De strijd om den ■top. Radioprogramma Het gestolen luchtballonnetje De geschiedenis van twee deugnieten. ten cn weer een nieuwen zuursiofvoorraad op tc doen. Een walvisoh is een warmbloedig zoogdier, dat oor spronkelijk op het land thuis hoort. Wanneer de tem peratuur van het bloed te veel daalt, sterft het dier dus onvermijdelijk. Alle warmbloedige dieren hebben dan ook wol, bont of veeren als bedekking en de wal- visch, die moet leven in de Poolzeeën, maakt daarop geen uitzondering.' Zijn kleeding zit echtei4 onder de huid en bestaat uit de dikke vetlaag. Op de plaats, waar men de achterpooten van 't dier zou verwachten, bevinden zich een paar botjes, die niets te maken hebben met de rest van het geraamte en de laatste herinnering vormen aan den ouden tijd, toen de wal visoh nog pooten had. DE INKTVISCH WERKT MET EEN ROOKGORDIJN. De walvisch heeft geen speciale middelen om zich te verdedigen, doch vele zeebewoners kunnen in het ge vecht gebruik maken van zwaarden of zagen en zelfs van de moderne electrische schok. De inktvisch, die den artisten zulke mooie bruine sepia levert, stoot heele wolken daarvan uit in het water om het uitzioht van den vijand te belemmeren en is dus te beschouwen als een voorlooper van de moderne oorlogsschepen met hun rookgordijnen. ONS KIPPENEI, 'N WONDER VAN SA MENSTELLING. \ls men een zacht gekookt ei eet, bemerkt men dat de dooier aan de uiteinden van het ei vastzit met twee stevige eiwitsnoeren. Die houden den dooier op zijn plaats. Bovendien blijft een bepaald deel van den dooier, n.1. de plek waar zich het kiempje bevindt, al tijd naar boveng ekeerd, omdat de dooier aan het tegenoverliggende punt bezwaard is door vetbolletjes. Zoo blijft het kiempje het toekomstige kuiken altijd boven liggen en krijgt het de meeste broed- warmte. Bovendien zyn de snoeren buigzaam genoeg om de dooier op het wit te laten drijven en geheel naar boven te stijgen tot hij bijna tegen de eierschaal ligt. Dit is noodig voor de ademhaling. Een jong kui kentje of ander vogeltje heeft in het ei zuurstof noo dig, ook al heeft het nog niet eens longen om adem te halen en die zuurstof kan het alleen uit de lucht halen, wanneer het zich vlak bij de eierschaal bevindt. Er blijkt ook uit, dat elke eierschaal poreus moet zijn en poreus moet blijven, wil het kuiken de kans hebben om zich te ontwikkelen. In het ei, dat wij aan de qntbijttafel verorberen, vinden wij een lucht-kamertje. Dat is daar aangebracht voor de eerste ademhaling van het kuikentje. Als dit n.1. volgroeid is en o.a. goed ontwikkelde longen heeft, pikt het het vlies tusschen de eigenlijke eiholte en het luchtkamertje door. De eerste werkelijke ademhaling geeft het diertje de energie om nu ook de schaal door te pikken, zoodat het kan blijven ademhalen en zich langzamerhand uit het ei kan bevrijden. Het snaveltje zou op zichzelf te week zijn om de schaal door te pik ken; daarom is er een hard huisje om gegroeid, dat afvalt, wanneer het kuikentje begint rond te loopen en dus moet leeren pikken. De natuur maakt een werk tuig, dat slechts eenmaal gebruikt wordt en daarna als onbruikbaar wordt weggeworpen. Het snavelhulsje van een kuikentje is niet in alle op zichten te vergelijken met de werktuigen, waarvan d% Een gebeurtenis uit den Boerenoorlog. 8 MAART 1931. DEN 27 Februari van dit jaar was het vijftig jaren geleden, dat een voor de Engelschen noodlottig gevecht tegen de Boeren werd ge leverd boven op den Majuba-heuvel. Om 8 uur in den avond van den 26sten werden de troepen, die aan don aanval deel zouden nemen, ge waarschuwd: Half tien aantreden. Bijna fluisterend ging het commando door het kamp. Ondertusschen zat de bevelvoerende generaal, Sir George Collev, in zijn tent. „Als ik eens niet terug zou komen", zoo schreef hij aan zijn vrouw, „laat me hier nog eens vertellen, hoe veel ik van je houd. En laat niet je heele leven verder donker zijn, als jc me nooit meer zou zien." Sir George Colley was in een moeilijke positie ge- woest reeds oonige weken voor dezen 2Gsten Februari. Hij had slechts een handvol troepen tot zijn beschik king. De Boeren hadden Laing's Nek bezet, en een poging om hen 'daarvan te verdrijven, was mislukt met zware verliezen. Als nu Majuba maar bezet kon worden! Want van dien hoogen top kon het Boeren- kamp op Laing's Nek bestreken worden. Het. leek zoo eenvoudig. De Boeren schenen op den Majubaborg niet gesteld te zijn. Eiken dag werden er, wel is waar, Boeronpostcn op waargenomen, maar eiken avond, zooals verkenners verklaarden, werden de posten teruggetrokken. Een nachtelijke tocht dus, •n de zaak zou in orde zijn. De geheele krijgsmacht, die aan den aanval zou deelnemen, bestond uit zeven compagnieën infanterie en een kleine afdecling mariniers, maar drie com pagnieën hiervan zouden op verschillende plaatsen langs den weg geposteerd worden, om een mogelijke afsnijding van de troepenmacht te voorkomen, voor het geval, dat de bezetting van den bergtop slagen zou. Voor dit eigenlijk doel waren ten slotte niet meer dan 3ö2 mannen over. Evenwel, ei- werd geoordeeld, dat deze macht vol doende zou zijn. De bezetting zelf zou immers zonder' tegenstand kunnen plaats hebben, en wanneer een maal de bergtop in bezit was genomen, werd de po sitie even sterk geoordeeld als Gibraltar zelf. Geheimhouding van het plan was nummer oen. Tot bet laatste oogenblik wisten de soldaten alleen, dat tij om half tien moesten aantreden, maar waarvoor, met welk doel, was voor allen een geheim. Kort na tienen klonk het commando: Voorwaarts! en de marsch begon. Het was een donkere nacht, en de tocht was zwaar. Heel zwaar was de bestijging van den steilen Zuidwestolijkcn bergwand. Doch niets bijzonders viel voor, en kort voor vier uur in den morgen van den 27sten Februari stonden Colley, en zijn twee Kaffergidsen, in de komvormige holte boven op den Majubatop. Langzaam en geluid loos volgden de 352 manschappen in den loop van het volgende uur hun bevelhebber. Terstond na aankomst werd stelling genomen. Een gedeelte van de mannen werd InTSgs den rand van de bergtop geposteerd, terwijl de overigen midden in de kom in reserve werden gehouden. Langs de Noord zijde keken de soldaten neer in den duisteren nacht op de plaats, waar het Boerenkamp moest zijn, nu nog voor enkele uren aan hun oogen onttrokken. Die enkele uren zouden enkele minuten blijken te Plotseling was het geheele Boerenkamp een zee van licht. In eiken wagen, in elke tent, brandde een lamp of kaars. En even plotseling als do verlichting had plaats gegrepen, even plotseling klonk daar uit de diepte beneden de Engelschen een gemompel van stemmen. De 27ste Februari 1881 was een Zondag, en vroeg in den morgen, terwijl alles nog in duisternis gohuld was, begon liet. Boerenkamp den Sablmth met gebed. Niemand daar beneden vermoedde, dat van den top i mensch zich bedient Men heeft dan ook w©1 eens ge zegd, dat de mensch zich van de dieren onderscheidt om dat hij systematisch werktuigen vervaardigt en gebruikt Zoolang men het daarin zoekt, zal men er echter niet in slagen te bewijzen, dat de mencch boven het dier staat. SPINNEN ALS LASSO-WERPERS. In Queensland bestaat een soort spin, die met zijn kop naar beneden aan zijn web hangt en in zijn pooten een lasso houdt ter lengte van 4 c.M. Aan het einde er van bevindt zich een kleverige druppel, die de spin daar ook zelf heeft aangebracht. Als er een mot in de buurt komt, slingert de spin zijn lasso en vangt de mot met den kleverigen druppel. Vervolgens haalt hij de lasso in en zuigt de mot uit. Deze spin werkt dus met verstand heel anders dan zijn Zuid-Amerikaansche collega, die voortdurend zijn lasso rondzwaait en er van tijd tot tijd een nieuwen druppel op legt, wanneer de vorige op gedroogde is. (Nadruk verboden). Vrijdag 13 Maart. Hilversum (1875 M.) V.A.R.A. 9.00 Gramofoonmuziek. V.P.R.O. 10.00 Morgenwijding. V.A.R.A. 10.15 Voordracht door Frits Bouwmeester; 10.30 Voor de Zieken; 11.30—12.00 Gramofoonmuziek. A.V.R.O. 12.302.30 Concert door het Omroep-Orkest o.l.v. Nico Treep, met medewerking van Hugo van Dalen (piano); 2.303.00 Uitzending voor Scholen: Dr. P. Klinkenberg spreekt over: Jeanne d'Arc; 3,004.00 Middagmuzlek door het AVRO-Kwintet. In de pauze (3.303.45) Praatje door Mevr. Ida de Leeuwvan Rees. V.A.R.A. 4.00 Orgelspel door Johan Jong; 4.30 Knutselwerk voor kinderen; 5.15 Vooravondconcert door het VARA-Or- kest o.l.v. Hugo de Groot; 6.50 Actueel allerlei uit de Arbeidersbeweging; 7.05 Oorsprong, Geschiedenis en Hcdendaagsche stand der Socialistische beweging, cur sus door W. H. Vliegen; 7.30 Politieberichten; 7.45 8.00 Lezing. V.P.R.O. 8.01 Catechisatie door Ds. Van den Kieboom; 8.30 Con cert; 9.00 Cursus: De waarden van ons godsdienstig ge loof; 9.30 Concert; 10.00 Persberichten van het Vryz. Godsd. Persbureau; 10.05 Vaz Diaz; 10.15 Samenspraak over Kinderboeken; 10.45 Concert. V.A.RA. 11.00 Gramofoonmuziek; 12.00 Sluiting. Huizen (298 M.) K.R.O. 8.00—9.15 Morgenconcert; 10.00—11.30 Gramofoonmu ziek; 11.3012.00 Halfuurtje voor Zieken en Ouden van dagen; 12.00 Tijdsein; 12.011.30 Lunchconcert door het K.R.O.-Quintet; 1.302.00 Gramofoonmuziek; 2.002.45 van den Majuba boven hen hun lichten werden ge zien, hun gebeden werden gehoord. Zoo brak de dag aan. EJk onderdeel van het Boeren kamp kon nu worden gadegeslagen. Verschansingen, tenten, wagens, alles laf open voor de blikken van de Engelschen hoven op hun bergtop. Hun onneem- baren bergtop! Want daarvan waren de bezetters bij het nu alles toonende daglicht overtuigd: Hvm po sitie was onneembaar! Die overtuiging, van bevelhebbers cn manschappen, vervulde allen met overmoed en zorgeloosheid. De Schotsche Hooglanders, die aan den Noordelijken rand stonden, schudden de vuisten naar den vijand beneden cn noodigden hen lachend uit naar boven te komen, als hij durfde. Dat waren de soldaten in hun overmoed. Maar de bevelhebbers deelden hun optimisme. Colley was van plan geweest, versterkingen te laten opwerpen. Maar de tocht was zwaar geweest, en de mannon waren meer dan moe. Waarom hen dan moeilijken graaf- arbeid te laten verrichten, wanneer ieclcr kon zien, dat verdere versterking van deze natuurlij-ke vesting een absurditeit zou zijn? „We kunnen hier eeuwig blijven zitten", zei Colley tot een van zijn stafofficieren. En er werd feitelijk niets gedaan. Slechts maakten de soldaten hier en daar van losse stccncn iets, .vat zij als dekking voor hun hoofden beschouwd n, maar wat in werkelijk heid geen dekking bood, en in tegendeel een uitste kend mikpunt voor de Boeren vormde. Tegen zeven uur was een hinderlijk geweervuur be gonnen. Hinderlijk voor wie zich vertoonde, in elk ge val. Maar wie wijselijk achter den bergrand bleef, kon om het vuren van de Boeren lachen. Om half tien seinde Colley naar het F.ngelsche kamp: „We hebben het hier goed. De Boeren verspillen hun ammunitie." Het was waar, dat de Boeren nog al wat ammunitie verspilden. Maar niet alle ammunitie werd verspild. Om elf uur werd de commandant van do mariniers doodelijk getroffen. Desalniettemin was er niet de minste reden tot ongerustheid. Dit. veranderde tegen half twee in den middag. Een zestigtal Boeren was er in geslaagd tot op een ze ventig ineter afstand van een van de kopjes aan den Noordelijken bergtoprand te kliipmen zonder door iemand ontdekt te zijn. Plotseling verrees de heele troep op dien "korten afstand en opende oen even onverwacht als moorddadig vuur. De bezetting van liet kopje die een groot gedeelte van hun aantal plot seling dood of gewond zag neertuimelen trok zich terug. Oogenblikkelijk zond Colley uit het midden verster king. Maar toen de reserve die aanrukte de vluch tende mannen ontmoette, en ondertusschen op de geheele massa zonder ophouden door de Boeren ge vuurd werd, ontstond een onbeschrijfelijke verwar ring, die met een wilde terugtrekking van allen ein digde. Zoo was een gedeelte van den Noordelijken rand van den bergtop in de handen van den vijand. Toch was daarmee de toestand nog volstrekt niet hopeloos geworden. Het middengedeelte, en tweo kop jes aan beide zijden waren in handen van de Engel schen. Maar langs het verlaten gedeelte aan den Noordrand stroomden de Boeren naar boven. En elke Boer, die boven kwam, beteekende een scherpschut ter meer. De toestand werd inderdaad steeds moeilijker. Wel werd het vuur van de Boeren met kracht beantwoord, maar het voordeel van dit vuurgevecht was zonder eenigen twijfel aan de Boercnzijde. Een bnjonetaan- val kon nog redding brengen, en bevel werd gegeven de bajonetten op de geweren te zetten. Nog even wachtte Colley met zijn bevel. Toen viel plotseling een van do beide andere kopjes voor een Boerenaanval, en de strijd was beslist. Wie niet gevallen was, zocht zijn heil in de vlucht. Colley werd het laatst gezien, geheel alleen, kaars rechtop, tegenover het voorwaarts rukkende Boerenleger. Het volgende oogenblik had een kogel hem het hoofd doorboord. De Majubatop was negen uren in handen van de Engelschen geweest. Kookpraatje; 2.453.00 Verzorging van den zender; 3.00 —4.00 Populair concert door het K.R.O.-Salon-Orkest o.l.v. Marinus van 't Woud; 4.00—4.15 Gramofoonmuziek; 4.15 5.00 Concert door het K.R.O.-Kwartet; 5.0O—5.15 Gramofoonmuziek; 5.155.45 Vervolg Concert Kwartet; 5.45—6.00 Spreker: Max K. Gerisch. Onderwerp: „Nu eens naar het Zwarte Woud"; 6.00-6.45 Vervolg Popu lair Concert door het K.R.O.-Salon-orkest; 6.45715 Cursus Engelsch; 7.15—7.30 Gramofoonmuziek. 7.30-10.30 Uitvoering van Bach's „MaUhaus-^'S'tol»i door de Kon. Chr. Oratorium-Vereeniging „Excelsior", directeur: Bernard Diamant, in de Zulderkerk te Rot terdam; 10.3010.40 Pers-berichten Vaz Dias- 10.40 1130 Gramofoonplaten. Zaterdag li Maart. Hilversum (1875 M.) 9.00 Gramofoonmuziek. R-A. V.P.R.O. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Uitzending voor Arbeiders in de Continu-bedrijven 12.00 Politieberichten; 12.15 Middagconcert door het VARA-Septet; 1.45 Onderbreking voor verzorging van den zender; 2.15 Gramofoonmuziek; 2.30 Kwartiertje v. h. Instituut voor Arbeb'ersontwikkeling; 2.45 Paedago- gisch Concert; 4.15 Cursus Duitsch; 4.45 Gramofoon muziek; 5.00 W. Louwaars spreekt over: „Onze groote kinderen en onze tijd"; 5.30 „Ons Huis een Tehuis" door T. Landré; 6.00 S.D.A.P.-Kwartiertje: „De Algemeene beteekenis der Statenverkiezingen"; 6.15 Gramofoon muziek; 6.20 Literair Halfuurtje doo- V M. de Jong; 7.05 Foto-Halfuurtje door D. van Kreveld; 7.30 Politie berichten; 7.45 VARA-Varia; 7.55 Lezing over: „Het Pinksterfeest van den Arbeiders Sportbond"; 8.05 Zater dagavondprogramma. Medewerkenden: het VARA-Or- kest, Willem van Cappellen (voordracht), Marguerite Couperus (zang), Johan Jong (piano); 11.00 Gramo foonmuziek; 12.00 Sluiting. Huizen (298 M.) K.R.O. 8.009.15 Gramofoonmuziek; 10.0010.30 Piano (gramo- foonpl.); 10.3011.00 Hebreeuwsche Zang (gramofoon- pl.); 11.0011.30 Orkest (gramofoonpl.)11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje; 12.00 Tijdsein; 12.011.30 Lunchconcert door het K.R.O.-Sextet; 1.30—2.30 Gra mofoonmuziek; 2.30—3.30 Vragenhalfuurtje; 3.004.30 Kinderuurtje; 4.305.00 «Verzorging van den zender; 5.006.00 Gramofoonplaten; 6.016.15 Nieuwsberichten in Esneranto: 6.156.30 Journalistiek Weekoverzicht door Paul de Waart; 6.356.45 Gramofoonmuziek; 6.45 7.15 Cursus Esperanto; 7.157.35 Spreker; W. H. Rij ff. Onderwerp: Verzorging van het aquarium; 7.358.00 Gramofoonmuziek; 8.0011.00 Uitzending van den vroo- lijken avond in de Cantine van het Regiment Genie troepen te Utrecht. In de pauze: Nieuwsberichten van Vaz Dias; 11.0012.00 Gramofoonmuziek. De vorderingen der televisietechniek Door HERBERT E. IVES. Toen de Televisie voor de eerste maal gedemonstreerd werd in een verbinding tusschen het Bell laboratorium en het American Telephone and Telegraph gebouw (April 1930), heeft men tegelijkertijd nagegaan, welke veranderingen er noodzakelijk in een éénleidingsysteem moesten worden aangebracht, teneinde er een tweelei dingsysteem van te maken. Vanaf dat oogenblik heeft men een groot aantal van dergelijke proeven genomen, die niet alleen uitkomsten gaven voor het omwerken van het verouderde systeem, doch die tevens nieuwe ge zichtspunten openden voor de bestaande vorm van tele visie: het dubbelleidingssysteem. De aangebrachte ver anderingen in het oude systeem maken het toestel com pacter en komen in alle opzichten dit toestel ten goede. Een van die wijzigingen is het aanbrengen ^an een gloeilamp in plaats van de booglamp, die eerst werd ge bruikt voor het synenroniseeren. De stijgende vergroo ting van de lichtintensiteit, zooals ook noodzakelijk is voor de sprekende film, is hoofdzakelijk bij dit systeem. De gloeilamp beperkt het flikkeren, dat een booglamp altijd veroorzaakt tengevolge van ongelijkmatige vonken van de koolspitsen, zoodat het beeld rustiger wordt, een groot voordeel. Een ander voordeel is, dat de gloeidraad van de lamp een lagere temperatuur heeft, dan het kool- spitsenlicht en zoodoende een grootere lichtintensiteit geeft op de grootere golflengten, hetgeen het synchroni- seeren belangrijk vergemakkelijkt. Bij de eerste dubbelleidings-televisiedemonstratie viel de lichtbundel op een filter, dat alleen blauwe lichtstra len doorliet en daar de photo-electrische cellen van het potassium-sulphur-gas-type waren, die speciaal gevoelig zijn voor blauwe spectrumdeelen, was de verkregen licht intensiteit zeer hoog. Bij de tweeleidingstelevisie ziet men het beeld, dat gevormd wordt door de uitstraling van een Neonlamp, terzelfder tijd, dat het beeld aan de andere zijde wordt gescandeerd. De lichtintensiteit van de neonlamp is niet bijster groot. Het menschelijk oog is echter bijzonder gevoelig voor blauwe lichtstralen, zelfs wanneer de Intensiteit dezer stralen zeer miniem is, zoodat het ontvangen beeld, wanneer men er voor zorgt, dat dit uit lichtblauwe lichtstralen is samengesteld, steeds door ons gemakkelijk kan worden waargenomen. Daar echter rood en geel overheer3chend zijn bij het overbrengen van gezichts- en dus van vleeschkleuren, heeft men nu proeven genomen met het filtreeren van de roode stralen. Daartoe heeft men twee photo-electri sche cellen genomen van het caesium-oxygeen-type, die zeer gevoelig zijn voor rood licht. De uitkomsten van de- ze belïchtingsproeven, die zich dus uitstrekken tot beide uiteinden van het lichtspectrum, is een reproductie die in hooge -mate verbeterd is, tegenover de vorige resul taten. Het gelijkt buitengewoon veel op de beeldkwali teit, die raen verkrijgt bij het gebruik van stralen uit het midden van het lichtspectrum; een veelkleurig beeld te verkrijgen is op het oogenblik nog een van de opga ven, waaraan gewerkt wordt. De twee caesium-oxygeen-cellen zijn vlak tegenover de persoon, wiens beeld wordt overgezonden, geplaatst aan iederen kant van de vierkante opening, waardoor het beeld wordt gezien, één cel. Deze cellen zyn slechts half zoo groot als de potassiumcellen, maar de lichtin tensiteit van de caesiumcellen is zoo hoog, inzóoverre het kortegolfverkeer betreft, dat twee caesium-cellen even goeden dienst doen als twaalf potassiumcellen. De caesium-oxygeen-cellen, die zeer fijngevoelig zijn voor rood, hebben een neiging ook geel op te vangen. Maar er zijn goede filters voor dieprood voor gebouwd, zoodat alleen rood licht tot hun gevoelige deelen kan doordringen. De opname-ruimte wordt echter met een zwak geel licht bestraald, waardoor de donkere beeld- achtergornd eenigszins helderder wordt. Dit gele licht is sterk genoeg voor het „slachtoffer" om zich in de op nameruimte te kunnen oriënteeren. De nieuwe Neonlamp verschilt aanmerkelijk van de vroegere constructie. De anode is veel kleiner en steekt niet zoover in de bol van de lamp naar voreneen belangrijk voordeel! Een derde verbetering, die is aangebracht is het nieu we type Neonlamp, die een veel kleinere electrode heeft, welke tevens niet zoo ver in de lampbol uitsteekt. Een lens, in het bovenstuk van de lamp aangebracht, doet de stralen van de gloeiende anode doordringen in de lenzen van de synchronisatieschyf. Hierdoor worden groote electroden en sterken stroom zooals bij de vroe gere lampsoorten, totaal overbodig. De kleine, allumini- um anode is geschroefd op een grootere, koperen cylin- der, zoodat waterkoeling overbodig wordt, terwijl de grootere afstand van de anode tot het glas een langere levensduur van de lamp bewerkt, daar tot nu toe de hitte van de gloeiende anode een der groote oorzaken was van het snelle verbruiken van zulk een lamp. Hoe lamp en toestel ten opzichte van elkaar geplaatst zijn, is te zien op de afbeelding waarop men tevens het lenzensya- teem van de schijf en van de lamp kan zien. De plaats van de Neonlamp ten opzichte van het toestel. De schijf met het lenzenssteem is duidelijk zichtbaar. De verschillende verbeteringen brengen geen radicale wijziging in het systeem teweeg, dit is in hoofdzaak in groote lijnen, hetzelfde gebleven. Zij zijn het resultaat van de diepgaande onderzoekingen en studies, die de Bell-ingenieurs op dit gebied over dit onderwerp heeft gemaakt, onderzoekingen, welke gebaseerd zijn op de eerste Bell-televisie-demonstratie in 1927. Nadruk verboden). Of 93. „Al heb ik ook een dik hoofd gekregen, 't Raam is open," zei de man, „En nu zal ik maar dadelijk beproeven, Of lk er doorheen kruipen kan". „Ik kan niet wachten, ik zoek den Die er slinks van door is gegaan. En ik zou ook wel willen weten, Of d' andere is blijven staan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1931 | | pagina 10