EVENTJES DENKEN
VOOR ONZE SCHAKERS
VOOR ONZE DAMMERS
s
n
n
n
fü
m
lÉi
HUMOR.
Vraagstuk No. 697.
Vraagstuk No. 698.
Vraagstuk No. 699.
wm
m
§3
jj
mm
vmm
mm
Bf
11
mi
Hl
jj
H
Hf
mm
BI
sp
-^üü
i
jjj
BI
m
HJ
mm
9
Hl
Vraagstuk No. 700.
nn
M
v
me
m
m
m
w
m
m
W.
m
m
m
m
Planten in
Kamer en Tuin.
WETENSWAARDIGHEDEN.
Rheumatiek
Onder steenmassa's bedolven.
De arbeid in de Javaansche
bergcultures.
Het Franseh—Be1gische
a c c o o r d.
Onder Nazi-broeders.
OPLOSSINGEN VAN DE PUZZLES
uit ons vorig nummer.
No. 693. „HOE EAAT IS DAT?"
De helft van den tijd na 's middags 12 uur is gelijk
aan den tijd voor 12 uur 's nachts om 8 uur des
avonds; de helft hiervan is vier, en het is dan ook
vier uur voor middernacht.
No. 694. „EIGENAARDIGE GETALLEN".
Het getal, dat aan deze opgave voldeed, was ID
(499 in Romeinsche cijfers geschreven). Immers, wan
neer men de helft hiervan aftrekt, (door een horizon
tale streep op de helft van de hoogte dezer beide
letters te teekenen, dan zijn ieder dezer beide helften
weer ID of 499. Trekt men dus zoo'n helft (499) van
het getal zelf (499) af, dan blijft er niets over!
NIEUWE OPGAVEN.
DE DAME EN HET PAARD".
Op een schaakbord bevinden zich een zwarte koningin
en een wit paard. Gevraagd wordt, in cijfers uit te
drukken, welke kansen er zijn, dat geen van beide
stukken zóó geplaatst kan worden, dat het andere stuk
kan nemen. Rekenkundig onderlegde schakers zullen
misschien meenen, dat men door aanvallen van het
eene stuk door het andere deze kansen moet vinden,
anderen zullen weer een verschillend standpunt in
nemen. Hoe zijn echter nauwkeurig de mogelijkheden?
„VOOR ONZE REKENAARS".
Welke gemeene deeler van de getallen 508811, 723217
en 480608 heeft bij deeling door ieder dezer 3 steeds
dezelfde rest tot overschot? Met een weinig geduld,
opmerkingsgave en logisch nadenken, zal mer dit eer
der tot oplossing brengen, dan de opgave wellicht doet
vermoeden.
van Z. Mach.
Zw. 5 stukken.
a b c d e f g h
Wit 4 stukken.
De diagramstand behoort te zijn: Zw. pions op e7,
b6, e4, Ke5, Pdl. Wit Dd2, Kg3, Pg5, Tf8. Wit speelt
en geeft in drie zetten mat.
OPLOSSING VRAAGSTUK No. 695,
van H. W e e n i n k.
De diagramstand luidde: Zw. Pa3, pion a7, Kf5, Df2,
pion g3, Lh3. Wit Ka4, Ld5, pion e2, Tfl, Dg8, Lh8.
Een probleem, dat in het E. V. Tidskrift för Schack
1917 gepubliceerd werd. Wit geeft met in drie zetten
door 1. Lf3. Speelt zwart nu Db6, dan wit 2. Dd5; op
zw. Dc5 volgt 2. Df7; na Dd4 wint 2. Ld4; op Df3 volgt
Tf3; en ten slotte op Kf4 wint wit door Df8. Volgens
de bespreking van den auteur zelf wordt zwart door wit
ontpend. De oplossing is een zet langer dan ter illu
stratie van ontpenning strikt noodig is, en heeft een
verrassenden sleutelzet wegens het gereedliggende
1Df4, 2. e4 en de lichte constructie, die het los
maken der dame niet doet verwachten.
OPLOSSING VRAAGSTUK No. 606,
van Joh. de Bree, A'dam.
De diagramstand in cijfers was: Zw. 3 sch. op 27, 31,
36; wit 3 sch. op 10, 39, 46. Wit wint door 104 (zw.
17—32) 4—15 (3137a) 15—29 (37—41b) 46:28 (36—41)
19—33 (41—46) 29-23.
a) (32—37) 15—47 (36—41) 47:9 (37—42) 9—20 (42—
47) 20—15 wint
b) 36—41) 29—47 enz.
Een leerzaam, eenvoudig eindspelletje, waaruit men
wederom duidelijk ziet hoe het ook tot het laatste
toe in het eindspel „oppassen de boodschap" is.
van Ph. J. Ham. R'dam.
Zw. 11 sch.
Wit 11 sch.
De diagramstand behoort te luiden: Zw. 11 sch. op 7,
9, 12—15, 19, 21, 22, 25, 27. Wit 11 sch op 24, 29, 30.
32, 34, 37, 38, 4244, 47. Wit speelt en forceert de winst
van een schijf of van de partij!
EEN DIEPE SLAGZET.
De onderstaande stand kwam voor in een partij van
den heer J. Röselaar, van de damclub „van Embden".
Zw. 10 sch.
Wit 10 sch.
Zwart won hier door den moeilijken damslag 2530,
14—20, 24—29, 18—23!!, 12—17, 26:48 en 48:2!Een
coraibinatie, die wel van het diepe doorzicht van den
zwartspeler getuigt, en tevens de gevaren, waarmede
men alzoo in de partij rekening heeft te houden, op
sprekende wijze demonstreert.
(Vragen en mededeelingen, deze rubriek betref
fende, in te zenden aan den heer K. van Keulen,
Lootsstraat 24, He étage, Amsterdam (West).
TUINWERKZAAMHEDEN VOOR DE VOLGENDE
WEEK.
Het snoeien van rozen.
Bij het snoeien van rozen hebben we vooral reke
ning te houden met doorbloeiende of eenmaal bloeien
de soorten. De doorbioeiende rozen maken telkens
weer nieuwe scheuten, op welks uiteinden ze tot den
herfst bloeien. De eenmaal bloeiende rozen bloeien
vaak al in het vroege voorjaar aan de jonge twij
gen, welke den voorgaanden zomer gebloeid zijn.
Bij gunstige omstandigheden krijgen we soms een
tweeden bloei, die echter niet veel te beteekenen
heeft. Tot deze laatste groep behooran de doorlloeien-
de remontantrozen en tot de andere heesterrozen,
klimrozen, enz. Rozen, welke doorbloeien, snoeit
men kort en die welke eenmaal bloeien, snoeit men
zoo weinig mogelijk, in geen geval de jonge twijgen
inkorten, omreden dit ons bloemhout is.
Het zou ons te ver voeren om den rozensnoei in
alle bijzonderheden te omschrijven, die daardoor
voor den lezer niet begrijpelijk wordt en daarom
zullen we ons bepalen om de voornaamste dingen,
hierop betrekking hebbende, mee te deelen.
De beste tijd voor rozensnoei is begin Maart, wan
neer we geen strenge vorst meer te duchten heb
ben. Mocht het dan ook nog sterk vriezen, dan wach
ten we nog een paar dagen. We ontdoen onze ro
zen van het dekmateriaal en bij zachte winters zijn
verschillende oogen reeds duidelijk zichtbaar uitge-
loopen, vooral op de uiteinden der twijgen, Ken goe
de nachtvorst in Maart doet ze weer verdwijnen en
het hindert dus niet, wanneer we deze uitgeloopen
twijgen insnoeien, op meer naar beneden zittende
slapende oogen.
Winterharde, niet afgedekte rozen, mag men in
Februari reeds snoeien. Tot de heeslerrozen kunnen
we rekenen de typische soorten, als: Rosa Rugaso,
R. Canina, R. Cinnamomea, R. Rubiginosa enz. Ze
worden in het algemeen weinig gesnoeid, liet uit
gebloeide, dor, zwak en fijn hout kan men verwijde
ren, zoo noodig de struikeh wat uitdunnen, maar in
geen geval de jonge twijgen inkorten.
Tot de klimrozen kunnen we rekenen de Rosa
Multiflora Ilybr., als Turner Crimson Rambler, enz.,
de Wichuriana Hybriden als Dorothy Perkins enz.,
maar ook wel enkele sterkgroeiende, doorbloeiende
theerozen, van welke men zonder schade het jonge
hout iets kan terug snoeien.
Men moet deze klimrozen zoo leiden, dat zij na
derhand de hun toegedachte ruimte innemen. Is er
te veel hout aanwezig, dan gaat men het zwakste
verwijderen en de rest verdeelt men over de ruimte
die zij mogen beslaan en bindt ze met teentjes aan
steunmateriaal vast.
Verder mogen we alle sterkgroeJende soorten van Re-
.nontant. Thee, Bourbon en Noisetterozcn niet te
kort snoeien, omdat de lange twijgen de mooiste en
schoonste bloemen geven. Hoe sterker een roos
groeit, des te minder moet men de twijgen voor den
bloeitijd inkorten. Later na den bloei kan men de uit
gebloeide takken terugsnoeien. Daardoor ontstaat
nieuw bloemhout, jonge scheuten, die opnieuw weer
bloem ontwikkelen. Zwak en te dicht staand hout,
kan men natuurlijk in het voorjaar ten allen tijde
verwijderen. Tot deze sterk groeiende soorten mogen
gerekend worden: Marechal Niel, W. A. Richardson,
Gloire de Dyon enz. We noemen als voorbeeld en
kele algemeen bekende soorten, waardoor velen be
ter een voorbeeld kunnen nemen.
Vogeltjes.
In z'n glanzend, koop'ren kooltje
Sprong 't kanariepietje rond,
Waar het steeds de fijnste zaadjes,
En een vol fonteintje vond.
't Vrouwtje gaf hem lekk're hapjes,
Soms al 's morgens bij 't ontbijt,
En z'n hardgekookte eitje
Werd heel zorgzaam toebereid!
's Middags kreeg ie weer wat anders,
Wat ie maar het liefste had,
En na afloop nam hij guitig
Zoo z'n heerlijk daaglijltsch bad.
's Avonds werd een zijden doekje
Zachtjes op z'n kooi gelegd,
Dat was ook voor z'n gezondheid,
Anders sliep het diertje slecht!
Heel den dag werd hij vertroeteld,
Aangesproken en gepaaid,
Heel voorzichtig met een vinger
Koppie-koppie-krauw geaaid.
O, het was zoo'n prettig sohatje,
O, het was zoo'n schalksche vrind,
't Diertje kon de vrouw niet missen,
't Was ook bijna net een kind!
Maar toen werkelijk een kindje
Vragend aan haar voordeur kwam,
Om 'n onnoozel hapje eten,
Of een schrale boterham,
't Kindje, dat in 't armoe-kooitje
Huiverend gevangen zat,
Zei ze, dat ze dóór moest loopen,
Dat ze niets te geven had!
In z'n glanzend, koop'ren kooitje
Sprong 't kanariepietje rond,
En het morste met z'n zaadjes
Overdadig op den grond.
Maar slechts enk'le deuren verder
Vroeg opnieuw, In grooten nood,
Een vergeten armoe-kindje
Om wat kleertjes en wat brood!
Februari 1931. KP
(Nadruk verboden).
Is het U bekend:
dat het kasregistpr in 1879 uitgevonden werd door
Jacob Ritty, van Dayton, die zijn idee voor de uit
vinding kreeg, toen hij het mechanisme gadesloeg, dat
de omwentelingen van de schroefas van een stoomschip
opteekent?
dat de Amazone-vallei In Zuid-Amerika minstens 10.000
soorten boomen en planten bevat, waaronder meer dan
2500 variëteiten van boomen?
d a t de lijst van 8 groote mannen, die door Bernard
Shaw als „bouwers van het heelal" worden beschouwd,
de volgende namen bevat: Aristoteles, Pythagoras,
Copernicus, Ptolemeus, Galilei, Newton, Kepler en
Einstein?
dat Helium, het ontvlambare gas, dat tot nu toe als
brandstof voor luchtschepen gebruikt werd, volgens
proeven ook geschikt is voor koel-- en verwarmings
doeleinden?
Een jonge dokter reciteerde in een gezelschap eenige
van zijn eigen gedichten. Een der dames vroeg zeer
verwonderd: „Ik wist heelemaal niet dat U ook dichter
was, dokter".
„Och mevrouw, ik doe het slechts om den tijd te
dooden".
„Zoo! Maar heeft U dan heelemaal geen patiën
ten?"
Henkie kwam zeer verfomfaaid thuis. „Waar heb je
gezeten, wat heb je uitgevoerd?", vroeg zijn moeder.
„O" zei Henkie, „ik heb met Kees gevochten". „Met
Kees?" vroeg zijn moeder, „ik had nooit gedacht dat
je met dien jongen zou vechten. Hij heeft zoo'n net
gezidht".
„Maar nu niet meer, moeder", was het laconieke
antwoord van Henkie.
De boemeltrein sukkelde met een akelig langzaam
vaartje door het land, bij elk gehucht geruimen tijd
stilhoudend. „Jullie moeten vol tarief betalen', zei de
conducteur tegen een paar opgeschoten boerenknapen,
die op een kinderkaartje reisden.
„Dat kan best wezen", zei de snuggerste van hen.
„maar toen wij in den trein stapten waren wij in ieder
geval nog kleine kinderen".
Waarom heeft Uw dochter eigenlijk zoo'n tam,
schuchter mannetje getrouwd.
Ja maar, zoo was hij vroeger heelemaal niet, zoo
is hij later pas geworden!
Kapper (voor de zooveelste maal): Uw haar moest
noodig gewasschen worden, meneer!
Kleermaker: En jouw broek moest noodig opgeperst
worden, maar dat gooi ik je toch ook niet elk oogen-
bllk voor je voeten!
Onderwijzer: De vi&schen kunnen zien, hooren, voe
len en proeven. Kunnen ze ook ruiken. Jantje?
Janje: Ja, als ze lang gelegen hebben.
„Geliefde Anne-Marle", schreef de jongeman, die
hopeloos verliefd was, „ik zou de trotsche oceaan
overzwemmen om één blik van je dierbare oogen op
te vangen; Ik zou door een berg van vuur loopen voor
één druk van je kleine hand; Ik zou over de breedste
rivier ter wereld springen voor één woord van je rose
lippen. Als steeds je Herman".
P.S. Ik kom Zaterdag, als het niet regent
De pijn is te verzachten,
het lijden te verminderen!
I Wacht niet tot de kwaal ver-
ergert, masseer direct met
AKK.UK i
KL00STERBALSEM
^*erachl vcrratiendj
«nel.
Ernstig ongeluk in een kalksteengroeve
in Opper-Silezië. Weinig hoop dat de
ongelukkigsn nog in leven zijn.
Bij de opper-Silezische gemeente Gross-Strehlitz
zijn Woensdagmiddag in ecu kaiksteengroeve, ten
gevolge van de aanhoudende regens en het dooiweer
van den laatsten tijd. groote steenmassa's in bewe
ging geraakt, waardoor vier arbeiders geheel onder
de steenmassa's begraven werden.
Het was tot nu toe niet mogelijk, de arbeiders te
bergen en men heeft geen hoop, dat zij nog in het
leven zijn.
De verongelukten zijn allen vaders van een gezin.
Het reddingswerk vordert slechts langzaam, aan
gezien ter plaatse wegens de geringe ruimte slechts
10 arbeiders tegelijk kunnen werken.
Ook uit Hindenburg wordt een ongeluk gemeld:
Op de Delbruck-mijn in een op 400 meter diepte ge
legen schat is bij het schieten een groote steenmassa
in beweging geraakt, waardoor drie arbeiders bedol
ven werden.
Slechts na langdurige pogingen gelukte het de ver
ongelukten, die ernstig gewond waren, te bergen.
Een houwer was zóó ernstig gewond, dat hij tijdens
het transport naar het ziekenhuis stierf.
Onderzoek van de arbeidsinspectie.
Ernstige misstanden aan het licht ge
bracht.
Aneta seint uit Soerabaja*
Het Soer Handelsblad verneemt het volgende om
trent het onderzoek dat de arbeidsinspectie heeft in
gesteld bij de bergcultures en waarvan het rapport
in Augustus gereed zal zijn. Het onderzoek bepaal
de zich tot steekproeven, aangezien het aantal der
bergondernemingen ruim duizend bedraagt. Echter
werden ten minste twee ondernemingen per directie
geinspecteerd. Het onderzoek is in Kediri, Blitar,
Wlingi en Loemadjang geheel gereed, terwijl het ver
gevorderd is in Djember, Banjoewangsi en Bondo-
woso. Na Oost-Java komen Midden-Java en West-
Java aan de beurt
Klachten over niet-nakoming van de bepaling dat
52 vrije dagen per jaar moeten worden verleend, zijn
veelvuldig voorgekomen. De regeling dienaangaande
is treurig en de mate van willekeur ten aanzien van
de geëmployeerden is allerbedenkelijkst.
Het tweede onderwerp van het onderzoek betreft
ie werksystemen, waarbij Europeesche employés
vaak gedwongen worden aan inheemsche arbeiders
op de hun toegezegde loonon inhoudingen op te leg
gen.
Het derde onderwerp betreft hardhandig optreden,
hetgen in den Oosthoek buitengewoon vee! voorkomt:
De verklaring dezer misstanden is gelegen in de
rechteloosheid der Europeesche employés. In het
algemeen kan gezegd worden dat van een overmati-
gen arbeidsduur geen sprake is, uitgezonderd op de
onderieming Kotablater. waar dergelijke toestanden
zijn geconstateerd. Hier was ook sprake van een over
matig hormatbetoon waardoor de haat tegen den
werkgever buitengewoon groot was. Betreffende het
Europeesche personeel moet worden vastgesteld dat
van het verstrekken van contracten of aanstellings-
brieven geen sprake is. Aangaande de huisvesting
van het werkvolk wordt gezegd dat dit in menig ge
val te wenschen overlaat.
Stemmen voor opzegging ervan.
Naar aanleiding van de vestingplannen der Belgi
sche regcering en de aanstaande behandeling in het
parlement van de begrooting van buitcnlandsche za
ken, blijft de pers ook in de provincie veel be
lang hechten aan de eventueelc opzegging van het
Fransch-Belgische geheime militaire accoord, aldus
de Brusselsche corr. van de N. R. Ct. De te Gent ver
schijnende katholieke courant Het Volk heeft zich
nu ook aan de zijde geschaard van hen en ze zijn
buitengewoon talrijk in Vlaanderen die meenen
dat „het Fransch-Belgisch militair accoord openlijk en
gezamenlijk als niet meer bestaande moet worden
verklaard". België, aldus dit blad, heeft er thans alle
belang bij terug te keeren tot een politiek van vol
komen zelfstandigheid. „We zijn een klein land, we
hebben met de groote Europeesche politiek niets to
maken. We kunnen er enkel onze handen aan ver»
branden als feodalen van een of andere grootmacht
in wier keerkring we zouden gaan wentelen. En van
den anibassadeurialcn grootheidswaanzin van weleer
zullen thans de laatsten wel teruggekomen zijn". Het
samengaan met Frankrijk, meent Het Volk verder,
heeft enkele teleurstelling gebracht en is van aard
om België, in de toekomst, in avonturen te wikkelen,
waarbij het niet het minste belang heeft.
Het Vlaamsch sociaal-democratisch dagblad Voor
uit publiceert, van zijn kant, een artikel van den so-
cialistischen partijleider Emile Vandervelde, waarin
deze het reeds vroeger door hem in Le Pcuple ont
wikkelde standpunt nogmaals toelicht en de meoning
oppert dat de Fransch-Belgische militaire overeen
komst, na 10 jaar, als verouderd moet worden be
schouwd en ue beide regeeringen goed zouden doen
te verklaren, dat, tengevolge van het verdrag van Lo-
carno, het afzonderlijke militaire accoord van 1920
zijn re-den van bestaan heeft verloren.
Nu eens een vechtpartij onderling. De
„heeren" met de gnmmistok uit elkaar ge
ranseld.
Dinsdagavond is het tc Berlijn weer eens tot een
politieke kloppartij gekomen, dit keer voor de afwis
sel iing eens niet tusschen Nazi's en communisten,
maar tusschen de Nazi-broeders onderling.
Dc „Kampfgemeinschaft revolutionarer Nationalsoz.'
do oppositie onder Strasser tegen dc nat. soc.
partijleiding had een propaganrlavergadering be
legd, waar de oud-ma.ioor Huchrucker spreken zou.
Reeds lang voor het begin der bijeenkomst was de
zaal echter bezet door stormtroepen van de Berlijn-
sche nationaal-soc., die de revolutionaire broeders een
voudig niet aan het woord lieten komen. Al spoedig
ontstond een algemeen handgemeen, waarbij duchtig
gewerkt werd met leege bierglazen, stoelen enz., met
het gevolg, dat het slagveld al spoedig bedekt was
met dc noodige gewonden.
Een afdeeling politie moest tenslotte met den gum
mistok de heeren uit elkaar en uit de zaal ranselen.
