Het grootste eiland ter wereld.
Radioprogramma
Groenland de witte hel.
Ingezonden Stukken.
Examen gedaan
en niet geslaagd.
Predikbeurten.
DOODSCHE STILTE EN WILDE
SNEEUWSTORMEN.
Het artikel, dat wij in het volgende weerge
ven is geschreven door den ervaren poolrei
ziger Fitzhugh Green, die Groenland meer
malen heeft bezocht en als een der beste
kenners van dit eiland bekend staat
IN Groenland vindt men nog de toestanden, die op
onze breedten voorkwamen in den ijstijd. Het bin
nenland is bedekt door een grooto ijskap, die een
samenhangend geheel vormt en het daaronder verborgen
land voor eeuwig aan ons oog onttrekt Den laatsten
tijd hebben wij juist uit Groenland berichten vernomen,
die de geheele wereld in spanning deden verkeeren. De
Jonge Engelsche meteoroloog Augustine Courtauld is
ternauwernood gered kunnen worden, doch de eminente
Duitsche geleerde Dr. Aifred Wegener heeft op de on
afzienbare verlaten ijskap het leven moeten laten.
De angstwekkende stilte, die men daar aantreft komt
nergens elders voor. Zoo ver men zien kan. strekt het
blauwwitte ijs zich uit dat 95 pet van het geheele eiland
bedekt Zijn oppervlakte is onregelmatig golvend; men
zou zich in een woestijn kunnen wanen, waar het zand
wit blikkert in de zon, doch de golvingen zijn ruwer
en soherper van lijnen. Evenals in een zand woestijn
ontbreekt echter in deze ijswoestijn alle leven; men vindt
er plant noch dier.
Alleen achtergebleven.
Op een van mijn onderzoekingesreizen ben ik eens al
leen op de groote ijskap achtergebleven. De mij verge
zellende Eskimo's gingen terug naar de kust, omdat de
voelselvoorraad hoog noodig moest worden aangevuld
Bij hun vertrek was er eerst nog eenige drukte. De laat
ste groeten werden gewisseld, de zweep knalde en do
honden sprongen grommend op, waarna zij begonnen te
loopen. De groep zette zich in beweging; langzamerhand
werden de figuurtjes kleiner en eindelijk kon ik niets
meer zien. Toen eerst bemerkte ik, hoe stil het op het
ijs was. En ik moet zeggen, dat de stilte mij verwonderde
Tevoren had ik altijd men-
schen om mij heen gehad; ik
was herhaaldelijk op het ijs
geweest en had toch nooit do
beklemmende stilte van het
hooge Noorden leeren kennen
Niet de stilte van een zomer
avond of van een kalmen dag
op zee. De sülte op het ijs is
doodsch en nog steeds herinner
ik mij levendig dien dag, dat
ik er voor het eerst kennis mee
maakte. Het was een kouden
dag, volmaakt windstil. Het
ruwe ijsveld met sneeuw be
dekt, zag er onwezenlijk uit en
toch boezemde het mij een zeke
re angst In, die ik sinds mijn
kinderjaren niet meer had ge
voeld.
Ik kon niet nalaten om hard
op te spreken. Anderen hebben
hetzelfde gedaan en hebben
eveneens moeten glimlachen om
de kinderachtigheid er van. Mijn
stem klonk zwak en klankloos.
Ik schreeuwde. Maar het
geluid stierf weg als in een vacum. Het hobbelige ijs
weerkaatst geen echo's. Ik wierp zelfs mijn bonten kap
achterover, omdat ik den in druk had, dat deze mij het
hooren belemmerde. Dooh behalve mijn eigen ademha
ling en het dof kloppen van mijn hart, hoorde Ik niets.
De stilte waa volkomen. Ik stond in een groote leegte.
De horizon was rondom te zien als een lijn met kleine,
onregelmatige bochtjes. De hemelkoepel, waarin de blee-
ke zon dicht bij den horizon stond, was overal egaal van
kleur. Het was alsof ik mij op een doode planeet bevond,
waar de doodsche eentonigheid slechts wordt verbroken
door een toevallig aangetrokken meteoor.
Groenland is het grootste eiland ter wereld. De groote
peervormige massa Is ongeveer 2400 K.M. lang en 1440
K.M. breed, ter plaatse van zijn grootste uitgestrektheid.
Het is vooral van belang, omdat wij hier een nauwkeu
rige studie kunnen maken van de toestanden gedurende
de ijstijden. Alleen de rotsachtige kuaten en het Zuide
lijke puntje zijn vrij van ijs. Hoe dik de ijslaag is, kunnen
wij slechts schatten, omdat wij van de bodem gesteldheid
in het binnenland niets weten. De rotsen langs de kust
bereiken een hoogte van 600 M., doch de groote ijskap
daarachter is 2700 M. hoog. Daardoor zien die rotsen er
van de zee gezien nietig uit
Elke Eskimo op Groenland vreest de ijskap, de Ser-
milk-soeak. zooals zij zeggen. „Iedereen weet, dat daar
alle groote duivels wonen." En als men naar de reden
daarvan vraagt: Omdat zij weten, dat dat de eenige plek
op aarde is, waar zij geen last hebben van menschcn." Zij i
blijven dus in hun verspreide koroniön langs de kust I
of in het Zuiden, waar zij geregeerd worden door een
paar Denen, die vasten voet hebben gekregen op de
strook kale rotsen tusschen het uitgestrekt landijs en de
Poolzee de zee. die de geheele bevolking haar middelen i
van bestaan moet verschaffen.
Onbeschrijfelijks ontberingen.
Eenzelfde storm van wind en verblindende sneeuw
heeft Scott en zijn mannen bedolven. Toen Rasmussen
een paar jaar geleden dwars door Groenland trok, maak'
te hij een wekenlange sneeuwstorm mee; hij was meer
dood dan levend, toen hij er uit kwam en twee van zijn
mannen liggen nog steeds bevroren In de ijswoestijn.
Peary's grootste prestatie Is eigenlijk geweest, dat hij
tien jaar lang de hopelooze strijd heeft volgehouden om
den Noordpool te bereiken, via de Groenlandsche ijskap.
Destijds, in de negentiger jaren, wist men n.1. nog niet,
dat Groenland een eiland was en dat het zich niet tot
aan den pool uitstrekte Peary heeft het tien Jaar volge
houden, ongetwijfeld omdat hij een buitengewone erva
ring had in het aanvoeren van honden, het bouwen van
sneeuwhutten, het rekken van het leven op walvisch-
vet en rauw vleesch, het dragen van kleeren uit dieren
huiden, het jagen zonder vuurwapens, het zittende sla
pen en het graven van een hol wanneer er onverwachts
een woedende sneeuwstorm kwam opzetten. Al zijn er
varing kon echter niet voorkomen, dat hij op de ijskap
onbeschrijfelijke ontberingen doormaakte. Hij heeft het
Noordelijke gedeelte van Groenland tweemaal overgesto
ken, dwars over het landijs; waarbij hij zelf zijn sleden
bestuurde en slechts hulp ontving van zyn onervaren
metgezellen. Hun voedsel bestond grootendeels uit rauw
vleesch en vet van walrussen. Tot op den eersten giet-
scher hielpen eenige Eskimo's hem voort, doch daar ver
lieten zij hem uit vrees voor het onbekende binnenland,
Een sneeuwstorm op de ijskap duurt dikwijls weken
achtereen zonder een oogenbllk van rust Ik heb er eens
een meegemaakt, die 18 dagen duurde. Ons kamp lever-
de ons voldoende beschutting, doch de neerdrukkende
eentonigheid van den sneeuwstorm en het eindelooze
wachten werden bijna ondragelijk. Eindelijk was de
storm echter voort>y. Ik verliet de hut om te luisteren.
Er was niet het minste geluld. De stilte heerschte weer
onbeperkt in haar witte koninkrijk twee mijlen boven de
zee.
De schoonheid van een poolnacht
De zon scheen ergens in het Zuiden, ln de landen waar
nog boomen kunnen groeien, ver weg. Hier heerschte
reeds de poolnacht van vele maanden. Tijdens den
sneeuwstorm was de zon voorgoed ondergegaan. Het waa
kouder dan ooit tevoren: 60 graden onder nul. BI] elke
stap brak de broze korst over de sneeuw alsof het glas
was. Benzine wordt dik en melkachtig. Gecondenseerde
melk Is zoo hard als kwarts. Doch daarvoor is de pool
nacht ook onbeschrijflijk schoon. Aan den geheelen he
melkoepel schitteren de sterren, talrijker dan men zo
ooit op legere breedten waarneemt De Melkweg hangt
als een lichtenden sluier aan den hemel. De planeten zijn
ongewoon helder en zoo groot als gloeilampen. De Pool
ster flonkert bijna recht boven ons, want we zijn dicht
bij den Pool. Plotseling zien we daar in het zenith een
licht: eerst geelwit, doch later doorschoten van stralen
in verschillende teere tinten, groen, lila, blauw, rozerood
en oranje. De veelkleurige banden krullen om en strek
ken zich weer uit geregeld en langzaam, als de golvende
randen zeewier in de tropische wateren.
Het is zoo'n tooverachtig mooi gezicht dat men soms
meent, in de verte een vreemde muziek te hooren. Dit
komt doordat de stilte zoo intens Is, dat het oor als
het waer zoekt naar geluid, terwijl de rythmische be
wegingen van de aurora vanzelf muziek suggreert Plot
seling schijnt er een krachtige lichtstraal dwars door
het kleurenspel van de aurora borells; het lijkt op de
lichtbundel van een ver verwijderd, doch krachtig zoek
licht En dan verdwijnt bet Noorderlicht even plotseling
als het gekomen is.
Moordende sneeuwkristallen.
Hleihoven sprak ik van de beklemmende stilte op do
ijskap. Die stilte heerscht er echter' niet altijd. Dikwijls
wordt de ontdekkingsreiziger 's morgens wakker door
een vreemd geluid, als van water, dat door een verniel
de dam komt aanbruisen. Het is het diepe geluid van
vliegende sneeuwmassa's. De kleine sneeuwvlokjes wor
den door den opkomenden storm bij myriaden over het
ijs voortgeblezen. En die storm komt niet op bij vlagen,
doch met een langzaam en gestadig aanzwellende krach'.
Een grijze wolk waalt van het ijs op tot kniehoogte: de
beginnende sneeuwstormen. Het meest angstwekkende
ervan is, dat de snelheid der sneeuwmassa's geen oogen-
blik vermindert Wij zijn gewend aan windvlagen, die
door de oneffenheden van het terrein telkens worden
afgebroken. Maar hier ontmoet de wind op zijn weg
nergens een belemmering.
Men behoeft dus niet te hopen op een oogenbllk van
rust. Gestadig neemt de sneeuwstorm toe ln kraeht, hij
drukt de menschen en honden neer tot hun beenen zich
ouigen en dan dringt de onverbiddelijke sneeuw zich
met haar ijzige koude in alle spleten van de kleeren, ln
oogen, neus en oorèn zij ontziet niemand. Naarmate
de storm krachtiger wordt verandert de sneeuw in een
steeds fijner poeder van harde kristalletjes, die de lucht
vervullen en de zon verduisteren. Het licht wordt op
een vreemde, spookachtige wijze gepolariseerd. Er zijn
geen schaduwen meer en daardoor struikelt men over
elke oneffenheid. Als men op zoo'n oogenbllk in een
gletscherspleet valt ls men verloren.
De sneeuwstorm reikt nu reeds tot borsthoogte. En
toch is die witte vüand minder schrikwekkend dan do
vreemde nevel daarboven, die eveneens met onophoude
lijke vaart wordt voortgedreven. Hierin bevinden zich de
uiterst fijne kristalletjes, die in de longen dringen en
een gevoel veroorzaken, alsof de temperatuur nog lager
zou zijn, dan de alcohol thermometer aangeeft Als men
ooit is voortgestrompeld door zoo'n sneeuwstorm op de
ijskap, verwondert men er zich nleet meer over, dat We
gener is omgekomen. Het zou een wonder geweest zijn.
als hij in November en op de ijskap in leven was
gebleven.
Doch niet lang daarna wacht ons een ander wonder
van den poolnacht even vreemd en betooverend. Aan
den horizon zien wij een flauw licht als van het tos-
ooriseeren der tropische zeeën. Langzamerhand wordt
't licht helderder, de sterren verbleeken en het ijs
wordt flauw verlicht En dan schittert het plotseling
op de golvende ijsvlakte, daan den horizon. Men
zou zich kunnen voorstellen, dat daar een vulkaan ls
ontstaan. Het licht ls kersrood, doch naarmate' 't stijgt
wordt het geel en tenslotte melkwit Wij zien een elllp-
Ische schijf, die langzamerhand boven den horizon uit
komt en opeens vrij aan de lucht staat Het ls de maan.
Doch zij ziet er anders uit dan op lagere breedten.
Evenals de sterren is zij veel helderder. En bovendien
wordt haar schijnsel door de bevroren sneeuwvelden
weerkaatst als door een veld diamanten. Het ie daar
door bijna zoo licht als overdag, dooh het is een vreemd
licht, dat op den duur onaangenaam aandoet Wij moe
ten ons n.1. voorstellen, dat de maan niet ondergaat na
dat zij haar loop langs den hemel heeft volbracht Even
als de middernachtzon nadert zij den horizon bij het pas-
seeren van den merdiaan, doch daarna stijgt zij weer
hooger en wordt haar licht ook weer krachtiger en hel
derder. Zoo stijgt zij langzaam en statig, tot haar groot
ste declinatie is bereikt, om daarna weer den horizon
te naderen. Het maandelijksche maanlicht in de poolstre
ken, dat zooveel betcekent voor de walrussenjacht der
Eskimo's schijnt dus eenige dagen onafgebroken over de
ijskap.
Vrede en schoonheid
Zulke tijden van vrede en schoonheid als wij toen na
dien langen sneeuwstorm meemaakten, zijn echter niet
al te duurzaam. Ieder oogenbllk kan men weer worden
opgeschrikt door het suizen van de sneeuw, die door den
wind wordt voortgedreven. De ontdekkingsreiziger durft
zijn hut niet te verlaten, uit vrees, dat een onverwachte
sneeuwstorm hem op zijn knieëen zal neerdrukken, voor
dat hij zich in veiligheid kan brengen. En als dat hem
overkomt, is zijn toestand vrijwel hopeloos. Het men-
sohelijk oog is machteloos tegen de prikkelende sneeuw-
deeltjes. En de ijsvlakte ziet er aan alle zijden eender
uit; oriëntatie is onmogelijk.. Het sneeuwpoeder komt
binnen aan mouwen en laarzen, smelt daar en bevriest
weer, totdat het vleesch brandt Neus en wangen wor
den gevoelloos. De voeten zijn zoo hard bevroren als een
stuk hout En dan komt er een onoverwinlijke vermoeid
heid over den wanhopigen'man. Hij valt neer. Hij tracht
nog een laatste kreet te uiten, doch ln den sneeuwstorm
verstikt het geluid tot een zucht. Dan valt hij geheel
neer; in enkele minuen is zijn lichaam bedekt met een
wit lijkkleed. Duizend jaar later brengt een Groen
landsche gletsoher zijn lijk naar de zee...
Breezand, 17 Juni 193L
Mijnheer de Redacteur,
Naar aanleiding van uw verslag over het werk der
sociaal-democraten in den gemeenteraad, ls mijn vrien
delijk verzoek een weinig plaatsruimte ln uw blad voor
een vraag aan den heer Bul.
Hoe krijgt de heer Bul het In het hoofd om te zeggen:
Voor de Malerij konden we geen f 2000 krijgen voor een
motor, terwijl hij niet eens lid is van die vereeniging, en
ik als voorzitter er van overtuigd ben datnooit een lid
van het bestuur er aan gedacht heeft, om bij de gemeen
te steun te vragen. Als wij dat geld van de gemeente
hadden gevraagd, en daarop een weigerend antwoord
zouden hebben ontvangen, had hier van een tegenstel
ling gesproken kunnen worden, maar nu niet De ge
meenteraad kan hier dus niet in gebreke worden gesteld
Maar nu vraag lk: spreekt hier Plaatselijk belang of
groep- of eigen belang? Ik begrijp hieruit dat de heer
Bul er wel voor geweest zou zijn de Coöperatieve Malerij
te steunen, terwijl hij laat blijken een reuzen tegenstan
der te zijn om de Coöperatieve VeHing te steunen. Bel
de vereenigingen zijn plaatselHjk en beoogen een goed
doel, dus als plaatselijk belang wil zijn zooals zij zich
noemt moet ze eén andere houding aannemen, kan ze
dat niet, dan de naam veranderen en zich noemen
groeps- of eigenbelang.
U, mijnheer de redacteur, dankend voor de verleende
plaatsruimte, teeken ik met de meeste achting,
K. DAALDER.
Voorzitter der Coop. Aankoopvereeniging
annex Malerij, Breeaand.
Vrijdag 19 Joni.
HILVERSUM (198 M.)
V.A.RA
6.45—7.00 en 7.30—7 45 Ochtendgymnastiek; 8.00 Tijdsein;
8.01 Gramofoonmuzlek.
V.P.RO.
10.0010.15 Morgenwijding.
VARA
10.15 Voordracht door Rodie Medenbach. Fragmenten
uit „De Weg terug" van Remarque; 10.30 Voor de Zie
ken; 11.30 Voormiddagconcert door het VARA-Septet
AVRO.
12.00 Tijdsein; 12.01—2.00 Concert door het Omroep
orkest o.lv. Nico Treep; 2.00—2.30 Schooluitxendlng;
2.30—3.00 Gramofoonmuzlek; 3.00—4.00 AVTtO-Kwartet
o.l.v. Dick Groeneveld.
VARA
4.00 Tijdsein; 4.01 Orgelspel door Johan Jong; 4.30 Voor
de Kinderen; 5.15 Vooravondooncert door het VARA-
Orkest oJ.v. Hugo de Groot; 00 Toespraak door Henri
Polak. Onderwerp: „De kwaal, de diagnose en het ge
neesmiddel"; 6.15 Vervolg Vooravondconcert; 6.45 Ac
tueel allerlei uit de Arbeidersbeweging; 7.00 Toespraak
door R. J. Smit, voor de Vereeniging „Volksonderwijs";
7.15 Slot Vooravondconoert
V.P.RO.
8.00 Tijdsein; 8.01 V.C.J.C.-praatje; 8.30 Concert door
het Trio Van Wezel; 9 00 Spreker: Dr. J. C. A Fetter.
Onderwerp: De zedelijke en religieuze bcteekenls van
het Wilhelmus; 9.30 Vervolg Concert; 10.00 Persberich
ten van het Vrijz. Godsd. Persbureau; 10.05 Vaz Dias;
10.15 Boekbespreking door Dr. Herman Wolf; 10.45 Gra-
mofoonplaten.
VARA
11.00 Gramofoonmuzlek; 12.00 Tijdsein en Sluiting.
HUIZEN (1875 M.)
KRO.
8.000.15 Morgenconcert; 10.00—11.30 Gramofoonmuzlek;
11.3012.00 Halfuurtje voor zieken en ouden van dagen:
12.00 Tijdsein; 12.01—12.15 Politieberichten; 12.15—1.45
K.R.O.-Qulntet o.l.v. Piet Lustenhouwer; 1.452.30 Gra
mofoonmuzlek; 2.303.00 Verzorging van den zender;
3.0O—4.00 Gramofocnmuziek; 4.005.30 Middagconcert
door Instrumentaal Trio; 5.30 —7.00 Het K.R.O.-Kunst-
Ensemble; 6.00—6,15 Spreker: Max K. Gerisch. Onder
werp: Mooi Dultschland; 7.00—7.30 Spreker: Leo Speet.
Onderwerp: Geboorte en jeugd bij de oude Grieken en
Romeinen; 7.30—7 45 Politieberichten; 7.45—8.00 Gramo
foonmuzlek; 8.0011.00 Het K.R.O. Orkest o.l.v. Johan
Gerritsen. Solist: Joh. Vogtschmidt (cello); pj.m. 9.00
Nieuwsberichten van Vaz Dlas; 11.00—12.00 Gramo
foonmuzlek.
Zaterdag 29 Juni.
HILVERSUM (1875 M.)
VARA.
6.45—7.00 en 7.30—7.45 Ochtendgymnastiek; 8.00 Tijdsein;
8.01 Gramofoonmuzlek.
V.P.RO.
10.00 Morgenwijding.
VARA.
10.15 Uitzending voor de arbeiders ln de Contlnu-bedrij
ven; 12.00 Tijdsein; 12.01 Het VARA-Septet o.l.v. Is.
Eyl; 1.45 Onderbreking voor verzorging van den zen
der; 2DO Kwartiertje voor "het Instituut voor Arbeiders
ontwikkeling; 2.15 „Ons Huls en Tehuis" door T. Lan-
dré; 2.40 Het VARA-Orkest o.l.v. Hugo de Groot; 3.15
Lezing: „Sport en hygtene"; 3.30 Vervolg Concert; 4.00
Tijdsein; 4.01 Toespraak door C. Stolk. Onderwerp: Zle-
kenhuisverpleging door onderlinge samenwerking; 4.15
Slot Concert; 4.45 Cursus Esperanto; 5.05 Cursus door
Otto van Tussenbroek over „Reizen en Trekken"; 5.31
Vocaal concert door een klein koor uit de Arbeiders-
Zangvereenlgmg „De stem. des Volks", afd, Haarlem;
5.50 Toespraak, uitgaande van de Ver. v. Vreemdelin
genverkeer, afd. Medemblik. Onderwerp: „Excursies
naar de Zuiderzeewerken"; 6 00 Tijdsein; 6.01 Vervolg
vocaal concert: 6.15 S.D.A.P.-kwartlertJe; 0.30 Gramo
foonmuzlek; 0.35 Literair halfuurtje door A M. de
Jong; 7.15 Orge'spel door Johan Jong; 7.30 VARA-
Varla; 7.35 Orgelspel; 7.50 Bestuursmededeelingen; 8.00
Tijdsein; 8.01 Het VARA-Orkest oJ.v. Hugo de Groot;
8.30 „Symen sonder Soetichheidt", klucht van Bredero,
op te voeren door het Groot Volkstooneel9.00 Voetbal-
mededeel Ingen; 9.05 Wekelijkaeh nieuws van Teun de
Klepperman; 9.20 Vervolg concert; 9.50 Max Dekker
(zang); 10.00 Persberichten; 10.10 Vervolg zang; 10.20
Slot van het concert door het VARA-Orkest; 11.00 Gra
mofoonmuzlek; 12.00 Tijdsein en Sluiting.
Kennis voldoende, maar te nerveus geweest.
Waarom niet tijdig Mijnhardt's Zenuwtabletten
gebruikt? Hierdoor blijft men kalm en helder
van geest Ze zijn verkrijgbaar bij Apoth. en
Drogisten in kokers van 75 cent.
HUIZEN (1875 M.)
KRO.
8.00—9.15 Morgenconcert; 10.00—11.30 Gramofoonmuzlek;
11.3012.00 Godsdienstig halfuurtje; 12.00 Tijdsein; 12.01
—12.15 Politieberichten; 1215-1.45 Het KRO. Sextet;
I.45—1.50 Postdulvenberichten; 1.50—2.30 Gramofoonmu
zlek; 2.30—3.00 Vragenhalfuurtje voor de jeugdige per
sonen; 3.001.30 Kinderuurtje; 4.304.45 Verzorging
van den zender; 4.45—5.45 Vroolijke gramofoonmuzlek;
5.456.00 Nieuwsberichten ln het Esperanto; 6 00—6.15
Toespraak over de a.s. Esperanto-Lnnddag te Nijmegen;
6.15—6.35 Journalistiek weekoverzicht; 6.357.00 Gramo
foonmuzlek; 7.00—7.30 Lezing; 7.307.45 Sportkwar-
tiertje; 7.45—8.00 Politieberichten.
8.009.00 Uitzending door de H.I.R.O.
9.00—11.00 Het K.RO. Orkest o.l.v. Johan Gerritsen;
II.00—12.00 Vroolijke gramofoonmuzlek.
ZONDAG 21 JUNI 1931.
NED. HERV. GEMEENTE te:
Schagen, voorm. 10 uur. Da. Vorstman.
Barsingerhorn, geen dienst.
Haringhuizen, geen dienst.
Huisduinen, geen dienst, wegens vacature.
Jullanadorp, geen dienst, wegens vacature.
Dirkshorn, voorm. 10% uur, Da de Leeuw. Onderwerpt
Waartoe het leed?
Hoogwoud, geen dienst.
Anna Paulowna, voorm. 10 uur, Cand. B Agter, van
Utrecht.
Oude Niedorp, voorm. 10% uur, Ds. Jellema.
Nieuwe Niedorp, geen dienst.
Egmond a. d. Hoef, voorm. 10.15 uur, Ds. Nobel.
Heerhugowaard nam. 3 uur, Ds. Hak.
Burgerbrug, voorm. *10% uur, Ds. Witkop.
Et. Maartensbrug, 2de Burgerbrug.
Oudesluis, zie Schagerbrug.
Schagerbrug, nam. 2 uur, Ds. Witkop.
Eenigenburg, voorm. 10% uur, Ds. Van Beek.
Den Oever, nam. 2% uur, Ds Van Beek.
Westerland, nam. 7% uur, Ds. Van Beek.
Kolhorn, voorm. 10% uur, Ds. Damsté.
DOOPSEZINDE GEMEENTE te:
Barsingerhorn, voorm. 10 uur, Ds. R. van der Veen.
Nieuwe Niedorp, voorm. 10% uur. Da Haars.
EVANGELISATIE te:
Schagen, voorm. 10% uur, Cand. Bouw, van Nijkerk.
Nam. 5% uur, do heer Kal, van Amsterdam.
Breezand. voorm. 10 uur, de heer Boon.
Nam. 3% uur, do heer Boon.
Hlppolytushoef, voorm. 10 uur. de heer Bosma.
GEREF. GEMEENTE te.
Anna Paulowna, voorm. 10 uur, Preeklezen.
Nam. 2% uur, Preeklezen.
Schagerbrug. nam, 7% uur, Ds. Bosma.
THE STAR OF HOPE MISSION.
Jullanadorp, voorm. 10 uur, de heer L. Schut, van
Winschoten.
Nam. 8 uur, de heer L. Schut
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Gistermiddag is bij den onbewa&kten overweg nabij
Wilhelmsoord tusschen Nieuw Amsterdam en Emmen
een locaal trein ln botsing gekomen met den wagen van
den landbouwer J. Jeurlng. Het paard werd gedood. Ds
69-Jarige landbouwer wist bijtijds van den wagen ts
springen en bleef ongedeerd. Het uitzicht ls ter plaatse
goed. Het treinverkeer ondervond eenige vertraging.
BESTUURDER VAN EEN AUTO GEWOND.
Het slachtoffer aan de gevolgen overleden.
Dezer dagen reed in de Thomas Kempislaan te Arn
hem een auto over een loaliggcnden steen en deze werd
tegen dc voorruit van een passeerende auto geslingerd.
De voorruit werd verbrijzeld en de bestuurder, een 60-
Jarlg heer uit Velp werd door glasscherven ernstig aan
het hoofd gewond. Gisteren ia hij tengevolge van infeo-
tie overleden.
BIJ HET ZWEMMEN VERDRONKEN.
Gistermiddag waren in den oostelijken kanaalarm van
het kanaal TerneuzenGent drie personen, allen beamb
te van de Spoorweg-Mij. Terneuzen—Mechelen, dicht bij
het station Terneur^n aan het zwemmen. Plotseling
kreeg één hunner een aanval van kramp en riep om
hulp. Eén der zwemmers, de onderchef T. Gilde, van het
station Terneuzen, verleende hulp, doch de man, A.
8peoht geheet en, woonachtig te Sluiskil, gem. Terneu
zen, verdween ln do diepte. Reddingspogingen werden
dadelijk aangewend, doch na een uur dreggen waa de
man nog niet gevonden. -
GAS VERSTIKKING.
Een oude man om het leven gekomen.
Toen gistermorgen om negen uur de gehuwde dochter
van den zeventigjarigen weduwnaar H. Deekens, wonen
de aan de Kleine Kromme Ellenboog te Groningen, zich
aan de woning van haar vader vervoegde, bleek de deur
neg gesloten te zijn. Gelukkig had zij zelf een sleutel.
Toen zij de deur opende, kwam haar een geweldige gas-
lucht tegemoet en by onderzoek bleek, dat haar vader
dood op bed lag.
Men vermoedt, dat de dochter, die gisteravond ln deze
kamor aan het werk ls geweest, b U ongeluk een ga*-
kraan heeft laten openstaan. Misdaad is uitgesloten.
FELLE BRAND TE MTERLO.
Houtzagerij verwoest
Gistermiddag ls door onbekende oorzaak brand uitge
broken in de loonzagerij van den heer Stracke te Mierlo-
Hout De geheele voorraad hout en alle machines wer
den een prooi der vlammen, Do brandweer slaagde er
in de belendende heerenhulzen te behouden.
De schade, die ongeveer f 18.000 bedraagt, wordt door
verzekering gedekt
DE DOODSLAG IN DE WAGENSTRAAT
TE DEN HAAG.
Nog steeds geen bekentenis.
D. P.. die verdacht wordt den chauffeur H. N.. Maan
dagnacht in de Wagenstraat te Den Haag den doodeiy-
ken stoot te hebben toegebracht, blijft nog altyd vol
houden, dat hy zich van het gebeurde niets herinnert.
Het dolkmes, waarmee het mludryf moet zyn gepleegd,
ls r.og niet gevonden, doch de politie heeft eenige nadere
Inlichtingen weten te krijgen, welke thans worden on
derzocht.