Itlager Courant
Persil blijft Persil
Derde Blad.
„e of het Nederlandsche
ibrikaat gesteund wordt
rs.\
rn
Goedkooper brood.
Dat was een goede vangst.
Steun aan gemeenten.
Felle branden.
De Engelsche markt wordt
overstroomd.
tl
Brabantsche brieven.
Zaterdag 7 November 1931.
74ste Jaargang. No. 8965
Een Interessante geschiedenis, waarvan het
slot nog ontbreekt.
jpmeente Gouda heeft, zoo meldt Het Volk voor
Z lichtbedrliven een turbine noodig, waarmee een uit-
van f 200.000 is gemoeid. Tot inschrijving voor de
irjng van deze turbine werden uitgenoodigd vijf bul-
•jajscbe en één bnnenlandsöhe firma: Stork te Hen
del de binnenlandscho inschrijfster de laagste
L adviseerde de directie der lichtfabrieken de leve-
op te dragen aan de Zweedsche firma Stal Ljöng-
Flnspon*.
Jeriing! Nog zonderlinger is: na de Inschrijving is
Zweedsche firma in de gelegenheid gesteld haar
11 verlagen, zoodat het verschil met Stork's aan-
niet zoo heel groot meer was, toen de commis-
bijstand het geval in behandeling kreeg,
rijf leden dezer commissie voelden er niets voor, in
tjjd van werkloosheid een order, die hier zeer goed
kan worden, naar het buitenland te ver ge-
Li te minder nu bleek, dat zij in het binnenland
kon worden uitgevoerd,
fitste is slechts schijnbaar waar, beweerde de
in de commissievergadering. Door het groo-
iverbruik komt de exploitatie van Stork's tur-
duurder uit. Stork heeft, deelde de deskun-
•teur aan de leelcen in de commissie van bij
weinig ervaring in het bouwen van turbines,
Ie, die de fabriek geleverd heeft, voldoen niet,
►uwelijk maakte hij de commissie deelgenoot
een verzekeringsagent hem als zijn ervaring
!eeld: Stork's turbines geven de grootste
de wethouder bleek toegankelijk voor de argu-
van den directeur. Voor wat ten gunste van
i fabrikaat werd aangevoerd, was hij on-
lijk. Gouda had niet te zorgen voor de werk
te Hengelo, meende deze Nederlander.
de aansporingen om onmiddellijk te beslissen
aki de in schrille kleuren geschilderde gevaren, die
«ouden kunnen brengen, besloot de commissie de
eb grondig te behandelen. Een vertegenwoordiger
Stork werd uitgenoodigd, In een volgende vergade-
het Hengelosche fabrikaat tegen de bezwaren van
Imtie te verdedigen.
vergadering sloeg de directie een heel wat he
iteer toon aan. Het viel den vertegenwoordiger van
i'j fabriek niet moeliijk alle bedenkingen te ontze-
Wat de ervaring ln het bouwen van turbines be-
Stork bleek er in Nederland en Indië 300 geleverd
Er zijn ondernemingen, die achtereenvolgens
h, «even turbines in gebruik namen,
ipmeente Den Haag ontving er nog pas een van
K.W.
tij in de gelegenheid was geweest da bezwaren
<A directie te controleeren, besloot de oommissie
tigemeene stemmen burgemeester en wethouders
de order bij Stork te plaatsen,
étraf bleek, dat de vertegenwoordigers van den
óchen concurrent een half uur vóór de conferen-
isat Stork's vertegenwoordigers nog in de fabriek
egeweest en zich gedurende de vergaderng van de
in het hotel De Zalm ter beschikking hadden
[frictie was echter vast besloten den strijd voor de
"teehe firma niet op te geven.
dagen na de conferentie met de heeren uit
werd de commissie uitgenoodigd, mee te gaan
t Delft om er een turbine te bezichtigen. Enkele
«Men dachten, dat hun een der mislukte pogingen
Stork om een turbine te bouwen, getoond zou wor-
evenwel een apparaat van de Zweedsche
untie te staan, en een Delftsche directeur, die
i pleidooi hield voor het buitenlandsche fa-
L Behalve zijn technisch advies gaf hij de weer-
1» commisie nog een lesje over haar positie
(wr den directeur. Waarop een der leden, een
Kier van Gouda, hem in een paar sobere
k rei, hoe hij over deze aanmatiging dacht,
y Q^mfcoud-wethouder was het ook, die voorstelde, nu
te gaan naar Haarlem, waar turbines van
ien, hoe zij zich in de praktijk houden. Dit
Irlemsche directeur, die gedurende 28 jaar aan
van het bedrijf staat, roemde zeer het pro-
>8tork. Het vorig jaar had hij zijn zesde tui-
PJHengelo ontvangen. Het stroomverbruik was
en van eenig ongemak ln het gebruik
P»ooit iets gemerkt
'kt in haar meening, dat zij burgemeester en
Lrs wèi geadviseerd had, keerde de Goudsche
6 huiswaarts. Daar zou zij weldra bemerken,
Weester en wethouders krampachtig vasthiel-
het besluit der directie, dat het buitenland
voor Gouda zou leveren.
burgemeester en wethouders het advies van
meegaande commissie hadden ontvangen,
**4 haar op tot een gemeenschappelijke verga-
iter Gaarlandt deelde daar mede, dat hij
•luiting van de inschrijving nog offertes in En-
Ifrrraagd had.
^*4 gehoopt Gouda van den lagen pondenkoers
iaten profiteeren. Maar de Engelsche aan-
bleken nog steeds hooger te zijn dan die van
Tech meende de burgemeester, dat de gunning
Nederlandschen, tevens laagsten, inschrijver
lt doorgaan. Juist een uur tevoren had hij een
Inkregen van de Zweedsche firma, meldende,
baar prijs in verband met den verlaagden
ut de Zweedsche kroon nogmaals en nu met
'crminderde.
eerder was de kroon even laag in koers,
commissie toen overeenkomstig het advies
^bouder Muijlwijk en de directie een spoed-
genomen ten gunste van de Zweedsche of-
zou de gemeente Gouda voor f 20.000 in
*«ien njn.
cftrweging stemde de commlsele niet gunstiger
krJfi Poging van burgemeester en wethouders en
om de order naar het buitenland te laten
«r de na de inschrijving met een der buiten-
'■■rma's voortgezette onderhandelingen, die
Prijsverlaging leidden, heeft de commis-
[Wouten haar meening aan burgemeester en wet-
wnbaar gemaakt.
d*rJï!el oavo°™aardeltjk werd besloten de be-
^Vt*8tcHir.g ln Hengelo te plaatsen, zijn de
t D v°ornemens de zaak aan de commissie
W to,TV'ru,tnlnK ,n handen te geven.
U ?eTl!ng: nu order 1° ket binnenland
t '.,er., hebben burgemeester en wethouders
sl^v h4a?t mcer- Hel gevaar, dat Gouda in
komt te zitten, schijnt geweken. Want in
een beslissing te nemen, hebben burge
in i» I
een be I
>ef w» I
ige t* I
n HaKl
br.
on 951
TE»
meester en wethouders een professor te Delft uitge
noodigd hen van advies te dienen.
Wij meenen publicatie van de voorgeschiedenis nier
te moeten uitstellen tot dit advies binnenkomt. Ook de
adviseerende professor dient te weten, waarvoor men
hem tracht te gebruiken. Terwijl het de vraag is, of
burgemeester en wethouders, na ontvangst van het
advies, aan de openbare meening tijd zullen laten zien
te uiten.
Prijs verlaagd van 13 tot 8 cent
In de Haarlemmerpoortbuurt te Amsterdam is Za
terdag één bakker begonnen den broodprijs te verla
gen en wel van 13 tot 8 ct. p. 8 ons. Dit voorbeeld is
door andere bakkers gevolgd. De onderlinge concur
rentie is zeer verscherpt en onorganisatorisch hebben
andere bakkers in genoemde buurt eveneens den
prijs verlaagd tot acht cent.
Vior tegelijk.
Het is de politie te Heerlen mogen gelukken de
hand te leggen op een viertal inbrekers, die bezig
waren in te breken in de woning van mej. M. aan
den Bekkerweg aldaar.
Het doen en laten dezer mannen had de laatste
maanden de aandacht van de politie getrokken, wes
halve zij onder controle stonden.
Eergisteravond waren zij de mannen in het geheim
gevolgd. Omstreeks 1 uur verdwenen zij achter de ge
noemde woning. In allerijl werd het terrein zoo goed
mogelijk afgezet. Om half twee vond de politie den
tijd gekomen om in te grijpen en werden de inbrekers
op heeterdaad betrapt.
De eerste van hen trachtte te ontvluchten, maar
toen een agent eenige schoten in de lucht had gelost,
gaf hij zich over Het bleek te zijn zekere P. uit Nicu-
wenhagerheide. De tweede inbreker werd gearresteerd
door een hoofdinspecteur en onder verzet overgebracht
naar het hoofdbureau van politie. Het was zekere J.
B. uit Heerlen. Ook de derde in het complot, J. A.,
uit Heerlen, werd aangehouden.
Een spannende jacht op den vierden man ont
stond. Ondanks het feil dat hem revolverschoten wer
den nagezonden, bleef hij niet stilstaan. Bij de achter
volging viel de agent B., in prikkeldraad, waardoor-
hij zijn bovenlip inscheurde, waarom hij naar het
ziekenhuis moest worden gebracht.
Het gelukte den vluchteling te ontkomen, doch zijn
vrijheid duurde niet lang. Om vier uur in den nacht
werd hij bij zijn woning door een 'tweetal agenten
aangehouden.
De politie meent een zeer goede vangst gedaan te
hebben en verdenkt het viertal nog van verschillende
andere inbraken.
Voor crisiswerkeloozen.
Het gemeentebestuur van Den Haag ontvangt als
rijksbijdrage ingevolge de rijkssteunregeling voor cri
siswerklozen 25 Amsterdam 40 Dit percentage
houdt verband met den finantieelen toestand der ge
meenten.
Drie woonhuizen verbrand.
Eergistermiddag is te Heinenoord brand uitgebro
ken in een boerenhoeve van den heer Troost. Door
den feilen wind sloegen de vlammen over op de om
liggende perceelen, twee woonhuizen en een land-
bouwschuur. Ondanks fculp van de brandweer uit
Nïeuw-Béijerlaiïd brandden alle perceelen, welke ver
zekerd waren, tot den grond toe af.
ZIJ LEGDEN EEN KAARTJE.
Eergisteravond omstreeks half m is te Boxtel
brand ontstaan in de boerderij van J. v. E. De bewo
ners zaten beneden rustig kaart te spelen, terwijl het
dak al in volle vlam stond. Door den sterken wind
werd het vuur zeer aangewakkerd, zoodat de boer
derij tot den grond is afgebrand. Zes koeien en een
paard kwamen in de vlammen om.
De varkens en wat kleeren konden in veiligheid ge
bracht worden Daar de boerderij langs de spoorlijn
BoxtelTilburg was gelegen, neemt me naan, dat 'n
vonk van de locomotief op 't rieten dak is terecht ge
komen.
Wanneer een artikel nagemaakt
wordt, is zulks het beste bewijs voor
de buitengewone eigenschappen van
dat artikelHoe dikwijls heeft men niet
geprobeerd, Persilna te maken. Steeds
weer bleek het een mislukking te zijn.
Wanneer Persil niet iets bizonders was,
dan had het niet zoo dikwijls als voor
beeld gediend voor de vele namaaksels.
■Precies zoo goed als Persil» en »beter
dan Persil» zijn redeneeringen, die
niets bewijzen. Wanneer er werkelijk
iets beters was dan Persil, zouden
zoovele millioenen huisvrouwen geen
Persil gebruiken
Namaak blijft Namaak!
ft. Oifmrmann C©.'» Mond*l Mij. N.V.. Amifrdom
De dumping viert hoogtij.
De Londensche correspondent der N.R.Crt. schrijt:
De Daily Express en de Daily Telegraph brengen
hartverscheurende verhalen over de ontzaglijke «lum-
perij, die er op het oogenblik moet plaats hebben.
Alle landen nemen deel aan een krankzinnige grab-
helarij naar het geld uit de Britsche zakken voordat
de deur voor hun goederen wordt gesloten. Kr is
al \K-el te veel Argentijnsch vleesch, maar de Argen-
tijn.-fche en Uruguaansche importeurs schijnen des
niettegenstaande vleesch in te voeren, onverschillig
voor den prijs die dit opbrengt. De Denen hebben
zich volgens «ie Express, de laatste weken te buiten
gegaan aan orgiën van varkensslachterij, ln do vo
rige week alleen zijn er meer dan 52.000 varkens
meer geslacht dan gedurende de overeenkomstige
week van het vorige jaar. De invoer van Deensch
spek is aldus in een week met 42.000 centenaars ge-
er
do* is.
hoo«
bS
stegen. Ook Polen heeft de dumpingkoorts gokregen
en 31.000 centenaars aan spek verhandeld. Kr is ne
gen maal zooveel Russische boter te Londen aange
komen als verleden jaar over denzelfden tijd. In de
week eindigend 31 October werd 540.000 centenaars
aardappelen aangevoerd. Duitschland is hier de
voornaamste schuldige, het zond vorige week 90.000
centenaars naar Huil en 86.000 naar Londen. I)e daar
aan voorafgaande weck bedroeg het Duitsche totaal
224.000 centenaars. België en Nederland zonden elk
honderdduizend centenaars gedurende de vorige week
verleden jaar in dezelfde week echter slechts resp.
8000 en 4S.000 centenaars. Ook Polen doet thans ijve
rig mede aan den aardappelinvoer. Rusland, Neder
land, Hongarije en Argentinië hebben ten overvloede
een verhocgtle hoeveelheid gevogelte ingevoerd. Het
bovenstaande geldt allemaal voor levensmiddelen,
maar met andere artikelen gaat het precies zoo.
Duitschland. Nederland, België voeren er ongewone
hoeveelheden van in. en, volgens de Telegraph,
amper tegen productieprijzen. On.lertusschen, zoo
klaagt de Express, heeft Frankrijk een quotabeper
king van visch ingevoerd, wat een zware slag is
voor de Britsche visscherij. Alle opslagplaatsen wor
den hier snel ingenomen. De Telegraph wijst er op,
dat de Iersche regeering nu reeds een noodontwerp
zal indienen om ingeval Groot-Britannic tot tarieven
overgaat, dumping op goederen in Ierland in den
vrijstaat te kunnen voorkomen. Het blad vraagt of
toevallige omstandigheden de Britsche regeering
werkelijk werkeloos moet maken tot aan al de tra
dities is voldaan.
Ulvenhout, 3 November 1931.
Menier,
La&nkzomkes maar zeker,
eiken dag 'n paar menuu
tjes vruuger, schuiven me
d'n duster in. Om vijf uren
is 't op de velden al zoow
donker, da ge 'r gin mandje
kunt zien staan: dan motte
zurgen, da g"oew spullekes
op d'n kruiwagel hedt zit
ten, veur de thuisreis.
Waant keb nergens zoow
d'n duvel aan gezien, dan
dat de gcriedschappen 's
nachts in 't natte laand blij
ven slingeren en d'n aande-
ren dag verroest en bedor
ven zijn.
Ja, d'n avond vaalt ln deuzen tijd, veural zoow onder
oew werk, rap. As ge dan 's 'n paar keeren In oew
oogen het gevreven, omda-d-et Is of 'r 'n vlieske veurzit,
dan krijgde ineens in de gaten dat d'n dag veurbij is en
dan is 't dikkels al net te laat om veur d'n donker ge-
rled te zijn.
Boeren moesen katteoogen emmen, hè'k wel 's ge-
zeed, da zouw ons goed van pas komen. Waant wij kun
nen gin laampke opsteken ln ons „atteljee". 't Is er te
groot veur. Ja, keb wel altij 'nen zaklantèèrn in m'nen
zak zitten, zo'n ronde, nikkelen pijp, om onderweuge
hier en daar 's bij te lichten onder 't gaan, maar daar
kunde nie bij wieën, rooien en uitplaanten. Zo'n laamp-
ke-n-is sjuust net genogt om nie midden in 'nen sloot
te stappen mee oew lijf en zielement en... om 'nen
masjesee te „vangen".
Da lukte me verleejen week nog.
'k Had mee m'n zaklantèèrntje hier en daar nog wa
bljmekaar gezooht en d'n akker lag vol uitgedane peeën,
die 'k nie gère vertrappen wouw, en zoow had ik dus
m'n lantèèrntje wa laanger gebrukt as gewoon.
En net stap *k 't vonderke-n-over 't laand af, zoow d'n
binnenpad op, of krijg ik 'n straal licht in m'n oogen,
zóów fel da'k er effen van schrok.
„Rijkspliesie", zeeën ze achter die straal.
„Ok goeienavond." zee ik.
„Mee d'n lichtbak uit?" vroeg d'n aandere die ik
nog nie gezien had
„Lijk as da ge 't noemen wilt, beeremuts," zee ik.
„Wa gevangen?"
„Ja," lachte-n-ik: „maar 'k lust 't beestje nie. kame
raad."
„Wa-d-edde gevangen, zeg op!" zee van Ledderom.
,,'Nen masjesee". zee ik: ..en as ge pereies wil weten
hoe 't beest er uit ziet jouw!"
„Gin lolletjes, hè", trad ie op.
„Lolletjes," vroeg ik: „mee zo'n magere vaangst? Ga
maar naar oewen baas trug, jonk en zeg maar dat d'n
Dré oew nie lust!"
Toen nam ik mijn lantèèrntje uit m'nen zak en lichtte
hum ok 's btf. „Kek, kek" zee ik lachende: „da's ouwe
kennis! Gij ztft dieënzelfste, die mijn 's opgeschreven hee
g*ad veur 'n hoske of kernijntje, wa was 't ok al weer?"
,,'n Kernijn" zee-t-ie gewichtig: „en nog wel 'n drach
tige."
..Ge hedt zekers nJe veul persesvanbalen meer ge
mokt". vroeg ik: da ge 't nog zoow goed wit of hedde
gij zo'nen goeien kop vol harsens."
„Ja," zee-t-ie verwaand.
„Da zoude ok nie zeggen op 't eerste gezicht," nam
Ik 'm.
„Gij mot 'nen ambtenèèr in funksie nie beleedigen,
horre", dreigde-n-nie: „dan gade weer op de bon, vader
en dan zijde nog nie gelukkig."
Toen hong ik gaauw de bordekes aandersom en asof
ik heel kwaad was zee ik: „maar gij mot mijn nie be
leedigen!"
„Ik? Ikke? Hoezoow?" schrok ie.
„Deur teugen mijn „vader" te zeggen" hiew ik m'n
eigen goed: „wel bedaankt veur zc'n zeuntje, brig!"
Toen schoot ie toch ok in d'n lach en vertelde asdat
er mee mijn niet te praten viel.
„Da zee Trui vannacht nog", gaf ik 'm trug: „seluu!"
en 'k nam m'n kruiwageltje-n-op en liet 'm staan.
Ja, amico. as ge eenmaal d'n naam hedt van vruug
opstaan, dan kom-de nooit te Iaat Die mannen emmen
mijn nouw éénen keer te grazen g'ad en nouw kunnen
ze d'n schaduw van m'n klompen nog nie zien, of 't vet
lopt al van d'ren baard af bij de gedachte aan 'n nuuw
perseeke.
Affijn, 'k neem 't niks kwalijk. En as ze braaf zijn,
krijgen ze mee Sunderklaas van mijn 'nen schooncn
haas... van moppendeeg!
Iedere mensch doe z'n best om deur d'n tijd te komen:
d'n eene mee 't maken van schoenen, d'n aandere mee
't maken van persessen vanbaai, en 'n aander weer
mee niks-doen. En die lesten emmen 't soms nog 't
drukste.
Maar 'k wil maar zeggen, asdat d'n avond vruug
vaalt in deus tijen.
't Is 'n triest tijdsmemènt
Allerzielen lee-d-op èèrde.
Stillekes staat d'n buiten In triest gepeins.
Do blaaikes tranen van de kruinen neer mee zwaren
tik op d'n stillen weg.
Floerskes haangen om de lichten 's avonds van d'n
killen daamp, die deur 't durp nevelt
En as 't zuiver van 't maantje witte kontoeren trekt
laanka de kale, zwarte takskes; as er 'n zulverig waas
deur d'n diepen duster op de verlaten velden zweeft, as
't bosch nouw en dan van uit de verte z'n zuchten
heuren lot dan is er rouw, zware rouw in de schep
ping. En toen d'n Allerzlelenavond 't kerkeklokske
's avonds luidde, mee snuskes deur 't zwarte-zulver
da-d-over ons durpke en over de velden hong. toen wier
ik koud in m'nen nek en m'n gedachten trokken naar
't verlejen.
Ollee, as ge *n zestig jaren zij gaan tellen, as aller-
zielen al 'n zestig keeren laanks oew is gecirkeld in
steeds keinere kringen... dan zijn er zooveul om oew
henen verdwenen, da g'op zo'nen oogenblik wel ofkes
kiepevel van weemoed krijgt
En efkes gluurde dan in d'ceuwigheld, waant 't ver-
gaankelijke van alles op deus weareld, veural onder
deus starvende natuur, slaat dan as 'n bliksemlicht
zoow scherp deur oew harsens.
Dan is 't onzenlieveneer zeivers. die oew mee z'non
zaklantèèrn effe bijlicht... en ochirrekes, wa zijn me
dan toch allegaar èèrdwurmen, al emmen dan soms
twee ginneraalsbroeken over mekaren aan, mee vuur-
rooie biezen, van de eksteroogen af tot aan de heupen!
As 't klokske dan deur blijft lulën, z'n klaanksnuks-
kens tikkend deur d'n duster over d'n wijen omtrek,
dan buigen oew knieën, dan zakken oew schouders,
dan haangt oew hoofd zwaar omlaag en as ge dan oew
oogen sluiten mot van d'n grooten deemoed, die uit
die hooge locht kwam huiveren, dan vuulde de zwaarte
van heel de schepping effe-n-op oew kleine zielement
wegen.
Maar mee 't leste klokkeklaanske gaat da gewicht,
gaat die kollesale zwaarte van oew af en dan... dan
vliegde naar Truië, naar oew huske en dan pakte oew
wefke nog 's vast of ge twintig was en zoude «»ew
grijze, stoppelige, versleten Trui nie willen missen veur
de schonste vrouw van de weareld mee de grotste rijk
dommen. Waant samen, samen zijde dan toch da-d-
ééne leven da ge geleefd hedt op deus weareld. Samen
zijde dan da-d-ééne afgetobde leven veur oew klndars,
die nouw steuvig, op twee starkc beenen deur de
weareld gaan. wa-d-oew groote trots is al zegde zoow-
iets dan ok nie alle dagen.
As ge dan mekare nog 's diep heel diep in de matte
oogen kekt, waarin 't blaauw pèèrlmoert van ouwer-
dom, dan...
dan is allerzielen op dé mement: opitaanding!
Dan zoemt er urgelnuizlek deur oew huske uit glazen
urgelpepkes. elk bespuld deur 'n engeltje en heel even
kektc dan samen, deur 'n heel klein gotje, in d'n ge
weldigen en schoonen hemel.
En zonder één woord te reppen samen, as 't
klokske veur d'n tweeden keer dan lulën gaat, lee Trui
de boekskes klaar en gade mee z'n beien naar de kloks-
kes toe, waaronder d'n altaar te drijven lee onder 'neu
waterval van gouwen kèèrsenllcht Waar ons goci, ouw
pustorke 't Alierzielenlof opdraagt.
Waar 'k 't deus week bij laat.
Veul groeten van Trui en as altij gin horke minder
van oewen toet a voe
DRA
