I
DUIZEND DOLLAR.
De I
e z
De communisten zijn roerig.
Russisch graan op komst.
Ernstige brand.
Uitbreker uit Scheveningen
gevat
Ernstige gasontploffing.
Boerenhove verwoest
riet Nederlandsche elftal.
Kort ver hm
{f
it
dei
fre
ïllli,
ie v
Vooi
daal bouwcrediet. Er zou veel meer worden gebouwd
als er meer credlet was.
Voor de kapitaalsbehoeften zou, als al'.e andere mid
delen falen, een gedwongen leening noodzakelijk kun
nen zijn. Dat ons staatscrcdlet daaronder zou lijden,
meent spr. to mogen ontkennen. Spr. wijst in dit ver
band op de inmenging van de banken In de politiek.
Een erstigo waartobuwing-
Spr. eindigt met er op te wijzen, dat de crisis ook
het politieke leven heeft aangegrepen en niet onmo
gelijk is het dan men in Midden-Europa voor groote
catastrofen staat Nederland verkeert nog in een vry
gunstlgcn toestand, maar de verbittering groeit ook
hier bij de arbeidersklasse. De onwil der Kamer om ce
bescheiden verbeteringen voor de werkloozen, door den
heer Van den Tempel bepleit, goed te keuren, heeft een
diepen indruk gemaakt. De arbeidersklasse geeft de
vruchten, die zij met grooton strijd heeft veroverd, niet
zonder ernstig verzet prijs en als de bezittende klasse
in haar politiek volhardt, dan Is er gevaar voor uit
barstingen, waardoor geestelijke en zedelijke waarden
zullen worden vernietigd. De arbeidersklasse zal zich
niet laten terugdringen, al lukt dat misschien even, zij
komt terug en de volgende sprong zal zijn, dat zij
dichter komt bij de verwezenlijking van het socialis
tisch ideaal.
De heer Albarda dient daarna een motie in, waarin
gevraagd wordt 25 korting op de defenslebegrooting.
liet levenspeil moet omlaag*
De heer Braat verwacht nog een veel slechteren eco-
nomischen toestand. Landbouw, handel en industrie
liggen totaal neergeslagen. De Indische cultures gaan
achteruit Het vermogen is verloren. Het levenspeil
moot omlaag. De Inkomsten van den Staat zullen nog
meer zakken. En er moet verandering komen in de
vele misstanden. In Rotterdam heeft een werklooze
meer aan steun dan een werkman op het platteland
met hard werken verdient. Er zal ometen worden be
zuinigd. Spr. begrijpt niet hoe de regecring durft komer
met belastingverhooging en wijst op de benzine-be'.as-
ting. De kleine bedrijven worden getroffen en de ener
gie der kleine industrie wordt zwaar belast. Salaris
korting is onafwijsbaar. Verbeelden die heeren ambte
naren soms, dat anderer inkomsten niet zakken? De
regeering moet tal van ambtenaren ontslaan, er zijn
duizenden die zouden kruipen om een baantje van
f 1500 te krijgen.
Bezuinigd van bovenaf.
De sociale wetgeving moet gebracht in particuliere
handen, ook de telegrafie en posterijen. De bezuiniging
moet van bovenaf beginnen, dus eerst bij de uitgaven
van het Koninklijk Huis en het salaris der ministers.
De minister van financiën: Dat gebeurt.
De heer Braat: Ook de Inkomsten der Kamerleden
moeten verlaagd. De kindertoelagen afgeschaft. Bezul-
ningen op oorlog, op onderwijs, op monumentenzorg,
op waterstaat, op woningbouw, De hooge salarissen 20
verlagen. Tot f 2000 onveranderd, daarboven 10 tot
25 korting.
Ten aanzien van de cumulatie van betrekkingen, en de
cumulatie van pensioen en salaris is het zeer noodig,
dat daartegen iets wordt gedaan. Waarom moet de een
twee betrekkingen vervullen of twee pensioenen genie
ten? De nonactlvlteits-tractementen van sommige Ki-
merleden behooren op te houden. Er Is een lid der Ka
mer, dat f 2000 geniet als oud-admlnlstrateur bij het
departement van arbeid, handel en nijverheid; één lid,
dat f 2300 geniet als oud-commies bij de rijksverzeke
ringsbank; een ander lid geniet f 2024 als oud-inspec
teur der registratie en domeinen; dan zijn er Kamer
leden. die pensioen genieten als minister, als wethou
der. zelfs een van het berooide 2!aandam. De Pensioen
raad zou hierover belangwekkende staaltjes kunnen
meededen. Spr. begrijpt niet, hoe de democratische Ka
merleden die onbillijkheden handhaven, en ïe sociaal
democraten maken ln dit opzicht al een bedroevend
figuur. Er zijn ministers die kindertoeslag genieten, dlo
van onderwijs zelfs f 720.
Spr. eindigt met te zeggen dat niet het kapitalisme
maar het socialisme is mislukt. Spr. hoopt dat de mi
nister niet zal overslaan, wat spr. met ernst en serieus
heeft aangegeven.
Minder ambtenaren-
De heer Vos (Middenpartij) bespreekt het niet
noodzakelijke van zoov.el ambtenaren bij den Staat.
De staatsdienst kan worden gesaneerd zonder de sa
larissen der ambtenaren aan te tasten; men vergelijke
maar eens hoe In een groote handelsonderneming wordt
gewerkt. Op onderwijsgebied kan worden bezuinigd
door niet voort te gaan met de stichting van allerlei
kleine schooltjes. Ook op de oorlogsultgaven dient te
worden bezuinigd; spr. hoopt, dat de komende ontwa
peningsconferentie in dit opzicht Iets zal brengen, en
het is teleurstellend en niet verstandig, dat van deze
regeering niets ls te verwachten voor de ontwapening.
Spr. Is tegen de verhooging van het tarief van in
voerrechten, waarvan de lnlandsche producenten de
nadeelen zullen ondervinden. Voor ons land is vrijhandel
voorgeschreven, omdat wij niet beschikken over grond
stoffen. De werkloosheid acht spr. het grootste gevaar
van het oogenbllk en daarom moet alles er op worden
gezet om do werkgelegenheid te vergrooten. Want an
ders leidt de werkloosheid tot revolutlonnalre woelingen.
Daarom moet spr. aandringen op onverkort voortzetten
van de Zuiderzeewerken. Al zou dit op een nadeel i'it-
loopen, zou het toch nog winst opleveren, als daardoor
de werkloosheid zou verminderen, want die werkloos
heid is een kanker en ongeneeslijke ziekte. (N.R.Ct.)
ZITTING VAN WOENSDAG i NOVEMBER
Algemeen© beschouwingen werden voortge
zet
De heer Aalberse (r.k.) is thans de eerste spreker, die
begint met woorden van huldo aan de nagedachtenis
van mgr. Nolens. Spr. noemt verder de toestand slecht
en vindt het zeer simplistisch het kapitalisme als oor
zaak van de crisis to beschouwen. HU noemt daarvan
verschillende oorzaken, o m. ook het Verdrag van Ver-
•ailles. een monument van oeconomisch onverstand.
Spr. zet uiteen welk standpunt do roomsch-katholie-
ken innemen. Economisch machtsoverheerschlng dient
ondergeschikt te worden aan de mocht van den staat.
Hij bespreekt achtereenvolgens de voorgestelde maatre
gelen en meent dat aan een salariskorting niet te ont
komen valt. Wel heeft hij het onnobdig geacht, dat de
regeering er reeds mee kwam by de millioenennota; men
had daarmede nog kunnen wachten.
Tegen de benzinebelaating heeft apc.'a fractie geen be
zwaar. maar hy waarschuwt er voor dat ze niet onuit
puttelijk is.
Met de tariefsverhooging gaan de R.K. mee. al zou
den zij haar voor weelde-artikelen liever nog wat hooger
willen, dan van 8 tot 10 pet.
Spr. legt den nadruk op het belang, dat onze betalings
balans in evenwicht komt
De boeren moeten geholpen. Ook de arbei
ders op bet platteland.
Dat steun aan bepaalde bedrUfsdeelen zal kunnen
worden verleend, met name landbouw, enz., is een aan
wijzing, dat de regcering op den goeden weg ls gekomen.
Zy ga daarop voort met voorzlchtlgen spoed.
De regeering zU doordrongen van het groote natio
nale belang van de redding van den boerenstand. Dat
zegt spr. nadrukkeiyk namens al zyn politieke vrienden.
..Planwirtschaft" kan liggen aan het eind der ontwik
keling, maar niet aan het begin. Zy baat dus niet voor
deze crisis. In den komenden zwaren winter moeten wy
weer kunnen zeggen, dat ln Nederland geen honger ge
leden zal worden. Maar spr. Is nog niet gerust daarom
trent ten aanzien van het platteland.
Wat gobeurt na de toezegging der regeering by gele
genheid van de motie-Van den Tempel nopens de werk-
loosheldskassen? Welke zUn de conclusies der regeering
ten deze? Spr. vraagt dit zeer TnatanteHjk. Ook hiertrij
heeft hy vooral het oog cp het platteland.
De landarbeiders zouden een zeer groote uitkomst
krygen als de uitkeering hunner kassen met zes weken
werd verlengd.
Het standpunt der regeering in dit opzicht zal vermoe
delijk van grooten invloed zijn op de houding van ver
schillende van spr.'s politieke vrienden.
Men zegt, dat in dezen tijd er een nationaal kabinet
moet komen. Willen de S. D. aan de samenstelling er
van meewerken? En wat zou de grondslag ervan moe
ten zyn? Hoe zou men een nationaal program kunnen
opstellen, gezien het to groote meeningsverschil biykens
het Voorlooplg Verslag?
Spr. weigert het kabinet zUn vertrouwen niet Het
heeft extra-parlementair, in dezo tijdsomstandigheden
een sterke positie, maar alleen op deze voorwaarde, dat
het er geen misbruik van maakt
Spr. waarschuwt met nadruk tegen het uitlokken van
een regeeringscrisis. Dat kan de Kamer maar ook de
regeering doen. Het is nu geen tyd voor party krakeel.
Scherp regeeringstoezicht op do gemeenten.
De heer Rutgers van Rozenburg (C. H.) meent, dat
's ministers beschouwingen in de Millioenennota de za
ken wel wat rooskleurig voorstellen, ook in verband met
het tijdstip waarop de bcgrooting werd opgemaakt Als
de vlootbouw wordt vertraagd, is dit geen bezuiniging,
maar uitstel van betaling, van werk. Een dergeiyko ver
mindering is die van de uitgaven der Zuiderzeewerken.
Van eigeniykc bezuiniging is geen sprake. Bovendien
worden de crisisuitgaven buiten de begrooting gehouden.
Spr. noemt de begrooting „uitgebeend" en acht het
zoeken naar dekking van het tekort een moeiiyke taak-
Volgens den heer Albarda werd de passiviteit van ae
handelsbalans gunstiger, maar daarby kan hy zich niet
basecren op de cyfers van de afgeloopen negen maan
den. Er is een toenemende vermindering van den uit
voer tegenover den Invoer. Het passief der betalings
balans zal met enorme bedragen stijgen. Dat wordt een
bedenkeiyke toestand, temeer omdat de val van het
pond onzen export extra benadeelt
Spr. vreest dat het niets helpt als het Ryk zU'n fi-
nantlën ln orde brengt, als straks een deel van de ge-
meent enhopcloos in de war zyn. Een scherp regeerings-
loezicht is noodig.
Nederland wordt nu hoe langer hoe meer het eenige
land. waarheen de andere landen, achter hooge Invoer
rechten verschanst, hun overtollige producten kunnen
uitvoeren. De uitvoer echter wordt belemmerd. Zoo
wordt de betalingsbalans van twee kanten bedreigd. Het
contingenieeringswetsontwcrp moet daarom zonder
vooringenomenhclnd beschouwd worden. Voorts moeten
wij zooveel mogelijk onafhankeiyk van buitenlandscho
producten worder gemaakt. Dit geldt vooral voor de
Llmburgsche kolen.
De 25 korting op de Defensiebegrooting beteekent
11 miliioen besparing, maar het zou geen zuivere winst
zyn, de stillegging van militaire werkzaamheden zou
werkloosheid meebrengen. Een crisisbelasting zal binnen
afzienbaren tyd wel noodig zyn.
Spr. meent dat thans de nationale gedachte, de natlo-
iale geschillen moet overheerschen.
Het levensonderhoud moet in snel tempo
omlaag.
De heer Knottenbelt (11b.) zegt dat de crisis alle andere
belangen overheerscht.
Spr. meent dat als de soc.-dem. de maatschappy voor
inzinking willen behoeden, moeten zij zich naast ons
scharen op den grondslag van het bestaande stelsel.
Als het doeltreffende middel moet worden beschouwd
productiekostenvermindering.
In verschillende bedryven is verlaging der productie
kosten mogeiyk door verlaging van de loonen. Verso
bering zal voor eiken kring noodig zyn en de arbeiders
klasse zal dit ook moeten inzien.
De Regeering moet haar invloed aanwenden om de
kosten van het levensonderhoud In snel tempo te ver
lagen. Spr. denkt hierby aan de huishuren en aan de
verhouding tusschen de pryzen in den groothandel en
den kleinhandel. Ook de broodprys kan worden verlaagd
door vermindering van de kosten, voortvloeiende uit de
Tarwewet De maatregelen der regeering tot verlaging
der salarissen van het oveheidspersoneel wyst erop dat
zy inziet, dat de kosten van het levensonderhoud moe
ten worden verlaagd.
De soc dem leiders moeten bedenken, dat als de
arbeidersorganisaties elke loonsverlaging afwijzen, dit
moet lelden tot nog grootere werkloosheid en ten slotte
tot ontwrichting van onze handels- en betalingsbalans
en tot inflatie, met al de afschrikwekkende gevolgen
daarvan. Spr. had gaarne gezien dat er een kabinet
ware gekomen op breedere basis, n.1. bestaande uit doe
len van alle partyen die samen de crisis willen bestry-
den. Intusschen, zoolang het kabinet zich zal gedragen
als een zuiver crisis-kabinet, zal spr. daaraan zyn steun
niet onthouden. Van een bezuinigingscommissie ver
wacht spr. niet veel heel. Er kan bezuinigd op de admi
nistratie der civiele wetgeving. Ook ten opzichte van
onderwys valt veel meer te bezuinigen. Van verhooging
der tarieven wil spr.s fractie niets weten. Van de sala-
riskortlng wil spr. een gemiddelde korting van 3
voor één jaar, gevolgd door een algemeene herziening
van het Bezoldigingsbesluit, om tegemoet te komen aan
de te lage saiarieering van ambtenaren in verantwoor-
deiyke ambten en van de onderwyzer6.
Het wetsontwerp tot beperking van de provinciale en
gemeenteiyke bezoldigingen daaraan is vastgekoppeld.
Deze zaken moeten In afzonderlyke wetsontwerpen wor
den geregeld.
Spr. merkt nog op dat zyn fractie absoluut noodig
acht de aanstelling van een directeur-generaal van den
landbouw in het nieuwe departement.
Spr. hoopt dat door algemeene samenwerking van
Regeering en Kamers, ons volk zonder al te groote
schokken door de crisis zal worden heengeholpen.
Waarvoor de bezittende klasse bang is-
De heer De Visser (comm.) zegt dat al dat soc. dem.
gedoe prutswerk ls.
Er maar 'in ~acht in de wereld, waarvoor do be
zittende klasse en de regeering bang zUn, de revolutlon
nalre macht der communisten. Maar voor het oogenblik
zet de reactionaire regeering haar aanval op de arbel-
dersklases voort, getuigen de salarisverlaging voor amb
tenaren en onderwijzers, de pressie op de gemeentebe
sturen om de salarissen van het gemeentepersoneel te
verlagen en de bevordering van salarisverlaging ln het
vrye bedryi.
De benzinebelasting zou alleen goed zyn, als zy alleen
luxe-auto's trof. Het anti-dumplngs-ontwerp is af te keu
ren als een dumping van de positie van het proletariaat
Het is tegen Sovjet-Rusland gericht
Opgeheven worde het stakingsverbod van het spoor
wegpersoneel. Er kome een massaal verzet een staking
van alle proletariërs. Alle werkloozen moeten deelnemen
aan een demonstratie op 15 Dec. a.s.
Spr. dient een drieta moties in, maar daar alleen de
heer Wijnkoop deze steunt zUn ze meteen van de baan
De vergadering wordt daarna verdaagd Hbld
Relletjes te Amsterdam.
Woensdagmiddag is hot to Amsterdam ©enigszins
rumoerig geweest. De politie heeft op enkele plaatsen
moeten ingrijpen. Bij oen woninguitzetting in de St.
Anthoniebreedstraat maakte een groep communisten
en werkloozen het den deurwaarder lastig, zoodat
deze politiehulp verzocht. Het schamele huisraad
werd na afloop van de uitzetting door de commu
nisten op een handkar geladen en zoo trok men be
geleid door een paar honderd man de stad in.
Gekomen voor het bureau van Het Volk, werd een
gejoel aangeheven en een persoon wierp met een
steen naar een van de groote ruiten van den boek
winkel. Drie bereden agenten maakten ruim haan en
dreven de menschen in de richting van de Haarlem
merstraat en Droogbak. Daar men steeds onwilliger
werd ging de politie er toe over een van de demon
stranten te arresteeren. Deze begon zich te verzetten,
wat 't gevolg had dat van de sabel gebruik werd ge
maakt. De man werd ten slotte in het posthuis Droog
bak opgesloten.
Van daar trokken de demonstranten in de richting
van de Noordermarkt waar de troep opgewacht werd
door een detachement politie, dat met 'n auto van
het hoofdbureau was gezonden. Opnieuw werden de
demonstranten met de wapens verspreid. Eenigcn tijd
later kwam men echter weer bijeen in het Frederik-
Hendrik-plantsoen. Men trok aaneengesloten naar de
Bcstevaerstraat daar men van meening was, dal ook
hier een uitzetting was geschied. Dit was niet het ge
val. en men wilde juist een gezamenlijken tocht naar
de binnenstad ondernemen, toen een zeer sterke po
litiemacht aan kwam en met sabel en gummistok een
einde aan de demonstratie maakte. Er werden he
vige klappen uitgedeeld, doch de demonstranten wa
ren nu voorgoed uiteen gedreven.
BENOEMING NIEUWE GRIFFIER DER.
TWEEDE KAMER.
Dc Twecdo Kamer heeft gistermiddag tot haar grif
fier, in de vacature-de Vos van Steenwijk, benoemd
rar. L. A. Kesper, commies-griffier der Kamer.
Weer niewe ladingen naar Amsterdam.
Naar uit IJmuiden uit havenkringen aan het Hbld.
gemeld wordt, zal de invoer van Russisch graan we
derom worden hervta. Reeds binnenkort worden
weer eenige scheepsladingen in de Amsterdamsche
havens verwacht.
Dit klopt volkomen met een desbetreffend bericht
in de „Berliner Börsenkurier" van Maandag over
nieuwe Russische graanverschepingen naar Neder
land en óók komt het overeen met het bericht in de
„Times" van gisteren, voltrens hetwelk de redactie
uit Russische handelskringen te Londen zou hebben
vernomen, dat de voorafgaande berichten over het
beperken of zelfs stop zetten van den Russischen
graanexport sterk overdreven waren.
Vijf gebouwen verbrand.
Woensdagmiddag zijn tc Hcinenoord op Oud-Beier
land drie woonhuizen, benevens een groote landbouw-
schuur en een keet tot den grond toe afgebrand. Ver
schillende perceelen heeft de brandweer door dc uiter
ste krachtsinspanning kunnen behouden. Omstreeks
half een werd de brand ontdekt in de landbouwers
woning van den heer D. Troost.
De brand was door do brandweer niet te keeren en
toen ook de aangrenzende schuur, welke gevuld was
met een groote hoeveelheid hooi, door de steeds meer
en meer om zich heen grijpende vlammen werd aan
getast, was ook het lot der aan de overzijde van de
smalle dorpstraat gelegen woningen van A. Leeuwen-
burgh en J. van 't Hof, vrijwel beslist.
Na twee jaren te Rotterdam gearresteerd.
De Rotterdammer A. Dijkmans, die in den nacht
van 28 op 29 December 1929 uit de strafgevangenis
te Scheveningen is ontsnapt, en die zich sindsdien
aan de nasporingen der politie heeft weten te ont
trekken, hoewel hij zich bijna voortdurend te Rotter
dam en Schiedam heeft opgehouden, is gisteren te
Rotterdam door de recherche gearresteerd.
Dijkmans, die op het tijdstip van zijn ontsnapping
nog vier jaren gevangenisstraf tegoed had, was ver
oordeeld wegens een inbraak, waarbij hij een agent,
die hem betrapte, had neergeslagen, na hem den re
volver te hebben ontrukt.
Omtrent de aanhouding van den beruchten uit
breker kan nog worden gemeld, dat het de politie
ter oore was gekomen, dat de man bij een eventueele
aanhouding zich zou verzetten en dat men hem niet
levend in handen zou krijgen. De politie was er ach
ter gekomen, dat de man den laatsten tijd in een
huis aan de Groene Hiiledljk woonde en gisteroch
tend hebben daar eenige rechercheurs en een politie
hond post gevat. Een man, die evenwel niet in het
minst voldeed aan het signalement en aan de foto,
welke men van den man, die aangehouden moest
worden had. kwam naar buiten. Toch geloofde men
met den uitbreker te doen te hebben en daarom
zetten de politiemannen den man na, grepen hem en
onmiddellijk werd hij geboeid. De hond heeft den
man aangevallen en hem in de hand gebeten. Bij
huiszoeking werden drie koffers gevonden, welke vol
waren met de meest moderne inbrekerswerktuigen.
De aangehoudene is naar het hoofdbureau van po
litie overgebracht. Hsbl.
Eenige gewonden.
Door nog onopgehelderde oorzaak is Dinsdagmiddag
het gas in een buis van een complex nieuwe hulzen ln
de voorstad Wrsehowitz in brand geraakt In een om
trek van ongeveer 100 M. werden in alle woonhuizen
en in twee in de omgeving staande fabrieksgebouwen
de ruiten vernield. De mensohen sloegen ln de hulzen
tegen den grond. Er zyn geen menschenlevena te betreu
ren. Vyf menschen ztjn gewond. Een danseres van het
Tsjechische Nationale Theater, die met een lichte ver
koudheid te bed lag heeft nog in groot gevaar verkeerd,
doch zy bleek slechts licht aan het hoofd te zyn gewond
In alle zystraten liggen glassplinters. De straat is thans
door de poitie afgezet. De schade wordt begroot op on
geveer een half mJIlioen kronen.
Onder rotsblokken.
Ten gevolge van de sinds eenige dagen aanhouden
de regenbuien is, naar V. D. meldt, in den nacht van
Dinsdag op Woensdag een groote hoeveelheid rots
steen in het Westland omlaag gekomen.
In het plaatsje Viki is een gehcele boerenhoeve door
vallende rotsblokken bedolven. Van de zeven bewo
ners der hoeve konden er slechts vier worden gered,
terwijl de overigen, o.w. twee vrouwen om het leven
kwomen. Het vee werd verpletterd.
Ook uit andere stroken van het Westland worden
steenstortingen gemeld, waardoor verscheidene boe
renwoningen werden verwoest.
DE TOCHT GAAT GOED.
Miss Peggv Salaman is op haar tocht naar Kaap
stad, waarop zij vergezeld wordt van Gorden Store, te
Kimberley aangekomen.
S Po,,
De samenstelling voor den oefenwedtty
op 15 November a.s.
De Technische Commissie heeft na afloop van 'j
gistermiddag gespeelden voetbalwedstrijd van j,
Nederlandsch B-elftal legen Walsall, het voorlootj
elftal samengesteld, dat op 15 November a.s.
het Rotterdamsche elftal zal uitkomen orn den
tien Onafhankelijkheidsbeker, na welken wedsa
definitief het elftal zal worden samengesteld,
den 29en November a.s. te Parijs tegen Frankrijk
spelen.
De samenstelling van het voorloopige Nederii
sche elftal luidt als volgt:
Doel: Van der Meulen (H.F.C.).
Achter: Weber (A.D.O.), Van Run (P.S.V.).
Midden: Paauwe Jr. (Feijenoord), v. d. V
(V.U.C.), Van Heel (Feijenoord).
Voor: Wels (Unitas). Adam (H.V.V.),
(Xerxes), Ophorst (H.B.S.), Van Nellen (D.H.C.).
Reserves: Beun (H.D.V.S.), Lely veld (V.U.C.), Sd
fer (H.D.V.S.), Vente (Neptunus). H4
Door J. VAN DIEMEN.
In 't schaftkwartier. toen de baas zich in 25
toortje had opgesloten en de vijf knechts met d«
gen 't zich, als naar gewoonte, achter de werk]
't lange gras gemakkelijk hadden gemaakt en hun
uit de zakjes hadden genomen, riep Peters, de vi
den jongen bU zich.
„Hoor eens, Klaas", zei hij, den jongen streng
kend: ..Kom nu gauw voor den dag met dat pi
„Kan je denken," zei Klaas onwillig.
„Goed, dan zal ik je eens wat vertellen. Weet jr
het politiebureau ls?"
„Nou, wat zou dat?"
„Dat zou alleen maar alsdat je den bak ln gaatihi
jc aangeven.'
„Waarom?'
„Omdat je het by de politie had moeten breng®;
als de eigenaar 't dan komt halen kun je als de
vinder, misschien een fooi krijgen."
„Of geen cent", vielen een paar stemmen in.
„Nou, dan hou lk het liever", meende Klaas.
„Als wy het goed vinden kereltje", hernam
„Luister nou eens; we zijn altijd schappelijk voor
weest. 'k Kan gerust zeggen, dat we als vaders
zyn omgegaan. Als je een klap verdiende, hebben
je eeriyk en met 'n goeie bedoeling gegeven nii
De anderen keken vol bewondering voor Pel
denaarstalent en misnoegen over den halsstai
gen, toe.
„Geef nou op, Klaas", raadde de Manke.
„Anders loopt het verkeerd, jongen", vermi
Dikke. En de Kromme, benevens de Zuigeling
ook een duit in het zakje.
„Dus zouen jullie me aangeven?" vroeg de
weifelend.
„Wel wis en waarachtig", antwoordde de
„De solidariteit elscht, dat je eerlijk met ons
„Nou, goed dan", zei de jongen, 'n opgevouval
uit z'n zak nemend. HU reikte 't Peters toe.
„Dan kunnen jullie het voor mijn part In dewd,
wisselen, als je maar eerlijk mijn portie me<
„Wij zyn geen dieven", zei de voorman, met Ie
druk op „wij".
Hy vouwde het biljet open. Duizend dollar, «I
den ze met groote moeite, 't Zag er naar 't aipoj
gevoelen, écht uit. Tegen 't licht gehouden, vatJ
't een watermerk.
Dat was de beslissende factor.
Toen 't schaften gedaan was, stak de voormast)
jet in z'n portefeuille. Er werd onder het wt
woord meer gerept over het kapitaaltje dat ze
genden dag 'n Zaterdag in de stad zoi
halen en samen deelen. Afgesproken was, dat -ie]
man en de Zuigeling met de stoomtram erheen]
gaan. Zo zouden zich allebei ziek melden en
stap gaan om niet door den baas gezien te
gen twee uur 's middags zou 't consortium
kwartier buiten het dorp. aan de stoomtram!
incasseerders wachten, 't Geld moest afgepast]
bracht worden. Zóó, dat ieder direct z'n volle
krijgen.
Dien Vrydagavond gingen ze met hun zessen
tje drinken in 't kroegje aan de brug. De voorn®]
teerde eerst; maar de anderen wilden nu niet
onderdoen, 't Werden dus zes consumpties, die
grootste deel aan de lat gingen. Klaas bleef by i
de biertje al steken; maar de Zuigeling ontf<
over hem en dronk ook de drie volgende bil
'm op. In uitgelaten stemming gingen ze naar
vertelden daar het groote nieuws, onder strenje
houding.
Toen om twaalf uur, Zaterdagmiddag 't werk
gedaan was, trokken de vier aan den arbeid
participanten thuis gauw hun werkpak uit en to'
sche kleeren aan en haastten zich naar de
halte. Ze waren een uur te vroeg, maar kortten
tyd met te praten over 't geen ze met hun rul
honderd gulden de man zouden doen. Gewelf
komstplannen kwamen voor den dag; de bil
van de zilveren vloot was er niets by.
Eindelijk kwam de tram. De voorman en dc
stapten uit en kwamen naar hem toe. Lang*
3tig. Wat was er de hand?
..Ga maar gerust naar huis, jongens", zei d'
,.'t Ding was valschl"
„Valsch!" riepen de anderen. En de Dikke
Kromme grepen ieder een der afgezanten boe' a
vraag of ze er tusschen genomen werden.
„Geen kwestie van", antwoordde de voorrust
hy zich losrukte. Ook de Zuigeling schudde E3
pellant af.
„Hou je pooten thuis." vermaande hy; ..en ffl
direct jullie deel van de tramkosten terug. De 1
betalen Peters en lk wel."
„De vertering?" vroeg Klaas in zUn onschuld.
„Ja, natuurlijk. Loep jy een halven dag ln
rond zonder eten of drinken?" J
.Hebben ze 't gehouden?" vroeg de Dikke
wend.
„Ja. jc kan niet weten..." viel dc KrommeJ*J
Nydig keek de voorman het kringetje rosd
„Vertrouwen jullie my niet?" vroeg hij Ec
geen antwoord kwam, greep hy in z'n Z3k.
biljet eruit en stopte 't Klaas in de handen.
„Daar, goochemert", zei hij sarcastisch.
„Breng jy nog maar eens een reclame-b1-)*
Amerikaansche boterfirma mee."
„Stommerd!" De Dikke en de Kromme 8*v
don 'n dof in z'n ribbenkast en wandelden w*
dorp terug. J
„Nou, en de kosten?" riepen de voorman tt
llng, die achter hen aankwamen. 1(
„Daar zullen we eerst crls over slapen
antwoord.
Den volgenden Maandag, om zeven uur_sd^3
OD
SU
l>
00
we
toe
J E
I ét
Ito
I san
lp
lucl
de verrekening plaats. Vóór de deur van
De Dikke kreeg 'n blauw oog, de Kronun*
en Peters, benevens de Zuigeling liepen n»»
Klaas had bytyds de beenen genotn**-
(Nadruk
*'i Wj
