RADI
O
n
Radioprogramma
Luchtkasteelen.
De Radio-Seismograaf.
Een sluwe Haas.
regeering er niet, door een Studle-oommteeie te be
noemen en de zaak alzoo op de lange baan te schui
ven. Ook mag niet voorop staan de praemisse, dat het
de schatkist niets mag kosten. Ten aanzien van re-
geeringssteun mag ook niet worden verlangd, dat de
slachtoffers van dc crisis zelf de middelen aangeven,
om uit den noodtoestand te geraken. Waarom hebben
we dan een regeering, die in de gelegenheid is, alle
bronnen op te sporen, door haar ten dienste staande
apparaten, en materieel te verzamelen, dat inzicht
geeft in en mogelijk dienstbaar kan worden gemaakt
ter wegneming van vele moeilijkheden? Moet de Pro
vincie weer steunen door borg te teekenen voor 90 9s?
In de eerste plaats denken we- niet, dat de gedupeerden
bijzonder gebrand zijn op een dergelijke hulp van de
Provincie, gezien de ervaring opgedaan met de in 1923
verleende credieten. En In de tweede plaats gelooven
we niet, dat er nog vele Boerenleenbanken zullen zijn.
die op dezelfde voorwaarden credieten zullen willen
verstrekken. Minder dan renteloo'ze voorschotten zal
het al niet kunnen zijn en de voorwaarden zullen heel
wat soepeler moeten wezen.
Er is nu gevraagd, om een buitengewone algerneene
vergadering der L.G.C. Deze bestaat echter uit zulke
heterogene bestanddeelen, dat we vreezen, of hier wel
de noodige eenstemmigheid zal heerschen. Laten we
intussohen afwachten.
De aardappelmarkt van de afgeloopen week was
minder gunstig, al waren de prijsverschillen niet groot.
Aan de veiling der L.G.C. werd voor Schotsche muizen
in het begin f 3.804.80 betaald, op het eind der week
was deze notecring f 3.2Ó—4.60. terwijl den vorigen
Zaterdag f 4.105 werd betaald. Aan de veiling van
den Noordermarktbond werd aanvankelijk f 3.904.80
op het eind der week f 3.404.20 betaald. Voor groote
werd Maandag f 4.305, Zaterdag f 2.90—3.90 besteed.
Voor Duken werd aan de eerstgenoemde veiling f 3.50
3.80, aan de laatste f 3.203.90 betaald. Schoolmees
ters brachten f 2.504 op. Eigenheimers werden aan
de Broeker veiling verkocht voor f 4.806.50, te Noord-
scharwoude voor f 3.50—5.80. Blauwe aardappelen gol
den van f 4.405. Voor drielingen werd van f 3 805.70
betaald! De aanvoer beliep aan beide veilingen rond
40 spoorwagens.
De aanvoer van bloemkool was gering. Door de draal-
hartigheid blijft weinig leverbaar goed over. De prijzen
Iagsn tusschen f 3.90 en f 10.50 voor eerste soort en
tusschen f 0.50 en f 1.50 voor tweede.
Aan beide veilingen werd weer bij schering en inslag
60 cent betaald voor roode kool. In de eerste helft der
week waren de hoogste prijzen voor deze kool aan de
L.G.C.-veiling van f 2.103: deze betroffen dat mooie
kleingoed, dat in den handel het meest gewild is. De
laatste helft der week zag den prijs van dit laatste aar
dig stijgen n.1. tot f 3.30—4. Ongeveer gelijke prijzen wer
den te Noordscharwoude besteed. Jammer dat ook de
groote en middelgroote kool geen prijsstijging onder
ging. Nu legt de verhooging weinig gewicht in de schaal
De aanvoer bedroeg 32 spoorwagens.
Ongeveer hetzelfde verloop had de gele kool. Prijzen
van 60 cent per K.G. kwamen hier echter gelukkig niet
voor. De laagste prijs, bij uitzondering besteed, was 80
cent. Heel wat groote kool werd voor f 11.50 verkocht.
Voor do kleine werd in de eerste helft der week van
f 2.20—3 betaald, later lagen de prijzen tusschen f 3.30
-4.90'. Er viel dus een kleine verbetering te constateeren
Aangevoerd werden 24 spoorwagons.
Over den prijs der witte kool is men niet ontevreden.
Zoo werd aan dc Broeker veiling Maandag f 1.101.90
besteed, aan die te Noordscharwoude f 1.601.80. Zater
dag waren deze prijzen resp. f 1.403.40, en f 1.403,
De hoogste prijzen betreffen hier weer het mooie klein
goed, voor consumptie bestemd. De lagere prijzen wor
den besteed voor do groote, die meest in de fabrieken
terecht komt voor den inmaak van zuurkool.
De aanvoer van boonen was weer vrij groot, vooral
aan de veiling te Noordscharwoude. De prijzen zijn te
laag. Er werd van f 2.608.50 per 100 Kg. voor besteed,
al naar de qualiteit der slaboonen. Snijboonen brachten
van f 6.3011.90 op. In totaal werden ongeveer 44000 Kg.
aangevoerd.
Voor zilvernep werden eenigszins hetere prijzen be
steed dan de vorige week. Alleen op het laatst der week
trad er een aanmerkelijke daling In; overigens werd
van f 5.1011.30 betaald. Drielingen brachten van f 0.20
1.40. Gele uien waren aanmerkelijk lager in prijs dan
de vorige week: er werd nu van f 1.403.40, voor be
taald. Drielingen werden verkocht voor f 1.20—8.30, ter
wijl nep van f 45.60 opbracht Voor grove uien werd
van f 3.204.30 betaald.
De prijzen der aangevoerde peen lagen tusschen f 1.50
2; die der bieten tusschen f 1.602.70,
De tomatenaanvoer begint aanmerkelijk te slinken,
in de prijzen komt weinig verandering. Voor A-qualiteit
werd gemiddeld f 10 betaald, voor B f 8, voor C even
minder en voor CC f 3.
De druiven brachten van f 5157 per 100 Kg. op.
Ze zouden een zaakje beginnen
In boter en eieren en kaas,
Zij kon dan de klanten bedienen,
Hij bleef nog vooreerst' bij zijn baas.
Ze praatten en dachten en zochten,
Toen werd er hun winkel gehuurd
Op de hoek van een popperig straatje,
Er was er geen een in de buurt!
Ze boende en poetste en plaste,
En durfde de toekomst wel aan,
Hij droomde van winst-idealen
In 't nieuw en zelfstandig bestaan!
Ze schikten zorgvuldig de eieren,
De bruine en witte dooreen,
En bouwden een pracht-étalage
Met boter en kaas er omheen!
En eens op een plechtigen avond
Ging 't winkelgordijn naar omhoog,
Hij streelde zijn vette Edammers,
Ze waren een lust voor het oog.
De kennissen kwamen met bloemen,
Een mand en een pot en een vaas,
Toen waren ze samen gelukkig
Te midden van eieren en kaas!
Maar 't boterde niet met hun zaakje,
Met 't lokkend product van Edam,
Hun kaas werd wel prima belegen,
Doordat er geen klantje haast kwam,
En toen ze dan eind'lijk begrepen,
De droevige, driegende strop,
Toen aten ze stom en gelaten
Hun boter en eieren op!
Ze trokken al gauw uit hun winkel,
Ze deden elkaar geen verwijt,
En als ze zoo 's avonds wat praatten,
Dan hadden ze enkel maar spijt!
Hun spaardliit was gladjes verdwenen,
De kennissen lachten wat zuur,
En met een restantje Edammers
Voldeden ze zuchtend de huur!
Ze hadden het zwijgend begrepen,
Zoo gaat het in 't leven helaas,
Z ij zagen hun „fata morgana"
In boter en eieren en kaas!
Maar als ze zoo 's Zondags eens stapten,
Weer vroolijk en dapper en vrij,
Dan liepen ze toch nog nieuwsgierig
Hun winkel van vroeger voorbij!!
Augustus 1930. KROES.
(Nadruk verboden).
Electro-magnetische golven als voorloo-
pers van een groote aardbeving.
Korten tijd geleden werd de wetenschappelijke we
reld in beroering gebracht door de verklaring van
den Amerikaanschen technicus Makay, welke bij
zijn proeven met electro-magnetische golven had
waargenomen, dat de afstemconstanten eigenaardige
veranderingen ondergingen. Makay beweerde dat
deze wijzigingen samenhingen met zekere aardbe
vingsverschijnselen en als de voorloopers van een
grootere aardbeving konden worden beschouwd.
Tot nog toe is het wetenschappelijk weliswaar nog
niet vastgesteld of de these van Makay op waarheid
berust, doch men is in wetenschappelijke kringen
ervan overtuigd, dat deze verschijnselen een nauw
keurig onderzoek ten volle waard zijn.
De mededeelingen van Makay zijn door de waar
nemingen, welke men heeft verricht ten tijde van de
groote aardbeving bij de Monte Volture in Italië, op
nieuw in het volle licht gesteld waarnemingen,
welke nu in wetenschappelijke kringen de waarschijn
lijkheid, dat dc theoriën van Makay op een ernstige
basis berusten, ten zeerste hebben versterkt.
De Italiaansche aardbeving werd namelijk aange
kondigd door verschijnselen, welke veel overeenkomst
met onweer-storingen hadden, doch niet zoo sterk
waren.
Zonder te groote verwachtingen te koesteren, zal
dè wetenschap nu trachten, deze verschijnselen zoo
ver mogelijk in technischen vorm om te zetten. Het
zou één der grootste hulpmiddelen kunnen worden
om de komst van een aardbeving vast te stellen. Tot
nu toe echter is het niet mogen gelukken een tech
nischen vorm te vinden, welke aan de gestelde
eischen voldoet. Wij zijn nog evenzeer overgeleverd
aan het vreeselijke spel van een aardbeving en van
vulkanische uitbarstingen als in het begin der
menschheid. En dit zegt in onze eeuw, de eeuw van
de triomphantelijke technische overwinningen wer
kelijk genoeg voor de ongewone hardnekkigheid
waarmede dit probleem zich verzet, tegen elke op
lossing.
Zooals de vreeselijke gevolgen van de laatste aard
bevingsramp in Italië opnieuw bewijzen, is de gevoe
lige seismograaf nog niet gevoelig genoeg om op een
aardbeving voldoende tc reageeren. Het apparaat is
nog te grof om de laatste voorloopers van een aard
beving, die reeds verscheidene minuten vóór de aard
beving moeten optreden, te registreeren. De seismo
graaf antwoordt slechts op sterke trillingen, d.w.z. de
registratie heeft niet meer zoo rechttijdig plaats, dat
de bevolking nog gewaarschuwd kan worden.
Om de gevoeligheid van het registratie-apparaat
te versterken, heeft men nu kort geleden een com
binatie gevormd van seismograaf en radio, een uit
vinding, welke men den naam van „Radio-seismo-
graaf' heeft gegeven. Door den „Radio-seismograaf",
welke door het „Smithsonian Institute" te Washing
ton is geconstrueerd, is de gevoeligheid dusdanig
versterkt, dat reeds het vier billioenste deel van een
duim op de Seismograaf door de radio kan worden
aangetoond, een prestatie, welke op het eerste ge
zicht fantastisch aandoet, maar tegenwoordig vol
komen in het bereik onzer techniek ligt;
Een ding staat vast: Dat een belangrijke schrede
op het gebied van aardbeving-registratie is gedaan,
nog wel geen afdoende, maar dan toch in ieder
geval een vooruitgang, welke ons de hoop kan geven
binnen niet te langen tijd tot een oplossing te ko
men. Men is het erover eens, dat er geen ernstiger en
meer beteekenend probleem bestaat, dan de studie
van alle mogelijkheden, welke ertoe kunnen leiden,
een aardbeving zoo vroeg mogelijk te kunnen vast
stellen. De ontzettende verliezen aan menschenle-
vens en aan goederen, zooals de laaiste catastrophe
in Zuid-Italië ook heeft medegebracht, zijn een op
roep voor ieder, die zich geestelijk en technisch voor
dit probleem zoo kunnen interesseeren, om zich aan
de studie van dit onderwerp te wijden. Het is een
oproep om de Menschheid te dienen om het men-
schelijk leven te beschermen tegen de machtige in
vloeden van een woeste natuur.
Donderdag 28 Augustus.
Hilversum (1875 M.)
A.V.R.O.
8.00 Tijdsein. 8.019.45 Gramofoonmuziek; 10.0010.15
Tijdsein en Morgenwijding; 10.30—12.00 Ochtend-Concert
door het Orkest van het Rembrandt Theater te Am
sterdam; 12,00 Tijdsein; 12.152.00 Middagmuziek door
het AVRO-Kwintet; Vioolvoordracht door Piet Hart-
velt; 2.002.30 Gramofoonmuziek; 2.303.00 Rustpoos
voor het verzorgen van den zender; 3.004.00 Orgel-
Concert door Willem Zonderland, met medewerking van
K. Kueter (cello); 4,005.00 Ziekenuurtje door A. D.
Hildebrand; 5.005.30 Gramofoonmuziek; 5.307.15 Con
cert door het Haagsche Harmonie-Orkest o.l.v. Henri
Zeldenrust; 7.157.45 Radio-Volks-Universiteit. Spreker:
Huib Luns. Onderwerp: „Kunst en Cultuur"; 8.00 Tijd
sein; 8.018.15 Concert door het AVRO-Vacantie-Orkest,
8.158.30 Het Haagsch GemengdKoor „Onder Or.s"
o.l.v. Jacob Hamel zingt eenige liederen; 8.308.45
Voortzetting Concert Orkest; 8.459.00 Wederoptreden
„Onder Ons" 9.009.35 Vioolvoordracht door Albertlna
Ferrari; 9.3510.00 Populair Concert door het AVRO-
Orkest; 10.00 Nieuwsberichten van Vaz Dias; 10.15
10.30 Vervolg Concert Orkest; 10.30 Dansmuziek door
Haarlem's Salon-Orkest; 11.30 Gramofoonmuziek; 12.00
Sluiting.
Huizen (298 M., na 6 uur 1071 M.)
K.R.O.
8.009.15 Gramofoonmuziek.
N.C.R.V.
10.0010.30 Zang door het Dameskoortje der Korte
Ziekendiensten; 10.30-11.00 Korte Ziekendienst.
K.R.O.
11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje; 12.00 Tijdsein, 12.01
1.00 Lunchmuziek door het K.R.O.-trio; 1.002.00
Gramofoonplaten.
N.C.R.V.
2.003.00 Gramofoonplaten; 4.005.00 Ziekenuurtje; 5.00
—6.30 Concert; 6.306.40 Vaz Dias: Koersen; 6.407.40
Orgelconcert door G. ter Braake; 7.408.00 Gramo
foonmuziek; 8.0011.00 Uitzendavond. Spreker: G. van
Roekei. Onderwerp: „De zorg voor het misdeelde kind".
Muzikale medewerking: het Chr. Radio-Orkest; 10.00
Persberichten Vaz Dias.
VOOR HET KLEI HE VOLKJE.
T"
Indiaansche Houtsuijwerk.
Vele jaren geleden leefde er in een groot woud'een
leeuw; bijgenaamd „De Heldhaftige").
Geen enkel dier daar was krachtiger dan hij, zoo
dat hij door hen als hun koning beschouwd werd.
Maar hij was helaas ook heel wreed en doodde da
gelijks vele van de kleinere dieren, hoewel hij ze
toch niet allemaal kon opeten.
Op zekeren dag kwamen diegenen, van zijn onder
danen, die er zeker van waren over korter of langer
tijd opgegeten te worden bij elkaar en besloten ge
zamenlijk naar zijn paleis te gaan. Daar aangeko
men nam een van hen het woord en zeide;
„Uw Majesteit, waarom doodt U eiken dag zoove-
len van ons? Als U zoo doorgaat zult u spoedig niets
meer te eten hebben. Eigenlijk hebt u dagelijks
maar één dier noodig, daarom hebben wij u het vol
gende voorstel te doen. Wij beloven u dat een van
ons iederen dag bij u zal komen om te worden op
gegeten op voorwaarde, dat u de overigen met rust
laat."
„Jullie hebt gelijk", sprak de ïeeuw na >enig na
denken, ,en ik neem het voorstel aan. Maar dat zeg
ik jullie, als er op zekeren dng niemand k«>mt, dan
verslind ik jullie in heel korten tijd allematl."
De dieren beloofden op hun eerewoord geen enke
len dag te zullen overslaan en trokken nu opge
lucht weg. Zoo gebeurde het, dat eiken dag een van
hen zich opofferde om door den leeuw te worden
opgegeten.
Daar kwam de beurt aan den haas, die er niet zoo
heel veel pleizier in had als lekker hapje te dienen.
Hij liep dan ook schoorvoetend naar het paleis, on
derweg steeds peinzend over het middel om zijn leven
te redden.
Het was laat. op den avond, dat hij daar aankwam
en de leeuw, die al meende, dat er dien dag niemand
zou komen, zat allerlei plannetjes te bedenken om
zich op zijn onderdanen te wreken.
De haas ging de zaal binnen en maakte een heele
diepe buiging voor den leeuw. Deze werd nog boozer,
toen hij zoo'n vluggen viervoeter zag binnenkomen en
brulde hem toe: „Hoe komt het, dat je zoo laat bent?
Het is al lang over etenstijd. Je hebt je plicht niet
gedaan, ik zal dus jou eerst opeten en morgen zal
ik de andere straffen."
Heel verlegen antwoordde de haas; „Sire, het is
noch mijn schuld, noch die van de anderen, dat ik
zoo laat gekomen ben. Moge het u behagen naar mij
te luisteren."
„Een beetje vlug dan!" bromde de leeuw, „want ik
verlang naar een hartig hapje". Nadat besloten was
dat ik mij vandaag zou opofferen. Uw Majesteit, ging
ik op weg in gezelschap van vier andere hazen. Wij
hadden eenigen tijd geloopen, toen wij, tot onzen
grooten schrik, een grooten sterken leeuw op ons
af zagen komen, die ons toeriep: „Halt!", waar gaan
jullie naar toe? Je komt juist van pas want ik was
van plan op jacht te gaan. Je laatste uur is dus ge
slagen.
Ik antwoordde: „Sire, wij zijn op weg naar onzen
koning, bijgenaamd „De Heldhaftige"." Ik dien hem
vanmiddag als middagmaal tengevolgee van de
overeenkomst die tusschen hem en ons gesloten is.
Als dat zoo is moeten de dieren met mij ook zoo'n
overeenkomst sluiten, want dit woud behoort eigen
lijk mij en ik verlang op dezelfde manier geëerbiedigd
te worden als jelui koning. Maar die is op stuk van
zaken een roover. Laat je kameraden hier als gijze
laars, en ga hem vertellen hoe ik over hem denk.
Als hem dat niet bevalt kan hij hier komen om
met mij te vechten en wie van ons dan de sterkste
zal zijn is de ware koning.
Ik verliet hem toen om uwe Majesteit deze bood
schap óver te brengen. Dit is de reden, waarom ik
zoo laat ben. Daarop sprak de koning der dieren op
barschen toon: „Wijs mij de plek waar die indringer
woont, dan kan ik hem zijn onbeschaamdheid be
taald zetten. Ik zal hem wel anders leeren."
„Sire, dat zal geen gemakkelijke taak zijn, u bent
wel heel dapper en wordt niet voor niets de Held
haftige genoemd, maar het paleis, waarin-uw vijand
woont is zoo sterk als een vesting en hijzelf bijzon
der krachtig.
„Dat doet er niets toe", brulde de leeuw, „dat zal
ik beoordeelen". Dat gaat jóu niet aan of mijn
vijand krachtiger is dan ik of niet. Wijs mij den
weg naar zijn plaats.
De haas boog diep en zei: „Het zij zoo, uwe Majes
teit!" En hij liep hem vooruit naar een diepen vij
ver vol kristalhelder»water. Toen zij er dichtbij wa
ren sprak hij: „Sire. er is geen schepsel ter wereld
dat u in kracht en roem nabij komt. Uw vijand, die
Hoe maak je een vliegmachine.
Weet je al hoe je een mooi vliegmachientje kunt
maken? De machine zelf wordt gemaakt van twee
kurken, die aan elkaar gelijmd zijn en de vleugels
maak je van karton en bevestigt ze met spelden aan
de kurken, een vleugel boven en onderaan, zooals je
den vorm wel kent en deze wordt ook met een speld
vastgemaakt aan de kurk. De staart maak je van
twee stukken karton, het eene stuk wordt in een
speet in de kurk gestoken, terwijl het andere stuk
dwars door het eerste gestoken wordt. Nu is de
vliegmachine klaar om beschilderd te worden.
u al in de verte zag aankomen heeft zich in zijn pa
leis teruggetrokken en komt niet te voorschijn. Als
u hierheen komt, kunt u hem zien."
De dwaze en ijdele leeuw deed dat en zag zijn
eigen beeltenis in het heldere water weerkaatst. Daar
hij dacht dat hij zijn vijand zag, begon hij zoo heftig
te brullen, dat de heuvels ervan dreunden en deze
echo hield hij voor het gebrul van den anderen
leeuw. Dit maakte hem zoo wo'edend, dat hij, zon
der zich langer te bedenken, in den vijver sprong en
na eenige oogenblikken verdronk.
De haas snelde naar zijn vrienden terug en wensch-
te hun geluk met den dood van hun wreeden koning,
waarvan zij voortaan verlost zouden zijn en nu in
rust en "vrede het woud konden bewonen.
Wilde dierenpuzzle.
O
e
-t
X
4
X
K
X
Z
tx
t
X
e
cu
t
Ut
S
y
i
a.
X
X
e
l
ti
L
O-
1
a.
t
S
O
f
Hierboven staan acht namen van wilde dieren.
Door de letters in alle mogelijke richtingen te ver
binden zullen jullie wel kans zien ze alle acht te
vinden, doch denk erom, dat je niet over een andere
letter heen mag springen, de eene letter moet gren
zen, hoe dan ook, aan de andere.
nuBjno ua 8ubis 'jaaq
'ajqaz 'A\neei 'ao.iaSuBTi 'dea 'aaSfij :2utssoido
Zoekprentje.
De arme kinderen zijn wan
hopig. De oude vrouw, die in
de schoen woont, is plotseling
verdwenen. Wil je mee hel
pen zoeken?
•Jiaoij
-.lazuli uap ni :Suissoido
Het prentje hier
naast stelt een
breede, groote
boom voor in
Noord - Amerika,
waarin door een
Indiaan, alleen
met behulp van
zijn zakmes, het
portret van zijn
opperhoofd is ge
sneden. De India
nen munten uit
door hun bijzon
dere manier van
houtsnijden, in
welke kunst zij
het zeer ver heb
ben gebracht; en
iedere Indiaan be
oefent deze kunst
dan ook. De In
dianen, ook wel
Roodhuiden ge
noemd, niet om
dat hun huid rood
is, maar omdat zij
zich vroeger met
een soort van roo
de narde in
smeerden, leven
wel over Noord
en Zuid-Amerika
verspreid, doch
de weinigen die er
nog in leven zijn,
wonen bijna alle
maal in Noord-
Amerika. Zij vor
men een volksstam, die aan het uitsterven is. Zij
hebben hun eigen kultureele beteekenis en ontwik
keling, waaraan nu en dan eenige artikelen zullen
worden gewijd, b.v. over de leerbewerking, het snij
den der totempalen, de manier van borduren en be
schilderen hunner kleeding en dergelijke.
