Ilitltll NitlIS-
RU ROL
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Binnenlandsch Nieuws.
De nieuwe pachtregeling.
Het drama in den toren.
De winkelsluiting.
Gemengd Nieuws.
Dreigt een nieuwe wereldoorlog.
De werkloosheid in Amerika.
Een merkwaardige redding.
vallen geen nieuwen oorlog".
Plaatselijk Nieuws.
Politie-tusschenkomst.
Donderdag 13 November 1930.
73ste Jaargang No. 8765
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag. Woensdag, Donder
dag en Zaterdag Bij inzending tot s morgens 8 uur. worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eersfuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 23330. INT. TELEF. No. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TIëN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (hewijsno.
inbegrepen). Grootere letters worden nnnr plaatsruimte berekend.
dit nümmer bestaat uit twee bladen.
Gistermiddag door de Tweede Kamer aan
genomen.
De Tweede Kamer nam gistermiddag met 65 tegen 26
gtemmen het ontwerp tot regeling der pacht aan. Met de
soc.-dem., vrijz. dem. en R.K. stemden de anti-revoluti
onaire heeren Smeenk en Schouten, de C.-H. leden Weit-
kamp, Snoeck Henkemans, Slotemaker de Bruine en
Mej. Katz mitsgaders de heer, Floris Vos vóór.
I
De hoofdinhoud der beide ontwerpen.
Waar er nog velen zijn, die van <fe hoofdzaken van de
nieuwe regeling der pacht en het ontwerp over de pacht
commissies neg geen duidelijke voorstelling hebben, geeft
het „Hsbl." er het volgende korte overzicht van, na eerst
te hebben opgemerkt, dat ze natuurlijk nog niet van
kracht zijn, nu de Tweede Kamer ze heeft aangenomen
Het komt bij deze ontwerpen vooral hierop neer:
„pacht" wordt, los van „huur", in ons Burgerlijk Wetb.
afzonderlijk geregeld.
Pachtovereenkomsten voor langer dan een jaar moe
ten schriftelijk worden aangegaan, worden anders ge
acht voor onbepaalden tijd te zijn gesloten en deelpacht-
afspraken worden geacht pachtovereenkomsten tegen
een bedrag in geld te zijn, wanneer ze niet schriftelijk
zijn aangegaan.
Koop vernietigt een pachtovereenkomst niet, de ver-
kooper neemt de rechten en verplichtingen van den
oorspronkelijken verpachter over. Bij den dood van
pachter of verpachter gaat de overeenkomst niet van
rechtswege te niet Zij kan op wensch van de erfgena
men van den overledene door den kantonrechter worden
ontbonden.
Reparatiën, behalve „dagelijksche en geringe", komen
voor erkening van den verpachter en mogen, als de laat
ste in verzuim blijft te zijnen koste door den pachter
worden verricht. Na afloop van een overeenkomst van
langer dan een jaar heeft by opzegging de pachter recht
op een schadeloosstelling van door hem aangebrachte
verbeteringen, waarvan hij den verpaohter tijdig mede-
dceling heeft gedaan, tenzij bij de overeenkomst anders
ware bepaald.
Bij buitengewone omstandigheden (prijsverlaging van
producten daaronder niet begrepen) die de opbrengst
van het gepachte stuk doen verminderen, heeft de pach
ter recht op verlaging van de pacht. Hij moet echter ver
hooging toestaan, wanneer door publiekrechtelijke li
chamen den verpachter buitengewone lasten worden op
gelegd voor werken, waardoor des pachters bedrijf wordt
gebaat
De pachter mag gedaante, inrichting of bestemming
van het gepachte niet veranderen.
Overeenkomsten voor meer dan één jaar aangegaan,
moeten 18 mnd. voor het einde schriftelijk worden op
gezegd en zóó dat de pachter behoorlijk in staat Is de
vruchten van het laatste pachtjaar te innen, waarbij
„opkomende" en „afgaande" pachter elkaar moeten
gerieven. Komen verpachter of pachter hun wettelijke
verplichtingen niet na, dan kan de overeenkomst door
den kantonrechter tusschentijds worden ontbonden Dat
kan ook geschieden, wanneer de verpachter „in 't
belang der. volkshuisvesting, handel en nijverheid' een
aadere bestemming aan (een deel van) het gepachte
Beent te moeten geven.
Bij het einde eener pachtovereenkomst kan de kan
tonrechter haar, op verzoek van den pachter, ten
hoogste tweemaal en voor een maximum van tien jaar
verlengen, waarbij de rechter ook den prijs bepaalt.
Van de beslissingen van den kantonrechter staat be
roep op de arrondissementsrechtbank open.
Het tweede ontwerp bepaalt, dat in elke provincie
een of meer pachtcommissies worden ingesteld, bestaan
de uit een voorzitter (jurist) en ten minste vier leden,
waaraan plaatsvervangers (die van den voorzitter moet
jurist zijn) kunnen worden toegevoegd. De leden zijn
voor de helft pachters, voor de wederhelft verpachters.
De taak dezer commissies is het geven van voor
lichting aan den rechter ln een zaak van pacht tot
oordeelen geroepen, het ontwerpen van model-pacht-
contracten, het geven van adviezen en scheidsrechter
lijke uitspraken nopens pachtovereenkomsten en het
vaststellen en wijzigen van deze overeenkomsten, wan
neer partijen zich van te voren bereid hebben verklaard
zich aan de beslissing der pachtcommissie te zullen on
derwerpen.
De pachtcommissie kan getuigen en deskundigen op
roepen en, al of niet na beëedlging, hooren.
Het lijk van het slachtoffer opgegraven voor
gerechtelijke schouwing. Verdachte blijft
ontkennen.
Het onderzoek naar het drama, dat zich nu ongeveer
twee jaar geleden heeft afgespeeld in den koepel van de
Cerardus Majellakerk aan het Ambonplein te Amster
dam, wordt nog steeds voortgezet.
leidekkerspatroon M. uit Den Haag, die gearres
teerd is onder verdenking, dat hij den dood van zijn com
pagnon A. op dien noodlottigen dag veroorzaakt heeft,
bevindt zich thans in preventieve hechtenis.
Naar „Het Volk" weet mede te deelen, heeft de Justi
tie in dc afgeloopen weken tal van getuigen gehoord en
naar aanleiding van de door dezen afgelegde verklarin
gen ls ook de verdachte reeds eenige malen bij den
rechter-commissaris ln verhoor geweest
^-r 2'jn, gelijk wij destijds reeds hebben medegedeeld,
verschillende bezwarende verklaringen tegen den ver
dachte afgelegd. Deze echter blijft naar ons door zijn
rechtskundige raadslieden mr. J. de Vrieze te Amster
dam en mr. j. j. Veurman te Den Haag is medegedeeld,
hardnekkig en met verontwaardiging ontkennen, dat hij
zich aan eenig misdrijf heeft schuldig gemaakt.
Intusschen worden nog steeds, óók door de recherche,
in deze zaak nieuwe onderzoekingen gedaan en naar het
schijnt politie en justitie weigeren de pers Iedere Inlich
ting, hoopt het feitenmateriaal, dat tegen den verdachte
pleit, zich op.
In den huidigen stand van het onderzoek heeft de ju
stitie, naar bovengenoemd blad nog verneemt, aanlei
ding gevonden bevel te geven tot opgraving van het lijk
van het slachtoffer, ten einde daarop alsnog een ge
rechtelijke schouwing te doen verrichten.
Een en ander zou verband houden met het feit, dat
ernstige vermoedens gerezen zijn, dat het slachtoffer
niet door een gooi van den koepel naar beneden is ge
stort, maar dat hem een hevigen slag op 't hoofd zou
zijn toegebracht
Dinsdag in den vroegen morgen heeft op de Nieuwe
Oosterbegraafplaats de opgraving van het stoffelijk over
schot van het slachtoffer plaats gehad.
Dit geschiedde in tegenwoordigheid van den substituut
officier van justitie, mr. J. Versteeg, den rechter-com-
missaris mr. G. J. Jutte en eenige rechercheurs der mo
biele brigade der Centrale Recherche.
Het opgegraven lijk is naar het Wilhelmina-Gasthuis
overgebracht, waar de door de rechtbank benoemde des
kundigen, de anatoom-pathologen dr. Hammer uit Am
sterdam en dr. Hulst uit Leiden, de sectie zullen ver
richten.
Ook de Oostersche vrouw weet
dat Purol de huid gaaf en gezond
maakt en bovendien fluweelzacht.
De groote meerderheid der winkeliers vóór totstand
koming der wet, meent de minister.
Overwegend herwaar tegen toepassing op
lunchrooms en koffiehuizen.
Verschenen is de Memorie van Antwoord, op het Voor-
loopig Verslag der Eerste Kamer, inzake het ontwerp
tot regeling der winkelsluiting.
Hieraan wordt het volgende ontleend:
De stemming ten aanzien van het wetsontwerp is, naar
den stelligen indruk van den Minister bij middenstands
kringen thans zoo, dat een kleine minderheid het ont
werp principieel niet wenscht, een grooter aantal belang
hebbenden de invoering daarvan zou wenschen uitgesteld
te zien, doch daartegenover een groote meerderheid der
winkeliers de totstandkoming der Winkelsluitingswet,
ook niettegenstaande men daarvan in sommige kringen
eenig nadeel ducht, met ingenomenheid zal begroeten.
In den handeldrijvenden middenstand als geheel geno
men geldt ook thans nog steeds datgene, wat reeds zoo
vele jaren geleden tot uiting kwam, namelijk het ver
langen naar meer vrijheid, een vrijheid, die men zonder
overheidshulp, welke den invloed der tegenwerkende
elementen moet uitschakelen, niet by machte is te ver
krijgen. Het is deze vrijheid, welke het ontwerp eenmaal
wet geworden, zal kunnen brengen.
Een wet als deze, welke een sociaal karakter draagt,
doch tevens min of meer in het economisch leven in
grijpt, is uiteraard slechts dan aanvaardbaar, indiien
daarbij behoorlijk rekening is gehouden met de stoffelijke
belangen van de daarbij betrokken groepen van belang
hebbenden. De Minister is van meening, dat het onder
havige ontwerp voldoet aan wat in dit opzicht in redelijk
heid kan worden geeischt. Het groote aantal uitzonde
ringen op de voorschriften betreffende avond- en Zon
dagssluiting in het ontwerp opgenomen, de ruime moge
lijkheid om afwijkingen van de bepalingen der \v_t tot
stand te brengen, bieden even zoovele waarborgen, dat
aan het economische belang van hen, die voor hun be
drijf speciale behoeften hebben, geen ernstige schade
zal worden toegebracht
Dat een voorschrift betreffende den vrijen Zaterdag-
dagmiddag op het winkelbedrijf uiterst desorganisee-
rend zou werken, behoeft wel geen betoog.
Tegen een regeling, op grond waarvan de voor
schriften der wet opk voor lunchrooms, koffiehuizen
en dergelyken zouden gelden, heeft de Minister overwe
gend bezwaar. Dergelijke inrichtingen missen geheel
het karakter van een winkel, en de elschen, welke het
maatschappelijk verkeer dienaangaande stelt zijn vol
komen anders.
Verder wordt opgemerkt dat aan de wenschen der
banketwinkeliers is tegemoet gekomen, zooveel zulks
maar eenigszins mogelijk was. Verder dan het thans
voorgestelde kan de Minister niet gaan, ook niet voor
het plateland, waar overigens, naar het hem voorkomt
de behoefte om op Zondag deze soort van winkels lang
open te hebben, wel niet grooter zal zijn dan in de stad.
Dat voorts de sluiting op Zondag voor menlgen sigaren
winkelier noodlottig zou worden, acht de Minister uit
gesloten.
De meening van leden, die van de totstandkoming
der Winkelsluitingswet tal van moeilijkheden vreezen,
kan de Minister in haar algemeenheid niet deelen. Dit
wetsontwerp en de Zondagswet staan zoo goed als
geheel naast elkander. Het voornemen der Regeering ls,
na afhandeling van het onderhavige ontwerp de her
ziening der Zondagswet ter hand te nemen.
De Minister kan het niet eens zijn met die leden,
die in de regeling, betrekking hebbende op het sluiten
van Joodsche winkels, een achterstelling der Joodsche
winkeliers zagen.
Voorts wordt opgemerkt, dat de verkoop door middel
van automaten, de verkoop van dag- en weekbladen
enz. bulten de toepassing der wet valt.
In gemeenten, waar de levensgewoonten algemeen op
een strengere Zondagsrust zijn gericht, moet een plaat
selijke regeling in overeenstemming daarmede mogelijk
blijven.
Ladendorfi waarschuwt. De vakman
tegenover dilettanten. Een „bevrij
dingsoorlog" zou Duitschland's vernieti
ging beteekenen.
Plotseling is de Duitsche oud-kwartiermeester-ge
neraal Ludendorff weer ten tooneele verschenen: de
Völkische generaal was de laatste jaren steeds weer
uit den geziehtkring tusschen de coulissen verdwe
nen. Zijn eertijds wereldberoemde naam werd nog
slechts met een droevig schouderophalen genoemd
als die van een wel zeer trieste figuur
Hij treedt thans weer voor het voetlicht met een te
Munchen uitgegeven brochure: „Weltkrieg droht"
getiteld.
Daarin uit hij als deskundige een ernstige waar
schuwing naar aanleiding van het dilettantische ge
doe der nationaal-socialistische leiders, die een te
zamen met Italië te voeren Dui:schen „bevrijdings
oorlog" aanprijzen. Van al die fantasieën van de Hit-
ler's, Dusterbergen en Seldte's die Ludendorff „ge
wetenlooze praatjesmakers" en „zwetsende schijn-
soldaten noemt, die soldaarjespelen" blijft onder zijn
handen niets over, terwijl hij voorspelt, dat van
Duitschland en het Duitsche volk bij zoo'n oorlog
niets zal overblijven.
Ludendorff neemt aan, dat Frankrijk en zijn bond-
genooten: België, Polen, Tsiecho-Slownkije en Roe
menië niet alleen tegen Duitschland, Italië, Honga
rije en Oostenrijk optrekken, maar ook tegen Enge
land (zonder Dominions) en Rusland, die met
Duitschland verdragen sloten. Niettemin eindigt de
oorlog met Duitschland's vernietiging.
De krijg begint al dadelijk op den eersten mobili
satiedag. 1 Mei '32, met luchtaanvallen op bijna alle
steden van eenige beteekenis in Midden-Europa. Op
den tweeden mobilisatiedag komen de eerste Italiaan-
sche troepen in Beieren aan: een Italiaansch gene
raal neemt in Munchen het bevel op zich. De Beier-
sche regeering roept de bevolking op voor militai
ren arbeid.
Afschuwelijk is het lot van de Duitsche bevolking:
overal wordt haar land gemaakt tot étappe- of oor
logsgebied van buitenlandsche legers, hetzij dan, dat
dit „verbonden" of vijandelijke legers zijn. Evenzoo
heeft zij te lijden onder de lucht- en gasaanvallen
van beide partijen; niemand bekommert zich om
haar voorziening met levensmiddelen enz. De jonge
mannen worden naar Italië of Engeland gebracht om
als soldaat te worden afgericht; de ouderen worden
door beide partijen gedwongen tot schansarbeid en
gaan daarbij in massa ten gronde.
Na den 16en mobilisatiedag marcheeren de Fran-
sche legers zuidwaarts op tusschen Main en Donau:
de strijd wordt gestreden door geheel Beieren tot in
Oostenrijk en eindigt na het ingrijpen van Tsjecho-
waken en Zuidslaven in de vijfde mobilisatieweek
reeds met een geweldige nederlaag der Italianen en
hun bondgenooten, die met elkaar in de Alpendalen
worden tezamen gedreven en daar vernietigd.
Over geheel Duitschland is al de ellende van den
dertigjarigen oorlog weergekeerd.
Aldus waarschuwde de deskundige Ludendorff te
gen het lichtzinnig gepraat over een „bevrijdings
oorlog".
Het aantal werkloozen opnieuw geraamd.
Reuter seint uit Washington:
Hoover heeft meegedeeld, dat hij het aantal werk
loozen in de V. S. opnieuw heeft laten ramen door
een speciale commissie. Er werd echter geen cijfer
genoemd. Volgens de laatste officieele raming waren
er in de V. S. 3V£ millioen werkloozen.
Een millioen werkloozen in de auto
mobielindustrie.
V.D. verneemt nog uit Washington:
Kolonel Arthur Woods, voorzitter van het nood-
comité tot bestrijding der werkloosheid, publiceert
thans de eerste resultaten van zijn onderzoek naar
den omvang der werkloosheid in de Vereenigde Sta
ten. Blijkens zijn geanalyseerde cijfers bedraagt het
aantal werklooze arbeiders in de Amerikaansche
automobiel- en montage-industrie ongeveer een mil
lioen.
72 uur op een stuk wrakhout in zeer rond
gedreven.
Reuter seint uit Eureka (Californiö):
De eerste officier van den schoener Brooklyn, welke
Zaterdag voor Port Humboldt is vergaan, is volgens
een bericht uit Eureka in Californië, gisteren drij
vend op zee gevonden en geréd. Hij was geheel uit
geput en bijna bewusteloos. Gedurende 72 uur heeft
de geredde officier op een stuk wrakhout drijvend
het zonder voedsel of drinkwater moeten uithouden.
Hij is naar het ziekenhuis overgebracht; er bestaat
kans, dat hij i»1 vn blijft.
AUTOBUS IN EEN RIVIER GESTORT.
Vijf petramen verdronken.
V.D. verneemt uit Kowno:
Bij het passeeren van een brug over de rivier Vc-
rinta, die tengevolge van het hooge water over
stroomd was, is Dinsdagavond tusschen Kowno en
Maletai een autobus, waarin zich 7 personen bevon
den, in de rivier gestort. Vijf personen verdronken.
De chauffeur dacht nog over de brug tc kunnen rij
den.
Rede van den prins van Wales.
Het N.T.A. seint uit Londen:
Ter gelegenheid der viering van den verjaardag
van den wapenstilstand heeft de prins van Wales
een vredesrede gehouden.
Wij willen geen nieuwen oorlog en wij moeten
ons uiterste best doen, om een nieuwen oorlog fe
vermijden.
In vroeger tijd waren de volkeren geneigd, om bij
de geringste aanleiding, op lichtvaardige wijze naar
de wapens te grijpen. Vandaag is dit niet meer in
de zelfde mate het geval. Doch het gevaar bestaat,
dat de opgroeiende jeugd over de verschrikkingen
van den wereldoorlog niets of heel weinig ver
neemt
Zorg te dragen dat de jeugd dit wel wete, is de
taak van de oudstrijders van den wereldoorlog.
Ook president Hoover heeft op Armistice Day een
rede gehouden over den vrede.
Amerika stemt in. zeide hij, met eiken stap. die
gedaan wordt tot versterking van den wereldvrede.
Hij verklaarde verder, dat, wanneer maatregelen
getroffen zouden worden, om het Kellogg-pact aan
te vullen met pacifistische middelen, waardoor de
uitvoering van de bepalingen van genoemd pact ver
zekerd zouden worden, Amerika zulke maatregelen
met groote sympathie zou ondersteunen.
De deelneming van Amerika zal echter altijd op
andere leest geschoeid moeten zijn, dan die van de
Europeesche staten zelf. De regeering der Vereenig
de Staten zal in de.eerste plaats vriendschappelijk
moeten samenwerken met andere staten. Daarom is
de volkenbond een mooie instelling voor Europa,
maar leent zich niet voor Amerika. Deelneming aan
het internationaal hof kan echter ook voor Amerika k
van nut zijn.
Wapenstilstandsdap te Llverpcol. 500
zieken en gewonden.
In Liverpool hebben Dinsdag bij de viering van
den wapenstilstandsdng bij den cenotaaf talrijke on
gevallen plaats gehad.
Te middernacht heeft de verplegingsdienst 500
ziek gpworden of in het gedrang gekwetste personen
te behandelen gehad.
Wij komen 's morgens, dus ook Donderdags, zoo
tusschen 6 en 7 uur Schagen binnen. En dat is Don
derdags niet steeds even gemakkelijk. Te begrijpen,
vooral met drukke markten en als goed Schager is
het voor ons steeds een verheugenis dat er zooveel
menschen en vee komen.
Maar wat nu o.i. niet noodig is, is dat de ingan
gen zoo totaal verstopt zijn als ons telkens Donder
dagsmorgens blijkt.
Op den hoek van het Noord een nauwe doorgang
tusschen een paar paaltjes door, die opgestopt is «f
inct vee dat er voor staat, maar nog meer met markt-
bezoekers. En hoeveel maal of mén nu ook signaal
geeft, van eenig op-zij-gaan is geen sprake. Men staat
waar men staat. En als je nu even pardoes doorrijdt,
zooals die marktbezoekers op „hun stuk blijven
staan", dan gebeuren er ongelukken.
Op de Gedempte Gracht is de doorgang eveneens
niet minder nauw en ook daar stagnatie en- wachten
is de boodschap. Zoo ook vanmorgen. Wij zijn ten
minste maar uitgestapt, dc auto met zijn bestuurder
volgde later, nadat de heer De Boer, rijksveearts, na
aankomst zoo welwillend was, wat ruimte te maker;.
Maar het is toch niet te verlangen dat deze de functie
van verkeersagent er ook nog bij vervult.
Wij vragen daarom in deze hulp en tusschcnkomst
aan onze politie voor een goede verkeersregeling. De
politie mag op Donderdagmorgen toch zeker wel
uiterlijk om 6 uur present zijn. Er zijn nog 0 dagen
in dc week dat de heeren kunnen uitslapen.
De SCHAGER LEESBIBLIOTHEEK biedt
U keuze uit pl.m. 1000 werken.
Geopend Zaterdags van 46 uur, in een
lokaal van de Ned. Herv. Kerk.
Leesgeld 4 ets. per boek en per week.
biljarten.
Dinsdag 11 Nov. had ln de „Cérès" de eerste wed
strijd plaats van afdeeling C der biljartvereeniging
„Holl. Noorderkwartier". Groep 1 bestaat uit de heeren
C. Blaauboer, W. F. Gorter, W. van Erp en Jb. van der
Oord; groep 2 uit de heeren C. Slikker, Jb. Ruis, H.
Hoogland en Adr. de Wit. Ieder speelde 4 partijen en
was de stand na afloop: groep 1 acht gewonnen partij
en, groep 2 ook acht gewonnen, alzoo broederlijk ge
deeld.
Er spelen 5 afdeelingen, elk met 4 groepen van 4,
zoodat ten slotte 5 winners-groepen overblijven. Dit is
van het jaar voor 't eerst en een besluit van de laatste
algemeene vergadering. Jammer is, dat, waar
op een plaats 6 spelers zijn en de groepen uit 4 be
staan, enkele spelers niet mee kunnen doen, doch dit
is te ondervangen als er nog een paar bij gezocht
worden, zoodat weer een groep van 4 bestaat en do
secretaris la gaarne bereid, die groepen alsnog ln te
deelen.
Het was een echt geanimeerde wedstrijd en enkel»
partijen werden op 't kantje af gewonnen.
