Aluitu Niuis-
MratMii- Laltallal.
De Verwerkingsinrichting en de
Centrale Noodslachtplaats te Schagen.
Het Oude Huis.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
Eerste Blad.
Woensdag 18 Maart 1931.
74ste Jaargang No. 8834
COURANT.
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot .'s morgens 8 uur, worden Adver-
tentiën nog zooveel mogelijk in het eerstuitkomend nummer geplaatst
POSTREKENING No. 2Ï330. INT. TELEF. No 20.
Prijs per 3 maanden fl.80. Losse nummers 6 cent. ADVERTEN-
TI5N van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen) Grnotere letters worden naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
Zeer bevredende resultaten zijn In het
eerste exploitatie-jaar verkregen.
Nu het eerste jaarverslag van den Vleeschkeurings-
dienst in den kring Barsingerhorn is verschenen en
daarin mede tot uitdrukking komen de resultaten
verkregen met de Verwerkingsinrichting en Cen
trale Noodslachtplaats, zal het velen interesseeren
hoe het verloop, zoowel finantieel als anderszins
is geweest en daarom zullen we een en ander uit
het verslag vermelden.
Het verslag brengt in herinnering, dat op den lOen
Maart 1930 de opening van de stichting door den
heer Commissaris der Koningin ons gewest plaats
vond, in tegenwoordigheid van vele autoriteiten en
belangstellenden.
De keuring van Vee en Vleesch.
In het jaar 1930 zijn in totaal 6140 keuringen ver
richt. Hiervan hebben 3972 betrekking op gezonde
slachtingen, 468 op in nood gedoode dieren en 1730
op gestorven dieren.
Het totaal aantal afkeuringen heeft bedragen 1230;
7 afkeuringen hbben plaats gehad bij de „gezonde
slachtingen 103 bij de in nood gedoode dieren en
1120 bij de gestorven dieren.
Gegroepeerd naar de diersoorten kunnen de keurin
gen als volgt worden ingedeeld:
909 runderen, waarvan 273 uit nood gedood of ge
storven dieren;
227 graskalveren, waarvan 99 uit nood gedood of ge
storven dieren;
1545 nuchtere kalveren, waarvan 605 uit nood gedood
of gestorven dieren;
421 eenhoevige dieren, waarvan 69 uit nood gedood
of gestorven dieren;
2372 varkens, waarvan 524 uit nood gedood of ge
storven dieren;
626 schapen, waarvan 594 uit nood gedood of ge
storven dieren;
40 geiten, waarvan 5 uit nood gedood of gestorven
dieren;
Totaal: 6140 dieren, waarvan 2169 uit nood gedood
of gestorven dieren.
Bacteriologisch vleeschonderzoek heeft plaats ge
had bij:
57 runderen, waarvan goedgekeurd 51 stuks
12 graskalveren waarvan goedgekeurd 10 stuks
7 nucht. kalveren, waarvan goedgekeurd 7 stuks
12 paarden waarvan goedgekeurd 11 stuks
52 varkens waarvan goedgekeurd 45 stuks
3 schapen, waarvan goedgekeurd 3 stuks
Totaal 143 dieren, waarvan goedgekeurd 127 stuks.
Echinococcose (blaasworm) is waargenomen in 90
gevallen, nl. 70 maal bij paarden, 10 maal bij runde
ren, 10 maal bij varkens.
Bij de gezonde; slachtingen werden 245 gevallen
van tuberculose geconstateerd, en wel: bij runderen
140 of 22 bij varkens 105 of 5
FEUILLETON
Naar het Hongaarsck van
CECILE TO RM AY
door
J. W. JORISSEN
Op eens zag hij verdrietig rond. Hij had geen ver
trouwen in hetgeen hij zich zelf beloofde. Zoo dikwijls
hij iets belopfd had, zoo dikwijls had hij zijn woord
gebroken. Hij moest aan iemand anders zijn woord
geven. Waar was Anna?
Anna stond over de trapleuning gebogen en zag naar
de poort Zij veranderde niet van houding, toen haar
broer naar haar toe kwam.
Wat doe je hier? vroeg Chrlstoffel, om haar aan
dacht op zich te vestigen. Hij had haar noodig, hij
wilde haar spreken. Nu dadelijk, omdat hij later mis
schien niet de kracht daartoe zou hebben.
Anna...
Het jonge meisje keerde zich naar hem om, maar
haar blik ging langs hem heen.
Er komt iemand aan, zei Anna, er wordt be
neden aan de poort gebeld. In dit oogenblik leefde zij
zoo hevig haar eigen leven, dat haar hart de stille
roep om hulp van een ander leven niet vernam.
Christoffel bleef nog een oogenblik bij haar staan en
begon toen te fluiten. Het oogenblik was reeds voorbij,
waarin hij behoefte gevoelde om te spreken. Hij was
blij, dat hij zich niet door onaangename beloften gebon
den had. Hij bleef vry.
Anna had er nauwelijks erg in, dat hij wegging.
Wederom boog zij zich over de leuning. De hoeken
van haar mond en van haar oogen trokken ongemerkt
naar boven. Haar kleine gezichtje kreeg daardoor een
eigenaardige, afwachtende uitdrukking.
En werkelijk kwam dien dag hij, dien Anna ver
wachtte.
fcij zaten in de zonnekamer een beetje stijf in een
halven cirkel alsof men midden op den vloer een hoe
pel had gelegd.
Thomas Illey had ook zijn zuster meegebracht. Chris
toffel was er ook en Anna had een gevoel, alsof ieder
een moest bemerken, dat zq moeite had met ademhalen
Het aantal open vormen hierbij bedroeg 11.
In totaal (nooclslachtingen medegerekend) werd 280
maal tuberculose waargenomen
In het jaarverslag aan den Inspecteur konden de
eigenaars van 34 runderen met een open vorm van
tuberculose worden opgegeven.
In. totaal is aan keurgelden ontvangen een bedrag
van f 10858 42, waaronder is begrepen f 347.72 voor ont
vangen invoerkeuringen.
Meerdere malen gaf de keuring van een nood-
slachting aanwijzingen voor den eigenaar cm de ge
constateerde ziekte bij de nog op de boerderij aan
wezige dieren te bestrijden.
ln 1930 behoefde geen enkel proces-verbaal wegens
overtreding opgemaakt te worden en verzoeken tot
herkeuring in onzen kring zijn niet ingediend.
I
De noodslachtplaats.
Naast de centrale noodslachtplaats zijn de bestaan
de particuliere noouslachtplaatsen genandhaafd, zoo
dat eiken veehouder de keus is gelaten tusschen de
nieuwe slachtplaats of een der reeds vroeger be
staande.
De groote massa heeft de voo--deelen van de nieu
we slachtplaats ingezien. Terwijl voorheen de eige
naar, practiscli gesproken, geheel afhankelijk was
van den houder der nuodslaeatplaats, en genoegen
moest nemen met het uitbetaalde bedrag voor zijn
goedgekeurde noodslachting, kan de eigenaar in de
nieuwe inrichting zijn goedgekeurde bout zelf ver-
koopen of laten verkoopen.
Bijna zonder uitzondering 'aten de eigenaars den
verkoop over aan de Directie van de Noodslacht
plaats.
De uitbetaling is in het algemeen bevredigend.
Het goedgekeurde en het v.g t vleesch (voorwaarde
lijk goedgekeurd voor verkoop in het klein onder toe
zicht) wordt grootendeels betrokken door de hou
ders van de oude noodslachtplaatsen. Een aanwezige
koelruimte, op temperatuur gebiacht met een ammo-
niak-koelmachine, kan bij een te grooten voorraad
vleesch dit vleesch dagen lang tegen bederf bewaren.
In bet afgeloopen jaar is aan de Centrale nood
slachtplaats verkocht aan vleesch voor f 16892.49.
Uit eigen kring zijn gesleril.scerd: 4 runderen we
gens tuberculose; 3 varkens wegens tuberculose; 3
varkens met vlekziekte, 2 varkens om andere redenen
Bovendien zijn aan de noodslachtplaats aange
voerd 5 varkens, 9 runderen en 1 graskalf, welke zijn
gesteriliseerd.
Voor het gesteriliseerde vleesch kon steeds in onzen
kring een voldoend afzetgebied worden gevonden,
zoodat de opbrengst van dit vleesch zeer bevredigend
is geweest.
Van de ter slachting aangevoerde dieren, die in
nood waren gedood, werden er 69 afgekeurd en 175
goedgekeurd en van de 804 gestorven dieren werden
er afgekeurd 650 en goedgekeurd 154.
en dat het bloed haar voortdurend naar het gezicht
steeg.
Zorgvuldig begon zij op zich zelf te letten, maar haar
stem klonk heel natuurlijk, hare bewegingen waren cor
rect, alsof iemand anders in haar plaats handelde. Zij
werd rustiger, uit de verwarde geluiden in haar hoofd
ontstonden woorden. De stem van Thomas Dley zonder
de zich af van de andere en strekte zich naar haar uit,
alsof hij haar aanraakte.
Zij schrok. Onweerstaanbaar moest zij haar gelaat
naar hem wenden. De oogen van Illey waren glanzend
en diep. Slechts één oogenblik zag zij hem zoo, toen
kwam een gedwongen trek op zijn gelaat en op eens.
bijna onmerkbaar voor de anderen, koelde de glanzende
warmte in zijn bruine oogen af.
Maar Anna bemerkte het, hoewel Thomas Illey, se
dert haar vader van het kantoor gekomen was, slechts
met Jan Hubert sprak, die even zoo plechtig op zijn
stoel zat. als indertijd in den salon van barones Geramb
aan de zijde van den heer Bajmcczy.
Zij spraken van de stad. Van nieuwe spoorlijnen. Van
Donaubooten. Van bouwen. Van politiek.
Anna had hiervan niet veel verstand. In het huis der
Ulwings beteekende de staatspolitiek slechts een goed
of een slecht zakenjaar. Zij zagen daarin slechts een
werktuig of een hinderpaal, terwijl zij bij Illey een doel
voor zich zelf scheen te hebben.
Hij begon op eens drukker te praten.
Tevergeefs zullen zij ons trappen, tevergeefs ons
worgen, zeide hij en zijn blik werd hard. De groote vrij
heid der normaden is het oorspronkelijk vaderland van
mijn geslacht. Daar vandaan zijn wij gekomen. Dat kan
men niet vergeten....
Anna zag hem vol spanning aan en, terwijl zij luister
de, kwamen lang vervlogen herinneringen haar weer
voor den geest. De vroegere winkel van grootvader Jörg.
koortsige menschen en die geheimzinnige, zwaro stem,
die eens, zonder woorden, haar 2iel begeesterde voor
iets, dat zij niet begreep. Nu leek het haar, alsof Tho
mas Illey woorden g~' aan de vroegere stem en zij be
greep thans veel, van wat zij in haar kindertijd beleefd
had.
Ook Jan Hubert luisterde met aandacht naar de
woorden van Illey en ondertusschen dacht hij aan
zijn vader, bouwmeester Ulwing. Wat hij voor de
stad had gedaan en gevoeld, dat voelde Illey voor het
geheele land, dat zou hij voor het geheele land wil
len doen. Maar zou het mogelijk zijn?
Hij glimlachte even. Zoo zijn al die Hongaar-
sche heeren. Ieder voor zich wil het heele land red
den, maar wanneer zij ieder slechts voor een deel er
van zorgden, zouden zij meer bereiken. Rustig be
kritiseerde hij, bij zich zelf, zijn gast, maar luisterde
De verwerkingsinrichting.
Aan deze inrichting is, om het den veehouders ge
makkelijk te maken, een ophaaldienst verbonden.
De medewerking van de veehouders is verkre
gen, door hen uit te betalen 90 van de waarde
van de huid, en zoo mogelijk nog iets voor het cada-
ver (maximaal f 10 per koe en paard, f 10 voor een
zwaar varken).
Ophaalloon wordt alleen dan in rekening gebracht,
als de eigenaar een uitbetaling ontvangt voor de
bout.
Indien bij aanvoer van een gestorven dier de kans
op goedkeuring bestaat, wordt dit in de Centrale
noodslachtplaats geslacht en gekeurd. De hoop op
goedkeuring is voor de veehouders een aansporing
om spoedig bericht te zenden als een dier dreigt te
sterven of is gestorven.
Wat voorheen den grond in ging.
Wekelijks worden duizenden Kilogrammen ver
werkt: deze zelfde massa met verschillende micro
organismen, waaronder veel pathogene (ziektever
wekkende). werd voorheen begraven, maar wordt
thans verhit op een temperatuur van 140 tot 145 gr.
C. Dat hiermede een groot hygiënisch belang is ge
diend, behoeft geen nador betoog.
Het schrob- en spoelwater van den vloer, waar het
afgekeurde materiaal heeft gelegen, en waar dit ma
teriaal ketelklaar is gemaakt, kan worden gesterili
seerd, alvorens het in de riolen afloopt naar de bio
logische reiniging.
Ook het vuile water uit de Centrale slachtplaats
moet de biologische reiniging passeeren, alvorens
het in het polderwater wordt geloosd.
De voordeelen van een keuringsdienst als die van
den Kring Barsingerhorn, waar direct na keuring
bij de „gezonde" slagers het afgekeurde in de mee
gevoerde kisten wordt gedeponeerd en wordt ge
bracht naar de Verwerkingsinrichting, is ook inge
zien door andere Keuringskringen, o.a. Den Helder.
Ook hier is dit jaar een ophaaldienst georganiseerd
voor de gemeenten Den Helder, Anna Paulowna en
Wieringen, waarbij door den keuringsambtenaar af
gekeurde organen en afgekeurde kleinere dieren
(kalveren, schapen, enz.) worden getransporteerd
naar een centraal punt. vanwaar het op bepaalde
tijdstippen door den dienst van de Verwerkingsin-
■•ichting te Schagen wordt afgehaald. De grootere
dieren worden op verzoek bij eigenaren of uit de
slachtplaatsen direct gehaald. De inbrengers van de
grootere diren ontvangen een uitkeering op denzelf
den voet als de inbrengers in den Kring Barsinger
horn.
Behalve met de genoemde gemeenten Den Helder,
Anna Paulowna en Wieringen. heeft de Kring ook
een overeenkomst gesloten met de gemeenten Scher-
mcrhnrn, Heerhugowaard, Alkmaar en Koedijk. Met
andere gemeenten ten Noorden van Alkmaar zijn
onderhandelingen gaande.
De overeenkomst met het abattoir te Alkmaar is
ingegaan den lsten September 1930 en voorloopig
voor één jaar gesloten. Al het materiaal ook groo
te dieren uit den geheelen Keuringskring Alk
maar, wordt gecentraliseerd aan het Gemeente-
Slachthuis te Alkmaar, vanwaar het door onzen
dienst na voorafgaand bericht zoo spoedig mogelijk
wordt weggehaald. De hoeveelheid materiaal door
den Kring Alkmaar geleverd, is vrij aanzienlijk.
Vanaf 1 Maart 1930 zijn aan de inrichting verwerkt:
39 paarden, 184 runderen, 72 kalveren, 239 nuchtere
kalveren, 282 varkens, 376 schapen en lammeren en
5 geiten. Bovendien zijn aangevoerd van Alkmaar en
Den Helder 98V2 kisten materiaal pl.m. 29550 K.G.
(grootendeels organen).
toch gretig, want er klonk vertrouwen uit zijn woor
den en zijn gedachten vonden een steun in die
kracht.
Maar zou het werkelijk mogelijk zijn, dat het
oeconomische leven bij ons er nog eens boven op
komt? Jan Hubert dacht op het oogenblik alleen
aan zijn zaken. Hij begon over houtprijzen te spre
ken, over bouwmaterialen, over arbeidsvoorwaar
den.
Martha lachte verstrooid in het hoekje van den
divan. Christoffel sprak zenuwachtig er tusschen
door, maar zijn vader hield niet op.
Thomas Illey zat beleefd te luisteren. Anna be
merkte. dat hij in de richting van de console keek,
naar de klok onder de glazen stolp. Angstig volgde
zij zijn blik. Nog nooit had zij zoo vijandelijk snel
den wijzer zien loopen. En, in dit oogenblik, begreep
zij, hoe de uren zouden zijn, als zij wederom alleen
bleef.
Zij moest Illey iet3 zeggen, voor hij heenging, iets.
dat hem terug zou brengen. Zij had er geen erg in,
dat zij opstond, evenmin, dat zij naar de piano ging.
Ja, zing wat, Anna, zeide Martha.
Zing! riep Christoffel en was blij, dat hij zijn
vader kon onderbreken.
Verlegen keek Anna Illey aan. Zijn oogen smeek
ten haar ook. Hunne blikken ontmoetten elkaar. Zij
stonden ver van elkaar en toch had het meisje het
gevoel, dat zij zich over hem heen boog, als moest
zij hem, hem alleen, iets zeggen. Wat, wist zij nog
niet, maar onder haar handen ontwaakte op de piano
reeds het lied van Schubert.
Sei. mir gegrüsstSei mir geküsst
In een matte, rosekleurige wolk steeg het bloed
Anna naar de slapen. Haar gelaat werd vreemdsoor
tig mooi, haar ongerepte, kleine borst steeg op en
verhief zich onder haar dunne kleed als een paar
witte vleugels en haar stem stroomde rein, meeslee-
pencl, als een diepe, stralende jeugd en de onbe
wuste, heerlijke bekentenis van haar geheele liefde.
Verwonderd zag Christoffel haar aan. Zoo had hij
zijn bedaarde, verstandige zuster nog nooit hooren
zingen. Allen zagen naar Anna. Niemand begreep,
wat er gebeurde en toch was het, alsof een warm
licht hen allen doorstraalde.
Hoe mooi is zij, als zij zingt, dacht Thomas
Illey.
De menschen zien elkaar niet altijd, slechts nu en
dan, telkens een oogenblik. In dit oogenblik zag Tho
mas Anna. Hij werd een beetje bleek en het kwam
hem voor, alsof iemand met een heete, streelende
hand de lucht om zijn gezicht in beweging bracht.
Zijn oogen gehoorzaamden hem niet meer, begeerig
omhelsden zij het meisje.
In totaal is verwerkt pl.m. 140 duizend K.G. mate*
riaal.
Uit deze hoeveelheid is verkregen: 37225 K.G. dier
meel, 18446 K.G. vet, 1033 K.G. beendermeel.
Door den heer Inspecteur van de Volksgezondheid
is tweemaal een monster diermeel opgezonden naar
het Centraal Laboratorium. In één van deze gevallen
was het meel afkomstig van materialen dat rijk was
aan pathogene bacteriën. De uitslag van het onder
zoek was, dat het meel geen pathogene-kiemen bevat
te.
De vraag naar het product diermeel, dat aan den
groothandel wordt verkocht a f 19.— per 100 K.G. af
inrichting, overtreft den laatsten tijd de productie.
Voor cadavers is aan de veehouders uitbetaald een
bedrag van f 1122.50, terwijl van de verwerkte cada
vers in totaal aan cadavers en huiden voor de vee
houders is ontvangen f3059.47.
Voor diermeel (4- beendermeel) is ontvangen
f7449.31.
Het vet heeft opgebracht f4122.20.
Het finantleele gedeelte.
Wat het finantieele gedeelte betreft, is het zeer
moeilijk een zuivere rekening op te zetten voor den
keuringsdienst, noodslachtplaats en verwerkings
inrichting, daar de werkzaamheden te veel ineen grij
pen.
Verschillende malen wordt er tijdens den ophaal
dienst gekeurd en werkzaamheden in noodslacht
plaats en verwerkinginrichting behooren dikwijls tot
de afwerking van de keuring.
Om een zoo zuiver mogelijke scheiding te maken,
zijn voor den keuringsdienst de cijfers overgenomen
van 1929, toen reeds de negen aangesloten gemeen
ten één keuringskring vormden en de uitgaven uit
sluitend den keuringsdienst betroffen. Het resultaat
is dan, dat de keuringsdienst een winst oplevert van
f337.53.
Voor noodslachtplaats en verwerkingsinrichting zijn
uitgaven, speciaal voor een der beide onderdeelen, op
afzonderlijke rekening geboekt.
De overige uitgaven werden gelijk verdeeld, terwijl
de rente en het vernieuwingsfonds a f2000.—, voor
ongeveer 1/3 ten laste kwam van de noodslachtplaats
en voor 2/3 van de verwerkingsinrichting.
Deze verdeeling is genomen naar de stichtings-
kosten.
De noodslachtplaats eindigde zonder winst of ver
lies, de verwerkingsinrichting gaf een verlies van
f 883.92.
Het totale verlies van f546.39 wordt overgebracht
op de rekening 1931.
In deze rekening is de verplichte aflossing van
f4167— niet in aanmerking genomen, omdat zij ten
laste komt van de rekening 1931.
Daar de inrichting 9 maanden heeft gewerkt, zou
de exploitatie met f 3125.25 moeten worden belast om
oen zuiver beeld te ge-ven. Dit jaar moet evenwel als
proefjaar worden beschouwd, omdat de eerste maan
den werden gemist en in het begin niet in die ruime
mate werd gebruik gemaakt van de noodslachtplaats,
terwijl ook de buitengemeenten nog niet alle aan de
Anna begreep dien blik niet en toch trof hij haar.
Toen was het lied uit. En in de stilte bekoelde bij
na plotseling het wezen van Anna. Haar groen
blauwe oogen zagen koud in het rond, haar wenk
brauwen werden onbeweeglijk. Toen zij Illey aanzag,
was haar gelaat ondoordringbaar gesloten. Zij wilde
bedekken, wat zij uit zich zelf getoond had, alsof zij
zich er voor schaamde.
De anderen zetten ook weer een gewoon gezicht.
Alles werd alledaagsch gewoon. Netti bracht de lamp
binnen. Het was avond.
Een week was nog niet geheel voorbijgegaan, toen
Thomas Illey weer naar het oude huis ging. Hij
kwam alleen, Martha was naar buiten gegaan.
Naar de moeder van haar bruidegom, zei Illey.
Een lange verkeering. Van den herfst is de bruiloft
Een zorg minder.
Daarna sprak hij er niet meer over. In 't algemeen
sprak hij weinig. Ook Anna sprak niet veel, maar
toch was de stilte tusschen hen vroolijk en gelukkig.
De breinaalden van juffrouw Tini sloegen snel te
gen elkaar onder de lampekap en de uitdrukking
van haar strak, lang gezicht was, als wanneer oude
menschen door het venster naar de lente kijken
Anna beefde meermalen, alsof de man met zijn
blikken haar bij haar naam noemde. Over het bor
duurraam heen lachte zij tegen Thomas, dan boog
zij haar hoofd weer en de steenen in haar ringen
glinsterden regelmatig in het lamplicht, telkens als
zij den zijden draad in de hoogte trok.
Jan Hubert kwam van het kantoor. Mejuffrouw
Tini stak de breinaalden in het katoenfluweel en
stond op Haar voetstappen weerklonken in de gang
en Jan Hubert begon weer te spreken over de zaak,
over de stad, over de bouwerij.
Om dezen tijd luisterde Anna voortdurend naar
het tikken van de klok. Als zij alleen was geweest,
met Thomas Illey, zou zij naar de klok zijn gegaan
en den wijzer teruggezet hebben en daarmee zou zij
alles verteld hebben, wat zij niet kon zeggen. Maar
zij waren nooit alleen. Alleen als zij zong, kon zij'
Thomas iets zeggen.
Begreep hij het? Hoorde hij haar graag? Zij wist
het niet. Illey was anders als de anderen, die zij tot
nu toe had leeren kennen. Ais hunne oogen elkaar
in de stilte ontmoetten, voelde zij zich heel dicht bij
hem. Als zij met elkaar spraken, leek het haar, alsof
zij ver van elkaar verwijderd waren en hunne stem
men over groote afstanden tot hen moesten komen,
zoodat hunne woorden onderweg geheel koud wer
den.
Wordt vervolgd.
