knikte weer. En toen. rechtsstreeks: Er ls Iets dat je hindert, jongeman? Is het niet zoo? Zeg me maar wat het is. Dave Henderson ging rechtop ln zijn stoel zitten. Hij was nogal geschrokken en glimlachte een beetje schaap achtig. Die verdraaide Nicolo scheen ook alles te mer ken! Het is niet zoo belangrijk, zei hij afwezig. Het is eerlijk gezegd, dat u en uw dochter zoo goed En gelsch spreken voor Italianen. Nicolo Capriano glimlachte zacht Dat is niet zoo verwonderlijk, antwoordde hij, dat Teresa en ik tamelijk goed Engelsch spreken; Teresa overigens veel beter dan ik. We hebben het allebei als kinderen geleerd. Ik als jongen ln Londen en Teresa hier ln San Francisco, waar zij geboren is. Haar moeder was een Amerikaansche en ofschoon ik Teresa Itali aansch geleerd heb, hebben wij, zoolang moeder leefd® altijd Engelsch gesproken en naderhand schijnt mijn dochter gedacht te hebben dat we daarmee maar moes ten doorgaan! Hij haalde de schouders op en vroeg toen, met een plotselinge wending naar het eigenlijk doel van dit on derhoud: Maar je komt van Lomazzi. Vertel me eens wat van hem. Gaat het hem goed? Hij is dood, deelde Dave op rustigen toon mede. De magere handen, die gestrekt lagen op het hagel witte laken, werden een oogenblik met een zenuwach tige beweging Ineengeklemd; toén openden ze zich weer en de vingers begonnen onrustig, aan het ondergoed te plukken. De oogleden sloten zich half over de on versaagde oogen. Hij stierf vijftien jaar geleden toen hij daar naar toe ging voor de rest van zijn levensda gen. Nicolo scheen ln zich zelf te praten. Maar opeens wierp hij zijn peinzende gemoedsstemming van zich af, en zich weer tot Dave richtend, zei hij: Je spreekt natuurlijk over zijn werkelijken dood. Kun je me er niet iets meer van vertellen? Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1930 | | pagina 1