Ut?
a
n
H
i
ES
Bt
i
i
mi
Monsters op rails.
VOOR ONZE SCHAKERS
Iss
11
m
91
u
jjj
in
m
ül
iHj
VOOR ONZE DAMMERS
m
s
m
Si
Hf
ja
n
s
in
■i
Hf
Hf
m
8
n
M
pj
ff
EVENTJES DENKEN
Vraagstuk No. 739.
mm
u
mé
W'?-
m
mm
Wém
Vraagstuk No. 740.
m
Wm
m
m
rJ.
w,
II
9,
JJ
8
w
m
Hf
iü
fH
Hf
BI
Ëf
m
S
fê
m
Süf
m
fH
PI
Él
w,
Hf
il
0
Hf
Él
Vraagstuk No. 737.
Vraagstuk No. 738.
P a r I e m e n t s-e e r.
van F. Dedrle.
Zw. 6 st.
mm
mp
f
a b c d
Wit 4 st.
Diagramstand: Wit Kf6, Dc2, Tc8, Pd6. Zw. Kd5. Pa4,
Ph2, pions op d7, e3, g6. Wit speelt en geeft mat in drie
zetten.
OPLOSSING VRAAGSTUK No. 735,
van W. A. S h 1 n k m a n.
De diagramstand luidde als volgt: Wit Kb2, Tal, Tgl,
Pd8, plons op a7, b7, e7, f7, g7. Zw. Kb6, Tc4, Th2, Lhl,
•Lc5, pions op g2, h3, h5. Dit probleem is gebouwd op
het thema der pionpromotie en wel worden bij ver
schillende zetten diverse „vreemdsoortige" stukken
gekozen, om daarmede tot winst te geraken. Men zie
slechts: 1. a8P; Kb5. 2. e8L; Kb4. 3. b8T; Lb6. 4. f8L;
tc5. 5. g8L; h4. 6. Tbl, gl.
van H. Dentroux, Lyon.
Zw. 3 sch.
-
Wit 2 sch. en 1 dam.
Diagramstand in cijfers. Zw. 3 sch. op 26. 24, 40; wit
1 dam op 50 en 2 sch. op 32 en 33. Wit speelt en wint.
OPLOSSING VRAAGSTUK No. 780,
van Joh. de Bree, A'dam.
De diagramstand in cijfers luidde: Zw. 9 sch. op 1,
8. 9, IS, 17, 21, 26, 27, 38. Wit 9 sch. op 23, 24, 28. 36, 37,
40, 47, 48, 50. Wit wint door 37—31, 47—41, 48—43, 36—31!»
23 s 12!!, 31 4. Een prachtige bewerking van het be
kende „systeem de Bree", die den blinden componist
alle eer aandoet. Met deze compositie behaalde hij den
eersten prijs in het Internationale Problemistencon-
cours, uitgeschreven door de Nieuwe Courant in 1923.
HET REGLEMENT VAN HET DAMSPEL.
n.
UITTREKSEL VAN HET ALGEMEEN
REGLEMENT.
Artikel 15.
De meeste stukken moeten geslagen worden; dam
of schijf gelden daarbij als van g e 1 ij k e waarde en
men slaat bij gelijk aantal op slag staande stukken
naar verkiezing (met) de dam of de schijf.
Art. 16.
Als ln een eindspel wederzijds driemaal achter
een dezelfde zetten zijn gedaan, of een voorgaande
stand tweemaal is teruggekeerd, wordt het spel voor
remise (onbeslist) gehouden.
Art. 17.
Zoodra een spel komt te staan met drie dammen
tegen één dam, mogen er, met inachtneming van art. 16,
nog tien zetten gedaan worden of zoo de speler met
één dam de lange lijn bezet (546; Red.), slechts
drie, waarbij de bezitter van één dam begint te tel
len. Is er daarna geen beslissing, dan is het spel re
mise, tenzij de speler met 3 dammen onmiddellijk kan
aantoonen, dat er winst zit in zijn spel. In dat geval
moet het afspel worden toegestaan.
Art. 28.
Het spel is verloren voor den speler, die, aan de
beurt zijnde, in een der navolgende gevallen verkeert:
le. geen stuk meer over heeft of vastgezet is;
2e. de stukken dooreen werpt;
3e. het spel opgeeft;
4e. het spel laat varen of weigert door te spelen;
5e. zichniethoudtaandit reglement;
6e. in tijdsoverschrijding vervalt.
Dit zijn vrijwel de meest voorkomende bepalingen. Wij
zullen voorloopig geregeld iedere week eenige voorbeel
den opnemen om deze bepalingen te illustreeren en te
verduidelijken. Heden laten wij dan ook reeds een
vraagstukje volgen van den beroemden Franscben spe
ler Manoury (ongeveer 1770), hetwelk eenlg inzicht
geeft in de artikelen 4, 5, 9, 11, 13 en 23.
Men kan dus steeds aan het diagram zien, hoe men
het bord steeds moet plaatsen en hoe de notatie is ge
regeld, deze toch is even eenvoudig als practiscb.
Diagramstand in cijfers moet zijn: Zwart 2 stukken;
1 dam op 49 en 1 schijf op 26. Wit 7 stukken; 7 schij
ven op 31, 36, 37, 41, 42, 47 en 48.
SU
■1
9$
Iwd
«IwP
Wit staat hier oogenschijnlljk verloren. Toch kan wit
winnen! Dit is een fraai voorbeeld om het verassende
van het damspel aan te toonen. Het doet schitterend
uitkomen, dat men in het dammen alleen door logisch
redeneeren en scherpzinnigheid resultaten kan berei
ken, waarop met voldoening wordt teruggezien. Door
het volgende mooie combinatie-spel weet wit de partij
in zijn voordeel te beslissen:
Wit
1. 31—27
2. 37—32
8. 42—38!
4. 36—31
5. 47—41!!
Zwart
49:21 of 49:16
16:49 of 21:49
49:46
26:37
37—42
Zwart is wel tot dezen zet gedwongen, hij heeft niets
anders!
6. 48:37 en wit wint, daar zwart is vastgezet
en niet meer spelen kan! Zeer geestig.
In de volgende rubrieken zullen wij nu voortgaan
met onzen lezers de geheime schoonheden van het
diepzinnige damspel te openbaren.
OPLOSSINGEN DER PUZZLES
uit ons vorig nummer.
No. 733. „NOG EEN LEEFTIJDENKWESTIE".
De ouders zijn elk 36 jaar. De kindereneen drie
ling, elk 6 jaar! De gegevens voor deze opgave zijn
werkelijk vernuftig.
No. 734. „EEN REKENARIJTJE".
De paardekoopman won niet f 200.zooals velen na
oppervlakkige lezing meenden .Hij verkocht het paard
eerst voor f 900.en kocht het toen terug voor f 800.
ergo maakte hij f 100.winst. Die kon hij vast opzij
leggen. Daarna verkocht hij het opnieuw voor f 1000.
ontving dus die f 800.terug, welke hij er voor be
taald had, plus nog eens f 200.extra. In totaal be
droeg zijn winst dus f 300.
Nieuwe opgaven.
„EEN INVUL-KWESTIE".
Men teekent een vierkant van 5 bij 5 C.M., waarin
dan 25 kleine vierkantjes moeten voorkomen, dus zoowel
5 horizontale als 5 verticale rijen van 5 vakjes. Rij 1
hor. en vert. moet den naam bevatten van iemand, die
met bijen te doen heeft. Rij 2 hor. en vert. een meisjes
naam. Rij 3 hor. en vert is een artikel dat bijna ieder
een dagelijks in handen komt .Rij 4 hor. en vert. geeft
een woord, dat altijd achter in boeken staat. Rij 5 hor.
en vert is een ouderwetsche lawaaimaker.
„een beroefs-puzzle".
Uit de namen van onderstaande personen moet hun
beroep en hun woonplaats gevormd worden door de
zelfde letters te gebruiken, die daartoe dus van plaats
moeten verwisselen. De woonplaatsen zijn alle bekende
plaatsen in Nederland. Als voorbeeld moge dienen:
KOBUS DRESTUM DOKTER BUSSUM. De namen
zijn: Karei Rudemeken. Gerrit Schaledels, Pieter Pho-
kogran, Relnier Wolkvast, Manus Hein Dremmet, Hen
drik Grabbelgrales.
Weemoedig is het besef dat elk geluk slechts leeft
voor het oogenbllk, dat men het kent, en heengaat, zoo
dra men zich bewust is, geukkig te zijn.
o o
Met moed aanvaard is half volbracht en een vaste
wil is het halve slagen of beter nog, het slagen hangt
voor 't grootste deel van 't willen af!
o o
Eenheid in het gezin kan alleen worden verwezenlijkt
door innerlijke harmonie.
IN DE PROEFHALLEN DER DUITSCHE
STAATSSPOORWEGEN.
(Van onzen Berlijnschen correspondent).
Midden in de stad Berlijn ligt een groot complex ge
bouwen, streng afgesloten van de buitenwereld en zoo
verborgen, dat men het slechts kan vinden met behulp
van een kompas en een kaart van den Generalen Staf.
Muren en wachters, groote hekken en daarachter een
verward gegons als van vele lage en hooge stemmen.
Men zou meenen, met een krankzinnigengesticht te
doen te hebben. Doch er worden hier geen menschen
gevangen gehouden. Men vindt er slechts machines,
waarvan nog niet is vastgesteld, hoe zij zich in de
praktijk zouden houden.
Het- heeft weken geduurd, voordat ik de twaalf be
wijzen van toestemming had verzameld, die noodig zijn
om te worden toegelaten tot de proeflaboratoria der
Duitsche „Reichsbahn", het grootste technische bedrijf
ter wereld dat meer dan 700.000 personen in dienst
heeft. Deze proeflaboratoria worden terecht zoo zorg
vuldig bewaakt om industrieele spionnage te voorkomen.
Wanneer eohter_ eenmaal de deuren geopend en alle
Cerberussen gepasseerd zijn, wordt men met de meeste
voorkomendheid behandeld.
Het interessantste is het gedeelte, waar de nieuwe
locomotieven worden beproefd. Het zijn monsters,
waarbij een mensch een poppetje lijkt, reusachtige
krachtcentrales op wielen, echte symbolen van de eeuw
der techniek. Er zijn oofy buitenlandsche locomotieven,
die men onderzoekt om te weten te komen, waaraan zij
hun goede eigenschappen danken. Er bestaat o.a. een
Servische locomotief, die bijzonder goed tegeïi berg
hellingen kan oprijden. En op eenigen afstamd daar
vandaan staat een merkwaardig product van construc
teursfantasie. een Diesel-locomotief.
Zij is 1200 P.K. sterk en wordt met olie gestookt Men
kwam tot deze constructie, omdat gewone locomotie
ven te veel water verbruiken om in water-arme stre
ken te kunnen worden gebruikt. Zij heeft de bijzondere
eigenschap, dat zij even snel voor- als achteruit kan
loopen. Van voren en van achteren heeft zij net als een
reusachtige auto een groote radiator en als ventilateur
achter iedere radiator een propeller van een vliegtuig.
De deskundigen zijn net er niet over eens, of men deze
Zoo zagen de eerste locomotieven er uit.
Diesel-locomotieven wel kan aanbevelen. Het nuttig
effect, dat zij uit de toegevoegde olie halen, is n.1. niet
hooger dan 42 Bovendien zijn er moeilijkheden bij
het aanzetten.
Men keert dan ook telkens weer terug naar de oude
beproefde stoommachine en tracht de prestaties daarvan
te verbeteren. Men heeft reeds twee middelen gevonden.
Het eerste bestaat ln het gebruiken van kolenstof ln-
plaats van de gewone brokken steenkool. Dat heeft
het voordeel, dat de brandstof dan eenvoudig kan wor
den aangezogen. Het volume en gewicht van de brand
stof zijn bovendien weinig grooter dan bij de olie
locomotieven. Het tweede middel bestaat uit het be
reiken van hoogen druk, waarover later meer.
I>e reeds genoemde Diesel-locomotief is hier gebracht
door een fabrikant, die haar wilde laten onderzoeken.
Zulke machines zijn er hier in grooten getale. Zij wor
den door allerlei instrumenten gecontroleerd en beluis
terd als een patiënt bij den dokter. Men bepaalt het
nuttig effect, de oorzaken van een eventueel onvoldoen
de prestatie of slechte eigenschap. Hetzelfde gebeurt
natuurlijk met de eigen locomotieven, waarvan de inte
ressantste wel de nieuwe eenheidslocomotief der Duit-
sche Staatsspoorwegen is. Alleen daarvoor is een gehee-
le hal gereserveerd.
De kolenstof locomotief, waarvan men groote
verwachtingen lieeft met het oog op de ont
wikkeling van het moderne spoorwegverkeer.
Het gevaarte staat op een buitengewoon gecompll-
ceerden onderbouw van wielen, cylinders en, allerlei
onverklaarbare inrichtingen. Daarop loopt het met
zijn drie reusachtige wielstellen en nog twee kleinere
al dagen lang, met een onafgebroken snelheid van 128
K.M. per uur, zonder zich van z\jn plaats te verroeren.
Alles wat er aan het monster bewegen kan, draait in
het rond om er duizelig van te worden en geen milll-
meter verplaatst het zich een prestatie op zichzelf,
waartoe de meeste bedrijven eenvoudig niet in staat
zouden zijn.
Een nieuwe elacirische locomotief.
Men voert mij nu door een gangetje, dat tweemaal
een bocht maakt. Daar bevindt zich een kilein kamer
tje, volgepropt met Instrumenten. Door electrische g».
leidingen wordt alles, wat de locomotief in de proe!.
hal doet, hier automatisch op papier gebracht eea
spookachtig gezicht. Dan laat men mij nog de Schwartz-
kopff-Löffler-lokomotief zien, die voor den leek nog
iets geheel nieuws is. Het lijkt wel een keten van zwarte
en roode bergen, waarboven nergens een schoorsteen te
zien is. Dat komt, omdat de schoorsteen een echt stomp
je is en zich niet vooraan bevindt, doch in het midden.
Deze ichtyosaurus van staal is geen gram zwaarder
dan de boven beschreven nieuwe eenheidslocomotief en
ontwikkelt toch 2500 P.K. De zwaarste sneltreinen met
een gewicht van 800 ton kunnen worden voortgetrokken
met een snelheid, van 100 K.M. per uur, zonder dat de
locomotief in het minst wordt overbelast. De grootste
esnlheid, waarmede zij rijden kan, is nog veel grooter,
n.1. 120 K.M. per uur. Dat alles zou nog niet zoo merk
waardig zijn, wanneer het niet werd bereikt met iets
meer dan de helft van de kolen, die de nieuwe een
heidslocomotief ervoor noodig heeft. Eenzelfde bespa
ring verkrijgt men bij het waterverbruik.
Zooiets is langs den normalen weg natuurlijk niet te
bereiken. Er moet met den stoom iets gebeuren, dat one
wel tooverü lijkt. Men is er n.1. in geslaagd, den norma
len stoomdruk van 16 atmosfeer op te voeren tot zegge
en schrijve 120 atmosferen. Daarvoor moet de stoom tot
500 graden Celcius worden verhit volgens een gecompli
ceerd proces. Toch is de geheel afgekoelde machine
ln 50 60 minuten bedrijfsklaar, wat voor «en gewone
locomotief 2% S uur duurk.
De Duitsche spoorwegen^bereiden hier dus in alle
stilte een aantal revolutionnaire veranderingen voor,
waardoor zoowel het personen- als het goederenvervoer
op een geheel nieuwe basis kan worden gesteld. Een
van de nieuwe vondsten is de Zeppelin op rails, die ik
niet kon zien, omdat hij zich te Hannover bevond. Uit
het bovenstaande blijkt echter voldoende, dat de Duit
sche Staatsspoorwegen een strijd tegen de auto en het
vliegtuig nog niet opgeven, wat voor het reizend publiek
in ieder geval winst beteekent.
Wat zijn wij dan keurig netjes
In ons Haagsche parlement,
Nu men al de vecht-methoden
Van den Dultsehen Rijksdag kent,
Hoe men daar zich ging verweren,
Bij hartstochtelijk misbaar
Met de schril gekleurde woorden:
„Lafaard, schurk en zwendelaar"!
Reeds de oop'nlng van dien Rijksdag
Was verdacht parlementair,
Samenscholing, arrestaties,
Machtsvertoon, Jan Militair!
Bij de op'ning ónzer Kamers
Merkt men van die ruwheid niets,
Hoogstens dan een slagersjongen
Met een wat brutale fiets!
dTJittocht van een heele fractie
Valt bij ons zeer uit den trant,
't Grootste deel eet, zoo te zeggen,
Heel behoorlijk uit de hand.
Speciaal de Eerste Kamer
Werkt gecondenseerd en snel,
En gemiddeld acht minuten
Duurt een doorsnee-zitting wel!
Zelden tiert in onze Kamers
De luidruchtigheids-bacil,
Eer en parlementsgeweten
Zijn hier nimmer een paskwil.
Ach, hoe was men niet geschrokken.
Toen de zitting werd geschorst,
Omdat één der leden danig
Met zijn woorden had gemorst!
Toch zijn we niet altijd rustig
Bij ons politiek beleid,
Daveren niet vele zalen
Van rumoer in stembus-tijd?!
Interrupties, harde woorden.
Een meneer, die schreeuwt en praat,
Maar die zwijgt wel in de Kamer,
Da's een. Kamer-cand idaatü
(Nadruk verboden).
'ALLERLEI
ECHTSCHEIDING VOOR LOONBEHOUD.
De Roemeensche regeering heeft het voornemen een
wet uit te vaardigen, waarbij van twee getrouwde men
schen, die in staatsdienst zijn, diegene wordt ontslagen,
welke het meeste salaris geniet. Om zich tegen de»
eventualiteit te beschermen, hebben sedert het bekend
worden van dit voornemen 2731 pesronen een verzoek
tot echtscheiding ingediend.
BERNARD SHAW EN EEN
HUWELIJKSAANZOEK.
Toen Bernard Shaw ongeveer tien jaar geleden geko
men was tot het toppunt van zijn roem. kreeg hij o?
zekeren dag een brief met wonderlijke inhoud. H\j
afkomstig van de toenmaals beroemste tooneelspeelsttf
van Engeland, die gevierd was om haar talent,
meer nog om haar schoonheid. Daar deze dame
leeft, zij is het gebeurde hopenlijk vergeten, wordt baar
naam hier verzwegen. De brief echter luidde:
Zeer geëerde meester. De wereld is het eensgezind
eens met uw genie en heeft vastgesteld, dat onder de
honderden millioenen menschen u de belangrijkste bent
en "de grootste en kostbaarste hersens uw eigendom k&n
noemen. U zult mij kennen, want ik mag mij vleien >e-
dert jaren de schoonste vrouw van Engeland, zoo niet
van de geheele wereld te zijn. Mijn volmaakt lichaam
heeft reeds vele eerste prijzen op wedstrijden verworven
Hebben wij tweeën niet de verplichting, zeer geëerde
meester, de nakomelingen een kind te schenken dat zoo
volkomen is, als nog nimmer een mensch was. Een kind,
dat van u de geest en van mij een volkomen lichaam zou
krijgen
De volgende zinnen van dezen bref blijven hier ve^
zwegen. Maar het antwoord van Bernard Shaw zij hl»
wel vermeld.
Zeer geëerde dame. Uw aanbieding is zeer vereerend,
maar verontschuldig mij als ik er geen gebruik van
maak. Ik ben er n.1. niet zeker van, dat het kind mis*
schien het lichaam \*an mij en de geest van u zou krij*
gc.n.
Met alle hoogachting overigens steeds zeer gaarne
Uw dw. dienaar
B. Shaw.
OOK VOGELS „SPREKEN"
VERSCHILLENDE TALEN.
Niet alleen spreken de menschen in de landen waar zjj
zich ophouden andere talen, maar ook de vogels schij*
nen volgens de jongste onderzoekingen hun eigen dialec
ten te zingen. Zoo kwam vast te staan na een nauwkeu*
rige vergelijking, dat tusschen het gezang van een Zul
en Middel-Europeesche boomkruiper een duidelijk hoor
baar verschil was. Dergelijke verschillen werden opge
merkt ln het gezang van de West-Afrikaansche en Euro*
peesche Kuifleeuwerik, alsook bq de alpen- en de in
westelijke vlakke landen levende veldmeezen. An®e
„talen" dan die van hun Europeesche rasgenooten we
den waargenomen bij den boschvink uit Maurlta en ae
groenvink uit Tunis.
Ook geelvinken en wilde kanaries in de verschillen
landen zingen anders-klinkende dialecten.