Opium en
slangengift.
De geesel der Menschheid
De schat der Ine a's.
Voor elck wat wils.
Het gestolen luchtballonnetje
De geschiedenis van twee deugnieten.
€en theelepeltje slangengif zou de geheele
bevolking der aarde kunnen dooden
door
Prof. H. V redendaal.
ONDANKS allo moeite, die de Internationale po
litie zich geeft, ondanks alle controle-maatrege
len worden er dagelijks groote hoeveelheden be
dwelmende middelen gesmokkeld. Naaat opium is nu de
smokkelhandel In de veel gevaarlijkere heroïne onrust
barend toegenomen, terwijl wij geregeld lezen van sche
pen, die onder hun lading dergelijke vergiften vervoeren
De Oostersche volken noemen deze steeds toenemende
begeerte naar verdoovende middelen de „sluipenden
dood". De daaraan verslaafde menschen gaan langzaam
en zeker te gronde, lichamelijk zoowel als geestelijk. Het
lichaam, dat eenmaal aan het gebruik van het eene of
andere bedwelmende gif gewend is, vraagt een steeds
grootere dosis en het genot moet men tenslotte met den
dood bekoopen. Het beruchte „hasjisj"-rooken eischt dui
zenden slachtoffers in Azië, maar ook Europa en Ameri
ka betalen hun tol.
Schedel van een slang met gesloten bek
en gift tand (A).
Zoo kan men deze bedwelmende vergiften, die de
energie dooden en de zenuwkracht verteren, met recht
een geesel der menschheid noemen. De gezondheid en
levenskracht der menschheid wordt ondergraven; Jaar
lijks worden 600.000 K.G. opium bereid, waarvan slechts
6000 K.G. voor medische doeleinden noodig zijn. Het feit,
dat in Britsch-Indië bijna de helft van de kinderen in
het eerste levonsjaar sterft, wordt daardoor verklaard,
dat zij reods met de moedermelk groote doses opium
binnenkrijgen.
In Europa is vooral het misbruik van morfine een
veel voorkomend kwaad, dat in den grond der zaak
neerkomt op een langzame zelfmoord en zelfs de „Be
roepsziekte der intelluctueelen" genoemd wordt. Over
het algemeen vermoedt niemand, hoe groot het aantal
aan morfine verslaafden is. In Duitsohland bedraagt
hun aantal zeer laag geschat, een half millioen. Alle lan-
De hefberveging van den bovenkaak (B en C)
doet bij het openen van den bek den gifttand
haaksch op den kaak staan.
Een romantische episode nit de wereldge
schiedenis.
Volgens berichten uit Zuid-Amerlka
moet de legendarische schat der Inca's,
waarnaar eeuwenlang reeds gezocht is,
thans gevonden zijn.
DE particuliere expeditie van den Ecuadori-
schen advocaat Julio Torres moet volgens
de berichten in de Andes van Alausi, op het
grondgebied van den staat Ecuador, den le-
gendarischen schat der Inca's gevonden hebben.
Torres deelt mede, dat de schat zich bevindt in een
rotshol in de buurt van het Indianendorp Nizac. De
Indianen bewaakten hem en hadden tegenover Tor
res en zijn mannen een vijandige houding aange
nomen.
Of Torres nu werkelijk den echten schat gevonden
heeft of alleen een kleinere verzameling juweelen
en kunstvoorwerpen, zooals er al meer gevonden zijn,
zal pas over verscheidene weken kunnen worden
vastgesteld. Tenslotte weet niemand, waaruit de
echte schat precies bestond, en hoe groot hij is. Men
weet slechts, dat hij niet bestaat uit kunstschatten
van één tempel, of één koninklijk paleis, maar verza
meld is uit het geheele Rijk de Inca's. Men moot
dus onderzoeken, of de gevonden schat ook inder
daad goud smeedwerk uit verschillende streken cn
tijdperken vertoont.
Op gevaar af, dat binnenkort Torres niet den ech
ten schat gevonden blijkt te hebben, willen wij toch
©enige bijzonderheden over den schat der Inca's
mededeelen, waarover zooveel legenden in omloop
zijn. Als deze schat bestaat, verhaalt hij ons het ont
roerende feit van den ondergang van een groot volk
en een' hooge beschaving. En verder is hij dan een
aanklacht tegen de Spaansche veroveraars en „bo-
schavers", die het onbeschrijflijke wreedheid een vre
delievend volk onderdrukt hebben.
De Spaansche veroveraar Pizarro, die in de go-
schiedenis als edel en moedig held voortleeft, had
met zijn geharnaste ruiters en geweren het leger der
Inca's verslagen, dat gebrekkig gewapend was en
hem niet kon weerstaan. Daarbij nam hij hun keizer
Atahualpa gevangen. Deze werd door zijn volk als een
god beschouwd en was a.h.w. de belichaming van
het Inca-rijk. Zijn leven was het leven, zijn dood de
dood van dat rijk. De gevangenneming geschiedde
naar den wil der goden en om niet te zondigen door
verzet tegen dien wil, vocht het volk niet langer te
gen de Spanjaarden. Het lot van het Inca-rijk scheen
beslist.
De Spanjaarden zelf gaven de Inca's echter nieu
wen hoop. Want zij kwamen niet als kolonisten in
den trachten den handel in narcotica te controleeren
door wettelijke bepalingen, die ten doel hébben den in
voer en handel voortdurend te verminderen en althans
de uitbreiding van het kwaad tegen te gaan.
Er zijn nog andere vergiften, die de menschheid be
dreigen en die het leven kunnen vernietigen ook zonder
dat men zich willens en wetens eraan overgeeft. Door
boos opzet of door een toeval kunnen zij slachtoffers
maken en een volwassen mensch door afschuwelijke
krampen dooden. Het ergste zijn echter de zgn. „natuur
lijke" vergiften, waartegen ook de medische wetenschap
machteloos staat. Wij zullen hier een van die vergiften
behandelen, en wel het sterkst werkende, waarvan een
theelepeltje onverdund vergif de geheele bevolking der
aarde en alle dieren zou kunnen dooden.
De spieren van den kop. D sluitspier van ock
E sterke kauwspier. F spieren voor den gifttand.
G weefsel met giftklieren.
Sinds enkele jaren kent men de vreeselijke Bacillus
Botulinus, die de gevreesde vloeschvergiftiging veroor
zaakt, zgn. koud vuur. Een groot aantal geleerden van
naam is van meening, dat deze bacil de gevaarlijkste
vijand van het menschelijk organisme is. Maar door
proeven van den laatsten tijd is een nog veel grooter
aantal geleerden de meening toegedaan, dat slangengift
nog gevaarlijker is, nog onberekenbaarder werkt en nog
moeilijker ln zijn werking belemmerd kan worden.
De medische verklaring hiervan is, dat de Bacillus Bo-
tullnes, die zich snel vermenigvuldigt, in geconcentreer-
Het vergift gaat van K over H naar J in den
gifttand op het oogenblik dat de slang zijn
bek opendoet.
den vorm de noodlottigste werking vertoont, maar dat
het binnendringen van dezen bacil ln het lichaam an
dere gevolgen heeft dan slangengift in dezelfde omstan
digheden. Dit laatste grijpt n.1. niet de zenuwen aan of
een bepaald orgaan (hart, hersenen, maag), maar het
oefent zijn doodelijke werking gelijktijdig in het geheele
lichaam uit
Bij andere vergiftigingen, zooals door de Bacillus Bo-
tullnes, krijgt de patiënt hevige duizelingen, er treedt
de moderne beteekènis van het woord, zij aasden
slechts op het goud, waarvan in het land onmetelijke
voorraden voorkwamen. Zij waren wreed, onmen-
schelijk, onbeschaafd. Maar zij waren goede Psycho
logen. Zij beloofden Atahualpa vrij te laten, wanneer
zij als losprijs al het goud uit het land kregen.
De Inca's kenden de „waarde van het goud" niet.
In hun oogen was goud een metaal, waaruit mooie
sieraden cn gebruiksvoorwerpen konden worden
vervaardigd, maar het was niets vergeleken bij het
leven van den keizer en het voortbestaan van hun
volksleven. En dan zouden zij weer als vroeger kun
nen leven, maar thans zonder den wil der goden te
weerstaftin. Het is duidelijk, dat een volk, dat jaar
lijks ontelbare mcnschenoffers bracht ter eere der
goden, geen noemenswaardig offer zag in het af
staan van zijn goudvoorraad. Zij ledigden hun tem
pels en paleizen en brachten bijeen, wat rijk en
arm aan gouden voorwerpen bezat. Het land was vol
gens onze begrippen fabelachtig rijk en de bijeenge
brachte schatten moeten milliarden waard geweest
zijn. En dit alles zou in de handen der Spanjaarden
komen.
De Spanjaarden waren echter nog betere psycho
logen. Zij wisten, dat staat en keizer één weren en dat
het vrijlaten van den keizer zou neerkomen op een
weer opleven van het verzet en dat het volk op de
vrijlating wachtte om zich onder leiding van den kei
zer vrij te maken van de overheerschers. Zij dachtén,
twee vliegen in één klap te kunnen vangen door het
goud in ontvangst te nemen, maar tooh den keizer te
dooden en den staat te vernietigen.
Atahualpa is door de Spanjaarden in alle stilte ge
dood. Maar op onverklaarbare wijze drong het ge
rucht toch door tot de bewaarders van den schat, die
hem toen wegvoerden en verborgen in de spelonken
van hun onbegaanbare rotsen. Slechts een klein deel
ervan viel in handen der Spanjaarden.
En hier begint de legende van den schat der Inca's.
Nu heeft men geen andere gegevens meer dan de ver
halen der inboorlingen. Van den schat is geen spoor
meer te vinden. Het eenige feit, dat ook historisch be
vestigd is, is de rol, die de stamaanvoerder Manco na
den dood van den keizer gespeeld hoeft. Hij verza
melde de laatste getrouwen en door de Spanjaar
den voor schijnkoning uitgemaakt trok hij zich
terug in het gebied der tegenwoordige provincie Vil-
loombamba, in een bijna ontoegankelijken doolhof
van besneeuwde bergtoppen en niet te overbruggen
kloven.
De schat speelde echter eeuwenlang een grooten rol
in de fantasie der op geld beluste Europeanen. Ontel
bare malen heeft men ernaar gezocht. De steeds geld
tekort komende regeeringen der Andes-republieken
besteedden er hun welwillende belangstelling aan.
En de laatste decennia hebben ook de geleerden er
zich mee bemoeid, omdat zij daaruit ontzaglijk veel
zouden kunnen opmaken over de beschouwing der
Inca's. In 1911 heeft de Peruviaansche Yale-Universt
een gedeeltelijke verlamming ln, die het spraakver.-,
gen of de beweeglijkheid van een bepaald lichaamsdeel
verstoort. Het geheele zenuwstelsel wordt stuk voor stuk
aangetast en volkomen verwoest, totdat hierdoor einde
lijk 4e werking van een der vitale organen belemmerd
wordt en de dood intreedt.
Het slangengift daarentegen verbreidt zich langs den
bloedbaan tot ln de haarvaten en kan zoo zijn vernieti
gende werking binnen zeer korten tijd uitoefenen op alle
cellen van het geheele lichaam. Het eiwit, waaruit zij
bestaan, wordt n.1. door het slangengift aangetast.
Men heeft dit bewezen o.a. door de proeven van Prof.
Philpott te Washington op infusoriën, eencellige dier
tjes, die uit den aard der zaak geen organen kunnen
hebben, maar alleen bestaan uit een klompje protoplas-
ma. Juist omdat zij geen organen hebben, kunnen de
sterkste vergiften hen niet dooden; zelfs voor den Ba
cillus Botulinus zijn zij ongevoelig; evenals voor blauw-
zur en strychnyne. Maar het vergift van onverschillig
welke slag heeft den dood tengevolge, en wel in onge
veer denzelfden tijd, als ook bij een mensch verloopt
tusschen gebeten worden en sterven.
Ook tegen het slangengift heeft de medische weten
schap een geneesmiddel gevonden in den vorm van een
serum. In streken, waar een groot aantal vergiftige
slangen voorkomt (Zuid-Amerika en Britsch-Indië) heeft
men slangenfarms, waar de gevaarlijke dieren gekweekt
worden. Op gezette tijden wordt hun het gif ontnomen
en in sterk verdunde oplossing wordt dit dan bij paar
den of andere dieren geïnjecteerd. Uit het bloed van
deze dieren bereidt men dan later een serum, dat de
werking van het slangengift tegengaat.
Geopende slangenmuil.
t©it ©en expeditie uitgerust, die wel niet den schat,
maar toch wel het paleis van koning Manco gevon
den heeft, zoodat een gedeelte van de legende histo
risch waar bleek te zijn.
Volgens de geruchten moet de schat bewaard wor
den door de nakomelingen van dezen koning Manco,
terwijl het geheim van de bergplaats slechts monde
ling overgeleverd wordt. En de Indianen, die zelf in
de bitterste armoede leven, bewaren den schat, omdat
hij het laatste overblijfsel is uit hun oude Inca-rijk en
omdat de overlevering zegt, dat deze schat eenmaal
de nakomelingen van koning Manco in staat zal stel
len, het oude rijk in alle heerlijkheid weer op te
richten.
Een bekende geschiedenis, waarvan de waarheid
vaststaat, wordt verteld door een jager, die ©en Inca
meisje van den dood redde. Tot belooning voerde zij
hem geblinddoekt in een spelonk, waar onmetelijke
schatten lagen opgestapeld en stond hem toe, daar
zijn zakken mee te vullen. Daarna werd hij weer ge
blinddoekt weggevoerd. Hij trachtte de spelonk later
wel terug te vinden, maar zonder resultaat.
Of advocaat Torres nog gelukkiger is geweest dan
deze gelukkige, wij kunnen het nauwelijks hopen.
Want de schat der Inca's kan nooit zoo schoon zijn
als de daarover bestaande legenden. En hij zal in de
schatkist der wisselende regeeringen van Ecuador ook
wel niet zoo veilig bewaard worden als door de laat
ste afstammelingen der Inca's.
(Nadruk verboden.)
Of
37.
Pim's moeder in de auto gezeten,
Volgde hem angstig op zijn vlucht,
In den wagen hoorde men haar klagen.
Hartverscheurend klonk haar gezucht
„De arme jongen", riep zij weenend,
Als mijn Pim zich maar niet bezeerd.
Hij heeft voor dien nog nooit gevlogen.
Heeft niet voor vliegenier geleerd.