Moei Helgoland
verdwijnen
W'
Tulpen naar Engeland.
Oplichting van 50 mille.
Spoor wegelectrificatie
in Noordholland.
Treinbotsing te Sittard.
Felle brand te Meppel.
Twee Nederlandsche touristen verongelukt.
Doodelijk verkeesrongeval in de
hoofdstad.
Staatslotera
Vroeger een uitgestrekt eiland.
De zee doet haar verwoestend werk.
Eilanden die vroeger be
stonden.
f AAROM zou Atlantic het
land der sagen waarop vol
gens de gedachtengang der
oude volken, het einde der
wereld door de beide Herkuleszuilen
was afgebakend, niet werkelijk be
staan kunnen hebben? En is het
eveneens onomstootelijk bewezen, dat
de „sprookjesstad" Vinete aan den
Oostkust van het eiland Rügen nim
mer bestaan heeft?
Men is volkomen gerechtigd deze
vragen te stellen, wanneer men het
beeld van de aarde door de eeuwen
voor den geest Iaat passeeren. Dan
zal men opmerken, dat zich dat beeld
voortdurend gewijzigd heeft. In de
Oceanen zijn eilanden spoorloos ver
dwenen, nieuwe zijn aan de opper
vlakte verschenen, kustlijnen van
vastelanden hebben zich gewijzigd,
terwijl steden als offer aan den Mo
loch Tijd zijn gevallen. Van een niet
te onderschatten kracht zijn de gol
ven der zeeën, die onafgebroken aan
de kusten en de fundamenten stelsel
matig ondermijnen. Van dit spannen
de spel tusschen ongetemde natuur
krachten geeft het Noordzeegebied
een goed voorbeeld. De geschiedenis
wijst uit, dat reeds in den tijd toen de
Romeinen nog de zeeën bevoeren in
dit gebied de verwoesting een aan
vang heeft genomen. Wat zich thans
nog aan eilanden vertoont is slechts
een schamel overblijfsel van de uitge
strekte gebieden, die zich daar eens
bevonden hebben.
Geweldige natuurkrachten
Een juist voorbeeld van kracht, die
de stormgolven kunen ontwikkelen,
wordt wel geleverd door de volgende
feiten: Tijdens de Novemberstormen
in do buurt van Plymouth werden granietblokken van
7000 kilogram ongeveer 60 meter landwaatts verschoven;
in de haven van Wiek in Schotland werd tijdens een he-<
vige storm een geheele golfbreker, die op een gewicht
van ongeveer SOOOCO kilogram wordt geschat, tien tot
15 meter van zyn plaats verschoven. In Biarritz knapte
tijdens een storm een 45 meter hoogc signaaltoren af en
verschoof enkele oogenblikken later een anderhalf me
ter hoog zandduin, wiens gewicht op 120000 kilogram
wordt berekend.
Dit zijn titanenkrachten, die zelfs hen nog imponeeren
die met de kracht van onze sterkste machines vertrouwd
zijn.
Is het dus een wonder, dat zich de kustlijnen der vas
telanden regelmatig wijzigen? Ja, dat sommige plaatsen
in den strijd met de golven in de toekomst gedoemd zul
len zijn te verdwijnen?
Het beste voorbeeld hiervoor is wel het eiland Helgo
land. Midden in de stormachtige Noordzee, 8 mijlen van
de Elbemonding verwijderd, rijst dit eiland als een met
bloed doordrenkt reuzenaltaar uit de blauw-groene gol
ven omhoog. Wegens den eigenaardigen kleur van het
gesteente wordt het eiland terecht den naam van „roode
klip" toebedeeld.
Helgoland, ©en historisch eiland.
Interessant is de geschiedenis van Helgoland. Reeds
in de tijden van het heidendom was het eiland een
geheiligd oord der Germanen. Hier stond de troon van
don god van het recht, Balder's Zoon. „Op gouden zui
len rust het zilveren dak van de zaal..." zoo schildert
de Edda, het groote epos der Germanen, de schitteren
de hal var\ dit hoogste gerechtshof. Van dezen onwer-
kclijken pracht is ons niets anders over gebleven dan
het lied uit de „Edda" en de oude naam Hiliig-Luna
welke beteekent: Heilig land en langzamerhand
tot Helgoland is vervormd.
I Jarenlang is om het bezit van Helgoland strijd ge
voerd. Bisschoppen, hertogen en koningen hebben om
het eiland gevochten, zeeroovers nestelden zich in de
diep het land binnendringende fjorden. Het is bekend,
dat bisschop Eilbert, van een Deenschen zendingsreis
teruggekeerd en door zeeroovers achtervolgd op het
eiland Farria (Helgoland) zijn toevlucht zocht. Farria
vormde toen het grensgebied tusschen het rijk der Frie
zen cn dat der Denen. De heerscher was er koning
Radboud. Als door een wonder is toen de zend ding
aan den dood in dit heidenland ontsnapt.
Destijds was Helgoland een omvangrijk, sterk bevolkt
•iland. In den tijd van Karei den Groote had het een
oppervlakte van 130 vierkante kilometer, waarvan nog
slechts een goede halve vierkante kilometer is over
gebleven.
De gulzige golven.
Wij zien op de kaart, welk een uitgestrektheid het
eiland tijdens de regeering van Karei den Groote De-
sloeg. Vijf honderd jaar later stak nog slechts een
vierde gedeelte van het geweldige complex uit de zee
omhoog en drie honderd jaar later was van het eiland
neg slechts het drie- vierde gedeelte van zijn vroegere
grootte overgebleven.
Op grond van het vredesverdrag van Versallles moes
ten de vestingwerken aan de kust geslecht worden.
Hierdoor wordt het
eiland aan den verwoes
tenden macht der ele
menten onbeschermd
prijs gegeven en het le
zen van het eiland hangt
nu aan een zijden draad.
Onze nakomelingen zul
len aus waarschijnlijk
van Helgoland spreken
•Js wij van Vineta of
Atlantic en het vroegere
bestaan van dit sclioone
eiland in twijfel trekken
Hoe lang het eiland nog
boven de zee zal uitste
ken. Dit hangt niet al
leen van den verwoesten
den kracht der golven af,
maar eveneens van den
goeden wil der bewoners
cn van Pruisen den
staat waartoe het sedert
meer dan 40 jaren be
hoort.
GÜL/WA
De afgebrokkelde Westkust.
Den kreeflvisscher.
lleJgolandsch meisje.
iqMüOi,,.
Een gezond klimaat.
Thans volgen nog eenige bijzonderheden omtrent dit
wonderlijke eiland. Het beschikt niet alleen over een
voortreffelijk strand, dat vele badgasten tot zich trekt,
maar tevens over een heerlijk hoogzeeklimaat, waarop
zich geen enkele deplaats, van Ostendë tot Skagen kan
beroepen. In 1927 kwamen na een hevige storm d'
duinen in gevaar. Het strand was op vele plaatsen
overstroomd en de toestand werd critiek geacht. Door
da Pruisische regoering werden toen gelangrijke geld
sommen gevoteerd tot herstel en versterking van den
kustlijn en men koestert de hoop, dat deze maatrege
len afdoende geweest zijn. Totdat... maar laten wij daar
nog niet aan denken. Ondanks alle pessimistische ver
wachtingen kan het eiland „Helgoland" nog een lang
leven beschoren zijn.
(Nadruk verboden).
Deze week een topcijfer.
Reuter seint uit Londen:
De invoer van Nederlandsche tulpen over het sta
tion van Liverpool Street heeft deze week een top
cijfer bereikt.
Op één ochtend werden S64.000 bloemen met een
gezamenlijk gewicht van 45 ton behandeld.
Een reislustige Nederlandsche dame het
slachtoffer. Koopman tc Amsterdam ge
arresteerd.
De politie te Amsterdam heeft een 44-jarigcn koop
man aangehouden, die verdacht wordt van oplichting
van f 50.000, gepleegd in Duitschland en Zwitserland.
De man maakte er zijn werk van met dames van
middelbaren leeftijd reizen te organisecrcn naar
Duitschland en Zwitserland. Op deze reizen wist hij
door valschc voorspiegeling van de dames, die van de
reis wellicht meer verwachtten dan de reis alleen,
geld los te krijgen. Een Nederlandsche dame is door
dezen koopman voor f 50.000 opgelicht. In verband
met deze oplichting werd hij aangehouden, doch liet
schijnt wel'vast te staan, dat er meer slachtoffers zijn.
Van liet van bovenbedoelde dame afhandig gemaakte
geld is een groot gedeelte opgespoord.
Alkmaar—Amsterdam en Velsen—Uit-
ceast. Hce ver de werkzaamheden ge
vorderd zijn. 15 Mei a.s. instelling
van den dienst.
Inzake den voortgang der werkzaamheden van de
electrificatie van lijnen AlkmaarAmsterdam en
VelsenUitgeest wordt in „Spoor- en Tramwegen"
het volgende medegedeeld:
De aanleg van de hovenleiidng is. wat de vrije
baan betreft, zoo goed als gereed, terwijl ook het
meerendecl der staticnsemplacenunten van boven
leiding voorzien is. Een uitzondering hierop maken
de stations Krommenie-Assendelft en Koog-Zaandijk
waar eerst dezer dagen inet montage van het bo-
vengrondsche net begonnen kan worden. Ook het em
placement Castricum is nog in behandeling, terwijl
men te Amsterdam druk bezig is de bovenleiding te
montecrcn. De bovenleiding van de beide groote
draaibruggen der liembrug en der Velserbrug, be
nevens die van een drietal klapbrliggcn, is eveneens
nog niet gereed.
De montage der 7 onderstations. Alkmaar, Runx-
putte, Uitgeest, Beverwijk, Santpoort, Krommenie-
Assendelft en Zaandam is in vollen gang. Men re
kent, dat het orulerstatiou Santpoort het eerst gereed
zal komen, zoodnt men met proefrijden op het baan
vak Wlsen—UitgecsJ. zal kunnen beginnen. Dit is
van belang om de bovenleidiugscontructie van de
Velserbrug te kunnen probecron. Waarschijnlijk zal
dit vóór 1 Februari liet geval zijn. Onderstation
Santpoort wordt uil het reeds bestaande spoorweg-
onderstation te Haarlem van draaistroom onder 1000
Volt spanning voorzien. De overige onderstations met
uitzondering van het onderstation Zaandam, hetwelk
door middel van een 1000 Volt kabel rechtstreeks op
de Centrale te Amsterdam te aangesloten, worden
alle mot draaistroom onder 10000 Volt spanning ge
voed van een, door de»N.S. te bouwen transformato
renstation te Uitgeest, uit. Dit station is door middel
van draaistroomkabels van 50000 Volt spanning
rechtstreeks aangesloten, zoowel op de Centrale te
Amsterdam als op de nieuw te bouwen Centrale van
het Provinciaal Electrisch Bedrijf te Velsen. Te Uit
geest ontstaat dus een centraal voedingspunt voor
vijf onderstations. Teneinde echter nog over een
extra reserve te beschikken is het onderstation van
de spoorwegen te Alkmaar, door middel van een
1CO00 Volt draaistroomkabel eveneens aangesloten
op het onderstation Oterleek van het Provinciaal
Electrisch Bedrijf. Deze verbinding kan van belang
zijn, wanneer de stroomlevering van Uitgeest uit,
gestoord mocht zijn. Het ligt in de bedoeling voor
het proefrijden op het baanvak AlkmaarUitgeest,
waarmede vermoedelijk begin Maart begonnen zal
worden, van deze verbinding gebruik te maken.
Het ligt in de bedoeling met ingang van den zo
merdienst op 15 Mei a.s. electrische treinen op de
baanvakken AlkmaarAmsterdam en VelsenUit
geest in dienst te stellen.
MAN ONDER DEN TREIN.
De trein, die Maandagavond om 11.8 uit 's-Graven-
hage naar Rotterdam is vertrokken, heeft voorbij het
seinhuis bij de Vaillantlaan een ongeveer 40-jarigcn
man overreden, die op de spoorbaan liep. Er is daar
ter plaatse geen overweg .Het slachtoffer moet op slag
dood geweest zijn. De politie heeft het lijk in beslag
genomen. Het treinverkeer heeft eènige vertraging
gehad.
DE VjARA. TEGEN DEN STAAT.
Voor de Haagsche rechtbank heeft gister, in de naar
aanleiding van het afbreken der Leidsche radio-rede
van den heer Zwertbroek, secretaris van de V.A.R.A.,
tegen den Staat wegens onrechtmatige daad ingestelde
procedure, mr. Mobach als procureur voor de V.A.R.A.
eischeresse, overeenkomstig de dagvaarding door mr.
Van der Goes van Naters uitgebracht, geconcludeerd,
tot schadevergoeding.
Voor den Staat stelde zich jhr. mr. Van der Does.
De zaak is voor antwoord zes weken aangehouden.
Een kolen- en goederentrein tegen elkaar
geloopen. Verkeerde wisselstand de oor
zaak.
V.D. verneemt uit Sittard:
Op het emplacement van het station Sittard heeft
Maandagavond te elf uur tengevolge van een verkeer
den wisselstand een botsing plaats gehad tusschen een
kolentrein en een goederentrein. De bagagewagen van
den goederentrein werd totaal vernield. In deze wagen
bevond zich de 43-jarige hoofdgeleider Klaesens uit
Venlo. Deze man is met inwendige kneuzingen in het
ziekenhuis te Sittard opgenomen.
Van beide treinen zijn nog enkele wagens omgesla
gen en versplinterd. De andere staan buiten de rails.
De schade is aanzienlijk.
De kolentrein kwam met geringe vaart komende uit
Lutterade, het emplacement oprijden, terwijl de goede
rentrein, die eveneens weinig vaart had, uit Roermond
kwam. Het treinverkeer op de hoofdlijn ondervindt
geen vertraging. Men is druk bezig met het opruimings-
werk. Hiertoe zijn enkele werktreinen van het groote
spoorwegemplacement te Susteren naar Sittard gedi
rigeerd.
Het magazijn van de Fa. Vroom en Drees-
man door het vuur verwoest.
Een hevige brand heeft gisternacht het groote maga
zijn van de firma Vroom en Dreesman staande aan het
Zuideinde hoek Heerengracht te Meppel totaal verwoest
Omstreeks kwart voor één is de brand, die vermoedelijk
ontstaan is door een brandende kachel, uitgebroken.
Het vuur greep zeer snel om zich heen en toen de brand
weer arriveerde sloegen de vlammen reeds aan alle kan
ten uit het gebouw. Dit gebouw is een groot pand van
drie verdiepingen en is eerst eenige jaren geleden ge
heel gereed gekomen. Vroeger stonden op dezelfde plek
een zestal perceelen, die successievelijk by het gebouw
van de firma Vroom en Dreesman werden bijgetrokken.
Het vuur was zoo fel en de hitte was zoo hevig, dat
de ruiten van de tegenover-gelegen huizén van dr. Kars-
dorp en den heer F. van Werven, sprongen. De daklijsten
van deze gebouwen brandden rees, toen de brandweer
ter plaatse kwam. Zij slaagden erin dit vuur in de kiem
te smoren. Ook aan de overzijde van de Heerengracht,
sprong van een daargelegen bloemenwinkel een ruit.
Met negen stralen tastte de brandweer het vuur aan.
Men vreesde evenwel den brand niet meester te kunnen
blijven en in verband hiermede w-rd assistentie van
Zwolle gevraagd.
De motorspuit, die uit deze gemeente gezonden werd,
behoefde evenwel geen dienst te doen, Gedurende den
geheelen nacht heeft het blusschingswerk voortge
duurd. Het geheele gebouw is verwoest en slechts een
smeulende puinhoop, die gistermorgen te acht uur nog
door de brandweer werd nat gehouden, is overgeble
ven. Alleen een klein nevengebouwtje is blijven staan.
De zeer groote schade, door het vuur aangericht,
wordt door verzekering gedekt.
Slechts een betrekkelijk klein aantal toeschouwers
is getuige geweest van den brand, daar door het in
Meppel bestaande brandalarm-systeem alleen de brand
weer en de autoriteiten gewaarschuwd worden. In hot
gebouw van de firma Vroom en Dreesman woonde nie
mand. Maandagavond bij het sluiten der zaak was alles
in orde; het schijnt echter, dat de.,kachel te fel brandde
en dat deze de oorzaak van de catastrophe is geworden.
Op een skitocht bij Innsbruck door een
lawine bedolven.
V.D. verneemt uit Munchen:
Tengevolge van den sneeuwval in het hooggebergte'
hebben talrijke overvallen plaats gehad, doordat vele
lawines zijn losgeraakt. Uit Innsbruck wordt bericht,
dat sedert Zondagavond twee Nederlandsche skiloo-
pers vermist worden, die van een skitocht in het Arl-
berggebied niet zijn teruggekeerd. Het zijn de hoeren.
Rink en Poljfik, uit Den Haag. Verscheidene reddings
brigades zijn uitgezonden om de vermisten te zoeken.
Deze brigades hebben in het afgezochte gebied tal van.
lawines gezien, zoodat men vreest te moeten aanne
men, dat de beide Nederlandsche toeristen door een
lawine zijn bedolven en vermoedelijk om het leven
zijn gekomen.
Uit Garmisch wordt gemeld dat te Kreuzeck een
skilooper uit Starnberg, een zekere Baur, onder een
lawine is geraakt en dood gevonden is.
ONEERLIJKE CONCURRENTIE.
Van een geval van oneerlijke concurrentie van Hen-
drikus A„ depothouder van de -N.V. Albino Mij. te
Oldenzaal tegenover de Bertels Oliefabrieken, dat
voor de rechtbank aanhangig was gemaakt, geeft
het Overijselsch Dagblad van 14 Jan. jl. het volgende
verslag:
Hendrikus A., 25 jaar, depothouder der N.V. Albi
no Mij. te Oldenzaal, is niet verschenen. Yerd. heeft
in October 1930 om de waar der Albino Mij. bij een
klant te doen ingaan, deze waar, nl. kunstkorrels,
doen doorgaan voor die van de firma N.V. Bertels*
Oliefabrieken, waardoor deze firma zoowel als de
klant benadeeld werden.
Get. G. B. Huiskes bestelde telkens Bertels' Kunst
korrels in den Albinowinkel. Get. merkte aan de kip
pen dat ze niet beviel. „Dat ze er dus niet erg hap
pig op waren", zegt de pres. „Ja", zegt get. Daar get.
twijfelde of het wel Bertels' Kunstkorrels waren, be
stelde hij een zak met de boodschap, dat er label
van Bertels aan moest zitten. De zak kwam toen get.
niet thuis was, er zat geen label aan, wel een loodje,
waarop niets stond. Get. is toen bij verd. gaan navra
gen of hij werkelijk Bertels' Kunsüs^rreis had. ont
vangen. „Ja", zeide verd., want die neb je immers
gevraagd; als je op eens ander'voer zctu geven, zou
den de kippen van streek geraken. Toen heeft get.
het loodje naar Bertel s fabrieken ter controle opge
zonden.
Mej. Huiskes heeft de zak van den knecht van de
Albino Mij. aangenomen.
De eisch luidt f25.boete of 10 dagen hecht.
Het hoofd ondetr de tram verbrijzeld.
Gisteravond tegen 8 uur is een tot nu toe onbekend
persoon op de Nassaukacle bij het Fredrik Hendrik
plantsoen aangereden door 'n auto van den Stads-
reinigingsdienst, een z.g. asfaltwagen. De auto kwam
van de brug voor het Marnixplein en reed in de rich
ting van de Rotterdammerbrug. De aangeredene
kwam op zijn fiets van de richting Raampoort en reed
in de richting van de Nassaustraat. Op de tramrails
slipte hij, met het gevolg, dat hij kwam te vallen en
met het hoofd terecht kwam onder het linkerachter
wiel van den auto. Het hoofd werd nagenoeg geheel
verbrijzeld, zoodat de dood vrijwel onmiddellijk in
trad. Per auto van den G. G. en G. D. is het lijk naar
het Wilhelminagasthuis vervoerd.
DE ROOFOVERVAL TE ELST.
De verdachten vrijgesproken.
De vorige week moesten voor de Arnhemsche
rechtbank terecht staan de 27-jarige A. J. J. en de
48-jarige W. A. W., beiden arbeiders te Eist (Bet.),
verdacht van berooving van een half-beschonken
boer van een bedrag van ongeveer f1400.
De Officier van Justitie had tegen ieder één jaar
gevangenisstraf geëikcht en tegen, zekeren D., die
terecht stond wegens medeplichtigheid aan deze be
rooving, 6 maanden gevangenisstraf.
De rechtbank, uitspraak doende, sprak alle drie
verdachten vrij, van het hun ten laste gelegde.
Trekking van Dinsdag 20 Januari.
5e Klasse 2 e lijst.
No. 11270 f 25000.
Nos. 12249 14504 14876 17028 f 1000.
Nos. 10197 19050 f 400.
Nos. 12753 13425 13631 16593 17530 f 200.
Nos. 1479 4509 4956 16996 17553 17610 19683 20335 f 100.
Prijzen van f 70.
43 124 308 406 605 624 1260 1276
1425 1469 1723 1748 1803 1812 2054 2311
2466 2650 2692 2764 2771 2879 2940 3062
3093
3117 3345 3359 3465 3532 4119 4244 4287
4432 4486 4522 4633 4859 4902 5001 5059
5158 5287 5402 5562 5565 5572 5597 5643
5727 5866 5883 5895 5907 5943 5961 6012
6104
6137 6221 6447 6461 6771 6870 6965 7102
7142
7160 7169 7314 7491 7546 7620 7794 7914
8024 8066 8440 8617 9018 9082 9114 9305
9329 9342 9366 9728 9872 9958 10338 10618
10930 10937 11168 11171 11247 11276 11538 11670
11752 11764 11777 11781 11878 11911 12025 12326
12461 12669 12789 12872 13100 13174 13231 13265
13311 13546 13632 13678 14061 14366 14514 14909
14950 15067 15374 15421 15722 15803 15930 16130
16353 16537 16554 16655 16702 16769 16829 17137
17145 17202 17212 17365 17432 17497 17510 17569
17608 17627 18249 18403 18423 18430 18476 18729
18866 19060 19146 19725 19802 19988 20097 20252
20404 20535 20671 20848 20919
