Allerhande.
POLDER.
HEERHÜGOWAARD.
De groote uitnoodiging.
hrijft
oerei'
'esti
0 vo
'heel
1 mij
irwaj
inaa
igro?
ctuea
str|
arial
elstul
1911
;n in
bewi
31 ei
iovjl
3 f
oovet
leverl
Ikoow
>m g|
ft ovf
Pt,
tnleq
raani
spott»
ïr a
reida
iet b»
i kies
(d.wi
eer Re
gend
jet eej
:rigea
iue oi
'fan
Ddacl
ng
ens
n
len i
te 1
die 1
nde I
rerki
It kie«
zoudi
van
ze!d<
jrkeer
;ns
ide o:
i ondi
se bed
acheni
en. H
en
ilngstn
ier i
un
n Ge
iderij
ntend
teen
li* a
n -.u'
Vergadering van het Polderbestuur op Donderdag 10
Juli in bet Polderhuis te Oudorp.
Voorzitter Dijkgraaf Van Slooten.
Verhinderd wegens ziekte de heer Liefhebber.
Voorzitter opent om 4 uur de vergadering, er op wij
dende, dat de ongewone datum der bijeenroeping zoowel
zga oorzaak vindt in aandrang ten deze uitgeoefend door
hoofdingelanden, als in eenige zaken die door het dage-
jjjksch bestuur niet konden worden afgehandeld en toch
urgent waren, als daar zijn vaststelling van het ambte
narenreglement, de omvangrijke reparaties aan het
atoomgemaal en het feit dat de penningmeester den bo
dem van de kas begon te zien.
Na voorlezing der notulen en ongewijzigde vaststelling
daarvan, onder een woord van dank aan samensteller,
deelt Voorzitter mee, dat van het Prov. Bestuur in ver
band met de door den heer Poland in de vorige verga
dering gestelde vragen, bericht is ingekomer. dat boe-
aemverlegglng niet zal plaats vinden, voor <le Zulder-
aeedijk voltooid is.
G«en gunstig vooruitzicht.
Door het Dag. bestuur zijn in verband met den gelde-
lijken toestand reeds besprekingen gevoerd om den om
slag dit jaar te verhoogen. Door de meer contante beta
lingen dan voorheen en het tegenvallen van de dijken
en wegenverbuur, terwijl bovendien veel werken werden
uitgevoerd, verkeerde de kas steeds in berooiden toe
stand. Voor dezen drastisch en maatregel werd echter
dit jaar nog niet gevoeld, doch Voorzitter zegt het niet
te kunnen verhelen, dat wil men een toestand van even
wicht tusschen ontvangsten en uitgaven behouden, het
tolgende Jaar minstens een omslag van 2 a 3 gulden
per H.A. meer zal moeten worden geheven. Tevens is
overwogen dat de betaling in twee termijnen te doen
geschieden.
De heer Wonder voelt momenteel meer voor een kas-
geldleening dan voor verhooging van den omslag. Wat
een volgend jaar gebeuren moet, kunnen we dan weer
tien.
Voorzitter deelt mede. dat het vorige jaar o.a. de
Kruisweg bewalst is. Wil men voordeel daarvan heb
ben, dan dient het teren van den weg, dat thans begon
nen is, met kracht te worden doorgezet Ook Honden-
weg en Hasselaarsweg staan op dit plan en voor al dezs
dingen is geld noodig. Het dag. bestuur meent dan ook
te moeten adviseeren het in de vorige vergadering ge
nomen besluit tot het aangaan van een geldleenlng ad
f 12.300 in te trekken en een nieuwe leening van f 22.000
aan te gaan.
De heer C van Langen gaat in deze met het dag. be
ltuur mede.
De heer Wijnker voelt meer voor het sluiten van een
lasgeldleening op korten termijn, gezien de tegenwoor
dig lage rente voor dit geld.
Nog vraagt de heer van Langen aan Voorzitter of met
de voorgestelde leening alle genoemde werken gefinan
cierd kunnen worden.
Voorzitter antwoordt dat dit niet het geval ls, doch
men in geen geval meer wilde leenen, dan men dit jaar
meende te kunnen verwerken.
De heer Poland staat vreemd te kijken van dit plotse
ling opgedoken tekort van f 10.000.
Voorzitter antwoordt dat dit niet opeens ontstaan is,
doch langzamerhand. Er ls veel werk gedaan, v.n.1. op
de wegen en als men deze thans zou laten zoo ze zijn zou
al het bestede geld zoo goed als weggeworpen wezen.
Na het voorlezen van het besluit der leening, merkt de
heer Poland op, dat hij in ieder geval de brug aan den
Janglijnisweg zou willen afgevoerd zien. Zeker er zijn
veel dingen gewenscht, maar een gewenscht iets is altijd
nog geen noodzakelijk le{s. Zoo beschouwdt hij deze brug
Groen is het met vorige spr. eens. Zijn er veel
menschen, die voordeel hebben bij deze brug? Gezien de
tijdsomstandigheden meent hij te moeten laten zitten,
wat niet strikt noodzakelijk is.
De heer K. van Langen vindt, dat er wel reden is
voor het leggen van deze brug, gezien de omstandig
heden van de bouwers daar. De hoek land, die er door
in verbinding wordt gebracht met het vaarnet van den
polder mag niet groot zijn, land is er in ieder geval.
De heer Poland wijst op de indertijd aangelegen brug
bij den Donkereweg, die ook zeer weinig gebruikt wordt.
De heer Gootjes vindt dat het niet aangaat een in
een vorige vergadering genomen besluit, alleen om de
Aangevoerde redenen weer In te trekken. Wat de brug
bij den Donkereweg betreft, vraagt hij den heer Poland,
of deze gegevens heeft
De heer Pol and moet erkennen, dat hij van hooren-
zeggen spreekt
De heeren Wonder en Appelman meenen, dat er geen
enkele reden is, om het sedert lange jaren toegepaste
standpunt: Vaarwater, daar waar het mogelijk is „te
wijzigen." Men moet niet vergeten dat de landbouwers,
die thans van deze brug voordeel zullen hebben, lange
jaren hebben meebetaald in het aanleggen van va&rgele-
genheid voor anderen.
Voorzi'.ter de meenJngen in oogensohouw genomen
hebbende handhaaft het door het bestuur ingenomen
standpunt Een weer laten schieten van dingen, die men
eenmaal ter hand genomen heeft, kost tenslotte altijd
geld en men komt er duurder mee uit, dan wanneer men
doorzet
De heer De Boer zou nog gaarne vernemen waar be
doelde brug eigenlijk komt omdat men dienaangaande
in de vorige vergadering geen bepaald besluit genomen
heeft Hij meent dat de Oterleekerweg de aangewezen
plaats is, terwijl men dan tevens aan den anderen kant
geen overlast meer zal ondervinden van hoog water bij
inlaat
De heer K. van Langen meent het laatatgezegde te
moeten bestrijden. Vroeger heeft men daar nooit van
hoog water gehoord. Pas, toen er sprake was van het
aanleggen van genoemde brug, ls dit op het tapijt ge
komen. Hoofdzaak zal wel zijn, dat dan voor betrokken
personen de vaarweg eenigszins bekort wordt
Voorzitter zegt dat door aanleg in den Oterleekerweg
de kosten belangrijk zullen worden opgedreven, ten eer
ste omdat de weg daar breeder ia wegens den driesprong
en ten tweede omdat meer verhoogd zal moeten worden
Hij stelt aldus voor In den door het dag. bestuur voor
gestelden geest te beslissen.
De heeren C. van Langen en Oudeman zien niet ln
waarom het geheele bestuur over de plaats van de brug
moet beslissen, daar velen van hen in dit geval niet zoo
competent zijn als de leden van het dag. bestuur, die den
toestand meermalen dan eens ter plaatse hebben opge
nomen.
Besloten wordt de plaats der brug aan het dag. be
stuur over te laten en dit tevens te machtigen de geld
leenlng ad f 22.000 aan te gaan tegen een rentevoet van
ten hoogte 5 pet
Het ambtenaren-reglement
Nadat het concept ambtenarenreglement voorgelezen
is, vraagt de heer Wonder of het verplichtend is de
daarin genoemde wachtgeldregeling toe te passen.
Hij wijst op eenige gevallen, waarin o.a op wachtgeld
gestelde onderwijzeressen nog maar steeds hun toelage
blijven genieten, terwijl hun echtgenooten goed betaalde
betrekkingen aan Rijk of Gemeente bekleeden. Derge
lijke toestanden kunnen z.1. slechts ontstaan door leem
ten in de wetgeving en zijn in leder geval schromelijk
onbillijk tegenover de belastingbetalers.
Als uit toelichting door Voorzitter blijkt dat het regle
ment in dergelijke gevallen voorziet en nog eenige an
dere punten aan verschillende vragers zijn opgehelderd,
wordt het ongewijzigd aangenomen.
Een ringleiding-
Voorzitter deelt verder mede, dat bij Inspectie der
ketels van het stoomgemaal was gebleken, dat deze,
wilde men afkeuring ln de naaste toekomst voorkomen,
electrlsch gelascht zouden moeten worden. Waar het
gemaal zich echter aan het eindpunt van het net be
vindt bleek de spanning niet sterk genoeg en aanlegging
van een ringleiding noodzakelijk. Na toezegging van
een bedrag ad f 600 voor tegemoetkoming in de aanleg-
kosten, was men met gemeente en bedrijf tot over
eenstemming gekomen. Waar echter de betrokken fo-
brlek wel verzekerde, dat de spanning bij den aanleg
van een ringleiding voldoende zou zijn, doch hiervan
geen schriftelijke garantie wilde geven, had men zijn
licht opgestoken bij den heer Directeur van het Alk-
maarsche G.E.B.,, die, beschikkende over de verelschte
gegevens,, verklaard had, dat bedrijfszekerheid bestond.
Van andere zijde had men aangeboden om met eleo
trlsche energie opwekkende machines de noodlge
kracht te bezorgen. Daar was men echter zoo gereser
veerd in het indienen van een kostenberekening, dat
het voorlooplg bulten beschouwing bleef.
Juist voor het beginnen der vergadering was nog
een aanbod binnengekomen van het P.E.N. om aan
sluiting te bewerkstelligen aan den ln den Huigendljlr
liggenden hoogspanningskabel. Huurkosten zouden dan
op f 84.per jaar komen en ook ln verband met mo
gelijke electrlsche bemaling ln de toekomst was dit
aanbod gedaan.
Voorziter zegt dat het in deze voor het dag. bestuur
moeilijk was een beslissing te nemen. Gezien het minst
kostbare, n.1. het aanbod van G.E.B., meende men ln
deze richting te moeten voorstellen onder voorbehoud,
dat van de betrokken fabriek schriftelijke garantiestel
ling werd bekomen. Bleef deze uit dan zou het aanbod
van het P.E.N. worden aanvaard.
Conform besloten.
De rondvraag.
Bij de rondvraag brengt Voorzitter de verbetering
van den Donkereweg ter sprake. Daar bij het bestuur
geen eenstemmigheid hieromtrent heerschte, ls dit niet
als punt van bespreking op den beschrijvingsbrief ge
plaatst. wat spr. persoonlijk leed doet, daar hij voor
stander is van dis verbetering.
De heer Wonder, wijzende op den gestadigen gang,
die tot nu toe in den aanleg der primaire wegen zit,
bepleit voorzichtigheid in deze. Nog slechts kort gele
den ls het plan-Geestmer Ambacht-Noord aan kant ge
zet en nu hoort men al weer stemmen opgaan, die van
het aanleggen van een primairen weg in meer zuidelijke
richting door dat Ambacht gewagen met mogelijk aan
sluiting op Hasselaarsweg—Donkereweg—Hoogwoud
Medemblik. Gelden, besteed aan den Donkerweg, zijn
bij mogelijk doorgaan van het zoo Juist genoemde, ln
het water gegooid.
In verband hiermede deelt Voorzitter mede, dat den
laatsten tijd ook weder langs den Middenweg verschil
lende metingen zijn verricht. Ook op andere plaatsen,
dan de oorspronkelijke In het wegenplan opgenomene
is dit geschied.
Den heer C. van Langen ia het tegengevallen, dat het
Dag. Bestuur in deze niet xnet ene bepaald plan ls ga-
komen. Hierdoor is hg er van overtuigd, dat de meer
derheid van dit college er geen begrip vaon heeft, wat
zoo dagelijks langs den Donkerweg passeert, want als
men een onderzoek had ingesteld en over de gegevens
daarvan kon oordeelen, is hij er van overtuigd, dat men
ais één man voor verbetering zou zijn. Belanghebbenden
hebben hem er nog over gesproken een adres ter teeke-
ning aan te bieden, doch hij heeft hun dit afgeraden,
overtuigd als hij was, dat inmiddels die zaak haar be
slag zou hebben gekregen. Waar het gemeentebestuur
vermoedelijk geneigd is 75 bij te dragen, vraagt hU
zich al: Moeten wg dit plan dan hier tegen houden?
De heer Van Stralen wijst er op dat diegenen, die den
Donkereweg gevaarlijk vinden, toch altijd de route
Veenhulzer middenwegMolenweg kunnen nemen, wel
ke opmerking den heer Van Langen de vraag ontlokt
of de heer Van Stralen dan zoo graag laatstgenoemde
route rgdt HU maakt er een voorstel van, bi der ver
betering ten laste van den polder te nemen.
De heer Kieft wil, gezien de besprekingen, er een
voorstel van maken den toestand zoo te laten als hU ia
De heer Van Langen wUst er nogmaals op ln zUn
kwaliteit van Voorziter van bet B-AS., dat als de plan
nen nog voor den winter gereed zijn, dit een welkome
werkverschaffing zal beteekenen, ongetwijfeld ook voor
vele kleine tuinders, die thans den toestand met angst
en zorg tegemoet zien.
ZUn voorstel, ondersteund door den heer Oudeman,
wordt in stemming gebracht, verworpen met 7 tegen 11
stemmen. a
Het voorstel Kleft, ondersteund door den heer Po
land, wordt met gelijk stemmenaantal aangenomen.
Gehoord de besprekingen ln en buiten de vergadering
over mogelUke afvoering van den Laanweg van het
primaire wegenplan, vraagt de heer Groen, of er reeds
overwogen ls dan dezen weg ook voor een teerbehan-
deling ln aanmerking te doen komen.
Voorzitter antwoordt, dat hU na Hasselaar»- en Hon-
denweg op de HJst geplaatst zal worden.
Algemeene hilariteit verwekt het geval-Meester, die
naar het oordeel der vergadering wel een flink bagger
man ls, doch wien men toch niet wil toestaan een werk
tijdenregeling op eigen houtje in te voeren. Den pol
derbaas zal dienaangaande instructie worden gegeven.
Als bU een door den heer C. van Langen gestelde
vraag over mogelUkheid van vaartverbetering voor In
woners van de Frik, hU den heer Poland te kennen
geeft, dat deze ten opzichte van de brug bU den Don
kereweg verkeerd is ingelicht en deze daar niets van
weten wil, bezweert Voorzitter het ontstane dispuut,
door onderzoek toe te zeggen.
Niets meer aan de orde zUnde, wordt hierna met een
woord van dank gesloten, en den wensch uitgesproken,
dat de dreigende, donkere toekomst spoedig een lichter
aspect moge te zien geven.
BOERDERIJ EN TUINDER IJ.
(De Secretaris-Generaal van den Vol
kenhond heeft de officieele uitnoodi
ging voor de ontwapeningsconferentie
aan, de Staten der wereld verzonden.)
r-Zal eindelijk d' ontwaap'ning komen,
Als straks de volk'ren samen zijn
Op deze groote conferentie,
Na al hun jammer en hun pijn.
Wanneer de duidelgke cUfers
Hun tooncn wat verloren ging,
En 't schrikbeeld van een nieuwen oorlog
Hen heenwij at naar vernietiging?!
Naar een onnoemelijk aantal dooden,
In een onmenschelijken strijd,
Die heel Europa zal vertrappen
Tot een verminkte vormloosheid,
Die ook de kinderen zal nemen
Van eiken leeftijd, eiken stand,
Alsof ze enkel zijn geboren,
Om slechts te sterven voor hun land!
Staat dit den volkeren voor oogen:
Den goeden wil van mensch tot mensch,
Of 't eigen voordeel van de natie,
En dus beperkt tot eigen grens?
Wil men ontwaap'ning tot een voorsprong
Op and'ren, staakt men t ruw geweld
Voor een voordeelige begrooting,
d* Ontwaap'ning uitgedrukt in geld?
Of wel vreest men een nieuwen wedloop,
Waardoor men aan het eind verliest,
En nu, by 't streven naar beperking,
Per slot een sterker wapen kiest?!
Een wapen, dat in staat zal stellen,
Bij een wat wankel voortbestaan,
De oude glorie hoog te houden,
Die nooit verloren is gegaan!
Gij, volkeren, die zijt uitgenoodigd,
Die eenmaal dus beslissen zult.
Wier vóór en tegen straks de wereld,
Met groote vrees en hoop vervult,
Weest menschelijk in Uw besluiten,
Geen diplomaten eerste klas,
Men vraagt het U in naam des vredes,
In naam der kind'ren van Uw ras! 1 1
NOODTOESTAND ONDER DE TUINDERS IN DE
GEMEENTE OBDAM.
Tengevolge van de aardappelziekte.
In de gemeente Obdam heerscht onder de tuinbou
wers tengevolge van de aardappelziekte een nood
toestand. Er werd dit voorjaar voor bgna f 50.000 aan
tuinderscrediet verstrekt, wat hoofdzakelijk besteed
is voor de aanschaffing van kunstmest. Nu vrijwel
de geheele aardappeloogst verwoest is, moest dit geld
als verloren worden beschouwd. Reeds is een beroep
gedaan op den minister.
B. en W. zullen den raad voorstellen om in verband
met de tijdsomstandigheden de kermis niet te doen
doorgaan. Hoe hopeloos de toestand is wordt ten
duidelijkste gedemonstreerd, door het feit, dat de
gemeente er toe is overgegaan, steunbonnen te ver
strekken ter verkrijging van de meest noodzakelijke
levensmiddelen.
Juli 1931.
(Nadruk verboden.)
BLOEMBOLLENVEILING TE BOVENKARSPEL.
Bevredigende prijzen.
Te Bovenkarspel heeft de bekende bloembollenvei-
lingsvereeniging West-Friesland Donderdag haar
eerste groote veiling weer gehouden van leverbare
bloembollen. De aanvoer bedroeg bYz millioen stuks;
het totaal werd in duizend nummers geveild.
Over ,'t geheel zijn de prijzen meegevallen. Wel
werden de hooge prijzen van de bepaald dure soor
ten van vorige jaren bij lange na niet meer besteed,
maar voor de gewone soorten waren de prijzen nog
vrij bevredigend.
RUSSISCHE TARWE.
Met een groep Nederlandsche graanfir-
ma's zoo een overeenkomst zijn tot
stand gekomen.
Men seint uit Berlijn aan de N.R.Crt.:
Volgens berichten uit Moskou is tusschen Rusland
en een groep Nederlandsche graanfirma's een over
eenkomst voor de levering van Russische tarwe naar
Nederland gesloten. Verdere onderhandelingen over
leveringen van Russisch graan naar Nederland du
ren nog voort Alle graanleveringen geschieden langs
den zeeweg naar Amsterdam en Rotterdam.
dipl^
in
'xe'Uj
ben,
cifs
02*
lig
ker.5*
zijn
Idrs I
.k=3*
j'.gi
korte golf.
Per kwartaal dus ook weer op den eersten dezer
ttaand, verwisselen de omroepverenigingen van golf
lengte. Wie van de lange golf 1875 m. overgaat
op de korte 298 m. neemt tegelUkertijd afscheid
van een belangrijk deel zUner luisteraars, omdat de
zender zelfs niet sterk genoeg ls, om ons kleine landje
te beatrUken.
Dezen keer behoort de K.R.O. tot de slachtoffers en
kaar omroeper stelde zUn partUgenoot minister, die
voor de zender-misère verantwoordelUk is, deze vraag:
-Hoe lang moet het nog duren, dat deze toestand
«blijft gehandhaafd?
„De toestand, zooals hU nu is, bestaat tegen onzen
«wil en tegen ons pogen daarin verandering te brengen.
.De schuldvraag zullen wU niet bespreken. Maar met
bloedend hart en slechts gedwongen door den
..harden nood, laten wU een deel van onze familie aan
•.rijn lot over.
..WU beioven plechtig, kiles te zullen doen, en niets
*7 Willen naaten, om te komen tot den spoedigen
«oouw van een krachtige korte-golf-zender."
Als minister Reymer den schoen nu maar aantrekt:
doet hU hem precies.
En de oplossing van deze kwestie lUkt ons niet
°rilgk. Laat ZUne Ecellentie het maar eens probeeren
da omroepvereenigingen bU zich vragen. Samen om
tafel gezeten, zullen alle de onhoudbaarheid van
aen huldigen toestand willen erkennen.
Wat ons betreft, kan de minister ze dan de keus
•ten uit deze twee:
Uitgaande van de noodzakelUkheid, dat er een goede
*®rt*-golf-zender moet komen, blUft er slechts deze
•raag:
2a, de Staat hem bouwen, of
W:lt gij het gezamenlUk doen?
U' dat omroepvereniging haar mede-
•ricing zou d u r e n weigeren?
GODSDIENST Elf POLITIEK.
Eenigcn tijd geleden heeft het bekende Kamerlid,
W' H" vlleSen> voor partU een bezoek
vmaTm i?an Dcncmarlten. In het dagblad Voorwaarts
hli ec« en ander over zUn reis, waarvan het
'gende ook onze lezers zal interesseeren.
- uurlgk, schreef de heer Vliegen. nattfürlUk vroeg
tIA oh invlo«d van kerk en godsdienst ln de poll-
U deze vraag kUkt een Deen u wat raar
Kerk en godsdienst, wat hebben die met de politiek te
maken? Men kent ln Denemarken geen politieke par-
tijen op religieuzen grondslag en hU. die ze zou willen
stichten, zou alleen maar een lachsucces oogsten.
Van de 1000 Denen behooren er 986 tot de Luthersche
kerk. In het heele land zUn een goede 20.000 katholie
ken, 6000 Joden en 13.000, die tot geen kerkgenootschap
behooren. Niemand denkt er aan een tegenstelling
tusschen godsdienst en socialisme. De politieke strijd
kan er heel heftig zUn, maar het venijn van de ver
kettering, die hem bU ons kenmerkt, ontbreekt De
socialisten worden er niet beschuldigd van vUandschap
tegen godsdienst zedelUkheid en dergelUke meer. Het
spreekt vanzelf, dat daardoor ook ln soclalistlschen
kring de stemming tegenover ds kerk heel anders ls
als' bU ons. De groote massa van de partUgenooten ls
en blijft lidmaat van de kerk, zonder dat dit eenlgen
Invloed heeft op hun socialistisch Inzicht Trouwens,
bU de andere parrijen ls dat net zoo.
Als er iets waar was van de dingen, die de kerke-
lijke partijen hier aanvoeren, dan moest het Deensche
volk wegzinken in een poel van verdorvenheid. Het
gezag moest er ondermUnd, de zeden verdorven, het
gezinsleven ontredderd zUn. Allemaal malligheid. Het is
een gezond, frlsch en levenskrachtig volk, met beters
sociale toestanden dan in de landen waar de gods
dienst de politiek en ds politiek den godsdienst ver
derft"
BROODGEBRUIK.
De tegenwoordige professor Goudrlaan aan de Han-
delahoogeschool ts Rotterdam ls indertijd gepromoveerd
op een dissertatie (proefschrift) getiteld „De doel
matigheid van de broodvoorzie
ning te Amsterd am."
Hoeveel er san die doelmatigheid mankeert, zoowel
wat de productie als de distributie betreft laten wij
nu daar. Voor dit oogenblik Interesseert ons alleen het
gebruik per hoofd bU rijken en minder rijken.
De heer Goudrlaan kwam na een gedegen onderzoek
tot deze conclusie:
ln de buurten der rijken ls het broodgebruik per
hoofd en per week 1.4 KG.
in de middenstandsbuurten 1.9 KG.
ln de arbelderswUken 2.4 KG.
ln de buurten der armen 2.8 KG.
8telt men een gezin gemiddeld op 5 personen, dan
beteekent een broodprijs-verhooglng van 2 cent per 800
g. voor bovenstaande rubrieken resp.
f 9.10 f 12.48 f 15.60 f 18.20 per Jaar.
Dus: hoe minder welgesteld, hoe zwaarder last
In werkeiykheid ia het nog erger, dan uit deze cUfers
blijkt Immers, als regel gaat het nog zoo:
hoe minder welgesteld, hoe meer kinderen, en, hoe
minder welgesteld, hoe grooter het gebruik van brood
in verhouding tot anders voedingsmiddelen.
NOG EENS DE PROFESSOR-
Dezelfde professor Dr. C. A Verijn Stuart van wien
wij de vorige week reeds een onzinnige bewering signa
leerden, beweert ln zUn verdediging van het Libera
lisme ook nog dit:
,Het wordt meen ik, hoog tijd, dat aan de werk-
loozenuitkeeringen op betrekkelUk korten termUn
een einde wordt gemaakt en arbeiders en onder
nemers weder in vrij overleg, zU het onder mede
werking van de door hen gevormde vereenigingen,
de voorwaarden kunnen vaststellen, waaronder alle
arbeiders loonend plaatsing ln het bedrijfsleven
kunnen vinden."
Eenvoudiger kan het niet: even praten en de zaak
ls gezond, als maar eerst die vreeselUke werkloozen-
uitkeerlng wordt stopgezet
Maar hoe dan ln Amerika en anders landen, waar
dis ultkeenng niet bestaat? Waarom praat men daar
dan niet onmlddellUk en gaat meteen weer aan het
werk?
Dat praten beteekent natuuriUk loonsverlaging, doch
wie gelooft nu, dat er met lager ioonen meer koop
kracht komt en dus grooter kans om afzet te vinden
voor de producten van den hervatten arbeid?
Ja, ais de werkloozenuitkeering vervalt en sis ook de
liefdadigheid stop wordt gezet dan ls er wel wat te
bereiken. Wie dan niet omkomt van gebrek, wordt
wel zoo murw geslagen, dat hU zelfs met hongerloonen
en ongebreidelde werktijden kan afgescheept worden.
WU dachten echter, dat dit tot den volmaakt verleden
rijd behoorde, tot den bloeitijd van het ongetemde ka
pitalisme.
De wereld draait echter niet terug en als het Libe
ralisme niet mee vooruit wil, graaft het zUn eigen graf.
Met prof. Verijn Stuart als aanspreker.
TE VEEL TARWE.
Volgens Albert Thomas, directeur van het Arbeids
bureau te Genive, ls de overproductie van tarwe een
van de voornaamste oorzaken van de heerachende
werkloosheid, misschien wel de allervoornaamste.
HU geeft deze cUfers.
Over de heele wereld ls het tarwe-verbrulk per hoofd
gedaald met 4.1 procent
De met tarwe bebouwde gronden hadden een opper
vlakte:
in 1909 tot 1913 van 109.382.000 H.A.
ln 1929 van 125.564.000 H.A
Dit beteekent een stijging van bijna 15 Zelfs als
men aanneemt dat de opbrengst per H.A ln die periode
niet grooter is geworden, moet de oogst met ten minste
één zevende zijn gestegen.
Is dat West-Europa of Rusland ten goede gekomen?
Van de 16 millioen HA., die nu meer met tarwe wor
den bebouwd dan 20 jaar geleden, moet men zoeken:
ln Australië 2.7 millioen H.A
in de Vereen. Staten 5.75 millioen H.A.
In Canada 6.25 millioen H.A
Dat zUn samen 14.7 millioen H.A of bUna de geheele
aanwinst een winst intusschen, die een ramp is
geworden.
In Nederland beslaat het met tarwe bebouwde land
een oppervlakte van pi.ra. 60.000 HA. De opbrengst staat
ver boven het gemiddelde. Van de wereldproductie, die
den prijs bepaalt in verband met de vraag, vormt onze
tarwe-oogst toch een onbelangrUk deeltje.
DIE GOEDE OUDE TIJD-
In een verkiezingsblad van ds 8D.A.P. plaatste een
medewerker dit uittreksel uit wat hU noemt: het
jaartallenboekje van een ouden
arbeider. Het heeft betrekking op Amsterdam:
„Woensdag 19 Januari 1887 500 menschen met brood
en koffie in het Volkspark gevoed.
Maandag 24 Januari 1887: Besluit der werkloozen
om in optocht naar den burgemeester te gaan. Wei
gering van Z.E.A., hen te ontvangen.
Donderdag 27 Januari 1887 3300 brooden aan de
werkloozen uitgereikt
Vrijdag 28 Januari 1887. Ongeveer 500 werkloozen
begeven zich van het Volkspark naar het Stadhuis, doch
worden verhinderd door de politie ln optocht verder
te gaan. Aan het Stadhuis wordt een 243-tal hunner
ln de Prinsenhofsteeg zes aan zes toegelaten tot het
opgeven van hun naam en woonplaats. Een dar leiders»
Mulder, bU den burgemeester toegelaten.
Zaterdag 29 Januari 1887 3000 brooden aan de werk
loozen uitgereikt
En op een volgende pagina van dit jaartallenboekje
lezen we:
Zaterdag 19 Februari 1887 De heer Gausl, ban
kier en agent van het huls Rotschild bezoekt de beurs
zonder Oranjestrlk. HU wordt omsingeld en van een
kokarde voorzien".
Nu, ruim ruim 40 J"r later, zUn er ook werkloozen,
waarschUnlUk zelfs veel meer dan ln 1887. Toch is er
wel verschil. Het voornaamste vinden wU dit dat er
geprobeerd woTdt om hulp te bieden door werk. Al
leen: er moest in die richting meer worden gedaan,
ook door verkorting van den arbeidstijd Uit onze
schooljaren herinneren wU ons sommen in dezen trant:
10 arbeiders kunnen een karwei afmaken in 8 weken,
als zU 48 uren per week werken.
Hoeveel arbeiders zUn er noodig om dat karwei af ta
maken in denzelfden tUd, als zU maar 40 uur per week
arbeiden?
19 Februari wa
ra.
i de verjaardag van koning Willem
