Raad
Nieuwe Niedoi
A11 e r h a n de.
Brabantsche brieven.
ULVENHOUT, 22 September 1931.
Veul verslaand van ge3d-
pollitiek hé'k nie. 'k Weet
olleen: „as-G'r niks is, ver
liest d'n keizer z'nen baard"
nog beter gezeed: „van
'nen kikkert kunde gin vee-
ren plukken"! Maar da me-
n-aan 't begin staan van
gekke dingeskes, kek, zoo-
veul verstajum hè'k dan
nog wel van de reksdaal-
ders-pollltiek, da'k daar 'n
hard hoofd in eb.
Wa zie-g-'t er op de wea-
reld gek uit, vandaag, aml-
D'r is van alles overvloed en Iedereen komt tekort
De weareld is as 'n groote. luukse spulkamer, waar de
kinderkes d'r eigen in vervelen, omdat ze te veul
•peulegoed emmen.
't Moeske, da pcrtale Italiaanderke, had vleejen jaar
maar twintig vliegmesjicntjea om mee te speulen.
Nouw, één jaar later, hce-t-ie 'r meer as duuzend. Nie
veul geaeed, kost da zwermke nagemokte veugels zoowa
dartig muljoen guldens en nouw die dingen in de Iocht
emmen gezeten, mee honderden tegelijk, de zon wier
d'r deur verdusterd, nouw schijnt d'aarigheid er heele-
gaar ai te zijn, waant nouw hoe-t-io aan z'n Pa in Zje-
nyve gevraagd g'nd om... bewapenlnga-vakaansie!
As ie nouw 't „ongeluk" hee, dat er in gin tien
jaren oorlog komt, dan zijn dio duzzend vliegerkes ver
legen, verroest, vergaan en... weg! dartig muljoen-
tjes. Hee-t-ie 't „geluk" van wèl oorlog, dan is ie nog
haarder gekuld, 'k Zouw dus wel 's gore willen weten,
wat dleën mcnsch nouw veur geluk zuukt!
In Engelaand zijn ze van de koers. Figuurlijk en let
terlijk. De beurs is dichtgegooid en toch fladder 't
pondje d'r uit.
D'n Mek wit gin raad.
Hee z'nen eigen nest bevuild.
Eerst hce-t-ie muljoenen leeboeren opgefokt en ze
geleerd da ze nooit genogt mosten emmen en da kunst
je emmen ze zoow goed geleerd, da d'n Mek 'r van
deur gegaan is. Toen ie zeivers, as minister-president,
aan 't laaike kwam te zitten, kreeg ie al gaauw in de
gaten, da z'n elgcngemokte leobocrkes 'nen groóten
strop waren veur da laaike. En toen ie ze da vertelde,
toen ie zee as da-d-et op was, toen vroegen z'n lee-
boerkes heel vriendelijk aan 'm. of ze 'm soms minis
ter-president hadden gemokt om mee zo'n vertesseltje
bij huilie aan te komen en ze schollen 'm uit veur
judas. Eén van de twee: Do leeboeren vasthouwen of
de laai. Mekske koos de laai.
Da was fèrm.
Waant de laai was leeg!
Ja, amlco, zeggen zoo as 't is: da was ferm, waant
*'n aandcrc keieega's die van 'n leege kas niks emmen
moesen trokken 'r mee 'nen grooten muil tusschen uit!
Toen zat er nie veul aanders veur 'm op, dan te gaan
bezuinigen.
„Uitzuigen", hiette da vruuger bij de leeboeren (in
't Engelach dan, ee!)
„Ge kunt d'n rambam krijgen", zeecn de matrozen,
daar zooveul as 't leger, en ze kwatsten de poetsdoeken
(matrozen poetsen heel d'ren dienst) er bij neer. D'n
admiraal kwam zoete broolkes bakken en de matrozen
zeeën: „borst! Leve d'n Koning!" Ze wieren dus
allemaal zooveul as... admiraal; baas.
- En as ge nouw nagaat dat de meeato verongelukte
•chtvereeniging .echtvereenigingen zijn die op de flesch
gongen omdat die vereenigingen twee presidenten
hadden, kunde wèl begrijpen, da-d-'n vloot mee louter
fedmiraals, ok naar de pinnekes is.
Eénen baas mot 'r zijn, ééne koetsier op d'n bok
(lot nooit iets aan Trui merken, waant zij denkt da
me hier twee bazen emmen en zoolaank as ze nie beter
wit gaat da goed!), één hoofd, waant uit 'n kiepenhok
mee enkel hanen, ropte nie veul soeps aan eieren,
amico!
Afijn, zoow dochten de aandere menschen d'r ok over
en... ze trokken d'r centen uit de Engelsche baanken.
De pikbroek-admiraaltjes kregen d'ren zin: "t „ver
vloekte kaptaal" gong er van tusschen!
D'n Mek zit in d'n knoei, zekers! Maar z'n duuzen-
den „admiralen" ok. En nouw?
Nouw maar haan-eieren rapen, amico!
Ze zitten tot d'ren nok in d'n... d'n in de haan
eieren, za'k maar zeggen.
Twee dinkskes zijn d'r mogelijk.
Engelaand ver-bolsjewlekst, onder leiding van d'n
aantl-Bolsjewiek Henderson (as ge in 't schüje zit.
motte varen!) óf, ze krijgen d'r verstaand, net as d'n
Mek en Henderson wordt burgemeester van 'n afge-
braand (leeboer-)dürp.
Maar zoowver zijn me nog nie.
Op d'n ogenblik zijn me „pas" zóóver, da-d-Enge-
laand in d'n „èremoei zit bij gebrek aan goud en
da-d-Amerika in d'n èremoei zit deur overdaad aan
goud.
Lost da puzzeltje nauw maar 's op, om oewen avond
gezellig deur te komen. Misschient da ge dan vannacht
nie slapen kunt van de kouwe goudkoorts. Virtig gra
den temperatuur en mee 'n worme kruik naar bed...
Goudgriep!
Zooas-t-'r op heel de weareld 'n „goudgriepepidemie"
ia Te wèrm en te koud tegelijk. Te veul en te weinig
goud tegelijk.
De oogsten worren iveraans veur 'n deel op d'n mest
hoop, in de zee en in d'n grond gesmeten. In Amerika
de locomotieven mee graan gestokt In Brazilië d'n
koffie mee vlrtigduuzend balen in de zee gedonderd.
En... lcveraans is er te kort of is d'n boel te duur!
Veur ennlgte Jaren gelejen, stelden de menschen in
ons Laandje 't best! De malljze is pas veur enkele
jaren „uitgevonden", ndewaar! De indexcijfers zijn
naar de laagte gegaan. De traktementen 't zelfste ge
bleven en... malijze!
Menister de Geer, onze penningmeester van de be
lasting-contributies. komt tekort. Wa perbeert ie? Min
der geld uit te geven en... in de kraant zag ik 'n plotje
van 'n teekenèèr, waarop deuze menister sting afge
beeld as een van de koks die gin kok zijn al dragen
ze 'n lang mes!
Zeker, ge krijg van de meeste menschen veul gaau-
wer gelijk as ge ze verteld da ze veur 't welzijn van
de samenleving méé, dan minder motten verdienen:
zekers!
'Nen dokter die 'n luie rijke juffrouw 'n reis naar
't zuiën van Frankrijk veurschrijft, krijgt veul gaauwer
'nen beroemden naam, as d'n dokter die da frummes
zouw veurschrijven da ze eiken dag de vloeren maar
's moes schrobben, om weer gezond te worren, maar...
d'n leste hee-g-et bij 't goeie end vast en meen 't mee
z'n pasjent 't beste!
D'n eerste is 'nen kwiebus, die de menschen belaai-
tafelt, maar die wordt „geleufd"! B'allevc... as 't léven
d'r mee gemoeid Is, dan gaan ze naar dieën „vloeren-
schrobbert"!
Nouw en wa'k dan zeggen wil: dieën teekenaar is
heelegaar ginnen -vloerenschrobbert Die doet net ien-
der as dieën Dr. Kwiebus; 't vet van de soep af
scheppen en 't water veur 'n aander laten. Die luie
juffer naar d'ren mond praten (veur 'n dure dokters-
visite) en 't mensch nog luier en... ziek maken!
In diezelfste kraant sting 'n venhaal van 'nen baank-
dJrekteur, die okf n woord meesprak in 't, tekort
van onzen menistcr-van-den-geldzak.
Witte wat-ie zee?
Da-d-et zoow verstaandig was, dat de Zuiderzeewer
ken wieren stopgezet, „waant," zee-t-ie: ,daar had ie
nooit veul veur gevuuld zelfs as... kind al nie!"
Jammer toch, da menister Lely indertijd nie naar
de k.kschool is gegaan, waar-da-d-aanstaande baank-
direkturke matjes vlocht, om 't aan hum eerst te
vragen, ee?
Versta me goed, amioo; ik wil nie zeggen dat de
Zulërzee opgedroogd mot worren, ('k vind 't daar-
veur 'n prachtig stuk werk, horre! Dieën anderhalven
hèring die d'r uitkomt, weeg nie op teugen de zakken
graan, de blom-, boere- en savooie kooien die er van te
halen zijn!) maar ik wil maar zeggen: d'r is teuges-
worlg bekaanst gin mensoh meer, die nouw 's respekt
hee veur 'n aander z'n werk. Vandaag wit 'nen school
meester van 18 jaren, die misschient 2% persent van
z'n tractement verliest, veul meer af van 's Laands
financiën, as minister de Geer.
Evengoed asdat da-d-aanstaand baankdirekturke van
3 of 4 jaar oud 't veftlg jaren gelejen al veul beter
wiest as ons inzejeurs, die gezocht zijn over de heele
weareld!
Nie alleen in Engelaand zijn te'veul „admiralen"...
Nie alleen in 't huwelijk te veul presidenten...
't Is slecht hazen vangen mee onwillige honden,
amico.
En as ge alleendig af zouw gaan op alles wa som
mige kraanten vertellen, dan zoude kepleet gaan den
ken, dat daar in d'n Haag negen gekken regeeren
inplak van negen seerjeuze, knappe en gewetensvolle
mannen!
Nie da'k zeggen wil. da ze onfeilbaar zijn, maar veur
de volle 100 pet. krankzinnig zullen ze toch zeker niet
zijn en die kraantcn doen toch alsóf!
En... ons menisters, amico, nimme nie kwalek, maar
schatrijk worren ze nouw toch ok nie van d'r baantje!
Maar ons baankdirekteuren?
Onze groote zakenlui, die mee de baankdirekteuren
onder één deken leggen?
Me dunkt: daar is teugeswoorig nog al 's 'n gek en
schandalig boekske over opengedaan!
Waarom is in de weareld 't vertrouwen naar de
pinnekes...?
Toch zeker nie deur 't gewetensvolle werken en zür-
gen van de menisters?
Heur 's hier, keb ginnen eenen minister In m'n fer-
milie, of onder m'nen kameraads. Wa da betreft: al
breek ik 'r d'n nek over, ik ken ze nie, maar eerlijk
Is e e r 1 ij k
Mee al die beste stuurlui aan d'n wal, is laankzamer-
haand de wercldvloot van staatsschepen lilliek in de
wèèr gestuurd.
Dochtte gij, da-d-ik nie wist da-d-onzen koeien-
schèèper, (da's zooveul hier as jouwen jongsten bedien
de) dochtte da-d-ik nie wist, da-d-hij er heilig van
overtuigd is, dat ie mijnen hof, mee z'n akkers, z'n
vee. z'nen haandel en waandel, veul beter drijven kan
as ik mee m'n Trui?
Dochte gij soms, da-d-al jouw „knechts" nie hapse-
luut d'r van overtuigd zijn, da ze jouw zaken beter
kunnen lesturen as gij zeivers?
Maar mijnen koeienschèèper en jouw knechten zul
len d'r eigen wel wochten, omda-d-haardop te zeggen.
Waant dan vliegen ze mee onzen klomp onder d'r ge-
wltwel de poort uit!
Maar as ge nouw minister zijt en de werkvrouw
denkt da ze 't beter kan as gij?
Dan ga ze naar d'n Bond van werkvrouwen, één pakt
'r de pen en 's avonds staat de „meening" van die
slons in de kraant!
Wa zoude dan doen?
Niks!
Starker! D'r zijn snotapen van 1415 jaar, die over
tuigd zijn da zuilie d'r ouwers motten opvoeiën!
En... daar zijn de perfesters in de piezelogie, die da
nog zoow gek nie vinden!
Daar zijn d'r die in boeken schrijven da ge as ouwer
veur de majesteit van 't kind oewen kop in 't zaand
mot buigen; dezelfste woorden, amico!
Wil ik oew 's wa zeggen?
Ze worren teugeswoorig as admiraal geboren!
En de oorzaak? De schuldvraag, zooas ze da noemen?
De daders leggen nie op 't kerkhof. Ze zitten op de
veurnomste, zachtste zetels en voeren d'r pollitiek van
weareld verpesting rustig deur, onder de gedachte: 't
zal mijnen tijd wel uit-duren. En zoo draait de weareld
naar d'n èremoei. Zit ze onskes .poeiergoud te wegen,
da ge nie op kunt frèten en lot de oogsten bederven.
Bouwen veur 30 muljoen oud-roest van puiken ijzer
erts; koken soep van water en gooien 't vleesch veur
de honden.
En eer die eigenwijze stompzinnigheid d'r allegaar
uit is gegroeid, nouw dan zullen me nog veul Bolsje-
wieken-„zege" te genieten krijgen.
Waant in d'n diepsten èremoei, in 't grotste verdriet
komt de wijsheid pas. En mee al 't geklaag over ère
moei en malijze, zouwen de meesten nie graag af
staand doen nog, van deuzen weelderigen èremoei, die
al aarig op weg is om 'nen èrmoeiigen weelde te wor
ren.
Amico, ik schei d'r maar af. 'k Kan wel aan d'n
gaank blijven en 't werk wooht. 'k Mot naar m'n „ad
miraals".
Veul groeten van Trui en as altij, gin horke minder
van oewen
toet a voe
Vergadering van den Raad op Vrijdag 25 Sepj
1931, des morgens half tien.
Alle leden zijn aanwezig.
Voorzitter de heer Visser, burgemeester, s
taris de heer P Haringhuizen.
Na opening volgt lezing der notulen, die c
anderd worden vastgesteld.
Naar aanleiding van de notulen zegt de heerJ
dat hij vorig maal van den Voorzitter de toezJP
had gekregen dat in de eerstvolgende verga*
het vraagstuk der landverpachting aan de orA
komen. Spr. mist dit punt op de agenda en datk
tenslotte bij suppletoire agenda nog op gekora^
door een voorstel van den heer Gaijaard ,is J
schuld niet.
De Voorzitter gelooft niet dat door hem zoo p,
de toezegging is gedaan dat het in de eerstvoL
Vergadering zou worden besproken, maar dat
W. het binnenkort zouden bespreken.
Ingekomen 1
Mededeeling wordt gedaan van de volgende ij
komen stukken:
Bericht van aanneming der benoeming tot lijl
commissie tM wering van schoolverzuim vani
heeren H. Wilbrink en J. A. Rohde.
Raming van de ontvangsten en uitgaven
Gezondheidscommissie te Hoorn voor 1932. De bi
gen van de gemeenten is bepaald op 2 cent ptjl
woner.
De heer Borst vraagt of een rapport is ingefc
over de inspectie die ook in deze gemeente ijl
houden.
De Voorzitter zegt, dat jaarlijks een versla|
toegezonden.
De heer Olie vraagt, of deze zaak haar geld^l
is. We leven in een tijd van bezuiniging.
De Voorzitter oordeelt, dat er op die vraaj^l
lijk antwoord is te'geven. Natuurlijk is de zats!
geld waard, in ieder geval is het een feit dat bs«]
instelling is die van regeeringswege is gcsticl,"
door ons en het is dus niet aan ons om haar^
schaffen of niet.
De heer Olie zegt dat we het dus hebben U
vaarden en vraagt of er dus ook niet aan 3»^
gaven getornd kan worden.
De Voorzitter zegt, dat er opmerkingen
kunnen worden over liet beleid en als een nieu»T
moet worden benoemd, getracht kan worden e<a|
dei lid benoemd te krijgen.
De Langereizer school en het ontv
Terpstra.
Van den Raad der gemeente Hoogwoud is t
ingekomen, dat tot opheffing van de openbari|
gere schooi aan de Langereis is besloten. Ver»
wedt deze aangelegenheid ook in den Raad 3
gemeente aanhangig te maken.
Door B. en W. wordt geadviseerd niet tot dt|
heffing mede te werken en aan het gemeentel
van Hoogwoud voor te stellen niet op een uitei
lijke beslissing aan te dringen. In de conferentie^
Dinsdag jl. op uitnoodiging van Ged. Staten g
den te Hoogwoud, werd door de commissie uisi
college o.m. in overweging gegeven de zaak opl
schorten tot. na de behandeling van het ontwerp*
wet tot wijziging der L.O.-wet.
Het schijnt den Voorzitter toe, dat het vers
is over deze zaak zoo min mogelijk te spreken ij
wil alleen d>t zeggen, dat wanneer de oinstaadi|
den bleven zooals ze thans zijn, het toch een b
gek zou zijn een school met 44 leerlingen op tel
fen. Maar als de toestand verandert en daarop il
ben we groote kans, dan dient de zaak opnieuw!
der de oogen te worden gezien. Spr. doelt hierop*
ontwerp-Terpstra, waarbij het aantal leerlingen a
ven de 45 moet zijn wil de school een tweede or
wijskracht kunnen krijgen. Als dit ontwerp i
aangenomen, zal het zoo zijn dat de LangereisH
prijs meer zal stellen op de school, die dan eensl
mansschool zou worden, dat Nieuwe Niedorft i
XV.
Gepaste zuinigheid?
Hare Majesteit, die deze week in Amsterdam ver
toefde, betrachtte daarbij groote soberheid. Diners
werden niet gegeven en van een gala-voorstelling was
ook al geen sprake. In den somberen tijd, die wij be
leven, scheen men alle weeldè-vertoonen te willen
vermijden.
De vraag of dit goed was gezien, wordt verschil
lend beantwoord. Allerlei zakenmenschen, die anders
zijde spinnen bij een koninklijk bezoek, zien zich dit
buitenkansje ontgaan en mopperen, zij het dan
In eerbiedige stilte.
Geheel ongelijk bobben zij niot, wat met enkele voor
beelden duidelijk te maken is.
Jan heeft wel geld om zijn huis te laten opschilde
ren, maar omdat de tijden zoo slecht zijn, spaart hij
het uit en legt het op zij, in de linnenkast of in de
brandkast, maar in elk geval: hij laat het ongebruikt.
Piet zijn tuin moest noodig eens een flinke beurt
hebben: spitten, mesten, enz.
Piet doet echter als Jan en in een andere kast komt
ook een hoopje geld te liggen en doet geen nut.
Moeders linnenkast roept om aanvulling. De sta
pels zijn erg klein en wat er nog in ligt is lang niet
.nieuw meer. Het geld om den voorraad aan te vul-
Öen, is beschikbaar, doch Moeder zegt: „Je kan nooit
■weten!" en in plaats van nieuw lijf-, tafel- en bedde-
goed, legt ze oen rolletje rijksdaalders achter de
schamele voorraad.
Thomas en Pietcrnel zijn weldra veertig jaar ge
trouwd en hun vaste voornemen was om dan niet op
een rood-ruggetje te kijken.
Nu is de economische homel echter wat verduisterd
en hoewel het hun niet deert, herdenken zij hun
veertigste trouwdag in alle stilte: het roode ruggetje
blijft heel en gaat veilig achter slot misschien tot
over tien Jaar.
Velen van ons kunnen nog best iets besparen: op
eten, drinken, schoenen en kleeren, verlichting en
verwarming, op uitgaven voor vermaak, voor ontwik
keling, voor liefdadigheid, enz., enz.
Sparen is goed, zegt men, het vormt nieuw ka
pitaal. Jawel, als het gebruikt wordt, maar niet als
het wordt opgepot en weggestopt. Geld is geen ka
pitaal; het wordt het pas, als er zaken mee gedre
ven worden. En nu is dit het eigenaardige: er is ont
zettend veel geld, men weet er geen raad mee en be
hoorlijke rente is niet to krijgen. Aan sparen, aan
nog meer geld is geen behoefte, maar wel aan werk,
aan zaken doen, aan bedrijf. Daarom is onze raad:
gaat niet op uw geldbuidel zitten, doch besteedt voor
nuttig werk.
Natuurlijk is het dwaasheid om de ruiten stuk te
slaan, ten einde den schilder werk te verschaffen.
Ook moet men geen goede huizen afbreken om nieu
we te kunnen bouwen of schepen laten zinken, om
andere op stapel te zetten. Onzinnige dingen zijn
nooit goed en zeker niet, als de wereld toch al op zijn
kop staat. Maar overigens: wie gelegenheid heeft, late
het geld rollen. Die oude volksuitdrukking, dat g e 1 d
moet rollen, is niet zoo dwaas. Het hangt er
maar van af, hoe wij het toepassen. Laten wij het
rollen zoodat er nuttig werk voor wordt verricht, dan
doen wij ongetwijfeld goed, juist in tijden van ma
laise. Smijten wij het weg aan onnutte en verkeerde
dingen, dan is het altijd kwaad, ook in tijden van
grooten voorspoed.
Ergerlijk is het daarom, in dagen als deze te moe
ten hooren van leger-manoeuvre9 in den Gelderschen
Achterhoek en van vloot-manoeuvrea bij Den Hel
der. Hier had nu bezuinigd kunnen worden zonder
iemand of iets schade te doen, terwijl ons bovendien
een malle vertooning was bespaard. We hebben im
mers geen vloot en moeten dus vechten met s c h ij n-
schepen, met slecpbooten, die slagschepen voorstel
len 1
En als er nu geen goed, economisch verantwoord
werk te vinden was!
Wegen, kanalen, bruggen, ontginningen, enz.,
schreeuwen echter om onder handen genomen te wor
den.
Daarvoor is wat durf noodig en vertrouwen: het
geld is er, de menschen zijn er,welnu dan!
Anti-mode-mode.
Dit nieuwe woord is van den heer Daalder, den re
dacteur van het bekende 14-daagsche blad ,.H e t
Kind." Zoo noemt hij het streven van vele jongeren
om zich anders voor te doen en te gedragen dan de
algemeene regel eischt of althans verwacht.
Zij zoeken nieuwe vormen, een nieuwe levenshou
ding en omdat dit niet zoo makkelijk is, vervallen
zij soms tot afwijkingen, waarvan men moeilijk iets
meer kan zeggen, dan dat ze ongewoon zijn.
Nu meene men niet, dat wij het pogen van het
nieuwe geslacht willen kleineeren. Integendeel, er zit
in de jeugd-beweging zóó veel goeds, dat het ons
hartelijk spijt, dat wij er niet meer aan kunnen deel
nemen.
Elke volgendo generatie is anders dan de vorige
en wie in een stijgende gang der menschheid gelooft,
zegt zelfs, dat ze beter is, dat ze zich op een
hooger plan beweegt. Natuurlijk gaat het met vallen
en opstaan. De lijn is niet recht; het gaat zigzagsge-
wijze en er komen zelfs dalingen voor. Maar omhoog
gaat het tenslotte toch cn als wij onzen plicht hebben
gedaan, beginnen onze opvolgers op onze schouder
hoogte.
Zonder conflicten gaat dat zelden. Jeugd en ouder
dom kunnen moeilijk in de pas marchceren en het L
niet prettig om geremd, maar evenmin om voorbij ge-
loopen te worden. Toch zullen wij ouderen ons dit
moeten getroosten en wij zullen dit kunnen ook, in
dien wij slechts inzien, dat onze wijsheid niet hei
einde van alle wijsheid is.
Natuurlijk legt ons dit niet het zwijgen op, als wij
mecnen, dat de jeugd in zijn vlugge vaart uit het
spoor loopt. Betreft het slechts uiterlijkheden, dan
is er zeker geen reden om ons druk te maken. Als de
jongens en meisjes zweren bij manchester, bij san
dalen, bij capes en bloote hoofden en becnen, bij lange
haren en ongeknipte baarden, bij rauw-kost en vol
korenbrood, bij geheelonthouding, bij niet-rooken en
soortgelijke wereldhervormingen, waarom zouden wij
het niet verdragen en gedeeltelijk zelfs toejuichen?
Beleefd zooals het ons geleerd is, zijn ze niet altijd
en zoo hokt het onderling verkeer wel eens. Mis
schien groeien er nieuwe omgangsvormen, doch in
afwachting daarvan zal het den jongeren geen schade
doen, als onderwijl probeeren wellevend te zijn,
onder elkaar èn tegenover ouderen
Dit raakt echter de kern van de jeugdbeweging
maar heel weinig.
En die kern is goed, als wij het wel begrijpen. Het
gaat er immers öm: beter, gaver menschen
te worden.
Wat dit streven betreft, kunnen en mogen wij niet
anders zoggen dan: Succes, jonge vrienden, execelsior!
Geplukt.
Een ambtenaar vertelde ons het volgende:
Als staatsburger draag ik natuurlijk mijn aandeel
in de crisislasten zooals elk burger. Mijn inkomen
is precies bekend; aan mij komt de fiscus nooit één
cent te kort. Hoe is het mij echter als ambtenaar ge
gaan?
Korten tijd heb ik een salaris van f 4400 genoten en
werd daarvan niets gekort voor pensioen.
Toen is de premiebetaling in eere hersteld en ont
ving ik dus f300 minder.
Hierop volgde het crisisje van een jaar of acht ge
leden en de regecring ontnam ons verkregen rechten.
Dat ging zoo grof, dat er een aparte bepaling bijkwam
om de korting door toeslagen te beperken tot 10 pro
cent
Nominaal daalde mijn salaris tot beneden de f 4000,
doch daarvan moest de pensioen-premie van pl.m.
f280 dan nog af. In totaal hen ik dus f700 achteruit
gegaan, terwijl De Geer mij nu gedurende 3 jaar nog
f HO wil ontfutselen.
Bij de overschotten, die de laatste jaren gekweekt
zijn, zijn vele, vele millioenen wederrechtelijk aan de
ambtenaren onthouden.
Het was en is een verbazend gemakkelijke bezuini
ging. Verstand is er weinig voor noodig en de macht
was aanwezig. Zal dat ook nu het geval zijn, of zal
er dezen keer zooveel verzet rijzen, dat het rijksper
soneel niet in een uitzonderingspositie wordt ge
plaatst?
Gekkenwerk.
Kinderen die een H.B.S. of Gymnasium willen be
zoeken, moeten een toelatingsexamen afleggen. Een
verklaring van hun onderwijzers op de lagere school,
dat zij geschikt zijn om middelbaar of voorbereidend
hooger onderwijs te volgen, wordt niet voldoende ge
acht, en daarom wordt dat grut van 11, 12, 13 jaar in
volle ernst geëxamineerd, schriftelijk en zoo
noodig ook nog mondeling.
Het enkele feit van zulk examineeren van kinde
ren lijkt ons al verschrikkelijk genoeg, doch het wordt
een gruwel, indien het geschiedt zonder rekening te
houden met wat een normaal kind kan leeren en
begrijpen. Want wat gaat dan aan zulk een examen
vooraf? Een dril- en in)>ompsysteem om toch in 's he
melsnaam mnnr te zorgen, dat de kinderen niet zak
ken. Hoe onzinnig men de examenopgaven ook vindt,
men moet zijn leerlingen er voor klaar maken, of men
sluit de school, waar men zoo dwaas examineert,
voor hen af. Op zich zelf zou dit misschien een ze
gen zijn. doch dikwijls is er praktisch maar één
school, die bereikbaar is, zoodat, als die w<rdt uitge
schakeld, van voortgezet onderwijs geen sprake ij
zijn.
Wij schrijven dit naar aanleiding van het I
tingsexamen voor een gymnasium, waarop deJ
kende schrijfster Ida Heijermans in „Het Kind*l
19 September j.1. de aandacht vestigt. Wij moeien 3
beperken en nemen daarom alleen de geschi
vragen over, die schriftelijk beantwoord n
worden, let wel, door kinderen van 11, 12, 13 jaar j
1. Hoe zijn de 17 Nederlandsche gei
onder Spanje gekomen?
2. Waardoor zijn die 17 Nedcrlandsc5r'{i
westen gescheiden in Noordelijke en Zuitó*
Nederlanden?
3. Wie heeft die Ned. gewesten hijeen is
houden en wat heeft die daartoe gedaan'
4. Hoe was de verhouding van ons ltf;
Engeland gedurende den tachtigjarigen*
5. Wat was de republiek der Zeven \'0
de Nederlanden en van wanneer tot <-
heeft die bestaan?
6. Welke 4 oorlogen heeft die Republie*®* 1
ten voeren tegen Lodewijk XIV van
en wanneer zijn die geweest?
7. Welke waren de oorzaken van vir»-iU
ons land gedurende de 18e eeuw?
8. Wanneer is ons land ingelijfd
Frankrijk? Welke maatregelen heeft
toen genomen en waren daar ook goede-"";
9. Wanneer is dc tieiykiagsche veldtocht F"
weest en wat weet gij daarvan?
10. Noem ecnige groote werken, die
stand gekomen zijn onder de regeering van
ning Willem III en van Koningin Wilhelm^*
Noem er een, dat op het oogenblik wordt in
gevoerd en een, dat uitgevoerd zal worden.
Wij zullen hier niet meer van zeggen dan dit:
Kinderen, die zulke vragen kunnen bean\NX?0,lJ
zonder dat het 100 onzin is, zijn geestelijk ®-
vormd en mishandeld. t
De man, die zulke vragen durft stellen, nw«.
op staanden voet gepensionneerd worden, desnoc-j
met vol salaris.
3000.
Een der radio-omroepvoreenigingen deelde
week mede, dat er de laatste paar maanden
nieuwe abonné's op hun blad waren gewonnen*
tuurlijk volgde hierop een aansporing aan de
geahonneerden om zich ook aan te melden.
Waarom wij dit hier mcdedeelen? VJ.
Wel, andere omroepvereenigingen sprekenoox
groei en dagelijks tuiten onze ooren van crisis e
eens crisis. Wij kunnen dat moeilijk met elkaai 1
en vragen ons af, of de radio n^^^ien row Q
om de gedachten wat af te leiden van de heerst
de ellende. Dit zou echter ook kunnen zonder
blad en zoo blijven wij staan voor een onop>»
raadsel.
Wat niet verhindert, dat wij ons in den n o
de radio-omroepvereonigingen verheugen, aj
gen reeds heel veel goeds cn zouden dj
samenwerking nog incer kunnen doen.
Waarop wacht die toch?
