SchagerCourant
T
W. en H. 1. ENNIK
Indrukken uit Bulgarije.
Vierde Blad.
Binnenlandsch Nieuws.
Het familiedrama in de
Rubroekstraat te Rotterdam.
Waterschappen in
Noord-Holland.
De West-Friesche Kanalen.
Ernstige belasting
ontduiking te Alkmaar.
Een noodlottige twist.
H. ERIKS, oud-Burgemeester van PETTEN.
Zaterdag 18 October 1930
73ste Jaargang. No. 8750
Wanhoopsdaad van een Indisch oud-militair.
Terecht gestaan wegens het dooden van
zijn twee kinderen. Door het 03L acht
Jaar tegen hem geëtecht.
Voor de rechtbank te Rotterdam heeft terecht ge
staan de 40-jarige gepensionneerde Indische militair
JP. S., die uit wanhoop over zijn ongelukkigen finan-
icieelën toestand zijn twee kinderen heeft
yermoord.
Men zal zich het droevige drama herinneren, dat zich
Ja den avond van den llden Juli omstreeks half acht
In dë Rubroekstraat te Rotterdam afspeelde,
i Ten huize van de familie De Paauw woonde sedert
'«enigen tijd in, de 40-jarige P, S., een gepenslonneerd
titulair brigadier stafmuzikant van de Indische weer
macht met zijn beide kinderen, de 11-jarige Frederika
en den 10-jarigen Pieter.
Ongeveer 20 jaar geleden was S. naar Indië gegaan.
Hij was daar gehuwd, uit welk huwelijk beide bovenge-
poemde kinderen waren geboren. Toen zijn vrouw voor
«enige jaren was overleden, heeft S. zijn beide kinderen
paar het vaderland gezonden, waar zij werden opgeno
men in het kinderhuis aan de Van Speijkstraat. S. was
pok later uit Oost-Indië gekomen, docih kort daarop
paar West-Indië vertrokken.
In Mei van dit jaar was hij echter weer in het va-
Herland teruggekomen en sedert dien tijd had hij met
de beide kinderen zijn intrek genomen in de woning
Van de familie De Paauw. S. had een pensioen van
t 12 per week en dikwijls had S. er zich over uit ge
laten, dat hij van dit bedrag niet kon rondkomen. Hij
had ook meermalen een betrekking gehad, doch thans
was hij zonder werk. Hij schold op de maatschappij
en hij had al eens tegen kennissen gezegd, dat hij er
beter aan zou doen om een eind aan zijn leven te ma
ken, want van f 12 per week kon hij niet leven.
Den. llen Juli was hij des middags met beide kin
deren gaan wandelen. Men verwachtte hem tegen
etenstijd terug. Éénmaal in de woning had S. zijn lin-
keranmom beide kinderen geslagen en voordat men er
lop bedacht was, had hij met de rechterhand een revol
ver te voorschijn gehaald en dadelijk daarop een schot
gelost op het mejsie, dat terstond dood neerviel. Oogen
blikkelijk daarop loste hij ook een schot op den jongen,
die zeer érnstig aan het hoofd werd gewond. Daarna
richtte hij het wapen op zichzelf, maar de revolver
ketste. S. heeft toen uit de kamer er naast een penne-
mes gehaald en .toen hij in de keuken terugkwam en
zag, dat zijn zoontje nog leefde, heeft hij het kind met
het pennemes in de borst getroffen. Ten slotte heeft
S. zich met het pennemes nog eenige steken in de
borst'tsdgebracht, maar deze waren geen van alle van
ernstigen aard.
i Juffrouw D© Paauw had Inmiddels^e politie gewa&r-
Bchuwó*-en toen deze kwam, was de man juist bezig de
hand aan zichzelf te slaan. De agenten hebben hem ont
wapend. Het knaapje en de vader zijn daarna naar 't
ziekenhuis aan den Bergweg overgebracht, waar het
jongef&^werd opgenomen en de vader verhonden. Den
volgenden dag was het knaapje aan de hem toege
brachte verwondingen overleden.
Donderdag dan heèft de vader zich voor de Rofcter-
Hamsdhë rechtbank moeten verantwoorden,
f Verdachte gaf de in de dagvaarding genoemde feiten
toe. Den dag van het gebeurde had verdachte het
voornemen opgevat zijn kinderen van het leven te be-
rooven. Hij had tot dat doel een revolver bij zich ge
stoken. In de kamer bevond zich toen alleen juffrouw
De Paauw, zijn kostjuffrouw. Staande op de scheiding
van kamer en veranda, heeft verdaohte de kinderen
bij zich geroepen. Hij heeft toen op de kinderen ge
schoten, met het gevolg, dat het meisje oogenblikkelijk
dood neerviel en het jongetje kort daarop in het zie
kenhuis is overleden, hetgeen wij hierboven reeds me
moreerden.
Hel getuigenverhoor.
Als eerste getuige werd de kostjuffrouw van verdach
te, mej. de Paauw gehoord. Verdachte was gedurende
een maand of vier, vijf met de kinderen bij haar in huis
toen het gebeurde plaats had gehad. Het was getuige
nooit opgevallen dat de kinderen Oostersch bloed in de
aderen hadden. Zij waren er echter zelf wel sterk van
bewust.
Verdachte was een goede man, ook voor zijn kinderen
Hij had soms oogenblikken, dat hij stil en teruggetrok
ken was.
Den llen Juli was verdachte met zijn kinderen gaan
wandelen. Ver over etenstijd waren ze thuis gekomen.
IToen getuige vroeg waarom ze zoo laat thuiB kwamen,
had verdachte gezegd: ik zal baas over mijn kinderen
Zijn!" Getuige heeft gezien dat verdachte zijn kinderen
bij zich riep. Toen getuige het eten opdeed hoorde zij
plotseling gillen.
„Piet, wat doe je?" had ze geroepen, doch toen ze
Üe kamer wilde binnengaan, had verdachte haar afge
weerd. Getuige wist niet welke reden verdachte voor zijn
daad zou hebben gehad. Voor zichzelf had hij weinig
behoeften. Wel had hij over het kleine pensioentje, dat
de staat hem uitkeerde, geklaagd. Ook klaagde hij over
maatschappelijke toestanden.
Nadat nog eenige getuigen, waaronder de deskundigen
w&rejL gehoord, werd verdachte nogmaals voorgeroepen
Toen hem naar de reden van zijn daad gevraagd werd.
rel hij dat hij altijd veel teleurstellingen in het leven
beeft ondervonden. In zijn jeugd, maar ook later, in mili
tairen dienst, is het hem slecht gegaan. Over de toestan
den in Indië klaagde verdachte eveneens. Hij leefde er
met een Inlandsche vrouw en toen hij eens met haar
inaar den bioscoop was geweest, had hij daarvoor 14
dagen provoost moeten ondergaan en om den anderen
dag op water en rijst moeten leven.
Het requisitoir.
Dan is het woord aan het O. M., dat vertegenwoor
digd wordt door mr. J. S. Loke, Spreker acht dit de moei
lijkste, taak, die hij tot nog toe te behandelen heeft ge
kregen. Niet juridisch, want verdachte geeft volmondig
den voorbedachten raad toe. Maar psychologisch. Er zijn
in deze zaak zoovele mogelijkheden, dat spreker alleen
zijn eigen opvatting zal geven, maar daarmee niet zeg
gen wil, dat er niet nog veel meer mogelijkheden zijn.
De daad op zichzelf besprekende, zegt spreker, dat het
zwaarste delict, dat ons strafrecht kent is moord. Er
zijn juristen, die vadermoord en den moord van een
vader op zijn kinderen gelijk stellen. Spreker wil dit niet
doen, maar toch geldt voor hem ook deze moord zwaar
der dan een gewone. Indien men niet op de persoon van
den dader lette, dan zou hier alleen de hoogste straf,
levenslang in aanmerking komen.
Den dader beschouwende, komt spreker allereerst tot
diens zoogenaamde poging tot zelfmoord. Zoogenaamd,
omdat uit alles wel is gebleken, dat die pogingen niet
serieus kunnen worden'genomen. Wel is spreker over
tuigd van de waarheid van het motief van verdachte.
Het ging hem om het geluk van zijn kinderen. Daarte
gen is wel het een en ander in te brengen. Het stond niet
aan hem over het lot der kinderen te beslissen. Objec
tief beschouwd, had verdachte ook ongelijk in zijn som
beren kijk op de toekomst der kinderen. Maar van belang
is hier alleen Jiet subjectieve, n.1. hoe verdachte er over
dacht. Hij heeft gehandeld uit een zeer verkeerd opge
vatte vaderliefde, maar toch in elk geval van liefde.
Dat is de reden, waarom spr. een clemente straf eischt
voor dit afschuwelijke misdrijf. Acht jaren gevangenis
straf, door te brengen in een bijzondere gevangenis en
daarna ter beschikking stelling van de regeering.
Verdachte die tijdens het requisitoir dikwijls zijn aan
doening niet meester is kunnen blijven en zich dan
zacht snikkend in zijn bank vooroverbuigt, wordt voor
geroepen en hem wordt gevraagd, wat hij van dien eisch
denkt.
„Ik vindt het schitterend mooi," zegt verdachte.
De raadsman van den verdachte mr. E. Boeles, heeft
het leven van zijn cliënt geschetst. De man heefts niets
dan ellende ondervonden en in zijn beschouwingen ligt
niets immoreels, alleen de consequentie, die hij eruit
getrokken heeft, is fout. Men heeft hier te doen met
een ziekelijk complex van gedachten, welk complex den
man op het verkeerde spoor heeft geleid. Pleiter conclu
deerde tot ontslag van rechtsvervolging met al dan niet
ter beschikking stelling van de regeering, subsidiair een
lichte straf met ter beschikkingstelling van de regeering
De uitspraak werd bepaald op 30 October a.s.
Het gewijzigde Algemeen Reglement van
Bestunr.
Verschenen is een uitvoerig antwoord van Ged.
Staten van Noord-Holland op het algemeen verslag
der afdeelingen van de Prov. Staten, uitgebracht over
het voorstel van Ged. Staten tot vaststelling van een
gewijzigd Algemeen Reglement van Bestuur voor dc
Watcrschappèn in Noord-Holland.
Voordracht van Ged. Staten van Noord
holland in December te verwachten.
Naar vernomen wordt, kan, ter behandeling in de
December-vergadering van de Prov. Staten van Noord-
Holland, een voordracht van Ged. Staten worden ver
wacht, in verband met de uitvoering van het kana-
lenplan voor West-Friesland.
Door een R.-K. Wethouder tevens
plaatsvervangend rechter.
POLITIEKE VRIENDEN VAN DEN BETROKKENE
POGEN HET TE BEMANTELEN.
1
„Het Volk" bevat onder de bovenstaande kopjes het
volgende:
Naar wij vernemen, zou de inspectie der Directe
Belastingen te Alkmaar een ernstig geval van belas
tingontduiking op het spoor gekomen zijn, een geval,
dat des te ernstiger is, omdat het hier iemand betreft,
die in het openbare leven verschillende belangrijke
functies bekleedt
Het was den inspecteur der Directe Belastingen, den
heer J. Koldenhof, bekend geworden, dat de belasting
aangiften van mr. A. J. M. Leesberg, r.k. wethouder
voor de Bedrijven te Alkmaar, niet in overeenstem
ming waren met diens werkelijk inkomen, en dienten
gevolge noodigde hij hem, ingevolge art. 84 der Wet
op de Inkomstenbelasting, uit tot het geven van nadere
Inlichtingen.
Mr. Leesberg, die blijkbaar de lucht gekregen had
van hetgeen hem boven het hoofd hing, had inmiddels
getracht zelf mededeeling te doen van de te laag ge
dane aangifte, doch was daarmede te laat, zoodat
ambtshalve navordering zal worden ingesteld, of pro
ces-verbaal' zal worden opgemaakt.
Wij vernamen voorts dat deze belastingontduiking
zou loopen over een tijdvak van circa twintig jaar en
dientengevolge een zeer aanzienlijk bedrag zou betref
fen. Nauwkeurige cijfers en gegevens dienaangaande
ontbreken ons echter, daar deze navorderingsgevallen
steeds strikt vertrouwelijk behandeld worden.
Het geval wordt te ernstiger, waar mr. Leesberg
tevens plaatsvervangend rechter Is in de Arrondisse
mentsrechtbank te Alkmaar en dientengevolge geroepen
kan worden te vonnissen over... belastingontduikers.
Voorts Is mr. Leesberg penningmeester der r.k.
staatspartij.
Het is ons bekend, dat politieke vrienden van den
betrokkene, die een vooraanstaande positie inneemt in
Alkmaar, om begrijpelijke redenen trachten de zaak
onder den dekmantel te houden. Of dit gelukken zal,
betwijfelen wij, na de ferme houding, welke inspec
teur Koldenhof in deze aangenomen heeft.
Inmiddels schijnt mr. Lees/berg de laatste weken niet
meer op de rol der arrondissementsrechtbank voor te
komen. In hoeverre en of dit met het hierboven aan
geduide geval verband houdt, konden wij niet te weten
komen.
Inspecteur Koldenhof overgeplaatst.
Wij vernemen voorts, dat bij beschikking van den
minister van financiën inspecteur Koldenhof, hoofd van
de inspectie Alkmaar, le afdeeling. verplaatst is naar
Groningen, en aangewezen als hoofd van de Inspectie
der directe belastingen le afdeeling. aldaar.
De vraag is gewettigd of deze overplaatsing verband
hout met deze geschiedenis.
Een onderschrift.
De redactie der Alkmaarsche Courant plaatst daar het
volgende onderschrift achter:
Over het bovenstaande waren ons reeds eerder geruch
ten ter oore gekomen. Wij stelden ons echter op het
standpunt, dat zoowel wettelijk als menschelijk gespro-
kon het hier betrof een privé-aangelegenheid van Mr.
Leesberg met den fiscus, waar het publiek zich buiten
te houden heeft.
Nu het geschil door de publicatie in „Het Volk" waar
schijnlijk geinspireerd op de gemeenteraadsverkiezingen
voor het volgend jaar. in breeder kringen bekendheid
heeft gekregen, oordeelden wij het noodig daarover met
mr. Leesberg een onderhoud te hebben.
Mr. Leesberg gaf ons toe een geschil te hebben met
den fiscus, wat op zich zelf geen ongewoon verschijnsel
is en welk geschil op de meest behoorlijke wijze wordt
afgewerkt.
Voor wie eenige kijk heeft op de betrekkelijke wetsbe
paling is het duidelijk, dat dit geschil nooit over twintig
jaren kan loopen, terwijl zulks ook absoluut met de wer
kelijkheid in strijd is. „Het Volk" dat zegt noch cijfers
noch gegevens te kennen, had juister gedaan daarom
te zwijgen.
Een tendenz, dat de Inspecteur Koldenhof f in ver
band met deze zaak zou zijn verplaatst, is geheel bezij
den de waarheid.
Ook is het feitelijk onwaar en dwaas te veronderstel
len, dat Mr, Leesberg die zich ln een groote practijk
verheugt, in verband met de zaak. niet meer op de rol
der Rechtbank voorkomt: met de practijk van Mr. Lees
berg heeft deze zaak niets te maken.
Mr. Leesberg gevoelde echter, dat men van Sociaal-
Democratische zijde niet zijn persoon, doch zijn partij
wilde treffen en aangezien zijn partij hem bovenal lief
is, zou hij teneinde het geschil uit de politieke sfeer te
houden, aan zijn partij verzoeken hem hangende het
geschil voorloopig te ontslaan van de verplichting de
partij in openbare functies te dienen.
Jonge fabrieksarbeider levensgevaarlijk
gewond.
Woensdagavond na het uitgaan der fabriek, kregen
twee jongelui te Almelo ruzie. Iemand uit Zenderen,
Espeldoorn genaamd, kreeg een messteek in den rug,
waarbij ook een long werd geraakt. In zeer zorcclij-
ken toestand is hij in het ziekenhuis opgenomen.
Nader wordt omtrent dezen noodlottingen twist ge
meld, dat op den bewusten avond bij het uitgaan
van de spinnerij der firma H. J. ten Cate cn Zoon,
Woensdagavond om tien uur tusschen enkele jeug
dige arbeiders een onderlinge vechtpartij ontstond,
waarbij twee personen handgemeen werden. Op een
gegeven oogenblik lag Van G. uit*Almelo op den
grond, terwijl de 17-jarige E. op hem zat. De ruzie
was ontstaan, doordat een den ander uitgejouwd had.
De eveneens 17-jarige J. de B. te Almelo, die niets
met dc. vechtpartij uitstaande had, trok plotseling zijn
mes en stak het in den rug van E., waardoor deze
zoo ernstig werd gewond, dat hij naar het Algemeen
Ziekenhuis moest worden overgebracht, waar opera
tief ingrijpen noodzakelijk bleek. E. heeft zeer veel
bloed verloren, terwijl een der longen is geraakt.
De inmiddels gewaarschuwde politie was spoedig
ter plaatse, en omstreeks elf uur werd de jeugdige
dader in zijn woning gearresteerd. Hij had het mes
in den tuin van het ziekenhuis weggeworpen, waar
het later teruggevonden werd. Verder is bij het on
derzoek gebleken, dat Van G., die tijdens dc vecht
partij onder lag, bevriend was met een broer van
den dader. De toestand van den getroffene is levens
gevaarlijk. De dader heeft een volledige bekentenis
afgelegd. v- w
ADMINISTRATIËN BELASTINGZAKEN.
Hoofdkantoor: HAARLEM, Wilkelminastraat. Tel. 11601. Na 6 uur Tel. 14621
Bijkantoor; 's GRAVENHAGE, Akeleistraat 56.
Speciale afdeelingen voor BLOEMBOLLENCULTUUR,
LAND- EN TUINBOUW en VEETEELT.
INLICHTINGEN bi) onzen CORRESPONDENT, den heer
ZIGEUNERZOMER. DE HUWELIJKSREIS VAN
EEN VORSTELIJK PAAR EN POLITIEK.
LIEFDE EN IMPERIALISME. EEN
GODSDEENSTQUAESTIE.
(Van onzen reizenden correspondent).
SOFIA, 12 October.
Herfst? maar een herfst zooals wij in ons land slechts
zelden kennen, een herfst, die een stille, Innige voort
zeting van. den zomer is. Dag aan dag straalt matter,
weemoediger de zon, grijsblauw ls de wolkelooze hemel
en een vage nevel verteedert alle dingen. Op de toppen
der bergen, die ik vanuit mijn kamer kan zien, is evenwel
reeds de eerste sneeuw gevallen en vroeger daalt de
avond. Overdag kan het nog zeer warm zijn, maar
reeds kort nadat de zon is ondergegaan, huivert een kilte
door de boomen, die nog hun bladeren niet hebben ver
loren. Bloemen en vruchten ziet men nog overal, noten,
perziken, roodwangige appelen, geurige peren, maar
vooral druiven, groene, gele, roode, paarse. Zeer goed
koop zijn hier de druiven en reeds voor vijftien cents,
acht lewa, kan men een kilo koopen. De nieuwe, nog niet
uitgegiste wijn, is er reeds, zoet en mild.
Herfst is het, een rijke, vredige herfst, maar de winter
nadert, de dagen worden kort en niet langer kan ik
mijn tocht in de bergen nabij de Zuid-Slavische grens
uitstellen en overmorgen vertrek ik op zoek naar den
man of tenminste diens krijgsgezellen, dien de politie
autoriteiten zoogenaamd vruchteloos hebben getracht te
vinden, den man die als mede-beklaagde moest verschij
nen in het proces dat dan toch deze week is begonnen,
het proces tegen de moordenaars van den litterator en
journalist Poendef, Binnen enkele weken worden de
slingerende muildierpaadjes in de bergen onbegaanbaar
voor iemand, die hier niet geboren en getogen is en elk
muildierspoor kent
„Zigeunerzomer" noemt men hier den schoonen herfst
tijd, of ook „armeluizomer", en deze herfst Is in de stad
in vele dorpen nu nog feestelijker dan anders, want over
al wapperen vlaggen, ter eere van den koning, die gis
teren naar Rome ls vertrokken om er in het huwelijk
te treden met prinses Giovanna, de schoone dochter van
den Italiaanschen koning. Hij heeft de reis gemaakt
per trein door Zuld-Slavië, doch zijn vertrek was niet
aangekondigd. Streng incognito reisde hij door den buur
staat waar niemand (behalve op het laatste oogenblik
de autoriteiten) iets van zijn komst wist. Voor zoover ik
de bevolking van Zuld-Slavië ken, zou ze indien ze van
zijn komst geweten had, den Bulgaarschen koning een
hartelijk ontvangst hebben bereid, maar zij, die in Bul
garije, de bultenlandsche politiek maken, zouden mis
schien geen bezwaar hebben gehad tegen vijandige be
toogingen, doch sympathiebetuigingen zouden niet in
overeenstemming zijn met hun plannen. De koning van
Bulgarije staat hierbuiten, want de bultenlandsche po
litiek wordt niet door hem gemaakt, doch door de man
nen van de geheime organisatie, waarvan de leider als
mede-beklaagde had moeten verschijnen bij het deze week
begonnen moord-proces. De thuisreis van den koning
met zijn jonge vrouw kan natuurlijk niet zoo plotseling
en onverwacht plaats vinden, daarom wordt dan niet
de weg door den buurstaat genomen. Per schip, door
Middellandsche en Zwarte Zee komt het vorstelijke echt
paar ln Bulgarije, ook al ls in den herfst de zeeweg niet
het meest verkieselijk voor een huwelijksreis. Zoo wordt
alles vermeden, wat de Bulgaren er aan zou kunnen
herinneren, dat de bevolking van Zuid-Slavië een broe
dervolk is. Dit zou trouwens ook niet in de bedoeling lig
gen van Mussolini. Deze staatsman beschouwt het hu
welijk van de Italiaansche prinses met den Bulgaarschen
koning als een stap in de richting, die voeren moet naar
een der fascistische idealen: de Adriatische Zee een Ita
liaansche binnenzee. Wie, als de schrijver dezer regelen,
in Italië def ascistische betoogingen heeft gezien,waarbij
de deelnemers in delirium de geheele Adriatische kust
opeischen, gelooft niet zoo heel gemakkelijk aan paci
fistische redevoeringen en verklaringen. Dit fascistische
ideaal is alleen te verwerkelijken indien Itadië in het
bezit komt van de inderdaad door Slaven en niet door
Italianen bewoonde Zuid-Slavische kust. Zonder bloed
gaat dit natuurlijk niet, als het in het algemeen al moge
lijk Is. Frankrijk is de bondgenoot van Zuid-Slavië, even
als Roemenië en Tjecho-Slowakije. Een oorlog van Italië
niet Zuid-Slavië om de kust der Adriatische Zee betee-
kent ook een oorlog met Frankrijk en daarom moet
Mussolini nu en dan, schijnbaar, zonder eenige reden,
ophitsende toespraken houden tegen Frankrijk, toespra
ken die dan worden toegeschreven aan de geexalteerd-
held van den Italiaan. In deze voor velen onbegrijpelijke
redevoeringen ligt echter systeem.
Het huwelijk van den koning is een huwelijk uit liefde
schrijven de Bulgaarsche bladen. Het is mogelijk. Doch
nimmer hebben bij een huwelijk van vorstelijke personen,
ook al was het een zuiver politiek huwelijk, waarbij
met de neigingen van de betrokkenen volstrekt geen
rekening: werd gehouden, de bladen geschreven. „Ze trou
wen nu wel, doch ze kunnen elkander eigenlijk niet
zien."
Echter, op den dag, dat de verloving bekend werd en
de koning een tocht door de stad maakte, wekte hij
volkomen den indruk gelukkig te zijn. Evenals men de
portretten der lieftallige aanstaande koningin van Bul
garije beschouwt, moet men erkennen, dat de koning
niet van slechten smaak is te beschuldigen, indien deze
prinses werkelijk de uitverkorene zijns harten is. Dit ver
hindert evenwel niet, dat er aan dit huwelijk ook een
uitgesproken politieke zijde is. waarop o.a. eenige En-
gelsche bladen wezen, een politieke zijde, di. zoo schreef
de Evening Standard, niet bemoedigend, is voor het
evenwicht ln Europa.
Er ls echter ook een religieus vraagstuk verbonden
met dit huwelijk De koning van Bulgarije is, tenminste
„oficieel" orthodox. Zijn broeder en zuster zijn Roomsch-
♦Catholiek evenals trouwens vader en moeder waren.
Oorspronkelijk was ook de koning Roomsch-Katholiek.
De grondwet van Bulgarije schreef ook vroeger wel voor
dat de troonopvolger orthodox moest zijn, dooh vóór zijn
huwelijk wist de afgezette koning Ferdinand, de vader
van den huidigen koning, met behulp van zijn minister
president een grondwetwijziging door te zetten, waardoor
dit artikel der grondwet verviel. De huidige koning Bo-
ris III werd dus Roomsch-Katholiek gedoopt. Koning
Ferdinand, die twee maal zijn land in een noodlottigen
oorlog stortte, en ten slotte onder de bescherming van
Duitsche bajonetten zijn koninkrijk moest verlaten, Het
in 1896 zijn reeds Roomsch-Katholiek gedoopte zoon op
nemen in de orthodoxe kerk, om op deze wijze met Rus
land op beter voet te komen. Sedert werd aan de grond
wet weder de bepaling toegevoegd, dat de troonopvolger
orthodox moet zijn. De bruid des konings ls evenwel
Roomsch-Katholiek en het huwelijk zal in Italië voltrok
ken worden in de Roomsch-Katholieke kerk. Zal de
Paus dispensatie verleenen ten opzichte van den gods
dienst des troonopvolgers? De Bulgaarsche bladen mel
den vaag, dat deze aangelegenheid „geregeld" ls. Bij
mijn laatste bezoek aan het persbureau van het ministe
rie van buitenlahdsche zaken werd me gezegd, dat offi
cieel hierover nog niets kon worden medegedeeld. De
„Oseervatore Domano", het blad van het Vaticaan, heeft
evenwel nadrukkelijk gemeld, dat dispensatie nooh ge
vraagd, noch verleend is. De Bulgaarsche bladen zwijgen
hierover echter. (Deze dispensatie is inmiddels door
den paus verleend. Red. Sch. Crt.)
Deze quaestie is niet slechts van religieusen, doch ook
van nationalen aard. Godsdienst en nationaliteit zijn op
den Balkan op de zonderlingste wijze vermengd. De Bul
garen noemen zich niet „orthodox" doch pravo (echt)-
Slavisch. Een volkomen ras-echt Bulgaar, die Mohame-
daan ls, wordt hier niet meer „Bulgaar", doch „Turk"
genoemd. In Zuid-Slavië zijn Kroaten en Serviërs door de
taal één volk, alleen verschillend ln godsdienst Elke
Slaaf, die Roomsch-Katholiek ls, wordt er Kroaat, elke
Slaaf, die orthodox (pravo-Slavisch) is, wordt er Ser
viër genoemd. En in Bulgarije hoort men thans vaak
onder het volk: „De andere kinderen van den koning
kunnen Roomsch-Katholiek worden, maar de kroonprins
moet Bulgaarsch (d.w.z. orthodox) zyn."
De godsdienst van den troonopvolger kan daardoor nog
een bron van ernstige moeilijkheden worden.
J. K. BREDERODE.