Mager Courant
Bezuiniging?
bezuinigt
K. Blaauboer,
Vierde Blad.
platteland, waeck voor
u saeck!
Complete Meubileering.
VERHUIZINGEN per
Auto=Meubelwagens.
- DE NIEUWE MARGARINE -
Onaangenaam avontuur.
DRAGON"
Het kasteel Radboud te Medemblik.
Het koninklijk bezoek aan Amsterdam.
Baisse-prakt ij ken.
Zaterdag 26 September 1931.
74ste Jaargang. No. 8941
ju regeering bereidt een nieuwe aanslag op het
SerwMfl voor, neen op het onderwijs ten plattelande,
Mn en uitsluitend op het onderwijs op het platte-
mJ.
Belf bezorgd over de enorme uitgaven, die het on-
«rijs van de schatkist vroeg, benoemde de regeering
n commissie die na te gaan had
boe met behoud van het pacificatie-beginsel en zon-
achade te berokkenen aan de vitale belangen van
onderwijs er bezuinigd zou kunnen worden.
Pcie commissie had een zeer ondankbare taak, want
i men het pacificatiebeginsel blijft handhaven, zoo-
dat nu ls, dan zal er op onderwijs niet bezuinigd
,n#n worden, tenzij men schade berokkent aan het
Jerwijs zelf.
Dn bet bleek ook al spoedig, dat de heeren geen
lel tot vermindering der uitgaven konden vinden,
beilige huisje der pacificatie mocht niet aange-
l worden. Welnu, dan maar een ander middel ge-
l En de heeren kregen een gelukkig idéé, dat ons
denken aan die Duitsche vorsten, die na den Na-
«lischen tijd deden alsof die niet bestaan had:
*ud door hen gevolgd door 1815. Zoo ook de com-
itgers: 1880 of daaromstreeks wordt gevolgd
19J1. De heeren toch ontwierpen een uniforme
'voor stad en platteland van 45 leerlingen per
Ito^nïter. Of er nu van het hooggeroemde werk van
fcjft Visser niets overblijft, het hindert niet De
Er konden toch niet met leege handen voor het
Inkomen! Maar brutaler aanslag op het onder-
Toor het platteland ls er zeker niet gebeurd. Dat
4e commissie te noemen: geen schade te berok-
aan de vitale belangen van het onderwijs.
Ittr zeker, de groote stad met zijn groote scholen,
lt van deze maatregel niets of heel weinig. Laten
evenwel eens kijken, welke gevolgen deze maat-
voor het platteland heeft.
De scholen, waar één leerkracht aan verbonden is
let zoo heel groot, doch zal door dezen maatregel
urbazend toenemen. Eén leerkracht staat daar voor
kv, i klassen met 40 of meer leerlingen. Ik vraag u,
fkoe zal de man dat klaar moeten spelen? 't Hindert
aid, zegt de regeering, al komt er van het onderwijs
Ken sikkepit terecht, er moet worden bezuinigd en
I fel zullen we doen op het plattelandsonderwijs. Het
Ml Immers maar het platteland. En dat mag soms een
littje blaffen, bijten doet het niet.
1 We scholen, die nu drie leerkrachten hebben, zullen
ka derde leerkracht moeten missen en tweemans-
nfcoito worden. En daar staan ze, de twee onderwy-
lm en ze zien voor zich 90 kinderen en ze vragen
iks d, hoe de kinderen dat te geven, wat ze noodig
l ktbben in den strijd voor het leven?
Die leerkrachten aan één- en tweemansscholen, ze
I stoven zich uit. Maar eiken dag komen ze onbevredigd
tuis. want ze hebben niet bereikt wat ze zich voor-
«Msdtn. Is er iets meer zenuwsloopends denkbaar? En
I toot hun arbeid krijgen ze nog minder loon dan de
grootHtadscollega, die gemakkelijker werk heeft. De
trek nw de groote stad neemt nog meer toe. Maar
't hindert niet: de kleine scholen (d.wjs. het platteland)
moeten u eenmaal de nadeelen van hun klein zijn
maar ondervinden, daar is niets aan te doen, zegt de
ehriïteiyke minister van onderwijs. Maar mij is altijd
geleerd, dat het christelijk was de kleinen en zwakken
te helpen en te steunen. Doch zij, die zichzelf het
j etiket christelijk geven, zullen mij dat wel niet ver-
lemen en tot beoordeelen onbevoegd verklaren.
Misschien heeft de commissie-Rutgers en met haar
de minister hoop, dat zij hun zin krijgen, die zeggen:
ruim al die scholen op, afstanden bestaand niet meer.
j De kinderen kunnen per bus vervoerd worden. Ik
geloof, dat ook deze menschen groote-stadsmenschen
iijn. Zij kennen niet de nooden en behoeften van het
platteland. Zij beseffen niet, dat de kleine scholen
daar de centra van ontwikkeling vormen; zij weten
biet. dat zij daarmee de gezinnen ontwrichten. Als
dtie mtnachen slaagden, zou de ramp voor het plat
teland nog grooter worden, als ze dreigt te zijn.
Daarom plattelanders, beseft wat u boven 't hoofd
tracht met alle u ten dienste staande midde
len htt gevaar te bezweren. Denk er om, het gaat om
d» btiaagtn uwer kinderen. Oudercommissies, gij zyt
■oo vaak verlegen om werk. Welnu, hier ligt een taak
*°or s. gaat niet neerzitten bij de pakken, maar pakt
het ti iaat is.
Plattelanders, waakt voor uw kleine scholen en keert
fcei.'Jcoie aanslag op uw onderwijs.
B.
PANIEK IN EEN KERK IN ANGOLA.
Ten gevolge van Instorting.
lil Belgisch Congo wordt gemeld, dat tijdens een
pMienstoefening van een kerk te Sao Paulo de
in Angola een boog van het koor is inge-
.Niemand werd gedood, doch drie Europeanen
öpoorling werden zwaar gewond Bovendien
rU1-a lijdcns de Paniek, welke op het ongeval volg-
5Ü. Personen, van wie de meeste inboorlingen,
'"cht gekwetst.
LOONSVERLAGING OP DE ENGELSCHE
SCHEEPSWERVEN.
Schagen
Telefoon 49.
Vele tevredenheids-betuigingen.
ACTIEVE AGENTEN GEVRAAGD.
NOG GROOTER LUCHTSCHIP DAN DE „AKRON"?
Uit New York:
De succesvolle eerste vlucht van de „Akron", het
nieuwe Amerikaansche luchtschip, heeft aanleiding
gegeven tot geruchten volgens welke de Amerikaan
sche regeering voornemens zou zijn een luchtschip
te bouwen, dat tweemaal zoo groot is als de „Akron".
Hiermede zou Amerika definitief de leiding nemen
op hét gebied van luclttschepen. Verder wordt gezegd,
dat als de Engelsche regeering de R 100 wenscht te
verkoopen, zooals Snowden in zijn aankondiging der
bezuinigingsmaatregelen, mededeelde, Amerika be
reid is de R 100 als trainingschip aan te koopen.
De gruwel ij ke vondst
bij Helsingfors.
DEENSCHE BEWAPENINGSBEPERKING.
Voorstellen worden ingediend.
V.D. verneemt uit Kopenhagen:
Bij de opening van den Deenschen Rijksdag hield
de premier Stauning een rede, waarin hij o.a. zeide
dat onverwijld voorstellen zullen worden ingediend
voor kolonisatie op het land en de organisatie van
legei en vloot tot een bewakingscorps. Door laatst
genoemd voorstel zullen de uitgaven van het land
aanzienlijk worden verminderd. Ook zal. naar de pre
mier meedeelde, een wetsvoorstel worden ingediend,
in zake de werkloosheidsverzekering.
Een berucht plekje. De politie staat
hier voor een raadsel, Misschien het
werk van zigeuners,
In een moeras bij Helsingfors zijn Vrijdag, zooals
wij reeds meldden deelen van lijken, namelijk afge
sneden handen en voeten, een vrouwenhoofd en tien,
met een touwtje bijeengebonden, vingers gevonden,
Het moeras is nogal berucht, omdat er zich 's zomers
altijd zwervers en zigeuners ophouden. De plaats
waar de gruwelijke vondst werd gedaan, ligt op on
geveer vijftig meter van den grooten weg naar Borga.
Het bronnetje, waarin de lijkdeelen lagen, is niet
groot, maar het is, naar eenige jaren geleden bij een
boschbrand bleek, onmogelijk leeg ie pompen. In
Augustus van het vorige jaar is in dezelfde bron een
afgsneden vrouwenhand gevonden.. Het is echter ab
soluut uitgesloten, dat de lijkdeelen, die nu gevonden
zijn. toen reeds in het water lagen. De personen, van
wie de nu gevonden ledematen afkomstig zijn, kun
nen ten hoogste eenige maanden geleden overleden
zijn.
De politie staat hier voor een zeer moeilijk geval,
aldus wordt uit Stockholm aan de N.R.Crt. gemeld.
De lichaamsdeelen zijn van ten minste negen perso
nen afkomstig en het is niet bekend, dat den laat-
sten tijd in Finland zooveel personen verdwenen zijn.
Deskundigen zijn Zaterdag met het onderzoek dei-
vondsten begonnen, misschien kan dit eenige aanwij
zing voor de politie opleveren. Het wordt uitgesloten
geacht, dat de lijkdeelen van een kerkhof afkomstig
zijn 'Eenige jaren geleden is een doodgraver te Hel
singfors op weerzinwekkende wijze te werk gegaan
bij het begraven van lijken van armlastige gevange
nen, die in een gemeenschappelijk graf begraven wor
den. Daarom is het toezicht op de kerkhoven aan
merkelijk verscherpt, en de controle is nog scherper
geworden sedert men het vorige jaar in het moeras
een vrouwenhand vond. Er zal voor alle zekerheid
toch een onderzoek op de kerkhoven ingesteld wor
den.
Aan een der gevonden vingers zat een gladde ring.
Er staan geen initialen in, alleen een fabrieksmerk:
een hond en de letters E. E. W\, en voorts „prima
doublé". De politie heeft een sterk vergroote foto van
den ring aan de bladen gezonden, benevens een be
schrijving van het voorwerp, in de hoop, dat men
hierdoor een spoor in handen zal krijgen.
5.N.L.D5- 0207H
"KORD AAN ECHTSCHEIDINGEN IN ENGELAND.
Meer dan elfhonderd aanvragen.
jy»!»eer de kamer voor echtscheidingen der Lon-
amm Law Courls (,en 12en October a.s. wordt ge-
ich°c al ,laar een I^st met li® aanvragen tot echt-
Miaing ter behandeling worden voorgelegd.
V.. Vor'K iaar na afloop der zomervacantie bedroeg
aantal 821.
Mededeeling aangeplakt.
werS** de v^ipe week is meegedeeld, hebben de
ór- i««eVer? den Engelschen scheepsbouw besloten,
#pr^?Tn»fn -in twee ta'*m>jnen te verlagen, waarvan de
d»rï October z°u ingaan en hebben de arbei-
hierbij onder protest neergelegd.
«Wii«üs mel<lt Reuter. dat de desbetreffende mede-
bouw?mzake de loonsverlaging aan alle scheeps-
en herstelilngswerven is aangeplakt
Kopenhaagsch dansleeraar te New York
als revolverbandiet aangehouden.
Een bekend dansleeraar uit Kopenhagen, de heer
Carlsen, heeft te New York. waar hij zich op een stu
diereis bevond, 'n onaangenaam avontuur beleefd. Be
gin dezer maand was hij op straat getuige van een
bandietenoverval en door een misverstand werd hij als
een der hoofddaders gearresteerd. Ondanks het protest
van den Deenschen consul-generaal handhaafde de po
litie de arrestatie en totdusver is er nog geen bericht
dat hij losgelaten is Ook het Deensche ministerie van
buitenlandsche zaken is in dit geval gemoeid.
In een brief uit de gevangenis aan zijn te Kopenha
gen vertoevende vrouw, vertelt Carlsen, naar „Polltl-
ken" meldt, dat hij op straat wandelde toen een bende
bandieten op enkele M. van hem af een „hold-up"
organiseerde. Revolverschoten knalden en Carlsen zochl
een goed heenkomen. Hy liep wat hij loopen kon, maar
voelde zich plotseling onwel en ging op een stoep zit
ten. Het volgende oogenbllk werd hij door rechercheurs
gegrepen, die hem voor een der bandieten aanzagen.
Men hield hem in arrest op grond van het feit, dat hij
een bos sleutels, een looper, een lijst van de groote
hotels van New York en een... hoefijzer Sn zijn zak
had. dat men voor een moordwerktuig schijnt aange
zien te hebben, ofschoon hij het juist als iets dat ge
luk aanbrengt bij zich had... Intus9chen waren ook de
andere voorwerpen van onschuldigen aard: de sleutels
waren die van zijn vele koffers, den looper gebruikte
hy omdat het slot van een dier koffers stuk was ge
gaan, en de lyst van de hotels had hij gemaakt om zijn
vrienden en bekenden te kunnen vertellen waar hij
geweest was.
Tot zyn ongeluk was ook zijn pas verloopen, daar
hy langer had moeten biyven dan aanvankelijk zijn
plan was.
De politie zou hem, naar hy schreef, met stokken
hebben geslagen om hem te dwingen te bekennen, daar
zy meende een goede vangst te hebben gedaan.
DE SALARISVERLAGING.
Een afweercongres te Amsterdam.
Het bestuur van den Nedoriandschen Federatieven
Bond van Personeel in Openbaren Dienst heeft in ver
band met de door de regecring aangekondigde sa
larisverlaging voor het rijkspersoneel een kleine com
missie aangewezen, welke besloot een manifest uit
te geven, waarin het rijkspersoneel aangespoord
wordt zich tegen de salarisverlaging te verzetten en
voorts om in dc maand October te -Amsterdam een
afweer-congres te houden.
Hpi umdl'je Toverd reven.
Maar zonder m'n pypje jDRAGON:5bag.
zou in mei Kunnen leven.
VIDGINIA 5MA6
iitn nonj
fb-caow» r»" nilu*
Pirno tn jeuo*
voor pijp tn cigartt
DE KRAKATAU WEER IN WERKING.
Aneta seint uit Batavia:
De werking van den Krakatau is weer begonnen.
Er werden uitbarstingen waargenomen, welke een
hoogte bereikten van 200 meter. In den nacht van
Donderdag werden lichtverschijnselen waargenomen.
Onderzoek naar brandgevaar.
Op de vragen van het Eerste Kamerlid den heer
Polak betreffende den herbouw van een fabriek in
de onmiddellijke nabijheid van het kasteel Radboud
te Medemblik, heeft de minister van Onderwijs, K.
en W. geantwoord, dat het hom niet bekend is. dat
„vele onzer belangrijkste monumenten" op gelijke
wijze als het kasteel Radboud te Medemblik door do
nabuurschap van fabrieken e.d. met brandgevaar
worden bedreigd.
De vraag, of en op welke wijze het mogelijk zal
zijn, voor de toekomst het brandgevaar voor het
kasteel Radboud te verminderen of geheel weg te ne
men, en op welke wijze zou kunnen worden voorko
men, dat de aanblik van de stad Medemblik op dit
monument opnieuw ernstig zou worden geschaad, is
nog in onderzoek, evenals de mogelijkheid van ver
wijdering van de vuilnisbelt.
Zoodra de uitslag van dit onderzoek bekend is, zal
op deze vragen worden teruggekomen.
Een jonge Finsche geleerde, Hammerström, docent
in de klassiek filologie aan de universiteit te Helsing
fors is van meening. dat de gevonden lijkdeelen af
komstig zijn van zigeuners. Hij heeft er op gewezen
dat verschillende op een laag cultureel peil staande
volken op verschillende manieren hun dooden wil
len verhinderen „terug te komen". Soms tracht men
dit te bereiken, door de dooden te verminken, dooi
de voeten en handen af te snijden en die in water
te laten zinkon. Omdat niet zelden zigeuners in het
moeras verblijven acht Hammerström het zeer wel
mogelijk, dat dit ook hier het geval is geweest. De
politie hecht echter niet te veel waarde aan deze
theorie. Zij zet het onderzoek in verschillende rich
tingen voort, maar wil daarover, zooals te begrijpen,
niets mededeelen.
Geen nieuwe vondsten. Gevolgen van
een afschuwelijk bijgeloof?
Nader wordt uit Stockholm aan de N. R. Ct. ge
meld:
De politie heeft Maandag hot onderzoek in de buurt
van het bronnetje, waarin de lijkdeelen gevonden wa
ren, voortgezet. Uit de bron 's een aantal groote stee-
nen opgehaald, die er het vorige jaar, toen de bron
nauwkeurig onderzocht werd in verband met het vin
den van een afgesneden vrouwenhand, nog niet in
voorkwamen. Nieuwe vondsten zijn echter niet meer
gedaan. De politie zal het geheele moeras, dat onge
veer 20 hectaren groot is. nauwkeurig onderzoeken.
Door anthropologisch onderzoek hoopt men vast te
kunnen stellen, hoe groot de personen waren van wie
de gevonden ledematen afkomstig zijn, tot welk ras
zij behoorden, welk geslacht zij hadden en mogelijk
ook, welk soort werk zij verricht henben. Thans staat
reeds vast dat het vrouwenhoofd, dat in de bron ge
vonden is. niet van een zigeunerin kan zijn, en dat
de ledematen van ten minste negen personen afkom
stig zijn.
Een dominee heeft aan de politie een sterk staaltje
van bijgeloof medegedeeld, dat hem veertig jaar gele^
den te Uleaborg bekend is geworden. Een Fin, die
een groot bedrag aan geld kwijt was geraakt, heeft,
om dit weer terug te krijgen, op aanraden van een
„wijze man" het lijk van zijn kort tevoren overleden
zoontje opgegraven en het hoofd en een hand er af
gesneden Op een ander kerkhof heeft de man een
ander kinderlijkje eveneens van eenige ledematen be
roofd en daarna alles op een plek in een bosch be
graven. Hij is later gearresteerd.
De dominee acht het zeer wel mogelijk dat men
thans met een soortgelijk geval ven bijgeloof te doen
heeft.
Docent Hammerström houdt aan zijn theorie omtrent
de herkomst van de lijkdeelen vast. Hij acht het van
veel belang, dat de ring, die in een bron gevonden
is, doorgeneden was. Volgens hem zou men hier, on
der den rook van de hoofdstad, met een offerplaats
van zigeuners te doen hebben.
Incident tijdens den rijtoer door de stad.
Toen Donderdagmiddag dc Koninklijke stoet van
den rijtoer, na het bezoek aan het Scheepvaarthuis
terugkeerde, en den hoek van de Paleisslrant passeer
de. klonk uit de voorste rijen van het publick, dat
vooral op den midden-Dam talrijk aanwezig was, een
hartelijk gejuich, maar op hetzelfde oogenblik hief
een troep communisten, die de achterhoede vormde,
de Internationale aan. Toen voor de tweede maal het
lied weerklonk, sommeerdon een brigadier van po
litie en eenige agenten de lieden daarmee op te hou
den. Daar hieraan geen gevolg werd gegeven, trok de
politie den gummistok. Óp een enkelen klap na, be
hoefde echter niet krachtdadig te worden ingegre
pen, aangezien de geheele troep demonstranten dade
lijk uit eikaar stoof.
BRAND TE NIJMEGEN.
Oude vrouw op weg naar den brand over
leden.
Donderdagnacht is op Brakkenstein bij Nijmegen
brand uitgebroken in het buitenhuisje van de afwe
zige veekooplieden v. R. Het vuur deelde zich mede
aan het belendende perceel van den heer A. Beid©
huizen stonden weldra in lichtr» laaie en toen da
brandweer kwam kon zij niets meer verhinderen, dat
zij geheel uitbrandden. De oorzaak van den brand is
onbekend.
Terwijl het vuur woedde, haastten zich zekere v. M.
en zijn 70-jarige zuster, die een honderd meter van
daar woonden naar het terrein van den brand. On
derweg viel de vrouw en bleef bewusteloos liggen. Zij
is binnengedragen bij de familie B., waar zij eenige
uren later is overleden.
OVERVAL IN EEN WINKEL-
Opgeschoten Jongen valt verkoopster aan.
Donderdagmiddag ongeveer te half vier betrad een
jongeman, niet meer dan zeventien lentes oud, een
winkel aan de le van Swindenstraat te Amsterdam,
waar hoofdzakelyk baby-artikelen zijn te verkrygen.
Hy vroeg de verkoopster die achter de toonbank stond
hem een en ander te laten zien. De juffrouw gaf aan
zijn uitnoodiging gevolg zonder eenigen argwaan te
koeateren. Toen zy zich hlerby een weinig over ds
toonbank boog. gaf de jonger, haar een slag In den
hals. Een heftige worsteling volgde, die hiermede ein
digde, dat de zeventienjarige op de vlucht sloeg. Later
is hy op straat aangehouden en naar het bureau Lin-
naeusstraat gebracht Hier bekende hy, zich van den
inhoud der lade te hebben willen meester maken.
De winkeljuffrouw is in het Burgerzickcnhuis ver
bonden en hierna naar huis gegaan.
Dringend mataregelen tegen gevraagd.
Het lid der F.erste Kamer de heer Dobbelman heeft
aan den minister van financiën de volgende vragen
gesteld:
1. Heeft de minister de vragen overwogen, door
het lid van de Eerste Kamer den heer De Jong laat
stelijk in de vergadering van 23 Juli 1D31 aan den
minister gesteld betreffende de immoreele baisse-
praktijken, welke hier te lande gelden, en waarom
trent de minister toen nadere overweging heeft toe
gezegd?
2 Is de minister door deze overweging niet tot de
conclusie gekomen, dat er aan de beurs werkelijk im
moreele praktUken worden toegepast en het gerecht
vaardigd vertrouwen in den financieelen toestand
van ons land mede daardoor wordt geschaad?
3. Is de minister niet overtuigd, dat een groot deel
van den angst en de vrees, onder bona-fide fondsen-
heziUers gewekt, waardoor deze bezitters niet alleen
tot hun eigen nadele, maar ook tot dat van vele an
deren. hun bezit tot ongemotiveerd lage prijzen van
de band doen. mede veroorzaakt of verergerd is door
bovenbedoelde baisse praktijken?
4. Is de minister niet van meening. dat thans een
toestand in het leven is geroepen, waartegen hst drin
gend noodzakelijk is in het algemeen Nederlansch
belang maatregelen te nemen en is Zijne Excellentie
hiertoe bereid?.
