EVENTJES DENKEN. VOOR ONZE SCHAKERS a i m PP pp DU H H üP '"ju m 1 ®J m H 1 B VOOR ONZE DAMMERS n m m H Ut 1 Ut li Hl il 8 fff §f Hl f8 m H ff s Brabantsche brieven. MIJN LEVENSLOOP Vraagstuk No. 601. Vraagstuk No. 602. Vraagstuk No. 603. m k Wm WÉ m m Vraagstuk No. 604. M m 0 M 0 0 9 m 88 m m m 0 0 m 0 Hf Vfi03B2*.-«jSw «3i '2? „EEN" DUBBELTJES-PROBLEEM". Gegeven: 13 dubbeltjes. Gevraagd: deze zóó in een regelmatige figuur te rangschikken, dat *r zes verschillende rechte rijen van 4 dubbeltjes en zes andere, eveneens verschillende rechte rijen van 3 dubbeltjes worden gevormd. De af standen tusschen de geldstukjes in de rijen van drie dubbeltjes moeten onderling gelijk zijn; hetzelfde geldt voor de rijen van vier dubbeltjes. Daarenboven mogen de rijen niet in eikaars verlengde liggen. „HET BOEKENWORMPJE". Een tweedeelig standaardwerk staat in een boeken kast. De dikte der bladen is te samen van ieder deel 10 c.M., terwijl de dikte van elk kaftblad nog een C.M. bedraagt. In het werk bevindt zich een boeken- wormpje, dat in rechte lijn een gang knaagt van de eerste bladzijde van het eerste deel naar de laatste pagina van het tweede deel. De vraag is nu: „Hoe lang Is de afstand, dien het wormpje moet afleggen?" OPLOSSINGEN DER PUZZLES: No. 596. „EEN VERSCHUIF-PROBLEEM". Kortheidshalve duiden we de oplossing aan door de volgende zetten, waarbij schuiven en (x) springen beteekent Begonnen is met de dulbbeltjes. 6—5, 4x6, 3—4, 5x3, 7x5, 8—7, 6x8, 4x6, 2x4, 1—2, 3x1. 6x3, 7x5, 9x7, 8—9, 6x8, 4x6, 2x4, 3—2, 5x3, 7x5, 6—7, 4x6, 5—4. No. 597. „EEN KAART-PROBLEEM". Het hoogste getal, dat men met twaalf kaarten kan hebben is 124 (vier azen en acht figuren of tienen) en daar de opgave zegt: „drie gelijke cijfers", moet dit 111 zijn. Om deze 1 te hebben mag en moet men maar één aas hébben, voor de overige 100 punten moeten er nog 10 figuren of tienen bij elkaar zijn en blijft' er dus slechts één lagere kaart over. Daar volgens de opgave alle kaarten op elkaar volgen, heeft A dus een negen als laagste en een aas als hoogste kaart. van W. A. Shinkman. Zwart: 2. b C d e f g h Wit: 4. De diagramstand in cijfers behoort te luiden: Wit Kd8, Dg4, Pd7, en een pion op h5. Zwart Kf7 en Ph8. Wit speelt en geeft mat in twee zetten. OPLOSSING PROBLEEM No. 598, van H. W e e n i n k. De dagramstand was: Wit Kd7, Dh4, Pe7, en een pion op d3. Zwart Ke5 en een pion op c5. Wit speelt als sleutelzet Pd5, waarna wit op iedere zet van zwart wint. van A. D. Querido, Amsterdam. Zwart: 8. 6 11 16 21 26 31 36 41 46 mm wé 'mm - Wit: De diagramstand in cijfers behoort te zijn: Zwart 8 schijven op 7—9, 15, 26, 30. 35 en 36. Wit 8 schijven op 17, 18, 32, 33, 38, 39, 41 en 46. Wit speelt en wint. OPLOSSING PR03LEEM No. 599, van Dr. M. J. B e 1 i n f a n t e, Amsterdam. De diagramstand in cijfers was: Zwart 12 schijven op 4, 6, 9, 11—14, 18, 20, 24, 32, 36. Wit 12 schijven op 21, 25—27, 29, 34, 38, 40, 41, 43, 44 en 47. Wit speelt ach tereenvolgens 4035, 47 X 38, 2722, 4338, 38X 27, 26X10 en 25X3. Een zeer goede thematische bewerking van dit lastige motief. OPLOSSING PROBLEEM No. 600, van Geo van Dam, Wassenaar. De diagramstand in cijfers was: Zwart 6 schijven op 9, 11, 16, 19, 21, 26. Wit 6 sch. op 22. 27, 30, 32, 38 en 42. Wit speelt 2218. zwart is nu om doorloop naar dam te voorkomen gedwongen 1117. Nu speelt wit 4237 als lokzet, tevens 2722 dreigende. Zwart mee- nende, dat wit remise wil forceeren, tracht nu nog eenig voordeel te behalen door 1722?, maar nu wint wit door 37—31!, 30—24, 24 X 4 en 4X48!» Drommels, waar moet dat ding nou toch zitten 't Ik dacht, dat ik een auto door en door kende, maar dai weet ik toch warempel niet! Ulvenhout, 2 September 1930. 't Is raak gewiest! Wa-d-is-t-er ier kollesaal veul gemokt van de Ko ningin d'ren veftigsten ver jaardag! 'k Zal nie zeggen, vef- tig jaren, 't is 'nen sohoo- nen ouwer. Zoo eenen da ge al 't een en aander zoo achter oewen rug het, waar ge op verom kunt zien en da ge nog veul, dikkels 't beste, van 't leven meugt verwachten. 't Is toch na de veftlg dat d'n mensch z'n schopkes op 't droge krijgen gaat (da slaa nouw nie dalek op ons Koningin, al zal z'ok al 'n aarig spaarpotje-n-emmen, waant ok Hare Majesteit is 'n Nederlandsohe vrouw, die 't dus nie over d'n balk gooien zal!) en gaat de mensch 't pas recht goed en rustig krijgen na z'n vijf kruskes. Da-d-is 't wa'k 'r van zeggen wou! 't Is 'nen schoonen verjaardag as ge 'm in gezondheid vieren meugt! Wemmen 't dan ok nie onder ons gelaten, 't Begon 'n Zaterdag al en me zijn dr' giesteren-avond-laat pas afgeschejen. Wa-d-'n schoon wirke was 't! Wa-d-is die herfstmaand toch zeldzaam begonnen. Zaterdagmergen, toen 'k mee d'n gruuntenwagel over d'n weg ree, toen was 't wèrm, wèrm. amico, da-d-et er stil van was op d'èèrde en stillekes in de locht, die van d'hitte te daansen stong. Blek z'n tong s'.èpte bekaanst over d'n weg. Olaha, wa-d-had dieën biest 't kwaad. „Blekske". zee lk, „hed- de-'t zoo wèrm jongen?" en B!ek keek me mee z'n goeie lobbes-oogen wa dof aan en hjjgde-n-as 'nen blaas balg. D'n eerste d'n beste klaant hè'k om 'n teiltje wa ter gevraagd en Blek slobberde da'k er zeivers dorst van kreeg, zoo smakelijk. „Lekker gewiest", zee ik en 'k krabbelde-n-is op z*nen kop en onder z'nen snoet en Blek zuchtte van genot. „Ja, jonk," zee ik, „zo'n kwaks- ke kikvorschenpils kan oew goed doen," en „waf" zee Blek. 't Zweet da rolde mee druppels, as knikkers zoo groot, onder m'n pet vandaan en m'nen kop zag er uit as 'nen oranje-laampion, van 't dweilen mee m'nen rooien zak doek. Wa was 't afgesallemaanders heet. Gin windje viel er te bespeuren, 't Blaauw van de locht, da plekte deur de boomen in grooter plakaten zoo dun is 't gebaaite al geworren. Zwaar sloeg nouw en dan 'n blad, mee steel-en-al, teugen d'n grond, verschrom peld en verdroogd as 't vel van 'n ouw-wefke. De zonne- blommen stlngen ier en daar hoog in gelen gloed te gloeien, da-d-et licht er afspatte. En do zon! Ze trok 't bloed, op oewen rug, bijmekare, zoo braandde ze deur oew zielement henen. De veugel- tjes waren er stil van. Oew oogen wieren 'r rood van, En 't overtollig licht, da wemelde veur oew uit. En toen ik op de Markt kwam, in Berda, 't liep naar tienen toen was er mee d'n wagel gin deurkomen aan. Wa- d-'n volk, wa-d-'n volk was er op de been. Duzenden vlaggen hongen stil en zwaar laanks de gloeiende gevels, 't Zonneke scheen deur 't doek da-d-et rood. er'van tintelde. En kitsig klonken en rolden de kfokkenklaankskes van d'n hoogen, schoonen toren over al die wriemelende menschen. Wa zong d'n toren prachtig. As water zoo zuiver, as goud zoo klinkend, kwampen de toontjes uit d'n blaauwen hemel vallen, over heel de stad. En d'n grijzen reus glaansde wit in 't volle zon neke. 'k Zocht naar 'nen goeien kennis om over 't schoons te kunnen praten, 'k Wouw 't uitvertellen, 't fiestelijk gevuul van zon en kleuren en van klaanken waar m'n haart van zwol. 'k Wou praten en lachen, 'k wou zeggen hoe schoon 't allegaar toch was op deuzen laten Augustus-dag, die zwaar van zon en vol van zo mer uit de locht neerhong as 'nen barstende druiventros, gelajen mee fonkelend sap. 'k Zag ginmensch, die 'k kende zoo gaauw en zee ik teugen 'nen menior, die naast me sting: „Wa 'nen schoonen dag, ee menier?" Hij keek me-n-aan zooas m'n klaanten naar 'nen blomkool kijken veur ze af gaan dingen en zee: „Zoow. Jae," en gong toen ergen9 aanders staan, 'k Was dus gaauw uitgeprot en net dochtik bij m'n eigen: wa-d-'nen dcodsbidder. 'nen heiligendagen-afzegger is da, toen 'k 'nen klap op m'nen schouwer kreeg, da m'n fleaelleke teugen 't vel aanplek- te. D'n Blaauwe! Amico, daar sting 't fiest, 't volle fiest van d'n gou wen dag, veur me op twee klompen! „Soddemaerel, Blaauwe", zee ik, „wa ben 'k blij om jouw weer 's te zien; lcaerel hoe is 't mee Aantje?" En d'n Tiest lachte van z'n blaauwe haren tot aan z'n klompen. Eénen lach was ie! „Bestig!" zee-t-ie uit d'n grond van z'n haart: „bestig, Dré!" Kad 'm van af z'n trouwen nie meer gesproken. En da'k 'm sjuust ncuw treffen moest. „Wa-d-emmen vlee- den jaar toch 'n lol g'ad, ee," zee ik, „op deuzen dag," om 'm te polsen. En d'n Blaauwe schudde z'nen kop en z'n ogskes waterden van glaanzing bij de gedachte aan die leut „Ge prot er nie over, Dré," zec-t-le en toen kwam le bij m'n ooren en vertelde 'n geheim, da'k oew dus ok nie zeggen kan. Maar wa was d'n lcaerel in z'n nop- kes. „Blaauwe," zee ik, „keb altij gezeed en Trui ok, da ge 'nen kolessaal goeien verkensfekker zijt, da witte! En d'n Tiest lachte da-d-eel de Markt omkeek. „En hij hiet naar jouw, Dré, as 't zoover is," zee-t-ie, „en pak nouw gaau oew gruuntenkèèr op, dan gaan me-n-in d'n „Ossekop" 'r eentje koopen op d'n goeien uitval!" Van 't klokkengebeiër heurde-n- ik niks meer. Heel 't léven, heel de wèreld, heel d'n spraankelenden hemel was meziek geworren! „En hoe Is 't mee Aantjes?" vroeg ik, toen 't pils te schuimen sting in d'n koelen „Ossekop." En d'n Blaauwe keek me-n-'s aan, nam z'n glas da dof wier van de koelte, zee „saantjes" en dronk 't in eenen uit 't Klokte deur z'n "strot en toen.emakte-n-ie:^ „Aantje? Melk en bloed, drink 's uit, me laten nog 's vol doen." Ge begrept amico, da-d-et 'nen schoonen dag blèèf! De Tiest was veur zaken in de stad, bij moes wa verkens zien te versjaohelen op 't abbetv/aar en om één uren zouwen me mekaren weer zien op d'n Ginneken- weg in 'n „kapelleke", waar ze goed inschenken. 'k Kwam twee uren overtijd thuis en Trui sting al aan de deur om te kijken „waar toch ik gatvernolle- nogantoe uit hong", zooas Trui zee. „Ollee, Truike," riep d'n Blaauwe dat de kalk van de muren viel: ,,'t is toch zulk schoon flest, ee!" Maar Trui liet 'r eigen nie nemen, zee ze. „Kad op tijd thuis te zijn; ik verjaarde nie, maar de Koningin, dus!" en ze schèèrde de centen die 'k ontvangen had, in de laai die 'k op tafel had gegooid en 'k vuulde dat ze docht: 'k zal ze straks 's goed natellen hoe- veul of er af is! „Trui," zee ik, mee 'n geheimzinnig gezicht, „mag ik 't heur vertellen, Tiest?" „Genogt," zee-t-ie, „guilie ebben altij alles van me geweten, m3ar nie verders over smoesen, horrc!" Trui braandde van nuuwsgierlgheld en eindelijk zee ze: „komt 'r nog wa van!" En ik vertelde Trui wa'k jouw nog nie zeggen mag. „En hij zal Dré hieten," zee d'n Blaauwe, „zoo zekers as da-d-ik Blaauwe hiet." Nouw, amico, toen waren me klaar. Trui keek d'n Tiest 's aan en toen mijn en toen zee ze: „en gij ben van d'nzelfden ouwer as hij, is nie Blaauwe?" „Van d'n zelfsten," zee d'n Tiest, „me zijn gelijk soldaat gewiest, dus reken maar van jes!" D'n goeie Tiest had niks in 't snotje, maar toen ik zoo droogweg zee: „en Aantje Is twintig jaren jonger as gij." teugen Trui, toen schoot d'n Blaauwe-n-in 'nen lacht, da-d-et heele gedoeike beefde! „Ollee," zee Trui, „Blaauwe, geluk 'r mee, jongen en zeg aan Aantjes" en toen wieren d'r ogsges rood, verdijd amico, „da 'k 's gaauw koom kijken!" „Da's bestig." zee d'n Tiest. „maar komen jullie dan samen, ee! Dan emmen alle vier zoowa-d-aanspraak!" Toen d'n Blaauwe weg was, zee Trui: „wa-d-is d'n dieën veraanderd! Wa kan 'n vrouw veul doen aan 'nen man!" En mee da plümke veur d'r eigen soort ben 'k weer naar bulten gegaan en eb ze nikske gezeed Ja, 'k laat me kullen! Ollee, 't velleke-n-is staampvol. De rest van 't Ko- ninglnnefiest mot g'r maar zeivers bijfaanteseeren. 't Is schoon gewiest. Veural omda ze 'r hier nog 'n festi val aan hadden vast geknopt! Amico, ik schei er af. Veul groeten van Trui en as altij gin horke minder van oewen toet a voe DRé. Hoe moet je zoo'n bus eigenlijk open maken Dat lukt me nooit. O, juffrouw, de aanwijzing, hoe u dat doen moet, zit er in! (Pèle Mêle). FOKKER AAN HET WOORD: door ANTON FOKKER. In het vólgend artikel vertelt de over de geheele wereld beroemde vlieg tuigbouwer Anion Fokker een en an der over zijn leven. Uit zijn boeiend verhaal blijkt duidelijk dat de on langs tot Amerikaan genaturaliseer- de ex-landgenoot in zijn hart toch nog oo en top een .Hollandsche jon gen" gebleven is: Toen ik ongeveer twintig jaar oud was en dat is nu 20 jaar geleden trachtte ik mijn vader over te halen om een vliegtuig voor mij te koopen. Maar steeds weer werd mijn verzoek geweigerd. „Neen jongen, voor de duizendste maal, neen", zei mijn va der, „ik koop geen vliegtuig; een motorboot of een automobiel kun je voor mijn part krijgen, maar ik zal niet zoo gek zijn, je met eigen handen een werk tuig te verschaffen, waarmee je hoogstens een vroeg tijdige begrafenis kunt bereiken". „Heel goed Papa", zei ik, en ik besloot zelf een vliegtuig te bouwen. Deze vastberadenheid heeft mij in latere jaren nog over vele andere lastige dingen heen geholpen. Als ik nu voor zulk een moeilijkheid sta, lach ik maar eens en denk: „het zal wel zoo erg niet zijn, als men het voorstelt". Ik werd in 1890 in Nederlandsch-Oost- Indië geboren en reeds als kind was het mijn grootste genoegen van ijzerdraad, metaal en hout allerlei toe stellen in elkaar te flansen. Er bestond toen nog niet zulk aardig kinderspeelgoed als thans: Meccano-doo- zen kende men nog niet. En tóch is er geen nuttiger en aangenamer speelgoed voor een kind, dan iets, dat het. zelf heeft geknutseld. Later verhuisden wij naar Amsterdam. Na de be sliste weigering van mijn vader besloot ik mijzelf te helpen. De voorbeelden van Wright en Blériot lieten mij niet met rust. Zoo kwam tenslotte mijn eerste vliegtuig tot stand. Het was een vreeselijk plomp ding, een warwinkel van hout en draden. De zitplaats van den vliegenier bestond uit een soort zadel. Het toestel was allesbehalve gemakkelijk ingericht. De menschen, die mijn werk zoo nu en clan eens bezich tigden, schudden afkeurend het hoofd. Zij begrepen niet, waarom Papa Fokker zijn zoon op een derge lijke wijze zijn tijd liet verspillen. Maar op zekeren clag was het toestel klaar! Nu dook er echter een andere moeilijkheid op. Ik moest toch leeren vliegen. En vliegcursussen en brevetten bestonden er toen nog niet. Hoe moest ik dat nu doen? Op papier met het potlood in de hand bc- rokende ik, hoe ik met mijn vliegtuig moest ma noeuvreeren. En eenige dagen later, onder luid ge raas van motoren en rammelende onderdeelen, onder nam ik de eerste vlucht in mijn „eigen gemaakte" Fokker. De ongeloovige toeschouwers hebben danig in de penarie gezeten, toen zij het wrakke product van mijn knutseluurtjes in de lucht zagen stijgen. Dat ik vloog, zagen zij met eigen oogen, dus dat moesten zij wel gelooven, maar dat ik weer heelhuids zou kunnen landen, dat konden zij zich. niet voorstel len. Doch ook de landing slaagde uitnemend. Vanaf dit oogenblik begon mijn eigenlijke loop baan als vliegtuigconstructeur. Veel tijd om zelf vluchten te ondernemen, schoot mij niet over, want het bouwen en verbeteren van mijn „aeroplanes" nam al mijn aandacht in beslag. De Nederlandsche regee ring toonde toen ik haar mijn plannen voorlegde er niet de minste belangstelling voor. Daarom ging ik tenslotte naar Engeland, met oen heelen kof fer vol tcekeningen en plannen. Daar trachtte ik wekenlang achtereen in toonaangevende kringen eenige officieele belangstelling te wekken. De ministers van Oorlog en van Industrie, tot wie ik mij had gewend, hoorden mijn geestdriftige uit eenzettingen gelaten aan, doch verklaarden dan in een kort briefje, dat zij mij hun „spijt" betuigden, doch dat er voor mijn plannen in Engeland geen in teresse bestond. De hoogere ambtenaren verdwenen spoorslags als men hen „Fokker in zicht" meldde. Alleen de koffiehuis-generaals bekommerden zich in die dagen om oorlogsmogelijkheden en niemand koesterde een enkele gedachte omtrent de plaats, welke mijn vliegtuigen in den aanstaanden wereld oorlog zou innemen. Als men in de regeeringskrin- gen van Engeland mijn plannen niet had afgewezen dan had de Wereldoorlog waarschijnlijk een geheel ander aanzien gehad. Waarschijnlijk hebben de def tige heeren, die toen voor den naam Fokker vlucht ten, gedurende den Wereldoorlog, als de Fokkerij vliegtuigen boven de Engelsche liniën cirkelden en hun verderf braakten, zichzelf de heftigste verwijten gemaakt. Het was mij toen totaal onverschillig, in welk land ik mijn werkplaats zou bouwen als mijn plannen slechts verwezenlijking zouden vinden. Zoo sukkelde ik voort, totdat men in 1912 te St. Petersburg in Rusland, het tegenwoordige Leningrad, een wedstrijd uits'chreef, voor het beste militaire vliegtuig. Dat was mijn kans! liet vliegtuig, dat ik ontwierp, had groot succes. Daardoor werd de aan dacht van de Duitsche regeering op mij gevestigd en zoodoende kwam mijn vliegtuigfabriek, gesteund door Duitsch kapitaal, tot stand. Ik kreeg groote be stellingen en richtte een aviateursschool op. Mijn vliegtuigenfabriek te Schwerin in Mecklenburg ver kreeg zelfs een groote vermaardheid. Toen kwam de oorlog! Duitschland kon tevreden zijn, mij destijds te hebben geholpen. Binnen enkele maanden leverden de Fokkerfabrieken honderden militaire vliegtuigen af. Zélf werkte ik dag en nacht, verbeterde de constructie's aan de hand van de in den strijd opgedane ervaringen, en peinsde over nieuwe mogelijkheden. Eén der moeilijkste proble men was b.v. een oplossing te vinden voor het juiste richten en schieten vanuit een vliegtuig. De meest eenvoudige weg, namelijk recht naar voren vuur uit te brengen, werd versperd door motor en propeller. De militaire autoriteiten gaven mij nu officieele opdracht dit vraagstuk tto oplossing te bren gen. Men leende mij een mitrailleur en ik sloot mij daarmede in mijn werkplaats op. 48 uur later was de oplossing gevonden. Na den oorlog ging ik weer naar Holland terug. Ik richtte daar de Nederlandsche Vliegtuigenfabriek op en broedde er mijn toekomstplannen uit. Het is alsof het roemvolle verleden van ons vaderland mij inspireerde,, want toen reeds liep ik rond met plan nen voor transoceanische vluchten. Het kwam ech ter niet verder dan tot plannen. Eerst in Amerika kon ik mij wijden aan hun verwezenlijking, daar dit alles veel geld vereischte. De Nederlandsche fabriek werd toen een soort veilige, vaderlandsche haven, waar ik na vele maanden inspannenden arbeid ont spanning en verpoozing zocht. Mijn ideaal, de lange- nfstandsvlucht, kon ik echter slechts met het enorme Amerikaansche kapitaal bereiken. Ik bleef daarbij steeds mijn principe getrouw, mij niet in roekelooze slecht voorbereide ondernemingen te storten. Daar voor vatte ik mijn taak als vliegtuig-constructeur te ernstig op. Ik heb mijn eigen meening erover, wat men bij den huidigen toestand der techniek kan on dernemen en wat niet. Met ongeschikte vliegtuigen, door onervaren piloten bestuurd en met een groot aantal totaal overbodige passagiers aan boord in het wilde weg allerlei vluchten te ondernemen, is een werk, dat slechts schade kan aanbrengen aan he.t werkelijke goede, wat er reeds op luchtvaartgebied is gepresteerd en geconstrueerd. Maar ervaren vlie geniers, die een goed voorbereide vlucht willen on dernemen, onder juist berekende omstandigheden, wil ik gaarne bij hün werk steunen. Chamberlin, van Dijk, Kingsford-Smith, en Köhl dta zijn de na men van menschen, die op mijn hulp kunnen reke nen. Dat zijn pioniers en geen hazardspelers! In 1922 bracht ik de eerste transcontinentale lucht- verbinding tusschen New-York en Los Angelos tot stand. Vanaf dit oogenblik legde ik mij speciaal toe op den bouw van passagiersvliegtuigen. De beide hoofdfactoren voor mijn constructies waren daarbij „veiligheid en geraak". Als ik zoo bij mijzelf eens naga, wat er in die ja ren is voorgevallen en ik vergelijk het belachelijk kleine toestel, waarmee ik negentien jaar geleden in Amsterdam startte, met mijn tegenwoordige ver- keersmachines, dan weet ik, dat ik tevreden mag zijn. (Nadruk verboden.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1930 | | pagina 15