Mager Courant
Allerhande.
Vierde Blad.
PUROL in huis!
Zaterdag 12 September 1931.
74ste Jaargang. No. 8933
Le INVLOED VAN DE CRISIS OP DEN
NEDERLANDSCHEN LAND- EN
TUINBOUW.
tk
studieweek van de Vereeniglng van Dlrecteu-
van R K. land- en tuinbouwscholen cn van de Ver-
r van Leeraren by het middelbaar land- en tuin-
icodenrijs. beeft prof. dr. G. Minderhoud van Wa-
taxen een lezing gehouden over „De invloed van de
I op den Nederlandschen land- en tuinbouw.
Het oordeel van prof. Minderhoud.
enkele inleidende opmerkingen over crisis in het
iien, wees spr. op eenige punten van verschil lus
je'productie in de industrie en die in den land-
CT Daardoor kan verklaard worden, waarom een
Kjoowcrisis in haar ontstaan en in de wijze en den
Igna bet verloop in den regel sterk afwijkt van een
of bankcrisis. De landbouwcrisis van 1818
!n dit bovendien uit.
idsche landbouw, waarvan het zwaarte-
de veehouderü, heeft in de eerste jaren dezer
periode van geleidelijken opbloei gekend. De
idger.de oorlogsjaren waren dooreengenomen
&tl bijzonder gunstig. Dientengevolge ontstond
I —gfc vraag naar land. Pacht- en koopprijzen stegen
nog sterker stegen de loonen. De tuinbouw
-jj ongekende vlucht
k Areeks 1920 trad een geweldige prijsdaling in, waar
■■ter den ganschen landbouw een periode van zeer
^Bttdigende bedrijfsresultaten aanbrak. Voor den
|rtouw en voor enkele onderdeelen van den tuinbouw
Hpi toestand in 1929 in zeer ongunstigen zin gewij-
»odat in die takken een crisistoestand ontstond,
•ft juivere weidestreken en de zandstreken profiteerden
m de lage voedermiddelprijzen, zoodat daar de toe-
gai tot den zomer van 1931 wel is waar achteruit-
piv" doch niet onmiddellijk verontrustend was.
Dl crisis is tot heden een akkerbouwcrisis, doch het
prur is groot, dat deze zich tot een algemeene land
bouwcrisis uitbreidt. Mogelijk zijn de huidige lage var-
teuprijzen daarvoor reeds een aanwijzing (Ook de vee-
jrjjttn dalen onrustbarend. Red.)
L De oorzaken van de crisis liggen voor een klein deel
de onvoldoende vraag, doch voor het voornaamste
ftei bij het overvloedige aanbod van landbouwproduc
ten. Vele omstandigheden doen voor tal van producten
IKjwnd een sterk vergroot aanbod verwachten. Daar-
asast hebben echter tydelyke en semi-permanente in-
T/*Jen gewerkt.
Handhaving van het tegenwoordige zeer lage prys-
peil lijkt onwaarschijnlijk, hoewel dit wel eenige jaren
kin aanhouden, Herstel van de prijzen tot een niveau
waarep— bij de tegenwoordige productiekosten een
loccesl bedrijf mogelijk is, is eveneens weinig waar-
£urcm zullen de exploitatiekosten moeten worden
firla&gd, terwijl de pachb- en koopprijzen zullen moe
ten dalen.
Door verlaging van productiekosten alleen, kan de
Kederlandsche landbouw er echter niet komen. Met
cijfers kan dit worden aangetoond. Evenmin zal ver
hoogde activiteit van landbouwonderwijs, -voorlichting
ec -organisatie, hoe nuttig en noodig ook, uitkomst
kunnen brengen. Daarnaast zullen hoogere prijzen voor
producten moeten komen.
De gevolgen van een langdurige landbouwcrisis zul
len noodlottig zyn voor een zeer groot deel onzer sa
menleving. Daarom heeft de overheid den plicht de
helpende hand te bieden door kunstmatig de finan-
cieele bedryfsuitkomsten te steunen. Deze protectie zou
niet, of althans in veel mindere mate noodig en gemo-
Iveerd zijn, indien in het buitenland de landbouw niet
oo sterk en zoo algemeen werd beschermd.
Naast de tot nu toe genomen maatregelen com-
penseerend invoerrecht op witte suiker, crediet aan de
aardappelmeelindustrie, productiepremie voor bleten,
tarwewet zyn In de eerste plaats stappen om „dum
ping" tegen te gaan noodig. Daarnaast dienen pro-
ductie-premlën te worden verleend aan hen. die regel
matig rogge en haver voor de markt teelden. De pro-
ductie-premiën voor suikerbieten dienen zoo hoog te
worden, dat wy onze eigen behoeften aan suiker zelf
produceeren. Voor teelten en producten, waarvan wy
een overschot hebben, zal de Overheid weinig anders
kunnen doen, dan crediet te verleenen aan hen. die
dreigen ten onder te gaan (veehoudery, tuinbouw).
Directe financleele steun aan deze takken van land
bouw zou door het buitenland terecht als kunstmatige
bevordering van export (dumping) worden beschouwd.
Daardoor zouden we van den wal ln de sloot komen.
Het geld. noodig voor den financieelen steun, dient
ln de eerste plaats te worden ontleend aan overschot
ten op de diensten 19241930; vervolgens aan salaris-
en loonsverlagingen (goedkoopte-kortingen) van alle
personen in dienst van publiekrechtelijke lichamen en
van personen of organisaties die subsidie uit de open
bare kas genieten. Ten slotte kan ook verhooging van
enkele accyns en Invoerrechten noodig zyn. Voor het
laatste zyn de artikelen tarwe en tarwemeel het
meest aangewezen. Nu de prys der binnenlandsche
tarwe vastgesteld is, draagt zoodanig recht een fis
caal karakter.
Met elkaar zullen deze Overheidsmaatregelen niet
kunnen voorkomen, dat, indien de prijzen op de we
reldmarkt niet weldra omhoog gaan, een zeer zorg
volle tyd aanstaande ls.
Daar niemand weet. in welke richting de crisis zal
verloopen en hoe de omstandigheden over enkele jaren
zullen zyn. dienen alle steunmaatregelen een tydeiyk
karakter te hebben, terwyi het kunstmatig sturen van
den landbouw in een of andere richting (byv. tuin
bouw, of veeteelt, of meer extensieve cultuur) moet
worden ontraden.
AMSTERDAM IN HET DONKER.
Kortsluiting op de Centrale-Noord.
Donderdagnacht omstreeks 3 uur is geheel Am
sterdam in het donker gezet door een storing bij de
gemeentelijke electriciteitsvoorziening Langzamer
hand doofden alle straatlantaarns uit en spoedig kon
men geen hand voor oogen meer zien. De bedrijven
stonden stil!
De brandweer en de ziekenhuizen konden zich be
helpen met een noodverlichting. Nergens hebben
zich bijzondere voorvallen voorgedaan.
Gedurende een half uur is er met man en macht
gewerkt om de storing op te heffen. Om 350 uur
gingen de lichten in Centrum en in Zuid weer aan
en om acht minuten over half vier brandde de
straatverlichting ook in de andere stadswijken weer.
Deze groote storing (nog nimmer is er in Amster
dam een kortsluiting van een dergelijken omvang
waargenomen), schuilt in een defect aan den stroom-
transformator van de Centrale Noord, waardoor kort
sluiting werd veroorzaakt.
Bij Brand- en Snijwonden, Pijnlijke Kloven,
Ruwe handen en Schrale huid.
AUTOBOTSING TE HEEMSTEDE.
Twee zwaar gewonden. De wagens
vernield.
Donderdag is op den Heerenweg te Heemstede bij
de Van Merlelaan een auto ongeval ontstaan. De be
stuurder van een personenauto uit Amsterdam wilde
een voor hem rijdenden auio passeeren. Bij het pas-
seeren kwam juist een auto aangereden van de
tegenovergestelde richting. Een botsing was onver
mijdelijk. Beide auto's warden zoo goed als geheel
vernield. De bestuurder van den eersten wagen en
zijn zuster, die eveneens in de auto was gezeten,
werden zwaar verwond. Z;j werden per ziekenauto
naar het Mariaziekenhuis te Haarlem overgebracht.
De bestuurder van den anderen auto, iemand uit
Haarlem, kan na verbonden te zijn. naar zijn wo
ning worden overgebracht.
DE ONDERAARDSCHE GOUDVESTING
VAN PARIJS.
Een medewerker van de Neue Freie Presse schrijft
uit Parijs:
Het behoort stellig tot de zeldzame gebeurtenissen
op een klein electrisch wagentje door de onderaard-
sche straten van de Bank van Frankrijk ie rijden,
waar aan beide kanten schatten aan goud opgehoopt
zijn. waarvan de hoeveelheid zelfs de fantasie van
een Croesus te boven gaat. Toch werkt deze aanblik
niet verblindend. Wanneer men niet wist, dat men
zich te midden van een schat van 59 miiliard fran
ken bevond, zou men gelooven, dat men in een keu
rig opgeruimde opslagplaats van ijzer was. De toe
gang t ot deze onderaardsche goud vesting is veel in
drukwekkender dan het goud zelf. De zware, gele
goudstaven, waarvan de meeste het stempel van de
Bank van Engeland dragen, zien er in hun stalen
kisten weinig opvallend uit en glimmen niet eens.
De toegang tot dezen op een na den grootsten schat
goud van de wereld rnaakt integendeel grooten in
druk. Zelfs een heel leger van bankroovers zou niet
de geringste bcop hebben uit deze opslagplaatsen
ook maar een enkele staaf goud te stelen. Niette
genstaande den onmetelijken schat, die in de onder-
aardsche vestig bewaard wordt, ziet deze er bijna
leeg uit en er zouden nog heel wat milliarden bij
kunnen! Slechts een deel van de goudreserve van
de bank bevindt zich in deze onderaardsche vesting,
een ander kleiner deel is over verschillende pro
vinciale banken verdeeld. De onderaardsche kamers
bevinden zich voor een deel onder het oude gebouw
van de Bank van Frankrijk en gedeeltelijk op een
ten Zuiden daarvan gelegen stuk grond, waarop
thans een nieuw e vleugel van de Bank in aanbouw is.
Hoewel de arbeiders de aarde diep hebben uitge
graven om de fundamenten van het nieuwe gebouw
te leggen zijn zij van de onderaardsche vesting,
waarvan de veiligheid door de verwijdering van de
bovenste aardlaag volstrekt niet in gevaar wordt ge
bracht. nog ver verwijderd. Zelfs de zwaarste bom
men uit vliegtuigen zouden niet in de vesting kun
nen binnendringen.
Den eigenlijken toegang tot de onderaardsche ves-
tinig vormt een gang. waarvan de vijf meter dikke
wanden uit beton en staal bestaan Talrijke schach
ten van deze soort zijn in de omgeving van de goud
vesting aangelegd. De meeste zijn echter blind en
werden gebouwd om ongewenschte bezoekers om
trent de plaats van den waren toegang te misleiden.
De toegangsschacht dringt diep in 'n ondergrondsche
rotslaag door, waarin zich de goudvesting bevindt.
Tusschen de diepste grondlaag en deze rotslaag
vloeit hetzelfde water, dat den bouwmeesters van de
groote Parijsche Opera inderdaad groote moeilijkhe
den bereidde. Voor de goudvesting beteekent deze
stroom grootere veiligheid. Men moet 10 deuren door
gaan vóór men eindelijk op een diepte van 30 me
ter de goudvesting bereikt. Beneden ligt het goud
op rekken, die ceheeie straten vormen. Langs deze
straten rijden kleine electrische wagentjes, die het
pas aangekomen goud naai de daaraan toegewezen
plaats vervoeren en ook de bezoekers gaan op zoo n
onderaardsch trammetje zitten om deze goudopslag
plaats te bezichtigen.
Bijna al het goud wordt hier in den vorm van ba
ren bewaard. Gouden munten zijn hier slechts in ge-
MAANDENLANG EEN STIJVE KNIE.
Traploopen met een trekkend been.
Deze man was een hopeloos slachtoffer van rhcu-
matiek. Het leek of hij er nooit meer af zou komen,
want hij was al 59 jaar. Wat kon hem in dezen toe
stand nog helpen? Natuurlijk alleen Kruschen
Salts. Twee flacons van deze beroemde zouten waren
voldoende om hem weer op de been te helpen In den
volgenden brief schrijft hij ons over zljr. succes met
Kruschen Salts:
„Het doet me pleizier U te kunnen schrijven, dat
ik nadat ik twee groote flesscheii Kruschen Salts
gebruikt had mijn linkerknie, die maanden lang
stijf was door rheuinatiek, nu weer kan buigen en
geen pijn moer heb. Als ik de trap op moest, sleep
te ik één boen achter mij aan en als ik mijn voet
maar eventjes stootte, schreeuwde ik van pijn. Sin da
ik Kruschen Salts nam, voelde ik me direct veel be
ter en zal het daarom steeds blijven gebruiken. Ik
ben 59 jaar en voelde me nooit zoo goed als tegen
woordig." A. E. te R.
Het is algemeen bekend, dat rheumatiek samen
gaat met een overvloed van urinezuur in het li
chaam. Dit urinezuur besf.at uit naaldscherpe kris
tallen en de rheumatische pijnen worden veroor
zaakt. doordat deze „naalden" zich nestelen in Uw,
gewrichten, spieren en pezen.
Kruschen nu zal eze pijnlijke kristallen oplossen.
Het verwijdert sp .ig de scherpe kanten ervan en
verdrijft ze dan geheel uit het lichaam. Uw pijnen
verminderen, gezwellen verdwijnen. stlj\e gewrich
ten komen weer los. Daarna zal „de kleine dagelijk-
sche dosis" de werking van lever en nieren verbe
teren, zoodat U Inwendig van alle onzuiverheden be
vrijd blijft on het kwaadaardige urinezuur zal zich
nooit meer in Uw lichaam kunnen vormen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar bij alla
apothekers cn drogisten k f 0.90 en f 1.00 per flacoo.
Hollandsche vei pakking waarborgt echtheid. (Adv.)
ringe hoeveelheden voorhanden. De gouden baren
hebben alle denzelfden vorm en onderscheiden zich
slechts door het stempel van herkomst. Men ziet hier
naast de stempels van Engeland, de Yereenigde Sta
ten en Spanje, den Duitschen rijksadelaar en de
stempels van Indische vorsten, die een deel van hun
schatten te Parijs in veiligheid brachten.
Langs de goudstraten gaan zindelijk gekleede oude
vrouwtjes met sneeuwwit haar heen en weer en ve
gen met hun stofdoeken de stofjes van de goudharen.
DE ONDERDRUKTE MUITERIJ VAN DE
CHILEENSCHE VLOOT.
Santigo (Chili), 9 Sept
De Chlleensohe regeering heeft besloten de vloot ge
heel te reorganlseeren.
Met deze opdracht zullen de officieren belast worden
die by den jongsten opstand de regeering trouw geble
ven zijn.
De 2000 muiters, die zich aan de regeering hebben over
gegeven, zullen binnenkort voor een krygsraad terecht
staan.
Een der leiders van den opstand heeft aan boord van
een oorlogsschip zelfmoord gepleegd.
EEN GEHEIMZINNIG GEVAL.
Eenigen tijd geleden is te Gross-Ednitz een stal
jongen door den zoon van den landeigenaar Gün-
ther doodgeschoten
De Zwetser Hartwig, die hierbij tegenwoordig was
en wien zelf een kogel üiit de ooren had gefloten,
had zulke ongunstige verklaringen ten aanzien van
Günther Jr. afgelegd, dat de laatste, nadat hij eerst
in vrijheid was gesteld, weer werd gearresteerd.
Woensdagnacht is nu cn eigenaardige gebeurte
nis voorgevallen, welke vermoedelijk wel verband
houdt met hetgeen vroeger is geschied. Hartwig. die'
met zijn familieleden Dinsdagavond op zijn gewonen'
tijd naar bed was gegaan, werd midden in den nacht
plotseling wakker door een zacht geruisch, terwijl
hij zelf en de zijnen bijna vedwelmd waren. Het ge-'
lukte hem nog de deur open te maken en de buren
te wekken. Het gas was met een slang door het,
venster in de kamer geleid. Het politieonderzoek
in vollen gang.
SUIKERZIEKTE.
lijk zijn er twee soorten.
Dl tene en die heeft de oudste rechten tast ons
pedun en is met een streng dlëet en insuline-inspul-
'•2t« «enigermate in bedwang te houden. Misschien
talt tiar nu een nieuw bestrydingsmiddel by: de na-
brarfte in wanneer deze achter de wolken schuilgaat
fctflNtealige hoogte-zon. Hoopgevende berichten doen
tt Köitt, doch laat ons niet te vroeg juichen.
otdbche kringen schynt men van oordeel, dat 't
»«U1 lijders aan suikerziekte toeneemt In Amsterdam
k t» Kloste een enquête aan den gang. waarby aan
ttbb Maasden huisvaders gevraagd wordt, wie in hun
klnij? lijdende is aan diabetes.
Nu Jets over de andere soort suikerziekte. Die woedt
tiet ïoo zeer onder losloopende personen, doch tast eer-
te heel* volksstammen aan. bijv. onze suikerbietenbou-
Het JSuikerwctje" moest voor hen de dienst doen
**faRline en de uitwerking is even weinig afdoende:
fcntl raakt men er niet door kwyt
pwrdt n.L te veel suiker geproduceerd en onder
r £i "^Handigheden. dat de wereldprys is gedaald tot
T* iweder. het minimum, waarby hier een loonend be-
"W-Welljk Is.
ca. is de groote marktbederver. Sinds de Vereenigde
het van Spanje hebben afgenomen, is daar de
r.esuJketproducye aoht keer zoo groot geworden en ge-
tot omstreeks 5 millioen ton per jaar, of
MMOO.COO Kg.
J*v&. laat zich ook niet onbetuigd. Daar naderde de
k^Ptoductie al aardig de 4 millioen ton en daar is
®*t aa ook misère.
Jt veei suiker, veel te veel. Dat wil zeggen: op de we-
wtómArkt, doch niet by millloenen onzer medemenschen
beusch geen moeite zouden hebben om het te-veel
OH veej smaak weg te werken.
Ia die richting wordt echter de oplossing niet gezocht
«n «treej-, naar productie-beperking en maakt zich er
druk over, of ieder mensch een behooriyk portie
"W^Alzoo; minder voortbrengen en vooral: niet min-
verdienen.
Voor de bietsuiker ziet dat er niet beet uit In gun-
5® onhandigheden zooais op Java voorkomen doch
°P Cuba is met betrekkeiyk geringe kosten een
®5*>rengst per H.A. mogciyk, waarby die van onze vefc-
•leigrondcn niet halen kan. Niet anders staatv het
t ^ietsuikor 'n de Vereenigde Staten ondanks hoo
st' •rtsfmuren, doch het kapitaal, dat de Amerikaan-
financiert is nauw verwant aan dat wat
b«t iulk«n>lantagcs exploiteert en gezamenlijk is
d genoeg, naar het schynt om door te drijven,
p,.n 6 Punctie met omstreeks 25 pet wordt ingekrom-
*aU t* Vr** 0n20 Wetentcolt eenigen Invloed zal hebben,
*;in «n wi^clon- Hoo hoog zou de steun niet moeten
boden r 0800 ^ava Cuba op te kunnen! De mogelqk-
*el '«ixnera niet van tydeiyken aard, doch zullen
en zeer onwaar8chUniyk, dat
»n sUat al# ket onze met hunst- «n vliegwerk
b« rider/*1 °m ecn cultuur in stand te houden, wel-
v«n kan gemakkelijker en voordeeliger gedre-
De feiten wijzen reeds in die richting. De mei bleten
be teelde oppervlakte bedroeg Immers in 1930 nauweiyks
twee derde van het gemiddelde in de jaren 19281930
en slechts 57 pet van het gemiddelde sinds 1921, dat
ruim 64.000 HA is. Onze patiënt is dus wel erg aangetast
door deze suikerziekte en wy vreezen, dat hy nooit weer
gezond zal worden: zyn kwaal is slepend, misschien
zelfs sloopend.
AUTO-WEGEN.
Albert Thomas, de voorzitter van het Internationaal
Arbeidsbureau, dat een kindje van den Volkenbond is,
heeft dezer dagen het congres geopend, waar de moge
lijkheid onderzocht zal worden van het door hem geop
perde denkbeeld om internationale openbare werken,
auto-wegen byv. tot uitvoering te brengen, ook als mid
del om de werkloosheid te bestrijden.
Thomas waarschuwde er tegen, het aanleggen van
zulke werken te beschouwen als een afdoend middel te
gen werkloosheid. Zij bezitten ongetwyfeld economische
waarde, doch de uitvoering brengt als werkverruiming
slechts een tydeiyke verllohting.
Verder wees Thomas er op, dat zyn plan niet moest
beschouwd worden als een luxe-onderneming, doch als
een economisch verantwoord plan. te financieren door
een internationaal credletinstituut.
In het bureau, dat voor dit congres gevormd werd,
kreeg o.a. zitting de Nederlandsche regeeringsgedele-
geerde, Ir. Van den Broeck, die ook lid is van de Pro
vinciale Wegen-commissie in Noord-Holland.
Of er van dit plan iets komen zal, moeten we afwach
ten. Stelt u voor één groote auto-weg van Amsterdam
over Brussel en Parys naar de Middellandsche Zee en
meer van zulke of nog grootere trajecten!
Wat zullen de militaire autoriteiten er van zeggen?
Breede heerbanen, die den vyand gelegenheid geven om
zoo maar het land binnen te snellen tot voor de poor
ten van het regeeringskasteel
Denk maar eens aan den dijk van Wie ringen naar
Friesland, Daar komen ook militaire werken op.
Alsof straks, indien het opnieuw tot oorlog komt,
niet over alles heen gevlogen zal worden, zonder dat
natte of droge militaire weermiddelen er Iets tegen kun
nen doen!
NOG MEER ZEDELIJKHEID.
Echte Hollandsch zwempakken laten niet veel bloot
Borst en rug zijn grootendeels bedekt en de dijen liefst
tot by de knie. Stel u eens voor, dat het anders ware!
Voorzichtigheid ls niet alleen de moeder van de por-
oeleinkaat, doch ook van de eerbaaheid en daarom was
het secuur Hollandsoh. toen by een zwemwedstrijd te
Jutfaas de badmeester vooraf ging nameten, of de bad
pakken niet te veel anbedekt lieten!
Men griezelt by de gedachte dat de badmeester gevaar
liep al metende met te veel „natuur" in aanmerking te
komen.
Een ander geval.
Kindertjes uit Diemen, een gemeente aan de grens
van Amsterdam, hebben hun zomerfeest gevierd te Wijk
aan Zee en mochten daar ook het water in. Maar de
jongens kregen een stukkie zee en de meisjes kregen
ecn ander stukkie: gemengd pootjes baden was voor de
kleuters te gevaarlijk!
De leider van dit feest, de heer Hamers, is stellig geen
paedagoog. Hy scheidt de bokjes en de schaapjes en zegt
hun natuurlijk niet waarom. Waarschijnlijk vragen de
peuters het hem ook niet, doch tien tegen één dat zy
zich zelf en misschien ook elkaar de vraag wel stellen
en tot een antwoord komen, dat niet „fatsoenlijk", niet
eerbaar la
Heel juist is o.l. 't gedichtje, dat de heer Kleerekooper
aan dit gevalletje wijdde. De laatste vier coupletjes lui-
den aldus:
De jochies en de melssles
(Da's tweeërlei geslacht)
Die werden in het water
Niet by elkaar gebracht;
Want sterk is als het staal
Heer Hamers z'n moraal!
Geen manneiyke kleuter
Mocht met een meissie mee;
De twee geslachten kregen
„Hun eigen stukje zee."
Het meissies-kind ter zyde.
Om 't heeren-kind te myden.
Een kind la wel een kleintje
Maar daarom lang niet dom;
Het staat in zinnend peinzen.
Maar. denk daar altijd cm:
Al zwijgt zoo'n kleine klant,
In actie ls 't verstand!
Het kleine volk in Diemen
Heeft twyfel nu in 't hart.
Wat mag de reden wezen
Voor 't baden zoo apart?
Een giftig drupje viel
Dus ln de kinderziel!
Onderwyi zal in Diemon wel een erg braaf geslacht
opgroeien, geharnast tegen alle gevaren van de groote
stad. waarnaast het gedoemd is te leven!
Biykbaar is de vroede raad van deze landeiyke ge
meente hiervan zoo ten volle overtuigd, dat hy toe
stemming heeft verleend voor een permanent Luna
park met ai de griezeligheden van een moderne ker
mis. Al wat ln Amsterdam van zulk „hoogstaand"
vermaak houdt, stroomt daar op mooie avonden naar
toe en helpt mee om de opbrengst van Diemens ver-
makeiykheidebclastlng op te voeren. al krijgt dan
de zedeiykheid misschien wel heel erge deuken!
De romelnsche keizer, die beweerde: Geld stinkt
niet, zal niet vermoed hebben, dat zyn kernspreuk
19 eeuwen later nog toepassing vond.
Een derde geval.
Hilversum, de derde gemeente van Noord-Holland,
heeft een open zwembad gesticht zooals er ln Neder
land geen tweede bestaat. Op aandringen van de pro-
testantsch-christeiyke raadsleden is het Zondags geslo
ten. ook na kerktyd en zelfs voor wedstrijden, terwijl
het gemeenteiyke sportpark davert van al het ge
rucht, dat meestal aan publieke sport vastzit.
Die sluiting ls nog een late coalltle-vrucht. want
zonder hulp der roomsche raadsleden. d!e van ver
maakt op Zondag volstrekt niet afkeerig zyn. was het
niet zoo ver gekomen.
Dit ls echter slechts een opmerking tusschen haak
jes. We wilden het echter hebben over de zedeiykheid
en daarvoor wordt ook In het Hilversumsche zwembad
gewaakt. Een paar malen ln de week ls er gelegenheid
voor familie-baden dat klinkt beter dan gemengde
baden, niet waar? doch meestal zUn mannen en
vrouwen streng gescheiden:
op het strand, waar gezond kam worden, door een
laag open hok,
en in het water door een dubbel touwtje, dat door
kurken dryvende wordt gehouden.
Wat zegt u? Vindt u het een paskwil?
Maar de zedeiykheid dan, die hier net zoo veilig
gesteld is - als de gulden door Coiyn?
Verliest u dat niet uit het oog! Asjeblieft niet.
LAZARUS VOOR ONZE DEUR.
Voor een paar weken werd te Amsterdam een „Soci-
aal-economiftch Weroldoongreo" gehouden, waar veel
over de werkloosheid ls gesproken. Hoe kan het ook
anders: een crisis van overvloed en 20 millioen
werkloozen. dus met de gezinnen zeker 100 millioen
menscheiyke wezens die gebrek lijden, terwyi de herfst
zelfs nog niet begonnen ls.
Een der helderste koppen van het Congres, prof. dr.
Lewis Larwin van Washington teekende den toestand
aldus:
,Jn een wereld, waarvoor millloenen mechani
sche slaven werken en die genoeg graan, katoen,
hout en staal kan voortbrengen om elk mensche-
lyk wezen behooriyk te voeden, kleeden en be
schutten. daar zyn thans millioenen tegen hun wil
werkloos. Zy moeten hongeren, terwyi zy vragen
om voor hun voedsel te mogen werken en zij
worden vernederd, terwyi zy nog gelooven in de
waardigheid en de waarde van den menscheiykcn
arbeid. Indien wy er niet in slagen aan deze para
dox deze schynbare tegenstelling een einde
te maken, dan hebben wij daarmee ons geesteiyk
en moreel bankroet uitgesproken".
Het komt ons voor. dat de Professor bier niets te
veel heeft gezegd. Eerder iets te weinig: behalve op
„ons" geestelijk en moreel bankroet had hij ook wel
nadrukkeiyk mogen wyzen op het maatschappeiyk
bankroet van de 20 millioen, dat reeds een feit ls.
Wy gaan daar nu niet verder op In, doch laten op
bovenstaande uitspraak een andere volgen, die om
streeks denzelfden tyd ln het Handelsblad was afge
drukt Zy is van den Duitschen theoloog prof. dr. Karl
Barth en luidt:
„Lazarus ligt voor de deur, Lazarus, de on
rustige. ontevreden proletariër. Lazarus de werk-
looze, wien het by den steun toch nog niet zoo
goed gaat als menigeen van uit de verte denkt
O. komt nu niet met klachten! We weten wat ook
tegen Lazarus met recht is in te brengen. Maar al
ware er nog tienmaal meer tegen hem in te bren
gen. zelfs de Rijn kan niet wegwasschen. dat hij
er ls en dat by voor onze deur ligt Wy hebben
en hy heeft niet. Hy iydt gebrek, terwijl God ons
helpt En nu kome men niet met de vraag: „Ja.
wat zullen wy dan voor hem doen? die vraag, met
welke wy ons zoo graag verdedigen, als wy be
sloten hebben om niets te doen."
Dat ls goed gesproken, niet waar?
Maar laat ons zorgen., dat wy deze schoen niet
moeten aantrekken, wy willen Immers wel iets doen
voor onzen broeder, den werklooze en bedenken wat
wy kunnen, om hem te geven wat radicaal helpt:
werk; werk; WERK-
