esstes-Sport en Hefsen-Syranastiek Bont Allerlei. VOOR ONZE SCHAKERS mê S6 m i m VOOR ONZE DAMMERS *'Y>. 9 m m m 9 m X w 'wt w "m m m EVENTJES DENKEN Vraagstuk No. 717. Vraagstuk No. 718. Vraagstuk No. 719. ai -p HP lil sp it gSf É^Ül i n» jg mm, 1 T M Jjj IpH fB Vraagstuk No. 729. •p/ï 0 5 10 N f|§ g§ 15 B ii ut '20 Sg m ss 25 ii fg 30 Wip H 35 '91 Hf 40 m 45 50 m gun Ips ÉS De geschiedenis van het damspel. ra *i, rr tsr- Brabanlsche brieven. Planten in Kamer en Tuin. WARE WOORDEN. onder leiding van GEO VAN DAM. ka. Nieuwe opgaven. „EEN MISREKENING". Een winkelier kocht een kist sinaasappelen, en ver kocht deze zuidvruchten volgens grootte. Hij vroeg voor een deel van den voorraad, zijnde 120 stuks, 10 cents voor de twee; voor 120 onderen 10 cents- voor de drie en voor de laatste 120 10 cents voor de vier sinaasappe len. Op deze wijze beurde hij in totaal f 13.—. Een week daarna heeft hij weer een kist sinaasappe len ingekocht, inhoudende 360 stuks, maar heeft geen tijd om ze volgen» grootte te sorteeren. Hij redeneer de toen als volgt: Dc vorigen heb ik verkocht: 2 voor 10 cents, 3 voor 10 ets., en 4 voor 10 ets., dat maakt 9 voor 30 ets., dat is gemiddeld 3 stuks voor 10 cents. Ik verkoop ze nu dus allen voor dezen prijs en bespaar mij veel werk met het sorteeren, terwijl ik evenveel leur". Hoe verbaasd was hij echter, toen bleek, nadat hij wederom alie sinaasappelen verkocht had, dat hij in totaal slechts f 12.ontvangen had! Wie kan verklaren, hoe dat kwam? „DE PUZZLENDE GROOTPAPA". Bij een huwelijksfeest zegt groptvader van het bruid je tot het jonge paar: „Gij zijt samen nu juist zou oud als ik was toen ik trouwde; en Uw moeder, lieveling, die 2 Jaar later ter wereld kwam, Is nu juist zoo oud als ik was, toen zij haar persoontje aan de wereld toonde. Zij is nu ook dubbel zoo oud als zij was toen ze huwde en gij, bruidje, werd een jaar na haar huwe lijk geboren". Hoeveel bedraagt het verschil in leeftijd V3n het jonge paar? oplossingen van de puzzles uit ccs vorig nummer. Deze v.-orden de volgende week opgenomen. van E. B. C o o k. (Chess Nuts 1368). ---- m 535 Wit 11 st De diagramstand behoort te luiden: Wit 11 st.: pions op a3. a4, c2. do. el. g3, Ta2, Tb6. Lc5, Lg6. Kei. Zw. 8 st.: plons op a7, a5, c4, e3, e5, f4, g4, Kc3. Wit speelt en geeft in vier zetten mat. van Chavanon, Frankrijk. Zw. 14 st. Wit 14 st. Hiermede hebben wij het genoegen, een nieuw artikel te openen, waarin wij o.m. zullen trachten, den begin- nenden damspelers onder onze lezers eenige kemnis bij te brengen van het fraaie damspel, 't spel, dat geheel gebaseerd is op vernuft en logische redeneering, waarin toeval of geluk absoluut zijn buitengesloten. Dammen is geen kinderspel, neen, het eischt even veel van het denkvermogen als het schaakspel, ea toch hoort men zoo dikwijls beweren, dat schaken moeilijker is dan dammen. Deze meening is beslist onjuist en om het onlogische van deze bewering eens duidelijk aan te toonen, zullen wij hieronder laten volgen, wat de be roemde Engelsche cryptograaf Edgar Allen Poë, de voorlooper van Conan Doyle, den schrijver der Sherlock Holmes verhalen daarover in een van zijne boeken heeft gezegd; bij welk betoog wij ons geheel aansluiten, behoudens enkele kleine bijzonderheden, welke o.i. niet geheel juist zijn. „Bij het schaken, waar de stukken zich op onder scheiden vreemdsoortige wijzen bewegen en verschil lende veranderlijke waarden bezitten, wordt dat, wat slechts samengesteld is de dwaling komt ook elders voor gehouden voor diepzinnig." „De opmerkzaamheid speelt hier de hoofdrol. (Dit is niet geheel juist, wel is opmerkzaamheid een voorname factor in het schaakspel, doch de hoofdrol speelt zij zeker niet. Red.) Blijft zij slechts een oogenblik in gebreke, dan wordt iets over het hoofd gezien en na deel of volkomen nederlaag is het gevolg. Daar nu de mogelijke zettèn niet slechts groot in aantal zijn, maar door elkaar grijpen, worden de kansen van voorbijzien aanmerkelijk vermeerderd en in negen van de tien gevallen zal de geheel in het spel verdiepte over den scherpzinnige zegevieren. (Wy zouden de uitdrukking „in negen van de tien gevallen" willen veranderen In: „in de meeste gevallen." Red.) „Bij het dammen daarentegen, waar de zetten naar éénzelfde wet plaats hebben en slechts weinig verschei denheid aanbieden, is de waarschijnlijkheid, dat de spe lers zondigen door onoplettendheid veel geringer, en blijft meer attentie betrekkelijk werkeloos; mitsdien moeten de door elke partij behaalde voordeelen op reke ning worden geschreven van meerdere scherpzinnig heid." Tot zoover Poë, die dus aan het damspel de voor keur geeft boven het schaakspel, ter versterking van het fijnere intellect. Hoewel Poë alleszins competent tot oordeelen mag worden geacht, zijn wij persoonlijk toch van meening, dat schaken zoowel als dammen even veel van het vernuft en het verstand vergen en be paalde eigenschappen als. concentratie-, combinatie-, voorstellingsvermogen door beide spelers even sterk worden ontwikkeld. Alvorens tot de technische behandeling over te gaan, zullen wij eerst nog even de geschiedenis van het dam spel nagaan, doch kunnen, met het oog op de plaats ruimte, slechts de voornaamste gebeurtenissen vermel den, die uit de beste bronnen zijn geput, n.1. door de desbetreffende werken, welke zich in de Universiteits- Bibliotheek te Amsterdam bevinden, te raadplegen. Onder de dynastie der Pharao's van Memphis werd het damspel waarschijnlijk samengesteld door een twee tal slaven, welke aan de Pyramiden werkten. (Slot volgt). Diagramstand in cijfers: Zw. 14 st. op 3, 5, 6, 8—11, 13, 14. 18, 21. 26, 27. 31. Wit 14 st. op 22, 24, 25, 28, 33. 3739, 4244, 47. Wit speelt en wint. FEUILLETON. VERTELLINGEN Ulvenhout, 31 Mèèrt 1931. Menier, ok aan m'nen slip getrok- Nouw, z'emmen mijn dan ken, amic'o. En nie zoo zui nig. Keb *n goede opsalle- maander g'ad. van diecn griep. En wilde wel geleu- ven, hij zit nog in m'n beenen. Elk been weeg mo honderd kilo's en as ik over d'n weg gaai, dan vuul ik me-n-as 'nen o'.ifant-zonder- slurf, mee die zw are beenen en dan hè'k weremdig aan vechtingen om mee m'nen stèèrt te gaan kwispelen. Griep? As ze d'n lesten Zondag mijn alleen teugen die Belze rooie duuvels hadden laten speulen en ze hadden op d'n bal mee duidelijke letters „gi4ep" geschilderd,, dan had Ollaand gewonnen moo 100. Kad d'n bal aan flar den getrapt om m'n gemoed te koelen op dieën griep. Ik wijt 't aan d'n schoonmaak! Keb 't heur dan ok vlakaf gezeed. 'k Zee: „ge mokt 'nen mensch nog dood mee oew ge- kledderdekladder!" Toen hadde ze motten zien kijken, amico! Of ze 'n kommeke van 't mooie servies gebroken had. „Dus dan zal ik 't nog gedaan emmen?" vroeg ze on- geloovig. „Gij, en niemand aanders. En as ik 't er niemeer bo- venophaal, dan hedde gij 't mee oewen frotteschen schoonmaak op oew geweten." En of.'t nouw d aard au r kwam, ik weet 't nie, maar 'n haalf uur later sting 'r 'nen mensch veur m'n kokkerd mee 'n valieske in z'n haanden. Kad sjuust 'n oogen- bllkske geslapen. „Zoo Dié" zec-t-le: ..hoe is 't er mee?" En wat da was weet ik nie, amicat, maar 'k had gewoon gin lust om antwoord tc geven, 'k Dee net of ie locht was en keek naar 't p'.afond van de bedstee mee de juu in. Gatvernolle, 'k was zoow kwaad ee! Daar buiten sting de zon te schijnen of 't muziek was; dieën kérel mee z'n kofferke zag er uit of ie naar 'n fiest moest: Trui was gelukkig omda ze d'ren zin gekregen had en d'n schoon maak achter d'ren rug was; op d'n erft was 'r 'n lawijd van de k>r en of ze fiestvergadering hadden van de „Vrije Vrouw"; in de stallen sting er éénen te fluiten da d-et oew deur merg en been gong en ik... ik lag mee de griep in m'n knoken en mee n'en bonk koorts in de bedstee as 'nen stlefzeun. Man, ik had 'm toch zoow hangen. „Hoe is 't 'r mee, Dré?" vroeg 't valieske weer. „Reusachtig!" zee ik. ,,'k Vuul me zoow lekker as de Kop van Jut na de kermis; 'k vuul me voos-geslagen." Toen deed ie z'n valieske open, haate!e-n-'r 'nen soor tement van katteprul uit en stopte de uiteinden daarvan in z'n ooren. Toen draaide-n-ik m'n eigen om en gong slapen, 'k Liet 'm douwen, trekken roepen en schudden, maar 'k liet me nie „wakker"-maken. Misschient nie aarig van me, toegegeven maar zoo as ik al zee: 'k had zóów de pee in m'n zielement, om in deuzen veur- jaarstijd as 'nen haalfbakken prulleman In bed te motten leggen, da'k 't oew nie zeggen kan. Toen d'n dieën mee dieën katteprul in z'n ooren mijn nie .wakker" kon krijgen, toen riep ie 'r Trui bij. „Perbeerde gij 'm 's tot rede te brengen, Trui," zee- t-ie: ,hij houw z'n eiges slapende en 'k mot 'm toch effe onderzoeken." Trui gooide de dekens van me af en blèrde: „Dreee, hier is d'n doktèèèr. „Gif me maar 's 'n kommeke koud water," zee de va lies toen teugen Trui. Maar daar was ik zeivers bij, amico. 'k Bukte m'n eigen onder de bedstee, pakte d'n poo en 'k zee: „ollee, dan allebei tegelijk!" Wa-d-emmen toen gelachen. „Biest!" roep Trui: „is ie me daar méér dood ss levend en wil ie gatsammelievebben gaan duweleeren op hop... popopop...!!" en ze wier pèèrs van d'n lach. D'n dokter gong er ok zoolaank bij zitten en stak z'nen katteprul zoolaank in z'nen zak. „Kommeke koffie veur d'n schrik, menier d'n dok ter? vroeg Trui zoetsappig. En na 'n menuut of tien was ie weer aan de beurt. „Zuchten," zee-t-ie en dan hiew ie d'n katteprul op m'n gloeiend vel. „Zuchten." Kek, amico, da's nouw één van de dingskes waar ik zoo de smoor aan gezien eb, ee; As ge ziek verklaart zijt. dan hedde maar te zuchten en te ditten en te datten da-d-'n aander allegaar kommandeert. Toen die heksersieties klaar waren, zee ie: „Dré, 't is griep!" „Kek nouw," dee ik verwonderd; „griep, ge zou toch zeggen ee?" „Wat hadde dan selvers gedocht?" vroeg ie. „Nouw," zee ik toen seerejeus: ,,'n miskraam of zoo iets, ee!" Am.co, wa-d-emmen toch nog 'n plazier g'ad. Trui lachte en schold. D'n dokter lachte mee z'n gezicht omlaag en ik lachte mee 'n effen gezicht, waant eigen lijk was ik te beroerd om haardop te lachen. Maar ondertusschen was ik de segaar. In bed blijven, koorts opnemen mee zo'n glazen büske, vuile poeiers slikken en stoomen dat de daampen uit de bedstee sloe gen. 'n Lief baantje, da beloof ik oew. En as ge daar dan netjes opgeborgen ligt achter de bedsteegoidijnen en ge ziet dan deur 'n splitje 'n scheut goud naar binnen stralen var. de nuuwe veurjaarszon, ge heurt de veugeltjes in d'n noteléér 'n bombarie maken of 'r 'n muljoen zuiveren klokskes in de takken hangen; ge ruukt nouw en dan d'n lekkere mlestlocht, die er van oew akkers naar binnen golft, kek, dan zoude ra zend worren. Zoo gaauw as 't maar efkens kon ben 'k dan ok d'n koffer uitgekropen. Maar 't wirke is nie datte! 't Is maar te schraal, veur mensch en plaant. 't Ge was, verg.mes teer nog, staat te kwijnen de leste weken. De èèrde leet 'r bij, wit van schraalte en kouw. Rengel motten me-n-emmen. Lekkere, wèrme veurjaarsrengel. April schrijven me nouw; grasmaand! Maar 't is nog niks horre. April hee 'nen kalen kop, wa-d-ik 'm smoes. Niks groeit er op, niks en 't mot gauw veraan- deren. In ieder geval: 'nen gruunen Paasch van 't jaar? Louw! En as 't nie sodemearels gaauw omslaat dan zijn me weer gaauw 'n volle maand ten achteren. Deur de late vorst emmen laat gezaaid en nouw mee 't schrale weer, doe-g-et zaaisel nikske nog. D'r zit wel werking, horre. 'k Zouw liegen as'k da nie zien wouw maar 't is te prullig. As nadenmiddag 't zonneke zakken gaat, dan vaalt 'r 'nen kouw over de èèrde of 't Januari is en da's kepot De wind mot uit dieën oostenhoek. Eerder deugt 't nie. Affijn, 'k ben nouw in de veftlg en 't is heel m'n leven terecht gekomen, 't zal van 't jaar weer wol te rechte komen, zoo nouw nie, maar da-d-'nen mensch ongeduldig worren zouw mee da getreiter van kouw, griep, onvruchtbaarheid en da-d-allegaar mee de Paasch veur de deur, 't is te begrijpen, ee? Ollee, ik gaai er maar afscheien, De leste griepnesten tempteeren m'n luchtpijp nog en schrijven zonder pepke, is maar half werk. Volgende week 'n velleke meer motte maar denken. Veul groeten van Trui en as altij gin horke minder van oewen toet a voe DRé. APRILGRAPPEN. De eerste April was vroeger het begin van het kalen derjaar. Op dien dag bracht men toen dus ook zijn heliv/enschen uit en gaf men elkander geschenken. In 1564 heeft koning Karei IX ln Frankrijk een einde gemaakt aan dat oude gebruik, door bij ordonnantie te bepalen, dat het jaar voortaan niet meer op 1 April, maar op den eersten Januari zou beginnen. Met dat koninklijk besluit werden natuurlijk ook de oude gewoonten drie maanden vervroegd. De heilwen- schen en de geschenken behoorden nu eenmaal bij het begin van het jaar. Toch kon men moeilijk afstand doen van wat men op den eersten April gewoon was. Zoo bleven ook op dien dag de heilwenschen en de geschen ken gehandhaafd, maar in ironlschen vorm. Vrienden en kennissen hielden elkander min of meer voor den gek. Zoo wil men de Aprilgrappen wel eens verklaren. Tot op den huldigen dag heeft zich de voor de gekhouderij gehandhaafd. Heel wat grappen zijn er in den loop van de historie al uitgehaald op dezen datum. Van den Franschen staatsman en Academielid, Bou- tru, wordt het volgende verteld: Hij zou op den eersten April zijn vrouw aan koningin Anna van Oostenrijk voorstellen. Vooraf deelde hij aan de koningin in ver trouwen mede, dat zijn vrouw hardhoorig was. De vorstin verzekerde aan Boutru, dat zij wel luid spre ken zou. Maar aan zijn vrouw had Boutru hetzelfde van koningin Anna verteld. Zij moest dus maar flink schreeuwen, anders verstond de vorstin er niets van. Op het gestelde uur kwamen de dames samen, in bij zijn van den koning, Lodewijk XIII, die door Boutru ingelicht was over de grap. Koningin Anna en me vrouw Boutru schreeuwden tegen elkander, alsof zij zeer ver van elkander af stonden. Het was een mal gezicht, maar de koning vond de grap uitnemend ge slaagd; hij lachte, dat hem de tranen over de wangen rolden. Niet alleen in Frankrijk, maar over de geheele wereld is de fopperij op 1 April bekend. Misschien heb ben verschillende gebeurtenissen samengewerkt om deze Internationale fopperij in het leven te roepen. FAASCHE IEREN. Alle jaarlijks terugkeerende feestdagen hebben hun eigen kenmerken en brengen regelmatig door zekeren sleur immer hetzelfde. Met Kerstmis eten wij Kerstkran sen en -ganzen, met Paschen Paascheieren. Alleen met Pinkster hebben we geen bijzondere lekkernijen op het oog en moeten we ons «tevreden stellen met de pinkster blommen buiten te zetten, wat niettemin voor zeer velen als een niet geringe vergoeding kan worden aangemerkt Dc Paascheieren, die dan op het oogenblik de belang stelling hebben, zijn meer een vermakelijkheid voor de jeugd, vooral het zoeken naar de van chocolade, suiker of marsepyn vervaardigde fraai opgemaakte kunstpro ducten van den banketbakker. Minder bekend zijn misschien eenige werkelijk vorste lijke geschenken op dit gebied, die de geschiedenis kent. Zoo schonk Napoleon III aan zijrt gemalin keizerin Euge- nie een gouden ei, van haar initialen voorzien, die in diamanten waren uitgevoerd. De inhoud van dit Paasch- ei was evenwel nog kostbaarder, het bevatte een paar- lencollier ter waarde van 250.000 gulden. Koningin Vic toria ontving van den Tsaar aller Russen Iets dergelijks, een nestje van zilveren takjes, welke bijzonder natuur lijk waren nagebootst; in dat zilveren nestje nestelde een zeer kostbaar geschenk, drie kleine Paascheitjes van onschatbare waarde, want als eitjes waren zij klein, maar het waren opalen van bijzonderen glans en zuiver heid, en al is een parel niet grooter dan het ei, van een kolibri, vertegenwoordigt haar waarde al een flink ka pitaal. De gulle Tsaar (het was de ongelukkige Nicolaas II) ontving van een van zijn nihilistische onderdanen ook eens een Paaschel, een doodgewoon kippenei van bijzon dere grootte. Aangezien men het zaakje niet vertrouwde, werd het geopend alvorens het den Tsaar werd gebracht en toen bleek, dat het dynamiet bevatte. Toch zcu ver moedelijk de Tsaar er geen hinder van hebben gehad, want al had men het hem willen serveeren. de kok. die het had moeten koken, zou wel het kir.d van de rekening zijn geworden. Ook al een gewoonte met Paschen is het eieren pik ken, om te zien wie het wint en de eigenaar van het onbeschadigde ei is de gelukkige. In sommige landstre ken is dit tot een ware sport uitgegroeid, zoo in de buurt van Wezel, waar in den Gasthof zur Sonne verle den jaar op den eersten Paaschdag 1500 eieren voor dit doel werden opgediend, als het verhaal ten minste niet is veraonnen door een of ander hoenderpark, dat van zijn eieren af wilde komen! Vragen en mededeelingen, deze rubriek betreffende in te zenden aan den heer K. van Keulen. Lootstraat 24 ne etage, Amsterdam (West). ZIEKE KAMERPLANTEN. Welke bloemenliefhebber heeft niet eens met groote spijt een zijner planten ziek zien worden en ten laatste zien doodgaan? Evenals onder de menschen en dieren, heerschen er onder de planten verschillende ziekten, welke dikwijls in het begin slechts voor vakmannen waarneembaar zijn, door leeken pas bemerkt worden, wanneer het voor genezing te laat is. De zoogenaamde een- en tweejarige planten, die re gelmatig na de vruchtdraging sterven, buiten rekening gelaten, sterven wel de meeste planten door ziekten of invloeden van buiten, zooals vorst, droogte, storm, enz. Sterven, zooals bij menschen en dieren, door ouderdom, komt waarschijnlijk bij planten niet voor. Het kan bij voorbeeld gebeuren, dat een bliksemstraal, die een tak uit een eeuwenoud boom slaat, tegelijk de indirecte oor zaak van zijn dood is. Het hout begint aan de won/e te rotten. De stam wordt aangestoken en na verloop van eenige tientallen van jaren geheel uitgehold en ten stilte is er slechts een krachtige windstoot noodig omden trotschen reus, die zooveel eeuwen over zyn kruin zag gaan, tegen den grond te werpen. De planten, die in een kamer gekweekt worden, zyn voor dergelijke invloeden, waaraan de planten in de vrije natuur zijn blootgesteld, beschut, ook zijn zij verzekerd ■tegen de dikwijls noodlottige aanvallen van grootere dieren, maar toch worden zij door de meest verschillen de ziekten overvallen. De kamerplanten kan men als gevangenen beschouwen, evenels de vogel in een kooi. zitten zij met haar wortels in den pot gevangen en deze belet maar al te dikwijls haar krachtigen groei. Even als de wortel in den pot, is dus ook de plant in de kamer gevangen. Hoe dikwijls is het vertrek gevuld met droge, stoffige lucht, hoe dikwijls wordt het toetreden van behoorlijk Hcht niet verhinderd? Onze kamerplanten zijn echter niet alleen gevangenen, het zijn ook bannelingen uit de meest verschillende landen en wij moeten ze niet alleen goed verzorgen, maar ook haar vaderlandsehe toestanden trachten na te bootsen en haar zoo mogelijk datgene ge ven. wat zij ln haar land van herkomst kunnen vinden. Heel veel liefhebbers, die met een plant vsn de markt komen of er een in de kweekerij gekocht hebben, ver moeden weinig dat die plant reeds de kie-m des doods bevat. Het zou onjuist zijn. te beweren, dat vele kwee kers opzettelijk zieke planten verkoopen. Maar er zijn cr toch wel. die in warme kassen gekweekte planten zoo aan de markt brengen, of die vergeten, wanneer een liefhebber een plant wil koopen, die als kamerplant on geschikt is, hem daarop opmerkzaam te maken. Afgezien vandie planten, welke des winters door kunstmatige warmte in bloei worden getrokken, maar die tooh zoo hard zijn, dat zij onze winters zonder na- deeligen invloed buiten kunnen verdragen, hetzij gedekt of ongedekt, leveren ons <je tropische streken de beste/ kamerplanten. Onder deze vindt men het meerendeel der bladplanten, zooals alle palmen, die onze kamers versie ren. een handelskweeker moet deze planten in een war me kas. dikwiils ook in een verwarmden bodem kwee ken, want het is er hem om te doen. in den kortst moge lijken tijd fraaie exemplaren te verkrijgen. De zoo op gekweekte p'anten zijn echter verwend en het is een liefhebber niet geraden ze zoo uit de warme kas in zijn woonvertrekken te plaatsen. Zeer raadzaam is het, zulke planten nog een dag of veertien bij den kvveeker te la ten, die ze dan langzaam aan een minder warme tempe ratuur kan doen gewennen. De planten worden zoodoen de gehard en zullen veel gezonder in de kamer blijven. Amsterdam. K. VAN KEULEN. Wijze liên weerleggen Meer met zwijgen, dan met zeggen! o De jeugd houdt dikwijls een waarheid vast, welke op den mannelijken leeftijd wordt losgelaten, dcch wel- o Het gereedschap alleen doet het hem niet! Men moet» ker bezit opnieuw de trots is van den hcogen ouderdom, zyn instrumenten ook weten te hanteeren. o Laat u niet somber beïnvloeden. Nu zeker niet op het feest der blijheid. Nu moet de zon schijnen in uw hart, zoodat haar verwarmende stralen uw huis gezellig en fleurig maken. En dan: een vroolijk Paaschfeest! o De vrouw, die opgeruimdheid weet aan te kweeken, weet te houden in hare woning, die door liefde weet te heerschen, brengt daar de schoonste harmonie; zingt een bestendig lied zonder woorden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1931 | | pagina 22